Adhar Pap Sthanakni Sazzaya

Author(s): Yashovijay Upadhyay, Dhirajlal D Mehta
Publisher: Jain Dharm Prasaran Trust Surat

Page 143

૧૩૪
અઢાર પાપસ્થાનક
લઈને ચાસ્ત્રિ પાળ્યું હોય છે. પરંતુ ઢેબરૂપી ધૂમાડાના દોષને લીધે ઘણા પ્રબળ વિકારો (આવશો) થાય છે. (જેથી ચાત્રિધન ચાલ્યું જાય છે.) ૨-૩ |
વિવેચન - ઘણી ઘણી પુણ્યાઈ એકઠી થાય છે ત્યારે જ પંચેન્દ્રિયપણું, મનુષ્યભવ, જૈનકુલ, સર્વાંગસુંદરતા, નિરોગી દેહ, અને જૈનશાસનની પ્રાપ્તિ થાય છે. તેમાં પણ વડીલોની સાથેના સહવાસથી અને સુસંસ્કારોથી અને પોતાની ઉપાદાનતા પાકવાથી ચારિત્રધર્મની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ રીતે આ જીવે સમ્યજ્ઞાન અને વૈરાગ્ય પ્રાપ્ત કરીને ઉત્તમ ચારિત્રધર્મ અને અનુષ્ઠાનમય ક્રિયાધર્મ એવો પ્રાપ્ત કર્યો હોય છે કે આ બન્ને ગુણોની એકમેકતા આ જીવમાં એવી વ્યાપી ગઈ હોય છે કે જાણે એક સુંદર રંગબેરંગી ગુણોથી ભરેલી “ચિત્રશાલા” જ હોય શું? તેમ ચરણ અને કરણના ગુણોની સુંદર ચિત્રશાળા આ જીવમાં આલેખાઈ જાય છે.
સુંદર આત્મપરિણામ, સુંદર નિર્દોષ ચારિત્ર, ઉત્તમોત્તમ ધર્મ અનુષ્ઠાન, ત્યાગ, તપ, સમ્યજ્ઞાન અને વૈરાગ્યાદિ અનેક ગુણોરૂપી રંગોથી રંગાયેલી આ ચિત્રશાળામાં જ્યારે પરદ્રવ્ય પ્રત્યેનો અંતર્લેષ પેદા થાય છે. ત્યારે તે દ્વેષાત્મક દોષને લીધે કલેશ-કડવાશ-વેરઝેરમિથ્યાકલંક ઈત્યાદિ અનેક પ્રકારની કાળાશને જ આપતો આ દ્વેષરૂપી ધૂમાડો છે. તે જ્યારે ત્યાં લાગે છે ત્યારે ગુણોની બનેલી આ ચિત્રશાળા કાળી કાળી (શોભા વિનાની) બની જાય છે. આવી સુંદર ચિત્રશાળા બનાવતાં વર્ષો લાગે છે. પણ તેને કાળી કરતાં ક્ષણમાત્ર જ કાલ થાય છે. તેથી હે જીવ! તું અંતર્લેષ રૂપી ધૂમાડો લગાડીને મેળવેલા ગુણોની ચિત્રશાળાને કાળી ન કર.
તેવી જ રીતે શુદ્ધ ચારિત્ર પાળવાના આશયથી આહારની વિધિમાં બેંતાલીસમાંના કોઈ દોષ લાગી ન જાય, તેની સતત જાગૃતિ