________________
૧૬ માધ્યસ્થ અષ્ટક
[ ૧૨૩
નુકશાન નથી. રેગી પ્રાથમિક અવસ્થામાં મગના પાણીનું સેવન કરીને નિરોગી બની જાય અને દૂધનું સારી રીતે પાચન કરવાની શક્તિ આવી જાય, છતાં મગનું પાણી જ પીવાનું ચાલુ રાખે તે શું એ પૂર્ણ શક્તિ મેળવી શકે ? પછી તે એ ધીમે ધીમે મગના પાણીના સ્થાને દૂધનું સેવન કરે અને અંતે મગનું પાણી સર્વથા છેડી કેવળ દૂધનું જ સેવન કરે. એ જ પ્રમાણે પ્રસ્તુતમાં પરગુણગ્રહણ મગના પાણી તુલ્ય અને આત્મધ્યાન દૂધ સમાન છે. નીચલી કક્ષાના સાધક માટે પરગુણગ્રહણ લાભદાયી છે, પણ ઉચ્ચ કક્ષાના સાધકને પરગુણગ્રહણથી થતા લાભની અપેક્ષાએ આત્મધ્યાનથી અધિક લાભ થાય છે. આથી જ પ્રસ્તુત ગ્રંથકાર મહાત્માએ બાલાવબેધ (ટબા)માં લખ્યું છે કે–“પરને વિશે મન તે ચિંતા સ્વરૂપ છે, અને આત્માને વિશે મન તે સમાધિ સ્વરૂપ છે. ચિંતામાં જ રહેનાર સમાધિ ન પામી શકે. આથી ગુણ–દોષ સર્વ છેડીને આત્માથી અભિન્ન જ્ઞાન-દર્શન–ચારિત્ર રૂ૫ રનત્રયીમાં લીન રહેવું જોઈએ.૭૫
૭૫
પ્ર. ૨. ગા. ૧૮૪