________________
૨૬ અનુભવ અષ્ટક
[૧૮૩
જે પંડિતોએ અતીન્દ્રિય પદાર્થોમાં અસંદિગ્ધ નિર્ણય કરી નાખ્યું હોત તે એ વિષમાં કઈ જાતને વિવાદ ન રહેત. આત્મા અતીંદ્રિય છે. તેના પર્યાયે પણ અતીન્દ્રિય છે. આથી તે તે વ્યક્તિને મેક્ષના ચક્કસ ઉપાયને બંધ થાય એ માટે સામર્થ્યાગ રૂપ અનુભવ પ્રમાણ અવશ્ય માનવું જોઈએ એવો આ શ્લોકનો ભાવ છે.૧૧૫B જેવાં ન રહપનાર્દીિ, સ્ત્રીના દિન विरलास्तद्रसास्वाद-विदेोऽनुभव जिह्वया ॥५॥
(૫) ફેષ – કેની . – કલ્પના રૂપ કડછી -શાસ્ત્ર રૂપ ક્ષીરામાં (ખીરમાં) પ્રવેશ કરનારી નથી ? (પણ)
. – અનુભવ રૂપ જીભથી ત. – શાસ્ત્ર રૂપ ક્ષીરાન્નના રસના (રહસ્યના) આસ્વાદને જાણનારા વિર:–થોડા છે.
(૫) કેની કલ્પના રૂપ કડછી શાસ્ત્રરૂપ ક્ષીરાનમાં પ્રવેશ કરનારી નથી ? અર્થાત્ શાસ્ત્ર દ્વારા આત્માની વિચારણા બધા પંડિતે કરે છે. પણ અનુભવ રૂપ જિલ્લાથી તેના રસાસ્વાદને અનુભવ કરનારા તે વિરલા જ હોય છે.
શાસ્ત્રજ્ઞાન બાહ્યજ્ઞાન છે. સાક્ષાત્ અનુભવ ૧૧૫B અ. ઉ. અ. ૧ ગા. ૮થી૧૦, ચે. બિં. ગા. ૬૭ થી
૬૯.
