________________
૧૨૨]
૧૬ માધ્યસ્થ અષ્ટક
અને પિતપોતાના કર્મના ફળને ભેગવનારા મનુષ્યમાં મધ્યસ્થ પુરુષ રાગ-દ્વેષ કરતે નથી.
मनः स्याद् व्यापृतं, यावत्परदोषगुणग्रहे । कार्य व्यग्रं वर तावन्मध्यस्थेनात्मभावने ॥५॥
(૫) જા. – જ્યાં સુધી મન: – મન ૫.– પારકા દોષ અને ગુણને ગ્રહણ કરવામાં આવ્યા.– પ્રવર્તેલું ચાતુ – હોય તા.– ત્યાં સુધી મ. – મધ્યસ્થ પુરુષે મા. – આત્મધ્યાનમાં કચ' – આસક્ત થૈ – કરવું વરં – શ્રેષ્ઠ છે.
(૫) જેટલે ટાઈમ પારકાના દેષ અને ગુણ ગ્રહણ કરવામાં મન રેકાયેલું રહે છે, તેટલે ટાઈમ તેને મધ્યસ્થ પુરુષે આત્મધ્યાનમાં રત રાખવું સારું છે.
પ્રશ્ન- બીજાના દોષો જેવા, વિચારવા કે બોલવા એ દોષરૂપ છે. પણ બીજાના ગુણો વિચારવા જેવા કે બોલવા એ તે ગુણ છે. આથી પારકાના ગુણે શા માટે ગ્રહણ ન કરવા? ઉત્તર – મગનું પાણી અને દૂધ બંને પૌષ્ટિક અને ઉત્તમ છે. છતાં રેગીને તે મગનું પાણી જ લાભ કરે, પણ નિરંગી માણસને આ બેમાં કેનાથી વધારે લાભ મળે? મગનું પાણી લે તો તેને નુકશાન નથી, પણ દૂધપાનથી મળતા અધિક લાભથી વંચિત રહી જાય છે. સૂક્ષમદષ્ટિથી વિચારીએ તો આમાં નુકશાન પણ છે. અધિક લાભથી વંચિત રહેવું એ જેવું તેવું