________________
૬. શમ અષ્ટક
[ ૪૦
અહીં “ ધ્યાનરૂપ વૃષ્ટિથી ” એમ કહીને ધ્યાન એ શમનું સાધન છે એમ જણાવ્યુ છે. ધ્યાન શમનું સાધન છે માટે જ પાંચ પ્રકારના ચેાગમાં ધ્યાન પછી સમતાના નિર્દેશ છે.
ज्ञानध्यानतपः शीलसम्यक्त्वसहितोऽप्यहो ! । तं नाप्नोति गुणं साधुर्ये प्राप्नोति शमान्वितः ॥ ५ ॥
–
(૫) બદ્દો – આશ્ચર્ય ! જ્ઞા.- જ્ઞાન-ધ્યાન-તપ-બ્રહ્મચય – સમ્યક્ત્વથી સહિત ઋષિ – પણ સાધુ: – સાધુ તં – તે શુળ - ગુણને ૧ આ. – પામતા નથી, હૈં – જે ગુણને શ. – શમયુક્ત સાધુ ગ્રા. – પામે છે.
(૫) કેવું આશ્ર્ચર્ય ! શમથી અલંકૃત મુનિ જે ગુણા મેળવે છે તે ગુણ્ણા જ્ઞાન, શીલ અને સમ્યક્ત્વથી સહિત વિના મેળવી શકતા નથી.
ધ્યાન, તપ, પણ સાધુ શમ
જ્ઞાનાદિ ગુણા હેાવા છતાં શમ ગુણુ ન આવે ત્યાં સુધી વીતરાગદશા, કેવલજ્ઞાન વગેરે ગુણા મેળવી શકાતા નથી. જ્ઞાનાદિ ણા શમ દ્વારા જ વીતરાગટ્ટુશા, કેવલજ્ઞાન વગેરે ગુણાનાં કારણ છે. અર્થાત્ જ્ઞાનાદિ ગુણાથી શમના લાભ અને શમના લાભથી વીતરાગ દશા આદિ ગુણાના લાભ થાય છે. આથી જ્ઞાનાદિ ગુણુ ચુક્ત સાધુએ