________________
अनेकान्त 67/3, जुलाई-सितम्बर 2014
57
भूकम्प आदि उत्पातों के समय में सिद्धांत ग्रन्थों का पठन-पाठन वर्जित है। स्तोत्र, आराधना, धर्मकथादि ग्रन्थ बाँचे जा सकते हैं।
५- विनयाचार- शुद्धि जल से हाथ, पाँव धेकर शुद्धि निर्मल स्थान में पद्मासन बैठकर नमस्कार पूर्वक शास्त्रादिक के पढ़ने को विनयाचार कहते हैं।
६- बहुमानाचार- ज्ञान का, शास्त्र का और पढ़ाने वाले का पूर्ण आदर करना बहुमानाचार है।
७- अनिन्हवाचार- जिस गुरु से या जिस शास्त्र से ज्ञान प्राप्त हो सके, उसके न छिपाने को अनिन्हवाचार कहते हैं।
संदर्भ :
१. इत्याश्रित सम्यक्त्वैः सम्यग्ज्ञानं निरूप्य यत्नेन । आम्नाययुक्तियोगैः समुपास्यं नित्यमात्महितैः । पुरुषार्थसिद्धयुपाय-३१
२. गृहीतमगृहीतं वा स्वार्थं यदि व्यवस्यति ।
तन्न लोके न शास्त्रेषु विजहाति प्रमाणताम्। तत्त्वार्थलोकवार्तिक १-१०-७९
३. स्वापूर्वार्थ व्यवसायात्मकं ज्ञानं प्रमाणम्। परीक्षामुख १/१
४. स्याद्वादप्रविभक्तार्थ विशेष व्यंजको नयः । आप्तमीमांसा १०६
५. कार्तिकेयानुप्रेक्षा, २६७ ६. सर्वार्थसिद्धि, १/३३ ७. नयचक्र गाथा ४१९-४२७
८. पृथगाराधनमिष्टं दर्शनसहभावनोपि बोधस्य लक्षणभेदेन यतो नानात्वं सम्भवत्यनयोः । पुरुषार्थसिद्धयुपाय ३२
९. पुरुषार्थसिद्धयुपाय की पं. मक्खनलाल स्त्री की तिलक कृत टीका ३२
१०.कर्त्तव्यो धयवसायः सदनेकान्तात्मकेषु तत्त्वेरू । सशयविपर्ययानधयवसायविविक्तमात्मरूपं तत् । पुरुषार्थसिद्धयुपा, ३५
११. पुरुषार्थसिद्धयुपाय की पं. मक्खनलाल मिस्त्री की तिलक कृत टीका ३५
१२. तत्त्वार्थवार्तिक ४/४२/४ १३ कार्तिकेयानुप्रेक्षा गाथा २६१ १४. प्रवचनसार १४१
१५. अनेकान्तोऽपि द्विविधः सम्यगनेकान्तो मिथ्यानेकान्त इति । तत्त्वार्थवार्तिक १/६/७ १६. स्वयंभूस्तोत्र १०३
१७. परस्परविरुद्धकोटिस्पर्शज्ञानं संशयः यथा स्थाणुर्वा पुरुषो वेति । न्यायदीपिका १८. पुरुषार्थसिद्धयुपा, ३६
- निदेशक- राष्ट्रीय प्राकृत अध्ययन एवं संशोधन संस्थान श्री धवलतीर्थम् श्रवणबेलगोला -हासन (कर्नाटक) -५७३१३५ मो. 09008287024