________________
૧૮૬ ]
૨૭યોગ અષ્ટક
રૂપ વિશુદ્ધ આત્માને જાણે છે. આત્મા સ્વપ્રકાશ રૂ૫ છે, એટલે કે એને જાણવા–જોવા માટે અન્ય સાધનની જરૂર પડતી નથી. જેમ ઘટ વગેરેને જેવા સૂર્ય આદિના પ્રકાશની જરૂર રહે છે, તેમ આત્માને જેવા આત્મા સિવાય અન્યના પ્રકાશની જરૂર નથી. આત્મા દીપકની જેમ સ્વયં પ્રકાશરૂપ છે.
अथ योगाष्टकम् ॥२७॥
मोक्षेण योजनाद् योगः, सर्वोऽप्याचार इष्यते । विशिष्य स्थानवार्था-लम्बनैकाग्रयगोचरः ॥१॥
(૧) મે. –મેક્ષની સાથે છે.– (આત્માને) જોડવાથી એડવિ – બધે ય કા. – આચાર યોઃ – ગ – ઈચ્છાય છે. કહેવાય છે. વુિં.– વિશેષ કરીને સ્થાન. – મુદ્રા, અહાર, વર્ણને અર્થ, આલંબન (–પ્રતિમાદિ) અને એકાગ્રતા (વર –) સંબંધી આચારગ છે.
(૧) આત્માને મોક્ષની સાથે જોડે તે ગ. ગશબ્દને આ વ્યુત્પત્તિસિદ્ધ) અર્થ ધર્મના સઘળા આચારમાં ઘટતો હોવાથી સામાન્યથી ધર્મના સઘળા ય આચારે વેગ રૂ૫ છે. વિશેષ રૂપે સ્થાન, વર્ણ, અર્થ, આલંબન અને એકાગ્રતા એમ પાંચ પ્રકારે ચાગ છે.
