Book Title: Bhagwan Mahavir Mahiti Visheshank Author(s): Gulabchand Devchand Sheth Publisher: Jain Saptahik Catalog link: https://jainqq.org/explore/005355/1 JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLYPage #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'માહિતી Éણિશેષાંક સાપ્તાહિક ભાવનગર सत्य ब्रह्मचर्य अपरिग्रह अनेकान्त naona For Personal and vete Use Only www.ja nelibrary.org Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ જન ધર્મ–જૈન સંસ્કૃતિનો અભુત, અજોડ અને ભવ્ય સમય સાધતા અપૂર્વ અને અતિ આકર્ષક તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવીર ૩૫ ચિત્રોને સંપુટ ચિત્રકાર : ખ્યાતનામ શ્રી ગોકુલભાઈ કાપડીઆ રેખાચિત્ર : શ્રી રમણિક શાહ [ ડભોઈવાળા ] ? સંપાદક-લેખક-સંયોજકઃ સાહિત્ય-કલારત્ન પૂ. મુનિશ્રી યશોવિજયજી મહારાજ ઃ આશીર્વાદ : પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રી વિજયપ્રતાપસૂરીશ્વરજી મહારાજ પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહારાજ બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામીના પૂર્વજન્મથી લઈને પરિનિર્વાણ (મોક્ષ) પ્રસંગેના ખાસ બનાવેલા, ક્રીમીશ કલરના અતિ શ્રેષ્ઠ કાગળ ઉપર, ચાર રંગમાં છાપેલાં, ૮૪૧૧ ઈચના ૩૫ ચિત્ર, બે કલરમાં ૬૦ રેખાપટ્ટીઓ અને નાના પણ કલાત્મક ૧૪૧ પ્રતીકાથી સભર. ગુજરાતી-હિન્દી અને અંગ્રેજી-ત્રણ ભાષામાં પરિચય ૧૨ પરિશિટે, કુલ પાનાં ૧૫૮ શ્રેષ્ઠ કોટીનું બાઈન્ડીંગ અને એના ઉપર પ્રવચનમુદ્રાથી શોભતી ભગવાન મહાવીરની ભાવવાહી તસ્વીર. બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ ઘર-ઘરની શોભા વધારતા...વધારે તેવા. આ ચિત્રસંપુટની બીજી આવૃત્તિ પ્રગટ થઈ છે ત્યારે આપની કૃતિ મેળવવાનું રખે ચૂક્તા. કિંમત રૂા. ૧૦૦-૦૦ (રિટેજ અલગ) : પ્રાપ્તિસ્થાન : શ્રી જન સંસ્કૃતિ કલા કેન્દ્ર C/o. મેસર્સ જે. ચિત્તરંજન એન્ડ કંપની ૩૧૨, મેકર ભૂવન નં. ૩, ૨૧-ન્યુ મરીન લાઈન્સ, મુંબઈ-૪૦૦૦૧૦ -સુશ્રાવિકા શ્રીમતી મંજુલાબેનના (મુંબઈ) સૌજન્યથી. બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ બીજી આવૃત્તિ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જો દેવાણુ વિ દેવા, જ દેવા પંજલિ નમસતિ; ત' દેવદેવ-મહિંઅ, સિરસા વઢે.મહાવીર’ ક્કો વિ નમુક્કારો, જિવર–વસહસ્સ-વહુમાણુમ્સ; સમાર–સાગરાઓ, તારેઇ નર' વ નારિ' વા. आ श्री सागर सूरि ज्ञान मंदिर श्री महाबार जैन आराधना केन्द्र, कोषा WT. DE! Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : પ્રકાશક : “જૈન” સાપ્તાહિક વડવા, પાદર દેવકી રેડ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧. વર્ષ : ૭૩] વીર સંવત : ૨૫૦૨ D વિક્રમ સંવત : ૨૦૩૨ જેઠ સુદ નેમ ને રવિવાર, તા. ૬-૬-૧૯૭૬ છુટક મૂલ્ય : રૂ. ૧૫-૨૦ --- [અંક : ૨૩ - - * પ્રાપ્તિસ્થાન : આ “જૈન” પત્રની ઓફિસ દાણાપીઠ, ભાવનગર. * શ્રી જૈન શ્વેતામ્બર કેન્ફરન્સ - ૨૧–એ, ગુલાલવાડી, ગેડીજી બિલ્ડીંગ, બીજે માળે, મુંબઈ–૨. * શ્રી જસવંતલાલ ગીરધરલાલ ખત્રીની ખડકી, દેશીવાડાની પિળ, અમદાવાદ-૧. - - - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીર નિર્વાણ મહોત્સવ માહિતી વિશેષાંક Jain Educationa International 5 આદ્યતંત્રી : સ્વ. શ્રી ભગુભાઈ ફતેહચંદ કારભારી સ્વ. તંત્રી : શેઠ દેવચંદ દામજી કું`ડલાક જે 16) * પ્રેરણા અને આશીર્વાદ પરમ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયનન્દનસૂરીશ્વરજી મહારાજ પરમ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયપ્રતાપસૂરીશ્વરજી મહારાજ પરમ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયધસૂરીશ્વરજી મહારાજ પરમ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવ'ત શ્રી વિજયસમુદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ પરમ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયવિક્રમસૂરીશ્વરજી મહારાજ પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી યશેાવિજયજી મહારાજ B તંત્રી : શેઠ ગુલાબચ’દ દેવચંદ છ D સપાદક મંડળ, શ્રી રતિલાલ દીપચંદ્ર દેસાઈ શ્રી કાન્તિલાલ ડી. કારા શ્રી ગુણવંત અમૃતલાલ શાહે શ્રી મહેન્દ્ર ગુલામશે For Personal and Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અપૂર્વ તંત્રીનું નિવેદન ચરમતીર્થપતિ શ્રમણ પરમાત્મા મહાવીરસ્વામીનું મહાનિર્વાણુ થયાને પચીસસ વર્ષ પૂરા થયાં એ પ્રસંગ જૈનસંઘને માટે તેમ જ અહિંસાની શક્તિમાં આસ્થા ધરાવનાર જનસમૂહ માટે એક અપૂર્વ પુણ્ય પ્રસંગ હતું. અને તેથી એની ઉજવણી માટે જૈન સંઘ ઉપરાંત દેશભરમાં પણ ઘણે ઉત્સાહ જાગ્યા હતા. અને તેથી જ આ પ્રસંગની ઉજવણી ન કલ્પી શકાય એટલા મોટા પાયા ઉપર થઈ શકી હતી; અને એમાં જાતજાતના કાર્યકમૈોને સમાવી લેવામાં આવ્યા હતા. આ બધું જોઈને તે એમ જ લાગત હતું કે છેલ્લાં દેહ–બે વર્ષનું વાતાવરણ જાણે મહાવીર ભગવાનના પચીસમા નિર્વાણ કલ્યાણક મહોત્સવની ઉજવણી માટેના ઉલ્લાસથી ભર્યું ભર્યું બની ગયું હતું. જે જે આત્માઓને આ ઉજવણીમાં ભાગ લેવાને કે એને પિતાની નજરે નિહાળવાને સેનેરી અવસર મળ્યો છે તેઓ ખરેખર, ઘણું ભાગ્યશાળી છે અને એમને જીવનને અમૂલ્ય. @ા મળે છે. આ મહોત્સવને કેટલેક ભાગ નજરે જોયા પછી અને એની આપણા દેશમાં તથા દુનિયાના કેટલાક દેશોમાં થયેલી ઉમંગભરી ઉજવણીની વિગતે જાણ્યા પછી તે એમ જ લાગે છે કે આપણું ધર્માનાયકના નિર્વાણકલ્યાણકની ઉજવણી કેટલી ભવ્ય અને વિશાળ પાયા ઉપર કરવામાં આવી છે! દુનિયાને આવી ઉજવણીઓ બહુ ઓછી સંખ્યામાં જોવા મળી હશે–આ ઉત્સવ ઉપર જાણે દેશ અને દુનિયાએ પિતાપણાની મહારછાપ મારીને એને ખુબ શાનદાર અને ગૌરવશાળી બનાવ્યું છે. અને તેથી એ સહુઈને માટે ચિરસ્મરણીય બની રહેવાને છે, એમાં શંકા નથી. આ ધમપ્રસંગની આવી વ્યાપક ઉજવણી થયેલી જોઈને અમને થતું હતું કે એની સ્મૃતિને સાચવી રાખવામાં અમારા “જૈન” પત્રને પિતાને નમ્રાતિનમ્ર ફાળે આપવાને લાભ મળે તે તેથી અમારી જાત તથા અમારું પાત્ર બને ધન્ય બની શકે.. શુભ કાર્યના સાથી બનવાની આવી ઉમદા લાગણએ જાણે અમારા અંતરને જાગ્રતા કર્યું અને આ દિશામાં બની શકે તે કામ કરવાનું અમને પ્રોત્સાહન આપ્યું. એક દિવસ અમને પૂજ્ય ઉપાધ્યાયશ્રી હેમચંદ્રવિજયજી ગણીવર્યશ્રીએ વિચાર આપ્યું કે આ ઉજવણીની બની શકે તેટલી વધારે માહિતીને એકત્ર કરીને એ બધીને અમે એક વિશેષાંકરૂપે સમાજ અને દેશ સમક્ષ રજૂ કરી શકીએ તે કેવું સારું! આ વિચાર આ “માહિતી-વિશેષાંક”નું પ્રેરણબીજ બની ગયે; અને, સદ્ભાગ્યે, સમય, સંયોગ અને સહાયકની અનુકૂળતા થઈ આવતાં એ બીજમાંથી આ અંકને અવતાર થયે. એના ફળરૂપે અમારા સાપ્તાહિકને આ સચિત્ર અને દળદાર “માહિતી-વિશેષાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પુષ્ય યોગ શ્રીસંઘના કરકમળમાં ભેટ ધરતાં અમે અસીમ હર્ષ, ગૌરવ અને સંતોષની લાગણીને અનુભવ કરીએ છીએ; અને આ અપૂર્વ પુણ્યાગ અમને સાંપડે તથા આવું મેટું કાર્ય સાંગોપાંગ પાર પડયું એ માટે અમે પરમાત્માને ઉપકાર માનીએ છીએ. પણ માત્ર વિચાર કરવાથી કે કેવળ ભેજના કરવાથી પાર પડી શકે એવું આ કામ ન હતું–કઈ પણ મહત્વનું કામ એ રીતે પૂરું ન જ થઈ શકે. અમારાં ટાંચાં સાધન અને અમારી મર્યાદિત શક્તિની દૃષ્ટિએ તે અમારા માટે આ કામ ગજા ઉપરાંતનું કહી શકાય એવું જ હતું–અરે, એને હાથ ધરવાને વિચાર પણ મોટું સાહસ કે જોખમ ખેડવા જેવું લાગે એવી સ્થિતિ હતી! અને છતાં, કુદરતે અમને એ કાર્યને ભાર સ્વીકારવાની જે હિંમત આપી તેમ જ એને પૂરું કરવાની જે અનુકૂળના કરી આપી એનો વિચાર કરતાં અમારું અંતર આભારની લાગણીથી ખૂબ ગદ્દગદ બની જાય છે. કેટકેટલા પૂજ્ય પુરુ, કેટકેટલા આગેવાન અને કેટકેટલા કાર્યકરે, સાથીઓ અને મિત્રને નિષ્ઠાભર્યો સહકાર અમે મેળવી શક્યા છીએ. આપણા સંઘના વયેવૃદ્ધ, જ્ઞાનવૃદ્ધ અને ચારિત્રવૃદ્ધ પરમ પૂજ્ય આચાર્યપ્રવર શ્રી વિજયપ્રતાપસૂરીશ્વરજી મહારાજના પરમ પ્રભાવક પટ્ટધર, યુગદિવાકર પૂજ્યપાદન આચાર્યદેવ શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહારાજને જ્યારે અમે અમારા આ વિચારની જાણ કરી ત્યારે તેઓએ કેવળ એ વિચારને ઉત્સાહપૂર્વક વધાવી લીધે એટલું જ નહીં, એ વિચારને મૂત કરવામાં, પિતાના સાધુધર્મની મર્યાદામાં રહીને, દરેક પ્રકારનો સાથ આપવા–અપાવવાને વિશ્વાસ આપ્યું. આચાર્ય મહારાજે દર્શાવેલી આ આત્મીયતા અને ઉદારતા અમારા માટે મોટી હંફરૂપ અને ઉત્સાહવર્ધક બની ગઈ. આ વિશેષાંક પ્રગટ કરવાને અમારો પ્રાથમિક વિચાર દૃઢ બની ગયે. આપણું સંઘના એક સમર્થસુકાની, સમયજ્ઞ અને વિચક્ષણ સંઘનાયક પરમપૂજ્ય સ્વ આચાર્ય મહારાજ શ્રી વિજ્યનન્દનસૂરીશ્વરજી મહારાજને અમે આ વિશેષાંક પ્રગટ કરવાની અમારી ભાવના નિવેદિત કરી તે એમણે એને હર્ષપૂર્વક વધાવી લીધી અને પિતાના અંતરના આશીર્વાદ પણ આપ્યા. એ જ રીતે પરમ પૂજ્ય શાંતિમૂર્તિ આચાર્ય મહારાજ શ્રી વિજયસમુદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ તેમ જ તીર્થપ્રભાવક પરમપૂજ્ય આચાર્યમહારાજશ્રી વિજયવિક્રમસૂરીશ્વરજી મને પણ આશીર્વાદ અમે મેળવી શકયા છીએ. વળીજૈન સાહિત્ય અને કળાના અભ્યાસી, કેન્દ્ર સરકારે રચેલ નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિના એક અતિથિવિશેષ, સાહિત્ય-કલારત્ન મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજને પણ અમને આ સાહસમાં સાથે મળે છે. ઉપરાંત, પરમપૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી સૂર્યોદયવિજ્યજી વગેરે અન્ય મુનિરાજેએ પણ અમને સાથ આપવાની તત્પરતા દેખાડી છે. આને લીધે અમારે ઉત્સાહ ઔર વધી ગયે; અને આ કાર્ય બને તેટલા સારરૂપમાં અને બને તેટલું વહેલું પૂરું થાય એ રીતે અમે એમાં પરેવાઈ ગયા. આ બધા શ્રમણભગવતેનો અમે જેટલે ઉપકાર માનીએ તેટલે ઓછે છે. આ કાર્ય સારા રૂપમાં અને સમયસર પૂરું કરવું હોય તે સૌથી પહેલાં બે વાતની ગોઠવણ થવી જરૂરી હતીઃ (૧) એક ખંતીલું અને વગદાર સંપાદક-મંડળ રચવું, અને (૨) મુંબઈમાં રહીને આ કાર્ય માટેની જરૂરી પૂર્વતૈયારી તથા તૈયારી નિરાંતે કરી શકાય એવું કાસરનું સ્થાન શોધી કાઢવું, કારણ કે મુંબઈ સિવાય અન્ય કેઈ સ્થાન Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' s a = નાના રાજા રાજાના આ કાર્ય માટે અનુકૂળ થઈ શકે એમ નથી એમ અમને સ્પષ્ટ લાગતું હતુ. અમને કહેતાં આનંદ થાય છે કે આ બન્ને મુશ્કેલીઓને, સદ્દભાગ્યે, અંત આવી ગયે. આ વિશેષાંક તૈયાર કરવાની વાત સંપાદક મહાનુભાવે શ્રીયુત રતિભાઈ દીપચંદ દેસાઈ, શ્રીયુત કાન્તિલાલ ડી. કેરા, શ્રી ધીરેન્દ્રભાઈ દોશી અને શ્રી ગુણવંતભાઈ અમૃતલાલ શાહને કાને નાખીને એમની સહાયની માગણી કરતાં, કોઈ પણ જાતની આનાકાની વગર તરત જ આ કામને તેઓએ પિતાનું બનાવી દીધું છે, અને એને સફળ કરવામાં પિતાની બધી શક્તિઓ કામે લગાવી દીધી. આ સંપાદક મિત્રોનો અમે અંતઃકરણથી ખૂબ ખૂબ આભાર માનીએ છીએ. - મુંબઈમાં અમે શાંતિ અને નિશ્ચિતતાપૂર્વક અમારું કામ કરી શકીએ એવું સગવડભર્યું સ્થાન મેળવવાનું કામ તે અતિ અતિ દુષ્કર હતું. પણ આપણું શ્રી જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક કેન્ફરન્સના પ્રમુખ સખીદિલ શેઠશ્રી દીપચંદભાઈ સવરાજ ગાડી તથા એમના પદાધિકારી સાથીઓ શ્રી જયંતભાઈ એમ. શાહ, શ્રી રસિકભાઈ સી. શાહ (કોલસાવાળા) આદિએ અમારા આ કાયનું મહત્વ સમજીને અમને કેન્ફરન્સના કાર્યાલયનો ઉપયોગ કરવાની અનુમતિ આપવાની જે ઉદારતા દાખવી છે તે અસાધારણ કહી શકાય એવી છે. એમના આ સક્રિય સહકારે અમને અત્યંત આભારી બનાવ્યા છે. આ વિશેષાંકના ખર્ચને પહોંચી વળવાની આર્થિક જવાબદારી પણ જંગી હતી. પણ પરમપૂજ્ય શ્રમણભગવંતેની પ્રેરણાથી અમારા તરફ મમતાની ભલી લાગણી ધરાવતા જૈન સમાજના અગ્રણીઓ તથા કાર્યકરેના પ્રયાસથી તેમ જ અમારા શુભેચ્છકેના સહકારથી અમને જાહેરખબર ઠીક પ્રમાણમાં મળી શકી છે. અને તેથી જ અમે આ ભાર વહન કરી શક્યા છીએ. આ કાર્યમાં અમને સહકાર આપનાર તેમ જ વિશેષ જાહેર ખબર આપવાની ઉદારતા દાખવનારા તરફ અમે કૃતજ્ઞતાની ઊંડી લાગણું દર્શાવીએ છીએ. શ્રીમતિ ઇન્દિરાબહેન શાહે [તંત્રી ત્રિશલા કાર્યાલયના વહિવટી તંત્રને ખંતપૂર્વક સંભાળવા બદલ તેમ જ શ્રી કાંતિભાઈ મેદી, શ્રી રાકેશભાઈ શાહ, શ્રી નગીનદાસ જે. શાહ, કુ. કકિલાબેન શાહ આદિએ જાહેરખબર મેળવવા અને વ્યવસ્થાતંત્રમાં સહભાગી બનવા જે પરિશ્રમ લીધે તે બદલ–એ સૌને અમો ખૂબ આભાર માનીએ છીએ. આ વિશેષાંકનું મોટાભાગનું મુદ્રણકાર્ય સેનગઢના સરયૂ પ્રિન્ટરીના માલિક શ્રી કિશોરભાઈ જાની અને શ્રી જુગલદાસ મહેતાએ ઘણી કાળજી અને ખંતથી કરી આપ્યું છે. મુંબઈના જાણીતા ચિત્રકાર શ્રી બલિ અને શ્રી બંસીભાઈ “ચકોએ આ વિશેષાંકને વધુ સુશોભિત બનાવ્યું છે. શ્રી જૈન ચિત્રકલા નિર્દેશન સમિતિના સૌજન્યથી “તીર્થ કર ભગવાન શ્રી મહાવીર ચિત્રસંપૂટ આધારિત બ્લેકે બનાવી પ્રગટ કર્યા છે. મેસર્સ ચીમનલાલ પેપર કંપની [મુબઈના માલિકે શેઠશ્રી ચીમનભાઈ અને શ્રી અરવિંદભાઈ સી. શાહે વિશેષાંક માટે આત્મીયભાવે મેટી સંખ્યામાં કાગળ મેળવી આપ્યા છે. આ રીતે અનેક વ્યક્તિઓના સાથ-સહકારથી આ કામ પૂરું થઈ શકયું છે. એ બધા નામી-અનામી ભાઈઓને અમે હૃદયપૂર્વક આભાર માનીએ છીએ. ભગવાન મહાવીરદેવના પચીસમા નિર્વાણ મહોત્સવની ઉલ્લાસભરી ઉજવણીની સ્મૃતિને સાચવી રાખવામાં તેમ જ આપણી ભાવી પેઢીને એની દિવ્યતાની ઝલકનું દર્શન કરાવવામાં આ વિશેષાંક ચર્કિંચિત પણ ઉપયોગી બની રહેશે, તે અમે અમારા શ્રમને સાર્થક થયેલ લેખીશું. ભાવનગર-૧, તા. ૨૬-૫-૧૯૭૬. –ગુલાબચંદ દેવચંદ શેઠ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦] • ૦ ૦ ૦ ૦ શું લેવું અને શું ન લેવું મીઠી મુંઝવણનો એક અનોખો અવસર ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ • [સંપાદકેની વાત] ભગવાન મહાવીરના ૨૪૦૦મા નિવવર્ષમાં આપણે અહીં હતા નહીં અને ૨૬૦૦મા નિર્વાણ વર્ષમાં આપણે અહીં નહીં હઈએ. એટલે આપણે માટે તે ૨૫૦૦ વર્ષ અને ૨૫૦૦ મા વર્ષની ઉજવણ એ જ બરાબર છે; અને ભાગ્યમાં હોય તે જ તેને લાભ મળી શકે છે.” -આ મા શ્રી વિજયનન્દાસરીશ્વરજી ( અમદાવાદમાં મહાવીર-જન્મકલ્યાણુક પ્રસંગે આપેલ પ્રવચનમાંથી. વિક્રમ સંવત ૨૦૩૦.) ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ • ૦ ૦ ૦ ૦ આપણાં ધર્મશાસ્ત્રોએ ભગવાન મહાવીર માટે જગતના નાથ, જગતના ગુરુ, જગતના બંધુ વગેરે અનેક વિશેષણોને પ્રવેગ કરીને એમના અપાર મહિમાને પામવાને અને વર્ણવવા પ્રયાસ કર્યો છે. આ બધું જોઈને સહજપણે સવાલ થાય છે કે પ્રભુ મહાવીરના આ મહિમાને લાભ જગતભરના છ સુધી પહોંચી શકે અને ભગવાન માટે વાપરવામાં આવેલા આવાં આવાં અનેક વિશેષણે યથાર્થ સાબિત થઈ શકે એ રીતે આપણે પ્રભુના ધર્મશાસનને ઉદાર, સતત વહેતું અને વિસ્તરતું રહેવા દીધું છે ખરું? અને જો એવું નથી રહેવા દીધું તે પ્રભુને માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવેલાં આ વિશેષણે સાર્થક નહીં પણ કેવળ અતિશયોક્તિરૂપ જ છે, એવા દેવારેહણને ઈનકાર આપણે કેવી રીતે કરી શકવાના છીએ? • ૦ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જે પરમાત્માએ સમભાવની અને વિતરાગપણની અનિવાર્યતા અને ઉપયોગિતાને બરાબર પિછાનીને, એને સાક્ષાત્કાર કરવાના ઉદ્દેશથી, વિશ્વભરના બધા જ સાથે પૂર્ણ મૈત્રીભાવ કેળવવા માટે અને કઈ પણ જીવ તરફના વૈરભાવથી સર્વથા મુક્ત થવા માટે, ઉત્કટ અને અખંડ આત્મસાધના કરી હોય, એમાં પૂર્ણ સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી હોય અને પિતાને લાધેલ સાધનાના અમૃતની લહાણી કરવા માટે વ્યાપક ધર્મતીર્થનું પ્રવર્તન કર્યું હોય, એ પરમાત્મા વિશ્વના સમગ્ર જીવો માટે નાથ, ગુરુ કે બંધુ તરીકેના યથાર્થ ગૌરવને પામે એમાં શી નવાઈ? ભગવાન મહાવીર સાચા અર્થમાં જગતના નાથ, જગતને ગુરુ, જગતના બંધુ, જગતના મિત્ર અને જગતના માર્ગદર્શક છે એમાં લેશ પણ શંકા નથી. એમના આવા સર્વમંગલકારી જીવનને અને ધર્મતીથને લાભ વિશાળ જગતને મળતું બંધ થયે તે આપણા પિતાના દોષને કારણે. જેમ પિતાના ગાલ ઉપરના ડાઘને પામર-અબૂઝ માનવી કાચને ડાઘ માની લેવાની નાદાની કરી બેસે છે તેમ, પ્રભુના ધર્મશાસનના રક્ષણહાર અને પાલન કરનારાના કાષાયિક ભાવ અને મનની સંકુચિત તથા વિકૃત વૃત્તિઓની છાયા ધર્મતીથને સ્પર્શી ગઈ અને પ્રભુનું ધર્મતીર્થ જીવમાત્રનું ઉદ્ધારક હતું તે અમુક જ વર્ગની ઈજારાની વસ્તુ જેવું સંકુચિત બની ગયું? આમાં ભગવાનને કે એમના ધર્મતીર્થનો શે દોષ? સેળે કળાએ પ્રકાશી રહેલ સૂર્યની આડે એકાદ નાનું સરખું પણ વાદળ આવી જાય છે ત્યારે આપણે એના જળહળતા પ્રકાશથી વંચિત થઈ જઈએ છીએ. વિશાળ ઓરડાને પ્રકાશમાન કરતા વીજળીના હજાર કેન્ડલ પાવરના ગેળા ઉપર એકાદ આવરણ ચડાવી દઈએ અને આખા ઓરડામાં અંધકાર પ્રસરી જાય છે. આમાં ન તે સૂર્યનું તેજ ઓછું થઈ જાય છે કે ન તો વીજળીના ગળાનો પ્રકાશ ઘટી જવા પામે છે. આમાં જે કઈ ગેરલાભ થાય છે તે આપણે એ પ્રકાશ કે તેજના લાભથી વંચિત થઈ જઈએ છીએ એ જ છે. અને આ ગેરલાભ તે એ માટે હોય છે કે એથી છેવટે આપણું પોતાનો વિકાસ જ રુંધાઈ જાય છે. ભગવાનના સવકલ્યાણકારી જીવન અને ધમતીથની સ્થિતિ પણ, આપણે આપણી પિતાની સંકુચિતતાને કારણે, આવી જ શોચનીય કરી મૂકી છે. આથી જગતને મહાન ધર્માશ્રય મળતું બંધ થયે છે એની સાથે સાથે આપણે પિતાને આત્મવિકાસ પણ ઠીંગરાઈ અને રુંધાઈ ગયા છે. આ કંઈ જેવું તેવું નુકસાન નથી. મહામુસીબતે મળેલ માનવભવના સારને, જાણી જોઈને, હારી બેસવા જેવું જ આ અકાય છે. આવા અકાયથી ઊગરવાને એકમાત્ર ઉપાય પ્રભુના ધર્મશાસનને લાભ. જે કોઈને લે હોય તે સુખેથી લઈ શકે એવી ઉદાર દૃષ્ટિ કેળવવી અને જેઓને પ્રભુના શાસનની ઉપકારકતાને ખ્યાલ ન હોય એમને એ વાતની સારી રીતે જાણ થાય એવી પરગજુ ધમષ્ટ્રષ્ટિ દાખવવો એ જ છે. આમ કરવાથી પિતાનું તેમ જ દુનિયાના જીવોનુંએમ બન્નેનું કલ્યાણ થાય છે અને પ્રભુને મહિમા વર્ણવવા માટે રચવામાં આવેલી પ્રશસ્તિઓ યથાર્થ કથનરૂપે હમેશને માટે મનમાં વસી જાય છે. આવા અપૂર્વ અને અદ્દભુત મહિમાવંતા હતા ભગવાન મહાવીરસ્વામી! એમના આ મહિને માને જગતમાં ફેલાવે એ આપણું ધર્મક્તવ્ય છે, અને કેઈ ઉત્તમ અને પ્રેરક નિમિત્ત મળતાં એ માટે તન-મન-ધનથી પ્રયાસ કરે એ આપણું વિશિષ્ટ ધર્મક્તવ્ય છે. ખરે અવસરે આવું ધમંતવ્ય બજાવવામાં પાછળ રહીએ, આળસ કરીએ કે ઉપેક્ષા સેવીએ તે તે આપણે ખુદ ધર્મને જ જાકારો આપવા જેવી મોટી ભૂલ કરી ગણાય. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીરના મહાનિવણના પચીસમા વર્ષને અવસર આવે જ ધર્મની વ્યાપક પ્રભાવના કરવાના વિશિષ્ટ ધમકતવ્યનું પાલન કરી બતાવીને પોતાના જીવન અને ધર્માનુરાગને કૃતાર્થ બનાવવાને અતિ વિરલ અને પ્રબળ પુણ્યદયે જ પ્રાપ્ત થઈ શકે એ સેનેરી અવસર હતું. અને એ અવસરની ઉજવણી પણ એની મહત્તા અને અપૂર્વતાને અનુરૂપ જ થઈ એ જોઈને હૃદય ખુબ પુલકિત અને રાજી થઈ જાય છે. આ ઉજવણીની હકીકત ઉપરથી સ્પષ્ટ રૂપે જાણી શકાય છે કે આ નિવણ મહોત્સવ રાષ્ટ્રીય ધરણે, બધા જેને ફિરકાના સંયુક્ત ધોરણે, પ્રત્યેક જૈન ફિરકાના પિતાના ધોરણે, અમુક પ્રમાણમાં પ્રજાકીય ધોરણે તેમ જ કેટલાક પ્રમાણમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણે—એમ પાંચે ધરણે ખૂબ વિશાળ પાયા ઉપર ઊજવવામાં આવ્યું હતું. એમ કહી શકાય કે કાશ્મીરથી લઈને છેક કન્યાકુમારી સુધી અને દરપૂર્વની આ સામની ધરતીથી શરૂ કરીને તે છેક ભારતના પશ્ચિમ કિનારા સુધીના સીમાડા ભગવાન મહાવીર અને અહિંસાપ્રધાન જૈન સંસ્કૃતિના જયનાદથી ગુંજી ઊઠયા હતા. અને આ જયનાદને ગાજતે કરવામાં ભિન્ન ભિન્ન ધર્મ અને તેમના ધર્મપુરુષ, રાજપુરુષ અને સામાન્ય પ્રજાજનોએ એક સરખા ઉલ્લાસથી ફળે અવે હતું, એ આ ઉજવણીની વિરલ વિશેષતા હતી. વળી, આ ઉજવણીના કાર્યક્રમોમાં પણ કેટલી બધી વિવિધતા અને વિશાળતા હતી ! ધમ અને જ્ઞાતિના ભેદભાવ વગર, આબાલવૃદ્ધ બહેનો તથા ભાઈઓએ કેવા ઉમંગથી એમાં ભાગ લીધે હતે ! આ બધું જોઈને તે જાણે એમ જ લાગતું હતું કે ભગવાન તીર્થંકરની સમભાવની, વીતરાગપણની, અહિંસાની, વિશ્વમૈત્રીની તેમ જ સમવસરણની ભાવના સજીવન થઈ રહી છે. આ ઉજવણીના ધમના દ્વારે ન કેઈની કશી શેક-ટેક કે ઉપેક્ષા થતી હતી કે ન કોઈને જાકરે કે તિરસ્કાર મળસે હતે. તેથી જ તે ભ૦ મહાવીરના ધમતીથનો સર્વત્ર જયનાદ થતે સંભળાય હતે. આ ઉજવણીના કાર્યક્રમોના આકાર-પ્રકારની વિવિધતા તે ખરેખર, હેરત પમાડે એવી હતી. આ રહી એની થોડીક વિગતે– કેર ઠેર સભા, સરઘસે, પ્રભાતફેરીઓ, ધર્મયાત્રાઓ [વરડા], સ્નાત્ર મહોત્સ, વિવિધ જાતનાં મહાપૂજન, પૂજા અને ભાવનાઓ યોજવામાં આવ્યાં હતાં. | વકતૃત્વ, નિબંધલેખન, ચિત્રકલા અને સંગીતની જુદી જુદી કક્ષાની ઈનામી હરીફાઈઓ ગઠવવામાં આવી હતી. આમાં દિલ્લીની મહાસમિતિ તરફથી જે નિબંધલેખન-સ્પર્ધા યોજવામાં આવી હતી તે બધી સ્પર્ધાઓમાં શિરમોર સમી, ઘણી મોટી અને મહત્વની હતી, અને એમાં આઠ હજાર રૂપિયાના રોકડ ઈનામ આપવામાં આવ્યાં હતાં. અનેક સ્થાનમાં જૈન સંસ્કૃતિ, તત્વજ્ઞાન, ઈતિહાસ, શિલ્પ-સ્થાપત્ય જેવા વિષયેની વિદ્વાનની જ્ઞાનગોષ્ઠિઓ (પરિસંવાદ), કવિસમ્મલને રંગેની પ્રદશન તથા પ્રદર્શનનું આજના કરવામાં આવ્યું હતું. D શિકારબંધી તથા કતલખાનાબંધીની ઘોષણથી અમારિ (અહિંસા)નું પ્રવર્તન કરવામાં આવ્યું હતું. તથા ભગવાન મહાવીરની કરુણદૃષ્ટિથી પ્રેરાઈને કયાંક ક્યાંક કેદીઓની સજા ઘટાડવામાં આવી હતી. કેટલાક કેદીઓને છેડી મૂકવામાં આવ્યા હતા, અને ફાંસીની સજા પામેલ કેદીઓની ફાંસીની સજા રદ કરીને એમને બીજા કેદીઓ જેવા ગણવામાં આવ્યા હતા. ગરીબેને તથા અશક્તાને ભજન, મીઠાઈ તથા નાસ્તાને પડીકાં અને ઈસ્પિતાલમાં દર્દીઓને ફળો વહેંચવામાં આવ્યાં હતાં. D નિર્વાણ મહોત્સવની યાદમાં જુદી જુદી જાતના ચાંદીના સિક્કા બહાર પાડવામાં આવ્યા હતા તથા ભગવાનની નિવણભૂમિ પાવાપુરી તીર્થના જળમંદિરની છાપવાળી ખાસ ટપાલની ટિકિટ પ્રગટ કરવામાં આવી હતી. માહિતી વિશેષાંક ] Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છે. પ્રાથમિક, માધ્યમિક તથા ઉચ્ચ શિક્ષણની સંસ્થાઓની તેમ જ જરૂરવાળાં સ્થાનોમાં વિદ્યા થીઓ તથા કન્યાઓ માટે છાત્રાલયની સ્થાપના કરવાનું નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું. U ઉચ્ચ અધ્યયન-સંશોધનનાં કેન્દ્રો તથા કેટલાંક વિશ્વવિદ્યાલયમાં જૈનાચેરની સ્થાપના કરવાના નિર્ણય લેવામાં આવ્યા હતા. | નવાં પુસ્તકાલય તથા સંગ્રહાલય સ્થાપવાને તથા કેટલાંક વિદ્યમાન પુસ્તકાલયે તથા સંગ હાલમાં જૈન વિભાગે શરૂ કરવાનો નિર્ણય કરવામાં આવ્યે હતે. નાનાં-મોટાં, જુદા જુદા વિષયને લગતાં અને જુદી જુદી ભાષામાં લખાયેલાં સેંકડે પુસ્તકે, ઉચ્ચ કેટીના ચિત્રસંગ્રહે, અનેકાનેક સામયિકેના સમૃદ્ધ અને સચિત્ર વિશેષાંકે તેમ જ જુદા જુદા પ્રદેશોના દૈનિકમાં પૂતિઓ બહેળા પ્રમાણમાં પ્રગટ કરવામાં આવ્યાં હતાં. નૃત્ય-નાટિકાઓનું આયોજન, જૈન તીર્થો સંબંધી દસ્તાવેજી ફિલ્મનું નિર્માણ અને આકાશવાણુને દિલ્લી તેમ જ બધાં રાજ્યનાં કેન્દ્રો ઉપરથી જેન ભજનો તેમ જ જૈન ધર્મના જુદા જુદા વિષયને લગતા વાર્તાલાપનું પ્રસારણ–આ બધાને લીધે આ ઉજવણું ખૂબ આકર્ષક અને રસદાયક બની હતી. ઉજવણી દરમ્યાન ધર્મચકોનું પરિભ્રમણ દેશભરમાં થયું હતું અને તપ, જપ, ધ્યાન, અનુષ્ઠાન જેવી ધર્મક્રિયાઓ પણ મેટા પ્રમાણમાં ઠેર ઠેર થઈ હતી. --આ બધા ઉપરથી એમ જ લાગે છે કે છેલા સવા-દેઢ વર્ષ દરમ્યાન ગણ્યા ગણાય નહીં એટલા બધા કાર્યક્રમે ખૂબ આનંદ-ઉલ્લાસથી ઊજવાયા હતા અને એને લીધે ભગવાન મહાવીરના પચીસમા નિર્વાણ કલ્યાણકની ઉજવણની ભાવના અને ઉજવળતા સર્વત્ર વિસ્તરી રહી હતી. ખરેખર દેવનેય દુલભ કહી શકાય એવી દિવ્ય આ ઉજવણી હતી. ધમની પ્રભાવના માટે રાજ્યાશ્રય કેટલા ઉપગી અને લાભકારક બની શકે છે, તે આ પ્રસંગે પણ જોઈ શકાયું હતું હતું. અને ઉજવણી જેવી જ હેરત અને આહ્લાદ પમાડે એવી હતી આ ઉજવણી નિમિતે જૈન સંઘના બધા ફિરકાઓ વચ્ચે સધાયેલ ભાઈચારાની અને સહકારની ભાવના. જૈન પરંપરાના અત્યાર સુધીના સુદીર્ઘ સમયમાં પહેલી જ વાર બધા ફિરકાના જૈન સંઘને માન્ય એવાં એક જ જૈન પ્રતીક અને જૈન દવજ નક્કી કરવામાં આવ્યાં હતાં તથા “સમણસુત્ત” નામે જૈન ધર્મના સારરૂપ એક સંગ્રહગ્રંથ તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું. આને પણ આ ઉજવણીની એક મહત્વની સિદ્ધિ જ લેખવી જોઈએ અને એ કાયમને માટે સચવાઈ રહે અને વૃદ્ધિ પામે એવી જાગૃતિ રાખવી જોઈએ. આવા અપૂર્વ અવસરની ઉજવણી ભગવાન મહાવીરના આદશ તથા ભવ્ય જીવન તથા જૈન સંસ્કૃતિના ગૌરવને છાજે એવી સુંદર રીતે થઈ શકે એ માટે કેન્દ્ર સરકારના ધોરણે તથા ૨૧ પ્રાદેશિક સરકારના ધોરણે સમિતિઓની રચના કરીને સરકારી રાહે વ્યવસ્થાતંત્રની જે ફૂલગૂંથણી કરવામાં આવી હતી તે દાખલારૂપ બની રહે એવી હતી. આ ફૂલગૂંથણીને છેક જિલ્લા તથા તાલુકા ધોરણે પણ વિસ્તાર કરવામાં આવ્યું હતું. ઉપરાંત કેન્દ્ર સરકારે રચેલ સમિતિમાંના બધા જૈન ફિરકાઓના સભ્યોની એક વગદાર મહાસમિતિની દિલ્લીમાં રચના કરવામાં આવી હતી. અને આ ઉજવણી માટે ઘણી વખત પહેલાં મુંબઈમાં બનેલ ચારે ફિરકાની સમિતિએ તે આ મહાસમિતિના પૂરક અંગરૂપે મહત્ત્વની કામગીરી બજાવવાની સાથે સાથે સ્વતંત્ર રીતે વિશિષ્ટ પ્રકારની કાર્યવાહી કરીને ઉજવણીને અનુરૂપ વાતાવરણ પણ સારા પ્રમાણમાં તૈયાર કર્યું હતું. વળી એણે સાહિત્ય પ્રકાશનની દિશામાં પણ પ્રશંસનીય કામગીરી કરી હતી. આ મહત્સવની ઉજવણીરૂપે જે કાર્યક્રમ જવામાં આવ્યા હતા એમાં કેટલાક તાત્કાલિક ઉપગિતા ધરાવતા હતા, તે કેટલાક રચનાત્મક કાર્યો કે સેવા પ્રવૃત્તિઓની જેમ સ્થાયી એટલે દસ]. [માહિતી વિશેષાં ; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કે કાયમી મૂલ્ય ધરાવતા હતા, શિક્ષણ સંસ્થાઓ, ઉચ્ચ અધ્યાયન-સંશોધનનાં કેન્દ્રો, જેનચર, ઇસ્પિતાલે, પુસ્તકાલય, સંગ્રહાલય વગેરેની સ્થાપના એ ઉજવણીના કાયમી સંભારણરૂપ બની રહેવાની. સ્થાનકમાગી ફિરકાના સંત ઉપાધ્યાયશ્રી અમરમુનિજી મહારાજની પ્રેરણાથી બિહારમાં રાજગૃહીમાં સ્થપાયેલ “વીરાયતન”, તેરાપંથના આચાર્ય શ્રી તુલસીજી મહારાજના માર્ગદર્શનથી રાજસ્થાનમાં લાડનુંમાં સ્થપાયેલ “જૈન વિશ્વભારતી, પંજાબમાં લુધિયાનામાં રચવામાં આવેલ “મહાવીર ફાઉન્ડેશન” અને આસામમાં બનેલ “અહિંસા સમાજ” કાયમી મહત્વ ધરાવતી સંસ્થાઓ તરીકે લાંબા સમય સુધી પિતાની સેવાઓ આપતી રહેશે. આ રીતે તાત્કાલિક અને કાયમી મહત્ત્વવાળા કાર્યક્રમને લીધે, એક વર્ષ કરતાં પણ વધુ સમય સુધી ચાલેલી આ ઉજવણી જંગી કે વિરાટ કહી શકાય એવી બની હતી. અને એને સફળ બનાવવા માટે કેન્દ્ર સરકારે તથા રાજ્ય સરકારે એ લાખે રૂપિયાને અને બધા ફિરકાના જૈન સંઘે એ પણ ખૂબ ઉદારતાથી પિતાના ધનનો સદ્વ્યય કર્યો હતે. જે ધમપ્રસંગની ઉજવણી આવા વિરાટ અને ભવ્ય રૂપમાં થઈ હોય એની રમૃતિ લાંબા સમય સુધી ટકી રહે અને આપણી ભવિષ્યની પ્રજાને પણ એનું દર્શન કરવાની તક મળે એટલા માટે એની માહિતીને સંગ્રહ કરી લેવાની ભાવના કેઈના અંતરમાં જાગે તે તે ખૂબ આવકારદાયક અને ઉપયોગી લેખાય. - “જૈન” સાપ્તાહિકના તંત્રી ભાઇશ્રી ગુલાબચંદ દેવચંદ શેઠને તથા એમના ત્રણે સુપુત્રો નવિનભાઈ વિનોદભાઈ અને મહેન્દ્રભાઈને આ ઉત્તમ વિચાર આવ્યું અને એને અમલી બનાવવાનો એમણે સંકલ્પ કર્યો અને એ કાર્યને પૂરું કરવાની જવાબદારી એમણે અમને સેંપી, એને લીધે જ આ “ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦માં નિર્વાણ મહોત્સવ માહિતી-વિશેષાંકનું પ્રકાશન શકય બન્યું છે. આ કાર્ય નિમિતે, ઉજવણીની સ્મૃતિને ટકાવી રાખવાના અદના પ્રયાસરૂપે, આ મહોત્સવના સહભાગી બનવાની ઉત્તમ તક અમને આપેલા બદલ અમે શ્રી ગુલાબચંદભાઈનો હૃદયથી આભાર માનીએ છીએ. પણ આ કાર્ય કંઈ નાનું સૂનું ન હતું. સાગર કિનારે બેઠા બેઠા નિઃસીમ મહેરામણમાં પળે પળે ઊઠતા અને વિલીન થઈ જતા તરંગોની ગણતરી કરવા જેવું કે ધરતી ઉપર રહ્યા રહ્યા, ઉનંગ હિમાલયની ઊંચાઈનો તાગ મેળવવા જેવું અતિ કપરું એ કામ હતું, અને અનેક વ્યક્તિઓ અને શક્તિઓનો સાથ મળે તે જ અલ્પ-સ્વલ્પ પ્રમાણમાં પણ થઈ શકે એવું અસાધારણ રીતે મેટું આ કાર્ય હતું. આ પ્રસંગની ઉજવણી દેશભરમાં તથા અમુક પ્રમાણમાં વિદેશમાં પણ એટલા બધા વ્યાપક રૂપમાં થઈ હતી કે એની વિગતવાર માહિતી કેવી રીતે મેળવી શકાશે એ એક માટે કોયડો હતે. પણ અમે આ કાર્યની જવાબદારી સ્વીકાર કર્યો હતે એટલે, વધુ વિચાર કે વિમાસણમાં કાળક્ષેપ કર્યા વગર, એને પૂરી કરવાનું શક્ય બધે પ્રયત્ન કરે એ જ હવે અમારું કાર્ય હતું. આ કાર્યની શરૂઆત રૂપે જેમની જેમની પાસેથી આ ઉજવણી સંબંધી માહિતી મળવાની શક્યતા હતી એવી વ્યકિતઓને તેમ જ શ્રીસંઘ, સંસ્થાઓ અને શ્રમણભગવંતને હજારે પરિપત્રો મેકલીને અમને સહાય કરવા અમે વિનતિ કરી. જે જે અખબાર, સામયિકે અને પત્રિકાઓ વગેરેમાંથી માહિતી મળી શકે એમ હતી એ પણ મોટા પ્રમાણમાં એકત્ર કરી. આ પ્રસંગની બને તેટલી વધારે છબીઓ મેળવાને પણ અમે પ્રયાસ કર્યો. એ બધાના દેહન, સંકલન અને સંપાદનનું જે પરિણામ આવ્યું તે ૪૪૦ ઉપરાંત પૂછો અને બહુરંગી - તથા એકરંગી મળીને ૩૬ ઉપરાંત ચિત્રોથી સમૃદ્ધ બનેલ આ વિશેષાંકરૂપે અમારા વાચકે અને જિજ્ઞાસુ મહાનુભાવ સમક્ષ રજૂ કરતાં અમને આનંદ થાય છે. આમાં સંગ્રહીત કરવામાં આવેલી માહિતી સંપૂર્ણ છે અથવા વ્યાપક ઉજવણીના ઘણું મોટા માતા વિશેષાંક ] [ અગિયાર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભાગને આવરી લઈ શકે એટલી વિપુલ છે, એ દવે અમારાથી થઈ શકે એમ નથી એ અમે જાણીએ છીએ અને સ્વીકારીએ છીએ; કદાચ એ “પાશેરામાં પહેલી પૂણી” જેવી ઓછી અને અધૂરી ગણાય એવું પણ બને. આ અંગે અમારે તે એટલું જ કહેવાનું છે કે આ માહિતી વધુમાં વધુ પ્રમાણમાં એકત્ર થઈ શકે એ માટે અમે અમારાથી બની શકે તેટલે પ્રયાસ કરવામાં કશી કચાશ નથી રાખી. અને આ બિન જ અમને છેડેક પણ સંતોષ આપી શકે એમ છે. તે ઝડપથી તૈયાર કરેલ આ અંકમાં કોઈ હકીક્ત દોષ કે મુદ્રણદોષ રહી જવા ન પામે એ માટે અમે બનતી તકેદારી તે રાખી છે. છતાં એમાં આવા દે રહી જવા પામ્યા હોય એ બનવા જોગ છે. અને એ માટે અમે ક્ષમાયાચીએ છીએ. - આ માહિતી એકત્ર કરવામાં જે કંઈ ઊણપ રહી જવા પામી છે તેનાં અનેક કારણ છે. જેમની પાસેથી માહિતી મળી શકે એમ હોય એવી વ્યક્તિઓ પાસે અમે પહોંચી શક્યા ન હઈએ એવું પણ બન્યું હોય. અને જે જે વ્યકિતઓ તથા સંસ્થાઓ પાસે અમે સહાય માગી હતી એમની પાસેથી અમને જરાય સહાય મળવા નથી પામી કે અધૂરી સહાય મળી છે, એવું પણ બન્યું છે. આ છતાં અમારા પ્રયાસને પરિણામે અમે જે કંઈ માહિતી અને સામગ્રી મેળવી શક્યા છીએ તે પણ કંઈ ઓછી નથી. અમારી વિનતિથી આ રીતે અમને સહાય કરનાર બધા મહાનુભાવોને તથા બધા સંઘને તથા બધી સ સ્થાઓનો અમે અંતઃકરણથી આભાર માનીએ છીએ. અમને મળેલ માહિતી અને સામગ્રી પણ એટલા મોટા પ્રમાણમાં એકત્ર થઈ છે કે એનું અવેલેકિન, સંપાદન અને સંકલન કરતી વખતે આમાંથી શું લેવું અને શું ન લેવું એવી મીઠી મૂંઝવણને અનુભવ કરવાનો અને આવા ઉમદા અને ઉપયેગી કામના સાથી બનવાને અમને સુઅવસર મળે છે એને અમે અમારી ખુશનસીબી માનીએ છીએ. આ વિશેષાંક પૂરે થવાની તૈયારીમાં છે અને છેલા રૂપ-રંગ સજી રહ્યો છે ત્યારે અમારા એક નિષ્ઠાવાન અને કાર્યદક્ષ સાથી સાહિત્યરંગી ભાઈશ્રી ધીરેન્દ્રભાઈ દોશીની ગેરહાજરી અમારા હદયને શોકમગ્ન અને દુખી બનાવે છે. જ્યારે આ વિશેષાંકની શરૂઆત કરવામાં આવી, એ વખતે પણ શ્રી ધીરેન્દ્રભાઈની તબિયત નાદુરસ્ત હતી, છતાં એમણે પિતાની અસ્વસ્થ શરીરની પરવા કર્યા વગર, જાણે કાયાને નિચેવી નિચોવીને, આ અંક માટે એકત્ર થયેલી વિપુલ કાચી સામગ્રીને વ્યવસ્થિત અને મુદ્રણને ગ્ય કરવામાં જે જહેમત ઉઠાવી હતી તે આજે વારે વારે સાંભરી આવે છે અને ચિત્તને વિશેષ ઉદાસીન બનાવી મૂકે છે આ અંક માટેની એમની સેવાઓ ભૂલી ભુલાય એમ નથી. અમે એમની એ સેવાઓને અમારી અંજલિ આપીએ છીએ અને અમારાથી સદાને માટે વિખૂટા પડેલા એમના આત્માને દિલની સલામી આપીએ છીએ! આ ઉજવણીનો વ્યાપક અને સર્વગ્રાહી અહેવાલ તૈયાર થાય એ ખૂબ ઈચ્છવા જેવું છે, પણ એવા મોટા કામની જવાબદારી સ્વીકારવાની હિંમત કરીને કે ઈ આગળ આવે ત્યારે ખરા દરમ્યાનમાં જૈન પત્રના તંત્રીશ્રીની ભાવનાને પૂરી કરવા માટે, અમે તૈયાર કરેલ આ “માહિતી-વિશેષાંક” પણ આ પુણ્ય અવસરની ઉજવણી સર્વત્ર કેટલા મોટા પાયા ઉપર એક વર્ષ કરતાં પણ વધુ સમય માટે થઈ હતી, અને એ કેવી ભવ્ય, અતિહાસિક, હૃદયસ્પર્શી, જૈનશાસનની વ્યાપક પ્રભાવના કરનારી અને ચિરસ્મરણીય બની હતી, એનો ખ્યાલ જનસમૂહને આપી શકાશે એવી અમને ઉમેદ છે; અને એ જ અમારા આ અદના પ્રયાસની કૃતકૃત્યતા છે. ભાવનગર; તા. ૨-૫-૭૬ અક્ષયતૃતીયા પવ, વિ. સં. ૨૦૩ર – સંપાદક મંડળ બાર ] [માહિતી વિશેષાંક 0 0 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દેશ ભરમાં અઢી સો થી વધુ તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામીજીના જિનમંદિરે જામલા ઉપરકેટ રસ્તા પરામાં જેસર [દેશભરમાં ભગવાન શ્રી મહાવીરદેવના અનેક દેરાસરો છે. શ્રી આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી તરફથી પ્રકટ થયેલ “જૈનતીર્થ સર્વસંગ્રહ” નામના ગ્રંથમાંથી અમે આવા દેરાસરની એક યાદી તૈયાર કરી છે, જે અત્રે રજુ કરતા અમે આનંદ અનુભવીએ છીએ. આ દેરાસરે શ્વેતામ્બર મૂતિ પૂજક માન્યતાના છે. દિગમ્બરેના પણ આવા મંદિરે છે, પરંતુ તે અંગે જરૂરી માહિતી મેળવવાના અમારા પ્રયત્નને નિષ્ફળતા મળતાથી અમે તે આપી શક્યા નથી. તામ્બરેના દેરાસરની પણ પૂરી યાદી મળી શકી નથી, આથી અધિકૃત માહિતી અત્રે અમે રજુ કરીએ છીએ. આ સિવાયના બીજા પણ ભગવાન મહાવીરસ્વામીના દેરાસરે છે જ, આવી સંપૂર્ણ યાદી તૈયાર થકામાં આ યાદી નિમિત્ત બનશે તે અમારે આ પ્રયત્ન સાર્થક થયે માનીશું.] બિહાર (૧૦) | અમદાવાદ અમથાલાલ હકમચંદના ગધાવી બજારમાં ગામ ઠેકાણું મકાનમાં | હિંમતનગર ધાંચીએાળ અજીમગંજ. હડમતી રાજવાડી ધના સુતારની પાળ, વાડી | બજારમાં બિહાર શરીફ મથાઆન મહેલો લાલ મુનસફના મકાનમાં | જગાણું બજારમાં છાતાપુર (સુરપતિગંજ) હરાવત રાજ અણુદરા ગામમાં ગામબહાર કચેરીમાં ભુપતરા બજારમાં જૂનાગઢ જગમાલ ચોક, બેરીજ ગુણીયાજી વગડામાં બોટાદ લકવાડ ધર્મશાળા બજારમાં બેદાના નેસ ધર્મશાળામાં ધર્મશાળા પાવાપુરી બજારમાં જળમંદિર સામે ભાવનગર માણેકવાડી ખેડા ડુંગર ભુદરને ટેકરો ક્ષત્રિયકુંડ તળેટીમાં દીક્ષા મંદિર દાદાવાડી કપડવંજ અષ્ટાપદજીની ખડકી બગસરા દરબાગઢ પાસે ચ્યવન મંદિર કાલી સોનીવાડ ભદ્રેશ્વર ડુંગર ઉપર ! વસહી ! કુવર બજારમાં ભરૂચ ઊંડીવખાર ખેડલા બજારમાં | ગુજરાત (૧૧૦) ચુનીલાલ રાયચંદના ખેડબ્રહ્મા ગામ વચ્ચે ગામ ઠેકાણું મકાનમાં | | કોળિયાક બજારમાં અમદાવાદ ખાડિયા, ગોલવાડ | છઠ્ઠીઆરડા ગામમાં [ કેલકા ગામમાં , વચલો ખાંચે, શામળાની પોળ | દહેવાણ બજારમાં ડાય બજારમાં પાંજરાપોળ | વાણુય:વાડ | કટારિયા લહેરીઆની પળ : ડીસા (જુના) બજારમાં ખંભાત ગીમટી ઝવેરીપળ | દેવડા ગામમાં માણકક સંભવનાથની ખડકી | દધાલીયા બજારમાં ખારવાડો વાધપળ | ડેરોલ (વાઘેલા) ગામના છેડે ચેકશીની પોળ રીચી રેડ દૂધરેજ વાણીયાવાસ | લાય બજારમાં ઉસ્માનપુરા | દાંતા | મહોરેલ વાણીયાવાડ રામજી મંદિરની પોળ | ગળા વાણીયા મહોલ્લામાં મેટી દાઉ બજારમાં માહિn વિશેષાંક ] [ તેર બજારમાં | મહીલ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 આંચે | થરાદ ખજુરાહો ઈચુરી મહેસાણા સંઘવી પિળ [ સિદ્ધપુર અલવાના ચકલે | લખનો સતધરા, બેરનતિલા મોટપ ગામમાં સરકા બજારમાં મોટા પોસીના ગામમાં સંભાલીઆ ગામ વચ્ચે મધ્ય પ્રદેશ (૧૪) મોખડકા બજારમાં સોનગઢ સ્ટેશન રોડ ! ગામ ઠેકાણું મહુવા દેરાસરને ખાંચે મોટા દેરાસરને વાસ આષ્ટા નજરગંજ મુંદ્રા કંદોઈ બજાર Bध બજારમાં બડનગર મલુચંદજીની શેરી માંડવી વાણીયા ફળી જેન મહેલો વીરપુર બજારમાં નાનીખાવડી બાલદા (બાડા) દરબારી વાસ વડોદરા મામાની પોળ પાલેજ વલસાડ બજારમાં દેવગઢ શેઠ ફળીઆ પાલનપુર શાંતિનાથજીના દેરાસર ગ્વાલિયર વરણ બજારમાં ઈન્દૌર બજારમાં જૂના કસીર ભાથલા ને વાસ પટોસણું બજારમાં વડનગર હાથીવાળું પંચાસર વડાવલી બજારમાં ઉદયગંજ ગામમાં કુકસી મગદરા કિલલા ઉપર પાટણ ચોથીઆને કેટ મણુયાતી પાડો વિજાપુર નીમચ બહારના કાટમાં તંબોળી વાડો | વેરાવળ ચૌધરી મહેલ્લો નામલી બજારમાં ઢઢેરવાડો મહારાષ્ટ્ર (૮) રાજગઢ મોટા દેરાસરની શેરી મેટું દેરાસર ગામ ઠેકાણું ! ઉજજૈન ખારાકુવા, દહેરાની ખડકી પાનસર ધર્મશાળામાં બજારમાં પેથાપુર કોટ ફળી જલગાંવ બજારમાં પાલિતાણા વીરબાઈ પાઠશાળા રાજસ્થાન (૮૭) મુંબઈ ઝવેરી બજાર (ડુંગર પર) બાબુ પનાલાલનું ગામ ઠેકાણું પાયધુની દેરાસર | અજારી જૈન મંદિર લાલબાગ, ભૂલેશ્વર એ સાથંભાવાળું દેરાસર આરખી બજારમાં કેટ, બરાબજાર ત્રિગડા ગઢનું દેરાસર આયડ ભેરલાલજની વાડી નદડ વછરાબાદ, બજારમાં ખરતર વસહી ભિન્નમાલ ગાંધી ભુતાને વાસ રહિમતપુર બજારમાં , ચંદ જેચંદનું દેરાસર વધુ વાસ પંજાબ પિયાવા બજારમાં બાગરા ગામ બહાર ઠેકાણું ગામ ગામ વચ્ચે પ્રભાસપાટણ ભાંડવપુર તીર્થ છે. રાધનપુર જોયરા શેરી | લુધિયાણા વલભનગર ભોપાલગઢ ઓસવાલનો વાસ તંબોળી શેરી પશ્ચિમ બગાડી બ્રીજનગર ધાનમંડી રંઘોળા ગામ વચ્ચે ગામ ઠેકાણું | બિકાનેર આસાનિ ચેક રાયુપુર બજારમાં કલકત્તા ૯૬, રેનિંગ સ્ટ્રીટ | " મથેનિમોકી રાજકોટ પ્લોટમાં ડાંગ કા મહાલા , માણેક તકલા ! ” સોજીત્રા સમડી ચકલામાં બાલવાડી બજારમાં ઉત્તર પ્રદેશ (૫) સમની ગામમાં બજારમાં સુરત ગોપીપુરા, ખાડી પર બધેરા બજારમાં નાણાવટ, કચરાની શેરી | આગ્રા શેઠ કા બાગ, દાદાવાડી બડીવાડીની પાસે સમી બજારમાં | બડૌત શરાફ બજાર | બુસ્ત (કુસી) બજારમાં સાથલ બજારમાં | લાખનો બોરન તેલા | ભૂતી [માહિતી વિશેષાંક ગામ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિ. સં. ૧૯૫૯ ના અરસાની આ વાત, ત્યારે વાલકેશ્વરમાં જૈનાનાં ગણતરીનાં ધરા. એ વખતે વાલકેશ્વરમાં ગુજરાત–પાટણના વતની ભાજી શેઠ અમીચંદજી પનાલાલજી કુટુંબ પરિવાર સાથે રહે. તેમની ધર્મ પત્નીનું નમ શ્રી કુંવરબેન. શેઠ વરસાથી મુંબઈ આવીને વસેલા, ઝવેરાતના એમને ધંધા. વરખેત ખૂબ જ ધર્મ ભાવનાવાળા બહેન હતાં એટલે એમને એક વાતને સતત વિચાર આવતા કે આત્મકલ્યાણુમાં પરમાલ ખન જેવા જિનેશ્વરદેવની મૂર્તિનાં દર્શનને મને–સહુને લાભ મળે એ માટે એક જિનમદિર અહી બધાવાય તે ભારણું બ્રાહ્મણુવાડા મેગુ ભીલવાડા ચિત્તોડગઢ ધુબાડા ાલપુરા દિયાણા દેલવાડા 39 ધવલી દૈવરિયા "ગરપુર લીધી હસ્તિકુ ડી જોધપુર જેસલમેર જાલેર "" વાલકેશ્વર [મુંબઈ]ના દેરાસરના ઈતિહાસ મૂળનાયક શ્રી આદીશ્વરજી દાદાની પ્રતિમાની આશ્ચર્યજનક ઘટના "" જેતગઢ બજારમાં | ખાવાણુદ્દી તી' છે. કલેવાસ વિમલવસહીની બહાર / માંડવલા જૈન ઉપાશ્રય | માઁડાવર કિલ્લા ઉપર / કારટા તી બજારમાં | કાલની કિલ્લા ઉપર | કુંભારિયાજી બજારમાં કામ મહારડા કેશવરાયજીનુ પાટણુ ક્રમ પુરા ફ્રેંકડી Jain Educationa International લાસ 22 જગલમાં ! મેડતા સીટી માહિતી વિશેષાંક] પહાડની તળેટીમાં| નાંદેસમા જુની મંડી નાથદ્વારા કિલ્લા પર ઘટી નાણા જશવ'તપુરા | નાંદિયા યાગામ સુત્રષ્ટુ ગિરિ પર્વત પર નવરીઆ તપાવાસ | એસિયાં પ્રતાપગઢ બજારમાં પનવાડ બજારમાં પાપડદા પી.ડવાડા 22 ગુજરાતી મહેાલ્લા / રાતા મહાવીરજી વધુ માન વિદ્ય.લય કેવું સારું.! અને એક દિવસ એ વિચાર એમણે પેાતાના પતિશ્રી આગળ વ્યક્ત કર્યાં. શેઠશ્રીએ શેઠાણીની આ ઉત્તમ ભાવનાને વધાવી લીધી. પેાતાની ધર્મ પત્નીની ભાવનાને મૂત સ્વરૂપ આપવા વાલકેશ્વરમાં શેઠશ્રી વગેરેએ મેઘનાદ મ’ડપથી ઓળખાતું એક મજલાવાળું શિખરબંધી ભવ્ય જિનમદિર પેાતાના ખર્ચે તૈયાર કરાયું. પણ મૂલનાયક તરીકે પ્રાચીન પ્રતિમા કયાંથી લાવવા? તેની શે—શેઠાણી ચિંતા કરતા હતા. ત્યાં એક જંગલ રાતે શેઠ અમીચ'જીને શાસનદેવે સ્વપ્ન આપ્યુ. સ્વપ્નમાં અત્યારે જે મૂલ બજારમાં | મૂછાળા મહાવીર (ધાણેરાવ) મડાર બજારમાં | રાહબર બજારમાં | રાણાવાસ ગામ બહાર રામસેન ( કાળાની ) બજારમાં | રાહિડા જૈન દેરાસર | શેત્રવા બજારમાં | સાજત સીટી સેવાડી 29 સાવાના મહેાલા ) સેરણા બજારમાં સિરાહી પલ્લીવાલ જૈન મંદિર | સિરાડી સાંચાર મારમાં 39 ગામ બહાર સગેસરા બજારમાં | તેલપુર નાની હવેલી પાસે / ઉર્દૂરી અજારમાં | ઉદરા ג 39 ઉદયપુર તીર્થ છે. | વીરવાડા લુહારની ગલીમાં વેલાંગરી બજારમાં | વરમાણુ 39 "" "" તીથ છે. For Personal and Private Use Only ગામ જમ્મુ બજારમાં 〃 "" "9 આસવાલના વાસમાં કચેરીની સામે બજારમાં .. તાપુર થુભ બજારમાં તપાગચ્છ ચાંપાણીના વાસ ભરતગચ્છ બજારમાં જમ્મુ-કાશ્મીર "" ગામમાં ગામની બહાર ચેાગાનકા મદિર અજારમાં ગામના છેડે, ડુઇંગરમાં બજારમાં ઠેકાણું તવી [પર Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તીર્થધામ સમું જિનમંદિર બંધાવનાર શ્રી આદીશ્વરજીનું જિનમંદિર બંધાવવા માટેનો શેઠશ્રી અમીચંદજી પનાલાલજી પુણ્ય પ્રેરણ કરનાર શેઠથી. અમીચંદજીના સદધર્મપત્ની કુંવરબાઈ નાયક શ્રી આદીશ્વર ભગવાન બિરાજમાન છે તેનાં જ સં. ૧૯૬૦ ના માગશર સુદિ છઠ્ઠના દિવસે પૂ. ગુરુદેવ દર્શન કરાવ્યાં અને સાથે જણાવ્યું કે “આ ભગવાન મોહનલાલજી મહારાજની પુણ્ય નિશ્રામાં શેઠશ્રી અમીખંભાતના એક જિનમંદિરના ભંયરામાં છે. તમે ખંભાત ચંદજી તથા તેમના ધર્મપતની શ્રી કુંવરબાઈ સજોડે જાવ અને એ જ ભગવાનને તમારા બંધાવેલા દેરા- ઘણા ઉ૯લાસ અને ઉત્સાહપૂર્વક ભવ્ય મહોત્સવ સાથે સરમાં બિરાજમાન કરો.” પ્રતિષ્ઠા કરી. આવું સુંદર સ્વપ્ન આવવાથી શેઠથીને હર્ષ અને પહેલા મજલે મૂલનાયક શ્રી પાર્શ્વનાથ ભાગસમાતો ન હતો. શેઠાણ પણ રાજી થયા. શેઠે ભુલેશ્વર વાનની પ્રતિષ્ઠા શ્રી અમીચંદજી બાબુના બાળ સુપુત્રે લાલબાગમાં બિરાજતા પૂજય મોહનલાલજી મહારાજને શ્રી દોલતચંદજી તથા શ્રી સીતાપચંદજીએ કુટુંબ સાથે આ વાત કરી. પૂજ્ય ગુરુદેવે શેઠને ખંભાત જવા અને તે 5 રહીને કરી. ત્યાંના સંધપતિ જે મૂર્તિઓ આપે તે લઈ આવવા ત્યાર પછી બા દેરાસરની સગવડતાઓ અને રોનક કહ્યું. એટલે તેઓ ખંભાત ગયા; અને સંધપતિ વધારવામાં શેઠ શ્રી સીતાપચંદજી સપરિવાર તથા તેમના નગરશેઠ પોપટભાઈને મળ્યા. તેમની સાથે રહીને બે વડીલ બંધુ શ્રી દોલતચંદજીના સુપુત્ર શેઠ શ્રી ચંદુભાઈ ચાર દહેરાસરમાં દર્શન કરતાં કરતાં એક દહેરાસરના તથા રાજુભાઈ વગેરે તથા ટ્રસ્ટી મંડળના સહકારથી ભોંયરામાં જે મૂતિ સ્વપ્નામાં જોઈ હતી તે જ મકિ સારો એવો ફાળો આપતા રહ્યા છે. જોઈ. નગરશેઠ પાસે તેની માગણી કરી. અને સંઘપતિશ્રી આ મંદિર ભારત સરકારના પર્યટન ખાતાએ સંમત થતાં તરત જ તે પ્રતિમાજીને મુંબઈ લાવવામાં મુંબઈમાં જોવાલાયક સ્થળામાં દાખલ કરેલ હોવાથી દર આવ્યા. શાસનદેવનું આપેલું સ્વપ્ન સફળ થયું. વિ. વરસે હજારો પ્રવાસીઓ આ મંદિરનાં દર્શને આવે છે. ich [માહિતી વિશેષાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ના નાના ન બન - નાનાં – [ી ETTI Hiાન Hiiuz dului Jain Educationa imenional P arsonal amb rivale Use On Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAG ભગઘાઠાશ્રી આદિનાથ પ્રભુ વાલકેશ્વર-મુંબઈ ખાણ, અમીચંદ પન્નાલાલ શેઠે પોત્તાની ઘર્મપત્ની શ્રી કુંઘરબાઈની પ્રેરણાથી મલબાર હીલ ઉપર બંઘાવેલ મઘ્ય જિનપ્રાસાદનામૂળનાયકજીની આ પ્રતિમા સંપ્રતિરાજાએ બઠાવેલ વિશિષ્ટ સંસ્થાન યુકત છે,જે સેંકડો મૂર્તિઓમાં જોવા મળે તેવી અદ્ભુત અને પ્રભાઘશાળીછે.જેની યાત્રાએ હંમેશા હજારો ભાવિકો આવેછે. પ્રતિષ્ઠા વિ.સ.૧૯૬ માગશર દ ૬. જૈનઃ સાહિતી વિશેષાંક -ઘર્તમાન ટ્રસ્ટીમંડળના સૌજન્યથી For Personal and Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જ ( HaLILL. શ્રી 88eIભદેવ પ્રભુ દોઢ-બુર - ઢંબઈ7 બ્રુહદ મુંબઈના મધ્યરાતી" પ્રખ્યાત તીર્થધામ તમ્બરમાં પરમ પૂજ્ય યુગદિવાકર આચાયૅદેa શ્રી વિજયધર્મ સરી દારજી મહારાજના અનોખા ઉપદેશથી તૈયાર થયેલ શરું.જય તીૉutતાર મહાપ્રાસાદના મૂU.નાયક ભિવાદના... મધ્ય ભાસય પરિકર સાથેની મહાપતિમા. જેની યાત્રાએ હંમેશા સેંકડો યાત્રાળુઓ આવે છે. પ્રતિષ્ઠા હિ.સાં. ર ારા, કારુ ગ ઘટ ૩, રવિવાર rary org જૈન માહિતી. વિશેષાંક Jain Educationa interational Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International 4.19 300 For Personal and Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હતી Jain Educationia International www.jainlibrary/g અહિંસા મૂર્તિ ભ્રમણ સાઘાન મહાવી૨ પાસાદાર હીરાની રેખાઓમાં જીવંત બનેલ ભગવાન શ્રી મહાવીરની બેનમૂન કલાકૃતિ Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુકત હાયની. એક નિર્મલ તસવીર રજ્ઞાન-ક્રિયા-સમારાધક, વાત્સલ્યપૂર્ગંહદયી જૈન શાસEL SEા મહાપ્રભાવક,યુગદિવાકર આચાર્ય ભગવંતશ્રી વિજયધર્મસૂરિ ALI] મહારાજ સાહેબ,જેઓiા પ્રેરાટLL,આશીવાદ અને સાદર્શનથી આ' માહિતી. વિશેષાંક, નિર્માણ થયું છે. - જેના દ્વતી વશમાંદા www.eine breton Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અને સવા ચ. દેશનેતા વિ.વિ.ગિરિ - હાથીદાંતમાં કંડારેલી.આ ગુપ્તકાલીન પરિક૨વાળી ફલાસય શ્રમાગ. - સિગવાનશ્રી મહાવીર સ્વામીની [મધ્ય મૂર્તિ તા.૨૨-૩-૪ ના ઘાસ%ાર, બાબુ, અમીચંદ પાનાલાલ જૈન કંપાશ્રયે પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવછરી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહારાજસાહેબ5ી દુનિ Hિશ્રામાં ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી.ëિ.વિ. શિરિકો સાત્યિકલા૨c51 મુનિરાજશ્નtી. | યશોવિજયજી મહારાજ સાહૅબ દ્વારા ભારે હર્ઝેદારો અને જયનાદોનાથે અર્પેાગ ક૨વામાં આવેલ.ભાણા શ્રી | મહાવીર LL૨પD 0મા નિવાાર્ગ મહોત્સવ વસતૈિતિના અતિથી વિશેષ સાછિદ્ય કલા ક્ષેત્રમાં અનેકવિધ સર્જન અને | અભિSાઘ પ્રદાન કરનાર જૈ51 ધર્માના Eduપ્યાપી પ્રશsiી સતત ઝંખના કરી રહેલા પરમપૂજ્ય. મુનિરાજશ્રી. - યશોવિજયજી મહારાજે રાષ્ટ્રપતિ Padી વિ.વિ.ગિરિો વાસક્ષેપ દ્વારા આશીર્વાદ આપ્યા તે પ્રસંની તસવીર. જૈન સાહિતી. વિશેષાંક SASAMARTHA કે મજા આ PRESENTATION RAGNAN SEMARAVI SYSKOVIJAY MAHARA PRESIDENT OF INDIA AY MAHARAJ TO Essay pan aw-1, Educationa international For Personal and Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સિવાઘાન સાહારની નિcatણભૂમિ પાવાપુરીમાં જલમંદીર શ્રી જૈscતામ્બર મૂર્તિપૂજક સંઘનું ભવ્ય અને EDU જિનાલય. સાગરધાર મોમ્બાસા આફ્રિકા1 - શ્રી અરુણભાઈ મગનલાલ TELLજી દોશીના સૌજ ા.. | જૈન સાહિતી. વિશેષાંક Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઠન શાસનને અનેક ક્ષેત્રોમાં વિવિધ રીતે વિજયવંત, બનાવવામાં પ્રાંસકદીર. પુરુષાર્થ કરી રહેલા પરસ. પૂજ્ય મુનિવર્યં શ્રી યશોવિજય5Y] Hહારાજ સાહેબ. જૈનઃ માહિતી. વિશેષાંક Jain Educationa international For Personal and Private Use Only www.ainelibrary.org Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંબઈ . જીકના તીર્થધામ અગાશી .વિરારા દેરાસરાના મૂળનાયઃ શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામીજીની તસવીર પ્રથમ પ્રતિષ્ઠા:વિ.૨.૧૮૯૨ ફ્રાગણ વદ બી.જ. યુક્ત પ્રતિષ્ઠા વિ.સં ૧૯૬૭ મહા સુદ દસમ. પ-કાર્ય અને અસારા અભિષેક વિ.સં.૨૦૩૧ આસો વદ પારાસ, વર્તમાન ટ્રસ્ટીમંડળના સોજાથી, મેપાાગી. પોપટલાલ તારાચંદ મે.ટ્રી રાંદુલાલ જમનાદાસ શાહ હીરાલાલ જી.ઠાલાલ શાહ * કાન્તીલાલ ઢમોહનલાલ રાહ રમેશચંદ્ર પ્રભુદાસ શાહ * હરખચંદ વીરચંદ ગાંધી ચંપકલાલ પ્રેક્ષચંદ સીરોયા જૈન માહિતી. વિશેષાંક Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LI ITEM 70 શ્રી ભટ્રેu૨] તીર્થ કરછ - ગુજરાત] મૂળ ગાયક :શ્રી મહાdીર સ્વામીજી શ્રી દારાણાજા શામજી મોમાયાના સૌથઇ ન્યથી ૨૦૯-સી, ડૉ. આંબેડકર રોડ, નિર્માલ નિવાસ માટુંગરી મુંબઈ-૧૯ રથયાત્રા, જાહેર સભા, હોc૨નામાં તેમજ સંર-ાા-પેઢીદા મકાન ઉપર લહેરાવવા માટે આ જૈનEવજ ચારેય જૈન સંપ્રષ્કાએ માય કર્યો છે. જેન: માહિતી. વિશેષાંક Educationa intematonal For Personal and Private Use Only wwwne . Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તીર્થાધિરાજ શ્રી શત્રુંજય Îિરિરાજઉપર પ્રારંભના માગમાં નવનિર્માણથઈ રહેલા ૧૦૮ જૈનતીર્થ દર્શન ભવન”અને સમવસરણ મંદિરની તસઘીર. પૂરકઃ પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રીવિજય કર સીક્વરજી મ.સા. માર્ગદર્શક: પૂજ્ય આચાર્યશ્રી ધિંજય ચંટ્રોાસ્ત્રીશ્વરજી મ.સા. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only જૈનઃ માહિતી વિશેષાંક Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. Jain Educationa International TPEO ww 20 [1] શ્રી મહાવીર સચિત્ર-ન આ પાનાઓ પર જન” પ્રસ્તુત કરે છે ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામીજીની પ્રાચીન–અર્વાચીન પ્રતિમાજીઓની તસ્વીરી અને ગઇકાલ તેમ જ આજની ગેય વંદનાએ [તારાના વિશેષ પરિચય આગળના પેજ ૧૭ થી અનુક્રમે વાંચવા વિન ંતિ For Personal and Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [૨] પાવાપુરી [ બહાર ] ભગવાનની અંતિમ દેશનાભૂમિ પર નૂતન સમવસરણ મંદિર નિમિત પ્રાચીન જળમંદિર–પાવાપુરી શ્વાસ મૂકો તે પાવન ભૂમિ પર ભગવાનના પાર્થિવ દેહે જ્યાં છેલ્લો Willilitif All T IT ALTIII III III III II kil | T HI | TIT;" TI T IT in a ઈસ્વીસન હે વીર ! તવ ને વેલારે મંfઝ કરતા મેલું, જિટા મંજૂ, માં HT... 'कन्वलिनो धम्मो मंगल। ચરણ ચૂંબિત ધૂળને પણ પૂર્વની ત્રીજી શતાબ્દીમાં મથુરા માં નિર્માણ થયેલા શિલે કહ્યું આયાગપટ્ટની વચ્ચે લખાયેલ નવકાર મંત્ર લાખ લાખ - अरिहंतालीयुत्तमा, સિ. . ગત્ત મા,. साहू लोगुत्तमा, केलिपचसो बम धम्मो लोमुत्तमो । પેમ રિ ૨૨ of uઘામિ શહૂર્ત ના જીવનમાં, પ્રિઢ ઝ૨ાં પઘા માજ, આદુ, જળ vahalfમ, , केयलिपानं पसरणे पपयामि। વંદન T સૌજન્યથી ! શ્રી કુંવરજી દેવશીની કાં. અરૂણ ચેમ્બર્સ, તારદેવરાડ, સંબઈ-૩૪ SaT 1 અને ચાર શરણ Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [५] पावापुरी निaley xeया भूमि [ A२] इक्का वि नमुक्कारी, जिणवर-वसहस्स बद्धमाणस्स ससार-सागराओ तारेड नर' नारिवा| Jain Educationa International For Personal and ate User Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दा મિ વ દથ AT vi [૬ ] પાવાપુરી નિર્વાણુ શતાબ્દી વર્ષમાં પ્રતિષ્ઠીત થયેલ પ્રાચીન પ્રતિમાજી જે મૂળ જેસલમેરથી લાવવામાં આવેલ. [9] કુડપુર×દ્રમાડ–મિડાર FARUKH [૮] પાવાપુરી [બિહાર [૯] નાલંદા પાસે' કુંડલપુર 2 સૌજન્યથી કોલાલીયા) ના !'ખેશ્વર પાર્શ્વનાથ જૈન મંદિર ery.org Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [૧૦] ક્ષત્રિયકુંડલિછવાડ) બિહાર सुरेन्द्र मृकुट।-लिष्ट पाद-पद्मासुकेशरम् प्रणमामि महावीरम् लेाक-त्रितय भगलम् ભગવાનના અવન, જન્મ અને દીક્ષા કલ્યાણક ભૂમિનું તિથી [૧૨] લછવાડ, ક્ષત્રિયકુંડ [૧૩] સમેતશિખરજી-બિહર ભગવાન મહાવીરના ચરણપાદુકા [૧૧] ગિરડી, જુવાલિકા ઃ ભગવાનની કેવળજ્ઞાન ભૂમિ D સૌજન્યથી ! શાંતિલાલ લીલાચંદ ગુંદરવાળા ૧૬, નારાયણ દાબેલકર રોડ, ૧૩/૩, પ્લેઝન્ટ પેલેસ, મુંબઈ-૬ શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દશન Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [૧૬] બેધન ગામ નિજામાબાદ] આંધ્રપ્રદેશ [૧૪] રણ છેટુવ [જી. મેડક] [૧૭] ઈલેરા ગુફા [ પ બાપતલા [આંધ્રપ્રદેશ) Dૌજન્યથી . શ્રી પાટી જેન સંઘ શ્રી કલ્યાણ પાર્શ્વનાથ જૈનમંદિર ૩૫ સી ફેય, ચોપાટી, મુંબઈ ૪૦૦૦૦૭ શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દશન Jain Educationa Interational For Personal and Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [१८] ४६५४८ ती [मात्र प्रदेश [१८] [सुमना२ [Hiप्रदेश ધાણેરાવ (રાજપાન) મુછાળા શ્રી મહાવીર સ્વામી - [२०] १Y (२भी२) भगवान महावीर के २५00वें पावन निर्वाण महोत्सव ₹के अवसर पर हार्दिक शुभकामनाएं 0 सौजन्यथी 0 ओ. माणकचंदजी बेताला २/३०, बीरअप्या स्ट्रीट मद्रास ६००००१ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ देवाधिदेव संवैज्ञ श्री वीर प्रणमिदमदेह [૨૩] રાજકોટ નૂતન જૈન મંદિર [૨૧] પાનસર [૨૪] ભદ્ર'ધર [ કચ્છ ] [૨૨] અમદાવાદ પતાસાની પિળ સૌજન્યથી શ્રી જુહુ જેન વેતામ્બર મુર્તિપુજક સંઘ પામે રર, જુહુ સ્કીમ, પાલ, મુંબઈ-પ૬ શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દશન Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [૨૫] સુરત [ગુજરાતી [૨૬] પાલીતાણા આગમ મંદિરમાં [૨૭] પાટણ પંચાસરા મંદિર (ગુજરાત) [૨૮] પાટણ-મણિયાતીપાડા ] શ્રી દીપચંદ એસ. ગાડી ઉષાકિરણ, બીજે માળે કારમાઈકલરોડ, મુંબઈ-૩૬ ] ના સૌજન્યથી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦ Jain Educa 5_F_S_FEB_G [૨૯] ધ્યાન મુદ્રાની લાક્ષણિક તીર I સૌજન્યથી D સૌજન્યથી દૂર પી શ્રી દેવસુર જૈન શ્વેતાંમ્બર સથ શ્રી ગોડીજી જૌન દેરાસર, વિજયવલ્લભ ચોક, [પાયધુની] મુમઇ-૪૦૦૦૦૩ भयाण International [૩॰] પ્રથમ ગણધર શ્રી ગૌત્તમસ્વામી પરમાત્મા શ્રી મહાવીર પ્રભુની વિહારભૂમિ રાજગૃહીનુ ભવ્ય જિનાલય For Personal and Private Use Only શ્રી મહાવીર સચિત્ર દર્શન www.lainelibrary.org Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૧, ૨, ૩૩, ૩૪, ૩૫, ૩૬ પાટણ (ગુજરાત) પ્રાય: તીર્થંકર પરમાત્મા અશોક વૃક્ષની છાયામાં બેસીને દેશના આપતાં પાષાણની અદ્વિતીય પ્રતિમાજીઓ. તં શ્રાવન મન વારે રે ત નવ નવન ઘારે રે 5 R * : | સૌજન્યથી . શ્રી રમણલાલ નગીનદાસ પરીખ, જાત મહાલ, ચોથે માળે, ચર્ચગેટ ડી. રોડ, મુંબઇ-૧ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [૩૭] ઘાટકોપર, મુ.ઈ [ làoKee ] 191ese [da] 18alp¢ ± Jain Educationa International Fee : pik][]]> ́e9] + ]•If1+[26] શીકાગા-અમેરિકા : જૈન સોસાયટી દ્વારા ખંધાનાર જૈન મદિરમાં ભગવાન મહાવીરની પ્રતિમાજી. સૌજન્યથી d શ્રી પવઇ જૈન શ્વે॰ મુર્તિ પુજક સંઘ પવઈ રાડ, મુંબઇ-૭૬ For Personal and Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [૪૦] છાપરા (જિ. સીવની-મ. પ્ર.) દg AL स्स [કરી દેવગઢ [મધ્યપ્રદેશ, D સૌજન્યથી શ્રી શાંતિનાથ જૈન દેરાસર ટ્રસ્ટ દેવચંદનગર, મલાડ (પૂર્વ) મુંબઈ-૬૪ [૪૧] લખનૌદાન [ જિ. સિવના Jan Educationa International For Personal and Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ जयंई वीरैजिणो [૪૩] મુંડસ્થલ (રાજસ્થાન) { [૪૪] નાણા (રાજસ્થાન) 0 સૌજન્યથી ! શ્રી ચંદ્રપ્રભસ્વામી જૈન દેરાસર ટ્રસ્ટ જયપ્રકાશ રોડ, અંધેરી (વેસ્ટ) મુંબઈ-૫૮ [૪૫] દીયાણા (રાજસ્થાન) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧ ૦ ૦ ના-વાઇ-નાયા, જ્ઞuતસ્વામી aiીયા ° ° ° [૪૬] નાંદીયા રાજસ્થાન ] . | સૌજન્યથી શ્રી ધીરજલાલ મોહનલાલ ધીરજ સ્ટીલ કંપની ૯૩, મહમદઅલી રોડ, મુંબઈ-૩ [૧૫] શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દશન Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain ? |૫૦] બ્રહ્માણવાડજી (રાજસ્થાન) { ça.International D_6_5_3_s • cš c< s » D (*'ledo12) selā]le [2] सा र 10!bp?_ole [8] [૪૯] સાચાર (રાજસ્થાન) [૫૧] બ્રહ્માણવાડાજી-ગુરુ ગૌતમસ્વામી શ્રી મહાવીર સચિત્ર દર્શન jain pray nig For Personal and Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પાતવાર નિને મુરdvi પુનાZ 8, [૫૨] શ્રી કુંથુડી તીથ'માં રાતા મહાવીરસ્વામી (રાજસ્થાન) D સૌજન્યથી D શ્રી હથુડી રાતા મહાવીરસ્વામી તીર્થ વ્યવસ્થા પેઢી. શ્રી ચંદુલાલ ખુશાલથ'દ ૨૨૧, ઝુમ્બા દેવી શિડ, મુ" ભાઈ-૪૦ ૦૬ ૦ ૨ Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [૫૩] શ્રી મહાવીરસ્વામીજિનચોવીશી મેં વાલકેશ્વર, મુંબઈ [૫૪] લટાણા (રાજસ્થાન) પૂ આ. ભગવંતશ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મ. સા. ની પ્રેરણાથી આઠ લાખ રૂપિયાના ખર્ચે બોરીવલી જૈન સંઘના આંગણે તૈયાર થનાર ત્રણ માળને નૂતન જૈન ઉપાશ્રય. કરી D સૌજન્યથી ! શ્રી સંભવનાથ જૈન દેરાસર ટ્રસ્ટ જામલીગલી, બોરીવલી (પશ્ચિમ) મુંબઈ–ફર શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દશન For Personal and Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [૫૫] પીના [જિ. ભરતપુર ] (રાજસ્થાન, | elèleo | alelp to |aps Ep1th 2D ne g શ્રી મહાવીર સચિત્ર 'ન Jain Educationa International D સૌજન્યથી D પ્રકાશચંદ્ર વિમળભાઈ શાહ [ વીજાપુરવાળા ] મુંબઇ For Personal and Private Use Only ૧૯ Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [પē] મથુરા [ઉત્તર પ્રદેશ] [૫] મહાવીરજી (રાજસ્થાન) Jain Educationa International PADNE [૫૮] ટોરેન્ટા શહેર [કેનેડા] [૫૯] ચિકાગે [અમેરીકા] D સૌજન્યથી શેઠ મૈતીશા રીલીજીયસ એન્ડ ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટ મોતીશા લેન, ભાયખલા, મુંબઈ-૨૭ For Personal and Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શાસ્ત્રો રચનાર અંતિમ બધા, તીથકોમાં પ્રભુ, એવા વીર સુધીર માનસ સદા, વિશ્વ વિજેતા રહે. ઢ) = = = ધડ પર ૨ ૩ ના જ શાળા [૬૦] વડોદરા (ગુજરાત) [૬૧] જોધપુર (રાજસ્થાન) * સૌજન્યથી શ્રી ચિંતામણી પાર્શ્વનાથ શ્વેતામ્બર જૈન મંદિર ગોરેગામ, મુંબઈ-૬૨ શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રી શ્રી મહાવીર સચિત્રદર્શન ૨૧ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મુનિસુવ્રતરવામી જિનપ્રાસાદ [ઘાટકેપ૨] जगन्महामोहनिद्रा प्रच्यूषसमयोपम, આંનિસુવ્રતનાથસ્ય, દેશનાdવË તુમ |સજન્યથી ૪ શ્રી ઘાટકેયર જૈન શ્વેમ્બર મુર્તિપુજક તપગચ્છ સંઘ નવરોજજી ક્રોસ લેન, ઘાટકોપર, મુંબઈ-૮૬ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માના જન્મકલ્યાણકથી નિર્વાણુકલ્યાણક સુધીના પાંચ ચિત્ર પટ્ટો ચિત્રકાર : શ્રી સુમન્ત શાહુ J સાગ પ્રાપ્તિ અને ચ્યવનકલ્યાણક પહેલા ભવ નયસારના, નવ જાણે કઈ ધમ સંતોની સેવા કરી, પામ્યા ધર્મના મ અનેક જન્મેામાં કરી, આરાધન શુભ પેર; ત્રિશલાકૂવી અવતરે, સિદ્ધાર્થ નૃપ ઘેર. શ્રી મહાવીર ચિત્ર–ર્દેશ'ન Jain Educationa International BAZASIMUM For Personal and Private Use Only Comm ITIમ જન્મકલ્યાણક અને મહાત્સવ સ્વગ તજીને જ મતા, ધરતી ઉપર વીર; તીથ"કર પદ પામીને, હરવા જગની પીર. રાજાજીના ' રજ્યમાં, ઘર ઘર મંગળ થાય; ઉત્સવ કરવા દેવતા, મેરુ શિખરે જાય. D સૌજન્યથી શ્રી શાંતિનાથ જૈન દેરાસર ટ્રસ્ટ સ્ટેશન પાસે, દહિંસર (પશ્ચિમ) મુંબઇ-૬૮ ૨૩ Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ALAT LE Re || ઘરવાસ અને દીક્ષા કલ્યાણક ભય એને સ્પશે નહીં, વિનયતણા ભંડાર માતા-પિતા બંધુ અને, સહુ પર હેત અપાર; સઘળી સંપત હોંશથી, વહેંચી દઈ નિજ હાથ કમ-કષાયને જીતવા, દીક્ષા લેતા નાથ. કષ્ટસહન અને કેવળજ્ઞાનકલ્યાણક દેવ, પશુ ને માનવી, આપે કષ્ટ અપાર મૌન, ધ્યાન ને તપ થકી, ચળે ન પ્રભુ લગાર, ચંડકેશિયે ઉદ્ધયે સંગમ પાયે સાના ચંદનાનું દુઃખ ટાળીને, પ્રભુ પામ્યા કેવળજ્ઞાન શ્રી જવાહરનગર જેન વે. મુર્તિપુજક સંઘ જવાહરનગર, ગોરેગામ મુંબઈ-૪૦૦૦૬ - ના સૌજન્યથી નાથ. २४ * શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દશન Jalin Educationa international For Personal and Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આ પાંચ ચીત્ર મધ્યકાલીન જૈન ચિત્ર શૈલીના છે. ચિત્રસ્કાર શ્રી સુમન શાહે આ પાંચે ચિત્રમાં નયસારના ભવથી ભગવાનના નિર્વાણુ સુધીના જીવન પ્રસંગે ગુચ્યા છે. આ ચીત્ર પટઆકારે બનાવેલ હે ઈ દિવાલો ઉપર દશનીય બનશે ઈચ્છક સંઘ સંસ્થાએ ચિત્રકાર શ્રી સુમન શાહ આરમી શાળા. પતિયાલા (પંજાબ)ને સંપર્ક સાધવાથી કીંમત તથા માહીતી મળશે. તીર્થસ્થાપના અને નિર્વાણ કલ્યાણુક 5 શ, પ્રકાશ ના ક રવા મા ન ગણધર પદને સ્થાપીને, ચઉવિધ સંધ મહાન; સમવસરણમાં બેસી પ્રભુ આપે ધર્મનું દાન. નર-નારી ને રાય-રંક પામે ધમની લાણ; આયુગ પૂરો થતાં, પ્રભુ પામ્યા નિર્વાણ. i: E * * * i l : * t * F = 1 શેઠ શ્રી તુલસીદાસ જગજીવન સવાઈ - મે. સુરેન્દ્ર તુલસીદાસ, ડીલર : મફતલાલ રૂપ ઓફ મીલ મુળજી જેઠા મારકેટ, નવી ગલી, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨ ફોન : ઓફિસ-૩૧૭૫૫૯, ૩૧૫૨૧૭, રેસી. ઃ ૩૬૮૭૭ ] ના સૌજન્યથી શ્રી મહાવીર સચિત્ર દર્શન Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajal LAKHAMSI GHELLABHAI & Co. 3. Chinch Bunder: BOM 3AY. 400009 Grain, Oils, Oilseeds, Oilcakes, Merchants & Commission Agents, Also Exporters of Pulses, Oils, Oil cakes & Oilseeds. Telephones : Office : 333861 Telex : JAYDHAN 2502 333862 DEVPOON 3124 SANJIVKUMAR DHANJI Millers, Merchants & Commission Agents. 5-2-468 P. Jawaharlal Nehru Rd., P. B. 181, HYDERABAD 500001 (AP) Phone Office 1 42683 TELEX Fhone Oil Mills : 49137 : 43851 238 JAYDHAN Residence : 53894 M/S V RENDRA & Co. Oil seeds & Oilcakes Merchants & Commission Agents, Gram :VIREN Satta Bazar. Adoni (A.P.) Phone : 370 Eba ! Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 પરમાત્મા સ્વરૂપ.........નહીં રૂપ, નહીં રંગ, કેવળ પ્રકાશપુંજ 1 0 સૌજન્યથી કેન્ટીનેન્ટલ સ્ટીલ કોર્પોરેશન ૧૨/૧૪ અરદેસર દાદી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪ [ ફિનઃ ૩૫૬૦૭૪: ૩૫૫૦૪૬ ૩૮૨૪૭૮ ] શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દશન For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UNION OF A DIVERSE PEOPLE This ancient land of India has been open to the cross currents of world thought and opinions right through the centuries. Today it has absorbed people of many life styles. many cultures and many languages. This unity in diversity is seen in action in Mafatlal Group's corporate operation that upholds this nation's varied and undying cultural values...to achieve the greatest good for the greatest number. MAFATLAL GROUP METAL CROUP CE S TARS, MIO BC શ્રી મહાવીર સચિત્ર દર્શન Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દશનનો ૦૦૦૦ વિશેષ પરિચય [આગળના આટપેપરના પાના ઉપર આપ સૌએ વિવિધ શહેશે અને તીર્થોમાં તેમ જ સંગ્રહાલયમાં બિરાજમાન અને વિદ્યમાન ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામીજીની પ્રતિમાજીઓની તસ્વીરોનાં દર્શન કર્યો. અને તેની વિશેષ માહિતી ટૂંકમાં આપી છે. આ તસ્વીરોમાં મોટા ભાગની તસ્વીરે ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માની છે. આથી પરિચયમાં દરેક વખતે તેઓનું નામ આપ્યું નથી. જ્યાં અન્ય પ્રતિમા છે ત્યાં નામ આપ્યું છે, જેથી પ્રતિમાભેદ જાણી શકાય. શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દર્શનના પાના ૧૦ અને ૧૧ ઉપર આપેલ પ્રતિમાજીએની તસ્વીરે માટે અમે પૂજ્ય સાહિત્યકલારત્ન મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજના ખૂબ ખૂબ આભારી છીએ. તે પ્રતિમાઓની તસ્વીરા અમને તેમના ચિત્રકલા સંગ્રહમાંથી પ્રાપ્ત થઈ છે. પાના નં. ૨૧ થી ૨૩ ઉપર પ્રકટ થયેલ તસ્વીરે અર્વાચીન ચિત્રકામ પરની તસ્વીર છે. આ તસ્વીરે આપવા માટે ચિત્રકાર શ્રી સુમન શાહના તેમ જ તે પછીના બે ચિત્રેની તસ્વીર માટે કલાકારે શ્રી બલિ અને શ્રી બંસી (ચકોર ના પણ અમે આભારી છીએ. સ્થળમયદાના કારણે આ દરેક તસ્વીરોનો પરિચય માત્ર આંગળી ચીંધવા પૂતે જ આપ્યો છે. આ તસ્વીરાનાં દર્શન કરી તે પ્રતિમાજીઓના દશનાથે યાત્રા કરવાનો કોઇ ભાવિકના હૈયે ભાવ જાગશે અને શિલ્પકલા પ્રત્યે રસ-રુચિ જાગશે; અને તેની જાળવણી અને સંવર્ધન પ્રત્યે જાગૃતિ આવશે તે અમારે આ વિનમ્ર પ્રયત્ન સાર્થક થા લેખીશું.]. –સંપાદો] ૧ ઉઘડતું પાનું કાગળનું શિલ્પ પૂ. મુનિરાજશ્રી ૮ પાવાપુરીમાં નૂતન સમવસરણ મંદિરમાં યશોવિજયજી મહરાજના માર્ગદર્શન મુજબ ચૌમુખજી પર બિરાજમાન પ્રતિમા. કલાકાર શ્રી રામપ્રસાદ જડિયાએ કાગળમાં ૯ બિહારમાં રાજગૃહ (નાલંદા) પાસે આવેલ કંડારેલ પરિકર. કાગળ પર આવી કલાત્મક કંડલપુરમાં બિરાજત સપરિકર ભગવાનની અને બારીક કંડોરણા આ નવા યુગની કલાનો આ પ્રતિમાજી તેની ગ્રામીણ કલાના લીધે નમુનો છે. વિશિષ્ટ બની છે. ૨ ભગવાને પિતાના નિવણની પૂર્વ સંધ્યાએ જે. જ ૧૦ લછવાડ [બિહાર) પાસેનું ક્ષત્રિયકુંડ ભગવાનજગા પર અંતિમ દેશના આપી ત્યાં નવનિર્મિત ના ચ્યવન, જન્મ અને દીક્ષા કલ્યાણકથી પુનિત થયેલ સમવસરણ મંદિર. પાવન તીથ બન્યું છે. લખીસરાઈથી ૧૮ ૭ નિર્વાણભૂમિ પાવાપુરી–જળમંદિર [પ્રાચીન]. માઈલ દૂર લછવાડ ગામ પાસેની પહાડી જગ્યા ૪ ઈસ્વી સન પૂર્વે ત્રી જી શતા દી માં ઉપર વેતામ્બર માન્ય તીર્થમાં બિરાજીત મથુરામાં નિર્માણ થયેલ કલાત્મક આરસ ભવ્ય પ્રતિમાજી. અહીં પાષાણની આ એક કેમની વચ્ચે કંડારેલ નવકારમંત્ર અને ચાર જ પ્રતિમાજી છે. : શરણ. ૧૧ વૈશાખ સુદ દસમના સાધક મહાવીરને જુ પ પાવાપુરી તીર્થમાં નિર્વાણ વર્ષમાં પ્રતિષ્ઠિત વાલિકા નદીના કાંઠે કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. કરાયેલ તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવત્ની ગીરડીથી પાક્કી સડકે સમેતશિખરજી-મધુવન - પ્રાચીન પ્રતિમાજી. જતાં ૧૦ માઈલ દૂર “બારાકડ ગામ આવે પાવાપુરી ગામમંદિરમાંના પ્રાચીન પ્રતિમાજી. છે. ત્યાં આ નદી વહે છે. આ જ્ઞાનભૂમિ પર ૭ બડેબાબા નામે લેકપ્રસિદ્ધ પ્રાચીન મૂતિ. બંધાયેલ મંદિરમાંની ભવ્ય મૂર્તાિ. [ બિહારમાં કંડલપુર (દહ ના જિનમંદિરમાં ૧૨ પાવાપુરીથી ત્રણ માઈલ અને નાલંદાથી એક [ બિરાજીત આ મૂર્તિ કલરી કલામાં નિર્માણ માઈલ દૂર આવેલ કુંડલપુર દિગંબર માન્યતા થયેલ છે. પ્રમાણે ભગવાનનું જન્મ સ્થાન છે. આ મૂર્તિનું માહિતી વિશેષાંક [ સત્તા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મસ્તક ભગવાન બુદ્ધની મૂતિના મસ્તકની ૨૩ રાજકેટ [ગુજરાત] પ્લેટમાં નિર્વાણ વર્ષમાં યાદ આપે છે. તેનું પરિકર પણ વિશિષ્ટ છે. નૂતન જિનમંદિરમાં પ્રતિષ્ઠિત કરાયેલ અવા૧૩ ૨૦ તીર્થકરોની નિર્વાણ કલ્યાણકભૂમિ શ્રી ચીન પ્રતિમા. સમેતશિખરજી પર પણ ભગવાનની ચરણ- ૨૪ કચ્છના ભવ્ય અને ઐતિહાસિક શ્રી ભદ્રેશ્વરજી પાદુકાઓની પ્રાચીન દેરી છે. તીર્થમાં બિરાજીત પ્રાચીન પ્રતિમા. ૧૪ આંધ્રપ્રદેશમાં રણ છેવું [જિલ્લા મેડક ગામમાં ૨૫ સુરતમાં બિરાજીત અલૌકિક પ્રતિમાજી. ખગાસને ધ્યાનસ્થ દિગંબર પ્રતિમા ૧૮મી ૨૬ પાલિતાણું શહેર (વીરબાઈ પાઠશાળા)માં શતાબ્દીના પ્રાચીન છે. બિરાજીત પ્રભાવક પ્રતિમાજી. ૧૫ આંધ્ર પ્રદેશમાં બાપતલા ગામમાં ૯મી સદીની ૨૭ પાટણ ગુજરાતના પંચાસરાજી પાર્શ્વનાથના ત્રણ છત્ર સહિતની ખાસનમાં ધ્યાનસ્થ મંદિરની બાજુના મંદિરમાં સંપ્રતિ મહારાજે દિગંબર પ્રતિમા. ભરાવેલ ૫૧ ઇંચની ભવ્ય અને મેહક પ્રતિમા. ૧૬ આંધ્ર પ્રદેશના નિજામાબાદ જિલ્લામાં બેધન ૨૮ પાટણ (ગુજરાત)ના મણિયાતી પાડામાંના ગામમાં ઈ. સ. ૧૨-૧૩મી શતાબ્દીની આ જિનાલયમાં બિરાજીત આરસની પંચતીર્થ પ્રતિમા કમલાસન પર અર્ધ પદ્માસને બિરા સાથેની પ્રભાવક પ્રતિમા. છત છે. ર૪ તીર્થકર અને યક્ષ-યક્ષિણી આ ર૯ ધ્યાનમુદ્રામાં સ્થિતિ તસ્વીર. પ્રતિમાજીની વિલક્ષણતા છે. ૩૦ ઘઉંના ઘાસમાંથી ગુજરાતના એક અજ્ઞાત ૧૭ મહારાષ્ટ્રની જગપ્રસિદ્ધ ઈલેરા ગુફામાંના એક કલાકારે બનાવેલ ભગવાનના પ્રથમ ગણધર દરવાજા ઉપર તીર્થંકરદેવની બે પ્રતિમાઓ. શ્રી ગૌતમસ્વામીજીની એક તસ્વીર. એક વચ્ચે વચ્ચે વર્તુળમાં અને બીજી નીચેના ૩૧ આ છ તસ્વીરે છ સર્વજ્ઞ તીર્થકર ભગભાગમાં બંને બાજુએ. વચલી મૂતિ પદ્માસને વંતની છે. પાષાણની બનેલી આ પ્રતિમાઓ અને બાજુની પ્રતિમા ખગાસને છે. થી વિવિધ વૃક્ષના પાન સાથે ભરાયેલી હોવાથી ૧૮ આંધ્ર પ્રદેશમાં હૈદ્રાબાદ નજીકના દિલસુખ- અદ્વિતીય બની છે. તીર્થંકર પરમાત્મા અશોક નગરમાં, અર્ધપદ્માસને બિરાજીત દિગમ્બર ૩૬ વૃક્ષની છાયામાં બેસીને દેશના આપતાં. ભગપ્રતિમા ૧૨મી સદીની છે. વાનના આઠ પ્રતિહારીઓમાં એક અશોકવૃક્ષ ૧૯ દક્ષિણ ભારતનાં પ્રસિદ્ધ કુપાકજી તીર્થ આંધ્ર પણ છે. વિવિધ પ્રકારના પાંદડાથી આચ્છાદિત પ્રદેશમાં બિરાજીત આ પ્રતિમાજી વિશિષ્ટ આ પ્રતિમાજીઓ એ પાવન પ્રસંગની યાદ આસન અને મુદ્રાથી વધુ ધ્યાન ખેંચે છે. આપે છે. આ પ્રતિમાજીઓની તસ્વીરે કદાચ એમ કહેવાય છે કે આ પ્રતિમાજી ફીરજા અહીં પહેલી જ વાર પ્રકાશિત થાય છે. પથ્થરની બનેલી છે. ૨૦ ખંભાત [ગુજરાતમાં ખેદકામ કરતાં મળી ની ૩૭ પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજના પ્રેરણા અને માર્ગદર્શનથી નવનિર્મિત નવ આવેલ રાજ સંપ્રતિ સમયની આ પ્રતિમા નિર્વાણ વર્ષમાં જમ્મુ કાશમીરમાં નવનિર્મિત ફૂટ ઊંચી, ભગવાન શ્રી પાર્શ્વનાથજીની આ જિનાલયમાં પ્રતિષ્ઠાપિત કરાયા. પરિકર પ્રતિમા વેતાંબર સંપ્રદાયમાં સૌ પ્રથમ છે. મુંબઈનાં ઘાટકેપરમાં સર્વોદય ૨૧ પાનસર (ગુજરાત)માં ધરતીના પિટાળમાંથી હોસ્પીટલના પ્રાંગણમાં બંધાયેલ ભવ્ય જિન પ્રકટ થયેલા પ્રાચીન અને ભવ્ય પ્રતિમા. મહાપ્રાસાદમાં આ ભવ્ય પ્રતિમા પ્રતિષ્ઠિત ૨૨ અમદાવાદ [ગુજરાતમાં પતાસાની પિળ સામે કરાયા છે. રીચડ પર આવેલ જિનાલયમાં બિરાજીત ૩૮ મુંબઈના ઉપનગર વિલેપાલમાં શેઠ શ્રી મૂળનાયકની પ્રાચીન પ્રતિમા. રતિલાલ મણીલાલ નાણાવટીએ, પિતાના અવાર 3 [માહિતી વિશેષાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ માગદર્શન હેઠળ ભરાવેલ અર્વાચીન નયનરમ્ય ૪ જોધપુર રાજસ્થાન) પાસે આવેલ સાર પ્રતિમાજી. ગામ એક પ્રાચીન તીર્થ છે. તીર્થમાં બિરાજ૩૯ મધ્ય પ્રદેશમાં આવેલ સુપ્રસિદ્ધ ખજુરાહોના માન આ પ્રતિમાજી પર વિ. સ. ૧૩૦ને જિનમંદિરમાં, કાસગ મકામાં તીર્થકરની લેખ છે. પ્રતિમાજી. આ ૧૧ મી શતાબ્દી જેટલી ૫૦ રાજસ્થાનમાં પીંડવાડા પાસે આવેલ બ્રાહ્મણ પ્રાચીન છે. વાડા તીર્થમાં બિરાજમાન પ્રાચીન પ્રતિમાજી. ૪૦ મધ્યપ્રદેશમાં આવેલ છાપરા ગામમાંની ૫૧ બ્રાહ્મણવાડામાં બિરાજીત શ્રી ગૌતમસ્વામીજીની પ્રાચીન દિગ પ્રતિમાજી. ૪૧ નવમી શતાબ્દીની નેત્રહારી અષ્ટપ્રતિહારી પર વીજાપુર (રાજસ્થાન) પાસે આવેલ હથુડી યુકત આ દિગંબર પ્રતિમા મધ્યપ્રદેશમાં તીર્થમાં બિરાજમાન આ પ્રતિમાજી લાલ લખનૌદાન ગામમાં છે. રંગના હેવાથી રાતા મહાવીરસ્વામીજી તરીકે લોકપૂજ્ય છે. ૪૨ ભગવાનના જન્મોત્સવ પ્રસંગને આલેખતી પ્રતિહારી સાથેની ૧૧મી શતાબ્દીની પ્રાચીન ૫૩ મુંબઈ–વાલકેશ્વરના શ્રી આદીશ્વરજી દેશપ્રતિમા મધ્યપ્રદેશમાં દેવગઢ ગામમાં છે. સરમાં વિ. સં. ૨૦૨હ્ના પ્રતિષ્ઠિત થયેલા ભગવાન મહાવીરની પ્રતિમાજી. આ પ્રતિમાજી ૪૩ “જીવંતસ્વામી” તરીકે ઓળખાતી આ પ્રતિ ફરતી ૨૩ તીર્થકરોની મૂર્તિ છે અને પરિ માજી કાસગ મુદ્રામાં છે. આબૂ રેડ કરમાં નીચે યક્ષ-ચક્ષણિ આપેલ છે, જે અહીં નજીક મુંડસ્થળ ગામમાં બિરાજમાન છે. આપેલ નથી, ફક્ત ખ્યાલ માટે. ૪૪ નાણકીયગચ્છની ઉત્પત્તિ જે ગામ ઉપરથી ૫૪ રાજસ્થાનમાં નાંદીયા–દીયાણુની નજીકના ગામ થઈ તે નાણા [રાજસ્થાન] ગામમાં વિ. સં. લેટાણામાં પરિકર સાથેની આ પ્રતિમાજીની ૧૫૦૫માં પ્રતિષ્ઠિત થયેલ આ પ્રતિમાજી વિ. સં. ૧૧૪૪માં પ્રતિષ્ઠા થઈ હતી. જીવંતસ્વામી તરીકે ઓળખાય છે. પપ શિલ્પકળાના જગતમાં પ્રથમવાર જ જાહેરમાં કપ દીયાણા [ રાજસ્થાન)માંના આ પ્રતિમાજી પ્રગટ થતી આ તસ્વીર. આ પ્રતિમાજીનું વિશિષ્ટ શિલ્પ અને પરિકરથી વધુ ભવ્ય શિ૯૫ અનેકરીતે અનેખું અને અદ્વિતીય છે. બન્યા છે. આ પ્રતિમાજી પણ “જીવંતસ્વામી આ પ્રતિમાજી હજી ગત વરસે જ તા. ૧૪તરીકે વિખ્યાત છે. ૪-૭૫ના રોજ રાજસ્થાનના ભારતપુર જિલ્લાના ૪૬ નાદિયા (રાજસ્થાન) જિનમંદિરમાં બિરાજ- પર્થના ગામના એક ખેતરના કૂવામાંથી પ્રાપ્ત માન મૂળનાયક. મૂર્તિશિલ્પમાં જવલ્લે જ થયા છે. આ પ્રતિમાજી કૂવામાં હતાં ત્યાં જોવા મળતું પરિકર આ પ્રતિમાજીનું વિશિષ્ટ સુધી એ કૂવાનું પાણી ઝેરી હતું. પીવાને આકર્ષણ છે. ઉપગ થતું ન હતું. કૂવાને ચેખે કરવા ૪૭ દેલવાડા (મા આબૂ)ના શિલ્પસૌંદર્ય નગરમાં જતાં આ પ્રતિમાજી મળી આવ્યા હતા. પિતાના વધમાન સેવા કેન્દ્ર (મુંબઈ) તરફથી બિરાજમાન પ્રાચીન પ્રતિમાજી. ગામવાસીઓ માટે શાળાના એક રૂમ માટે ૮ એશિયાં રાજસ્થાનનું પ્રાચીન તીર્થ છે. રાજા વ્યવસ્થા કરાવી આપીને, શ્રી કુમારપાળ વિ. સ પ્રતિ સમયની ૩૦ ઇંચ ઊંચાઈપ્રમાણ આ શાહે આ પ્રતિમાજી લઈને કેન્દ્રની જગા શ્રી પ્રતિમાજીની વિક્રમ સંવત પૂર્વે ૪૦૦માં મહાવીરજી તીર્થમાં બિરાજીત કર્યા છે. તસ્વીર પાર્શ્વનાથ સંતનીય શ્રી રત્નપ્રભસૂરિજીએ આ જેનાર કલાવિદેનું માનવું છે કે ૧૫૦૦-૧૬૦૦ પ્રતિમાજીની પ્રતિષ્ઠા કરાવી હતી. વર્ષના પ્રાચીન આ પ્રતિમા છે. માહિતી વિશેષાંક] ઓગણિસ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૬ થી શતાબ્દીના પ્રારંભ પછી ગુપ્તકાલીનમાં પ્રતિમાજી મળી આવ્યા હતા. છઠ્ઠા રીકાની બનેલ આ ભવ્ય મૂર્તિ મથુર [ઉત્તરપ્રદેશ) આ પ્રતિમા હાલ વડેદરાના મ્યુઝિયમમાં માંથી પ્રાપ્ત થયેલ છે. હાલ તે લખનૌના મૂકેલી છે. રાજ્ય સંગ્રહાલયમાં વિદ્યમાન છે. ૬૧ જોધપુરમાં જીવંતસ્વામી. છાતી ઉપર “શ્રી વત્સનું ચિહ્ન, મસ્તક પેજ ૨૩, ૨૪ અને ૨૫મા પાનાની તસ્વીરાની વિગતે પર વાળ અને લાંછન વગરની ધ્યાનસ્થ મુદ્રામાં જૈન ચિત્રકળાના ક્ષેત્રે નિર્વાણ-વર્ષની સર્વશ્રેષ્ઠ શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માની આ મૂતિ અન્ય મૂર્તિઓથી વિલક્ષણ બની રહી છે. ઉપલબ્ધિ એટલે જૈન સમાજના નવેદિતા કલાકાર શ્રી સુમન્ત શાહના આ પાંચ તૈલ૫૭ રાજસ્થાનમાં ભરતપુર જિલ્લામાં આવેલ મહા ચિત્રો. આ ચિત્રે મધ્યકાલીન જૈન ચિત્રશૈલીના વીરજી ગામના જિનમંદિરમાં બિરાજીત આ છે. ચિત્રકાર શ્રી સુમન્ત શાહે આ પાંચ પ્રતિમા ખૂબ જ પ્રભાવક છે. આ તસ્વીર ચિત્રમાં નયસારના ભવથી તે તીર્થંકર શ્રી પ્રસ્તુત પ્રતિમાની ચિત્ર પ્રતિકૃતિ છે. મહાવીરસ્વામીજીના જન્મ સુધીના કેટલાક ૫૮ પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી યશોવિજ્યજી મહારાજના મહત્ત્વના ભવેના પ્રસંગો અને ભગવાનના માર્ગદર્શન તળે ગુપ્તકાલિન પદ્ધતિએ ભરાયેલા ભવના જન્મથી તે નિર્વાણ સુધીના જીવન આ પ્રતિમાજી, તેઓશ્રીના ઉપદેશથી મુંબઈ પ્રસંગે ગૂંચ્યા છે. વાલકેશ્વરના બાબુ શેઠ અમીચંદ પનાલાલ શ્રી શાહે આ ચિત્ર મેસોનાઈટના પાટિયા જૈન દહેરાસર ટ્રસ્ટ તરફથી કેનેડાના ટોરેન્ટે શહેરના ભારતમંદિરમાં બિરાજમાન કરવામાં પર એઇલ કલરથી ચિત્રાંતિ કર્યા છે. નમુના તરીકે તેનું કદ અત્યારે ર૪૧ ફૂટની સાઈઝમાં આવી છે. રાખ્યું છે. ૫૯ પૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજયધર્મસૂરિજી મહારાજ ની પ્રેરણાથી, આજથી ચારેક વરસ પહેલાં શ્રી શાહનું મૂળવતન પાદરા [ગુજરાત. આરસના આ પ્રતિમાજી અમેરિકામાં ચિકા શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયની વડેદ શાખાગોના એક ગૃહમાં, જૈન સોસાયટી તરફથી માં રહીને સયાજી યુનિવર્સિટીના કલાવિભાગપધરાવવામાં આવ્યા છે. માં તેમણે ચિત્રકલાની સાધના કરી છે. તેમનું હાલ કાર્યક્ષેત્ર પતિયાલા (પંજાબ)માં છે. ૬૦ ભગવાનના ગૃહસ્થાવાસમાં ભગવાનની સાધ નાને સચોટપણે વ્યક્ત કરતી ધ્યાનસ્થ પ્રતિમા. પિજ ર૬ના ચિત્રની વિગતઃ પુરાતન જૈન અનુશ્રુતિ અનુસાર દીક્ષા લેતા અગાઉ રાજકુમાર વર્ધમાન ધ્યાનમાં વધુ જાણતા કાર્ટુનિસ્ટ શ્રી ચકેર [ બંસીએ | સમય રહેતાં, તે સમયની યાદ આપતી આ ધ્યાનમુદ્રામાં રેખાંક્તિ કરેલ ભગવાનને ધ્યાનસ્થ પ્રતિમા, તેમના મોટાભાઈ શ્રીનંદિત ચહેરે. આ શૈલીનું કદાચ આ સૌ પ્રથમ વર્ધાને ભરાવી હતી. કહેવાય છે કે આ પ્રતિમા ચિત્ર છે. ગશીર્ષ ચંદનમાંથી બનાવાઈ હતી. પેજ ૨૭ના ચિત્રની વિગતઃ પ્રતિમા ઉપરના અલંકારે ભગવાનના ગૃહસ્થાશ્રમની યાદ આપે છે. ભગવાનના જાણીતા ચિત્રકાર શ્રી બલિએ દરેલ ભગવાનનું જીવન-સમય દરમિયાન આ પ્રતિમા બનેવી પ્રતીકાત્મક ચિત્ર. બિહારમાં પ્રગટેલ અહિં હેવાથી તે “જીવિત સ્વામી તરીકે ઓળખાય સાની તની રેશની સમગ્ર વિશ્વમાં ઝળછે. આકોટા (વડોદરા-ગુજરાત) પાસેથી આ હળી ઊઠી તે આ ચિત્ર દર્શાવે છે. વીસ ] [ માહિતી વિશેષાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - સામાનિતા, અનુક્રમણિકા Aવાન મહાપી અનુક્રમણિકા ભગવા સાપ્તાહિક માહિર્તા વિશેષાંકવું ચાર સાત ૨૫૧ બિહાર 93 ગેવા વિષય પાના નં. | વિષય પાના નં. તંત્રીનું નિવેદન મેઘાલય ૧૭૩ સંપાદકની વાત મહારાષ્ટ્ર ૧૭૭ શ્રી મહાવીરસવામીજીના જિનમંદિરે તેર મુંબઈ–તસ્વીર દશન શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દશનઃ તસ્વીરે – નાગાલેન્ડ ૨૨૯ શ્રી મહાવીર સચિત્ર-દર્શન ઓરિસ્સા ૨૩૩ વિશેષ પરિચય સત્તર પંજાબ ૨૩૫ નવી દિલી પશ્ચિમ બંગાળ આંધ્રપ્રદેશ રાજસ્થાન ૫૫ આસામ તામિલનાડુ ૨૮૯ ઉત્તરપ્રદેશ ૨૯૭ ગુજરાત વિદેશ ૩૦૫ ૧૧૩ સાહિત્ય સમાચાર વિભાગ ૩૧૭ હિમાચલ પ્રદેશ ૧૧૫ ધર્મચક ૩પ૭ હરિયાણ ૧૧૭ જૈનવજ ૩૬૭ જમ્મુ-કાશમીર ૧૨૩ જિનભક્તિની રેકર્ડો કર્ણાટક ૧૨૭ નિર્વાણુવર્ષ સમાપન ૩૭૩ કેરળ ૧૩૭ મુંબઈ–મહામહોત્સવ સમિતિની મધ્યપ્રદેશ નામાવલિ ૩૮૭ મણિપુર ૧૭૩ 1 પૂરવણી ૩૪ પેજ વિગત અગત્યના સુધારા ૯ ભગવાન મહાવીર ર૫૦૦મા નિર્વાણ મહે- શ્રી શાંતિપ્રસાદજી જૈન સમજવું. ત્સવ મહાસમિતિનું આપેલ સરનામું ભૂલમાં | ૧૭૯ શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયે પ્રગટ કરેલ જુનું છપાયું છે, તે તેનીચે મુજબ સમજવું. | ને ગ્રન્થનું નામ “ન્યુ ડોકયુમેન્ટ્સ ઓફ ૨૧૧, દીનદયાલ ઉપાધ્યાય માગનવી દિલ્લી-૧ | ૨૦૧ જૈન પેઈન્ટીંઝ” સમજવું. ૧૫ તસ્વીરની વિગતમાં આપેલ નામોમાં સાહુ ૩૭૭ ઉપરની “પુષ્પપૂજનની તસ્વીર આવેલ શ્રી શ્રેયાંસપ્રસાદ જેન છે તેને બદલ સાહ મેદાનની નહીં પણ ચપાટીની સભાની છે. ૩૭૧ ૧૪૧ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પાપકમ ન કરવું એ જ વસ્તુત: પરમ મોંગલ છે JIVRAJ JOGRAJ 102, Vithalwadi BOMBAY-400002 Phone : Office : 33 36 12 33 96 85 34 13 55 શ્રી ખતરીકેશ્વર, મરીનડ્રાઈવ સુબઈ-૪૦૦૦૦૨ Lala Deshraj Tribhuvan Kumar Jain VIJAY HOSIERY MILLS Jain Mohalla, Dresi Road LUDHIANA-141001 Phone : 21611 ★ Phone : 31 06 31 Phone : 37 36 12/33 96 85 M/s. INTERNATIONAL STEEL DISTRIBUTORS- BOMBAY-10 અમી ચ ઃ વ મા ન Gram : MAHUVAKAR Jain Educationa International INTERNATIONAL STEELS ( Mild Steel, Tools & Alloy Steel Dealers ) 23, 6th Kumbharwada Lane BOMBAY-400004 M/s. INTERNATIONAL ORGANISERS BOMBAY-400010 ઇચ્છા આકાશની ★ LALA CHUNILAL LABHCHAND Kinari Bazar Chobeji Ka Fatak AGRA ( U, P. ) જેમ અનન્ત છે For Personal and Private Use Only Jagjivandas & Co, [Established in 1926 ] Keshav Baug, 104/106, S. G. Marg P. B, No. 2125, BOMBAY-400002 - પ્રિય હાય અપ્રિય હાય બધાને સમભાવથી સહન કરવા જોઇએ n 嗡 જેનાથી જ્ઞાન થાય છે તે આત્મા છે ET Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દિલહીમાં મહાવીર મેમોરિયલ આંધમાં મહાવીર કેપ્લેકસ આસામમાં મહાવીર ઉદ્યાન બિહારમાં વીરાયતનની યોજના ત્રણ વર્ષ શિકારબંધી ગુજરાતમાં વિવિધ એચ૭, આરાધના અને ઉપાસના હરિયાણામાં “જૈનિઝમ ઈન હરિયાણ” પર સંશોધન જમ્મુ-કાશ્મીરમાં શ્રી મહાવીર સ્વામી જિનાલયનું નિર્માણ કર્ણાટકમાં ગાજતુ બનેલ ભગવાન મહાવીરનું નામ કેરળમાં ત્રણ-ત્રણ સેમિનાર : માહિતીપ્રદ પ્રદર્શન * * * * * સમાચાર વિભાગ મધ્યપ્રદેશમાં ૯૧૩ કેદીઓની સુકિત: રાજયમાં રચનાત્મક કાર્યો મહારાષ્ટ્રમાં શિકારબંધી : મુંબઈમાં અપૂવ ઉજવણું ઓરિસ્સા રાજ્યમાં “અહિંસાદર્શી સમાજની રચના પંજાબમાં “તીર્થકર મહાવીર અધ્યયન કેન્દ્ર” પશ્ચિમ બંગાળમાં અનેક સ્થળે પ્રદશનેનું આજન રાજસ્થાનમાં જનસેવાની લાખે રૂપિયાની વિવિધ યોજના તામિલનાડુમાં તમામ શાળા-કોલેજોમાં વકતૃત્વ-નિબંધસ્પધા ઉત્તરપ્રદેશ સરકારની વિનંતીથી દેશભરમાં ફાંસીની સજા માફ વિદેશમાં જૈનધર્મ કલા પ્રદર્શન જ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www राजस्थान की प्रमुख महिला शिक्षण संस्था श्री वीर बालिका (महा) विद्यालय जाहरी बाजार, जयपुर का भगवान महावीर के २५०० वे निर्वाण कल्याणक एवं ___ आन्तर्राष्ट्रीय महिला वर्ष पर स्वर्णजयन्ती महोत्सव के शुभ अवसर पर हार्दिक अभिनंदन । श्री गोडवाड ओसवाल जैन संघ ट्रस्ट पांजरापोल रोड, गुलालवाडी, बम्बई- ४००.००४. सत्य यश का मूल है. सत्य विश्वास का परम __ कारण है। * शुभ सूचना - संपूर्ण आगम साहित्य प्रकाशित हो रहा है - शुभ सूचना * प्रथम भागमें श्री आचारांग सूत्र-श्री श्रुतकेवली भद्रबाहु विरचित नियुक्ति तथा श्री शीलाङ्काचार्य विवरण सहित तथा श्री सूत्रकृतांग -श्री शीलाइकाचार्य विवृति सहित तथा पूज्य मुनि श्री भुवनविजयजी महाराज के शिष्य मुनि श्री जम्बूविजयजी महाराज विरचित शुद्धिपत्र, वृद्धिपत्र, प्रस्तावना तथा अनुक्रमणिकादि सहित । बढिया पक्की जिल्द D लगभग ६०० पृष्ठ । लगभग ७० रू. मूल्य 0 बहुत थोडी प्रतियां छप रही है । अपनी प्रति अभी से सुरक्षित कराले।। (२) महावीर परिचय और वाणी-डा. रामचंद्रप्रसाद कृत : २० रू. (३) महावीरवाणी [ दो भाग में ] आचार्य रजनीश कृत: ६० रु.। (४) सूली उपर सेज पिया की : आचार्य रजनीश : ७, [५] महावीर-महाविनाशआचार्य रजनीश : १५. (६) महावीर मेरी दृष्टि में - आचार्य रजनीशजी : ३० रु. ENGLISH PUBLICATION . [7] Dasavaikalika Sutra : Text. English Trans. notes dy K. C. Lalwani Rs. 30, [8] Jain Ethics by Dr. D. Bhargava Rs. 20, [9] Jain Iconography by B. C. Bhattacharya With 53 Plates Rs. 70, [10] Contribution of Jainism to Indian Culture Ed. by Dr. Dwiwedi Rs. 45, (11) Lord Mahavir and His Times by Dr. K. C. Jain Rs. 60, [12] Jain Sutras - Acharanga, Kalp., Uttaradhyayana and Sutrakritang Trans. in to English by Dr. H. Jacobi in 2 Vol. Rs. 80, [१३] भगवान महावीर आधुनिक सन्दर्भ में-डॉ. नरेन्द्र भानावत, रु. ४० ★ प्राप्तिस्थान ★ मोतीलाल बनारसीदास : बंगलो रोड, जवाहरनगर, दिल्ली-9 योवीस [माहिती वि.is. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - પ દ - - પરમ પૂજ્ય શ્રમણભગવંતોના શુભાશિષ –તે આનંદને વિષય છે– શ્રમણ ભગવાન મહાવીર પરમાત્માના વ્યાપક ફલક પર ઊજવાઈ રહેલા ૨૫૦૦માં નિર્વાણ કલ્યાણક મહોત્સવ વર્ષની સ્મૃતિ ચિરંજીવી બની રહે તે માટે તમોએ એક “માહિતી વિશેષાંક પ્રકાશિત કરવાની યેજના ઘડી, તેને સાંગોપાંગ પાર પાડવાનો નિર્ધાર કર્યો છે, તે આનંદને વિષય છે. ભગવાન મહાવીર પરમાત્માના અનંત ઉપકારના સ્મરણરૂપે જાએલા વિવિધ વિશિષ્ટ કાર્યક્રમની માહિતીને સંગ્રહ પણ આ ઉજવણીને એક મહત્વને સમારક અંશ બની રહેશે. આ કાર્યને પાર પાડવા દ્વારા તમો શ્રી જિનશાસનની શ્રીસંઘની વિશિષ્ટ સેવા કરવામાં સફળ બને એવા અમારાં શુભ આશીર્વાદ છે. -શાસન પ્રભાવક પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયનાનસૂરીશ્વરજી મહારાજ / TARI –ગ્રન્થની વિશેષતા જેન' પત્રના આ વિશેષાંક ગ્રન્થમાં ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિવણ મહોત્સવની દેશ અને વિદેશમાં જે વ્યાપક ઉજવણી થઈ તેનું આછું અને મૌલિક દર્શન કરાવવામાં આવેલ છે. એ | રીતે ઈતિહાસની દૃષ્ટિએ ખૂબ જ મહત્વની સામગ્રીનું સંકલન આ અંકમાં થયું છે. - જેમ જેમ દિવસો અને વર્ષો વીતશે, તેમ તેમ આ અંકનું મહત્વ અને મૂલ્ય વધશે. એનું A કારણ એ છે કે ભાવિ જૈન-જૈનેતર પેઢીઓને આ ગ્રન્થ દ્વારા નિર્વાણ મહોત્સવની ઐતિહાસિક ઉજવણીની માહિતી ઉપલબ્ધ થશે. વ્યવસ્થિત રીતે સંકલનબધ માહિતી આપતે આ અંક ખૂબ જ મહત્ત્વને, વિશિષ્ટ પ્રકારને, સાહિત્યસૃષ્ટિમાં નવીન ભાત પાડો અને ખૂબ જ ઉપયોગી થઈ પડશે. શ્રી જૈન સંઘ “જૈન” સાપ્તાહિકના આ પ્રયત્નને આવકારશે એવી પૂરી આશા છે. --યુગદિવાકર પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહારાજ મિાહિતી વિશેષાંક] [પચીસ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ખાસ જરૂરિયાત હતી ધ લાભપૂર્વક જણાવવાનું કે “ભગવાન મહાવીર ૨૫સેમા નિર્વાણુ મહત્સવ માહિતી વિશેષાંક” આપના દ્વારા પ્રકાશિત થઈ રહ્યો છે તે જાણી અત્યાધિક આનંદ થયા. આખા વર્ષ દરમ્યાન ગામા, શહેરા, રાજ્યે તથા દેશ-વિદેશામાં પરમાત્મા મહાવીર પ્રભુના નિર્વાણુ મહત્સવની ઉજવણી ઉત્સાહુ અને ઉલ્લાસપૂર્ણાંક થઈ. દેશ અને દુનિયામાં જનહિતકારી અને ધમ પ્રભાવનાનાં કાર્યાં સુંદર થયાં. સત્ર આ મંગલમય મહામહાત્સવ દરમ્યાન થયેલ કાર્યાંની યાદ અને નોંધ સંઘ સમક્ષ રજૂ કરવાની ખાસ જરૂ રયાત હતી, જેથી સંધ આ કાર્યાંની અનુમોદના કરે, અભિન દે. તમારા દ્વારા થઈ રહેલ આ ‘મહાત્સવ માહિતી વિશેષાંક' આ અર્થમાં સાર્થક છે. તમારા પ્રકાશન કાર્યમાં તમા સફળતા પ્રાપ્ત કરો તેવા અંતરના આશીર્વાદ પાઠવુ છું. શાંતમૂર્તિ પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયસમુદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ પરિનિર્વાણ-માહિતીકેાષ ‘ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મા નિર્વાણુ મહત્સવ માહિતી વિશેષાંક' ભાઈશ્રી મહેન્દ્ર દ્વારા જોવા મળ્યા. સમય મળી ગયા અને શુ થયું કે એક એક પુષ્ટ અને એક એક લખાણ વાંચવા લાગ્યા, તેમાં ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મા નિર્વાણુ પ્રસગને પામીને જે અમાપ્રિયતન થયું તે જોતાં રામાંચ ખડાં થઈ ગયાં. મારે મન આની જ મહત્તા હતી. પ્રાયઃ પ્રત્યેક પ્રદેશ, પ્રત્યેક નગર કે જ્યાં ચરમ તીથપતિ શ્રી વીર વધુ'માનસ્વામીના ગુણાનુવાદ થયા છે ત્યાં સત્ર એક દિવસ, એ દિવસ, ત્રણ દિવસ અને આઠ આઠ દિવસ કતલખાના બંધ રહ્યા છે. કેટલેક સ્થળે માંસ અને સુરાનું વેચાણુ બંધની જાહેરાતા થઈ છે. કેટલેક સ્થળે તો અમુક પ્રાણીઓને શિકાર સુધ્ધાં બંધ થયા છે. કેદીઓને મુકિત મળી છે. કે.ઈક સ્થળે ફાંસીની સજા રદ થયેલ છે. (કેન્દ્ર સરકારે પૂરા નિર્વાણવષ દરમ્યાનમાં અપાનાર ફાંસીની સજાને આજીવન કેદની સજામાં ફેરવવાના કાયદો ઘડી, દેશભરમાં તેને અમલી બનાવેલ.—સ'પાદક) આથી આ માહિતી વિશેષાંક' ખરે જ, પરિનિર્વાણની માહિતી પૂરી પાડનારા એક માહિતી કાષ બની ગયા છે. અનેકાન્તવાદી જૈનશાસનના અનેક દૃષ્ટિબિન્દુ ડાય છે તેમાં મારી આ દૃષ્ટ છે કે આ અંકે પ્રભુ મઙાવીરની અહિંસાને યત્કિંચિત અંશે દેશમાં ફરી પ્રવતી છે તેની જાણુ કરી છે. આવી રીતે મધ્યસ્થભાવથી હજી પણ માહિતી મેળવી સહુને આવી સુંદર રમણિય માહિતીથી માહિતગાર બનાવે એ જ. 6 —તી પ્રભાવક પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયવિક્રમસૂરીશ્વરજી મહારાજ વીસ . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only [ માહિતી વિશેષાંક Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કોઈ પુણ્યવાન આત્મા તૈયાર થશે ખરો? ૪ ૦ ૨ ૦ ૨ ૩ A | | F હજારો વર્ષના જૈનધર્મ અને જૈનસંસ્કૃતિના ભરમાં અમારિ (અહિંસક) પ્રવતન એટલે કતલઈતિહાસમાં નહીં બનેલી ઘટના, વિશ્વવંદ્ય ભાગ ખાનાંનો બંધી અને અનેક રાજ્યમાં શિકારબંધી, વાન શ્રી મહાવીરના ૨૫૦૦મા વરસ બાદ આ મદિરા-માંસ બંધી કરીને વર્તમાન રાજશાસને દક્ષિણાર્ધ ભરતની ધરતી ઉપર એમાંય ખાસ કરીને ભગવાન મહાવીરના આ દેશની પ્રજા ઉપરના આપણા આ ભારતદેશમાં બનવા પામી છે. શાશ્વત ઉપકારને ન કલ્પી શકાય તેવી હાર્દિક મહાન અને ઐતિહાસિક અને અભૂતપૂર્વ શ્રદ્ધાંજલિ આપી દેશભરમાં જય જયકાર ઘટના એ છે કે અહિંસાની પરમવિભૂતિ વિશ્વ વરતાર્થે વત્સલ, પ્રાણીમાત્રના ઉદ્ધારક, આ કાળના અંતિમ ભાષણે-પ્રવચનો અને પ્રચારના વિવિધ તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવીરના પચીસસોમાં સાધના દ્વારા દેશ-વિદેશમાં કરેડ લોકોને ભગનિર્વાણ મહોત્સવની જંગી, વ્યાપક અને વિશાલ વાન મહાવીરના અહિંસા, અપરિગ્રહાદિના સિદ્ધાંત રીતે થયેલી ભવ્ય ઉજવણી. અને ઉપદેશની પ્રશંસનીય જાણકારી થઈ ભારત સરકારના પ્રચ૭ અને ઉદારતાભયાં આ બધું જ થયું તે અભૂતપૂર્વ થયું અને વ્યાપક સહકારથી દેશમાં કેન્દ્રમાં તથા તમામ આ ઘટના દેશના અને જૈન સમાજના ઈતિહાસમાં રાજ્યમાં–નિર્વાણ મહોત્સવની ઉજવણીની સમિ. સુવર્ણાક્ષરે અંકિત થઈ. નાનકડી જૈન પ્રજા માટે તિઓ અને ઉજવણીને સફળ બનાવવા માટે ઈતિ- રાષ્ટ્ર કે પ્રજાએ જે કર્યું તે ભારેભાર ગૌરવ હાસમાં પહેલ વહેલા જ ચારેય સંપ્રદાયનું થયેલું લેવા જેવું બન્યું. જેનધમ, જૈનસંસ્કૃતિ, જૈનસંઘ સંગઠન; અને તેમણે કરેલા અવિરત પ્રયાસોથી અને જૈન શ્રમનું પણ દેરામાં ગૌરવ વધ્યું. દેશ-પરદેશમાં અઢી હજારમાં વર્ષના નિવણકલ્યા- આ ઉજવણી નિમિતે સારે દેશ અને જૈન શુક મહોત્સવની વિશાલ અને વ્યાપકપણે સક્રિય જનતા એવી જાગી ગઈ કે દેશભરના નાનામોટા રીતે ઉજવણી થઈ નિવણવર્ષ દરમિયાન દેશ- શહેરે-ગામડાઓમાં જાત જાતની રીતે અને વિવિધ માહિતી વિશેષાંક), [ સત્યાવી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પદ્ધતિઓ દ્વારા સહુએ ભગવાન મહાવીરની જીવન- તથા શ્રી વિનોદભાઈ તથા તેમના પિતાના પરિવાર કથા કહીને અને તેઓશ્રીના માનવજાતના જ નહિ ને ઉત્સાહી કરનાર ધર્માત્મા શ્રી સમરથબેનને પણ પ્રાણીમાત્રના કલ્યાણકારી ઉપદેશને યાદ કરી અંતરના ધન્યવાદ આપ્યા સિવાય રહેવાતું નથી. ભારેભાર ભાવાંજલિઓ અને શ્રદ્ધાંજલિઓ આપી. આ ગ્રન્થની માહિતીઓ તેમ જ મહત્વના અને આ મહાપુરુષની યાદમાં જાતજાતનાં સ્મારક તીર્થાદિકના કેટાઓ મેળવવા પાછળ પણ સારે પણ થયાં, થઈ રહ્યા છે અને થવાનાં છે. એ શ્રમ લેવાય છે. અને પ્રસિદ્ધ કરવા પાછળ - દેશ-પરદેશમાં કલ્પનામાં ન આવે એવી “જૈન પરિવારે હજારો રૂા.ની જવાબદારી ઉઠાવી છે, થયેલી ભવ્ય અને ઐતિહાસિક ઉજવણીની યાદને ભારે પરિશ્રમ સેવ્યું છે. આ બધાને હું ગ્રન્થસ્થ કરવા દ્વારા ચિરંજીવી બનાવામાં આવે સતત સાક્ષી પણ રહ્યો છું. તે આવનારી ભાવિ પેઢીને ભારે આનંદ, પ્રેરણા પરમ પૂજ્ય મારા ગુરુદેવના આશીર્વાદ અને અને ગૌરવ આપનારું બને અને સામ્પ્રત સમયમાં પ્રબળ સહકાર તે પ્રારંભથી હતા જ પણ સાથે આવા સંગ્રહથી સારા દેશને અને દેશભરના જૈન સાથે અનેક ઉદારહદયી શ્રમણ અને સંગ્રહસ્થના સમાજને ઉજવણીનું પૂરું ચિત્ર જોવા મળે. સહકાર અને શુભેચ્છા પણ હતી. નાનામેટા અનેક વળી, બંધિયાર માનસ, સંકુચિત દૃષ્ટિ, ટૂંકા સહકાર્યકરે પણ હતા. પ્રેસ અને પેપરમાલીકને ખ્યાલ, પૂર્વગ્રહોથી બદધ દિમાગ, ગલત અને પણ સહકાર હતો. તેથી આ બધું આજે સફળતાને અર્થહીન ધર્મઝનૂન, ઉતાવળા ખ્યાલો, ખેટા વયું છે. ભ, ઈર્ષા–અસૂયા વગેરેથી પીડાતી વ્યક્તિઓએ આ વિશેષાંક ઉજવણીનું સમગ્ર ચિત્ર સંપૂર્ણ ઉજવણીને છિન્નભિન્ન કરવા આકાશ-પાતાળ તે નહિ પણ લગભગ ચિત્ર તે જરૂર રજૂ કરે છે. એક કર્યા હતા તેઓ, અને જે ડર, ભય, ગભરાટ આ ચિત્ર વર્તમાન પેઢીને અને એમાંય વળી ભાવિ કે અજ્ઞાન વગેરેના કારણે અલિપ્ત રહ્યા હતા પેઢીને અનેક રીતે ભારે ઉપકારક નીવડશે એમાં તે આપણું ત્યાગી અત્યાગી મહાનુભાવે અને શંકા નથી. ધર્મબંધુઓને ઉજવણીના ચિને વિશાલ અને અલબત્ત મારી દષ્ટિએ કેટલીક ઉણપતિઓ સાચો ખ્યાલ મળે અને કદાચ હલકમી આત્મા. એના પશ્ચાત્તાપમાં આ અંક નિમિત્ત રૂપ બની જરૂર રહી છે અને થઈ પણ છે. મારી ધારણા અને કલ્પનાથી સંકલન, મુદ્રણ અને સામગ્રીજાય, આવા શુભ હેતુઓથી, આ ઉજવણીનું વ્યવસ્થિત રીતે સંકલન કરી, ભવ્ય રીતે મુદ્રિત કરી સંચય વગેરે ઘણું દૂર છે એમ છતાં પણ, એને ઉદારભાવે ક્ષમ્ય ગણુને, જે કંઈ થયું છે તેટલું જૈન” પત્રના વિશેષાંક રૂપે પ્રગટ કરવાનું વિચાર પણ અતિ ઉપયોગી થયું છે એમ ગણીને આ ઉત્પન્ન થયે. કાર્ય માટે ધન્યવાદ આપવાપૂર્વક સહુએ અનમેદના જૈન” પત્રના ધર્મશ્રદ્ધાળુ શ્રી ગુલાબચંદ જ કરવી રહી. ભાઈને ઉત્સાહી અને પુરુષાથી ભાઈ શ્રી મહેન્દ્ર તેને પ્રગટ કરવા માટે બીડુ ઝડપ્યું અને સહુ માત્ર જૈન સંસ્કૃતિની દષ્ટિએ જ નહીં પણ કેઈએ વિવિધ રીતે સહકાર આપ્યા ભારતીય ઇતિહાસની દૃષ્ટિએ, માત્ર જૈન ઇતિહાસ ની દૃષ્ટિએ જ નહીં પણ ભારતીય સમગ્ર સમાજની અવિરત પુરુષાર્થ અને અનેક મુશ્કેલીઓ દષ્ટિએ ઉજવણીના મીની કેશ જેવા આ માહિતી. વચ્ચે પણ રંગીન અને સાદા ચિત્રોથી સુશોભિત સમૃદ્ધ “માહિતી વિશેષાંક'નું મૂલ્ય ઘણું છે. આ ગ્રન્થ સારી રીતે તૈયાર થઈને આજે પ્રજાના ઉજવણી તે આ એક ઐતિહાસિક દસ્તાવેજ છે. હાથમાં મૂકાઈ રહ્યો છે ત્યારે ભાઈ શ્રી ગુલાબચંદ- આ એક જ પુસ્તક ઉજવણીના પુણ્યવાન પક્ષપાતી ભાઈ તથા તેમના ઉત્સાહી પરિવાર શ્રી નવીનભાઈ અને ધર્મભાવનાથી સભર બનાવશે, જ્યારે ઉજ પાંવીe ] માહિતી બિપી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ R : ૪ એ તિ હાસિક દસ્તાવેજ & ૦ ૦ વણીથી પરગમુખ રહેલા કરુણાપાત્રની આંખ લઈને ત્રિમાસિક કે વાર્ષિક મર્યાદા સુધીના તમામ ઉઘાડી નાંખશે તે લીધેલે શ્રમ સાર્થક થશે. પોએ કાઢેલી પૂતિઓની નેંધ, તેની મહત્તાઓ ખરેખર! આ જાતનો પ્રયાસ કરીને જૈન દર્શાવવા સાથે તૈયાર કરે અને થઈ રહેલાં સ્મારપરિવારે તથા અન્ય સાથીઓ વગેરે સહુએ માત્ર કોની પૂરેપૂરી વિગતો એકત્ર કરે અને તે પછી કોઈ જનસંઘની જ નહિ પણ દેશની પણ ભારે સેવા મર્મજ્ઞ, વેધક દૃષ્ટિવાળો લેખક શ્રેષ્ઠ અને સરલબજાવી છે અને પ્લે ૮ પુણ્ય હાંસલ કર્યો છે. ભાષામાં આ એતિહાસિક ઉજવણીનું સંપૂર્ણ આવા પ્રકાશનનું આદ્ય માન ખાટી જવું એ પણ ચિત્ર ઉપસાવશે ત્યારે જ આ ઉજવણીનું સાચું એક વિરલ બાબત છે. ઉજમણું કયું ગણાશે અને ત્યારે જ મને પૂરે સહુકે આ વિશેષાંકના દળદાર ગ્રીને આત્મસંતેષ થશે. • આદરપૂર્વક, સહર્ષ સ્વીકારે અને પ્રત્યેક ઘર તેને કઈ પુણ્યવાન આત્મા તૈયાર થશે ખરો? વસાવે એવે મારે નમ્ર અનુરોધ છે. દીર્ધાયુ “જૈન” પત્ર જિનશાસનને વફાદાર કે ઈ મહાપુરુષાથી વ્યક્તિ કે સંસ્થા દેશન રહી, જૈન શાસનની પ્રામાણિકપણે ખૂબ ખૂબ સેવા પરદેશમાં થએલી ઉજવણીના પૂરેપૂરા સમાચાર, કરે! થયેલાં ભાષણ સાથે સંકલિત કરવાને ભગીરથ ભગવાન શ્રી મહાવીરની કૃપા જૈન પત્ર પ્રયાસ કરે, દેશ-વિદેશમાં પ્રગટ થએલ દૈનિકથી પરિવાર પર ઊતરી રહે! એ જ મંગલ કામના! ૪૧, રીજ રોડ, મુંબઈ-૬. વિ. સં. ૨૦૩૨, વૈશાખ વદ ૧૩, તા. ૧૬-૫-૭૬. -મુનિ યશોવિજયના સાદર સસ્નેહ ધર્મલાભ હર વિષi] [ અમારી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ – ભગવાન મહાવીર –મહેન્સવ આછું અવલોકન જૈનધર્મના વીસમા તીર્થંકર શ્રમણ ભગવાન ભારતની પ્રજાને ભગવાન મહાવીરે પ્રવતાવેલા શ્રી મહાવીર પરમાત્માના નિર્વાણ કલ્યાણકને ગઈ અહિંસા, અપરિગ્રહુ તેમ જ અનેકાંતવાદના આદર્શ તા. ૧૩-૧૧-૭૪ના દિવસે ૨૫૦૦ વર્ષ પૂર્ણ થયાં સિદ્ધાંતે હવે પછી પણ હજાર વર્ષ પયંત સ્મરઅને સમગ્ર ભારતમાં તેમજ દેશ-પરદેશમાં સર્વત્ર ણમાં રહે અને એ પવિત્ર સિદ્ધાંતને જીવનના અહિંસાના અવતાર ભગવાન મહાવીર પ્રભુના વ્યવહારમાં અમલ કરવાની પ્રેરણું મળે એ શુભ ૨૫૦૦મા નિર્વાણ મહોત્સવની સ્થળે સ્થળે અનેક ભાવનાથી દિલી, મુંબઈ, મદ્રાસ, કલકત્તા, અમદાવાદ પ્રકારે ભવ્ય રીતે ઉજવણીના મંગલાચરણ શરૂ પૂના વગેરે ભારતના મુખ્ય મુખ્ય શહેરેમાં લાખેને થયા છે. કેન્દ્ર સરકાર તેમજ પ્રાન્તીય સરકારને ખર્ચે ભગવાન મહાવીરના નામ અને તેમના આ ઉજવણમાં તન-મન ધનને સર્વ પ્રકારે સાથ પ્રસંગેથી અંકિત વનસ્થળી, કીર્તિસ્થંભૂ, ભવ્ય મળવાથી ભગવાન મહાવીરનાં ૨૫૦૦મા નિર્વાણ મંદિરે, ધર્માલય, અહિંસા ભવને, પુસ્તકાલયે મહોત્સવની આ ઉજવણી તિહાસિક બની છે. વગેરે ચિરસ્મરણીય સ્મારક ઊભા કરવાના નિર્ણ ભગવાન મહાવીર એકલા જૈનેના જ ન હતા પણ અને ભૂમિપૂજન-શિલા સ્થાપન વગેરે દ્વારા તેની સમગ્ર ભારતવર્ષની સમસ્ત પ્રજાના હતા. ભગવાન શુભ શરૂઆત થઈ રહી છે. ભગવાન મહાવીરની મહાવીરને ઉપદેશ ફક્ત જેને માટે જ ન હતે અનુકંપાધમની ત જીવંત રહે અને મધ્યમપણ ભારતની ચારેય વર્ણની સમરત જનતા માટે વર્ગના હજારો દદીઓને તબીબી રાહત મળે એ અને વિશ્વની સમસ્ત પ્રજા માટે હવે, એ આ માટે દેશના કેટલાક શહેરમાં શ્રી મહાવીર ઉજવણીએ સાબીત કરી આપ્યું છે અને એ કારણે હોસ્પિટલના કાયને પ્રારંભ પણ થયો છે તેમજ જ રાષ્ટ્રપતિ તેમજ વડા પ્રધાનથી લઈ નાનામાં તેને પ્રાથમિક વિભાગની શરૂઆત પણ થઈ છે. નાના અધિકારી વર્ગ અને અબજોપતિ,કરોડપતિથી ભગવાન મહાવીરના ગુણાનુવાદ અને મનનીય શરૂ કરી શ્રમજીવી વગ સુધીની સમગ્ર આલમે જીવનપ્રસંગે તેમજ ભગવાને પ્રવર્તાવેલા અહિંસા, અપરિગ્રહવાદના પ્રખર ઉપદેશક અને પ્રચારક અપરિગ્રડ તથા અનેકાંતવાદના તત્વજ્ઞાન વિષયક ભગવાન મહાવીરને ૨૫૦૦માં નિવણ મહત્સવ જુદા જુદા પ્રાન્તની ભિન્ન ભિન્ન ભાષામાં અનેક પ્રસંગે હજારે યાવત લાખે ની માનવમેદની વચ્ચે પ્રકારનું વિપુલ સાહિત્ય પ્રગટ થયું છે, જેન-જૈનેતર ભક્તિભર્યા હૈયે ભાવભરી શ્રદ્ધાંજલિ સમર્પણ કરી સંત અને સાધુઓએ, મહાસતી અને સાધ્વીઓએ છે તેમજ ક્ષમામૂતિ ભગવાન મહાવીર પ્રભુ માટે અને અભ્યાસી ગૃહસ્થ જી-પુરુષોએ આ સાહિત્યના અંતરની ઊર્મિઓની અમીવર્ષ વરસાવી છે. લેખન માટે પિતાની કસાયેલી કલમને લાભ આપેલ છે. અખિલ હિંદ વિશ્વ પરિષદ અને તાતા કંપની જેવી પ્રસિદ્ધ સંસ્થાઓએ પિતાના મુખપત્ર દ્વારા યુગદિવાકર પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત ભગવંતના જીવનને સ્પર્શતી ભવ્ય સમારિકાઓનું શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહારાજ પ્રકાશન કરેલ છે. વિવિધ પ્રાન્તના વિવિધ દૈનિક પત્ર અને સાપ્તાહિક, પાક્ષિક, માસિકે એ જ [ સહિત વિશેષાં Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - ૨૫૦૦મા નિર્વાણવર્ષ નું– ૨ ણા પા ન - - જુદી ભાષાઓમાં ભગવાન મહાવીરના જીવન તેમ લગભગ ૫૦ પ્રદશને આ સંપૂટના છૂટા ચિત્રના જ તત્વજ્ઞાનના લેખે અને લેખમાળાઓને પ્રગટ યોજાયા છે. લાખે લેકેએ તેને લાભ લઈ કરી વીર-મહાવીરવર્ધમાન ભગવાનને ભવ્ય ભક્તિ ધન્યતા અનુભવી છે. મુંબઈ જયપુરના જૈન થી ભરપુર શ્રદ્ધાંજલિ સમર્પિત કરેલ છે. પૂર્વ મંદિરની ભીંત ઉપર આ ચિત્રસંપૂટના આધારે પશ્ચિમના દેશોએ ભગવાન મહાવીરના નિર્વાણ વિશાળકાય ચિત્ર કાયમને માટે આલેખવામાં મહત્સવના વર્ષ દરમ્યાન અંગ્રેજી વગેરે અનેક આવી રહ્યાં છે. અને કર્ણાટક, રાજસ્થાનમાં આરસભાષામાં ભગવાન મહાવીર અને જૈન ધર્મના માં કેતરવાના નિર્ણ થયાં છે. સાહિત્યનું પ્રકાશન કરી ૨૫૦૦મી નિર્વાણ શતા. ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ વગેરે બ્દીની ઉજવણું ચિરસ્મરણીય બનાવી છે. વિવિધ કલ્યાણકના દિવસમાં કેન્દ્રસરકારના ફરમાન મુજબ પ્રાન્તના સરકારી પત્રે એ ખાસ કરીને પંજાબ, નાના મોટા તમામ શહેર અને ગામડાઓમાં મદ્રાસ, મહારાષ્ટ્રની સરકારે ભગવાનના જીવન અને સંપૂર્ણપણે કતલખાના બંધ રાખવામાં આવ્યાં છે તત્વજ્ઞાન વિષયક રંગબેરંગી ચિત્રમય બહુમૂલ્ય અને લાકડે મૂંગાં પ્રાણીઓને અભયદાન અંકનું પ્રકાશન કર્યું છે. પ્રાપ્ત થયું છે. અમુક અમુક શહેર કે પ્રાન્તમાં નિર્વાણ મહોત્સવના અનુસંધાનમાં સહુથી આ નિર્વાણવષ દરમ્યાન હોટલમાં માંસ પીરશ્રેષ્ઠ સાહિત્યની ઉપલબ્ધિ થઈ હોય તે તે સેનિ સવને પ્રતિબંધ મુકાયે છે તેમજ મદિરાપાનના યશવિજય સંપાદિત, ચિત્રકાર ગોકળભાઈ નિષેધ માટે સરકાર તરફથી ફરમાનો રજૂ કરવાકાપડિયાએ ચીતરેલાં ભગવાન શ્રી મહાવીરના માં આવેલ છે. ઉપરાંત દરેક પ્રાન્તમાં ફાંસીની ચિત્રસંપૂટની છે. આ જાતના ભવ્ય અને શિક્ષા રદ કરવા સાથે કેટલાક કેદીઓની કેદની આકર્ષક ચિત્ર સેંકડો વરસમાં પ્રથમવાર જ મુદતમાં પણ ઘટાડે કરવામાં આવેલ છે. અહિંસા પ્રગટ થયા હોવાથી સહુકોઈનું એ પ્રત્યે ભારે ધમના મહાન પ્રવર્તક કરુણામૂર્તિ ભગવાન આકર્ષણ થયું છે. આ પ્રકાશન સમયસર પ્રગટ મહાવીર પરમાત્માના ૨૫૦૦માં વર્ષની ઉજવણી થવાથી ભારતીય જૈન-અજૈન પ્રજા માટે ખૂબ જ દરમ્યાન અને ત્યાર પછી પણ સરકાર તેમજ ઉપયોગી બન્યું છે. દેશભરમાં તેની સુવાસ ઝડપથી સમગ્ર પ્રજા તરફથી છને અભયદાન આપવાની ફેલાઈ છે. વેતાંબર, દિગમ્બર બંને પક્ષમાં ખૂબ પ્રવૃત્તિ જેટલી થાય તેટલી ઘણી પ્રશંસનીય છે. ખુબ આદર પામ્યું છે. દિલ્હીમાં વડાપ્રધાનથી લઈને આ ર૫૦૦મા નિવણ વર્ષ દરમ્યાન જૈન કે કેબીનેટના મહત્વના પ્રધાને, પ્રાન્તીય ગવરે, ધર્મના સમસ્ત ફિરકાઓમાં પિતાના સંપ્રદાયની મુખ્ય પ્રધાન અને શિક્ષણક્ષેત્રની વ્યક્તિઓએ મર્યાદા પ્રમાણે દબદબાભર્યા મહોત્સવ, શાતિ આ ગ્રન્થ જોઈને ભારે આનંદ અનુભવે છે. સ્નાત્ર,સિદ્ધચક મહાપૂજન વગેરે અનુષ્ઠાને તેમજ છે. આ ચિત્રને ઉપગ દેશભરના પત્રકાર, રથયાત્રાના ભવ્ય જગી વરઘે ડા, પાઠશાળાના છે ચિત્રકારે, પુસ્તક પ્રકાશકે, ઉદ્યોગપતિઓ તથા હજારે બાળક – બાળાઓની પ્રભાતફેરાઓ, વિવિધ સ ઘેએ અનેક રીતે છૂટથી કર્યો. દેશભરમાં હજારો-લાખોની સંખ્યામાં સામાયિકે અને તપ - આ માહિતી વિશેષાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જપ, વ્રત-નિયમ વગેરે કલ્યાણકારિ ધમઆરા- સે કદમ દૂર રહેવા માટે આપણે તેમ જ આપણી ધનાઓ ભારતના મોટા નાના શહેરોના જેન ભાવિ પેઢીએ એકદમ સાવચેત બનવાનું છે. સંજોમાં પ્રતિવર્ષની અપેક્ષાએ ઘણી વિશિષ્ટ પ્રકારે સંગ્રહરી તેમ જ દેશના અર્થતંત્રને ભારે કરવામાં આવેલ છે. તપસ્યાની બાબતમાં જૈન નુકશાન પહોંચાડનારી દાણચોરી જેને જૈન ધર્મમાં સંધને ઈજારે ભારતની સમગ્ર જનતામાં પ્રસિદ્ધ સખત મનાઈ કરવામાં આવી છે અને તેની છે અને દર વર્ષે જૈનના મહાપર્વ પર્યુષણના પાછળની કાળાબજાર જેવી અનેક કલંકિત પ્રવૃપવિત્ર દિવસોમાં હજારે આબાલ-વૃદ્ધ નરનારીએ ત્તિને દેશવટો આપવાનું છે. શીલ અને સદાબબે મહિનાના ઉપવાસથી માંડી ત્રણ ત્રણ દિવસ- ચારની ભારતીય પ્રજાની અણમેલ સંપત્તિ સુરક્ષિત ના એક સાથે ઉપવાસની આરાધનામાં મૂકી પડે રહે તે માટે અત્યંત સાવધાન રહેવાનું છે. છે. એમ છતાં ભગવાન મહાવીરના આ ૨૫૦૦મા “કીડીથી કુંજર સુધીના સવ પ્રાણીઓ, નિવણવર્ષમાં તે દરેક મેટા નાના શહેરમાં પશુ-પક્ષીઓ તેમ જ સમગ્ર માનવસમુદાય વગેરે પ્રતિવર્ષની અપેક્ષાએ ઘણું મોટી સંખ્યામાં તપ- વિશ્વવતિ સર્વ સંસારી જીવાત્માઓને પિતાનું સ્યાઓ થયેલ છે અને એ રીતે ઉગ્ર તપસ્વી જીવન અત્યંત પ્યારું છે. કેઈપણ વ્યક્તિને કેઈનું ભગવાન મહાવીરને પ્રત્યેક જૈન સંઘે ત્યાગ, તપ પણ જીવન છીનવી લેવાને લેશ પણ અધિકાર સ્થાથી શ્રદ્ધાંજલિ સમર્પણ કરેલ છે. સંખ્યાબંધ નથી.” શ્રમણ ભગવાન મહાવીર તેમ જ ભારતના મહાનુભાવેએ જૈન ધર્મની આચારમર્યાદા પ્રમાણે સવ ઋષિ-મુનિઓની આ પવિત્ર વાણી આપણે અભક્ષ અને અપેયની જીવનપર્યંત ત્યાગની સૌકેઈએ મરણમાં રાખી આપણું જીવનપ્રતિજ્ઞાઓ સ્વીકારી છે. અનેકાનેક જેનેએ જીવન વ્યવહારમાં તેને અમલ કરવાનું છે. અહિંસાને પર્યન્તના બ્રહ્મચર્યપાલનની પ્રતિજ્ઞાઓ ગ્રહણ કરી એક જ સિદ્ધાંત એ છે કે, જે તેને અમલમાં આત્માને પવિત્ર બનાવેલ છે તેમજ અન્યાય, મૂકવામાં આવે તે બીજા અનેક સદ્દગુણ આપઅનીતિ, ભેળસેળના ધંધા વગેરે વગેરે દૂષણને આપ ખેંચાઈને આવ્યા સિવાય નહિ રહે. ભગવાને પરિત્યાગ કરવા માટે અનેક નર-નારીઓ મોટી અહિંસાને આ માટે જ પ્રાધાન્ય આપ્યું છે. સંખ્યામાં તૈયાર થયા છે. આ તે એક સ્થલ યાદી આપણુ લાખે માનવબંધુઓને વર્તમાનમાં છે. બાકી બીજા કાર્યોની નેંધ લઈએ તે ઘણું પેટ પૂરતું અન્ન મળતું નથી. ટાઢ-તડકાથી શરીલંબાણ થાય. ખરેખર આ ઉજવણીએ એક અભૂત- રને સાચવવા પૂરતા કપડાના સાધન નથી અને પૂર્વ ઈતિહાસ સર્જ્યો છે. આથી જૈન ધર્મ, જૈન શાંતિથી રાત પસાર કરવા માટે નાનું ઝુંપડું કે સિદ્ધાંત અને ચતુવિધ જૈન સંઘનું અસા- ખેરડું પણ નથી. આવા કટોકટીને વિષમ પ્રસંગે ધારણ ગૌરવ વધ્યું છે. ભાગ્યવાન શ્રીમતે ઉદારતાથી મધ્યમવર્ગના ઉપર જણાવેલ આ એક વર્ષની પ્રવૃત્તિથી બંધુઓ માટે પિતાની સમગ્ર શકિત-સંપત્તિને આપણે સંતોષ માનવાને નથી. તા. ૩-૧૧-૭૫ના સદુપયોગ કરવા કટિબદ્ધ બને તે આ ૨૫૦૦માં દિવસે ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦માં નિર્વાણ નિવણવર્ષની ઉજવણું વધુ શ્રેષ્ઠ રીતે સાર્થક લેખાશે. મહોત્સવ વર્ષની પૂર્ણાહુતિ થાય છે. એ પૂર્ણાહુતિ આપણે સહુ કેઈનું જીવન સંપૂર્ણ રીતે પછી પણ આપણે સહુ કેઈને જીવનમાં એ અથવા વધુમાં વધુ અહિંસક બને અને અહિંસાઅનંત ઉપકારી પરમાત્માના અહિંસા, કરુણા, પ્રધાન ભારતની દિવ્યભૂમિ ઉપર અહિંસા ધર્મને સત્ય, સદાચાર, સંયમ અને સંતોષના સિદ્ધાંતે વિજયદેવજ વહેલામાં વહેલી તકે સદા-સર્વદા કાયમ ટકી રહે તે માટે ખાસ લક્ષ રાખવાનું છે. ફરકતે થાય એ જ આ ભગવાન મહાવીર નિર્વાણ માંસાહાર અને મદિરાપાનની ખતરનાક બદીઓથી વર્ષની પૂર્ણાહુતિ પ્રસંગે શુભ ભાવના. બત્રીસ] [માહિતી વિશેષાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીર ૨૫૦ ૦મા નિર્વાણ મહોત્સવ રાષ્ટ્રીય સમિતિ ના પૂજ્ય વિશિષ્ટ અતિથિ શ્રમણ-ભગવતે T પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રી વિજયસમુદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ જીરો પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રીમદ્દ દેશભૂષણજી મહારાજ માહિતી વિશેષાંક] [તેત્રીસ Jain Edatjona International For Personal and Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીર ૨૫૦ ૦મા નિર્વાણ મહત્સવ રાષ્ટ્રીય સમિતિ પૂજ્યવિશિષ્ટ અતિથિ શ્રમણ ભગવતે L પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રી આનંદઋષિજી મહારાજ પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રી તુલસીજી ગણુ મહારાજ ચેત્રીસ ] [માહિતી વિશેષાંક ? For Personal and Private Use Only www.jamenty.org Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીર ૨૫૦ ૦ મા નિર્વાણુ મહત્સવ રાષ્ટ્રીય સમિતિ ના પૂજ્ય વિશિષ્ટ અતિથિ શ્રમણ ભગવતે પરમ પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી યશોવિજયજી મહારાજ પરમ પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી વિદ્યાનંદજી મહારાજ હિતી વિશેષાંક ] [ પાંત્રીસ Jain E cation International For Personal and Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GET G 2 TB પર પ EET - રત ISLAMIT, TA. View | ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મા નિર્વાણુ મહત્સવ મહાસમિતિ જેઓના અવિરત પરિશ્રમથી ઉજવણી સફળતાને વરી. R. .pra' is in : પ્રમુખ : શેઠશ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ : કાર્યવાહક પ્રમુખ : શેઠશ્રી શાહુ શાંતિપ્રસાદજી જૈન છત્રીસ | [માહિતી વિશેષાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www ~ ˇˇˇˇˇˇˇˇˇˇˇ તમારા શબ્દો કરતાં તમારા સુકૃત્યા અનેક સુખે એલાયા કરશે. UP 節 Resi, 47 44 01 R. L. Shah ✩ Phone ✩ Resi, 47 44 02 H. P. Sheth H. RASIKLAL & CO. Baroda Street Carnac Bunder, BOMBAY-400-009. Tel. 32 28 70. માહિતી વિશેષાંક ] Jain Educationa International IRON MERCHANT સૌથી મેઢા સુખી તા એ છે કે જ્યારે જેટલું અને જેવું મળે તેમાં સંતોષ ધારણ કરે. 5 M. I. Giriraj, Sant Tukaram Road, Carnac Bunder, BOMBAY-400-009. Tel. 33 86 17. PRASAD & CO. DEALERS IN IRON & STEEL Mahavir Chambers, 1/5, Banaji Street BOMBAY-400-001. Phone: 25 62 17 ✩ For Personal and Private Use Only [સાડત્રીસ Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ नित्यं વા $ શ્રી કોટ તપાગચ્છ મૂર્તિપૂજક શ્વેતામ્બર જૈન સંઘ બેરા બજાર : કોટ : મુંબઈ-૪૦૦૦૦૧. ફેન ૨૬ ૩૧ ૬૩ ઝ ધાર્મિક પ્રસંગની યાદ માટે કે જીવન પ્રસંગની સમૃતિ માટે યાદ રાખો. સતી આ ફોટો આર્ટ ૧૬, ખાન મેન્શન, ૪, કારટર રેડ, બેવિલી-ઈસ્ટ મુંબઈ–૯૨ ફેન ૬૬૨૯૪ર + + [માહિતી વિશેષાંક આડત્રીસ ] Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિજયવલ્લભ શતાબ્દી સમારક ટ્રસ્ટ [વડોદરા] સંચાલિત શ્રી વિજયવલભ સાર્વજનિક હોસ્પિટલ પબ્લિક ટ્રસ્ટ રજી. નં. એ. ૨૪૪૩, વડોદરા. ઈન્કમટેકસ એકઝપ્શન સટી. નં. HO-IV 171-1975 પંજાબકેસરી યુગવીર આચાર્ય શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબના કાયમી સ્મારકરૂપે તેમના જન્મસ્થાન વડોદરા [ ગુજરાત માં, નજરબાગ પેલેસના કમ્પાઉન્ડમાં પરમપૂજ્ય જિનશાસનરત્ન આચાર્યશ્રી વિજયસમુદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજની પ્રેરણાથી “શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી સાર્વજનિક હોસ્પિટલનું બાંધકામ શરૂ થઈ ગયું છે. આ હોસ્પિટલની સ્થાપના અને સંચાલન માટે રૂા. ત્રીસ લાખની જરૂરિયાત છે. પૂજ્ય ગુરુદેવના અનેક ઉપકારનું અણુ ચુકવવાની આ એક અણમોલ તક છે. તે આ સ્મારક માટે ઉદારતાથી દાન આપવા વિનંતી છે. ઉપરોક્ત હૉસ્પિટલના વિવિધ વિભાગ અને રૂમ માટે રૂ. ૨૫૦૦૦થી વધુ રકમનાં દાને સ્વીકારાય છે. આ ઉપરાંત રૂ. ૧૦,૦૦૦ આપીને પેદ્રન, રૂ. ૫,૦૦૦ આપીને ઉપદ્રન, રૂા. ૨,૫૦૧ આપીને “અ” વગન આજીવન સભાસદ, રૂ. ૧૫૦૧ આપીને “બ” વર્ગના આજીવન સભાસદ, રૂ. ૧૦૦૧ આપીને “ક” વર્ગના આજીવન સભાસદ, રૂ. ૨૫૧ આપીને “અ” વર્ગના સહાયક સભાસદ, રૂ. ૧૫૧ આપીને “બ” વર્ગના સહાયક સભાસદ તેમજ રૂા. ૧૦૧ આપીને “ક” વર્ગના સહાયક સભાસદ પણ બની શકાય છે. પેટ્રનને રંગીન ફેટ તથા ઉપપેટ્રનને બ્લેક એન્ડ વ્હાઈટ ફેટે મૂકવામાં આવશે. આપને ઉદાર ફાળે ચેક, ડ્રાફટ અથવા રોકડ રકમ “શ્રી વિજયવલલભ શતાબ્દી સમારક ટ્રસ્ટ” ના નામે નીચેના સરનામે મેકલવા વિનંતી છે. ચંપાલાલ કેશરીમલ સંઘવી [મંત્રી ] નવા બજાર, વડોદરા-૩૯૦૦૦૬. માહિતી વિશેષાંક] [ઓગણચાલીસ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ચાલીસ ) Jain Educationa International પ્રતિષ્ઠા : ફાગણ વદ ૧૧, સ’. ૨૦૩ર ચિત્રમાં જેઓશ્રીની શુભ નિશ્રામાં આ પ્રતિષ્ઠા મહાત્સવ ખૂબ ધામધૂમથી ઊજવાયા હતા, તેએ પૂ. શતાવધાની ગણિવય શ્રી જયાનન્દવિજયજી મહારાજ, પૂ. મુનિશ્રી પૂર્ણાનવિજયજી મહારાજ, પૂ. મુનિશ્રી જયશેખરવિજયજી મહારાજ, મૂલનાયકજી શ્રી વાસુ પૂજ્ય સ્વામી પ્રભુજીના દર્શન કરી રહ્યા છે. શ્રી રાજસ્થાન જૈન સંઘ-મલાડ શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામી જૈન મદિર હીરા ભુવન, રેડ ન, ૩, મામલતદાર વાડી, મલાડ ( પશ્ચિમ ), મુંબઈ-૬૪. For Personal and Private Use Only [માહિતી વિશેષાંક Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 :ોનnlini . GIL shaby nિda Gી hoc SINGSOGOIC SAD c nouTube ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાણક પ્રસંગના લીધે દેશની રાજધાની દિલહીની રાજકારણથી ધમધમતી ધરતી આ વર્ષમાં અપેક્ષાએ ધર્મકારણથી ધબકતી બની રહી. નિર્વાણુ વર્ષ દરમિયાન સરકારી સ્તરે તેમજ સંસ્થાકીય ધોરણે યોજાયેલ રથયાત્રા, જાહેરસભા, પરિસંવાદ પ્રદર્શન વગેરે કાર્યક્રમમાં રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ફખરૂદીન અલી અહમદ અને વડાપ્રધાન લutવાન શ્રીમતિ ઇન્દિરા ગાંધી સહિત અનેક પ્રધાન અને રાજકીય NSIERR GERT આગેવાનોએ ભાગ લીધે, છે ૨૫oo માનિર્વાણ કલ્યાણકની ઉજવણીના પવિત્ર પ્રસંગે હિંસા. દિલ્હીવાસીઓએ રાજકીય અનેકાન્ત અને અર્પગ્રહના મહાન આદર્શો અંતરને આyવાળી રહો જય મહાવીર, વિરાટ સરઘસે એક એકથી ચડિયાતા ઘણાં જેયા પરંતુ માઈલો લાંબી કવરનું, “ભગવાન મહાવીર વનસ્થળી નું વિરાટ અને ભવ્ય ધાર્મિક રથયાત્રા નિર્વાણ અને શહેર નગરપાલિકાના નગરપતિ શ્રી કેદારવર્ષમાં જ જોઈ. ચારેય ફિરકાના પૂજ્ય શ્રમણ નાથે સાહનીએ “મહાવીર વાટિકાનું ઉદ્દ ભગવત, સાધ્વીજીએ અને મહાસતીજીઓએ ઘાટન કર્યું. જ્યારે વડાપ્રધાન શ્રીમતિ ઇન્દિરા તેમજ વિશાળ સંખ્યામાં જેને ગાંધીએ ધર્મચક્રનું ધાર્મિક તેરેએ રથયાત્રામાં અને રામ- OllઉGહી વિધિથી ઉદ્દઘાટન કર્યું. લીલા મેદાનમાં યોજાયેલી ' ભારત સરકારે ભગવાન જાહેર-સભામાં ભાગ લીધે. | મહાવીર મેમોરિયલના નિર્માણ માટે ચાર એકર - રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ફખરૂદીન અલી અહમદે જમીન આપી છે. વનસ્થળીથી એક કીલો પાવાપુરી જળમંદિરની પ્રતિકૃતિવાળી ટપાલ મીટર દૂર ધૌલા કુઆ પાસે સરદાર પટેલ રેડ ટિકિટ અને રાણકપુરના મંદિરની પ્રતિકૃતિવાળા પર રૂ. ૩૦ લાખના ખરોલ ભવન નિર્માણ થશે. :+ I - - kફસોમાં નિવ, E3%3 3336DEO એ સાપ્તાહિક uિta ++++ માદિત વિશેષાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તેમાં જૈન કલાકૃતિઓ અને ચિત્રને સંગ્રહ તેમજ રાષ્ટ્રીય સમિતિમાં આપણું પૂજ્ય શ્રમણ ભગજૈન સાહિત્યનું પુસ્તકાલય હશે. મેરિયલની વંતને પણ મહત્ત્વનું સ્થાન અપાયું. આ સમિતિમાં જેમ “નેશનલ કાઉન્સિલ ઓફ જૈનોલોજીકલ એન્ડ પૂજ્યપાદ્ આચાર્યશ્રી સમુદ્રસૂરિજી મહારાજ, પૂજ્યરીસર્ચ” નામની કાયમી સંસ્થાની સ્થાપના પણ પાદ આચાર્ય શ્રી ધર્મસાગરજી મહારાજ, પૂજ્યપાદ કરાઈ. અને આ સંસ્થા રજીસ્ટર્ડ થઈ ગઈ છે. આચાર્યશ્રી આનંદષિજી મહારાજ, પૂજ્યપાદ સમગ્ર નિર્વાણ વર્ષમાં દિલ્હી અને તેના ઉપ- આચાર્યશ્રી તુલસીજી અને પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી યશેનગરમાં પાંચે કલ્યાણક પ્રસંગે ~ જ વિજ્યજી, પૂજ્ય મુનિશ્રી વિદ્યારથયાત્રા, ગુણાનુવાદ સભા, પરિ ? ૬ નંદજી, મુનિશ્રી સુશિલકુમારજી સંવાદ, પ્રદર્શન, ફિલમ, નાટિકા ચારેય { અને મુનિશ્રી મહેન્દ્રકુમાર [પ્રથમ વગેરે વિવિધ વીરભક્તિ કાર્યક્રમે ૬ ફિરકાના $ વિશિષ્ટ અતિથિ તરીકે બિરાજજાયા. અત્રેના રાષ્ટ્રીય સંગ્રહા બહુમાન્ય હું માન થયા હતા. લયમાં પાંચેક સપ્તાહ સુધી જૈન ? { આ રાષ્ટ્રીય સમિતિની ચિત્ર અને સ્થાપત્યનું પ્રદશન 3 એવા ૬ અંતગત શેઠશ્રી કસ્તુરભાઈ જાયું. અને યમુના પારના ક્ષેત્ર- ર્ હું લાલભાઈને પ્રમુખપણા હેઠળ વાસીઓએ તે રામનવમી અને ૨ જૈન ધ્વજ $ જૈન અને જૈનતના પ્રતિનિધિમહાવીર જયંતીની એક સાથે ઉજ- ૬ હૈ ત્વયુક્ત મહાસમિતિ પણ રચાઈ વણી કરીને પ્રેરક ઉદાહરણ પૂરું ? જેન પ્રતીક મહાસમિતિના કાર્યવાહક પાડયું! અને કે પ્રમુખ શ્રી સાહુ શાંતિપ્રસાદ જૈને દિલ્હી પ્રદેશમાં શતાબ્દીની મહાસમિતિના મુખપત્ર “વીર ઉજવણી માટે ઉપ-રાજ્યપાલ શ્રી ર્ડ સમસુત્ત પરિનિર્વાણ (હિંદી માસિક) બાલેશ્વર પ્રસાદની સંરક્ષતામાં રે રે દ્વારા સમગ્ર જૈન સમાજને ઉજની દિલહી પ્રદેશ ભગવાન મહાવીર ગ્રંથની ડૂ વણી અંગે સુસ્પષ્ટ માર્ગદર્શન ૨પ૦૦મા નિર્વાણ મહોત્સવ સમિ 3 આપ્યું. મહાસમિતિના મહામંત્રી તિની રચના થઈ હતી. ક્ષેત્રીય ર્ડ ઉપલબ્ધિડે એ શ્રી ચીમનલાલ ચકુસમિતિઓ અને પેટા સમિતિઓ પણ રચાઈ હતી. ભાઈ શાહ અને અક્ષયકુમાર જૈને નિર્ધારિત ઉજ નિર્વાણુ વર્ષની ઉજવણી દેશભરમાં સુવ્યવ- વણીના કાર્યક્રમને સફળતાથી પાર પાડવામાં પ્રવાસ સ્થિતપણે થાય તે માટે રાષ્ટ્રપતિ શ્રી વી. વી. ગિરિની પત્રવ્યવહાર, પરિચર્ચા અને પરિચય દ્વારા અથાગ સંરક્ષક્તામાં અને વડાપ્રધાન શ્રીમતિ ઇન્દિરા ગાંધીની જહેમત લીધી. સંગઠન મંત્રી શ્રી રિષભદાસ રાંકા અધ્યક્ષતામાં ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦માં નિર્વાણ અને શ્રી શાંતિલાલ વનમાળી શેઠે દેશભરમાં પ્રવાસ મહત્સવ રાષ્ટ્રીય સમિતિ રચાઈ. શ્રી ગિરિ નવૃત્ત કરીને, ચારેય ફિરકાના નામી અનામી આગેવાનોને થતાં તેમનું સ્થાન રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ફખરૂદીન અલી મળીને શતાબ્દીને જયવંતે પ્રચાર કર્યો. અને કાય. અહમદે ઠેઠ સુધી સંભાળ્યું. લય મંત્રી શ્રી એલ. એલ. આચ્છાએ પણ મહાર જs. EA O NETW માતાધિશ (Sિ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સામગ્રીઓ પહોંચાડી અને એ સુવ્યવસ્થિત પ્રચાર કર્યો કે દેશના ખૂણેખૂણે જ નહિ, વિદેશમાં પણ ભગવાન મહાવીરને જયનાદ ગૂંજી ઊઠ અને જૈનધર્મથી અપરિચિત એવા અનેકને જૈનધમ વિષે પ્રાથમિક માહિતી મળી. દિલ્હી વિસ્તારમાં થયેલા કેટલાક નેંધપાત્ર સમિતિના નિર્ણને અમલી બનાવવા ભારે જહે કર્યો આ પ્રમાણે છે – મત લીધી. ૦ ભગવાન મહાવીર વનસ્થળીનું નવનિર્માણ. મહાસમિતિ ઉપરાંત રાષ્ટ્રીય સમિતિએ નકકી ૦ “મહાવીર વાટિકા ” કરેલા કાર્યકમેને અમલ કરવા તેમજ માર્ગદર્શન 2 “નેશનલ કાઉન્સિલ ઓફ જૈનોલોજીકલ આપવા માટે કેન્દ્રના નાયબ શિક્ષણ પ્રધાન છે. સ્ટડીઝ એન્ડ રીસર્ચ” નામની સંસ્થા. ડી. પી. યાદવની અધ્યક્ષતામાં “કેર-કમિટિની ૦ “જિણ-ધમ્મ સંગીતિનું આજન. તેના ફળરચના થઈ હતી. તે જ પ્રમાણે શ્રી ચીમનલાલ સ્વરૂપે “સમસુત્ત” નામના જૈન ગ્રંથની ચકુભાઈ શાહના સંયેજકપણા હેઠળ “સાહિત્ય પ્રકાશન ઉપલબ્ધિ . સમિતિની રચના પણ કરાઈ હતી. ૦ ગ્રીન પાર્ક, રવિન્દ્ર ભવન તેમજ રાષ્ટ્રીય રાષ્ટ્રીય સમિતિમાં અતિથિ વિશેષપદે બિરાજ- સંગ્રહાલયમાં જેન ચિત્રકળા અને સ્થાપત્યના માન પૂજ્ય શ્રમણ ભગવતેમાંથી જેઓ દિલ્હીમાં એકથી વધુ પ્રદશન. ચાતુર્માસ હતા તેઓએ ત્યાં ભરાતી વિવિધ સમિતિ - દિલ્હી વિશ્વ વિદ્યાલયમાં જૈન ધર્મના અધ્યએને પ્રત્યક્ષણે અને જેઓ દૂર હતા તેવા પૂજ્ય ચન માટે સ્વતંત્ર વિભાગની સ્થાપના. શમણોએ પત્ર દ્વારા ઉપયોગી માર્ગદર્શન આપ્યું. આ વંદનીય શ્રમણ ભગવંતના આશીર્વાદ, પ્રેરણા - દિલ્હીના રાષ્ટ્રીય સંગ્રહાલય અને પ્રખ્યા ગારમાં સ્વતંત્ર જૈન વિભાગની સ્થાપના. અને માર્ગદર્શનથી સમગ્ર જૈન સમાજ સિંઘને જિન ધ્વજ, અને જૈન પ્રતીકની ઉપલબ્ધિ થઈ. અને ૦ ૧૭૪ અને ૧૯૭૫ના નિર્વાણ દિવસે દિલહીના તઓની વિશદ્ ચર્ચા વિચારણાથી સર્વ માન્ય એ સાર્વજનિક સ્થળ પર રંગબેરંગી રોશની. Pસમણુસુત્તમ ” નામને જૈન ધર્મને ઉપયોગી શ્રી પ્રાપ્ત થયે. E દેશભરમાં રાષ્ટ્રીય સ્તરે તેમજ સ્થાનિક સંઘ અને સંસ્થાના ધેરણે નિર્વાણ શતાબ્દી વર્ષની ઉજકરી માટે માર્ગદર્શન આપવા દિલ્હી અને મુંબઈ એમ બે સ્થળોએ મુખ્ય કાર્યાલયે શરૂ કરાયા હતા. આ કાર્યાલયોએ દેશભરમાં જૈન ધર્મ પ્રચારની વિવિધ જી . માહિતકશોષ8ી . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અન`ત લબ્ધિનિધાન ભગવાન શ્રી મહાવીરને વ ન ભારત ડ્રગ હાઉસ ૨૦, મંગળદાસ રાડ, મુંબઇ-૪૦૦-૦૦૨. વીરપ્રભુના ચરણને, પ્રસી વિનયથી ઉચ્ચરી; મળજો ભવાલવ તાહરૂ', શાસન ત્રિપુટી નિમણુ શા. પ્રેમચંદ જેસંગલાલની કુટું ૪૬૯, મૌલાના આઝાદ રાડ, મુ`બઇ-૪૦૦-૦૦૪. Jain Educationa International ઓફિસ: ૩૧ ૯૨ ૨૫ ખરા માર્ગ વીતરાગતા, સૂક્ષ્મ જેહના ભેદ; શ્રદ્ધા હોય તે સહુ, મનમાં રાખી ઉમેદ... શા. વાડીલાલ ચુનીલાલ ૭૧/૭, ચંપાગલી, સુ′બઇ-૪૦૦-૦૦૨ -: ફેશન : રત્ના કરોડો આપતાં, ક્ષણ ગએલી નવ મળે, ઉપદેશ આ મહાવીરના, સંભારજો પળે પળે.... ચીનુભાઇ વાડીલાલ વારા શાંતિલાલ વાડીલાલ વારા [ મહુડી-મધુપુરીવાળા ] વેારા ટ્રાન્સપોર્ટ કંપની ૧૩૫-૧૩૯, કાઝી સૈયદ સ્ટ્રીટ, યોગેશ્વર બિલ્ડી’ગ, મુ`બઈ-૪૦૦-૦૦૩ ફેાન : ૩૨ ૭૫ ૭૪ : ૩૩ ૮૩ ૨૬ આય મહાપુરૂષાએ સમભાવને ધમ કહ્યો છે. રસિકલાલ કાળીદાસ મહેતા રાજ'સ ''લેટ નં. ૩, પહેલે માળે, ૮૮, મરીન ડ્રાઈવ, ફેશન ઃ ૩૩૫૮ ૮૭ જી રાડ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨. For Personal and Private Use Only ૪૮ ૧૩ ૬૩ : ઘર સિા વઢે મહાવીર બી. બાલુભાઇ ચંદ્ર ચેક, પહેલી ગલી, મુળજી જેઠા મારકેટ, મુ.બઇ-૪૦૦-૦૦૨, ~: ફાન ઃએક્સિ : ૩૧ ૦૦૨૮ ધર : ૨૯ ૩૧ ૬૫ Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦માં નવોણ મહોત્સવ -રાષ્ટ્રીય સમિતિસંરક્ષક : રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ફકરૂદીન અલી અહમદ પ્રમુખઃ વડાપ્રધાન શ્રીમતિ ઇન્દિરા ગાંધી કાર્યવાહક પ્રમુખ શિક્ષણ પ્રધાન છે. એસ. નુરુલહસન - પૂજ્ય વિશિષ્ટ અતિથિ શ્રમણ ભગવત છે આચાર્યદેવ શ્રી વિજયસમુદ્રસુરિજી મહારાજ આચાર્યદેવ શ્રી ધર્મસાગરજી મહારાજ આચાર્યદેવ શ્રી આનંદષિજી મહારાજ આચાર્યદેવ શ્રી તુલસીજી મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ મુનિરાજ શ્રી વિદ્યાનંદજી મહારાજ મુનિરાજ શ્રી સુશિલકુમારજી : મુનિરાજ શ્રી મહેન્દ્રકુમાર (પ્રથમ) સર્વ શ્રી સભ્ય 1 ૧ પ્ર. એસ. નુરૂલ હસન દિલ્હી ૧૧ અક્ષયકુમાર જૈન ન્યુદિલહી ( ૨ રામનિવાસ મિ ન્યુદિલહી ૧૨ કુસુમબાઈ મોતીચંદ શાહ મુંબઈ ૩ પી. સી. શેઠી ભેપાલ ૧૩ ચંદુલાલ કસ્તુરચંદ | ૪ ડી. પી. યાદવ ન્યુદિહી ૧૪ જેનેન્દ્રકુમાર દિલ્હી ( ૫ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ અમદાવાદ ૧૫ ટી. કે. દુકલ બેગ્લોર ૫ ૬ શાંતિપ્રસાદ જૈન ન્યુદિલહી ૧૬ ડે. ડી. એસ. કે ઠારી દિલહી | ૭ શ્રેયાંસપ્રસાદ જૈન મુંબઈ ૧૭ સી. સી. શાહ મુંબઈ ૮ એ. એન. ઉપાથે કોલ્હાપુર ૧૮ અચલસિંહ, એમ. પી. ૯ ૫રસાદીલાલ પાટની દિલહી ૧૯ મેહરમલ ચેરડી આ મદ્રાસ ૧૦ ભાગચંદ સેની અજમેર ૨૦ ડે. એલ. એમ. સિંધવી ન્યુદિલ્હી મુંબઈ MAX માણિતા વિશેષક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુંબઈ ૨૧ શાદીલાલ જૈન, મુંબઈ ૪૪ જે. એસ. ઝવેરી મુંબઈ ૨૨ કે. એમ. લેઢા કલકત્તા ૪૫ સંપતકુમાર ગધેયા જયપુર ૨૩ આનંદરાજ સુરાણા, ન્યુદિલહી ૪૬ પ્રો. આર. એસ. શર્મા પટના (બિહાર) ૨૪ શાંતિલાલ બી. શેઠ દિલહી ૪૭ ઉમાશંકર જોષી, એમ.પી. ન્યુ દિલ્હી ૨૫ એસ. એલ. બાફણ નાગપુર ૪૮ છે. શંકરકુરુષ, એમ.પી. ન્યુ દિલ્હી ૨૬ લાલચંદ હિરાચંદ દોશી - ૪૯ બી. એસ. પાગે ૨૭ ડો. નથમલ ટાંટિયા નાલંદા (બિહાર) ૫૦ ભકતદર્શન - કાનપુર (ઉ.પ્ર.) ૨૮ અમૃતલાલ કાલીદાસ દેશી જામનગર ૧૧ ડે. રઈસ અહમદ અલીગઢ (ઉ.પ્ર.) ૨૯ રિષભદાસ પી. રાંકા મુંબઈ - ૫૨ કિમ અવા, એમ.પી. ન્યુ દિલ્હી ૩૦ ચંદ્રકાન્ત બકુભાઈ શેઠ અમદાવાદ ૫૩ ગુરુમુખસિંહ મુસાફિર, એમ. પી. ન્યુદિલહી ૩૧ જીવતલાલ પરતાપસી મુંબઈ ૫૪ રશીદ ઉદીન ખાન, એમ.પી. ન્યુ દિલ્હી ૩૨ અગરચંદ નાહટા બિકાનેર (રાજસ્થાન) ૫૫ ભદંત આનંદ કૌશલ્યન નાગપુર ૩૩ જે. આર. શાહ મુંબઈ ૫૬ ભિખૂ જગદીશ કશ્યપ, નાલંદા (બિહાર) ૩૪ દેવચંદ સી. શાહ, પિ. નિપાની (મહારાષ્ટ્ર) ૫૭ આર. ડી. ભંડારે પટના ૭૫ સુંદરલાલ જૈન દિલહી ૫૮ ચાંદમલ સરાવગી, ગૌહત્તી (આસામ) ૩૬ ગોવિંદલાલ સરાવગી કલકત્તા ૫૯ મણીલાલ સુરાણા જયપુર (રાજસ્થાન) ૩૭ એસ. એમ. બંગાની દિલહી ૬૦ રાજકુમારસિંહ જૈન ઈન્દર (મ.પ્ર.) ૩૮ કુસુમ એમ. ઝવેરી સુરત ૬૧ ખેલશંકર દુર્લભજી જયપુર ૩૯ મેહનલાલ કઠૌતિયા (દલહી ૬૨ કનૈયાલાલ ગડા કલકત્તા ૪૦ શ્રીચંદ રામપુરિયા કલકત્તા ૬૩ ચંદ્રભાન ડાકલિયા શ્રીરામપુર (મહારાષ્ટ્ર) ૪૧ પ્રભુદયાલ દાબડીવાળા કલકત્તા ૬૪ રતનલાલ જૈન, એમ.પી. ન્યુ દિલ્હી ૪૨ શુભકરણ દસાની કલકત્તા ૬૫ દોલતસિંહ જૈન ૪૩ એમ. સી. ભંડારી કલકત્તા ૬૬ યશપાલ જૈન ન્યુ દિલ્હી રાષ્ટ્રીય સમિતિના કાર્યવાહક સભ્યોની યાદી જ ૧ ડો. ડી. એસ. કઠારી દિલ્હી ૧૦ રતનલાલ જૈન નવી દિલહી ૨ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ અમદાવાદ ૧૧ શુભકરણ જસાની, કલકત્તા ૩ શાંતિપ્રસાદ જૈન નવી દિલહી ૧૨ શ્રેયાંસપ્રસાદ જૈન ૪ . એલ. એસ. સિંધવી નવી દિલ્હી ૧૩ એ. કે. એમ. ઢા કલકત્તા ૫ ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ મુંબઈ ૧૪ ડો. એ. એન. ઉપાધે મસુર ૬ ચાંદમલ સરાવગી, ગૌહત્તી (આસામ) ૧૫ યશપાલ જૈન નવી દિલહી ૭ ગેવિંદલાલ સરાવગી કલકત્તા ૧ એમ. સી. ભંડારી કલકત્તા ૮ શાદીલાલ જૈન મુબઈ ૧૭ અક્ષયકુમાર જૈન દિલહી ૯ રિષભદાસ રાંકા મુંબઈ ૧૮ શાંતિલાલ વી. શેઠ દિલ્હી મુંબઈ Van જ તે માળા , Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રાષ્ટ્રીય સમિતિમાં નિર્ધારિત કાર્યક્રમ માટે પેટા સમિતિઓ ભગવાન મહાવીર સ્મારક તથા “નેશનલ કાઉન્સીલ ઓફ જૈનેલજિલ સ્ટડીઝ એન્ડ લનીગ” નામક સંસ્થાઓનું બંધારણ ઘડવા માટે નિયુકત પેટા સમિતિના સહ : ૧ ઉપશિક્ષણ મંત્રી ચેરમેન ૫ પ્રો. કે. એમ. લોઢા ૨ શાંતિપ્રસાદ જેને સભ્ય ૬ રતનલાલ જૈન ૩ સી. સી. શાહ સય ૭ અક્ષયકુમાર જૈન ૪ ડો. એલ. એમ સિંધવી સભ્ય ૮ એસ. ડોરાઈ સ્વામી સંજય સંજય સભ્ય સંજિકા - સાહિત્ય પ્રકાશન સમિતિ ૧ સી. સી. શાહ (સંયોજક) ૭ યશપાલ જેન ૨ ડો. એ. એન. ઉપાધે ૮. જેઠાભાઈ ઝવેરી ૩ શ્રીચંદ રામપુરિયા ૯ સુંદરલાલ જૈન ૪ દલસુખ માલવણિયા ૧૦ અક્ષયકુમાર જૈન ૫ ડે. નથમલ ટાંટિયા ૧૧ શાંતિભાઈ વનમાળી શેઠ ૬ અગરચંદ નાહટા ૧૨ લહમીચંદ જૈન (સહસંયોજક) રાષ્ટ્રીય સમિતિએ નક્કી કરેલા કાર્યક્રમને અમલ કરવા તેમજ માર્ગદર્શન આપવા માટે સ્થપાયેલી કૉર-કમિટિના સભ્ય - ૧ પ્ર. ડી. પી. યાદવ, ઉપશિક્ષણ મંત્રી : ભારત સરકાર પ્રમુખ ૨ કાંતિ ચૌધરી સભ્ય ૮ ગેવિંદરામ સરાવગી 3 કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ સભ્ય ૯ શાદીલાલ જૈન ૪ શ્રેયાંસપ્રસાદ જૈન સભ્ય ૧૦ રતનલાલ જૈન ૫ શાંતિપ્રસાદ જૈન સભ્ય ૧૧ કલ્યાણમલ લેઢા ૬ આનંદરાજ સુરાણ સભ્ય ૧૨ અક્ષયકુમાર જૈન ૭ સી. સી. શાહ સભ્ય A very"s ; પીસર TCS A KET 05 : રાજ સભ્ય સભ્ય સ સભ્ય માહિતી શિરોકીઝીકના Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સસ્કારહીન, તુચ્છ તથા રાગ અને દ્વેષથી પરવશ એવા અન્ય લેાકેાના અધર્માચરણથી ડામાડોળ થઇ જવાને બદલે તેમની વિપરી તતાને સમજતાં મુમુક્ષુએ કામ, ક્રોધ, લેાભ, માહ અને અહંકારના ત્યાગ કરી, શરીર પડતાં સુધી ગુણની ઇચ્છા કરતાં વિચરવુ. એન્ડ કાં. એસ. મનસુખલાલ * રૂયા બિલ્ડીંગ, * ૩૯૫, કાલ્ગાદેવી રોડ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨. જે સગાવહાલામાં સુઢ બની મનુષ્ય પાપક કરે છે, તેઓ પણ કાઁના ફળ ભેગવતી વખતે અધુપણુ' દાખવવા આવતા નથી. આમ હોવા છતાં અન’ત માહથી મૃત મનુષ્યો, દીવા ઓલવાઈ ગયા હોય અને માર્ગ દેખી ન શકાય તેમ, ન્યાય મુક્ત માર્ગ દેખવા છતાં દેખી શકતાં નથી, એ કેવુ. આશ્ચય છે! લંડન સ્ટાર ડાયમંડ કર્યું. (ઇન્ડિયા) પ્રા. લિ. × ૧૬૦/૧૧, પ્રસાદ ચેમ્મસ, * મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૪, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીરના ૫૦૦માં નિર્વાણ મહત્સવના રાષ્ટ્રવ્યાપી આયોજનની દષ્ટિએ સમસ્ત જૈન સમાજના એક કેન્દ્રીય સંગઠન રૂપે “ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦માં નિર્વાણ મહાસય મહાસમિતિની દિલ્હી ખાતે સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. આ મહાસમિતિના હેધદારે અને સભ્ય આ પ્રમાણે છે : પ્રમુખ : શેઠશ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ કાર્યવાહક પ્રમુખ શ્રી સાહુ શાંતિપ્રસાદ જન આ ઉપપ્રમુખ મહામંત્રી આ ખજાન્જી આ આનંદરાજ સુરાણ ૨તનલાલ જૈન સી. સી. શાહ ગોવિંદલાલ સરાવગી શાદીલાલ જૈન અક્ષયકુમાર જૈન સંગઠન મંત્રી : રિષભદાસ રાંક શાંતિલાલ વનમાળી શેઠ કાર્યાલય મંત્રી : એલ. એલ. આછા – ભગવાન મહાવીર દરિયાગજ, દિહી-૬ ૨. અન્સારી રેડ. ૨૫૦૦મા નિર્વાણ મહત્સવ મહાસમિતિ ફોન : ૨૬૮૧૧૭ તારઃ “વીર નિવાણી શ્રેયાંસપ્રસાદ જન શેઠ અચલસિંહ પ્રભુદયાલ દાબડીવાલા વિજયસિંહ નાહર જેઠાભાઈ ઝવેરી અગરચંદ નાહટા એમ. સી. ભંડારી કે. એમ. લેઢા શુભકરણ ઇસાની કસમબેન મોતીચંદ શાહ મોહનલાલ કઠૌતિયા સંપતકુમાર ગયા શ્રીચંદ રામપુરિયા – સર્વશ્રી સભ્યો – ચાંદમલ સાવગી યશપાલ જૈન લાલચંદ હિરાચંદ પરસાદીલાલ પાટની એ. એન. ઉપાધે શેઠ ભાગચંદ સોની જૈનેન્દ્રકુમાર જૈન જટીસ શ્રી ટી. કે. ટૂંકોલા ડી. એસ. કોઠારી મેહનલાલ ચોરડિયા ડો. એલ. એમ. સિંધવી એસ. એલ. માફ છે. નથમલ ટાંટિયા અમૃતલાલ કાલીદાસ દોશી ચંદ્રકાંત બકુભાઈ શેઠ જીવતલાલ ૫રતાપસી જે. આર. શાહ શેઠ દેવચંદ શાહ સુંદરલાલ જૈન એસ. એચ. બંગાની કુસુમચંદ એમ. ઝવેરી મનાલાલ સુરાણ રાજકુમારસિંહ જૈન ખેલશંકર દુર્લભજી ચંદ્રકાન્ત કાકલિયા કનૈયાલાલ દગડ Cult Heich સાપના TE ONA VIKARIA માહિતી ધિરોટS * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મહાસમિતિમાં નિમાયેલી અન્ય ' - ભગવાન મહાવીર વનસ્થલીના વિકાસ માટે પેટા સમિતિ ૧ કરતુરભાઈ લાલભાઈ (સંયોજક) ૨ શ્રેયાંસપ્રસાદ જૈન ૫ સી. સી. શાહ 8 શાંતિપ્રસાદ જૈન ૬ પ્રભુદયાલ દાબડીવાળા ૪ લાલચંદ હિરાચંદ છ અક્ષયકુમાર જૈન , * ભગવાન મહાવીર મેમેરિયલ તથા નેશનલ કાઉન્સીલ ઓફ જેનેજીકલ સ્ટડીઝના બંધારણ માટે પેટા સમિતિ રક ૧ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ કે સી. સી. શાહ ૫ રતનલાલ જૈન ૨ શ્રેયાંસપ્રસાદ જૈન ૪ ડે. એલ. એમ. સિંધવી ૬ શ્રીચંદ રામપુરિયા જૈનકલા, સાહિત્ય, પેઈન્ટીંગ સ્થાપત્ય વિશ્વવિદ્યાલયમાં ભગવાન મહાવીર અને તથા હસ્તપ્રતેના પ્રદર્શનના આયેાજન જેને ધર્મ વિશે ચર્ચાઓ તથા સભાઓના માટે પેટા-સમિતિ આયોજન માટે પેટા સમિતિ ૧ શાંતિપ્રસાદ જૈન ૧ કલ્યાણમલ લેઢા (સંચાજક) ૨ એડીશનલ સેક્રેટરી, ડીપાર્ટમેન્ટ ઓફ કહચર ૨ યશપાલ જૈન ૩. ડાયરેકટર, નેશનલ મ્યુઝીયમ ૩ અક્ષયકુમાર જૈન ૦ નિર્વાણ મહત્સવ વર્ષને અહિંસા (શાંતિ) વર્ષ તરીકે જાહેર કરવા તથા નિર્વાણ મહોત્સવ દિવસને દારૂ માંસ નિષેધ દિન જાહેર કરવા ૦ વિદેશમાં નિર્વાણ મહોત્સવનું આજન ૦ રેલ્વે-કન્સેશન અને હરતા-ફરતા પ્રદર્શન માટેના કાર્યોને વ્યવસ્થિત સંચાલનમાં સહકાર આપવા નિમાયેલી પેટા સમિતિ ૧ શાંતિપ્રસાદ જૈન ૩ મોહનલાલ કડતિયા ૫ પ્રભુદયાલ દાબડીવાલા ૨ શેઠ અચલસિંહ ૪ આનંદરાજ સુરાણ ૬ રતનલાલ જૈન ભગવાન મહાવીર સ્મારક ડીઝાઈન તૈયાર કરાવવા, એગ્ય આકીટેકની પસંદગી કરવાની દષ્ટિએ, મુંબઈ ખાતે નીચેની વ્યકિતઓની પેટા સમિતિની સ્થાપના કરી હતી. ૧ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ સિંજક] ૨ શ્રેયાંસપ્રસાદ જૈન ૪ સી. સી. શાહ ૩ શાંતિપ્રસાદ જૈન ૫ જેઠાભાઈ ઝવેરી MA CHALV- માહિતીલક હૈ કિ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ'રક્ષક : ખાલેશ્વરપ્રસાદ, ઉપરાજ્યપાલ પ્રમુખ : રાધારમણ, મુખ્ય કાર્યકારી યાદ : ઉપપ્રમુખ : ડા. ભરતરાય શ્રીમતી નિર્મલ મહાત્રા અક્ષયકુમાર જૈન ડિષ્ટિમલ જૈન ભીકુરામ જૈન રણજીતમલ ભંડારી કેદારનાથ સહાની (મેયર) મીર મુસ્તાક અહંમદ, (પ્રમુખ-મહાનગર પરિષદ) ડૉ. સ્વરૂપસિંહ, ઉપકુલપતિ, (દિલ્હી વિશ્વવિદ્ય.લય) અમરનાથ ચાવલા, (સંસદ સભ્ય) ડા,ગીરધારીલાલ ગૌસ્વામી મહેશ્વર દયાલ 3. યુદ્ધવીરસિંહુ શાંતિભાઇ શેઠ સરદારમલ જૈત કેંલાસચંદ જૈન Jain Educationa International સર્વશ્રી સભ્ય દિલ્હી પ્રદેશ * ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મા નિર્વાણુ મહેાત્સવ સમિતિ પ્રધાન મ`ત્રી : ડો. વિમલકુમાર જૈન ખજાનચી : દેવરાજ જૈત ✩ આદિશ્વરપ્રસાદ જૈન ઇન્દ્રચદ ભંસાલી પ્રેમચંદ જૈન બાબુભાઈ શાહે મંગતરાય જૈન કનૈયાલાલ પટવારી રાજકુમાર જૈન માહનલાલ માફી રામલાલ જૈન સલેકદ જૈત મંજભૂષણુ શરણુ શ્રીમતિ એમપ્રભા જૈન શ્રીમતિ રક્ષાશરણુ શ્યામલાલ જૈન ઠેકેદાર પી. જી. એસ. રંધાવા લક્ષ્મીચંદ જૈન હરીકિશનલાલ ભકત(સંસદ સભ્ય) રમેશચંદ જૈન ર‘ગૂલાલ જૈન અમીરચંદ રાકયાન મણીલાલ દોશી હેમચંદ જૈન મહાવીરના ભુ સપ્તાહ માહિતા વિરાક પીજી : મંત્રી : પુરુષોત્તમલાલ ગોયલ મહેતાબચંદ જૈન દૌલતસિ`હુ જૈન ડિપ્ટીમલ જૈન (બિજલીવાળા) લાજપતરાય જૈન ☆ For Personal and Private Use Only રામલાલ સરાફ શાંતિલાલ ચૌધરી પ્રેમચંદ આસવ લ જમ્મૂત્રસાદ જૈન જવાહરલાલ જૈન શ્રીપાલ જૈન કુંદનલાલ માદીપુરિયા હરખ સલાલ જૈન સતલાલ જૈન રામલાલ જૈત કે. ડી. વચ્છરાજ કઠૌતિયા વાલચંદ જૈન ફરજનકુમાર જૈન વિજયેન્દ્રકુમાર જૈન રામચંદ જૈન પી. આર. ચિત્તલ એમ પ્રકાશ જૈન ૧૧ Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જેમ કે મોટા તળાવને સૂકવી નાખવું હોય, તે પ્રથમ તેમાં નવું પાણી દાખલ થવાને માગ બંધ કરી, અંદરનું પાણી સૂકવી નાખવું જોઈએ, તેમ સંયમી ભિક્ષુએ પણ પ્રથમ નવાં પાપ કમ દાખલ થવાના આ રૂપી દ્વારે બંધ કરી, પછી કરેડે જન્મથી એકઠાં થયેલા કમને તપ વડે દૂર કરવું જોઇએ. એક સદ્દબ્રુહસ્થ - - - - - જ્યાં સુધી માણસ [પિતાના સુખ માટે] બીજા પ્રાણીની હિંસા કર્યા કરે છે, ત્યાં સુધી તે પોતાનું વેર વધાર્યા કરે છે. અતુલ ડ્રગ હાઉસ, વરલી, મુંબઇ-૧૮, જ્ઞાનીના જ્ઞાનને સાર એ છે કે, તે કેઈની હિંસા કરતું નથી. અહિંસાને સિદ્ધાંત પણ એટલું જ છે. ૪૮, વિઠ્ઠલવાડી, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨. મૃત્યુ બાદ જ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું ફુલ"ભ છે એસ. ડી. શાહ જશે! તમ સમજતા કેમ નથી ક વીતી ગયેલી રાત્રીએ પાછી આવતી નથી ૧૬. હિલ રાડ. બાંદ્રા, અને મનુષ્યજન્મ ફરી મળ સહેલ નથી (પશ્ચિમ) – મુંબઈ-૪૦૦-૦૫૦ જમતમાં પ્રાણીઓ પોતાનાં કર્મોથી જ દુઃખી થાય છે અને સારી-માઠી દશા પ્રાપ્ત કરે છે. જ કરેલુ કમ, ફળ દીધા વિના કદી અલગ થતું નથી. જ મે. નથમલ નિહાલચંદ ૭૦, ગેવિંદ ચેક, એમ જે. માકે, મુંબઇ-૪૦૦ ૦૦૨, જ્યાં સુધી માણસ [કામિની-કંચન વગેરે) સચિત્ત કે અચિત્ત પદાર્થોમાં આસક્તિવાળે છે, ત્યાં સુધી તે દુઃખમાંથી મુક્ત થતું નથી. શુભેચ્છક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નવી દિલ્હી ભગવાન નિર્વાણ શતાબ્દીઆઈ ઘરઘર ઉલ્લાસ લાઈ મહાવીરની અંતિમ ચરણ સ્પશિત પાવનભૂમિ પાવાપુરીના જળમંદિરની પ્રતિકૃત્તિવાળી ખાસ ટપાલ ટિકિટનું ઉદ્ઘાટન કરીને રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ફખરૂદીન અલી અહમદે અત્રે ૧૩મી નવેમ્બર ૧૯૭૪ના રોજ સવારે ૨૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાણક મહોત્સવને મંગળ પ્રારંભ કર્યો. રાષ્ટ્રપતિ ભવનના મશહર અશોક હેલમાં જાયેલ આ ઉદ્દઘાટન સમારંભમાં રાષ્ટ્રપતિ એ કહ્યું કે ભગવાન મહાવીરે અહિંસા, અપરિગ્રહ, અનેકાંત અને સહિષ્ણુતાનો માર્ગ આપણને બતાવ્યું, ભગવાન મહાવીરે બતાવેલ માર્ગ પર ચાલીને જ આપણે આપણું સમસ્યાઓનું સમાધાન મેળવી શકીશું.. આ પ્રસંગે માહિતી અને ૮પાલ રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ફખરૂદીન અલી અહમ અશોક હેલમાં પ્રસારણ ખાતાના પ્રધાન શ્રી ટિકિટનું પાવાપુરી જળ મંદિરની ટિકિટનું ઉદ્ઘાટન કર્યુ તે શંકર દયાળ શર્માએ કહ્યું કે ઉદઘાટન વેળાની તસ્વીરમાં રાક્રપતિ અને સંચાર મંત્રી શ્રી ભગવાન મહાવીરે આપેલ શંકરદયાળ શર્મા તેમ જ શ્રી શાંતિ પ્રસાદ જૈન છે. અહિંસા અને અપરિગ્રહના ઉપદેશને આપણે અપનાવો પ્રાસંગિક પ્રવચનો કર્યા હતા. પરિષદ, ૧૫મીએ શ્રમણ સંસ્કૃતિ જોઈએ અને તેમના આદર્શોને ટપાલટિકિટના ઉદ્ઘાટન પરિષદ, ૧૮મીએ નિર્વાણવાદી આપણા જીવનમાં ઉતારવા થી અત્રે શરૂ થયેલ નિર્વાણ વિચારધારાનું ગદાન પર જોઈએ. મહોત્સવ આઠ દિવસ સુધી સંવિવાદ, ૧૯મીએ અનેકાંત શિક્ષણપ્રધાન પ્રો. ડી. પી. ઉજવાયો, ૧૩મીએ ધ્વજારોહણ, પરિષદ અને ૨૦મીએ ભાવિ યાદવે તેમજ નિર્વાણ મહત્સવ નિગ્રન્થ પરિષદ અને વંદના વિકાસ યોજના અને દીક્ષા મહાસમિતિના કાર્યાધ્યક્ષ સાધુ કાર્યક્રમ, ૧૪મીએ ગૌતમ ગણ સમારભ આદિ વિવિધ કાર્ય. શ્રી શાંતિપ્રસાદ જૈને પણ ધર અમૃતિ દિવસ અને મહિલા કમો થયાં. - - ) જે ન છે Nી Gul Halim KN પS I WHO ARE માહિતી શિપીકી (1Kla Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આ આઠેય દિવસના કાય. કમ દિલ્હી પ્રદેશ નિર્વાણ રૂ. ૫૦ લાખ– સમિતિએ, લાલ કિલ્લાના નવી દિલ્હી : લોકસભામાં ૯મી ડીસેમ્બર ૭૪ના રોજ મેદાનમાં ખાસ ઊભા કરેલ સંસદસભ્ય શ્રી ભગતરામ રાજારામ મનહર અને શ્રી કુશક મંડપમાં જ્યા હતા. બકુલે શિક્ષણપ્રધાન પ્ર. ડી. પી. યાદવને શતાબ્દી અંગે નવી દિલ્હી : ભગવાન વિવિધ પશ્નો પૂછયા હતા. આ પ્રશ્નોમાં અહિંસા વર્ષની શેષણા, મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ મહાવીર જયંતીની જાહેર રજા વગેરે પ્રશ્નોનો સમાવેશ થાય છે. કલ્યાણકના ઐતિહાસિક અને - શ્રી યાદવે એક પ્રશ્નના જવાબમાં કહ્યું હતું કે નિર્વાણ મહત્સવ મંગળ દિવસે વડાપ્રધાન શ્રીમતી મનાવવા માટે સરકારે રૂ. ૫૦ લાખ મંજુર કર્યા છે. ઇન્દિરા ગાંધીએ, ભારતીય –મંજૂર કરતી કેન્દ્ર સરકાર સંસ્કૃતિના જ નહિ વિશ્વના ય ભગવાન મહાવીરે અહિંસા જયોતિધર પરમતારક તીર્થકર નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ અપરિગ્રહ અને સત્યને સૌથી પરમાત્મા ભગવાન શ્રી મહા. આછત જાહેરસભામાં અભૂત વધારે મહત્વ આપ્યું હતું. વીર સ્વામીને ભાવભીની વંદના પૂર્વ માનવ મહેરામણને બેકરતાં કહ્યું હતું કે આજથી ધતાં શ્રીમતિ ઈન્દિરા ગાંધીએ આપણે એ જોયું છે કે આ ધ. નિકતા અને વિજ્ઞાનની નવી અઢી હજાર વર્ષ પહેલાં ભગ- અધ્યક્ષ સ્થાનેથી પોતાના પ્રવ. વાન મહાવીરે સત્યની જે શોધ ચનમાં કહ્યું કે ધર્મ પ્રત્યેની ઝાકમઝાળમાં પણ જીવનમાં કરી હતી તે આજે પણ એટલી આપણી શ્રદ્ધા અંગે બીજાઓ કાયમી શાંતિ અને વિશ્વકલ્યાણ ' માટે એમના સિદ્ધાંત આજ શું કહેશે તેની ચિંતા આપણે જ સત્ય છે. નિર્વાણ કલ્યાણક વષના ન કરવી જોઈએ. અને આપણે પણ એટલા જ મૂલ્યવાન છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું હતું કે પ્રારંભે અત્રે રામલીલા મેદાનમાં આપણું માર્ગે જ ચાલતા સહિષ્ણુતા ભારતીય સંસ્કૃતિની ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦માં રહેલું ' મહાન અને સૌથી મોટી દેણગી દહેજ લેવા-દેવાનું––– છે. ભગવાન મહાવીરે અહિંસાને પરમધર્મ માન્ય હો, ગાંધી નવી દિલડી : ૧૪ નવેમ્બર ૭૪ના અત્રે જાયેલ મહિલા સુધી આ જ વિચાર સર્વોપરી પરિષદનો શુભારંભ કરતાં શ્રી એમપ્રભા જેને “સંયમ વર્ષ માં” રહ્યો છે. ભગવાન મડાવીરને મહિલાઓને સંયમથી વર્તાવા અને દહેજ જેવા કુરિવાજો સામે આપણે સાચી શ્રદ્ધાંજલિ અહિ. ઝઝૂમવાનો અનુરોધ કર્યો. અને ઘરેણાં એને બહિષ્કાર કરવાની સાના માર્ગે ચાલવાનું વ્રત પણ હાકલ કરી, આ પરિષદમાં સાધ્વી વિચક્ષણાશ્રીજી, મહાસતી લઈને જ આપી શકીએ છીએ. પ્રીતિસુધાજી, આર્થિક ગુમતીજી આદિએ પ્રવચન કર્યા. ૧૭મી નવેમ્બર ૧૯૭૪ના –બંધ કરે જ અત્રે જાયેલી આ સભામાં માત્ર જેને જ નહિ પણ જૈને જોઈએ. MATHS માહિતી વિક8 મ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તરોએ ઉમળકાથી હાજર આપી હતી, રાજકીય અને સામાજીક જૈન-જૈનેતર આગવાનો તેમજ બે લાખની મેદનીનું આ અગાઉ, નિર્વાણ મહોત્સવ મહાસમિતિના પ્રમુખ શેઠ શ્રી કરતુરભાઈ લાલભાઇએ સ્વાગત કર્યું હતું. શેઠશ્રીના સ્વાગત પ્રવચન તેમજ વડાપ્રધાનના પ્રવચન બાદ આચાર્યશ્રી વિજય સમુદ્ર સૂરિજી મહારાજ, આચાર્યશ્રી તુલસીજી તેમજ આચાર્ય શ્રી ધર્મસાગરજી મહારાજ તેમજ ઉપાધ્યાય શ્રી વિઘાનંદમુનિએ પિતાના પ્રવચનમાં ભગવાન મહાવીરને ગુણાનુવાદ કર્યો હતો.. ઐતિહાસિક જૈનોની વિરાટ રથયાત્રા નિહાળી. મહાસમિતિના કાર્યાધ્યક્ષ ૬ અજમલખાં પાર્ક થી સવારનાં સાહુ શ્રી શાંતિપ્રસાદ જેને . ત્રિપુટી રે ૧૦ના ટકોરે શરૂ થયેલ આ આભારવાદન કર્યું હતું અને હું રામલીલા મેદાનની જાહેર ૬ રથયાત્રા રાજધાનીનાં મુખ્ય વડાપ્રધાન શ્રીમતિ ઇન્દિરા રે સભાન વ્યાસપીઠ પર જઈ 3 માર્ગો પરથી ફરતી ફરતી સાંજના ગાંધીને, શ્રી અમલાનંદ ઘોષ દે રહેલાં વડાપ્રધાન શ્રીમતિ 8 ઠેઠ સાત વાગે જાહેરસભાના સંપાદિત જન કલા અને ૨ ઇન્દિરા ગાંધી, શેઠ શ્રી કસ્તુર ૬ સ્થળે લાલ કિલાના મેદાનમાં { ભાઈલાલભાઈ અને સાહુ થી રે પહોંચી હતી. સ્થાપત્ય” નામનો બહુમૂલ્ય ક્ શ્રેયસ પ્રસાદ જન. અન્ય ભેટ અ હતે. રે, - દિલ્હી સુધરાઈના નગરરાજધાનીના ઈતિહાસમાં નિર્મલ યહ જિનવાણી” ગીતથી પતિ કેદારનાથ સહાની તેમજ અદ્દભુત અને અનોખી બની થયે હતા. મુખ્ય કાર્યોકારી અધિકારી શ્રી રહેલ આ જાહેરસભાને પ્રારંભ જગી જાહેરસભાના આગલા રાધારમણે આ રથયાત્રાનું નેતૃત્વ સંગીતકાર શ્રી રવિન્દ્ર જેને દિવસે ૧૬ નવેમ્બર ૭૪ના સંભાળ્યું હતું. રથયાત્રાની દેખગાયેલ “ગીત ગાતા ચલ પ્રભુ દિલ્હીવાસીઓએ પહેલી વાર રેખ નિવણું મહત્સવ મહાકે ગીત ગાતા ચલ, ગંગા જેસી સાતથી વધુ માઈલ લાંબી સમિતિના કાર્યાધ્યક્ષ રાહુ શ્રી માહિતા વિશેષાંક હૈ જાત્રા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શાંતિપ્રસાદ જન તેમજ હરી. સંગીતિ'નું આયોજન થયું. બજાજ આ માટે અમદાવાદ યાણાના ભૂતપૂર્વ નાણાંપ્રધાન આ સંગીતિમાં ચારેય ફિરકાના અને વારાણસી જઈ ત્યાં બિરા. શ્રી એમપભા જેને રાખી હતી. આ ચ મેં અને મુનિ મહારાજ, જમાન આચાર્ય ભગવંતને રથયાત્રામાં આ ૫ણુ બધા જ સાધવી, મહાસતીજી, અયિંકા મળ્યા હતા. ફિરકાના પૂજય શ્રમણ ભગવંતો તેમજ આગેવાન જેન વિદ્વાને એ આચાર્ય શ્રી વિજય સમુદ્ર અને સાધ્વીજી, પૂજ્ય મહાસતીજી ભાગ લીધો હતો. સૂરિજી, આચાર્ય શ્રી ધમ. મહારાજે પધાર્યા હતા. ચારેય ફિરકાને સર્વમાન્ય સાગરજી, આચાર્યશ્રી દેશભૂષણ આ ભવ્ય અને વિરાટ અને એવું જે ધર્મનું પુસ્તક છ, આચાર્ય શ્રી તુલસીજીએ રથયાત્રાનું આજના દિહી તૈયાર કરવા આ “સંગીત” આ સંગીતિની સફળતાના પ્રદેશ વિણ શતાબ્દી સમિતિ- જાઈ હતી. ‘જૈન ધર્મ સાર’ આશીવાદ મોકલ્યા હતા. એ કયુ હતું. નામે આવું પુસ્તક સર્વ સેવા ન નવી દિલ્હી : સર્વ સેવા સંઘે પ્રથમ તૈયાર કરીને ચારેય આ સંગીતિના છેલ્લા સંઘ, વર્ષો તરફથી ૨૯ અને ફિરકાના શીરામાન્ય શ્રમણ ભગ પ્રયન બાદ “સમણું સુત્ત' ૩૦ નવેબર ૭૪ના રેજ બે વંતો તેમજ વિદ્વાનને મોકલી નામે જેનધર્મને ચારેય ફિરકાને દિવસ માટે “જિગ-ધમ્મ અપાયું હતું. શ્રી રાધાકૃષ્ણ સર્વમાન્ય ગ્રંથ પ્રકટ થઈ ગયો છે. TMENT દેવાધિદેવથી પૂજિત એવા ભગવાન મહાવીર સ્વામીને અમારા વંદન પરમ કૃપાળુ પરમ ઉપકારી ૫રમાત્મા થી મહાવીર જિનેશ્વરને વંદના ww કહચંદભાઈ શાહ લક્ષ્મીબહેન મેઘજી ગડા ઈન્દિરા. નયના.. પ્રવીણ આર. બી. મહેતા રોડ, ઘાટકે પર, મુંબઈ-૪૦૦-૦૭૭ નમે વધુમાણુન્સ.. અનિલકાન્ત પી. પારેખ જ્યુપિટર આર્ટસ રે રાજપ્રમા એજન્સીઝ, ૧૦૧, નાગદેવી, બીજે માળે, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨ ફોન : ૦૨ ૪૨ ૪૨. * ઘર ૪ ૩૩, ૧૯લભભાઈ રોડ, સ્વીકાર” પહેલે માળે, બ્લોક નં. ૫, વિલે પાલાં, મુંબઈ-૪૦૦-૦૫૬. ૫૩, મ્યુનિસિપલઈન્ડસ્ટ્રીઅલ એસ્ટેટ, બાટી રોડ, મુંબઈ-૮, ફોન : ૩૭૪ ૨૭ S દિન ue HSG દીકરી . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સૂત્રધારે શતાબ્દીના નિવણ શાંતિ પ્રસાદ જૈન હથી ભક્તિ શ્રીમતિ ઈન્દિરા ગાંધી અને સાહુ શ્રી ડાબેથી-બીજા શેઠ શ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ, નવી દિલહી લાગલગાટ ખાસ વિશાળ મંડપ ઉભે મહાવીર અને ભગવાન રામને પાંચ દિવસ સુધી વિવિધ કાર્ય કરાયો હતો. અને વિવિધ શોભા શ્રદ્ધાંજલિ આપતા કહ્યું હતું કમો દ્વારા દિલહીવાસીઓએ શણગાર અને રોશની તેમાં કે સાચો મુસલમાન એ છે કે ભગવાન મહાવીરના જન્મ દિવ- કરાઈ હતી. ૨૦મીએ શ્રી પંચ- જે આ ઋષિયે ને આદેશાનુ. ની ઉજવણી કરી. ૨૦મી પરમેષ્ઠી પૂજા ભગાવાઈ. દિલ્હી સાર જીવે છે, એપ્રિલે પાંચ દિવસીય ઉત્સવને સુધરાઈના ભૂતપૂર્વ સભ્ય શ્રી ૨૧મીએ શ્રી કુન્દનલાલજી પારંભ થયો. એતિહાસિક લાલ જ બુપ્રસાદજીએ જૈન દવજવંદન માદિપુરિયાની અધ્યક્ષતામાં કિલ્લાની સામે સુભાષ પાર્કમાં કરાવ્યું હતું. યે જાયેલ સભામાં પ્રો. સુખનના પાંચ દિવસ સતત ભગવાન આ પ્રસંગે જામા મદના નલ લy. ડો. મહે મહાવીરનો જયનાદ ગૂંજતો રહ્યો. મુખ્ય ઇમામ ઇમામુલ સુલતાન પ્રચંડિયા અને પંડિત સુમેરચંદ સુભાષ પાકમાં આ માટે સૈફ અબ્દુલ્લાએ ભગવાન શાસ્ત્રીએ પ્રવચનો કર્યા હતા. છે S ભારતીપSઉs “ી કાકા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમાજ * સી આ દિવસે ઉપાધ્યાય શ્રી વિદ્યા- ~~~-~~-~-~{ યાત્રા કાઢી. આનંદરાજ સુરાણનંદ મુનિનો ૫૧મ જન્મ કું દિલ્હીની એ ટિપ્સીબજ, મહાવીર નગરદિવસ હોવાથી તેઓશ્રીની ૬. રથયાત્રાની રે માં જૈનવજ વંદન કરાવ્યું. પણુ ગુરુભક્તિ ગાવામાં આવી. 3 એક કે રથયાત્રા શહેરના તમામ મુખ્ય દિલ્હીની તમામ સંસ્થાઓએ રે { માર્ગો પરથી ફરી હતી અને ઝલક નારિયેળ ચડાવી ઉપાધ્યાયજીને ૪ સુભાષ પાર્કના મંડપમાં ઉતરી પુષ્પાંજલિ અર્પણ કરી. ભગવાનનું જીવન ચરિત્ર કહ્યું, * મુનિ મહારાજે અને વિદ્યા૨૨મીએ શ્રી રત્નત્રયધારી- શ્રી અનવર દેહલીએ દારૂબંધી થીના પ્રવચન થયાં. જીની અધ્યક્ષતામાં શ્રી પ્રેમચંદજી અંગે પ્રભાવક પ્રવચન આપ્યું. ૨૫મીએ છેલ દિવસે સવાજૈને અધ્યાત્મ અને પૂજન ૨ના આઠ વાગે જેન મિત્ર આ કાર્યક્રમની અધ્યક્ષતા શ્રી કે મંડળના ઉપકમે “સમસુત્ત' સંબંધી અભ્યસનીય પ્રવચન મહાવીરપ્રસાદજી એડકેટે ગ્રંથનું ઉપાધ્યાય શ્રી વિધાનદ આવ્યું. બપોરે જૈન સ્ત્રી સમાજ સંભાળી. મુનિએ ઉદ્દઘાટન કર્યું. તેઓસતધરાએ ઉત્સવ ઉજજો. આજ દિવસે બપોરના શ્રીએ પોતાના પ્રવચનમાં કહ્યું રાતે ગઝલકારા અને શાયરોએ મહિલા સમાજે પિતાનો કાર્ય કે આ ગ્રંથ રાજર્ષિ વિનોબા ગઝલ અને નજમમાં ભગવાનના ક્રમ આપ્યા. જિનેન્દ્ર કલા કેન્દ્ર જેવા સંત જીવનની એક મહાન ગીતે લલકાર્યા. ટૂિંડલા ના યુવાનોએ ભગવાન- સિદ્ધિ છે. - રરમીએ સંગીતરત્ન શ્રી ના પંચકલ્યાણકને નૃત્યનાટિકા- ભૂતપૂર્વ સંસદ સભ્ય શ્રી તારાચબ્દ પ્રેમી, રેડિયે આટ- માં તાદશ્ય કર્યો. કુંવરલાલજી ગુપ્તાની અધ્યસ્ટ શ્રી મુન્નાલાલજી અને સર- ૨૪મી એપ્રિલ મહાવીર ક્ષતામાં મળેલ જાહેરસભામાં દાર ઔતારસિંહ તેમજ તેમના જન્મ કલ્યાણક દિવસ. આ મુનિશ્રી સુશિલકુમાર, મુનિશ્રી કલાવૃ દ સ ગીતના સૂરમાં દિવસે સમસ્ત જૈન સમાજે રથ- રાકેશકુમારજી આદિ મુનિએએ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મનના જીવન અને કોય ગલી ગલીમેં ગૂંજે નાદ નવી દિલ્હી : યમુના પારના ક્ષેત્ર વાસીઓએ રામનવમી અને મહાવીર જય'તી એક જ દિવસે એક સાથે મળીને ઉજવીને ભગવાન મહાવીરના અનેકાન્તના સિદ્ધાંતને ચરિતા કરી મતાન્યેા. આ ક્ષેત્રની વિવિધ સામ જીકસ સ્થાએ, સ્વય’સેવક અને મિત્ર મ’ડળેાના શુભ પ્રયાસેાથી જૈના અને હિન્દુ એએ આ બંને ઉત્સવ સામુદ્વિકપણે ઉગ્યે. ગાંધીનગર કૃષ્ણનગરમાં સ્વયં સેવક મંડળના ઉપક્રમે વિશાળ શેભા યાત્રા નીકળી આમાં ભગવાન મહાવીર અને ભગવાન રામના જીવન પ્રસ ગેાને તાદૃશ્ય કરતી વિવિધ ફરતી રચનાએ હતી. આ ઉપરાંત સતી મયણા સુંદરી નેમ-રાજુલ વિવાહ અને જૈન પ્રતીકની રચનાએ પશુ ધ્યાન દોરતી હતી. પેારની જાહેરસભામાં ઉપાધ્યાય શ્રી વિદ્યાનન્દ મુનિએ, શ્રી યદત્ત શર્મા અને શ્રી સુન્દસિંહ ભંડારી આદિ વક્તા આએ મહાવીર અને રામ વિષે મ'ત્રમુગ્ધ પ્રવચનેા કર્યાં હતા. રામનગર : ૧૧મી મેએ અત્રે ગલી ન. ૨માં મુનિશ્રી Jain Educationa International સુશિલકુમાર અને મુનિશ્રી જય રાકેશકુમારની નિશ્રમાં મહાવીર જયંતી ઉજવાઈ. પદમનગર : મુનિશ્રી હેમ ચન્દ્રવિજયજી અને મુનિશ્રી મુશિલકુમારના સાન્નિધ્યમાં અને શ્રી સુખદેવ જૈનની અધ્યક્ષતામાં અત્રે વિવેકાનંદ પુરીમાં કવિ સ`મેલન મળ્યુ નાયબ રેલવે પ્રધાન શ્રી બૂટાસિડે સ ંમેલનનું ઉદ્ઘાટન કરતાં કહ્યું કે માત્ર ભારતને જ નહિં, સમગ્ર વિશ્વના પ્રાણીમાત્રને ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશાની આ જરૂર છે. આ ઉપરાંત દક્ષિણ દિલ્હી ક્ષેત્રના રામકૃષ્ણરમ્, વિનયનગર, વીરનગર, સિમારપુર અને અશેકવિહાર આર્દિ ઉપનગરામાં પણ જાહેરસભાએ મળી અને વક્તાઓએ વિવિધ અભિવ્યક્તિથી ભગવાનને વંદના કરી. નવી દિલ્હી : મહાવીર જયંતી પ્રસ ંગે ' જાગૃત વીર સમાજ' દ્વારા આચાજીત કા ક્રમમાં શ્રી મહાવીર ગીતાંજલિ, એટા (ઉ.પ્ર.)એ ‘ કું ડલપુર કા રાજકુમાર ’ ભજવાઈ. નૃત્ય નાટિકા પીસર ளெட મહાવીરના SWA મનિય માહિતી વિશેષાંક For Personal and Private Use Only મહાવાર જય મહાવીર ૨૪ એપ્રિલ ૧૯૭૫ના મહાવીર જન્મ દિવસ પ્રસંગે આકાશવાણીના લગભગ તમામ કેન્દ્રો પરથી શ્રીમતી કુન્થા જૈન લિખિત “માન રત ભ’૩ નામની નાટિકા પ્રાંતીય ભાષાએ માં પ્રસારિત કરાઈ હતી. (વાચકેાની જાણુ માટે: આ નાટિકામાં સતી ચન્દ્રન માળાની કથા વણી લેવાઈ હતી) ૭મી મેના રાજ આ નાટિકાનું પુનઃ પ્રસારણુ કરાયું હતું. ૧૯ Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શાકાહા૨ બખસાહિત્ય નવી દિલ્હી : ભારતીય w , જ્ઞાનપીઠ અને ટાઈમ્સ ઓફ નવી દિલ્હી : મહાવીર : ઈન્ડિયાના સહયોગથી અત્રેના 3 જયંતી પ્રસંગે નવજીવદયા રવિન્દ્ર ભવનમાં ૨૬ એપ્રિલ મંડળે ૨૦ થી ૨૪ એપ્રિલ ૭૫ના રોજ જેન શ૯૫ અને ચાર દિવસ સુધી લાલકિલા ચિત્રકળાનું પ્રદર્શન જે જાયું ? સામે પરેડ મેદાનમાં શાકા હતું. પ્રદર્શનમાં સમગ્ર ભારત- ૩ હારનું પ્રદર્શન કર્યું હતું. માંથી શિ૯૫ અને ચિત્રકળાના છે ૩૦૦ ઉત્તમ નમૂનાઓ પ્રદર્શિત કે w કરાયા હતા. વાન મહાવીરના જીવન દર્શન પણ પ્રદાન કરશે. કેન્દ્રના ગૃહપ્રધાન શ્રી અને દેવોને સમજવામાં તેમણે વધુમાં કહ્યું હતું બ્રહ્માનંદ રેડ્ડીએ પ્રદર્શનનું સહાય મળશે. સાથોસાથ તે કે ભગવાન મહાવીરના જીવનઉદ્દઘાટન કરતાં કહ્યું હતું કે આપણે દેનક જીવનની ઘણું માંથી આપણને પિતાના જીવઆ પ્રદર્શનથી આપણને ભગ બધી સમસ્યાઓનું સમાધાન નમાં પ્રેમભાવના રાખવાની તથા ~~ ~ ધૃણાથી દૂર રહેવાની પ્રેરણા અસત્ય વચન બોલવાથી બદનામી વધે છે મળે છે. આપણે જે હિંસાને આપસમાં વેરભાવ વધે છે માગ છેડી લેકની વેષની વૃત્તિને મીટાવી શકીએ તે મનમાં લેશને વધારે થાય છે. મારું માનવું છે કે એ ભગવાન મહાવીરને સાચી શ્રદ્ધાંજલિ હશે. લિબર્ટી સીક મીલ્સ પ્રા. લી., નવી દિલ્હીઃ ગ્રીન પાર્કના જેન મૈત્રી સંઘે ૨૫ અને ૨ ૧૦૪, એ સમાચાર માર્ગ, ભારત હાઉસ, બીજે માળે, ૬ મી એપ્રીલ બે દિવસ માટે મુંબઈ-૪૦૦-૦૨૩ X ફેન : ૨૫ ૩૨ ૩૦ 3 સેન્ટ્રલ પાર્કમાં જૈન સાહિત્ય ડે અને ચિત્રોનું કદી ન ભરાયું. અસત્ય બોલનારા ગુણ વગરનાનાં ગુણનાં વખાણ કરે છે ? હતુ. પ્રદશ ન માં *વેતાઅને ગુણવાનનાં સાચા ગુણને ઢાંકી દે છે. મેમ્બર અને દિગમ્બર બંને રે સંપ્રદાયનું આગમિક સાહિત્ય હું તેમજ જૈન વિજ્ઞાન જૈન મને અ રૂ ણે દ ય ઈ ન્ડ ટ્રી ઝ વિજ્ઞાન, જૈન નીતિશાસ્ત્ર, જૈન વિનોદ એજીનીયરીંગ કોર્પોરેશન 3 જાતિષ આદિ વિષયોને લગતું સાહિત્ય તેમ જ નિર્વાણ વર્ષ ગોપાલ ભુવન, ૧લી ભંડારી સ્ટ્રીટ કોસ લેન, વડગાદી, દરમિયાન દેશ-વિશેશમાં પ્રગટ થયેલ હિન્દી અંગ્રેજી સાહિત્ય મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩. આ ફોન : ૩૩ ૩૨ ૮૫ માં રજૂ કરાયું હતું. અને ઇ (2 MISSC માહિતી શિક હૈંગિક લાલા કી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉપરાષ્ટ્રપતિ બી. ડી. નવી દિલ્હીઃ ૨૧મી જાન્યુ. નવભારત ટાઈમ્સના દૈનિક જરી કહે છે....... આરી ૧૯૭૫ના રોજ અત્રેના પ્રમુખ સંપાદક શ્રી અક્ષયકુમાર સબુહાઉસમાં ભારતીય સાહિત્ય જેને કહ્યું હતું કે ભગવાન નવી દિલ્હી : અહિંસા પરિષદના ઉપક્રમે “વર્તમાન મહાવીરના સમયમાં સ્ત્રીઓની ઈન્ટરનેશનલ અને અ.ભા.દિ. સમાજના સંદર્ભમાં વર્ધમાન દશા દયનીય હતી. તેમનું જાહેર ભ.મ.નિ.મ, સોસાયટી જીત અને તેમનું દર્શન" વિષય વેચાણ-લીલામ થતું, મહાવીરે કેવળજ્ઞાન સમારોહનું ઉદ્ઘાટન ઉપરાષ્ટ્રપતિ શ્રી બી. ડી. જીએ કર્યું હતું. તેમણે પોતાના _આધ્યાત્મિક નેતા પ્રવચનમાં કહ્યું હતું કે ભગવાન મહાવીર મહાવીર જૈન ધર્મના અંતિમ તીર્થ કર હતા અને એક મહાન પર પરિસંવાદ(સેમિના૨) યોજવા તેમના ઉદ્ધાર કર્યો. આથી આ આધ્યાત્મિક નેતા હતા. સમગ્ર હતો. કેન્દ્રીય આરોગ્ય પ્રધાન ડે. તે વર્ષને સ્ત્રી જાગૃતિ વર્ષ રૂપે વિશ્વ તેમને આદરભાવથી જુવે કરણસિહે કહ્યું હતું કે ભગવાન ' મનાવીએ અને વર્તમાન સંદછે. જૈન દર્શનના સિદ્ધાંતોએ મહાવીરના ઉપદેશની માત્ર ભેમાં ભગવાનના દર્શનની વ્યાવસારા વિશ્વના દાર્શનિકોનું ભારતને જ નહિ સમગ્ર વિશ્વને હરિતાને ઓળખીએ. ધ્યાન ખેંચ્યું છે. જરૂર છે. દિહીમાં જાહેરસભાની વ્યાસપીઠ પર પૂજ્ય નવી દિલ્હી : ઉપાધ્યાય આચાર્યશ્રી વિજયસમુદ્રસૂરિજી | શ્રી વિઘાનદમુનિ અને સરસ ઘ મહારાજ આદિ શ્રમણ ભગવતે ચાલક શ્રી બાલાસાહેબ દેવરસે અને સામે મહિલા મહેરામણ ! અત્રે દરિયાગજ, મહાવીરવાટિ AVAISHNમાહિતઉપકરણ : પપ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કામાં તા. ૬ એપ્રિલ ૧૯૭પના કિશનલાલજીની મહારાજની 2 રોજ ભગવાન મહાવીર ઔર નિશ્રામાં અધ્યામ સાધના S સત્ય જ ભગવાન છે, ઉનકે આધ્યાત્મિક તત્વ?” વિષય કેન્દ્રમાં એકથી વધુ સાધનો છે દનિયામાં સત્ય જ સારભત છે પર પ્રવચન આપ્યા હતા. શિબિર ચા જાઈ. . તુલસી ૨ છે. સત્ય મહાસાગથી પણ R. અધ્યાત્મ નીડમના માધ્યમથી જ વધારે ગંભીર, ચંદ્રમંડળથી છે. , દક્ષિણ દિલહી દક્ષિણ દિલ્હી વીતરાગ-મુદ્રા. ભાવના રોગ, 8 પણ વધારે સૌમ્ય અને છે નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ તેમ સંક૯પ વેગ, અને સમતા- છે સૂર્યમંડળથી પણ વધારે છે જ જૈન સભા (લીથી રેડ)ના યોગના ફ્રેન્ડર પ્રગટ કરાયા, જે તેજસ્વી છે. સંયુક્ત ઉપક્રમે જૈન ચિયાલય આ વિસ્તારની જુદી જુદી શાળા- ૨ લીથી કેલેનીમાં આધુનિક સમ- એમાં મુનિશ્રીનાં પ્રવચન થયાં. સ્થાઓ કે સંદર્ભ મેં ભગવાન “ભગવાન મહાવીર વર્તમાન મહાવીર કા સંદેશ’ વિષય પર સમસ્યાઓ કે સન્દર્ભમેં' જેવાં છે પરિસંવાદ જા હતો. મુનિ વિષ પર તેમણે વાર્તાલાપ ચુનીલાલ કે શ્રી કિશનલાલજી, મુનિ શ્રી પણ આપ્યા, સંસ્કાર નિર્વાણ છે ગાંડાભાઈ સમન્તભદ્રજી આદિ અનેક લક્ષી વિવિધ સાહિત્ય પણ પ્રકટ છે વિદ્વાનોએ આ જ્ઞાનચર્ચામાં કરાયું. ૧૦૮/૧૮૨, ઝવેરી બજાર, ભાગ લીધો હતે. બીજે માળે, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨, દક્ષિણ દિલ્હી : મુનિશ્રી મમમમમમમ બધા સાધુઓએ અસત્ય વચનની નિંદા કરી છે, કારણ કે તે વખાણ અવિશ્વાસને પેદા કરનારૂં છે; માટે મૃષાવાદને ત્યાગ કરવો. અને બીજાની નિંદા, અનુભાઈ ચીમનલાલ એન્ડ બ્રધર્સ એ પણ (કાપડના વેપારી) અસત્યના જેવા જ ૫૦ ૩/૩, પાંચ કુવા જ અમદાવાદ-૨, ફોન : ૩૦૪૫ ૪ ગ્રામ : TRUST e પિતાના વસ્તી મલ ઉમેદમલજી • સરેજ ટેક્ષટાઈલસ ખોટી વસ્તુને પણ સાચી જેવું રૂપ આપીને બેલના માનવી પાપને ભાગી થાય છે. તો જે સાવ જુઠું બોલે છે તેના માટે તે શું કહેવું જયેશકુમાર રસિકલાલ એન્ડ કંપની ૧૭, ઘડિયાલી ગલી, મુળજી જેઠા માર્કેટ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨, ફોન : ૩૧ ૧૨૮૬ ૧૧, લક્ષ્મી ગલી, સ્વદેશી માર્કેટ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જય ત્રિશલાનંદન ! જય જય મહાવીર ! દિલ્હીની સમામાં શિક્ષણ પ્રધ!ન શ્રી યાદવ પ્રવચન આપી રહ્યા છે. તેમની બાજુમાં જમણેથી સર્વ શ્રી શાંતિપ્રસાદ જૈન, ઉપરાષ્ટ્રપતિશ્રી જત્તા, ભાગચંદ સેાની અને શ્રી શ્રેયાંસપ્રસાદ જૈન એઠેલાં જણાય છે. નવી દિલ્હી : શહેર નગર પાલિકાા નગરપતિ શ્રી કેદારતાથ સાહનીએ ૯ ફેબ્રુઆરી ૭૫ના રોજ નિર્વાણું વર્ષના પ્રતીકરૂપ મહાવીર વાટિકા' ઉદ્ઘાટન કર્યુ હતું. આ પ્ર ́ગે ઉપાધ્યાય શ્રી વિદ્યાનંદમુનિ, મુનિ શ્રી સુશિલકુમાર તથા સુનિશ્રી રાકેશકુમારે પ્રવચને ર્યાં હતા. નવી દિલ્હી : ઉપરાષ્ટ્રપતિ શ્રી ખ.સપ્પા દાસપ્પા જત્તીએ ૨૭ એપ્રિલ ૭૫નાં રાજ ભગવાન મહાવીર વનસ્થલીનુ' ઉર્દૂઘાટન કર્યું. તેમણે પેાતાના પ્રવચનમાં કહ્યું કે ભગવાન મહાવીર ઉચ્ચ કેટિના વિચારક, દાર્શનિક અને માનવતાના સાચા Jain Educationa International ભગવાન મહાવીર વનસ્થળીનું ઉદ્ઘાટન હિતચિ’તક હતા. તેમનાં દેશે નું મહત્ત્વ આજ પણ એટલું જ છે જેટલુ ૨૫૦૦વર્ષ પહેલાં હતું. અત્રે યાદ રહે કે આ સ્મારક ભારત સરકાર તરફથી થઈ રહ્યું છે અને તેણે વનસ્થળી માટે સરદાર પટેલ રેડ, લિક રેડ તેમજ અપરિ૪રેડની વચમાં આવેલી અને બુદ્ધ જય'તી પાની પાસેની ૨૫ એકર જમીન આપી છે. પ્રહાવીરના ખાતાના પ્રધાન શ્રી કે, ૨ઘુરામૈયાએ પેાતાના પ્રવચનમાં ભગવાન મહાવીરને ભાવવંદના કરતાં આશ્વાસન આપ્યું કે ભગવાન મહવીર વનસ્થળીનેા વિકાસ માત્ર ૨૫ એકર જમીન પૂરતા જ મર્યાદિત નહિ અને પરંતુ ઉપ-સપૂર્ણ ૧૪૬ એકર જમીન પર કરાશે. આ સ્થળને વિકાસ પૂર્ણ થતાં જ તેને જોઈ ને લાક આશ્ચય ચકિત થઈ જશે. નિદ્રોણ ? ઉદ્ઘાટન સમારભના અધ્યક્ષ અને કેન્દ્રના ગૃહનિર્માણ માન્યેા હતેા, પચીસસોમ ભાદિતા વિશેષોક भगवान हावा For Personal and Private Use Only ઉપરાષ્ટ્રપતિએ આ ઐતિહાસિક સ્મારકનું ઉદ્ઘાટન વટવૃક્ષ રેપીને કર્યું' હતું. ભગવાન મહાવીરરાષ્ટ્રીય સમિતિની કાર સમિતિના અધ્યક્ષ અને શિક્ષણ પ્રધાન પ્રે।. ડી. પી. યાદવે સ્વાગત કર્યું હતું અને મહાસમિતિના મહામંત્રી શ્રી અક્ષયકુમાર જૈને સૌના આભાર 23 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નવી દિલ્હીઃ ભારત સર- સંષના અધ્યક્ષ શ્રી સતી- ત્રણેય દિવસ શ્રીમતિ કુળ્યા જેના કારના ફિલમ ડીવીઝને ભગવાન શકુમાર જેને ઉપરાષ્ટ્રપતિને લિખિત ભગવાન મહાવીરના મહાવીર અને તેમની પરંપરા સંઘે તૈયાર કરેલ જેન રેકર્ડ જીવન પર આધારિત સંગીત સંબંધી ૩૫ એમ.એમ.નું ૨૦ ભેટ આપી. નૃત્ય નાટિકા ભજવાઈ. આ મિનિટનું રંગીન દસ્તાવેજી ચિત્ર નવી દિલ્હી: ઉત્તર પ્રદે. નાટિકાનું ઉદ્ઘાટન ઉપરાષ્ટ્રપતિ દેશના અનેક છબીઘરોમાં શના એટા નગરના મહાવીર શ્રી બી. ડી. જdીએ ૨૭મી બતાવાયું. | ગીતાંજલિ નાટક સંઘના કલા- નવેમ્બરે કર્યું. દિલ્હીઃ નિર્વાણ મહોત્સવ કારેએ ૨૦મી એપ્રિલે “કુડ- આ પ્રસંગે ઉપરાષ્ટ્રપતિ અને આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા મીએ શ્રી સતીશકુમાર “જૈત વર્ષની સંયુકત સ્મૃતિમાં વર્ષ ૧૫૦ વર્ષમાં | (સંસ્થાના મંત્રી) લિખિત માન ચલચિત્ર સમિતિ દ્વારા | “ભારત કે પ્રગતિશીલ હૈ ઉતરી રહેલી “ચંદનબાળા” પહેલીવાર ગ્રંથનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. શ્રી જૈને અ.ભા.જૈ. સ્થાનકવાસી જૈન નાટિકામાં ભગવાનની ભૂમિકા નવી દિલ્હીઃ અત્રેથી ૩૮ | ભજવનાર કલાકાર શ્રી રાધવન Bોન્ફરન્સના મહામંત્રી શ્રી આનંદરાજ સુરાણાએ મુહૂર્ત માઈલ દૂર આવેલ ભટગાંવમાં |નાયરનુ એક શાલ ભેટ આખી છેલા ૧૫૦ વર્ષમાં પહેલી જ | બડમાન કર્યું વાર મે ૭૫માં રથયાત્રા નીકળીદિલ્હીઃ વિશ્વવિદ્યાલયે સ્વ. ( દિલ્હીઃ શ્રી શ્રમણ જૈન અને જેન વેદી પ્રતિષ્ઠાનું આયે- શ્રી રામકૃષ્ણજી જૈન મેમે રિયલ ભજન પ્રચારક સંઘ સંચાલિત જન થયું. લેકચર્સ માટે સ્વીકૃતિ આપી. અષભદેવ સંગીત પુરસ્કાર આ વ્યાખ્યાને દિવાળીની આસસમારોહનું ઉપરાષ્ટ્રપતિ બી. લપુર કે રાજકુમાર”નૃત્ય નાટિકા પાસ દર વર્ષે જૈન દશન, ન્યાય ડી. જીએ ૨૯ માર્ચ ૭૫ના અત્રેના સ હાઉસમાં ભજવ્યું અધ્યાત્મ વિ. વિષય પર થશે. ઉદઘાટન કર્યું. સમારોહમાં હતું. જાગૃત વીર સમાજે આ સર્વશ્રેષ્ઠ વ્યાખ્યાન માટે રૂા. પાંચ શ્રી તારા પ્રેમીને “સંગીત કાર્યક્રમ જયો હતો. કાર્ય. હજારનું ઈનામ અપાશે. રત્ન” અને વાવૃદ્ધ માસ્ટર ક્રમની અધ્યક્ષતા ભૂતપૂર્વ નગર- આ માટે શ્રી રામકૃષ્ણ શિવરામજીને (ઉ. વ. ૯૪) પતિ શ્રી ઓમપ્રકાશ જૈને જન ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટે રૂા. ૫૦ કવિરત્નની પદવી અપાઈ તેમજ સંભાળી હતી. જાગૃત વીર સમાના હજાર વિશ્વવિદ્યાલય પાસે જમા બંનેને રૂા ૨૫૦૦ને પુરસ્કાર, અધ્યક્ષ શ્રી પારસદાસ જૈને કરાવ્યા છે. એક શાલ અને સુવર્ણચંદ્રક સૌનું સ્વાગત કર્યું હતું. અપાયા. | નવી દિલ્હીઃ અહિંસા શ્રી તારાચંદ્ર પ્રેમીએ ઈન્ટરનેશલ સંસ્થાના ઉપકમે પિતાના તરફથી રૂ. એક ઉમે- કામાણી એડીટેરિયમમાં રીને તે રકમ સંસ્થાને દાનમાં ભારતીય કલા કેન્દ્રના સહાગથી સહર્ષ આપી દીધી. ૨૭, ૨૮, ૨૯ નવેમ્બર ૭૫ના 'S AR = 13 વિકાસ , - માનતાવિશેષાંક : વિકી શીલા ની તક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અખિલ ભારતીય વે. સ્થાનકવાસી જૈન ફ્રાન્સના મહામ`ત્રી શ્રી આનન્દરાજી સુરાણાના પ્રયત્નથી ૩૧૧૨ ગાયાને અભયદાન આપવામાં આવ્યુ' છે, આ માટે દેશની ડઝન સેવાભાવી સસ્થાઓએ હાથ લખાન્ચે છે. શ્રી સુરાણાજીના પ્રયત્નથી ગ્રામપંચાયત મનાવા દિલ્હીએ ૧૦ એકર જમીન લીઝ પર આપી છે. જેમાં ગૌસદન મના વામાં આવશે. અહીં એક મોટી ઇસ્પિતાલ પશુ થશે. Jain Educationa International મહાદાન શેષ અખિલ વિશ્વના તારણહાર આ સસ્કૃતિના મહાન જ્યાતિ વિભુષણ ચોમ તીપતિ મહાવીર પ્રભુને અમારી કોટી કોટી વ'દના હા. ર વશ 卐 શશીકાન્ત સી. શાહ આકાશ દીપ, બીજે માળે, ડુંગરશી રાડ, વાલકેશ્વર, - સુબઈ-૬ - For Personal and Private Use Only અ ಸತನ ವರ Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દિહીઃ મહાસતી મોહન, નવી દિલહી શાસન પ્રભા- ઉદ્ઘાટનના કાર્યકમ યોજયા દેવી જૈન શિક્ષણ સમિતિ વિકા સાધ્વીજી શ્રી વિચક્ષણ- હતા. સાહિત્યકાર શ્રી યશપાલ તરફથી ર૫૦૦ વસ્ત્રો મફત શ્રીજી મહારાજના સાનિધ્યમાં જૈન ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. વહેંચવામાં આવેલ જેનું જૈન શ્વેતામ્બર મંદિર, છોટી નવી દિલ્હી : જૈન મિત્ર ઉદ્દઘાટન કેન્દ્રના પ્રધાન શ્રી દાદાવાડી, નવી દિલ્હી સાઉથમાં આઈ. કે. ગુજરાલે કર્યું હતું. ૧૨ અને ૧૩ એપ્રિલ ૭૫ના મંડળે અને ૨૦ થી ૨૫ એખ્રિલ આ બે દિવસ નેત્રચિકિત્સા શિબિર ૭૫ સુધી પાંચ દિવસ ભગવાનસમિતિના મંત્રીશ્રીએ રૂા. નો જન્મોત્સવ ઉજળ્યો. આ યોજાઈ હતી. ૪૦ હજારના વસ્ત્રોના વિતરણની દિવસમાં સવારે ઉપાધ્યાય શ્રી જાહેરાત આ પ્રસંગે કરી હતી. નવી દિલ્હી : સ્થાનિક વિદ્યાનંદ મુનિના પ્રવચન, સાંજે સમિતિ તરફથી શિલાઈ શિક્ષણ જૈન સભાએ અત્રેના જૈન નિશિ જાહેરસભા ઉપરાંત કવિ સંમેલન, કેન્દ્ર, દવાખાનું, સહાયતા ફંડ મંદિરમાં ૨૪મી એપ્રિલે જૈન મુશાયરા, જૈન પત્રકાર સંમે તથા વાસણ ભંડાર ચલાવવામાં વિજારોહણ અને પારમાર્થિક લન, સંગીત સંમેલન, નાટક આવે છે. હેમિયો-પિથિક ચિકિત્સાલયના આદિ વિવિધ કાર્યક્રમ થયા. વીર મારા! તારી આંખડીએ મન મેહું રે, જાઉ બલિહારી રે... સમન્વયની અનુભૂતિ તે જ કરી શકે કે જે કયાંય ભય પામતે નથી. મહારાષ્ટ્ર ડાઈઝ એન્ડ કેમિકલ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ ૧૦૯, ડીઝા સ્ટ્રીટ, શ્રેયસ સિનેમા સામે, વડગાદી, એસ. બી. શાસ્ત્રી માગ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩. ઘાટકોપર, મુંબઈ-૮૯. એમ. ગોદાની જે ત્રસ અને સ્થાવરે તમામ પ્રત્યે સમ બને છે, તે સામાયિક કરે છે, આ કેવળીએ કહ્યું છે. આદશ મેડીકલ કેપેરેશન | મુલચંદ મેનશન, પ્રીન્સેસ સ્ટ્રીટ, પિ. બો. નં. ૨૪૫૨, મુંબઈ-૦૦-૦૦૨. ફોન : ૩૧ ૦૮ ૯૩, ૩૬, વેલિંગ્ટન સ્ટ્રીટ, બી તળાવ, મુંબઇ-૪૦૦,૦૦૨ AN ASAR We_CaI8માહિતી હિશોપીંગ Sિ . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આંધ્રપ્રદેશ આંધ્ર પ્રદેશની રાજય સરકારે ૨૪ એપ્રિલ ૧૯૭૫ના રોજ ભગવાનના જન્મ કલ્યાણક દિને જાહેર રજા ધ્રુષિત કરીને તેમજ કતલખાના બંધ રાખવાના આદેશ આપીને ભગવાન મહાવીર પરમાત્માને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી હતી. ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાણકના અતિહાસિક અવસરની ઉમંગભરી ઉજવણી કરવા માટે રાજ્યના જૈન સમાજે એ વરસ અગાઉથી તૈયારી કરી હતી. રાજ્યના રાજ્યપાલ (ગવર્નર ની સંરક્ષકતા અને પ્રમુખપણા હેઠળ નિર્વાણુ મહેાત્સવ સમિતિની, જિલ્લા સમિતિઓની તેમજ ઉપસમિતિની પણ રચના થઈ હતી. સરકારી સ્તરે ચાયેલી સમિતિએ, જૈન | ભાગ લીધો. રાજધાની હેદ્રાબાદ તેમજ જિલ્લાના સંધા અને સંસ્થાઓએ તેમજ વતંત્રપણે વ્યક્તિ મુખ્ય ગામામાં નિર્વાણ કલ્યાણક અને જન્મ કલ્યાણુક દિને રથયાત્રાએ નીકળી અને જાહેર ગુણાનુવાદ એએ પણ નિર્વાણુ વ ની ઉજવણીમાં ઉત્સાહથી | સભા થઈ. Jain Educationa International આ મંગળ નિમિત્તે રાજ્યના વિવિધ સ્થળેાએ જે કેટલીક કાયમી ચેાજનાએ કાચેન્વત બની તે આ પ્રમાણે છે. હૈદ્રાબાદમાં રૂા. એક કરોડના અંદાજીત ખર્ચ મહાવીર કોમ્પ્લેકસ ઊભું થયું. સરકાર તરફથી આ મહત્ત્વાકાંક્ષી વિરાટ યોજના માટે ૧૯ હજાર ચારસ વાર જમીન વિનામૂલ્યે મળી. નહેરૂ જુએર્જિકલ પાર્ક'ની મૃગવાટિકાને ‘ભગવાન મહાવીર વનથળી” નામ અપાયું, મહેબૂબનગરમાં રૂા. બે લાખના ખર્ચે જિનાલય * બંધાશે સિકન્દ્રાબાદમાં રાષ્ટ્રપતિ રોડ પર કીતી સ્થંભ ઊભા કરાશે. આદિલાબાદમાં “ મહાવીર આડિટોરિયમ ” નિર્માણ થશે. એલારમાં અંધાશે. ‘ભગવાન મહાવીર ભવન ” ચિતુરમાં હાસલે પહાડી પરના વિસ્તૃત ક્ષેત્રને “ ભગવાન મહાવીર પક્ષી વિશ્રામ સ્થળ ” નામ અપાયું. કાડીનાડામાં “મહાવીર રેસ્ટ હાઉસ” થયું. For Personal and Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પશુઓના પ્રતિબંધનું રાજ્ય સરકારે નિર્માણ કાર્યોમાં સહકાર આપવા ઉપરાંત ઉપયોગી પશુઓ તથા સગભાપશઓને વધ ન કરતું ફરમાન બહાર પાડયું . ફરમાન બાલેદાનપર રાજ્યની શાળાઓમાં “ ભગવાન મહાવીરના જીવન | જીવન પ્રસંગને ચિત્ર પ્રદર્શિત કરાયા. ત્રણ અને સંદેશ” નામના પાઠયપુસ્તક પર એક લાખથી વધુ લોકોએ આ પ્રદર્શન જોયું. બેલુરમાં પરીક્ષાઓ લેવાને સરકારે આદેશ આપ્યું. | જાયેલ આવા જ એક પ્રદર્શનમાં શ્રી છગનલાલે 9 શ્રી ભારિલ લિખિત ભગવાન મહાવીરના જીવન ! એ | ભગવાનના ચિત્રને ખાસ સ્ટેલ રાખે. અને ચરિત્રની ૫૦ હજાર નકલ પ્રકટ કરાઈ સૂચના | પ્રકાશ અને દવનિ યંત્રેથી એ ચિત્રે દશિત કર્યા, વિભાગે પણ ૧૦૦ પાનાની પુસ્તિકાની ૧૦ હજાર | ૦ આંધ્ર પ્રદેશ રક્ષા સંઘમ, આંધ્ર પ્રદેશજીવરક્ષા નકલ પ્રકટ કરી. { સંઘ, ભારતીય બોદ્ધ સંઘ, જાગૃત યુવક સંધ ૦ શ્રી હસ્તીમલ મનેતના નેતૃત્વમાં યજાયેલી તેમજ જૈન સંઘેએ ઉત્સાહ અને ઉમંગથી નિર્વાણ અખિલ ભારતીય ઔદ્યોગિક પ્રદર્શનમાં ભગવાનના | વર્ષની ઉજવણું કરી, લાભ થતાં ગવ ન કરે લાભ ન થાય તે શોક ન કરે જ્ઞાન, દશન લક્ષણવાળે મારે આત્મા જ શાશ્વત છે, બાકી જેટલા પદાથ મારી સાથે જોડાયા છે તે બધાં મારાથી ભિન્ન છે, અશાશ્વત છે. * મનુભાઈ હસુભાઈ નગીનદાસ લાલચંદ ૮૦, મરીન ડ્રાઈવ, નિલમ બિડીંગ, પહેલા માળ, બ્લોક નં. ૨, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨. ૨૯૯૭ ૪૪ જે પુરૂએ સ્ત્રી-સંગ અને કામશગારને તજી દીધા છે તે સમસ્ત વિને જીતી ઉત્તમ સમાધિમાં નિવાસ કરે છે. એન. બિપીનચંદ્ર ૪૦૯, સુંદર ચોક, એપ. જે. માર્કેટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨ ચંદ્રકાન્ત શાહ એન્ડ કાં. ૨૪૮, નાગદેવી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩. ફોન : ૩૨ ૩૬ ૪૮ ક. ૩ર ૫૬ પર A " ના પચીસ રૂ. ૨૫ : NI / h =T a મા IITમાહિતી હિશોક હૈં ” તો Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આંધ્રપ્રદેશ રાજ્ય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦ મે નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ સંરક્ષક અને પમુખ : રાજપાલ, આંધ્રપ્રદેશ હૈદ્રાબાદ કાર્યવાહક પ્રમુખ : રાજયપાલના સલાહકાર • સર્વશ્રી સભ્યો ૧ હાબાદ કે. બી. ગોપાલ રેડ્ડા ડે. ડી. જગન્નાથ રે, જયચંદ લેહાડે [ઉપકુલપતિ, વેંકટેશ્વર વિશ્વવિદ્યાલય સુરેન્દ્રમલજી લુનિયા, એન. નરોત્તમ રેડ્ડી, માનિચંદ બરમેયા ( ઉપકુલપતિ, ઉસમાનિયા વિશ્વવિદ્યાલય) બી. સી. જૈન, એડવોકેટ એલ. બુલૈયા, [ઉપકુલપતિ, આંધ વિશ્વવિદ્યાલય] હલીમલ ચુત ડે. સત્ય પ્રકાશ, ડાયરેકટર, સાલારજગ રાજેન્દ્રભાઈ શ્રીમતી રોડ મિસ્ત્રી, (એમ. એલ. સી.) વાલચંદ જૈન છે. ચૌધરી દેવાનંદરાવ, એમ. એલ. સી.) જી. એમ. સુરાણા આબિદ અલીખાં, સંપાદક: ધી રિયાસત ડેઈલી ટેકરસીભાઈ કાપડિયા આંધ્ર પ્રદેશ સરકારના મુખ્ય સચીવ, હૈદ્રાબાદ ધમૅચંદજી જૈન સચીવ, નિયોજન અને સમાજ કલ્યાણ વિભાગ જે. હિરાલાલજી સચીવ, વિત્ત વિભાગ એ. આર. જૈન કાયરેકટર, સૂચના, લેક સંપર્ક અને પર્યટન જવલત્ય તથા સંયુકત સચિવ, સામાન્ય પ્રશાસન વિભાગ બચુભાઈ અમલકચ દ સિંધવી, પ્રમુખ જૈનસેવાસંઘ,હૈદ્રાબાદ ઈન્દ્રચંદજી અદોની પારસભાઈ જૈન હૈદ્રાબાદ જયચંદલાલ બાંઠિયા પી. એલ. ભંડારી • ભૂરમલ એમ. જૈન સિકંદરાબાદ સિકંદરાબાદ હૈદ્રાબાદ બાલારમ હદ્રાબાદ વિજયવાડા વિશાખાપટનમ રાજમુન્દરી અન તપુર નિજામબાદ વિજયનગરમ નેલર ROAD AT- માદિતાલિશર્માક8 5 વાત છે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ધારણા છે. - ભગવાન ૦ તમાં બચય માર્ગ સર્વોત્તમ તપ છે. હોસ્પીટલ મેમોરિયલ આર. કે જળશાળા ધ્યાન મંદિર ટેડશે હૈદ્રાબાદ; રાજ્યના પ્રધાન ૧૯ હજાર ચોરસ વાર જમીન ૦ કલેજ ડીવિઝન ૦ શ્રી પી. નરસારહીએ પિસ્ટ આપી છે. આ મહાવીર કેન્દ્રમાં કલ્પ, ચંદ્રલોક, ૧લી ગલી, માસ્તર જનરલને વિશિષ્ટ ટપાલ ગ્રન્થાલય, આધ્યાત્મિક સભા મુળજી જેઠા મા, ટિકિટનું આલબમ ભેટ આપીને ગૃહ, ધ્યાન મંદિર, ધર્મશાળા મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨. નિર્વાણ મહોત્સવનો પ્રારંભ કર્યો તથા સંગ્રહાલય આદિ રહેશે. ફોનઃ ૩૧ ૦૦૨૫ હતા. તેમણે પિતાના પ્રવચનમાં આ કેન્દ્રના નિર્માણ પાછળ રૂા. કહ્યું કે :એક કરોડનો ખર્ચ થવાની ||મીલ જીન સ્ટોર્સ ડીવીઝની ૫૪, બીબીજન સ્ટ્રીટ, ભગવાન મહાવીરે બતાવેલ માર્ગ દુખે પર વિજય મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩ ૧૭મી નવેમ્બરે એ. સી. ફેન ૩૨૮૪ ૨૩ઃ ઘરઃ ૨૯ ૪૬ ૯૯૧ મેળવવા માટે સર્વથા ચગ્ય છે. ગાર્ડસ મેદાન પર ડો. બી. ગોપાલ રેડ્ડીની અધ્યક્ષતામાં આપણે યુવા વર્ગ આ માર્ગે વિરાટ સભા થઈ. પૂજય સાધુ. ચાલીને ઉજજવળ ભવિષ્યનું વીર જિતેશ્વર સાવી ભગવંતે ઉપરાંત આ નિર્માણ કરી શકે છે.” ચરણે લાગું, સભામાં શ્રી પી. નરસારે. વીરપણું ૧પમી નવેમ્બરનાં શ્રી એમ. વી કૃષ્ણરાવ [બને તે માંગ છે. ધનજી લખમસીએ કોઠી સ્થિત રાજ્યના પ્રધાને | આદિ રાજ. વિમેન્સ મહાવિદ્યાલયના મુખ્ય કિય આગેવાને હાજર હતા. દ્વારની સામે” ભગવાન મહા ૧૮ નવેમ્બરે ચાર કમાન વિર જળશાળાનું ઉદ્ઘાટન જૈન મંદિરથી શેભાયાત્રા નીકળી. ભગવાનની પ્રતિમા ૧૬મી નવેમ્બરે રાજ્યના વાળા રથને વિશેષ રૂપથી શણમુખ્ય પ્રધાન શ્રી જે. વેંગલ. ગારા હતા. ઠેક ઠેકાણે ભગ શાહ રાવે એ. સી. ગાર્ડસ મેદાન વાન પર વિમાન દ્વારા કુલની પર “ભગવાન મહાવીર હોસ્પી વર્ષા કરાઈ. ટલ”નો શિલાન્યાસ કર્યો. આ આંધ્ર પ્રદેશ નિર્વાણ મહે ૫૨૨, ચંદ્રક, ૬ઠી ગલી, જગ્યા પર આંધ્રપ્રદેશ સરકારે “ ભગવાન મહાવીર કેન્દ્ર” કે. વી. ગૌ પાલરેડ્ડીએ આકાશ. મુળજી જેઠા મારકેટ, નિર્માણ કરવા માટે “મહાવીર વાણી કેન્દ્ર પરથી ભગવાનને મુંબઈ-૪૦૦૦૨ મેમોરીયલ ટ્રસ્ટને વિના મૂયે શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી હતી. અન. એમ. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આવી. અનંતપુર : ૨જી ડીસેમ્બર ગટુર ઃ જિ૯લા નિવર્ણિ ૦૪ના તમામ કતલખાના બંધ મનવ્રત સમિતિ, ગંદૂર જૈન સંઘ અને રહ્યા. હોટલમાં માંસાહાર પણ જનધર્મની આ.. જીવરક્ષા સંઘે સંયુકતન પીરસાયે. રૂપિયા એક મોટી દેણગી પણે રથયાત્રા વગેરે છ જન્મ લાખના ખર્ચે છ બિછાનાવાળું કલ્યાણક ઉજશે. જૈન ધર્મ પ્રસૂતિ ગૃહ નિર્માણ કરવાનો સંબંધી લગભગ હજારેક રૂપિહૈદ્રાબાદ : મહાવીર જયંતી! નિર્ણય લેવાયે. રેલવે સ્ટેશન પ્રસંગે અત્રે પહેલી જ વાર યાની કિમતના ગ્રંથે સરકારી રેડને “મહાવીર રોડ” નામ રથયાત્રામાં ગજરાજ પર વાચનાલયને “ભેટ અપાયા. અપાયું. વેતામ્બર અને દિગમ્બર | ગુણાનુવાદ સભા થઈ. અદૌની રૂ. આઠ લાખના માન્યતાની ભગવાનની ગંદુરઃ ગુંટુર જિલ્લા ખર્ચે હોસ્પીટલ સહિત “મહાવીર પ્રતિમા એકસાથે મૂકવામાં સમિતિએ આર્થિક રીતે પછાત કોમ્પલેકસ” નિર્માણ કરવાને કેમાં ૨૫૦ ધાબળા વહેંચવાનિર્ણય લેવાયો. | ને, કીતીસ્થંભ અને મહાવીર આદિલાબાદ : અત્રે આ પ્રસંગે ૨૪મીએ યોજાયેલ '! નગર નિર્માણ કરવાને વગેરે જાહેરસભામાં ઉત્તર પ્રદેશ, મહાવીર એડીટેરિયમ ” નિર્ણય લીધા હતા. નિર્માણ કરવા માટે રૂા. બે ના ભૂતપૂર્વ રાજ્યપાલ લાખથી વધુ રકમ એકત્રિત શ્રી ગોપાલ રેડ્ડીએ કહ્યું કે, કૃષ્ણ જીલે : સ્થાનિક થઈ છે. આજ હિંસા અનેTગ્યકિતઓએ સમાજ કલ્યાણની બેલારમ : ભગવાન મહાઅરાજકતા વધી રહી છે. જના માટે રૂા. ચાર લાખ ત્યારે ભગવાન મહાવીરના ! ભેગા કયો. “જૈન ધર્મ તથા વીર ભવન માટે જમીન ખરીદાઈ ઉસકા અન્ય વિચારધારાઓ અને ત્રણ લાખથી વધુ રકમ સિદ્ધાંત પર ચાલવાનું ! ભેગી થઈ છે. પર પ્રભાવ” વિષય પર જ્ઞાનખૂબ જ જરૂરી બની ગયું છે. “મૌન વ્રત” એ આ ગઠી થઈ. - ચિર : મુખ્ય માર્ગને દેશની જન ધર્મની મોટી | કડાયા શહેર કેંગ્રેસ સમિભગવાન મહાવીર માગ” નામ દેણગી છે.” તિના અધ્યક્ષ શ્રી હસ્તી મલજીની અપાયું. હાસલે પહાડી પરના વિસ્તૃત ક્ષેત્રને “ભગવાન નિવણ સમારોહ સંચા અધ્યક્ષતામાં નિત્સવ ઉજ લન સમિતિના સંજક | | વા. જૈન મંદિરમાં દવજવંદન મહાવીર પક્ષી-વિશ્રામ સ્થળ” શ્રી પી. એલ. ભંડારીએ | બાદ ગુણાનુવાદ સભા યોજાઈ નામ અપાયું. ગજૂર શિક્ષણ જના કહ્યું કે સમિતિએ રૂા. એક કડાપા ઃ ૧૩મીએ ઉજવા કરોડના ખર્ચે બંધાનારો ચેલ નિર્વાણ મહત્સવમાં જૈન માટે બે લાખ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે. કીર્તિસ્થંભનું હેપીટલ અને પુસ્તકાલયTનેતરની વિશાળ હાજરી હું નિર્માણ થયું. પાંચ જલાશની ! માટે અત્યાર સુધીમાં રૂTહતી. જૈન મંદિર પર છલા } ૧૭ લાખ ભેગા કર્યા છે. આ જના બનાવાઈ. જજ શ્રી નટસમે ધ્વજારોહણ SWER_NARવ 5* માહિતીચોખી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર્યું. ભગવાનના જીવન નું શીરપુરમાં મહાવીર ડીસ્પેન્સરી અને મહાવીર માલકેન્દ્ર શરૂ કરવા નિચ કાકીનાડા ઃ રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાને ૧૦ ડીસેમ્બર ૭૪ના નવ નિમિ ત ‘મહાવીર રેસ્ટ હાઉસ'નું ઉદ્ઘાટન કર્યુ.. મહેબૂબનગર : રૂા. એ લાખના ખર્ચે જૈન મંદિરનું નિર્માણુ થઈ રહ્યું છે. રાજમુ દ્રી: ૧૭ નવેમ્બર જૈન દેરાસરેથી ભગવાનના તેલ ચિત્ર સાથે રથયાત્રા નીકળી. ૧૯મીએ સાંજે સુધરાઇ હાલમાં જાહેરસભા થઈ. સભાના મુખ્ય અતિથિ જિલ્લાધીશ શ્રી સી. એસ. ર'ગાચારી હતા. સૌ પ્રથમ શ્રીમતી શે।ભનાર ગાચારીએ ભગવાન મહાવીર ચિત્રાવલી પ્રદર્શનનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. પ્રદ શનમાં કલાકાર શ્રી રાજાએ ભગવાનના ૧૫ જીવન પ્રસ`ગેાના ચિત્ર મૂકયા હતા. જીલ્લા સમારેાહ સમિતિ તરફથી આદિવાસી વિદ્યાથી આને ૩ હજાર અને પ્રાયમરી પાઠશાળાના વિદ્યાર્થી ઓને એ હજાર પુસ્તિકાઓ વ્હેંચવામાં આવી. કાકીનાડા અનાથાશ્રમના બાળકોને ગણવેષ અપાચે તેમ જ નિ બંધ અને વકતૃત્વ સ્પર્ધાના સીરપુર : સીરપુર પેપર મિલ્સ લખમાં નિર્વાણુ મહાત્સવ ઉજવાયા. સમારેહતુ` ઉદ્દઘાટન ડો. રામનિરંજન પાંડેએ કર્યુ. તેમણે કહ્યું કે વીર તે છે જેણે સંસારરૂપી શત્રુ જીતી લીધાં છે. ભગવાન મહાવીર આ અર્થમાં યથાર્થ મહાવીર છે, જેમણે સંસારના તમામ વિજેતાએને પારિતાષિકઅપાયા. રાગ અને દ્વેષને જીતી લીધા આ પ્રસંગે મહાવીર હતા. ૩૧ Jain Educationa International વિશ્ર મગૃહને શીલાન્યાસ,રાજમુન્દ્રીમાં મહાવીર ડીસ્પેન્સરી અને મહાવીર ખાલકેન્દ્ર કરવાને નિ ય કર્યાં. સભામાં સ્થાનિક રામકૃષ્ણે મશનના સ્વામી શ્રી સ્વાત્માનદજીએ જૈન દર્શન પર સારગર્ભિત પ્રવચન આપ્યું હતું. પચીસમ મહાવીરના આ પ્રસંગે હિન્દુસ્તાન ઇન્ડસ્ટ્રીઅલ કારપેરેશને રાજશરૂમુદ્રીના કુષ્ટ રાગીએાને ચાદરે આપવાની તેમના રાજમુન્દ્રી કેન્દ્રના મેટ્રિકમાં પ્રથમ, દ્વિતીય, તૃતીય આવનારને છાત્રવૃત્તિ વગેરે આપવાની ઘેાષણા કરી હતી. સાવી છે સાહિત વિશેષાંક For Personal and Private Use Only આ પ્રસંગે ભગવાન મહાવીરના જીવન સ`ખશ્રી શ્રી કે, એમ. ખાંડિયાએ ભગવાનના જીવન સ`ખ ધી છાયા દર્શન પ્રદર્શિત કર્યું, શીરપુર : વાર્ષિક કા ક્રમની શ્રેણીના એક ભાગરૂપે ૧૦ ડીસેમ્બરે ભારતીય બોદ્ધ સઘના અધ્યક્ષ શ્રી લજ્જત આનન્દ કૌશલ્યાયનની અતિથિ વિશેષતામાં અત્રે દીક્ષા કલ્યાણક ઉજવાયા હતા. સ્થાનિક સમા રાહ સમિતિના અધ્યક્ષ શ્રી ઈન્દુમલજી ભડારીએ પેાતાના પ્રવચન માં જશુાવ્યુ` હતુ` કે માત્ર આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિએ જ નહિ પશુ વતમાન રાજકારણમાં પશુ ભગવાન મહાવીરને ઉપદેશ ઘણા મહત્ત્વનેા છે. આ દિવસે ભજનાને કાર્યક્રમ રખાયા હતા. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નિર્માણુ કાર્ગી માટે સહકારની ખાતરી ૦ ૦ ૦ વિજયવાડા : આંધ્ર રાયના કાયદા પ્રધાન શ્રી શિક્ પાશાની અયક્ષતામાં 30 નવેમ્બર ૭૪ના મળેલ જાહેર સભામાં રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી જે. વેગભરાવે નિર્વાણ મહોત્સવ વર્ષ નું ઉદ્ઘાટન કર્યું. તેમણે પેાતાના ઉદ્દઘાટન પ્રત્રચનમાં કહ્યું કે ભગવાન મહાવીરના જીવન અને ઉપદેશપ્રમાણે જીવવાથી સમાજમાં સુખ અને શાંતિ સ્થાપી શકાશે. મુખ્ય પ્રધાને હૈર્યાધારણ આપી હતી કે મહાવીર નિર્વાણ મહે ત્સવ સમિતિ દ્વારા શાળા, હોસ્પીટલ કે સાવ નિકરચના ત્મક કાર્યો થશે તે તે માટે રાજ્ય સરકાર પૂરા સહાગ આપશે. હૈદ્રાબાદમાં હાસ્પીટલ માટે ચાર એકર જમીન આપી છે. તે પ્રમાણે અન્ય નિર્માશ હા માટે પણ સરકાર જમીન આપશે. જાહેરસભામાં સરશ્રી પારસ ધમ ચન્દવિનાયડિયા, દંત આદિ વકતાઓએ ભગવાનના જીવન અને કવનનું જાહેર "ચિ ંતવન કર્યુ” હતું. સભાની ભગાઉ રથયાત્રા નીકળી હતી. Jain Educationa International ચાર મિનાર ગામમાં રથયાત્રાની મેદની વિજયવાડા : જિલ્લા નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિએ તૈયાર કરેલ વર્ષિક કાÖક્રમમાં રૂ. ચાર લાખના ખર્ચે શિક્ષણ ". અને ખારાગ્યની સગવડ, ભગવાનના ચિત્રોનું પ્રદર્શન તેમજ જૈન ધર્મ અને તેને અન્ય વિચારધારાએ પ્રભાવ ' વિષય પર જ્ઞાનસત્ર ચેાજવા થાય છે. પર આદિના સમાવેશ For Personal and Private Use Only સિરપુર કાગજનગર : નિ. વહેંણુ શતાબ્દી કાર્યક્રમ બહુ ધામધુમથી મનાવાયા. પ્રસ'ગે આસીફાબાદ, ખેલ મપહલી આ સરપુર શહેરથી મે ટી સખ્યામાં માણસે આવ્યા હતા. સમારંભનું ઉદ્ઘાટન એસ્માનિયા યુનિ, ના હિન્દી વિભાગના અધ્યક્ષ ડા. રામનિર્જન પાંડેએ કર્યુ હતુ. તેલુગુ વિભાગના અધ્યક્ષ ટા. વેંકટાવધાનીએ પણ પ્રવચન કર્યુ હતુ. 33 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ હૈદ્રાબાદમાં ભગવાન મહાવીર જળશાળાનું ૦ ઉદ્દઘાટન............ દરર રર . MI Bob સ્વયં ભવસાગરને પાર કરનાર અને અન્ય અસંખ્ય જીવાત્માઓને પાર ઉતારનારે ભગવાન મહાવીર પરમાને મારી કેટી કેટી વંદના હો... શાહ અંબાલાલ ચંદુલાલ ૬૪૧, દ્વારકેશ ગલી ૧લા માળે, એમ. જે. માર્કેટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૧ વિધવત્સલ શ્રી વીર પરમાત્માને શત કે દીકરી કરી કેટી પ્રણામ સાડા બાર વર્ષના સાધના કાળ દરમિયાન એક સાથે છ મહિના અને ચાર-ચાર મહિનાના નિર્જળા ઉપવાસ વિગેરે ઉગ્ર તપસ્યા કરનાર મહાન તપસ્વી ભગવાન મહાવીર દેવને મારી કેટી કોટી વંદના હે... અમિત કેપેરેશન ધીરૂભાઈ ગીરધરલાલ ત્રીકમલાલ કઠારી 3 ગિરિ કુંજ, ૭૧, મરીન ડ્રાઈવ, મુંબઇ-૨૦૧૦ ૧૪૨, દાદર ગલી, મુળજી જેઠા મારકેટ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શજ્યના હૈદ્રાબાદ : મુખ્ય પ્રધાન શ્રી જે. વે’ગલ શવે અત્રે રૂપિયા એક કરોડ શીલા ના જ’ગી ખર્ચે ઊભા થનાર મહાવીર સ’કુલ’ની રોપણ વિધિ કરી હતી. આ સ’કુલમાં અદ્યતન હૈાસ્સીટલ, એડિટારિયમ, વાચના લય અને સશાધન કેન્દ્રના સમાવેશ થાય છે. સ’કુલ માટે રાજ્ય સરકારે પાંચ એકર જમીન ભેટ આપી છે. આ ઉપરાંત અત્રેના આબિદ રોડ ઉપર તેમજ સિકન્દ્રાબાદમાં રાષ્ટ્રપતિ રોડ ઉપર કીતિસ્થંભ ઉભા કરવાને પણ નિર્ણય લેવાયેા છે. આ માટે શ્રી જયચન લુહાડેએ આરસ ભેટ આપવા કહ્યું છે, Jain Educationa International BHAGAVAN MAHAVIR 250R NIRVANA SAMAROHA KRISHNA DISTRICT આંધ્રપ્રદેશનાં મુખ્ય પ્રધાન શ્રી વેગલરાવ જાહેરસભાને સબાધે છે. બેઠેલા ડાબી બાજુથી સર્વશ્રી પારસ જૈન, શુમ્ભારાયડુ, શ્રી વઢાવ, આશિપાસા અને ક્લેકટર શ્રી વેણુગાપાલ જણાય છે. મરતીય ૨૫ ખ હો માહિત વિશેષાંક ૨૬ અને એને For Personal and Private Use Only હૈદ્રાબાદની ભગવાન મહાવીર ગુણાનુવાદ સભામાં પ્રવચન કરતાં શ્રીરાકરશીભાઈ કાપડિયા બેઠેલા[ડાબી બાજુથી] શ્રીમતિ કે. રાજમલ્લુ, પારસ જૈન, મહેસુલ પ્રધાન, નિર્દેશાત્સવના એક કઠ સૂત્રધાર શ્રી રિષભ દાસ રાંકા અને પી. એલ. ભડારી જણાય છે, ૩૫ Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિજયવાડા : (નર્વાણ મહાત્સવ જિલ્લા સમિતિ તરફથી રાજ્યના પ્રધાન શ્રી આશિક પાશાજીની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા ચેાજાઈ. રાજ્યના બીજા એક પ્રધાન શ્રી વ્યંકટરાવે “ ભગવાન મહાવીર ’” વિષેના એક ફાલ્ગરનું અનાવરણ કર્યું સભા બાદ નીકળેલ વઘેાડામાં ભગવાનના જીવન પ્રસંગના ૨૮ ચિત્રો મૂકવામાં આવ્યા હતા શ્રી ધરમચંદ વિનાયકીયાજીએ આપેલ અહેવાલ મુજબ અત્રે રૂા. જાા લાખના ખર્ચે સ્મારક મનવાના નિર્ણય લેવાયેા છે. આ ગામા ઉપરાંત નેલૂર નિજામાબાદ, ગુડપ્પા, વિશાખાપટ્ટ, પશ્ચિમ ગોદાવરી, તિરૂપત્તી અને કામારેડ્ડીમાં પણ રથયાત્રા, જાહેરસભા વગેરે કાર્યક્રમે થી નિર્વાણું વર્ષની ઉજવણી થઈ હતી. ✩ ✩ ✩ કબૂલ : તા. ૮ ડીસે'અરે ભગવ ન મહાવીરને। દીક્ષા મહાત્સવ આંધ્રના નાણાં પ્રધાન શ્રી રંગાર્ડ્ડીના મુખ્ય અતિથિપદે ઉજવવામાં આવ્ચે.. સમાર ́ભના પ્રમુખ સ્થાને શ્રી કે. બી. નાર ૩૬ Jain Educationa International વિજયવાડામાં નીકળેલ થયાત્રાની તસ્વીર શ્રી કે. મી. નારસપ્પાએ ડેવલેપમેન્ટ કમિટિ તરફથી ભગવાન મહાવીરના નામ પર અન્નમ વેકટરેડ્ડી અને શ્રી.કાયમી ચાજના માટે લેાકાએ પી. એલ. કાપડિયાએ પણ ઉઘરાવેલ ફાળા જેટલી જ પેાતાના વિચારો વ્યક્ત કર્યાં. રકમના સહકાર આપવાનું સખ્યા હતા. શ્રી પી. એલ. ભ'ડારીના સ્વાગત પ્રવચન ઉપરાંત લઘુ-સિ’ચાઈ પ્રધાન શ્રી તે સહારના પીસતાના નિર્વાણ ભાદિતા વિશેષાંક For Personal and Private Use Only 1 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉપયોગી પશુઓ અને હૈદ્રાબાદઃ આંધ્ર પ્રદેશ રક્ષા સંધમ ગજુરની વિનંતી અને પ્રય સે થી રાજ્યને અ રેગ્ય અને નગર પાલિકા પ્રશાશને ઉપયે ગી પશુઓ અને ગર્ભવતી મદ પશુ એને વધ ન હ કરવાને સરકારી આદેશ (સંખ્યા ૬૪૨, એમ. એ. ૨ ડીસે. ૭૪) બહાર પાડવો. આ દેશમાં સૂચના અપાઈ છે કે કતલખાના શહેર બહાર રાખવા અને તેમાં સ્ત્રાએ અને બાળકને રાખવા નહિ. ગર્ભવતી માદા છે પશુઓને વધ રે કરવા પર પ્રતિબંધ વચન આપ્યું. સ્થાનિક જૈન મદુરાઈ તા. ૮ ડીસેમ્બર મહ મંત્રથી કાર્યક્રમનો પ્રારંભ સમાજ દ્વારા ભગવાન મહાવીરના ૭ ના રોજ સવારે ૧૦-૩૦ વાગ્યે થયો અને સંઘના મંત્રી શ્રી નામે હિંદી માધ્યમવાળી સ્કુલ વી. કે. વોર મેમેરીઅલ હેલમાં આર. વી. શાહે મહેમાનોનું માટે સવા લાખ રૂપિયા એકઠા એક સાર્વજનિક સભા યોજવામાં ફેલહારથી સ્વાગત કર્યું. શ્રી કરવામાં આવ્યાં છે તથા એને આવી દવજા, પતાકાઓ, ફોટાઓ હીરજી ઘારડે સાજકીય વક્તભગવાન મહાવીર એડીટોરિ અને વિવિધ મૂતિઓ વગેરેથી વ્યમાં સ્વાગત કરતાં ભગવાન યમમાં રોકવા સંબંધી પણ શણગારેલે હાલ સ્ત્રી-પુરુષથી મહાવીર અને જૈન ધર્મના વિચારણા ચાલી રહી છે. ભરાઈ ગયો હતો. નમરકાર- સિદ્ધાંત પર પ્રકાશ ફેંક્યો. મહાવીરના લણમ Eાથી કે તારે // 2017 હા ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કાર્યક્રમના પ્રમુખ કલેકટર કેડાપ ઃ તા ૧૦મી નવેં. હતી જેમાં જિલ્લા જજ સાહેબે શ્રી નટરાજને પ્રમુખપદેથી 0 બરે ભગવાન શ્રી મહાવીરના ભગવાન મહાવીરના સાચા બોલતાં જણાવ્યું કે તાલિમ * ૨૫૦૦મો નિર્વાણ મહોત્સવ સિદ્ધાંત અને આદર્શો વિશે નાડુમાં બે હજાર વર્ષો પૂર્વે પણ ઉજવવામાં આવ્યો, જ્યાં જૈન બેલતાં જૈન ધર્મની અહિંસાની લેકે જૈન ધર્મથી પરિચિત અને અન્ય લોકો પણ ઉપસ્થિત પ્રશંસા કરી હતી. તેઓશ્રીએ હતા. અનેક રાજા જૈન યયા છે 8. શ . હતા. આ સમારંભના પ્રમુખ કહ્યું કે રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા શિરફરૂલ જેવા મહાન મંથના પદે શ્રી હસ્તીમલજી ચૌધરી ગાંધીએ પણ અહિંસા ધર્મને રચનાર જૈન મુનિ હતા. શ્રી હતા. જિ૯લા જજસાહેબ શ્રી અપનાવવી ભારતને સ્વતંત્ર કલેકટરે ભગવાન મહાવીરને નરેશમ અને શ્રી રંગ રેડ્ડી કરાવ્યું હતું શ્રી રંગારેડ્ડીએ આ શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી. મુખ્ય પણ ઉપસ્થિત હતા. જૈન મંદિર પ્રવચનાની પ્રશંસા કરી અને અતિથિ વા સેશનઅમ શ્રી પર વજારોહણ જિલ્લા જજજ હાર્દિક સ્વાગત કર્યું. શ્રી મુલભરદરાજને જૈન ધર્મના મુખ્ય સાહેબ શ્રી નટેશમે કયું હતું. તાનમલજી રાંકેએ જૈન ધર્મના સિદ્ધાંત-અહિંસાના પાલન પર વજારોહણ બાદ મંદિરના ગુણે અને સિદ્ધાંતને ખૂબજ ભાર મૂક્યો. મદુરાઈના જૈન પ્રાંગણમાં સમા ભરવામાં આવી રેચક અને મધુરતાપૂર્વ દર્શાવ્યા. સંઘ ના પ્રમુખ શ્રી જી. પી. wwwwwwwwwwwww સંગવેએ જૈન સમાજ દ્વારા મદુ એક રાત્રિમાં વીસ વીસ પ્રકારના ઘર ઉપસર્ગ-ઉપદ્રવ રાઈમાં ચાલતી સેવા પ્રવૃત્તિ કરનાર સંગમદેવ માટે પણ ભાવદયાને પ્રવાહ ફેલાવનાર વિશે જણાવ્યું હતું, જેમાં જૈન 5 કરૂણાનિધિ મહાવીર ભગવાનને કેટી કેડી વંદના હો... કલીનિકનું મહત્વનું સ્થાન છે. હું ઠંડા પાણીની સગવડતા માટે . મેર્સસ ભીખાલાલ પુનમચંદની કુ. પચાસ હજાર રૂપિથાની યોજના છે અને નેત્ર ચિકિત્સાલયની મિનાક્ષી ૮૭, કાપડિયા બિડીંગ, જવાહરનગર, ગોરેગાંવ (વેસ્ટ) મંદિર પાસે સાકાર થનારી છે ફોન : ૬૯પ૬૯૩ ૦ મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨ Dોજનાઓ પર પણ પ્રકાશ નાંખ્યું હતું. શ્રી લુગુકરજીએ ૬. પોતાના ચરથકમળમાં ઉચ હખ મારનાર ચંડકૌશિક જેવા દષ્ટિવિષ સપના આત્માને પણ ઉધાર કરનાર પતિતપાવન કલેકટરને શ્રી જૈન પર્વો પર 3 ભગવાન મહાવીરને મારી કેટી કેટી વંદના હો. ... કતલખાના બંધ રાખવાની વિનંતિ કરી હતી. પ્રચારાધિ- મંગળદાસ મગનજી મહેતા કારી શ્રી તિરૂવન્તાવકર સુએ પણ પિતાના વિચારો વ્યકત કર્યા અને શ્રી લાલજી વેરાએ . ઉમરીગર બિડીંગ, ૧લા માળે, મંગળદાસ રૂડ, પ્રોસેસ સ્ટ્રીટ, આભારવિધિ કર્યો. ફોન : ર૯ ૦૩ ૧૮ મુંબઈ૪૦૦ ૦૦૨ નરેન્દ્ર ડીંગ કુ. , ક ત બનાવી, થોર અ ણ પસાર * માહિતી ઉપISJ Me Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આસામ રાજ્યના રાજ્યપાલ [ગવર્નરની સંરક્ષતા અને મુખ્ય પ્રધાનની અધ્યક્ષતાવાળી આસામ રાજ્ય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦માં નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિના સાથ અને સહકારથી રાજ્યના નાનામેટા શહેર અને ગામમાં અને અને જૈનેતરેએ સંયુક્તપણે ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાણક વર્ષની વિધિધ કાર્યક્રમ દ્વારા ઉજવણી કરી. “મહાવીર છાત્ર પરિષદ અહિંસાદશી” સમાજ તેમજ ચારેય ફિરકાના જૈન સંઘે પણ પિતપતાની રીતે ઉજવણી કરી. મંગળ નિર્વાણુ વર્ષ દરમિયાન રાજ્યના વિવિધ ભાગમાં જે નિર્માણ કાર્યો હાથ ધરાયા તેની વિગત આ પ્રમાણે છે. 2011021124 0 ગૌહત્તીમાં ફેન્સી બજાર સામે બ્રહ્મપુત્રના આ નવનિર્માણના કાર્યો ઉપરાંત નિર્વાણ કિનારે ૨૦૦૪૫૦'ના વિસ્તારમાં “ભગવાન વર્ષ માં નૌગાવે રૂા. ૨૫ હજાર, તેજપુરે મહવીર બાલ ઉધાન બની રહ્યું છે. તેમાં રૂા. ૩૦ હજાર, ધુનડીએ રૂ. ૨૫ હજાર દીબ્રત્રણેક લાખના ખર્ચે મહાવીર કીર્તિસ્થંભ”] ગઢે રૂા. ૩૦ હજાર, તીનસૂકિયાએ રૂ. ૨૦ પણ ઊભા કરાશે. હજાર, જોરહાટે રૂા. ૨૦ હજાર, ગોલાઘાટે રૂ. ૧૦ હજાર નવવાડીએ રૂા. ૨૧ હજાર, આ ઉપરાંત અત્રે એ. ટી. રોડ પર | વિજયનગરે રૂા. ૧૫ હજાર, બરપેટાએ રૂા. દિગમ્બર મહાવીર ભવન” રૂ. વીસ લાખના ૭ હજાર, ખારુપેટિયાએ રૂા. ૧૭ હજાર ખર્ચે બને છે. આ ભવનમાં કિલનિકલ અને રંગિયા ગામે રૂા. પાંચ હજારને ખર્ચ લેબોરેટરી, ચેરીટેબલ ડીસ્પેન્સરી મારકેટ કરવાનો નિર્ણય કર્યો હતો અને તે પ્રમાણે તેમજ વિવાહ ભવન પણ હશે. વિવિધ કાર્યક્રમો અને યોજનાઓ બનાવી દિબ્રુગઢમાં બે મંદિરની સામે કાયમી હતી. મારક ઉભું કરાશે. દિગમ્બર જૈન મંદિરનું છે નિર્વાણુ વર્ષ નિમિત્ત “અહિંસાદશી નિર્માણ ચાલુ છે. સમાજની રચના થઈ. આ સમાજે દારૂ અને ૦ વિજયનગરમાં રૂા. પાંચ લાખના ખર્ચે શ્રી માંસ-ત્યાગ તેમજ જુગાર ત્યાગ અને સર્વ દિગંબર જૈન મંદિર નિર્માણ થયું. ધર્મ સમન્વય માટે સારાને સફળ પ્રચાર કર્યો. આ ઉપરાંત મહિલાઓ માટે પણ “શ્રી ખરુપેટિયામાં રૂ. એક લાખના ખર્ચે , મહાવીર મહિલા પરિષદની સ્થાપના થઈ. મહાવીર માર્કેટ તૈયાર થઈ રહ્યું છે. ૦ અને ઉત્તરીય પૂર્વાચલનું સૌ પ્રથમ હિન્દી તેજપુરમાં મહાવીર બાલ ઉદ્યાન તેમજ સામાયિક “પાર્ષદ” પણ આ જ મંગળ કીર્તિસ્થંભના કામ ચાલુ છે. વર્ષમાં પ્રકટ થયું. ( E ધ = IIII IIIIIII = ૬ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આસામ રાજ્યભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મા નિર્વાણુ મહેાત્સવ સમિતિ સરક્ષક : શ્રી રાજ્ય પાલ પ્રમુખ : શ્રી મુખ્ય મંત્રી છગનલાલ જૈન એડવાકેટ, હુકમીચંદ સરાવી ભવરલાલ જૈત ઝુમરમલ જૈન કિશોરીલાલ જૈન, એડવાકેટ, ડા. જ્ઞાનચંદ જૈન મદનલાલ અડજાત્યા એડવેાકેટ, સાહનલાલ સેઠી મહાવીરપ્રસાદ જૈન ઉપપ્રમુખ : ચાદમલ સર.વગી મંત્રી : શ્રી લક્ષ્મીચંદ જૈન સ'પર્ક તથા આચૈાજન અધિકારી : વિશેશ સચિવ, આસામ, ખજાન્ચી : ખી. એલ, સરાવગી પ્રમુખ કામરૂપ ચેમ્બર એક્ કામસ સર્વ શ્રી સભ્યો પુખરાજ પાટની જયકુમાર કાલા ભવરલાલ પંડયા હરકચદ સેઠી પ્રે. પ્રેમચદ જૈત કપુરચંદ જૈન હચદ કલા મેતીલાલ કાટરી સપતમલ જૈન અરિદમનસિંહ કોઠારી ૪૦ મદનલાલ દુગડ બછરાજ દુગડ Jain Educationa International ગૌહત્તી દીપચંદ ભૂરા "" "" "" "" 99 99 99 ખી. ગુપ્તા દુર્ગાદત્ત લેાહિયા જોરહાટ રાધેશ્યામ ખેમકા 19 39 "" કાર્યવાહક પ્રમુખ : શ્રી શિક્ષણ મંત્રી વિજયનગર | એમ. માગડી નલખારી | ખી. લાહારી તિનસુક્રિયા | મેહનલાલ માલપાણી દીબ્રુગઢ | વિશ્વનાથ કેડિયા ગૌદ્ધત્તી કમલાપ્રસાદ અગ્રવાલ (એમ, પી) "" " .. તેજપુર ભંવરલાલ ધાડાવત્ ચ'પાલાલ તાતેડ સહાવીરના બાબુલાલ કુચેરિયા બિરધીચદ જૈન રામનિવાસ કવા મહાદેત્ર પલાન ગણપતરાય ધાતુકા કેદારમલ બ્રાહ્મણુ, એડવાકેટ રાજેશ્વર મિશ્ર મણુદેવ ખખેલિયા હનુમાનપ્રસાદ અગત્રાલ પ્રાસસોમ નિર્માણ સારા ગ માહિતા વિશર્મા For Personal and Private Use Only કરીમગ’જ નૌગાંવ તીહૂ ગૌહત્તી ગેલપાડા દીબ્રુગઢ દીબ્રુગઢ તિનસુકિયા .. .. શિવસાગર જોરહાટ (વધુ નામે। અનુ. ૪૮ મે પાને ) "" નૌગાંવ તેજપુર ગૌહત્તી "" 39 99 ખરપેટા રાડ Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કરે છે કે : : : : તો | વિરે શ્રી ધૃતિ કીતિ કાતિ નિચય : શ્રી વીર! ભદ્ર દિશ. જેમનામાં દિવ્યતા, ધૈર્ય, કીર્તિ અને શીતળતા વિધમાન છે તેવા હે વીર પ્રભુ ! તમે કલ્યાણ કરો !!! છેડા જવેલરી માટે૪૦/૪૨, ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હતા. આસામ સાહિત્ય સભાના કુરિવાજોને દૂર કરવા પર ભાર દિને વિશાળ રથયાત્રા ન ગૌહત્તીના જાહેર મંચ પર જૈન મહિલાઓની “શ્રી મહાવીર મહિલા પમિરનું - સ્વતંત્રતા સેનાની શ્રીમતિ યોજાયેલી સર્વ પ્રથમ સાંસ્કૃતિક સંધ્યા અમલ પ્રમાદરે ઉદ્દઘાટન કર્યું. ઉદ્ઘાટન સમારોહનું અધ્યક્ષ ગૌહત્તી : રાજયના ન્દ્રનાથ તાલુકદારથી અધ્યક્ષતા- સ્થાન પદ્મશ્રી શ્રીમતિ માલતી મુખ્ય પ્રધાન શ્રી શરદચન્દ્ર માં વિરાટસભા મળી. પંજાબના બરૂ આએ સંભાળ્યું હતું. પરિસિંહા, શિક્ષણ પ્રધાન હરેન્દ્ર | રાજ્યપાલ શ્રી મહેન્દ્ર મેહન ષદમાં વકતાઓએ સામાજીક નાથ, સાધ્વી શ્રી ગૌરાજીના ચૌધરી મુખ્ય અતિથિ વિશેષ કુરિવાજોને દૂર કરવા પર ભાર સાનિધ્યમાં ૧૪મીના નિર્વાણ હતા. આસામ સાહિત્ય સભાના મ. દિને વિશાળ રથયાત્રા નીકળી. ભૂતપૂર્વ અધ્યક્ષ શ્રી તીર્થનાથ ૨૬ અને ૨૭મી એ સાંસ્કૃ. ન્ય ફિલ્ડમાં પહોંચી તે શમ, ગૌહત્તી નગરપાલિકાના તિક સંધ્યા જાઈ. શ્રીમતિ સભામાં ફેરવાઈ ગઈ. ૧૪મીએ નગરપતિ શ્રી ચૌધરી અને પૂનમચંદ શેઠીએ સાંસ્કૃતિક સાંજે તેરાપંથી યુવક પરિષદના આસામ ટ્રીબ્યુનલના સંપાદક કાર્યક્રમનું ઉદ્ઘાટન કર્યું અને ઉપક્રમે અણુવ્રત મંડપમાં શ્રી સતીશચન્દ્ર કાકતી “પૂર્વ- પહેલી જ વાર મહિલાઓએ સ્વચન્દનબાળા” નાટિકા ભજ તંત્રપણે મંચ પર હાજર થઈ વાઈ. ૧પમીએ રાજ્યના શિક્ષણ | અને વિવિધ કાર્યક્રમો આપ્યાં પ્રધાન શ્રી હરેન્દ્રનાથ તાલુકદા ર૭મીએ શ્રી હરીમલજી ૨ની અધ્યક્ષતામાં ગૌતમ ગણધર ઝાંઝરીએ જૈન ધ્વજ ફરકાવ્યા. મૃતિ દિવસ ઉજવાશે. આજ બાલિકાઓએ વિજગીત ગાયું. દિવસે શ્રી મહાવીર છાત્ર પરિ ત્યારબાદ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ પદે શ્રી દિગંબર જૈન મંદિરના ગૌહત્તી : આસામ પ્રા. પાછળના હોલમાં જૈન ચિત્ર શિક નિર્વાણ મહોત્સવ સમિ. કળા પ્રદર્શન કર્યું. તેનું તિના નિર્ધારિત કાર્યક્રમ અનુઉદ્દઘાટન શિક્ષણ પ્રધાને કર્યું". સાર પાંચમી ફેબ્રુઆરી ૭૫ના ૨૦મીએ સ્થાનિક ન્યુ ફિલ્ડમાં ! રાજ રા૫તિ ફકરૂદીન અલી શ્રી અતુલચન્દ હજારિકાના પ્રમુખ અહમદે, બ્રહ્મપુત્રા નદીના કાંઠે પણ હેઠળ જાહેરસભા મળી. બનનાર “મહાવીર ઉદ્યાનનું નર્વાણ મહે- જ્યોતિ” ના સંપાદક શ્રી છગ- શીલારોપણ કર્યું હતું. ૬૦૦ ત્સવ સમિતિના ઉપક્રમે ભગ નલાલ જેને પોતાના પ્રવચનમાં ૪૫૦નાં ક્ષેત્રફળ ધરાવતા આ વાનને જન્મોત્સવ ઉજવાયો, ભગવાનને ગુણાનુવાદ કર્યો, ઉદ્યાનમાં કીર્તિસ્થંભ ઊભો સવારે પ્રભાત ફેરી અને બપ- સમિતિના મહામંત્રી શ્રી લક્ષમી કરાશે. તેમાં ભગવાનને સંદેશ ૨ના દિગંબર જૈન મંદિરથી ચંદ જેને સૌનું સ્વાગત કર્યું. અને જીવન પ્રસંગ કંડેરાશે એક રથયાત્રા નીકળી. સાંજે “મહાવીર છાત્ર પરિષદે” સમિતિએ ઘડેલા કાર્યક્રમમાં બ્રહ્મપુત્રાના કિનારે આવેલા ૨૪ થી ર૭ સુધી ત્રણ દિવસના ગામડાઓમાં મફત ઉપહાર ભરચક્ક કાર્યક્રમ યોજ્યો હતે. કેન્દ્ર તેમજ મહાવીર મેમેરીયલ રાજ્યના શિક્ષણપ્રધાન શ્રી હરે. ૨૪મીએ પરિષદ સંચાલિત ટ્રસ્ટને સમાવેશ થાય છે.' રાજગરાના જ પચીસ ‘ ઇરાડા માંtતાલશેખક ૪/20ાળકો Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગાલાઘાટ : સવારે આઠ વાગ્યે એક વિશાળ સરઘસ ફાઢવામાં આવ્યુ, સરઘસમાં શણગારેલા હાથી, પચર’ગી જૈન ધ્વજ સાથે વિભિન્ન જાતિ અને ધર્મના લગભગ બે હજારથી વધારે લેકે જોડાયા હતા. સરઘસ શહીદ મિનારમાં આવેલા ‘મહાવીર્ ઉદ્યાન’માં સમપ્ત થયું. સવારે ૯ વાગ્યે સમિતિના પ્રમુખ શ્રી, સૈયદ અજીજીલ હુકે જાહષ્ણુ કર્યુ.. તા. ૧૬મી નવે'ખરે જૈન મંદિર નજીક ગરીખે અને અપગને જમાડવામાં આવ્યા. તા. ૧૯મી નવેબરે ડિમાપુર (નાગાલેન્ડ) તથા આસામના વિભિન્ન સ્થળેથી જૈન સમાજના લેાકા સારી એવી સંખ્યામાં હાજર રહ્યા હતા અને સ્થાનિક લેાકાના સહકારથી વિશાળ રથયાત્રા કાઢવામાં ખાવી. શહેરના મુખ્ય માર્ગો પર થઈ નીકળેલી આ રથયાત્રા માં શિર પર કળશ સાથે કૈસ રીઆ વસ્ત્રોમાં સજજ સ્ત્રીએ, રથયાત્રાનું ગૌરવ વધારી રહી... હતી. તા. ૧૯મી નવે મરતા કા. ક્રમ અનુસાર સ્થાનિક હાસ્પી. ટલના લગભગ ૧૫૦ દદી એને સેાજન કરાવવામાં આળ્યું, આ દિવસે લેાકમાં સાહિત્ય વિતરણુ પશુ કરવામાં આવ્યુ.. શહેરમાં આઠ દિવસ માટે રાશની કરવામાં આવી. Jain Educationa International ગૌહત્તી : આસામ પ્રાદેશિક સમિતિ તેમજ લાયન્સ ક્લબના સયુકત ઉપક્રમે અત્રે યોજાયેલ નિઃશુલ્ક નેત્રચિકિત્સા શિબિરનુ રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી શરદચન્દ્ર સિહાએ ઉદ્દઘાટન કર્યુ હતુ. રાજયના આરામ્ય પ્રધાન શ્રી ગિરીનચોધરી અતિથિ-વિશેષ તરીકે પધાર્યા હતા. શિબિરમાં આંખ આની સફળશસ્ત્ર ૩૬૬ રાગીઓને સલાહ અપાઈ. આ શિબિરમાં ૧૮૧ બાળકાનુ આરોગ્ય તપાસવામાં આવ્યુ’. વિવિધ રાગના ૪૧૪ રાગીઓને યાગ્ય સલાહ આપીને તેમને દવાઓ અપાઈ. ૩૧૯ લેાકેાને ટીકા મુકાયા, તેમજ દરેક પ્રકારના રોગીને મતવા, નિવાસ, ભાજત આદિની સુવિધા આપવામાં આવી. વિ વિવિધ નિર્માણ કાર્યા ધ ૦ શ્રીગંગાશહેર (૧) કરણપુર બસ સ્ટેન્ડ પર મહાવીર પ્રતિજ્ઞા કક્ષ નિર્માણ થઈ રહ્યો છે (૨) ગેલ બજાર ચેકમાં મહાવીર શિલાલેખ લખાચે છે (૩) મહાવીર શપિંગ સેન્ટર સુધરાઈના સહુયેાગથી થઈ રહ્યું છે. (૪) સુધરાઈના સહયોગથી મહાવીર ઉદ્યાન બનાવાઇ રહ્યો છે (૫) ભારતીય ગૃહ નિર્માણુ સહકારી સંસ્થાના સહકારથી મહાવીર નગર બનાવવા જમીન ખરીદાઈ છે. (૬) નેહામાં ભ. મહાવીર ભવન અને મહાવીર સાર્વજનિક પરમ બનાવાય છે. સુધરાઇના મહાવાર માહિતી વિાં ૧૨ દિવસની આ ના રાગના ૬ર દરદીક્રિચા કરાઇ અને કુલ્લે For Personal and Private Use Only સહકારથી માળ−ઉદ્યાન મના વાય છે. સરિયામાં મહાવીર જૈન ભવનમાં સાર્વજનિક પુસ્તકાલય અને વાંચનાલય બનાવાશે. ગંગાશહુર : સપૂર્ણ જૈન સમાજના યુવકો ભ. મહાવીરને સ‘દેશે. ઠેરઠેર પહેાંચાડે એ માટે મહાવીર ચુથ સેાસાયટીની રચના કરવામાં આવી છે. આ સભામાં એક બંધારણ સમિતિની પણ રચના કરવામાં આવી હતી. ગંગાશહેર : મુનીશ્રી રાજ. કરણજીની નિશ્રામાં ભવ્ય કાક્રમ યોજાયો. એક મેટા વરઘેાડો કાઢવામાં આવ્યો હતા, અને સભા પણુ યોજાઈ. તમામ કાર્યક્રમ માટે નગરપાલિકાએ ઘણાજ સહકાર આપ્યો, ૪૩ Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગંગાશહેર : દેશના દિવસ પ્રસ`ગે જાહેર સભા યોજીને કા ક્રમ મનાવવામાં આવ્યે હતેા. ખડી : અત્રે ૨૪ એપ્રિલ હપના ભગવાનની જન્મ જયંતી ઉલ્લાસથી ઉજવાઈ. સવારે પ્રભાત ફેરી નીકળી, અપેારે જૈન મ*દિરથી રથયાત્રા શરૂ થઇ અને શહેરના મુખ્ય મા પર ફરી. રાતે જાહેરસભામાં વિવિધ વક્તાઓએ ભગવાનના ગુણાનુવાદ કર્યાં. બડી : ૧૩મી નવેમ્બરથી સાત દિવસ સુધી ભજન અને કીતન સહિત વિવિધ કાર્યક્રમા દ્વારા નિર્વાણુ શતાબ્દીની શાનદાર ઉજવણી થઈ. ૧૩મીએ પ્રભાતફેરી નીકળી. નિર્વાણું લાડુ ચડાવ્યા. આ દિવસે નીકળેલ ખી કામ કેસરી વસ્ત્રો પહેયાં નિર્વાણુ શતાબ્દી હતા અને પુરુષાએ શ્વેત. સભ'ના સ્થળે ઉપાહાર જિલ્લા કમિશ્નરે ધ્વજવંદન કરાવ્યું. જિલ્લા કાંગ્રેસ પ્રમુખ શ્રી કિશેરી મેહુન સરકારના પ્રમુખપણા હેઠળ જાહેરસભા થઈ. શ્રી સેહનલાલજી માલૂનાએ જનમેનીનું સ્વાગત કર્યુ. મુખ્ય મહેમાન શ્રી મેજબરૂ અને મંજુદેવી મેથરા આદિએ પ્રભાવશાળી પ્રવચનેા કા શહેરમાં આઠેય દિવસ જૈનાએ પાતાના ઘરે। અને દુકાનેા પર રેશની કરી. ૪૪ ઢક્રિયાજુલી : તા. ૧૪મી નવે ખરે સવારે પ્રભાતફેરી કાઢવામાં આવી. સવારે નવ વાગ્યે શ્રી હનુમાન મંદિરથી એક સરઘસ કાઢવામાં આવ્યુ જેમાં વિદ્યાથીઓ-વિદ્યાથીનીએ। તથા બધા સોંપ્રદાયના લેકે, સારી એવી સંખ્યામાં જોડાયા હતા. આ સરઘસ શહેરના મુખ્ય માર્ગો ૫૨ થઈને બુનિયાદી વિદ્યાલયમાં સભાના રૂપમાં અમ ઘર દીવાળી Jain Educationa International તુમ ઘર દીવાળી જય મહાવીર:જય ફેરવાઈ ગયુ' હતું. આરંભમાં આસામના ભૂતપૂર્વ શિક્ષણ મંત્રી શ્રી. અમિયકુમાર દાસે, વા રાહણ કર્યું હતું. ત્યાર ખાદ શ્રી મહાદુરમલ સ'ચેતીએ ભગવાન મહાવીરના જીવન અને ઉપદેશ વિશે પ્રવચન કર્યુ હતું. અન્ય પણ કેટલાક વિદ્વાને એ પેાતાના વિચારા વ્યક્ત કર્યાં હતા. શહેર સાંજના રેાશનીથી ઝગમગી ઊંઠયુ હતું. આ રાશની આઠ દિવસ સુધી ચાલુ રાખવામાં આવી. '* મહાવીરના f eve * માહિતી વિશે કો For Personal and Private Use Only ઢીંગાબજાર : દીવાળીના દિવસે શહેરમાં માંસ અને દારૂનું વેચાણ બંધ રહ્યું. એક માને મહાવીર માર્ગ નામ અપાયું. નિર્વાણ દિને પ્રભાતક્રી નીકળી તેમ જ જાહેરસભા પણ થઈ. ગ્વાલપારા : ભગવાનના ૨૫૦૦મા નિર્વાણદિને બધા જ જૈનેાએ પોતાનધરે અને દુકાને જૈત ધ્વજ ફ્ક ન્યા સવારે ઠાકુરવાડીમાં જાહેરસભા મળી. સભાની શરૂઆત ખાળાએએ ત્રુશ્યગીત અને નવકાર મત્ર ગાઈ ને કરી હતી. સાંજના સરઘસ નીકળ્યું. આઠેય દિવસ શહેર રાતે રાશનીથી ઝગમગી રહ્યું. ખારુ પેટિયા : ૧૩મી નવે ાત્સવના પ્રારંભ થયા. સવાર રથયાત્રા નીકળી તેમાં બધા જ સંપ્રદાયેા જોડાયા. રથયાત્રા સરકારી હાઈસ્કુલના મેદાનમાં જાહેરસભામાં ફેરવાઈ, રાજ્યના પ્રધાન શ્રી ઉપેનદ સે ધ્વજવંદન કરાખ્યું. સભમાં રાજક્રિય નેતાએ સહિત વિદ્વાને એ પ્રવ ચન કર્યાં. આઠે દિવસ અખાય શહેરમાં રાશની થઈ. પીલીંગ’ગામાં મહાવીર વાટિકા (બગીચેા) મનાવાય છે. ગગાનગરની મુખ્ય સડકને ભગ વાન મહાવીર માર્ગ તરીકે જાહેર કરવામાં આવેલ છે. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉતર્યું હતું ઘર ઘર એક જ ધુન. નીય પ્રવચન કર્યું. સભામાં જય મહાવીર. જય મહાવીર ... જૈન અને જૈનેતરની સારી હાજરી હતી. ટહુઃ ૧૩ નવેમ્બર ૭૪ના ઉજવાયો. આઠેય દિવસ પેજ સભાના મંડપમાં ભગવાન સવારે ત્રણ વાગે પ્રભાતફેરી સવારે પ્રભાતફેરી નીકળી. ૧૩નીકળી. સવારે સાડા પાંચ વાગે મીએ સવારે નિર્વાણ લાડુ પ્રરૂપિત પાંચ મહાવ્રતના પાંચ શ્રી મંદિરજીમાં નિર્વાણ લાડુ ચડાવ્યા બાદ જૈન મંદિરથી તોરણ બાંધ્યા હતા. ચડાવાયા. સવા સાતે શ્રી કનૈયા રથ યાત્રા નીકળી અને કયા તા : ૧૦ થી ૨૦ નવેમ્બર લાલ હીરાવતે દવજવંદન કરા- પાઠશાળાના મેદાનમાં જાહેર સુધી રોજ ગરીબેને ભેજન વ્યું. નવ વાગે જૈન મંદિરથી સભામાં ફેરવાઈ ગઈ. અપાયું તેમજ હોસ્પીટલમાં ચડેલ સરઘસ શહેરનાં મુખ્ય સભામાં જિલ્લા ગ્રટી દરદીઓને ફળ અપાયા, ૧૬મી માગો પર ફરી પાછું ત્યાં જ કમકનર શ્રી શૈલેન્દ્રકુમાર અ નવેમ્બરે વિરાટ રથયાત્રા ગ્નિહોત્રીએ ધજારોહણ કર્યા. નીકળી. રથયાત્રામાં જૈન સાહિદરેક જૈને આઠ દિવસ વજગીત ગવાયા બાદ શ્રી નું વિતરણ કરાયું. સુધી પિતાના ઘર અને દુકાનો રાધાકણ ખેમકાના પ્રમુખપદે તા. ૧૩થી ૨૦ નવેમ્બર પર રોશની કરી હતી. જાહેરસભા થઈ. તેમાં મુખ્ય આઠેય દિવસ જૈનેએ પિતાના - તિનસુકિયા : અત્રે ૧૦થી વકતા તિનસુકિયા કોલેજના ઘરો અને દુકાનો પર રોશની ૨૦ નવેમ્બર સુધી વિવિધ ભૂતપૂર્વ પ્રિન્સીપાલ શ્રી ત્રિલે કરી હતી અને જિનાલ ઉપર કાર્યક્રમો દ્વારા નિર્વાત્સવ કીનાથ ગૌસ્વામીએ અભ્યસ- પણ દીપમાળા કરી હતી, - સલચર : ૧૭ નવેમ્બર ૨૦૦ દહેજ પ્રથા બંધ કરવા માંગસવારે ૫ વાગ્યે બધાં જૈન ઘરો અને દુકાનો પર પંચરંગી ટમકર : સ્થાનિક મહિલા મંડળે. દેવજ ફરકાવવામાં આ . છ દેશમાં વધતી જતી દહેજ પ્રથા ઉપર પ્રતિવાગ્યે જાનીગંજથી એક વિશાળ બંધ લગાવવાની માગણી કરવા માટે એક સરઘસ નીકળ્યું. સરઘસ શહેર- મહિલા સંમેલનનું આયોજન કર્યું હતું. ના બધા માર્ગો પર થતું મહેર આ સંમેલનમાં સર્વસંમતિથી ઠરાવ પુરના ઐત્યાલય સુધી ગયું. જ્યાં શ્રી. નેમચંદજી ગુલ પસાર કરવામાં આવ્યું હતું કે આ કુપ્રથા ગુલિયાના વરદ્ હસ્તે ધ્વજા- બંધ કરાવવા તમામ પ્રયાસ કરવા જોઈએ. રહણ કરવામાં આવ્યું. વિજગીત બાદ યુનિયન ફલેર કાલયમાં એક જાહેર સભા જગનાથસિંહએમ. એલ. એ મિસના પ્રાંગણમાં સામુદાયિક યોજવામાં આવી. આ સભાનું શ્રી વિશ્વનાથ ઉપાધ્યાય એમ. અલ્પાહારનું આચજન કરવામાં પ્રમુખ પદ માનનીય શ્રી. જે એલ.એ.] અને શ્રી એસ. એમ. તા. ૧૪ નવેમ્બરે સાંજના ૬ હજારિકા, ડી. સી. કછાએ જાલ પણ પધાર્યા હતા. મંગલાસાડા છ વાગ્યે જિલ્લા પુસ્તકા- * * સંભાળ્યું. મુખ્ય અતિથિ પદે શ્રી ચરણમાં નવકાર મંત્રના સામુ Q& માદિતાવિશેષાંક ટી 13 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગૌહત્તી : અત્રેની શ્રી ગૌહત્તી અત્રે અહિં | મહાવીર છાત્ર પરિષદે પાર્ષદ સાદી સમાજની રચના થઈ. ' નામનું હિનદી જૈન માસિક આ સમાજના સભ્ય થનાર માટે પ્રગટ કર્યું. ઉત્તરીય પૂવોચલનું પાંચ નિયમો રખાયા છે. ૧ઃ | આ પ્રથમ જૈન હિન્દી ' સામયિક છે. જીવનભર માંસાહાર ન કરો ચકધરપુર : પ્રભાત ફેરી ૨. કદી દારૂ ન પીવે-જુગાર ન | કાઢવામાં આવી હતી. ચક્રધરરમ ૩: સદાચારી બનવાને અને અહિંસાત્મક પુરના ઈતિહાસમાં આવી આ વ્યવહાર રાખવાનો પ્રયત્ન કરો ક જ દસ મિનિટ | પહેલી પ્રભાત ફેરી હતી. અથવા યથાશક્ય સમય સુધી આત્મનિરીક્ષણ | પોપ્યુલર પ્રેજેકટ ઓફિસર શ્રી કરવું છે. સર્વધર્મ સમન્વયની ભાવનાના વિકાસ સી. કરકરાના પ્રમુખ સ્થાને અને પ્રચાર માટે સંપૂર્ણ સાથ આપ. સભા યેજાઈ હતી. ષણ આર. નગીનદાસ એન્ડ કંપની દાયિક પાઠ બાદ, શ્રી દીપચંદ ભૂરાએ નવકાર મંત્રનું વિશ્લે જ કામ-ક્રોધ-માયા-લોભ-રાગ દ્વેષ-ઈર્ષા વગેરે મહરાજના ત્યાર બાદ શુભટોને, સંયમ સાધના વડે સંપૂર્ણ પરાજય કરનાર કછાડ કોલેજના પ્રીન્સીપાલ છે વીતરાગ પરાત્મા શ્રી મહાવીર દેવને કેટી કેટી વંદના હે. શ્રી દેવવ્રત દત્તે ભગવાન મહા. વીરના જીવન અને સિદ્ધાંતો વિશે વિસ્તૃત સમજણ આપી લાકડી બંદર, દારૂખાના, મઝગાંવ, હતી શ્રી બી. એન. ઉપાધ્યાય, જે ફોન : ૩૭ ૮૦ ૦૧ ૪ ૩૨ ૩૫ ૨૫ X મુંબઈ-૪૦૦-૦૧૦ | શ્રી અમર ભટ્ટાચાર્ય અને ૨ માનીએ ~ કિરણ શ્રીમતિ ~ ~~ ~ ~ ~~ જે વસ્તુનું તત્વ સમજ્યા નથી, તેવા તાવિક ભાષણ કર્યા હતા. છે મિથ્યા દષ્ટિવાળા પુરૂષ લોકેમાં પૂજ્ય ગણુતા ત્યાર બાદ શ્રી દલીચંદ જૈન અને છે. હોય તેમજ ધર્માચરણમાં મહાવીર જેવા હોય, કુમારી પાર્વતી બ્રહ્મચારીએ ભક્તિ છે. તે પણ તેઓને બધે પુરૂષાર્થ અશુદ્ધ છે સંગીત આપ્યું. રાત્રે નાટક 8. અને તેનાથી તેમને બંધન જ છે. રૂપે ભગવાન મહાવીરના જીવન છે - મુંબઈ લોકાગચ્છ જૈન સંઘ પ્રસંગોને પ્રશંસનીય રીતે રજુ છે. કરવામાં આવ્યાં. ૧૨૫, વાલચંદ હિરાચંદ માર્ગ બોરા બજારના નાકે, અહીંથી દસ માઈલ દૂર છે. મુબઈ ૪૦૦-૦૦૧ સેનાબાઈ બજારમાં પણ સભાનું છે લ્ટ = TYSIS પિતા બાવણિક AMEી 'ly 3 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રમાદી મનુષ્યને જ બધા પ્રકારે ભય હોય છે, અપ્રમાદીને કઈ રીતે ભય હેતે નથી. લકનું દુઃખ સમજીને અને લેકના સંજોગોને છેડીને, વીરપુરુષે મહામાર્ગે વળે છે. ઉત્તરેત્તર ઊંચે ને ઊંચે ચડતા તેઓ અસંયમી જીવન ઈચ્છતા જ નથી. પિતાનું શ્રેય સાધવામાં પ્રયત્નશીલ થયેલે સંયમી, દુખેથી ઘેરાવા છતાં ગભરાય નહિ, અને વિચારે કે, આ જગતમાં સંયમી પુરુષે જ લેકાલેકના પ્રપંચમાંથી મુક્ત થઈ શકે છે. પારકે સોમચંદ વનેચંદ જીવાણી એજીનીયરીંગ કોર્પોરેશન ૨૫, બીજી સુતાર ગલી, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨, ૧૩૦-એ, મેડેઝ સ્ટ્રીટ, ફેટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૧ ઓફિસ : ૩૩૧૯૦૬ ઘર : ૩૫ ૧૧ ૭૯ ૨૫ ૭૨ ૨૯ : ઓફિસ ૫૮૨૭ ૦૩ : ઘર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આયોજન કરવામાં આવ્યું મહેમાન ૫. હેમચંદ્ર શાસ્ત્રી હતા. આસામ પ્રાદેશિક સમિજેમાં લગભગ ચાર હજાર – લોકોએ હાજરી આપી હતી. તિના મહામંત્રી શ્રી લખમીવંદે ચંદ જૈન ઉપરાંત અન્ય વક્તાતા. ૧૩મી નવેંબર દારુ એ ભાષણ કર્યા. રાત્રે રોશની માસનું વેચાણ બંધ રાખવામાં કરવામાં આવી. આવ્યું. આમ કછોડમાં મહે- શ્રી મહાવીરમ્ આ ઉપરાંત રાજ્યના ત્સવને કાર્યક્રમ સફળતાપૂર્વક સિલચર, કરીમગંજ, સોનાઈ. ઉજવાશે. બજાર, જોરહટ, દિબ્રુગઢ, વિજયનગર : તા. ૧૩ નવે. સરઘસ પલાસવાડી, મિર્જ થઈ. શિવસાગર, નાહરકટિયા, મ્બરે પાંચ વાગ્યે પ્રભાત ફેરી ને શ્રી દિગંબર જૈન વિદ્યાલય- નવબાડી, ઢકુવાખાના, તેજપુર, બાદ છ વાગ્યે શ્રી મદ૨જીમાં ના પ્રાંગણમાં પહોંચ્યું. સરઘસ બરપેટા રોડ, બાંગાઈ ગાવ, નિર્વાણ લાડ ચડાવવામાં આવ્યા. ભવ્ય અને આકર્ષક હતું. સર રાહા. નૌગાંવ, સરોગ, તથા શ્રી ધનરાજજી બગડાએ, ઘસમાં ભગવાન મહાવીર વિલાસીપાડા, ગૌરીપુર, નોર્થ દિગમ્બર જૈન પાર્શ્વનાથ મંદિર- સંબંધી સાહિત્યનું પણ વિત- લખમીપુર, જાગીરેડ, તુરા, માં દવજારોહણ કર્યું. સવારે ૨ણ કરવામાં આવ્યું. બપોરે મેરિયાવાડી, લાલા બજાર, ૧૧ વાગ્યે આસામના શિક્ષણ ત્રણ વાગ્યે વિદ્યાલયના પ્રાંગણમાં રંગિયા આદિ ગામોમાં પણ મંત્રી શ્રી હરેન્દ્રનાથ તાલુક એક વિશાળ જાહેર સભા ભગવાનને નિર્વાણ મહોત્સવ, દારના સાનિધ્યમાં જૈન અર્જન યોજવામાં આવી. સભાના પ્રમુખ જન્તોત્સવ આદિ મહોત્સવ ભાઈઓ સહિત એક વિશાળ સ્થાને શ્રી તાલુકદાર અને મુખ્ય વિવિધ રૂપે ઉજવાયા હતા. ૪. મા પાનાથી ચાલુ કનૈયાલાલ અગ્રવાલ ઘુબડી મહેશ્વર નિગ ગૌહત્તી ડી. અગ્રવાલ સિલચર ડે. ઘનશ્યામદાસ ડી. બાસુમાગી [એમ. પી. ગૌહત્તી લલિતકુમાર ડોલે દેવેશ્વર શર્મા જોરહાટ ડે. જોગેશ મહત્તા રેણુકાદેવી બટકટકી (એમ. એલ. એ.) ગૌહત્તી બી. એન. શાસ્ત્રી (એમ. પો.) નોર્થ લખીમપુર સતીશચંદ્ર કકટી ઈશ્વર ખૌડ (એમ, એલ. એ.) દિબ્રુગઢ તીર્થનાથ શર્મા ઉપકુલપતિ ગૌહત્તી વિશ્વવિદ્યાલય ગોહત્તી કે. કે. બેનજી, એડકેટ ઉપકુલપતિ, દિબ્રુગઢ વિશ્વવિદ્યાલય દિબ્રુગઢ જે. પી. ભટ્ટાચાર્ય, એડવોકેટ ઉપકુલપતિ, કૃષિ વિશ્વવિદ્યાલય જોરહાટ ગિરિન ચૌધરી, (એમ. એલ. એ.) , સચિવ, શિક્ષણ વિભાગ આસામ સરકાર ભાવેન ચૌધરી સચિવ, વિત્ત વિભાગ આસામ સરકાર ગણેસ સેન સચિવ, જનકલ્યાણ વિભાગ આસામ સરકાર બલભદ્રદાસ (એમ. એલ. એ.) પ્રાચાર્ય, કોટન કોલેજ ગૌહત્તી મહમ્મદ ઉમરાઉદ્દીન (એમ. એલ. એ.) ધુબડી -પચી જીરૂ ટ (N1picy પs , For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [][][][][][][] આ ધરતી ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામીના ચ્યવન જન્મ— દીક્ષા— કેવળજ્ઞાન— અને નિર્વાણુ— કલ્યાણકાથી પુનિત— પાવન મ ']+ ચાલે! સૌ વદીએ in Educationa International સુની Cill Re × C * F G T લા હૅર à5' or પાવન ધરાને ચ્યવન તિથિ : અષાડ સુદ છઠ્ઠું જન્મ તિથિ : ચૈત્ર સુદ તેરસ દીક્ષા તિથિ : કારતક વદ દસમ કેવળજ્ઞાન તિથિ: વૈશાખ સુદ દસમ નિર્વાણ તિથિ : આસો વદ અમાસ તવ ચરણે વ ́દન ! શત શત વંદન ! ! For Personal and Private Use Only નામ : વધુ માન પિતા : સિદ્ધાર્થ માતા : ત્રિશલા ક્ષત્રિયકુંડમાં ઋજીવાલિકા નદી તટે પાવાપુરીમાં ચ્યવન . જન્મ દીક્ષા . કેવળજ્ઞાન O નિર્વાણુ www.jainenrary.org Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Vi આ હવા, AT IF આ ધરતી-ધરા હુશે એક દિ’ US જે ચિર-ઉવરા ! ઊગી હશે જ્યાં ; ત્રિરડન સ’પસરા, વહી હશે વાગ્યે ગંગા (જગ) મંગલ કેરા; વિવિધ નય કલેલ વિમલ' કરા, ત્રિપદી દ્વાદશાંગી પ્રદાત્ત ગણધરા, થાપી, આપી, ધુમતીર્થ સુ-તસ્વરા, અતે કરી સકલ કમની નિજરા, પામ્યાં પ્રભુપદ અહીંથી નિવણ-નિરંતરા પાવાપુરીની એવી આ ધન્ય ધરા પુણ્ય" ક રા આ હવા, આ ધરતી-ધરા....! For Personal and Private Use Only wwwlainelibran Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તે કાળમાં અને તે સમયમાં છર વર્ષનાં પૂર્ણ આયુષ્યનો યાગ કરીને તીર્થ"કર મહાવીર પરિનિર્વાણને પામ્યા. તેમના વેદનીય, આયુષ્ય, નામ અને ગોત્ર કમ નષ્ટ થયા. આ અવસણીના દુ:ખ-મા, સુખમા નામના આરા વ્યતિત થતાં થતાં જ્યારે તેમાં ત્રણ વરસ આઠ મહિના બાકી રહ્યા ત્યારે મધ્યમાપાવાનગરમાં, જ્યાં હસ્તિપાળ નામના રાજાની રજ્જુગ સભા હતી, તે રાજ્યસભા ભવનની પાસે પદ્મવન ઉદ્યાનમાં પરિનિર્વાણ પામ્યા. કાયા—પિંજર ત્યાગીને મુક્ત થયા મહાવીર દેવ, મનુષ્ય શાકે કરે, વીર! વીર! હે મહાવીર! ગણ–રાજાએ એ તેમના પરિનિર્વાણ મહાત્સવ પૌષધાપવાસ કરીને ઉજવ્યા. જે રાતે તીથ કર ભગવાન મહાવીર પરિનિર્વાણ પામ્યા કે તુરત જ તે તમામ દુ:ખેથી રહિત બન્યા. એ રાતે મદ્ય દેશના નવ, લિચ્છવી રાષ્ટ્રના નવ, કાશી—કૌશલ જનપદના ૧૮ ગણરાજાઓએ પણ કારતકી અમાસે પોષધપવાસ કરીને પારણાં કર્યાં. આ પ્રમાણે છત્રીસ ગણ–રાજાઓએ વીર-પરિનિર્વાણ મહાત્સવ મનાવ્યે......... Educationa International आ. श्रीकैलाससागरसूरि ज्ञानमन्दिर श्रीमहावीर जैन आराधना केन्द्र For Personal and Rivate વા (ઉધાનગર) ૧૫ ૩૮૦૦૨ fairtelibrary org Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બિહાર—રાજય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦ ૦ માં નિર્વાણ-મહોત્સવ સમિતિ પ્રમુખ : શ્રી આર. ડી. ભંડારે, રાજ્યપાલ, પટના કાર્યવાહક પ્રમુખ શ્રી વિજયસિંહ નાહેર, કલકત્તા . શ્રી મોહનલાલ પારસન, કલકત્તા મંત્રી શ્રી સુબોધકુમાર જૈન, મારા ખજાન્સી : શ્રી શાંતિપ્રસાદ જૈન, નવી દિલહી કાકી એ. ડી. શેઠ રાંચી હિંમતસિંહ જૈન કલકત્તા ઉંલ ભજીભાઈ ઈદ્રચંદ સચનીતિ રાયબહાદુર હરખચંદ જૈન લાલચ દરાય સુરાણા બદ્રીપ્રસાદ જૈન સુમતિચ૮ એથરા કનૈયાલાલ જૈન શાંતિકુમાર જૈન બિમલકુમાર જૈન રાજસિંહ જૈન ધમચંદ જૈન [એમ. પી.] સુદશનકુમારસિંગ, નેમકુમાર જૈન દીપચંદ નાહટા મદનલાલ પાંડેય હરિસિહ શ્રીમલ હનુમાનમલ બેગાની જિનેશ્વર પ્રસાદ જૈન ચાંદમલ સરાવગી @ સર્વશ્રી સાહ પટના કલેકે સૂરજમલ અછાવત કેલ કત્તા કલકત્તા પટના સીટી nી મોહનલાલ જૈન [ એમ. એલ. એ. ] બરસાઈ જમશેદપુર હુજારી માગ કૅલકત્તા જુગમદિરદીસ જૈન રાજગીર અનિલકુમાર કોઠારી કલકત્તા રાજગીર ખરખટી સુરેન્દ્રપ્રસાદ ‘તરૂણુ’ એસ. બી. સેહેની, આઈ. સી. એસ. પટના કલકત્તા નથમલ ટાંટિયા નાલંદા કલકત્તા કમિશ્નર, પટના ડીવીઝન પટના પટના કમીશ્નર, તિરહુત ડીવીઝન સુ જફફરપુર રા મંત્રી, રાજયપાલ પટના કલકત્તા ઉપકુલપતિ, પટના વિશ્વવિદ્યાલય પટના કલકત્તા ઉપકુલપતિ, રાંચી વિશ્વવિદ્યાલય રાંચી કલકત્તા ઉપકુલપતિ, વિશ્વવિદ્યાલય ભાગલપુર કલકત્તા ઉપકુલપતિ, મગધ વિશ્વવિદ્યાલય બૌદ્ધ-ગયા વૈશાલિ ઉપકુલપતિ, બિહાર વિશ્વવિદ્યાલય મુજફરપુર ગૌહત્તી ઉપકુલપતિ, કે.એસ.ડી. સંસ્કૃત વિદ્યાલય,દરભ'ગા cલા વીક ડ કરી મને, મહરિના જ માહિતી વિશગીe રીત | For Personal and private use only w y .org Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પાવાપુરી : બિ હા ૨ રાજ્ય સરકારે ૧૩, ૧૪ અને ૧૫ નવેમ્બર ૭૪ ના ત્રણ ધ્વસે લાગલગાટ રાજ્ય સરનાં કત લ ખાનાઓ બંધ રાખવાના તેમ જ આ ત્રણેષ વિચ માંસ અને દારૂના વેચાણ બંધ રાખવાનું ફરમાન બહાર પાડીને રાજ્યની ધરતીના પુનાતા પુત્ર અને વિશ્વપિતા ભગવાન મહાવીરને ભાવભીની શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણું કરી. 凯 nin Educationa International ઝુમે ભયવો મદિ મહાવીર વજ્રમાણુ બુદ્ધારસણા ચેદિ ણમેત્યુ કે ણુમેત્યુ દે અમૃત સમ જળધારથી, ઈન્દ્ર કરે અભિષેક, દેવ-દેવીઓ ટોળે વળી, કરતાં આનદ છેક. 骗 For Personal and Private Use Only આ વિસેામાં રાજ્યમાં લેાક આંદલન ચાલતું હતું. અને તે પુરવેગમાં હતું છતાંય તેના સૂત્રધાર અને લેાકનાયક શ્રી જયપ્રકાશ નારાયણે અનુયાગાચાય શ્રી કાં તિ સા ગ ૨ જી મહા રા જ ની હાર્દિક વિનતીથી આ એક સપ્ન તાહ માટે બધતા એલાન મેક રાખીને યાત્રિકાને ભગવાનની અંતિમ ચરણુ પતિ ધરતી પર આવ સુવિધા વાની કરી આપી. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વધુ માન દેરી પરે, દૂર ફુગાવે કર્યાય, વૃક્ષે ભોરિંગ જોઈ સૌ, બાળક નાસી જાય; માંથી ઉમેટભેર અાવ્યા હતા? અને સૌએ સંપ્રદાય કે ગરછનું ! ભેદભાવ વિના એ કરાગ અને એ કલયથી, અતિભાના ઉલ્લાસથી ભુ ગવાન શ્રી મહાવીર પરમાતમાને અંતર ભીની વંદના કરી હતી આ પ્રસંગે એક લાખથી વધુ યાત્રિકો આગ્યાના અ દાજ છે, | વેતા મેમ્બર અને દિગ મબર અને સંપ્રદાચ એ યાત્રિકો માટે બેનમુન વ્યવસ્થા કરી હતી, રાજય સરકારે પણ પાણી, લા ઈટ અને વાહન વ્યવહારની ખાસ સગવડ રાખી હતી... શહેરની દિવાલ પર ઠેર રાજા ડી.. ઘાટ વીર અને પોતાના શ્રધેય અને આરાધ્ય ભગવંતના દર્શન કરવા અને તેમનાં ચરણ સ્પર્શ કરજાની ભાવનાથી, ઉપદંચાયશ્રી અમરસુનિ, અનુગાચાર્ય શ્રી કાંતિસા ગરજી, મુનિશ્રી રૂપચંદજી આદિ અનેક શ્રમણ ભગવડતા ચાલુ ચાતુર્માસમાં પણ વિહુ ાર કરીને અત્રે પધાર્યા અને ભગવાનને ! આવા મહામૂલે મહાત્સવ તા ભગવાનની ભામકામાં જ ઉજવવા અને ઉપાસવે છે. ભકિત ભાવનાથી હું જા રે યાત્રાળુ ઓ દેશના તમામ રીન્યા નેત્રમાં નિજ બધુ ના, જોઇ શકનાં નીર; આજ્ઞા શીશ ચડાવતાં, વિનમ્રભાવે વીર. નિલિ હતાં ૨હેત ઝંખત સુખ સ્થાન થી નીર GO Wels |ી દિક For Personal and Private Use Only Enelibrary.org Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IT UT ઠેર જળ મદિર, સમવસરણુ મંદિર, ભગવાનના વિવિધ જીવન પ્રસ ગેાવાળા બહુરંગી ભી ત: ચિત્ર લગાડાયા હતા અને ઠેર ઠેર જૈન દેવ જન તેરણા બધાયા હતા. રાત્રે જ લમ'દિર, ગામમંદિર સહિત અન કે સ્થળા એ ભવ્ય રોશની થઈ હતી. અત્રે ૬ નવેમ્બર ૭ થી અ ડ્રાઈ મહોત્સવ શરૂ થયા હતા. તેનું ઉત્સવ સમિતિના કાયદય ક્ષ શ્રી વિજયસિંહજી નાર, ખજાનચી ૯ સાહ શ્રી શાંતિ પ્રસાદજી જૈન અને મંત્રી શ્રી મોહન લાલજી પારસન અને શ્રી બદરીપ્રસાદજી સરાવગી એ આ પ્રસ ગે વ્યવસ્થા. નુ' સફળ સંચાલન કર્યું હતું, વાસવની ઉજવણી માટે જ લ મ દરની પાસે ખાસ વીર પેન્ડોલ ઊભે કરાચા હતા, ને આકર્ષક રીતે શણ ગા રેલા આ 'પમાં ૧૦મી નવેમ્બર [ બહાર રાજ્યના રાજય પાલ શ્રી આર. - - ડી. ભ ડારેએ નિર્વાણાસવનું ઉદ્દઘાટન કર્યું', પોતાના ઉદ્ધાટન પ્રવચનમાં ભગવાન મહાવીરના જીવન પ્રસંગે યાદ કરતાં તેમણે કહ્યું કે : KK Hગવાન મહાવીર એક નિર્ભિક અને સાહસિક યુવાન હતાં. તે સદાય આત્મચિંતનમાં રહેતાં અને એવી સિદ્ધિ માટે ઝંખતા હતા કે જેનાથી અનત સુખ મળે. તેમના ઉપદેશ કોઈ વિશેષ સ્થાન કે સમય કે વ્યકિત US IT UR THI UT UT UT S UR UR | - - - - * ઘર છોડી રાજ છોડી, સ્નેહી અને સ્વજને છેડી = ૪ ત્યાગી અન્યા = શ્રી મહાવીર = કાસીમ // 21 માહિતી વિકે For Personal and Parvate use only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ટપાલ ટિકિટની ભારતીય તાર-ટપાલ વિભાગે આ દિવસે અહી પાવાપુરી જળમંદિરની પ્રતિકૃતિ વાળી ટપાલ ટિકિટ બહાર પાડી. પહેલી ટિકિટની ખરીદી માટે ઉછામણી બોલાઈ અને પહેલી ટિકિટ શ્રી મિશ્રિમલજી જેઠ મલજી ગુલછા. મકાસ નિવાસી (ફલેધી વાળા) એ રૂા. ૨૬ હજારની એલીથી ખરીદી !!! નિર્વાણ માદકની ૧૩મી નવેમ્બરે ભગવાનના ૨૫૦૦માં નિર્વાણ કલ્યાણક દિને જલમંદિર માં નિર્વાણ માદક ચડાવ્યા. પ્રથમ નિર્વાણ માદક થડાવવાની ઉછામણી રૂા. ૧,૫૧. હજારની થઈ !! આ ઉછામણી બાલીને શ્રી મણીલાલ ડાશી દિહીવાળાએ સૌ પ્રથમ નિર્વાણ માદક ચડાવ્યો ! | મ ણી. * V પૂરતા મયૉદિત નું હતી, જૈન દર્શનની આ ધારશીલા છે: અનેકાન્તઃ ૨૫૦૦ વર્ષથી તે આપણી વચ્ચે વિદ્યમાન છે અને આપણે સૌએ તેને જીવનમાં ઉતારીને જીવન આદર્શ બનાવવુ જોઈએ. આજે જરૂર છે કે આપણે ભગવાન મહાવીરે બતાવેલ ઉપદેશેને આપણે બરાબર સમજીએ અને પોતાના જીવનમાં તે ઉતારીએ. | આ પ્રસ ગે ઉપાધ્યાય શ્રી અમરમુનિ, અનુગાચાર્ય શ્રી કાંતિસાગરજી, મુનિ શ્રી રૂપચંદજી, આદિ શ્રમણાએ ભગવાનને ગુણાનુવાદ કર્યો હતો. સોક્વી પ્રિયદર્શના શ્રીજી મહા W રાજ અને સાવી શ્રી શશી પ્રભાશ્રી જીએ મગલાચરણ કર્યુ હતુ. મહા સતીજી શ્રી ચંદનાશ્રીજીએ ભગવાનની પ્રાર્થના કરી હતી તેમજ પ્રવચન આપ્યું હતું . વધુ માન ભારતીનાં સ્થાપક અને સંચાલક છે. પ્રતાપકુમાર ટેલિયાએ પણ ધ્યાનસંગીત આપ્યું હતું. શ્રી વિજયસિ હજી નાહ રે પાવાપુરીની કાયાપલટની ચાજનાનો પરિચય આ ખ્યા હતા. ૧૨મી નવેમ્બરે સવારે વાજતે ગાજતે જલયાત્રા નીકળી. જલમંદિર સુધી ગયા બાદ વીર પડા લમાં જાહેર સભા થઈ. = 2 જીક છે ! त ગા અભાગિયા એક વિપ્રને, અપીલ અધુ વરુ સૌથી અડભાગી , ધન્ય ધન્ય એ વસ્ત્ર અપ 6 9 થી ને તેની U કે છે કારણ ? કરે ? HDCT ) ઈને છે GST ૨ હૈ માહિતી વિકાસ / For Personal and Private Use Only | ary.org and Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંગમદેવે માસ છે, આવા કષ્ટ અપાર, પણ નિજ પદના ધ્યાનથી, ચન્યા ન વીર લગાર, તે ક 1 કપ , * : ભુરાલાલજી જેનના પ્રમુખપદે આ સભામાં ઉપાધ્યાય શ્રી અમર મુનિજી મુનિશ્રી ખુશાલચંદજી, યતિશ્રી જતનલાલજી મહારાજ સાઠવી સજજનશ્રીજી આદિના ભકિતભીના પ્રવચને થયાં. રાતે રાજગૃહી વીરાયતન બાલિકા સંઘે ધાર્મિક કાર્યકમ આપ્યો. જૈન ટૂટે ચિત્ર પ્રદર્શન જયું હતું. ૧૨ નવેમ્બર ૭૪ના રોજ અનુ- ગાચાર્ય શ્રી કાંતિસાગરજી મહારાજે જાહેર સભામાં પ્રવચન આપ્યું અને શ્રી ઘનશ્યામજીએ ભજન ગાયાં. - ૧૩ નવેબરે અનાચાર્ય શ્રી કાંતિસાગરજી મહારાજની પ્રેરણાથી ૨૫૦૦થી વધુ વીર. પુત્રોએ ઉપવાસ કર્યા. ઘનતેરશથી નિર્વાણ દિન સુધી ત્રણેય દિવસ છે. પ્રતાપકુમાર ટાલિયાએ ધ્યાન–સંગીતના કાર્યકમો આપ્યાં, તેમણે ઉતારેલી વીરવંદના આદિ રેકર્ડ પણ પાવાપુરીની ધરતી પર પહેલી જ વાર ગૂંજી ઊઠી. નિર્વાણ દિને શ્રીમતિ કુન્ કુમારી નાહર દીનશાળામાં ગરીબેને અનન, વસ્ત્ર અને ધાબળા હેંચવામાં આવ્યા હતા. બપોરે દ્વવેતામ્બર પાવાપુરી તીર્થ સમિતિ તરફથી આસપાસના પાંચ ગામની જનતાને સનેહભેજન કલ્યાણ દિને તેમની જ અતિમ ચડાવવા માટે અપાયું હતું. ભગવાનના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ ચરણ સ્પેશિત રજને મસ્તકે વાસી ઓ ઉપર આયા હતા દાદા T અને ભારત દેશીઓ પણ - :તા પચીસ) w * માહિતી લખો . - * * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i સ 1, ૬ ૧ , Pr - : ભાગલપુર : ૧૩ નવેમ્બર કરાવ્યું. તિક કાર્યક્રમ ઉપરાંત” સમણ ૭૪ના દિન જિનમંદિરમાં ૧૪મી એ ભાગલપુર મંદિસુત્ત” ગ્રંથનું ઉદ્ઘાટન મહા- નિર્વાણ લાડુ ચડાવ્યા બાદ રમાં શ્રમણ સંસ્કૃતિ સમારંભ વીર જયંતીના પાવન દિવસે વિશાળ રથયાત્રા નીકળી જે યોજાયે જેમાં આચાર્યક૯પ થયું. છે નેમચંદ શાસ્ત્રી લિખિત ચંપાપુર સુધી ગઈ. ચંપાપુરમાં શ્રી પાર્થસાગરજીએ પ્રવચન “ ભગવાન મહાવીર પર પણ નિર્વાણ લાડુ ચડાવાયા, કર્યા અને શ્રી કેસરીમલજીએ ઉનકી આચાર્ય પરંપરા ગ્રંથ ચંપાપુરમાં જાહેરસભા થઈ જેનું વજારોહણ કર્યું. વિદ્વાનને ભેટ અપાયે. જૈન પ્રમુખપદ સી. એ. શ્રીકૃષ્ણ ભાગલપુર: મહાવીર સિદ્ધાંત ભવનમાં કોલેજ અને રામાનુજ મે સંભાળ્યું. શ્રી પુસ્તકાલયનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં શાળાના વિદ્યાર્થીઓ માટે ઘીસ લાલ જૈને દેવજ વંદન આવ્યું વકતૃત્વ સ્પર્ધા જાઈ. ભીલવાડા; મુનિશ્રી સુખલાલજીએ વર્ગીકૃત વસ્તીમાં ! કત્રાસગઢ : મુનિ શ્રી હુકમચંદજી મહારાજની પ્રવચન આપ્યું. તેમની પ્રેરણાથી પ્રેરણાથી ત્રણેય ફીરકાના સંઘ તરફથી નિર્વાત્સઆ વર્ગના ઘણાંએ હારૂ માંસ | વની ઉજવણું થઈ વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક સંઘના ત્યાગની પ્રતિજ્ઞા લીધી. ૩૧ : એક ભાઈ તરફથી ત્રણ દિવસ માટે કેઢિયા હોસ્પીયુવાનેએ મળ સંસ્કાર | ટલમાં દદીઓને રોટલી, શાક અપાયા. કેઢિયાને નિર્માણ સમિતિની રચના કરી. તેમજ ગરીબોને ૧૦૯ ધાબળા ઓઢાડ્યા. શ્રી છોટાભાગલપુરઃ સંત મુલક લાલ હરજીવનભાઈ તરસ્થી ગરીબોને મીઠાઈ વહેંચાઈ સુમતિ સાગરજીની અધ્યક્ષતામાં અત્રના જૈન ભવનમ મહાવીર જયંતી મહોત્સવ સમિતિના બહાદુર ગજમાં દીક્ષા કત્રીસગઢ : બધા ફિરકાના જેનેએ સામુહિક મહાવીર જયંતી ઉપક્રમે ભગવાનને જન્મ દિવસ કલ્યાણકની ઉજવણી વિવિધ ઉજવી, જન સંઘ તરફથી ગરીબ ઉજવા. સંતશ્રીએ પિતાના કાર્યકમ છ મનાવવામાં અને અપંગોને રેલી- ચણુનું પ્રવચનમાં કહ્યું કે ભગવાન આવી. શાક અપાયું. બપોરે એક કલાક મહાવીર જયંતીની ઉજવણી અરહિંત ધૂન થઈ. ત્યારે સાર્થક થઈ ગણાય કે | ‘કિશનગંજ : મુનિશ્રી પૂનમચંદ્રજીના કુશલગઢ : વેતામ્બર ભગવાને બતાવેલ અહિંસા, | સાનિધ્યમાં જ્ઞાન-ધ્યાન-તપની વિવિધ સત્ય, અસ્તેય બ્રહ્મચર્ય અને ધમરાધના થઈ. વિદ્યાર્થીઓએ સ રે| અને દિગમ્બર સમાજે સામુદા લાભ લીધે. સામાજિક કુરૂઢિઓ તેમ જ બની અપરિગ્રહને જીવનમાં અપનાવા ઉજવે. સંગ્રહાખોરી, ભેળસેળ વગેરે વ્યાપારી માં આવે. તે સિવાય સંસારમાં દૂષણે દુર કરવા સારા એવા પ્રયત્ન. ૧૩મીએ નિર્વાણ લાડુ ચડાવ્યા. શાંતિ શક્ય નથી. થયા. ચારેય ફિરકાઓએ સાથે મળી | આઠ દિવસ સુધી પ્રભાતફેરી, આ નિમિતે પ્રભાત ફેરી વિવિધ કાર્યક્રમો યોજયા. શેભાયાત્રા, પ્રવચનો, કવિસંમેલન, સાંસ્કૃતિક કાય | અખંડ પાઠ, સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ અને શેભાયાત્રા પણ નીકળી ક્રમો વગેરેનું આયોજન થયું. આદિ યયા. હતો. I શિ05માહિતી શિશોર્ડર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તા. ૨૧-૧૦-૭૪ મહામાન્ય લોકનાયક શ્રીમાન જયપ્રકાશ નારાયણ ધર્મલાભ તા. ૬-૧૧-૭૪ સે ભગવાન મહાવીરશ્રી કી ૨૫વી નિર્વાણ શતાબ્દી વિરાટ સમારોહ કે સાથ મનાઈ જાયેગી પાવાપુરી મેં લગભગ સવા લાખ જનતા ઉસ નિર્વાણ શતાબ્દી મેં ભાગ લેગી! અતઃ આપ દિ. ૧-૧૧ સે દિ ૨૦-૧૧-૭૪ તક જનતા કે આવાગમન મેં બાધા નહી આયે ઐસા પ્રોગ્રામ આપ બનાવે ! આપ સ્વયં ભગવાન મહાવીર કે ભકત હૈ, યહ પ્રોગ્રામ નિવિનતાએ સમાપ્ત છે એસા મે આપસે ચાહતા હું | જૈન સાધુ કે નિયમ કે અનુસાર મુજે સમય અત્યધિક હે ગયા, અતઃ મેં ચલા આયા ! ઔર કેઈ કારણ નહીં થા! મેરા ચાતુર્માસ ઇસી ભગવાન મહાવીરજી કે સમારેહસે નિમિત્ત પાવાપુરી મેં હુઆ, ચાતુર્માસ મેં ભી મેં ઇસી ઉદ્દેશ્ય કે લેકર આપ કે પાસ આયા! આપ શાંતિ કે અગ્રદૂત હે, આશા હૈ, એક લાખ જૈન સંઘ કી પ્રાર્થના અબ આપ સ્વીકાર કરેગે! શુભમ પાવાપુરી જૈન મુનિ કાન્તિસાગર પાવાપરી : કેન સ્થાપત્ય વિ. સં. ૧પ૯૮માં આચાર્ય શ્રી નિર્વાણેસના ખાસ પ્રસંગને અને પ્રાચીન રન સાહિત્ય માટે જિનચંદ્રસૂરિજી મહારાજ દ્વારા અનુલક્ષીને તેમજ ભગવાન પોતે જગમશહર જેસલમેર લૌદ્રવ પુરે પ્રતિષ્ઠિત થઈ હતી. પોતાની નિર્વાણભૂમિ પાવાપરીમાં પાર્શ્વનાથ જૈન શ્વેતાંબર ટ્રસ્ટ જેસલમેરમાં સેંકડો પ્રાચીન બિરાજમાન થાય એ દદાર દ્વારા ભગવાન મહાવીરની બે જિનપ્રતિમાજીએ છે પરંતુ હેતુથી ટ્રસ્ટ પિતાના ખર્ચે આ બેનમ પ્રતિમાજીઓ અહીં દ્રટે આજ સુધી કોઈ પ્રતિમા બે પ્રતિમાજી અહીં લાવ્યા હતા. કારતક વદ દસમે પધરાવવામાં અને બહારગામ આપી નથી. બંને પ્રતિમાજીએ પધરાઆવી. આમ ન આપવાની તેના બંધા- વવાની કુલ બોલી રૂા. એક આ પ્રતિમાજીએ અગાઉ રણમાં જોગવાઈ છે. છતાંય લાખની થઈ હતી. ET RA& ** માહિતી વિશેષીક હૈ કિ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રૂશ્કેલા ? મુનિશ્રી મગનજીની નિશ્રામાં અનેક લોકેએ અઢી હજાર પાનાં અભ્યાસ કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી કારબિસગંજમાં સ્થળે ગૌહાના [ જિલ્લા! સેની. અને પૂજનના ધાર્મિક અનુષ્ઠાને સ્થળે ભગવાનના ઉપદેશના પત] અને ૨૮મી નવેમ્બર થયા. પિટર લગાડવામાં આવ્યા. ૭૪ના ધર્મચક્રનું આગમન થતાં આ ઉપરાંત ચક્રધરપુર, સીનેમા ઘરમાં સ્લાઈડે દેખા- એક વિશાળ રથયાત્રા કાઢવામાં ડાટનગંજ, રાંચી વગેરે સ્થ ડવામાં આવી. વિશાળ શોભા આવી. સ્થાનિક નિર્વાણ મહે- ળોએ પણ પ્રભાતફેરી, શેભાયાત્રા અને સભા યોજાઈ. અખંડ સવ સંસાયટીના પ્રયત્નથી રૂા. યાત્રા અને જાહેરસભા તેમ જ જાપ પૂર્વક વિવિધ ઉજવણી સવા લાખના ખર્ચે ગેહાના- સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો થયા હતા. થઈ. વકતૃત્વ સ્પધા વગેરેનું આ મંડીમાં ભવ્ય દિ. જૈન મંદિર ઝરીઆ : મુનિરાજશ્રી જન થયું. શિબિર સાંસ્કૃતિક અને પુસ્તકાલયના નિર્માણને રતિલાલજી મહારાજની નિશ્રામાં કાર્યક્રમ થયો. આરંભ થયો છે. તપની આરાધના થયેલ. પર્યુષ“શ્રમણ ભગવાન મહાવીર @ામાં આઠેય દિવસ ભ. મહાવીરનું ભવનનું નિર્માણકાર્ય ચાલી જીવન ચરિત્ર શ્રી રતીલાલજી રહ્યું છે. બજારના એક એકને મુનિએ વાંચ્યું હતું. પ્રભાતફેરી મહાવીર ચેક” નામ આપ પણ કાઢવામાં આવી હતી. વામાં આવ્યું, અનેક લોકોએ વ્યસનને નિર્મલી મુકામે જૈન ભવન ત્યાગ કર્યો હતો. ૨૫ યુવાનોએ નું નિર્માણ કાર્ય ચાલી રહ્યું છે. આજીવન જુગાર નહીં રમ- કૈરાના (મુઝફરપુર) મહા વાની પ્રતીજ્ઞા લીધી હતી. વીર યુવક સંઘે શહેરના મુખ્ય કેટલીકલ [ મથુરા] વકતૃસ્થાન પર ભગવાનની વાણીના વૈશાલી : સવારે પ્રભાતફેરી વવ, નિબંધ, વાર્તા તેમજ બોર્ડ મૂક્યા. પિષ્ટ કાર્ડ પર ભગવાનની જન્મભૂમિમાં ફરી. જૈન અંત્યાક્ષરી જેવી વિવિધ ભગવાનની તસ્વીર છાપી તેનું પાવાનગરના વિશ્વવિદ્યાલયના સ્પર્ધાઓથી અત્રેની નિર્વાણ વિતરણ કર્યું. તપ કલ્યાણ પ્રાચાર્ય શ્રી રામપ્રસાદજી શ્રી સમિતિએ મહેસવની ઉજવણી પ્રસંગે કવિ સંમેલન થયું. વાસ્તવે જૈન ધ્વજ વંદન કરા- કરી. વિજેતાઓને પુરસ્કાર શામલી બસ સ્ટેન્ડથી ભીષ્ઠ વ્યું. શ્રી કહેવાલ.લજી સરા- અપાયા. ૨૬થી ૩૦ જાન્યુઆરી દરવાજા સુધી માર્ગને નગર વગીએ : પ્રવચન કર્યું. બીજે સુધીમાં થયેલા આ કાર્યક્રમોમાં પાલિકાએ શ્રી મહાવીર માગ દિવસે ભવ્ય શોભાયાત્રા નીકળી અહિસા સંમેલન પણ ભરાયું નામ આપ્યું. અને વાસુકુડમાં મસ્તકાભિષેક હતું. AMIT દકર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- રાજગૃહીઃ ૧૫મી નવેમ્બર ૭૪ના ભવ્ય રથયાત્રા પર જયારે બિહાર ફલાઈંગ કલબના વિમાન પુપકે આકાશમાંથી પુષ્પવૃષ્ટિ કરી ત્યારે ભકિતની ભરતી ઉમટી પડી હતી. ભારે મનોરમ્ય દશ્ય હતું. તા. ૧૫મી નવેંબરથી તા. ૧૮મી નવેંબર સુધી રાજગૃહીમાં જૈન તત્વવેતાઓની ગેષ્ઠિ થઈ, જેમાં દેશના નામાંકિત ૧૨ વિદ્વાનો ઉપસ્થિત હતા. કર્ણાટક વિશ્વવિદ્યાલયના શ્રી. પંચાક્ષરી, જયપુરથી ડે. કસ્તુરચંદ કાસલીવાલ. વૈશાલીથી ડો. નગેન્દ્ર, નવનાલંદા મહાવિહારથી શ્રી. મંગરાજ ચૌધરી, બિકાનેરથી શ્રી. ભંવરલાલ નાહટા, વિગેરે વિદ્વાન ઉલ્લેખનીય છે. ગેષ્ઠિનું પ્રમુખપદ ડે. નથમલ ટાંટિયાએ સાંભળ્યું. ઉપાધ્યાય શ્રી અમર મુનિજી અને મુનિશ્રી રુપચંદજીનું સાન્નિધ્ય ગોષ્ઠિઓને મળતું રહ્યું. તા. ૧૭ નવેંબરે મહાવીર પડેલમાં શેઠ હરકચંદજી. પાંડવાના પ્રમુખપદે ખાસ સભા જવામાં આવી જેમાં કે. નથમલ ટાંટિયા, બર્માના બોદ્ધ ભિક્ષુ ડે. યુ. જાગરાભિવંશ, થાઇલેંડના બૌદ્ધ ભિક્ષુ શ્રી. ખેમા પાલી, વિયેટનામ નિવાસી રેવર... શા અને લાઓસના આ વિદેશી વિદ્વાનોએ ભગવાન લેખાવ્યા. બધા વિદેશી વિદ્વાન રહેવાસી શ્રી. ઉનીમી પકાંગ સભામંચ પર ઉપસ્થિત થયા. અને ઉપદેશને અનુકરણીય જેનો અનુવાદ તત્કાળ નવનાલંદા WAR GIક્ષાહિતીફિશીખ8 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ચદનબાળા રાંકડી, પાસે બહુ અપમાન, im @ins Dr ‘elete 1611a Bobe ૬૧ નેત્રયજ્ઞ રાજગૃહી [ીરાયતન] ભાર ગિરિ-વીરાયતનના મેદાનમાં નેત્ર-શિખિર જાયે હતા, બિહારના પ્રસિદ્ધ નેત્ર ચિકિત્સક ડૉ. આર. એચ. પી. સિહા તથા ડે. બક્ષી કે. આર. પી. સિંહા વિગેરેએ રાગીઓની લગભગ ૮૦ સેવા કરી હતી, રાગીઓને રહેવા, ખાવા, પીવા અને દવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી. વીરાયતન તર ફથી અધાને ચશ્મા પણ આપવામાં આળ્યા હતા. Jain Educationa International મહાવિહારના પ્રાધ્યાપક શ્રી, અગરાજ ચૌધરીએ કર્યાં. ઉપાધ્યાય શ્રી અમરમુનિજી, મુનિશ્રી રુપચંદ્રજી, મહાસતી ચંદનાજી આદિ પણ સમારંભમાં ઉપસ્થિત હતા. આ સાધુ-સાદવીએના પણ મહત્ત્વપૂર્ણ પ્રવચને થયાં. કાર્યક્રમાનું સંચાલન કલકત્તાના શ્રી. કમલકુમાર જૈન કરી, રહ્યા હતા. શ્રી. કલ્યાણુકુમાર જૈને, કલકત્તાના શ્રી. કિંગ'ખર જૈન સ'મેલન દ્વારા પ્રકાશિત સહિ ત્ય વિદ્વાનેાને ભેટ આપ્યુ. સથવાર તમસોમાં નિર્ધા માહિતા વિશેક For Personal and Private Use Only vinˇˇˇˇˇˇˇˇ વાડાન ચા નેત્રદાન જ વિદ્યાદાન 22 ના mmmmmmmm : રાજગૃહી ઃ ઉપાધ્યાય શ્રી અમરસુનિ પ્રેરિત અને સ્થાપિત અત્રેની ‘વીરાયતન’ સસ્થા દ્વારા વસ દાન, નેત્રદાન અને વિદ્યાદાન એમ ત્રણ યાજનાએ ખની હતી. વસ્ત્રદાન ક ૨૫૦૦ બાળકોને ખમીશ, પેન્ટ અને સ્વેટરના રૂપમાં આપવાનાં પૂરાપાષક નિર્ધાર કરાયા. નેત્રદાન : એક હજાર નેત્રરાગીઓની આંખ ના આપરેશન તેમજ તેમના ખાવા-પીવા આઢવા, દવા વગેરેના પ્રબન્ધના નિય વિદ્યાદાન : રાજગૃહી અને પાવાપુરીમાં ૨૫ પ્રાથમિક શાળા બંધાથવાના સંકલ્પ. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NR UT G HF ET UT UT UT E F થ. ઓગષ્ટ ૭૫માં સુશ્રી સરદારભાઈ હરિશ્ચન્દુ બડેરે (જયપુર) નવનર્મિત ચિકિત્સાલયનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. મુંબઈના ડે. દેસાઈ આ ચિકિત્સાલયમાં સેવાઓ આપે છે. રક્ષાબંધનના દિવસે “ વીરાયતન વિદ્યા વિહારને પ્રારંભ થયો. આમાં ૭૦૦થી રાજગૃહી : રાષ્ટ્રસંત ઉપધ્યાય શ્રી અમરમુનિની પ્રેરણાથી અત્રે “વીરાયતન” નામે વિરાટ, મહત્ત્વાકાંક્ષી અને બહુ મુખી જના સાકાર બની છે. નિર્વાણ શતાબ્દીના ઉપલક્ષમાં ૧૯૭૩થી શરૂ થયેલી જના આજ પ્રગતિને ઘણે યશસ્વી પંથ કાપી ચૂકી છે. ધાર્મિક, લયન રા US ગૌ દેવાના આસને, શુકલ ધ્યાન, ધરતાં SR gg gg 蝙 蝙蝠 蝙蝠 પ્રસન્ન દ પ્રકૃતિમાં પ્રભુ, કેવળજ્ઞાન પામ્યા : વધુ બાળકો અભ્યાસ કરી રહા છે. આધ્યામિક, સામાજીક, સાહિ- ત્યિક વગેરે પ્રશય પ્રવૃત્તિઓ માટે પ્રશ્ય વિદ્યાપીઠ, શ્રત છે સંબધિકા, કલ્પતરૂ, મૈત્રી વિહર, પ્રેરણા તંત્ર આદિ. ભવનનાં નિર્માણ થયાં છે. - દીપાવલી પ્રસંગે અત્રે ૪૫ દિવસ સુધી આગમ વાચના થઈ. માર્ચ ૭પમાં નેત્રયજ્ઞ US S S T US T UR સંસ્થ ઉપક્રમે વ્યસન મુકિતનો વ્યવસ્થિત પ્રયાર થાય છે તેમજ અનૈતિક કામ કર નારાઓને પ્રેમથી સમજાવી તેમાંથી તેમને છોડાવીને કામે પણ લગાડાય છે, E UT Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિશાળ ક્ષેત્રફળમાં પથરાચેલ વીરાયતનમાં કામ કરતાં કમ ચારીઓ, કાર્ય કરે તેમજ મજુરા સુદ્ધાં ન ધુમ્રપાન કરે છે.ન શરાબ પાન, કાઈ માંસાહાર કરતું નથી સૌંસ્થાના સહયેાગથી પ`ડિત પુરની એક શાળાને જિષ્ણે ધાર થયા અને તેની પાસેના સમ લપુર ગામમાં એક શાળાનુ નવ નિર્માણ થયું. આગામ મંદિર, ઉપાશ્રય વગેરે સાધના ભવને નિર્માણુ કરવાની પણ ચેાજના છે. ગેાસ દનનું' નિર્માણ ચાલુ છે, બિહાર સરકારના સહુ ચેગથી ‘ગુણુશીલક ચૈત્ય ’ બની રહ્યું છે. એ ઉપાશ્રયેાનુ' ખાતમૂ તુત થઈ ગયું છે. ૬૪ 2 શિબિર થઈ. રાજગૃહીઃ વીરાયતન સંસ્થાના ઉપક્રમે અત્રે ૨૫ શિબિરમાં પૉંડિત વિજયડીસેમ્બરથી જ જાન્યુઆરી મુનિજી, મુનિરૂપચંદજી, ૭૫ સુધી ઉપાધ્યાય શ્રી અમર. સાધ્વી શ્રી સુમતિકુંવરજી. ( મુનિના સાનિધ્યમાં તેમજ સાધ્વી ચક્રનાજી આદિ શ્રમણ વિપક્ષ્ય સાધના શિખરના શ્રમણી ઉપરાંત અમે(રકા, પ્રેરક અને સૉંચાલક શ્રી સત્ય-કેનેડા, ઈટલી, ઈંગ્લેન્ડ સહિત નારાયણજી ગાયન્કાના નિર્દેશ ૧૧ રાષ્ટ્રોના ૮૧ અને ૪૫ નમાં વિપરયના – ધ્યાન, ભારતઓએ ભાગ લીધા હતા. Jain Educationa International સતામ આપના PF For Personal and Private Use Only ✔ *e? The late દેવ–પશુ–નર સાળળે, વૈર તણું નહીં નામ; આપે જ્યાં પ્રભુ દેશના, શિક્ષણુ અને માનવતા માટે રૂા. લાખના નિધિ વિદિશા : શ્રી ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મા નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ વિદિશાએ રૂા. એક લાખના નિધિ સ્થા પાના નિર્ણય કર્યાં છે. આ નિધિનેા ઉપયોગ જૈન સમાજના બેકાર, અપંગાની સહાય માટે કરશે. પ્રતિભાશાળી ગરીમ વિધાથી એને શિક્ષણ સહાય પણ અપાશે. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * + ' , ' , હા , પંદર દિવસ સુધી પટણમાં ઉજવણું + ૧, ૨ હથિી રાહ ઈન્દ્રભૂતિ ગૌતમ સહિત બ્રાહ્મણ પંહિતાને ભગવાન મહાવીર જનધર્મની દીક્ષા આપે છે.. જ. use Aત પટણા : મી જેન નવયુવક મંડળના ઉપક્રમે નિર્વાણોત્સવના વર્ષને અનુલક્ષીને ભગવાન મહાવીર જન્મસ્થાન અવસર નિમિતે પંદર દિવસને જાહેર કાર્યકમ પેજવામાં આપે, તા. ૨૦ એપ્રીલના રોજ સુપ્રસિત સાહિત્યકાર ડો. કુમારવિમલ. છના પ્રમુખ સ્થાને વિદાઠાનું સુંદર આયોજન થયું. તા. ૨૩મી બુધવાર, જમકલ્યાણક દિને છપન દિકુમારી મહેસવ, પૂજા, ભાવનાદિ સુંદર કાર્યક્રમ થયા તા. ૨૭ના ભક્તિ. સંગીત સમારે જાણીતા સંગીતકારો દ્વારા ભાવપુર્વક યોજાયે. તા, ૪ મેના અંતિમ દિવસે સમાપન સમારોહ આચાર્ય હરિમોહન ઝાના પ્રમુખપદે યોજાયો. તેમાં અતિથિવિશેષ શ્રી જિતેન્દ્રસિંહ, બિહાર હિન્દી સાહિત્ય સમેલનના અધ્યક્ષ અને ભૂતપૂર્વ સંસદ સભ્ય શ્રી ગંગાશરણસિંહ, સ્વાગતાધ્યક્ષ શ્રી શાંતિ- 5 કમા જૈન, સ્વાગતમંત્રી શ્રી છતરસિંહ ઠઠારી વગેરેના મનનીય પ્રવચન થયા. તેમજ “અહિંસા કે અવતાર' નામે નાટિકા મંડળના કલાકારોએ આકર્ષક રીતે ભજવી. સભાનું સંચાલન મંડળના સચિવ શ્રી મૂલચંદજી વડે કર્યું હતું. પ્રતિદિન સ્નાત્રપૂજા ભણાવવામાં આવેલ | | | પ્ર દર્શન ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦ પરમાર અને મહેમાનોનું માં નિર્વાણોત્સવ નિમિતે વાગત કયુ. પ્રદર્શન ઉદ જગીરમાં એક જ ચિત્ર- પાવન પ્રસંત શ્રી અમરકલા અને પુસ્તક પ્રદર્શનનું મુનિએ શ્રી ૧૧વિરાટ આયોજન થી હિમ- સિહ નાહરના પ્રમુખપદે Grand ખર જેને સરસ્વતી ભવન, કર્યા. એમણે જૈન ધર્મપર (૨ાજગી૨)માં શ્રી જેન સિદ્ધાંત પ્રકાશ ફેકતાં જન ચિત્રકભવન, આપના તથાષા- લાને વતમાન યુગમાં નમાં યોજવામાં આ૫. શિક્ષણનું આધુનિક માધ્યમ આના આયોજક શ્રી. સુબા હોવાનું જણાયું. - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગયા. મગધ વિશ્વ ૦૦૦ૌતિક શિક્ષણ માટે સંવિવાદ વિદ્યાલય, બેધગયા અને અત્રેને જે સમાજના અને બેનમુન દના ચેથી અન પાંચમી સંયુકત ઉપક્રમે પમી એપિલ બેઠકનું અધ્યક્ષસ્થાન છે ૭૫થી ત્રણ દિવસ માટે જન સાહિત્ય રામાવતાર શુકલે સંભાઅખિલ ભારતીય ભગવાન કલા પ્રદર્શન મહાવીર ૨૫૦મા નિર્વાહ ન્યું હતું. છઠા સત્રમાં સવારે ડે શ્રીધર વાસુદેવ મહોત્સવ સંવિવ દ” જાયે વીરનગરમાં યોજાયે હતે. સેહની અને બપોરે ડે. હતો. ભારતીય વિજ્ઞાન અકાદ- કે. ડી. બાજપેયી અદધક્ષઆ સંવિવાદમાં ૧૦ મીના અધ્યક્ષ ડો દે લત- સ્થાને હતા. સંવિવાદમાં અહિંસા અકાદમીની સ્થ સિંહ કોઠારી પદ્મવિભૂષણે જૈન ધર્મના પ્રખર અભ્યાસી પના કરવા માટેની જોગઊદ્ઘાટન કર્યું હતું. શ્રી નામી વિદ્વાનોએ ભાગ સાગરમલજી જૈનની અધ્ય લીધે હ. વાઈ સૂચવત અને દેશમાં બાળકોના નૈતિક અને ક્ષતામાં મળેલા આ સં સંવિવાદમાં વિદ્વત્તાશૈક્ષણિક વિકાસ માટે વિવાદમાં પધારેલા વિદ્વા- પૂર્ણ વ્યાખ્યાન ઊપરાંત અખિલ ભારતીય સ્તરે નાનું રાયબહાદુર શ્રી જૈન સાહિત્ય અને ચિત્રએક શિક્ષણ સંસ્થા સ્થા- હરકચન્દ જૈન (રાંચી) કળનું પ્રદર્શન પણ પવાની જોગવાઈ સુચવતા વાગત કર્યું હતું. જાયું હતું. આમાં એમ બે ઠરાવ પસાર સંવિવાદના પ્રથમ બે સોના-ચાંદીના અક્ષરેથી કરાયા હતા. આ ઠરાવના દિવસનું અધ્યક્ષસ્થાન લખાયેલ. ૨૦ ગ્રન્થ, ૨૦ અમલ માટે સંકેની કે આદિનાથ નેમિનાથ તાડપત્રી, ૧૫૦૦ પ્રાચીન પણ નીમણુંક કરાઈ હતી. સિકકા, હસવલિખિત ઉપાધે, અને ત્રીજા દિવસે અનેક આ પ્રગટ ગ્રન્થો સંવિવાદ ગાંધી મેદા- હે જગદીશચન્દ્ર જેને તેમજ બેહજારથી વધુ નમાં નવ નિર્મિત મહા- સંભાળ્યું હતું. સંવિવા મૂલવવાન કલમક જૈન ચિત્રો પ્રદર્શિત કરાયા બુધમાન પુરુષો પાસેથી મેં સાંભળ્યું છે કે, સુખશીલતાને હતા. ત્યાગ કરી કામનાઓને શાંત કરવી તથા નિસંગ તાડપત્રી ગ્રામ થવું એ જ વીરનું વીરત્વ છે. વિક્રમની ૮મી સદીથી ૧૩મી સદીના કન્નડ મહેતા ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટ લિપિના સચિત્ર ગ્રન્થ હતા. મહેતા કન્સ્ટ્રકશન કંપની પ્રદર્શનમાં ૮મી સદીમાં લખાયેલ સચિત્ર જૈન રામાભારત હાઉસ, ૧૦૪, એપલ ટ્રીટ, ફેટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૧ યણની અલભ્ય કૃતિ પણ એક વાઈસ સા૨ * ** * * * હતી. રાજા - a[માનિતા વિશેષ ૪િ * પNGર છે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જેને તું હણવા માંગે છે તે તું જ છે; જેના ઉપર તું શાસન કરવા માગે છે તે તું or છે; જેને તું પરિતાપ ઉપજાવવા માગે છે તે તું જ છે; જેને તું દખાવવા માગે છે તું જ છે; તથા જેને તું મારી નાખવા માગે છે તે તું જ છે.~ આ પ્રમાણે જાણીને સમજુ માણસ કોઈને હુ છુ ત ન થી કે હ ણુા વ તે ન થી. 卐 નટવરલાલ ચુનીલાલ ભણશાલી Jain Educationa International સપના, ચેાથા માળે, જૈન મંદિર પાસે, રીજ રાજ, વાલકેશ્વર, મુંબઈ-૬. પોતાનું હિત ચ્છિનાર સાધક પા ૫ ની વૃદ્ધિ ક૨ના૨ ક્રોધ, માન, માયા અને લેભ એ ચાર દોષાના ત્યાગ કરે. ક્રોધ પ્રીતિને નાશ કરે છે, માન વિનયને નાશ કરે છે, માયા મિત્રો નાશ કરે છે, લેાલ બધાને નાશ કરે છે. ક્ષમા થી ક્રૂધ ને હુ ણુ વે, મૃદુતાથી માનને જીતવુ, માયાને સરળતાથી અને લેાલને સતષથી વશ કરવા. 5 જી. એલ. દાવડા એ. એસ. ડી. પેઈન્ટસ For Personal and Private Use Only કાલસેન્ટ રેડ, થાણા (મહારાષ્ટ્ર) : ફોન : ૫૯ ૧૨ ૯૭ ૬ ૫૯૪૨ ૫૧ : રહેઠાણુ : ૧૮, રેવન્યુ, બીજે માળે, રેહવે ક્રોસીંગનો પાસે, ચેમ્બુર, મુ`બઈ-૭૧. ફેશન ઃ ૫૨૩૨ ૮૪ Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મ તારામ જાણી કરી શકાતી જિનો કારક છે ગયા ? જિહવા નિવાણું મહત્સવ સમિતિ જીત એક પાવાપુરીની સમારંભમાં પટના ડીવીઝનના જળમંદિરની આયુક્ત શ્રી એફ. અહમદ પ્રતિકૃતિવાળી પીલગ્રીમ હેપીટલના પ્રાંગણમાં ટપાલ ટિકિટની ભગવાન મહાવીર બ્લડ બેન્ક તસ્વીર ભવનની” શીલારોપણ વિધિ ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. ૧૩થી ૧૯ ગયા : જૈન સિદ્ધાંત ભવ ગયા : જુના બજાર રેડનું નવેમ્બર સુધી સાત દિવસને [આરા ના ઉપક્રમે ૫ થી ૧૦ નામ બદલી “ભગવાન મહાવીર ભરચક્ક કાર્યકમ જાય હતે. એપ્રિલ ૭૫ સુધી જૈન ચિત્ર પથ, નવું નામ રાખવામાં તેમાં નિર્વાણ અર્થે સમર્પણ, કલા પ્રદર્શન યોજાયું હતુ આવ્યું. કુલપતિએ ૧૧ અપરાઘકે કીડે” નામની આ હોલતસિંહજી કંઠારી ખૂલે મૂક્યો હતો અને તેમણે નાટિકા વગેરેનો સમાવેશ થાય પ્રદર્શનનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. ભગવાન મહાવીર પુસ્તકાલયનું છે કરી હતી. પ્રાપ્ત થયેલા કામોમાં પણ ઈરછા ન થવી એનું નામ વિવેક જ્યાં કઈ પરતંત્રતા કે તાબેદારી નથી, એવી સિદ્ધ અવસ્થાનું સુખ એ જ સાચું સુખ છે, એનું નામ મોક્ષ છે. એજ પરમાનંદનું અક્ષય-ધામ છે. શેઠ ચંદનમલ લાલચંદ એન્ડ કુ. મરીન ડ્રવના પ્રતિક્રમણ કરતા - ૧૫, પહેલી અગિયારી લેન, બીજે માળે, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૩. શ્રાવિકા બહેને બુદ્ધિમાન પુરુષે (વરતુઓને) અંત સેવે છે. માટે જ સંસારને અંત લાવી શકે છે. પાટણ જૈન મંડળ | દિલ ખુશ ડાઈંગ એન્ડ પ્રીન્ટીંગ વર્કસ ૩૭, મરીન ડ્રાઈવ, ૬૫, શામસેટ, રટ્રીટ [છીપી ચાલ] મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨. નેતાજી સુભાષ રોડ, ઓફીસ : ૨ ૧૬ ૧૦ ૩૨ ૪૨ ૯૭ મુંબઈ-૪૦૦ ૦૨૦ ન - ફેકટરી : ૫૭૬૪૬૧૫૭૬૪૬ર ગોદામ : ૩ ૮૩૬૫ - પYS લવોમમાં E! જ દર , :' , Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ •P 13 કુ.કે ‘sra are name પ્રદક્ષિણા દઈ વીરને, પાછું ફરતું એ જ; ર Jain Educationa International v થઇ. આશ જૈન સિાંત જીવન આાના ઉપમ પ્રાચીન જૈન ચિત્રો, તાડપત્રી, હસ્તલિખિત થયાનુ પ્રદર્શન આશ, ગમા તેમજ રાજગૃહી-ત્રોય સ્થળોએ યોજાયા. તી'' મહાવીર જક્ષમદિના જિર્ણોધાર કરાયો. શ્રી હાપ્રસાદદાસ ન ઉચ્ચ વિદ્યાય માટે રૂા. અઢી લાખના ખર્ચે વિદ્યાલય તથા આવાસનુ નિર્માણ થયુ • રૂા. બે લાખના ખર્ચે' શ્રી હરખેનકુમાર જૈન દિગબર જૈન ધર્મશાળાનુ નનિર્માણ થયુ. શીપ હજારના ખર્ચે આ જૈન બાશા વિકાસમાં શ્રી તીથ''કર મહાવીર માનસ્તંભનું નિર્માણ થયું. તેમજ તીર મહાવીના પ્રાચીન મંદિરના જિણીધાર કળયા. આ ઉપરાંત અત્રે શ્રી જૈન કન્યા પાઠશાળા તરફથી મહિલા સમેલન યોજાયુ. નિર્વાણ દિન અને જન્મ કલ્યાણક દિને જાહેરસભા મહાવીરના પચીસસોમાં mmm સન્તા.. નિર્વાણ, માહિતી વોઈ આગમાં નવનિર્માણુ For Personal and Private Use Only ૯ Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીરની ૨૫મી નિર્વાણુ શતાબ્દીની પાવન સ્મૃતિમાં બિહાર રાજ્યમાં થયેલી અને થનાર યોજનાઓ બાલ રાત્મક || શ્રી સદાચલ- 3 શ્રી કમલદહજી સિદ્ધક્ષેત્ર D રાજગિરી સિદ્ધ ક્ષેત્ર T સિદ્ધક્ષેત્ર પટના ૧. વિપુલાચલ પર્વત, રત્નાગીરી, ૧. શ્રી દિગમ્બરાચાર્ય અહી લગભગ ત્રીસ અને ઉદયગીરી–આ ત્રણ પહાડ પૂજ્ય વિમલસાગરજી મહારાજ- હજાર રૂપિયાના ખર્ચે જિણે- ભવ્ય પ્રવેશદ્વારનું નિર્માણ - ૫૨, પાકી સુંદર સીડીઓ અને ની સત પ્રેરણાથી એક વિશાળ દ્વારનું કાર્યો મહદ્ અ ી ૫ણ એ સંદર વિશ્રામ ગૃહ, ત્રીજા અને ભવ્ય નયનાભિરામ શ્રી થઈ ચૂકયું છે. આ ક્ષેત્રમાં અને બીજા પહાડની નીચે, સમોસરણ મંદિરનું બાંધકામ હવે મંદિર, ચરણપાદુકા પહાડના માર્ગમાં પાકી બેન્ચ, ચાલુ છે. ભારત ભરમાં આ બગીચ અને અતિથિભવન મંદિંર અનેખું છે. ખર્ચ વીસ માટે એક વિસ્તૃત ચેજના ખર્ચ લગભગ પાંચ લાખ લાખ રૂપિયા - રૂપિયા થવાની ધારણા છે. પટણાના શ્રી પ્રકાશ જેને ૨. તેરહ પંથી કાઠી અને તૈયાર કરી છે ૨. વિપુલ ચલ પર્વત પર, વીસ પંથી કઠીમાં-નવાં રૂમો જયાં ભગવાન મહાવીરની પ્રથમ અને બંગલાઓનું નિર્માણ- | શ્રી ગુણાવાજી સિદ્ધક્ષેત્ર દેશના થઈ હતી ત્યાં એક કાર્ય થઈ ચૂકયું છે તથા જિ. અહી પણ જોદ્ધારનું કાર્ય ભવ્ય સ્મારકનું નિર્માણ કાર્ય દ્વારનું કામ પણ થયું. ખર્ચ- પૂર્ણ થઈ ચૂકયું છે. ખર્ચ દસ ચાલુ છે. જેમાં આજ સુધીમાં હજાર રૂપિયા, કાણુ પાંચ લાખ રૂપિયા. પચાસ હજાર રૂપિયા ખર્ચાઈ ચૂકયા છે. કુલ ખર્ચ લગભગ || શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર ચંપાપુરજી | શ્રી પાવાપુરીજી સિદ્ધક્ષેત્ર દસ લાખ રૂપિયા. ૧. અહીં એક સુંદર કીર્તિ ભગવાન મહાવીર સ્મારક ૧ સ્થંભનું નિર્માણ તથા ૨૪ માટે એક પેજના વિચારાઈ છે. આચાર્ય શ્રી, ટુકેનું નિર્માણ થઈ ચૂકયું છે, રહી છે. જેમાં લગભગ વીસ વિમલસાગરજી મહારાજની ખર્ચ લગભગ ત્રણ લાખ લાખ રૂપિયાના ખર્ચની પ્રેરણાથી એક સરસ્વતી ભવન રૂપિયા. , ધારણા છે. તથા સભા ભવનના બાંધકામનું નવા પચીસ ટાઇ તે અસહજતા, भाहता विश Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ कृतापराधेऽपिजने, कृपामन्थरतारया; इषद्बाध्यादयोभद्र', ૬ ૪ 8 F = " = = :.. એક જ રાતમાં વીસ વીસ પ્રકારના ઘેરાતિઘેર ઉપસર્ગ કરનાર સંગમદેવ માટે પણ ભાવદયાને પ્રવાહ રેલાવનાર કરુણનિધિ શ્રી મહાવીર સ્વામી ભગવાનને કેરી કેટી વંદના હે! કેશવલાલ દલપતભાઈ ઝવેરી સુખદેવી રોડ, ઝવેરી બજાર, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કાર્ય પૂર્ણ થઈ ચૂય છે. આ પ્રાણીના મંદિરનો જીર્ણોદ્ધાર બીજા માળનું અપિકામ, શહેરમાં બે માળનું સુંદર ભવન છે. થઈ ચૂકી છે. નવાડીમાં પીવાના પાણીની ચાર વિશાળ રોકાણુ બે લાખ રૂપિયા. નવા વિદ્યાલયનું બાંધકામ ચાલુ રાંદીઓનું પકામ, ભગવાન ૪. ધર્મ શાળાની પાછળ છે. ખર્ચ લગભગ એક લાખ મહાવીર તૂ૫. પ્રસૂતિ ગૃહ. આધુનિક સુંદર અને બધી સગ- રૂપિયા શહેરના મુખ્ય સ્થાનોમાં ભગવડતા ધરાવતા દસ બંગલાને , સરાક ન જાતિના વાન મહાવીરના ઉપદેશ આલેતૈયા૨ થઈ ચૂકયા છે. ખર્ચ વિધાથીઓ માટે ઈમરી ખિત આરસ પથરની તખ્તીએ, દેઢ લાખ રૂપિયા. એક છાત્રાલય શરૂ કરવામાં | સ્ફીગંજ ૫. વિપુલાચલ પર્વતને આવ્યું છે. શ્રી મહાવીર કીડાંગણ તળેટીમાં એક સુંદર મહાવીર જેન શિવાલય ભવન બાંધકામ ઉદ્યાન અને કીર્તિસ્થંભનું થઈ ગયું છે. નિર્માણ કાર્ય શરૂ થઈ ગયું છે. | પટના ખર્ચ ચાર લાખ રૂપિયા. जैन प्रतीक - પટનાની ક્ષેત્રીય સમિતિના ૬. પાંડુલશલાજી પાસે પ્રચાર-મંત્રી શ્રી. પ્રકાશ જેને મહારાજ શ્રેણિક અને મણી સૂચવેલ ૩૧ સૂત્રી જનાનુસાર ચેલણાનું સમારક, રોકાણ રાજધાનીમાં કાર્યોની રોજના લગભગ એક લાખ રૂપિયા. પર વિચારણું કરવામાં આવી. હજારી બાગ બિહાર પ્રદેશની તિવત્સવ ૧. દિગમ્બર જૈન મિડલ સમિતિ દ્વારા જાહેર થયેલા કુલના મકાનના બાંધકામને કાર્યકમે વિશે વિચારણા કરપ્રારંભ થઈ ચૂકી છે. વામાં અાવશે. ૨. બિહારના લગભગ બધા परस्परोपाहीजीवानाम् રાજ્યનાં આ બધાં ગામે જિલ્લાઓમાં ભગવાન મહાવીર અને શહેર ઉપરાંત ગુણિયા, મારકાનું નિર્માણ. કંડલપુર, બિહાર શરીફ, લછવાડ, U રાંચી : ક્ષત્રિયકુંડ, જમશેદપુર, મુર્શીદાબાદ, ઈચાગડ, બાલસુર, પૂણિયા, ધીર, ૧. ભગવાન મહાવીરના ૪. શ્રી ગિબર જેન મંદિર શાહબાદ, દિનાજપુર, અજીમગંજ, ૨મા૨ક રૂપે એક ભગ્ય ટાવરન પર કવ જાહણ સમારંભ પ્રભા ચિત્તરંજન ગામોમાં પણ ભગવાનના નિમણ, ખર્ચ લગભગ એક વના સાથે આ વર્ષે કરવામાં કલ્યાણ વિવિધ ભક્તિ કાર્યક્રમથી લાખ રૂપિયા. આજે, ઉજવાયા હતા. તે દિવસોએ જિના૨. સરાક જાતિના ક્ષેત્રોમાં ગયા: ખાનગરમાં ૨૫૦૦માં લયમાં નાત્રપૂજ, રાત્રિભાવના થયા. નવાડી, અગાસવામાં નવિન નિવાણ વર્ષ નિમિત્તે અનેક હતા. જાહેરસભામાં વિવિધ વાતામંદિરનું નિર્માણ અને દેવલ નિર્માણ કાર્ય શરૂ થઈ ચૂક્યાં છે ભગવાનને ગુણાનુવાદ પણ રાજ તરાઈ તથા ચૌકાહાતુના છે, જેમાં જૈન ધર્મશાળા પર કર્યો હતો. ૨ ૪ - પ્રી Sાતી વિધિ ISE - - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ક ક ભગવાનના ૨૫૦૦મા નિર્વા કહયાની ઉજવણીમાં રાજ્ય સરકારે તે પિતાની મર્યાદામાં રહી ભાગ લીધે જ, પરંતુ ગુજરાતની ધર્મપ્રિય જનતાએ તે આખાય વર્ષ દરમ્યાન વિવિધ આરાધના અને અનુષ્ઠાને હારા આ અતિહાસિક અવસરની ઉપાસના કરીને તે સાચે જ કમાલ કરી ! ગુજરાત એટલે પૂજય શ્રમણ ભગવંત અને સવજીએ તેમજ મહાસતીજીની સતત ઉપસ્થિતિથી પાવન બનેલી પુણ્ય ધર. પૂજય આચાયોદિ પદસ્થ મુનિભગવંતે અને સાધવજીએ તેમજ મહાસતીજીની પ્રેરણાથી અને તેઓની મંગળ નિશ્રામાં રાજ્યના અનેક ગામો અને શહેરોમાં ભગવાનનાં પાંચેય કલ્યાણકેની શાસ્ત્રોક્ત વિધિ પ્રમાણે ઉપાસના કરવામાં આવી. ] આ મંગળ એ નિમિત્તે દેરાસરામાં-સમુહ મનાત્ર પૂજા ભણાવાઈ, –છપન દિફકમ રી સ્નાત્ર ભણાવાયા, –પંચાહ્નિકા મહત્સવ થયા, -અષ્ટાહિકા મહોત્સવ થયા, -શ્રી ઋષિમંડળ જેવાં મહાપૂજન થયા. 0 અને ઉપાશ્રયમાં– –ભગવાનના જીવન પ્રસંગે આલેખતી રંગેળી એ થઈ, –આ રંગેની ફરતે ૨૫૦૦ દીપક પટાવાયા –હરતી ફરતી રચનાઓ થઈ, -૨૫૦૦ સ થિયા કરાયા, -૨૫૦૦ સામાયિક થયા. E FT Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જીપ્તાહ સુધી નવકાર મંત્રને અખંડ જાપ થયા. ગણીને ૫૦૦ના આંકને શુકનવ' શાવિકાએ વરસમાંઃ -૨૫૦૦ ગાથા કરવાના, ~૨૫૦૦ પૃષ્ઠને અભ્યાસ કરવાના, ~૧૫૦૦ સામાયિક કરવાનાં, —૧૫ દિવસ બ્રહ્મચય પાળવાના, ~૨૫ ઉપવાસ કે આયખિલ કરવાના અને —૨૫ દિવસ મૌન રાખવાના નિયમ લીધા, રાજ્યમાં અમદાવાદ, વડેદરા સહિત મેાટા શહેરામાં નિર્વાણ કલ્યાણક અને જન્મકલ્યાણના દિવસે એ ભવ્ય અને ત્રિરાઢ રથયાત્રાએ નીકળી. આ રથયાત્રામાં મષાજ ફકાના શમણેા, શ્રમણીએ તેમજ જૈન-જૈનેતરો જોડાયાં. કઠેકાણે ગુણાનુવાદ સભાએ થઈ. પૂજ્ય સાધુ-સાધ્વી ભગવંતેાની પ્રેરણાથી ૨ માટે, દુકાળ રાહત માટે, સામિયક ભક્તિ વગેરે માટે ક્રૂડ થયા. અને તેમની પ્રેરણાથી ઘણુ જૈન-જૈન તીએ દારૂ, માંસ, જીગાર શ્રાદિ સન ત્યાગની પ્રતીજ્ઞ એ લીધી. ગેષરામાં શ્રી કુમારપાળ વિ. શાહુના પ્રયનાથી ગામમાં ભૂંડના શિકાર પર કાયમી પ્રતિભ ́ધ મૂકવાનું ક.યમી અભયદાનનું યશસ્વી કામ થયું”. નવસારીના હીરા ઉદ્યોગ દ્વારા વાગરા તલુકાના અને બનાસકાંઠાના દુકાળ પસ્ત વિસ્તારનાં અનુક્રમે ૩૫૦ અને ૬૫૦ કુટુ એને ચાર ચાર માસ સુધી ૧૦ કીલેા જેટલુ અનાજ સત આપવાનું માનવહત કાય પણ ચક્ષુ'. ગિત ઉપાસના ઉપરાંત કેટલાંક નવનિર્માણના કાર્યાં પણ થયાં. તે આ પ્રમાણેઃ —અમદાવાદમાં મહુ વીર દૃષ્ટ —પાલૈયામાં ચૌમુખજી જિનાલય —ાકું [v]માં ચબૂતરા —સુર તમાં રૂ!. ૬૦ લાખના ખર્ચે ભગવના ૭૪ Jain Educationa International ૧૪. મહાવીરના મહાૌર્ જનરલ હોસ્પીટલ —વલસાડમાં શ્રી મહાવીર કલ્યાણ ટ્રસ્ટ —વરતેજમાં જૈન પુસ્તકાલય —ભદ્રેશ્વર તી માં કીતી સ્થંભ અને ધ્યાન મંદિરના નિર્ગુ ય —ધાનેરામાં આય'બિલખાતુ. જૈનેાની સાથેાસાથ જૈનેતાએ પશુ ઉજ્જ વણીમાં ભાગ લીધા હતા. સુથરી (કચ્છ)માં શ્રી સઘની વિનંતીને માન આપીને સ્થાકિ મુસ લમાનભાઇઓએ અઢાર દિવસ સુધી અહિંસાનુ‘ પાલન કર્યુ હતુ. ભૂજ અને પારખ`દરમાં કતલખાના અને મત્સ્ય ઉદ્યોગ અમુક દિવસેા માટે ધ રાખ્યા હતા. નિર્વાણ વ' દરમિયાન પુસ્તક પ્રકાશન પણ થયાં અને પ્રદશને પણ ચેાજાયાં, પ્રકાશને!માં શ્રી લલભાઈ દલપતભાઈ વદ્યામંદિર દ્વારા પડિંત શ્રી સુખલાલજી ત્રિવેચિત શ્રી તત્ત્વાસૂત્ર' અ ંગ્રેજી ભાષાંતર તેમજ ડે શુ બંગ સંપાદિત ઇગ્નિભ્રાસિયાઈ અને જૈક કન્સેપ્ટ એ ક્ એમનીસન્સનાં પ્રકાશનેા તેમજ મુતિરજ શ્રી અમરેન્દ્રવિજયજી મહારાજ જ્ઞખિત આમ જ્ઞાન અને સાધનાપતું પ્રકાશન નેોંધપાત્ર બની રહેશે. પડિત શ્રી મફતલાલ સધીએ પણ ભગવાનના જીવનની સચિત્ર ખાળવાર્તાએ લખી છે. લા. દ. વિદ્યામંદિરે જૈત-સાહિત્ય અને કલાનું પ્રદર્શન ગ્રેજ્યુ હતુ. તેમજ આ સ્ર સ્થાના પ્રયાસથી અને મુંબઈ નિર્વાણ મહેસવ સમિતિ તરફથી અમદાવાદમાં ગુજરાત વિદ્યાપીઠમાં “ જૈન કળા અને સ્થાપત્ય ” વિષે વિદ્ઘા લેગ્સ પરિસ'વાદ ચેાજાયા હતે. પરિસ વાદમાં થયેલ મામ્રીય ભાષણે ગ્રંથરૂપે ગુજરાત રાજયની નિર્વાણુ સમિતિ તરફથી રૂા. ૮૦ હજાના ખર્ચે પ્રકાશિત થશે. lanet ભા For Personal and Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : -D D D ગુજરાત સરકારે 0 ] - - - = 0 - - .: કિક જ ૧૯૭૫ના વર્ષને વધ–નિષેધ” અહિંસા વર્ષ ઘોષિત કર્યું હતું ગુજરાત રાજ્ય સરકારે મહોત્સવની ઉજવણી માટે રૂા.૧૫ લાખનું અનુદાન આપ્યું અને તેના તરફથી આ પાવન પ્રસંગ નિમિત્તે જે કાર્યો થયાં અને થવાના છે તે આ પ્રમાણે છે : I હઠીસીંગના દેરાસરની જગામાં ૭ર કટ છે આ વાતની આનંદ અને ગૌરવ પૂર્વક ઊંચે કીર્તિસ્થંભ” ઉભું કરાશે. “સ્થંભને નેધ લેવી રહી કે હાલ દિવંગત પણ નિવ, ખર્ચ રૂ. સાડા પાંચથી છ લાખનો થવાને વર્ષ દરમ્યાન વિદ્યમાન અને અમદાવાદમાં અંદાજ છે. બિરાજમાન પૂજય આચાર્ય શ્રી વિજયનંદન1 જન સાહિત્ય અને સ્થાપત્યનું પ્રદર્શન સૂરીશ્વરજી મહારાજે, આપણે દેશના વડાપ્રધાન જવા માટે રૂા. દેઢ લાખ મંજુર કર્યા. શ્રીમતિ ઇન્દિરા ગાંધી પર નિર્વાણ વર્ષના “સર્વજ્ઞ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર' નામના પુસ્તક પ્રકાશન માટે રૂ. ૨૫ હજાર મંજુર ઉજવણીની સફળતા માટે શુભ આશીર્વાદ આપતે કર્યા. સમિતિએ બાકીના રૂ. ૨૫ હજાર વ્યકિતગત પત્ર લખતાં ઉજવણીને વધુ બળ સત્વરે મંજુર કરવા વિનંતી કરી છે. અને ઉત્સાહ મળ્યા હતા. દેશભરમાં જે ભાગ્યઅલભ્ય બનેલ “શત્રુંજય ટેમ્પ” નામનું તાથી ઉજવણી થઈ તેમાં આ દિવંગત પૂજ્ય ડે. એસ લિખિત પુસ્તકનું પુનઃ પ્રકાશ- આચાર્યશ્રીનું મંગળ માર્ગદર્શન સારા પ્રમાણમાં ન કરવાનો નિર્ણય થયો છે. મળ્યું હતું. એમ કહી શકાય કે શ્રી ઝવેતામ્બર [ ગુજરાત વિશ્વ વિદ્યાલયનાં પુસ્તકાલયમાં મૂર્તિપૂજક જૈન સંઘના બે સફળ સુકાની ) મહાવીર કક્ષની સ્થાપના માટે રૂા. ૫૦ પૂજ્ય આચાચાર્ય શ્રી વિજયનંદનસૂરિજી મહારાજ હજારનું અનુદાન અપાયું. U “આસ્પેકટ ઓફ જૈન આર્ટ એન્ડ આર્કિટે. અને શેઠશ્રી કસ્તુરભાઈની રાહબરી હેઠળ આખા કેટ' વિષય પરના પરિસંવાદમાં વંચાયેલ ય વર્ષની ઉજવણી વધુ ભગ્ય, દિવ્ય અને પેપરનું પુસ્તક છપાઈ રહ્યું છે. ચિરસ્મરણીય બની રહી. - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " ... -- ૭૬ -ગુજરાત રાજ્ય –ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી. નિર્વાણુ મહત્સવ સાંતિ સરક્ષક : રાજ્યપાલ શ્રી કે. કે. વિશ્વનાથન પ્રમુખ શ્રી કસ્તુરભાઇ લાલભાઇ ઉપપ્રમુખ : શ્રી કાન્તીલાલ ઘીયા સર્વશ્રી સભ્યા Jain Educationa International કે. ટી. સારાવાલા માથુભાઈ જસભાઈ પટેલ જગદીશચંદ્ર માલુભાઈ ઈશ્વરભાઈ જેઠાભાઈ આત્મારામ ભેાગીલાલ સુતરિયા ચંદ્રકાન્ત ટોલાલ ગાંધી રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈ નરાત્તમભાઈ કેશવલાલ દલસુખભાઈ માલવિયા ઉમાકાન્ત પી. શા મધુસુદન એ. ઢાંકી ભગવતપ્રસાદ આર. પટેલ શાંતિભાઈ કુસુમભાઈ ઝવેરી ચંપાલાલજી જેન ઈન્દ્રવીરપ્રસાદ જૈન બાબુભાઈ ચુનીલલ મહેતા ચીમનલાલ ચુનીલાલ શાહ ચન્દ્રકાન્ત બકુભાઈ (રાજીનામુ આપેલ ) ગણેશમલજી ફુગઢ શુભકરણુજી સુરાણા નથમલજી સેઠિયા દલસુખલાલ છગનલાલ શાહે કપિલભાઈ કોટડિયા જયંતિલાલ ઠાકારલાલ માદી કાન્તિલાલ માણેકચંદ શાહે કુ ભજી શામજી વીરાણી કેશવલાલ અમૃતલાલ પારેખ શાંતિલ લ મંગળદાસ અમૃતલાલ મગનલાલ ગાંધી કરસનમાઈ લધુભાઈ ચીમનલાલ સી. શાહ ખીમચ'દ મગનલાલ વારા ડા. હરિવલ્લભ ભાયાણી ડા. ભાગીલાલ સાંડેસરા માહનલાલ પટેલ બાપાલાથે વધ રસિકલાલ છેટાલાલ પરીખ પંડિત બેચરદાસ રાશી પડિત સુખલાલજી સંઘવી રતિલાલ પાનાચંદ ગાંધી શયના સાંસ્કૃતિક પ્રવૃત્તિના નિયામક જીવતલાલ પ્રતાપશી (૨જીનામુ આપેલ) માહિતા વિશેષાંકો B n For Personal and Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામીના ૨૫૦૦માં નિર્વાણ મહત્સવની રાષ્ટ્રીય ધરણની ઉજવણુને અમો આવકારીએ છીએ. ઉજવણું પૂર્ણ રીતે સફળ નીવડે અને આ ઉજવણીથી ભગવાન મહાવીરના અહિંસા અને વિશ્વમૈત્રીના મહાન સિદ્ધાંતોને વિશ્વવ્યાપી પ્રચાર થાય અને તે દ્વારા સમસ્ત માનવજાત પરસ્પરના વેરભાવને વિસરે એવી અમારી શુભેચ્છા તથા શુભાશીર્વાદ છે. વિવ આજે વિનાશને પંથે આગળ વધી રહ્યું છે ત્યારે ભગવાન મહાવીરના અનેકાંતવાદ, પરમતસહિષ્ણુતા, શાંતિમય સહઅસ્તિત્વ, અહિંસા, વિઝવપ્રેમ અને કરુણાના સિદ્ધાંતે જ વિશ્વને વિનાશના પંથે જતું અટકાવનાર અને શાંતિ, વિશ્વપ્રેમ તથા સમૃદ્ધિના માર્ગે દેરી જશે. આ હેતુ માટે ભગવાન મહાવીરના દરેક સિદ્ધાંતને દરેક સ્તરે જેટલે ફેલાવે અને પ્રચાર થાય, તેટલે જીવમાત્રને ફાયદે છે. અને ભગવાન મહાવીરના સિદ્ધાંતના પાલન કરનારા દેશ તથા વિશ્વ આધ્યાત્મિક અને નૈતિક ઉન્નતિ મેળવશે. --આચાર્ય વિજયનનનસુરિજી મહારાજ અમદાવાદ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજ્યનંદનસૂરિજી મહારાજના ભારતના વડાપ્રધાન શ્રીમતિ ઇન્દિરા ગાંધીને શુભ આશીર્વાદ * * ** * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only W annelibrary.org Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રમેશચંદ્ર એન્ડ કુાં. ✩ ૪૭, જુની હનુમાન ગલી, બીજે માળે. સુબઈ-૪૦૦-૦૦૨. મેં સાંભળ્યું છે અને મને અનુભવ છે કે, ખંધનમાંથી છૂટા થવું તારા જ હાથમાં છે. માટે જ્ઞાનીએ પાસેથી સમજ પ્રાપ્ત કરીને, હે પરમ ચક્ષુવાળા પુરુષ ! તું પરાક્રમ કર. એનું જ નામ બ્રહ્મચય' છે એમ હું કહું છું. શખા પ્રાચીન તો શ્રી બામણવાડજી અ ય લાભ છે સીરેહી રેડ ( રાજસ્થાન )થી ચાર માઈલ દૂર જંગલમાં મંગલસમુ શ્રી ખ!મણવાડ તીથ આવેલ છે. મૂળનાયક શ્રી મહાવીર સ્વામી બીરાજે છે. અહીં શ્રીં ખાવન જિનાલય મંદરમાં શ્રી વીર પ્રભુના ૨૭ ભવેના પટ્ટોનુ તેમજ શ્રી સમેતશિખરજી મહાતીર્થનું નિર્માણ કા' ચાલી રહ્યું છે. ખેડાવાલા (હાલ પીડવા નિવાસી) શાહ હજારીમલજી ગુલાબચ ંદ ના ઘણા સહયોગ છે. આ કા'નું ખર્ચ વધી ગયું છે. રૂપિયા ૩૫૦ થી અધિક રકમ આપનાર દાતાનું નામ આરસની તકતીમાં લખવામાં આવશે. દેરાસરના છાઁદ્વારમાં તેમજ ઉપરોકત નવનિર્માણના કામાં સહાયની ખાસ જરૂર છે. દેરાસરની ખંને બાજુ શ્રી મહાવીર સ્વામીના પ્રથમ ગણધર શ્રી ગૌતમ સ્વામીજી અને પંચમ ગણધર શ્રી સુધર્માસ્વામીજીની મૂર્તિ બિરાજમાન કરવામાં આવનાર છે. શ્રી વીર પ્રભુને કાનમાં ખીલા મારવામાં આવ્યા તે સ્થાન પરના ઉપસર્વાં મંદિર (વીરવાડા દરવાજાની અંદર)ને છÍદ્ધાર ચાલુ છે. ઉપસગ મંદિરના બહારના ભાગમાં શ્રી વીરપ્રભુના સાત પટ્ટ બનાવવામાં આવનાર છે. તીથ'ના આવા પુનિત કાર્યમાં સકલ સઘને સાથ-સહકાર આપવા વિનતિ છે. વધુ વિગતે જાણવા નીચેના સરનામે પત્રવ્યવહાર કરવે. વ્યવસ્થાપક: શ્રી કલ્યાણજી પરમાન જી જૈન પેઢી,સિનેહી (રાજરથન) શ્રી બામણવાડજી જૈન તી,પે. વીરવાડા, ૨ટે. સાહી રેડ, : શાહ હુારીમલ ગુલાબચંદ્રજી, પે. પીડાડા, સ્ટે. સિરડી ડ Jain Educationa International મે. જયંતીલાલ સુરાજ ✩ ૩૩૧, ગોરજ ગલી, એમ. જે. આર્કેટ, સુબઈ-૪૦૦-૦૦૨, * * * For Personal and Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પદ્મ મ મ ણ વિશ્વ પિના પ્રભુ મહાવીરનાં અમે સા સતાન પુજ્ય આચ. શ્રી વિંજયનનરજી !!જ અને પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી છેટાજી મહારાજ વીર નિર્વાણુ શતાબ્દી ઉજણીની ચર્ચામાં લયલીન __ હ્યાં અમદાવાદ : અ સે દ કુ સ્ટફ સાથે હાજર હતાં. આ મંડળેની બહેનેાએ વઘેડામાં હૈય ની àશથી રાસ -ગરબા-નૃત્ય કરીને સૌને શ્રાવત મેળ મનાવ્યા હતા. શથી અમદવાદના શ્રીસ ઘર ક્ષી શેઠ રહી સત્ર કેસરી ગની વાડી ના તીર્થ સ્વરૂપ 'નમદિરમાં ભગ! મવીર ની ૨૫મીનિર્ભ શતાબ્દીની એક વિશાળ અને સુદર વણીના ઉપલક્ષ્યમાં અષ્ટાર્તે સજાવેલી બગીમાં ભગવાન મહુાવીરની દૂધ જેવાં સફેદ ખાર કા મહે।ત્સવ શરૂ થયે, કુંભસ્થાપના, નાદિ લા પૂજન અમે િદ ચો ।, આ બધાંની ઉછ મણી થાઈ હતી. અમદાવાદ સમાં કડાયેલી ત્રેવીસ ઈંઈંચ પ્રમાણ ભવ્ય મૂતિ (અપ્રતિષ્ઠિ1) પધરાવેલી એ મૂર્તિ સૌને માટે એક અનેાખુ આકર્ષણુ કેન્દ્ર બની હતી. આસા વદ અમાસે તા ૧૩ ખરે ફતામાં પાળ-ચી 3 પર આવેશ શ્રી મેટાં વીરના દેરાસર શો પ્રશ્ ઘેાડા નીચે. ઘેડમાં 1ક ઘેડા, રથ, મંગી પેલસ ડ, હિન્દુ જીયા એન્ડ વગેરે ક`ક રાતે ગેડાયા હતાં, દાવાદના તમામ જૈન મહેલા ત મડશે. ૧ Jain Educationa International મહાવીરન આદિ પૂજ્ય આચાય દેવે ઉપરાંત, લવાની પાળનેા ઉપા શ્રય ડહેલ ને ઉપાશ્ર', ટ્ટીની આ રીતે ઉપ શ્ર, વિમળને ઉપાશ્રય વગેરે અનેક ઉપાશ્રયે થી દરેક સમુદાયના પૂજય મુનિ રાજે આ વઘેાડામાં પધાર્યા હતા. માહિતા વિશા વઘે ડ!માં રજારાની સખ્યામાં ગૃવગે ભાગ લીધેા હતેા. એ ષ્ટિએ અમદાવાદ માટે આ અભૂપૂત્ર વરઘેાડા તુતે. પૂજય આચાર્ય શ્રીવિજયનમાં નંત સૂરીશ્વ જી; પૂજય આ શ્રી દેવેન્દ્રસાગર સૂરીશ્વ જી મ, આપશ્રી એ કાર સરીશ્વ જી મ. તમામ શહેરના વન્નિ સ્વાએ સહુની વાડીએ ચે. ત્યાં પર ફરીને આ વર્ષ ઘેડા હઠી મહિલામ`ડળી મેના મહનાએ વાડીના વિશાળ મેદા જનભ ક્ત ગરબા ગાયાં પછી પૂજય આચાર્ય ભગતાનું મ ગળા-ચરણુ સાંભળ્યા બાદ સૌના લાડન અંગ યિ ભક્તિ For Personal and Private Use Only やり Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કરવામાં આવી. વિભાગ તરફથી દેખાડવામાં આ. શ્રી છોટાલાલજી વગેરે વાડના દેરાસરની ભમતી- આવ્યા હતા. પધારેલ ને પૂજા પણ ભણ વેલ. માં શ્રી જલમંદિર–પાવાપુરી કાર્તક સુદ બીજના દિવસે અમેરિકાથી આવેલાં શ્રી ચિત્ર. વગેરે રચના પણ કરવામાં સવારે વાડીના વિશાળ મેદાનમાં ભાનુ વ. પણ આ પ્રસંગે આવી હતી. તૈયા૨ થયેલા ભવ્ય મંડપમાં હાજર રહ્યા હતાં. વરઘે ડામાં જુદી જુદી એક જાહેર સભાનું આયોજન કારતક સુદ પાંચમે મહાબગીઓમાં ભગવાન મહાવીરનાં પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંતની સવનો છેલે દિવસ હતો. પાંચ કલ્યાણકના સુંદર ચિત્ર નિશ્રામાં કરવા માં આવ્યું હતું. સવારે દેરાસરમાં સત્તરભેદી પટો પધરાવવામાં આવ્યા હતા. એમાં પૂ. આ. શ્રી વિજય પૂજા ખૂબ સારી રીતે ભણાવાઈ અમદાવાદના રાજસ્થાની નંદન સૂરવ જીમ, ૧ આ. દિલ્હીની ઉજવણીમાં ભાગ લેવા સમાજ તરફથી પણ આજે આ શ્રી વિજય મંગળ પ્રભસૂરીશ્વરજી ગયેલા શેઠ શ્રી કરતુરભાઈ લાલ. નિમિત્તે ભવ્ય વરઘે ડો નીકળેલ. મ. પૂ. આ. શ્રી વિજય ભાનુ ભાઈ આવી ગયા હોઈ તેમણે તેમાં બે ખુલ્લા ટ્રકમાં ભગવાન ચંદ્રસૂરીશ્વજી, પૂ.પં. શ્રી લ. આ કાર્યક્રમમાં છેલે દિવસે મહાવીરના બે જીવન પ્રસંગની તસાગરજી ગણિ, વ. વિભિન્ન હાજરી આપી હતી. નાના દર્શનાર્ચ ૨ચનાઓ સમુદાયના મુનિવર ઉપસ્થિત આ મહોત્સવ દરમ્યાન, ગોઠવવામાં આવેલ. રાજસ્થાની હતી. આ ઉપરાંત, સ્થાનકવાસી જ જીવદયા, મુંગા અને અભયરવયંસેવકભાઈઓ, મંડળ, સંપ્રદાયના પંડિત મુનિ શ્રી , દાન, અનાથાશ્રમ, આંધળા વિધાથી એ. એ દિલ દઈને પુષ્કરમુનિજી મ, શ્રી દેવેન્દ્ર પર કે બહેરા મૂંગા બાળકોની શાળાઓ, ભકિતરંગ જમાવ્યો હતો. મુજી-શાસ્ત્ર, આચાય છાટા- રકતપિત્તિયાની હોસ્પિટલ, બીજી આ વડે શરૂઆતથી લાલજી મ 0 લાલજી મ. વ, સુનિવૃજ પડ્યું હોસ્પિટલે, વગેરે સ્થળે ખોરાક પધારેલ. જ રિલીફોડ ઉપર પ્રીસ ઘના ગૃહોમાં સર્વ શ્રી શ્રેણિ દવા વગેરે આપીને અનાપાદાન વઘે ડા સાથે જોડાઈ ગયે હતો એટલે આજના બાળ કભ છે તુરભ ઈ વ. શ્રે આગણ ખૂબ સારા પ્રમાણમાં કરવામાં પાનક અદ્ભુત દીસતી હતી. શ્રીકાંતિલાલ ઘીયા, સેસટેક્ષ આવ્યું હતું. જજ શ્રી એ. કે. શાહ, પં. અમદાવાદ: કાતક શુદિ | ગુજરાત સરકારના માહિ- શ્રી દલસ ખભાઈ માલવિયા ૬ થી કા. શુ-૧૦ સુધી એક તા ખાતા તરફથી, તથા પત્રકા- કિ ગ ઠ ની હાજરી પંચાહિનકા મહેસવા પાંજરે: ર વગેરેએ આ વરઘોડામાં ડામા વિશાળ અને નોંધપાત્ર હતી પળ શ્રી ઘતરફથી પાંજરાપોળે તથા મહાત્સવના વિભિન્ન છે, મારાજ સાહેબ. આ નિમિત્તે ઉજવાશે છે. મહારાજ સાહેબે, આ કાર્યકમે માં હાજર રહી, ફિલ્મ, અને ચલાંગઠાએ પ્રાસં. - તેમાં વંશસ્થાનક પૂજન તેમાં ફટાગ્રાફ, રિપીટ', વગેરે લીધાં છે. મનનીય પ્રવચનો કય' તથા લધુ શાંતનાત્ર વગર હતાં. આ વરઘેડાના દો હતાં. કાર્યકમે. ૨ાખવામાં અ ૦૧ી હતા. બીજે દિવસે ટેલિવિઝન પર કારતક શદ ચે થના દિવસે પૂજય પાદ આચાર્ય શ્રી વિજય પ્રરિત કરાયા હતા અને જાદા દેરાસરમાં અટેત્તરી સ્નાત્ર નંદન સૂરીશ્વરજી મ. સા. ની જુદાં થિયેટરોમાં ફિાિમાં ભારે ઠાઠથી ભણાવવામાં આવ્યું પ્રેરણાથી આ ઉત્સવ ઉજવાય પણ વઘેડાના દર્શને માહિતી હતું, આ સ્નાત્રમાં પથ સ્થાને હતે. જE AMR * * GSR. ક્ષહિતાકિશોર્ડમાં . જો Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : - શેઠ શ્રી કસ્તુરભાઇ પૂજ્ય આચાર્યશ્રી નંદનસૂરિજી આદિ મહારાજેને, દિહીમાં થયેલા શાનદાર ઉજવણીનું વર્ણન કરી રહ્યા છે. ગુજરાત રાજ્યની મહાવીર બાદ સમિતિના ચેરમેન શેઠ શ્રી જૈનનાં પ્રવચને થયાં હતાં. Ifણ મહોત્સવ સમિતિ તરફથી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈના સ્વાગત આ પ્રસંગે “સમસુત્ત ” ગ્રંથ વાન મહાવીરના જન્મ પ્રવચન પછી આચાર્ય મહારાજશ્રી શેઠશ્રી કસ્તુરભાઈએ આ. શ્રી Iણકની ઉજવણીને ચાર વિજયનંદનસૂરિજી, સ્થાનકમાગી વિજયનંદનસૂરિજીને અર્પણ કર્યો સને કાર્યક્રમ જૈનસંઘના પૂજય આચાર્યશ્રીને મહિલા મંડળ ભાવના કરી હતી. 5 હતે. રાત્રે શ્રી જૈન પ્રાચ : ફિરકાઓ માટે, તા. ૨૩ જય આવ્ય ૨૬ એપ્રિલ સુધી ગોઠવાયે તા. ૨૪-૪-૭૫–સવારના . સમારેહ શેઠ હઠીસિંગની દસ વાગતાં ઊજવણીની મુખ્ય માં, વિશાળ મંડપમાં ખૂબ સભા મળી હતી. શ્રી ભાઈલાલસંદ અને ઉત્સાહથી ઊજવાયે. ગ્રંથ સમર્પણ ભાઈ તથા મહાસતી શ્રી કસ્તરાં જીએ પ્રાર્થના કરી હતી. શેઠ તા. ૨૩–૪–૭૫-સવારના મુનિશ્રી કનૈયાલાલજી, તેરાપંથના શ્રી કસ્તુરભાઈના આવકાર નિવેદન દિસ વાગતાં સમારેહની નિશ્રી સુખલાલજી તથા ઈદે બાદ મુખ્ય અતિથિ, ગુજરાતના લ શરૂઆતની સભા મળી રથી પ્રગટ થતા “તીર્થંકર ” ગવર્નર માનનીય કે. કે. વિશ્વશ્રી ભાઈલાલભાઈની પ્રાર્થના માસિકના સંપાદક ડે. નેમિચંદ્રજી નાથન, શ્રી ગણેસમલજી દુગડ, અહં જિનદા મેરે મન વસિયા....' જિન ભક્તિમાં આત્મલીન બનેલા શ્રી જૈન સંઘના સફળ અને યશસ્વી સુકાનીઓ. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • મહાસતીજીને ૦ પ્રભાવક પ્રવચનો શેઠ શ્રી શાંતિલાલ મંગળદાસ તથા ડો. મુકુંદ સોનેજીએ પ્રસંગે ચિત પ્રવચન કર્યા હતા. રાત્રે શ્રી એલિસબ્રિજ જૈન મંડળે વીર વંદના”ને સંગીતકાર્યક્રમ કર્યો હતો. તા. ૨૫-૪-૭૫-સવારના નવ વાગતાં સાધ્વીજીઓનાં પ્રવચને રાખવામાં આવ્યાં હતાં. એમાં સ્થાનકમાગી ત્રણ મહાસ તીજી શ્રી જસવંતીબાઈ, શ્રી અમદાવાદમાં ૧૩-૧૧-૭૪ના દિવસે નીકળેલા હીરાબાઈ તથા શ્રી પદ્માબાઈએ નિવણ કલ્યાણક વરડાની ઝલક અને તેરાપંથના મહાસતી શ્રી કસ્તુરાજીએ સુંદર પ્રવચને છે આ જન્મ વેર-વિરોધી હિંસક પશુ-પક્ષીએ જેમની પવિત્ર આપીને નારીશક્તિનો પરિચય ૫ છાયામાં શાંત અને અહિંસક બની જાય છે એવા અહિસાના આપે હતે. રાત્રે શ્રી દિગંબર 8 અવતાર ભગવાન મહાવીર દેવને કેટી કોટી વંદના હે. જૈન મહિલા મંડળ ભાવના કરી. આ બબ્બે કલર કંપની - તા. ૨૬-૪-૭૫–સવારતા નવ વાગે અગાસ આશ્રમવાળા ૩૧૦/૩૧૨, સેમ્યુઅલ સ્ટ્રીટ બીજે માળે શ્રી રાવજીભાઈ પટેલે તથા ડાસા કેલેજના અધ્યાપક શ્રી મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨, ચંપકલાલ દોશીએ પ્રવચન કર્યા સુતેલાઓની વચ્ચે પણ જાગતા રહેવું, આ કાર્યકમ ઊપરાંત ભગ ચક્ષુપ્રજ્ઞ પંડિતે સુતેલાઓને વિશ્વાસ ન કર. વાન મહાવીરના જન્મકલ્યાણક કાળ નિર્દય છે અને શરીર અબળ છે નિમિત્તે તાંબર મતિપૂજક માટે અપ્રમત્ત રહીને સદાચરણ ક વું. જૈન સંઘ તરફથી ર૩મી તારિખે છે સવારે અને દિગંબર જૈનસંઘ છે વર્ધમાન પેપર એન્ડ મશીનરી કાં. તરફથી ૨૪મી તારીખે સવારે છે પ્રિીન્ટીંગ મશીનરી ડીલ] વિશાળ અને ભવ્ય ધમયાત્રા છે. (વરઘેડ) કાઢવામાં આવી હતી. જ ર્ધમાન, ૭-, કસછ પોલ સ્ટ્રીટ, ફેટ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૧. પાણી રાહ” પણ, કમર પ્રસાર કરી T MARધા પછી માહિતી વિષl s . : ૮ For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બ્રિા રાજ MP જરી હઠીસિંહજીના ૬. દેરાસરમાં શ્રી {. અષ્ટોત્તરી સ્ત્ર ત્ર મહેસવમાં પંડિત શ્રી છોટાલાલજી મહારાજ સહિત પૂજય શ્રમણ ભગવંતો con પૂજય આચાર્યશ્રી નદનસૂરિજી મહારાજ સાથે નિર્વાણું– મોત્સવની ચર્ચા કરતાં પંડિતશ્રી દલસુખભાઈ માલવણીઆ, અને શ્રી રતિલાલ દીપચંદભાઈ તેમજ અન્ય મહાનુભાવો - અમદાવાદના અગ્રણી ગયા વર્ષે દુકાળની વિષમ ચાર્ટડ એકાઉન્ટન્ટ શ્રી સી. સી. પરિસ્થિતિમાંથી ગુજરાતના શાહે પિતાના જીવનની કમા પશુધનને બચાવવા માટે સક સત્કાર્યો માટે કમાણુના મોટાભાગની - રકમમાંથી મહાવીર ટ્રસ્ટની રચના ઈને મા ભાગ સત્કાર્યમાં વિચાર પરિવાર તરફથી ગુજવાપરવાના હેતુથી શ્રી મહાવીર રાત યુનિવર્સિટીની ૧૨૫ એકર ફેસ્ટની સ્થાપના કરી છે. પડતર જમીનમાં ઘાસ ઉગાડીને દુષ્કાળ પીડિત પશુઓને નિભાવવાને જે કાર્યક્રમ હાથ ધર્યો તેમાં પ્રેમભર્યા સહાગ રૂપે, પ્રભુ મહાવીરની નિર્વાણ જયં, તીના ૨૫૦૦મા વર્ષને ૧૦૦થી ગુણીને અઢી લાખ રૂપિયાનો ફાળે પોતાની અંગત કમાઈ માંથી તેમ જ પોતાના મિત્રોમાંથી એક કરીને શ્રી મહાવીર ટ્રસ્ટ દ્વા સદ્દવિચાર પરિવારને અર્પણ કર્યો હતો. માહિતી વિશMSL SS 22 23 જાતક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નવકારનો સપ્તાહ સુધી અખંડ જાપ એના દવાખાનામાં તેઓને મીઠા _ ઈની પ્રભાવના કરી. અમદાવાદઃ ભગવાન શ્રી અમદાવાદ અને શ્રી ઉસ્માન અમદાવાદઃ ઉસ્માનપુરમાં મહાવીરસ્વામીના ૨૫૦૦માં પુરામાં શ્રી સંઘ તરફથી નિર્વાણ કલ્યાણક મહત્સવ સમિ- ભગવાનના પાંચે ય લ્યાણકને અત્રેના શ્રી મૂર્તિ સંઘ તરતિના ઉપક્રમે ભ. મહાવીરસ્વા- આવરી લેતી કલાત્મક રચનાઓ ફથી દુકાળ રાહત નિમિત્તે કચ્છ મીજીના દહેરાસરેથી ચતુર્વિધ રેશની સાથે જાહેર દર્શન માટે તથા બનાસકાંઠામાં રૂા. ૧૩૯૬૧ની શ્રીસંઘની વિશાળ ઉપસ્થિતિમાં મકાઈ હતી. રકમ મેકલવામાં આવેલ. અહીંની અપૂર્વ રથયાત્રા નીકળી હતી. સેવાભાવી પાંચ સં થાઓમાં ૩૫ વર્ષમાં આ ભવ્ય વરઘોડો અમદાવાદઃ અત્રે ઉમાન- તુલા, અપંગ વિ. ને લાડુ આપ પ્રથમ નીકળે હતે. શહેરના અનેક પુરા શ્રી વર્ધમાન જૈન શ્વેતાંબર વામાં આવ્યા હતા. જુદા ' જુદા દેરાસર અને ઊપા શ્રેયે વિવિધ મૂર્તિપૂજક સંઘે ૨૩મી એપ્રિલે દેરાસરના જીર્ણોધ્ધા. માટે રૂા. કાર્યક્રમો યોજાએલ, આ દિવસે મુનિ શ્રી જ્ઞાનસાગરજી મહારાજની ૧૩૯૬૧ ફાળવવામાં આવ્યા. ગરીબ-ગરબાને ભેજન તથા ઉ. માનપુર વર્ધમાન જૈન પશુ-પક્ષીઓને અભયદાન - વેતાંબર મૂર્તિ પૂજક સંઘ આપવાના કાર્યો થયેલ. તરફથી ભવ્ય રેશની અમદાવાદ : આચા આ અવસરે કરવામાં આવી. ય શ્રી રામરત્નપ્રભસૂરિજી અમદાવાદ : સરસમહારાજના ડેલાના ઉપાશ્રયે પુરમાં મુનિશ્રી બ્રયાંસવિજયચાતુમાંસ દરમ્યાન મેક્ષ જીની નિશ્રામાં વિવિધ કલ્યાણક, નિર્વાણ કલ્યાણક તપ-જપ, બારસાસ્ત્રનું આદિની ઉજવણી કરવામાં પ્રકાશન વગેરે કાર્યો થયા. આવી. ગુણાનુવાદ સભા વગેરે અમદાવાદ : પ્રચારક પ્રસંગોમાં પણ આચાર્યશ્રી શ્રી સુરેશચંદ્ર સી. શાહની પધાર્યા હતા. પ્રેરણાથી અત્રે પાઠશાળાએ અમદાવાદ-કૃષ્ણનગરઃ આ નિશ્રામાં અને પંન્યાસ શ્રી દોલત- માં ૨૫૦૦ સામાયિક થયા. ચાર્યશ્રી વિજયભુવન શેખરસૂરિજી, સાગરજી અને મુનિશ્રી નરદેવ અમદાવાદઃ મણીનગરમાં મુનિશ્રી મહિમાવિજ્યજી આદિની વિજ્યજી મહારાજની ખાસ નિર્વાણ દિન નિમિત્તે સપ્તાહ નિશ્રામાં વિવિધ અનુષ્ઠાને પૂર્વક ઉપસ્થિતિમાં ત્રણ દિવસ સુધી સુધી નવકાર મંત્રને અખંડ જાપ અષ્ટાદિકા મહત્સવ ઉજવાયે. જન્મ કલ્યાણકની ઉજવણી કરી. થયે. પ્રભાતફેરી નીકળી. અમદાવાદઃ શ્રી જૈનનગર જન્મદિને છપ્પન દિફ. કુમારીકા અમદાવાદઃ મણીનગરમાં પ્રગતિ મંડળ ની બહેનેએ ઉજવ- સ્નાત્ર મહોત્સવ ભણાવાયું. રાત્રે મહાસતીજી દશનાબાઈ સ્વામીની ના વર્ષ દરમ્યાન દર અમાસે ભાવના થઈ. આ પ્રસંગે રૂપિયા પ્રેરણાથી જન્મ લ્યાણક પ્રસંગે સ્નાત્ર પૂજા તેમ જ પાનસર તીથે સાતેક હજારની રકમ કસાઈખાને- શ્રી મહિલા મંડળ તરફથી રક્તજિનભકિત, અમદાવાદ દેરાસરની થી જી છેડાવવા માટે મળી. પતિયા આશ્રમાં તેમજ વટવા ચૈત્યપરિપાટી વગેરે કાર્યો જ્યા હતા. અનાથ, અપંગ, રેગી અને ગાંડા- આશ્રમમાં ભેજન અપ ચું. | લાઈનો (@D) Re A A I' માહિતી શિશોક 3 ” Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - કે. . . ' જ ય ' કે ' જ ' કે ' ,* { " a 5. ૩. મારી જ છે. રંગોળી : અમરેલીના જૈન ઉપાશ્રયમાં પંચ પરમેષ્ઠીની : રંગોળી આમોદ : આચાર્યશ્રી | અમરેલી : જન્મકલ્યાણક | ભરૂચઃ શ્રી આત્માનંદ જૈન ચિદાનંદસૂરિજી મહારાજની | દિને ભવ્ય વરઘોડો કાઢવામાં કાઢવામા | ગુરૂકુળના કાર્ય વાહકે અને શ્રી નિશ્રામાં ત્રણ દિવસ સુધી નિર્વા આવ્યો હતો. જેમાં તમામ ફિર-| સંઘના સંયુક્ત ઉપક્રમે ભગવાનને સત્વ ઉજવા. જૈન યુવક | કાના જેને જોડાયા હતા. રંગ- | જજોત્સવ ઉજવાયે. હાઇસ્કુલના મંડળના યુવાને એ પૂંઠ પર | ળીને કાર્યક્રમ થયા હતા. દિપ- | પ્રિન્સિપાલ શ્રી કુમુદચ ઠાકરે પાવાપુરી જલ મંદિરની રચના | કેની રગેળી આકર્ષક હતી. | જનવજ ફરકાવ્યો. આ પ્રસંગે કરી. મુંબઈથી પધારેલ શ્રી કુમા- અહીંના જૈન યુવક મંડળ પ્રભાતફેરી અને ગુણાનુવાદ સભાનું - રપાળ વિ શાહે પ્રાસંગિક પ્રવચન | રંગેની–પ્રદશન ચેર્યું હતું કે, આજન થયું. કર્યું. ઘણું જ આકર્ષક રહ્યું હતું સામાં નિર્વાણ . ' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ લ્યાણ કેન્દ્ર દ્વારા કચ્છના ૭૬ પ્ર તી જ્ઞાન ગામમાં રૂા ૫૫ હજારની સહાય ભુજપુર (કચ્છ) સ્થાનક- નિશ્રામાં છસરા (૭) ખાતે 8 આપવામાં આવી. - વાસી જૈન સંપ્રદાયના પં. હાઈસ્કુલ ઉદ્ઘાટન સમારોહ ભદ્રકવર તીથ : શ્રી ભદ્ર મુનિશ્રી છોટાલાલજી, મુનિશ્રી અને કોકીલાબહેનને ભગવતી 8 શ્વર વસઈ તીથ ટૂટે ૨૫,ન્મા રમેશચન્દ્રજી તથા મુનેશ્રી દીક્ષા સમારેહ ઉજવાયે. આ છે નિર્વાણ કલ્યાણકની ઉજવણી નવીનચન્દ્રજી આદિની નિશ્રામાં સમારંભમાં પશ્ચિમ રેલવેના છે નિમિત્તે ઈમોત્સવ, કીતિ છે કચ્છમાં અનેક લેકેએ દારૂ, જનરલ મેનેજર શ્રી એ. કે. 8 થંભ, દયાનમંદિર, તીથના છે જુગાર, માં નાહારને નિષેધ ગુપ્તા અને રાજકુટુંબના સ- 5 પરિચય ગ્રંથનું પ્રકાશન, સાધન 6 કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે. સભ્યએ ખાસ હાજરી આપી છે (મક ભક્તિ, તેમ જ માનવ રાહત 8 આ વર્ષમાં મહારાજશ્રીની હતી. અને પશુ રાહતના કાર્યોમાં રૂ. ૧ લાખ ખર્ચવા વગેરે વિવિધ બોટાદઃ આચાર્યશ્રી વિજય ભદ્રેશ્વર તીર્થમાં દક્ષસૂરિશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં કાર્યો કરવાનો નિર્ણય લીધેલ. શ્રી લાવણ્યસૂરિશ્વરજી જ્ઞાનમંદિ કેવળ જ્ઞાન કલ્યાણક પ્રસંગે ૨માં “સમવસરણ” મંડપ ઊભે ત્રણ રંગોળીની રચના શ્રી રમકરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં ભ. ણિકભાઈ ડાઈવાળાએ કરી. તેમમહાવીરના જીવન પ્રસંગને દેદી જ વરઘોડે, પૂજાદિ કાર્યક્રમ પ્યમાન કોતરેલી ભવ્ય રચનાઓ, જાયા. ભદ્રેશ્વર ગામની દરેક શ્રી આદિનાથ જે ૫ મે મંડળે કેમેને તીથ તરફથી મિષ્ટાન્ના કરી હતી. એક મ ટે વરઘોડે જમણ અપાયું. સમગ્ર ગામે પણ કાઢવામાં આવ્યું હતું. પા પાખી પાળી હતી. વરઘોડો અને શ્વનાથ જૈન મંડળે પણ હર્ષ પાખી છેલા ૩૦-૪૦ વર્ષમાં વિજયજી જ્ઞાન શાળામાં જલ કદી નહેતાં થયાં તેવાં થયાં. મંદિરની રચના કરી હતી. શ્રી માછીઓની જાળ બંધ રખાઈ આદિનાથ જૈન મિત્ર મંડળના હતી, તીર્થના બધા કર્મચારીઓને ઉપક્રમે શ્રી શંખેશ્વર, ભેયણ, કીર્તિસ્થંભ થશે અનાજ આપવામાં આવ્યું. પાંચ પાનસર વિ. ને યાત્રા પ્રવાસ દિવસને મહત્સવ ઉજવાયેલ. જવામાં હતે. ભદેટવર તીર્થ : જીવદયા. આ પ્રસંગે મુનિશ્રી અમરેદ્રયઆ ઉપરાંત ગરીબોને માનવરાહત વગેરેમાં ૩. લાખેકન વિજ છે અ દિ તેમજ મુનિશ્રી ભજન, દરદીઓને તબીબી સેવા, દાન-પુણ્ય, અનેક વરઘોડા, જંબૂવિજયજી આદિ પધ ર્યા હતા. જીવદયા અને અનુકંપા તથા પ્રભા રંગેળી પ્રદર્શન, પાંચ દિવસને બેઘણ (જિ, સુરત) તફેરી પ્રદર્શનના કાર્યક્રમો પણ મહોત્સવ, શ્રી મહાવીરનગર મુનિશ્રી મંગલવિજયજી નિશ્રામાં થયા હતા, ખાસ દીવાળી કાર્ડે નામકરણ વિધિ વગેરે અનેક જન્મકલ્યાણકની ઉજવણી પાંચ ગાકા પામ્યા હતા. પણ છપાવ્યા હતા. કાર્યો સમ્પન્ન થયા, અચલગચ્છ દિવસના મહોત્સવ પૂર્વક થઈ KG:16 'મમતાવિક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ww www. ભુ જ માં ત્રિવિધ અધ્યાત્મિક ગ્ર ત્થા નું પ્ર કા શ ન www www પ્રભાતફેરી, ભુજ : મુનિ શ્રી અમરેન્દ્ર વિજયજી, મુનિશ્રી કીતિ ચંદ્ર વિજયજી, મુનિરાજશ્રી જિનચંદ્ર વિજયજી આદિની પ્રેર ણાથી સૌંઘના દરેક ગુચ્છ । આગેવાનાની અનેલ સમિતિના ઊપક્રમે નિર્વાણ કલ્યાણકની ઉજવણી આઠ દિવસને મહાત્સવ તેમ જ વિવિધ કાર્યક્રમે ચૈાજી ઉજવવામાં આવી. પ્રતિષ્ઠિત નાત્ર, ભાવના, પ્રવચનશ્રેણિ તેમ જ તપ-જપના કાર્ય ક્રમા, રથયાત્રા, અનુક`પા–જીવયાના કર્યાં થયાં, શ્રી રમણિકભાઈ લે.ઈવાળાએ પાવાપુરી-જલ મંદિર, મહાવીર નિર્વાણુ વગેરેની રંગળીઓનુ આદિનુ' આયોજન થયું હતું. રંગોળી પ્રદર્શનનું ઉદ્ઘાટન કચ્છના ભૂતપૂર્વ રાજવી મહારાવ શ્રી મદનસિંહજીના વરદ હસ્તે થયું. તેઓશ્રી તરફથી શાંતિના ત્ર ભણાવવામાં આવ્યુ તેઓશ્રીએ મહાત્સવમાં શ ૨૫૦૦ના ફાળે પણ અ ખે હતે .કલેકટર, ડી.એસ.પી. વગેરે અનાવેલ કલાત્મક પ્રદશન HANDANAGAME Jain Educationa International કચ્છના મહારાવશ્રી મનસિ’હજી, મુનિશ્રી અમરેન્દ્રવિજયજી મહારાજની નિશ્રામાં ઉદ્ઘાટન પ્રવચન કરે છે, નીચે જળમ ર્િ ર્ગ અને રેખામાં અધિકારીઓ તેમ જ સામાન્ય જનસમૂહે મોટી સંખ્યામાં પ્રદર્શન નિહાળ્યું. નિર્વાણુ દિને શહેરના કતલખાનાઓ અધ રહ્યા હતા. ભગવાનના ક્રીક્ષ ક્લ્યા ણુકની ઉજવણી પશુ તપ-જપ, વરસીદાનના વરઘેડા, જાહેર પ્રવચન, ચિત્રપ્રદશન, માનવ પચીસસો મહાવીરના નિર્વાણ સામ ભાષિતા વિશેા For Personal and Private Use Only રાહત અને જીવદયા વગેરે કાર્યો દ્વારા ઉજવાઈ હતી. અને મુનિરાજશ્રી અમરેન્દ્ વિજયજી મહારાજ લિખિત પુસ્તકા ‘આત્મજ્ઞાન સાધનાપ’‘સ્વાનુભૂતિ અને સમ્યગ્દર્શન’,‘-ાધનાનું હૃદય' અને · ચિ ત્તસ્થયની કેડીએ’નુ પ્રકાશન થયું. ૮૭ Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભાભર જૈન પાઠશાળાના શિક્ષક પંડિત શ્રી બેચરલાલ મણીલાલ વિદ્યાર્થી ભાઈબહેને સાથે છસરા ખાતે નૂતન જેન ભાંભરઃ શ્રી જિતહીર બુદ્ધિ તથા ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક ઉપાશ્રયને શિલાન્યાસ પણ તિલક શાંતિચંદ્ર જૈન પાઠશાળામાં કાર્યક્રમ સુંદર થયા. નખાયો હતે. નિર્વાણ મહોત્સવ નિમિત્તે પચે ચિત્તલવાના : આચાર્ય મહાવીર કલ્યાણકના દિવસે મહોત્સવે પંડિત બેચરલાલ મણિ- શ્રી વિજય ભુવ્ન શેખરસૂરિશ્વરજી મ૦ તથા મુનિરાજશ્રી મહિમા ચારે ગરોની સભા મળી હતી. લાલના નેતૃત્વમાં ઉજવાયા હતા. મુનિશ્રી નવિનચન્દ્રજી પ્રભાતફેરી તથા ગુણાનુવાદ સભા વિજયજીની નિશ્રામાં નિર્વાણ લધુશિશની પ્રેરણાથી અનેક જાઈ હતી. પાઠશાળાની મોટી મહોત્સવ ઉજવાયા. જેમાં સાચાટ, હાડેજા, કારેલા, બાલેરા, ગળી જગ્યાએ ભેટ પુસ્તકો મોકલાયા હતા. બહેને માટે તત્વજ્ઞાનના ખાસ હાલીવાવડી, જાબ, નગર, દંડાલી, છસરા (કચ્છ)? આચાર્યશ્રી વર્ગો શરૂ કરવામાં આવ્યા. સણયા, દંપ, સણવાલ, ભરેલ, વિજય કલાપૂર્ણસૂરિજીની ભાંભર : આચાર્ય શ્રી વિજય સુવાસણ, ગડા, સીદરી, ધમાણ. નિશ્રામાં અંજનશલાકા તથા કનકપ્રભસૂરિજી મહારાજની સણવાલ, ભાભર, રામપુરા, સવપ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ ઉજવાયો. પુરા, ગણેશપુરા, ઢીમા, વિગેરે નિશ્રામાં જન્મ કલ્યાણકની ઉજ- ગામેથી ભાવિકે આવ્યા હતા. ભુજપુર : મુનિશ્રી છોટા- વણી થઈ. ગુણાનુવાદ સભામાં ગુણાનુવાદની જાહેરસભા લાલજી તથા મુનિશ્રી નવીન- આચાર્ય શ્રી, પાઠશાળાના શિક્ષક થઈ ઉપાશ્રયમાં અખંડ ૨૫૦• ચંદ્રજી “લધુશિશુની સાંનિધ્ય- પંડિત બેચરલાલ મણિલાલ શાહે અક્ષતને સાથિયે કરાયે. જન્મમાં નિર્વાણ કલ્યાણક પ્રસંગે પ્રાસંગિક પ્રવચન કર્યા. પ્રભાત- કલ્યાણકૂની ઉજવણી પ્રસંગે વરઅઠ્ઠમ, આયંબિલ, જાપ આદિ ફેરી પણ નીકળી હતી. ઘેડ નીકળે. ધર્માનુષ્ઠાને અને વિવિધ વ્રત દહેગામઃ નિર્વાણ કલ્યાણક -નિયમે થયા હતાં. ચિત્તલ: જન્મકલ્યાણકની પ્રસંગે પ્રથમવાર જ રથયાત્રાને ઉજવણી દરેક ફિરકાના જેનેએ વરઘોડે ચઢ્યું. પાવાપુરી-જલદાઠા : મુનિશ્રી નિર્મળ તેમ જ જૈનેતરેએ પણ મળીને, મંદિર આદિની રચના કરવામાં વિજયજી આદિની નિશ્રામાં શ્રી આચાર્ય શ્રી વિજયયશોભદ્રસૂરિજી આવી. સ્થાનિક તેમ જ આજુસંઘ તરફથી પાંચ દિવસને મહે- મહારાજની નિશ્રામાં ઉમંગભેર બાજુના જૈન-જૈનેતરેએ મેટી ત્સવ અને તપ-જપ વગેરે થયા હતા. કરી. તપસ્યા, રથયાત્રા, સભા સંખ્યામાં ભાગ લીધે. રાજી its: 51; 23 માહિતાધિક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભઈ મુનિશ્રી જયંતવિજ- ૯ સસ્તા દરના અનાજ માટે ફંડ યજી આદિની નિશ્રામાં ત્રણ Fદિવસ તપ-જપ પૂર્વકની આરા છે ગરીબો માટે મફત રહું. ધના તેમજ મહાપૂજનાદિ થયેલ. યં શ્રી રાજેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. ના રહ્યું છે. નવીન આયંબીલ ખાતાનું મુનિ શ્રી પ્રદચંદ્રવિજયજી ગણિ- સદુપદેશથી થયા છે. ધાનેરા મકાન પણ એક સગૃહસ્થ તરવર્ષની પ્રેરણાથી દિવસ અખંડ રાહત સમિતિ તરફથી ગરીબોને ફથી બનાવાઈ રહ્યું છે. જાપ સાથે એકાસણાં થયા. શ્રી માટે મત રડું ખેલવામાં ધોલેરા : ચૌમુખજી જિન.* યશવિજયજી જૈન સેવાસદન આવેલ. જૈન મહાજન પાંજરા- લય નિર્માણ કરવાનું આયોજન સંચાલિત “જૈન સ્ટારમાં અપાતા પિળ કમેટી દ્વારા ચાલતી પાંજ થયું, પ્રસંગોને અનુરૂપ વરઘેડે કાઢવામાં આવ્યું હતું. અને સાધ- સસ્તા દરે અનાજ માટે સારી રાપોળમાં જીવદયાદિના મેટા * મીઓમાં ગુપ્તરીતે ૧૭૦૦ કિલે એવી રકમનું ફંડ કરવામાં આવ્યું. પાયા પર કાયા અનાજની વહેંચણી કરવામાં ધાનેરા: આચાર્ય શ્રી વિજ- આવી હતી. ઉપરાંત દુષ્કાળના - ધાનેરા : અત્રે પારસ સોસા. યરાજેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજની પ્રસંગે મુંગા નિરાધાર પશુઓને યટીમાંનૂતન જિનાલય,તપગચ્છ નિશ્રામાં પાર્વસાયટીમાં ભવ્ય ૩૦૦૦ કિલે કડબ આપવામાં ઉપાશ્રય, પાઠશાળા આદિ આચા- નતન જિનમંદિરનું કામ ચાલી આવી હતી. કેટલીક વ્યક્તિઓની મુલાકાત સારી હોય છે, પરંતુ સહવાસ સારી નથી હોતે. કેઈને સહવાસ સારે રહે છે, મુલાકાત નહિ. કેટલાકની મુલાકાત સારી હોય છે અને સહવાસ પણ. કેટલાક એવા હોય છે જેની મુલાકાત સારી નથી હતી તેમ સહવાસ પણ સા રે નથી હો તે. એન. ચીમનલાલ એન્ડ કુ. શ્રોફ મેન્શન, ૩૧, પ્રોસેસ ક્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨. S છે કે જો આ 3 કે *25માહિતી વિશે ) પર , Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ધ્રાંગધ્રા : સાવી શ્રી પયશાશ્રીજી મહારાજની નિશ્રામાં ગોધરામાં ભૂડના શિકાર પર પ્રતિબંધ ચિત્ર સંપૂટનું પ્રદર્શન, પારા- ગોધરા : કવે. જનસંઘ તથા રેટરેટ કલબ તરફથી જા પુરી જલમંદિરની રળી અને તથા શ્રી જૈન યુવક મંડળે પ્રભા- યેલ નેત્રયજ્ઞમાં સમાજના યુવાને તેના ફરતા ર૫૦૦ દીવડા વગેરેનું છે તફેરી પ્રભુ મહાવીરની ધુન સાથે તથા ડેકટરેએ સેવા આપી હતી. આયેાજન કરી નિર્વાણેત્સવ ઉજ * કાઢી હતી. પાંચે ય કલ્યાણના યુવક મંડળ તરફથી ગ્રંથાલયની વાચે. દિવસે રૂા. બે લાખના ખર્ચે સ્થાપના કરવામાં આવી છે. જેની ધ્રાંગધ્રા : સાધ્વીશ્રી પધ- તેયાર કરેલ રથ સાથે વરઘોડા સાથે અ.સૌ. પરધાનબેન મણીલ લા યશાશ્રીજી તથા સાધ્વીશ્રી ઋજુ કાઢવામાં આવ્યા હતા. પ્રભાત- ચુનીલાલ બાંડીબારવાળાનું નામ કલાશ્રીજીની નિશ્રામાં નૂતન ફેરી, સ્નાત્ર પૂજા, વિવિધ તપ- જોડવામાં આવ્યું છે. વિજ્ય મહિલા મંડળની બહેનોએ જપ વગેરે પણ જાયેલ. શ્રી કુમારપાળ વી. શાહ ધાર્મિક કાર્યક્રમો ઉપરાંત આગની હોનારતમાં નષ્ટ (શિબિરવાળા)ના પ્રયત્નથી ભૂંડના રથયાત્રા, પ્રભાતફેરી, રંગેની વિ. - પામેલ શ્રી ધર્મનાથ પ્રભુના શિકાર પર પ્રતિબંધ મુકાયે કાર્યો ઉત્સવ મનાવ્યું મંદિરની જગ્યાપર શ્રી સિદધ હતું. આ ઉપરાંત જાહેર પ્રવભગવાનના જીવન ચરિત્ર : ચક્ર ભગવંતનું નવું દેરાસર ચને પણ યોજાયા હતા. પર તથા ચિત્ર સંપુટનું પ્રદશન બનાવવાનું શરૂ થયેલ છે. જેતપર: મુનિરાજ જાયું. હજારે જૈન જૈનેતરેએ શ્રી સદ્દવિચાર પરિવાર તરફથી ગિરિશચન્દ્રજી મ. તથા ભાગ્યતેના દર્શનને લાભ લીધે ગુંદાલા આચાર્ય થી શ્રી ૪૪ દયી શ્રી હરીશમુનિજી મ. ની રૂપચંદ્રજી મહારાજની નિશ્રામાં 8 નિશ્રામાં નિર્વાણ કલ્યાણકના નિર્વાણત્સવ પ્રસંગે ૨૫ હજારથી છે * સંવત્સર પ્રસંગે પ્રભાતફેરી વધુ કલાકનું મૌન, પિણ બે કરોડ છે. કાઢવામાં આવી હતી, જૈન પાઠ જ્ઞાન શિબિર નવકાર મંત્રના જાપ તથા ૨૫૦૦ શાળાના હાલમાં મહાવીર જૈન સામાયિક થયા. ગોંડલઃ મહાસતીજી સવિતા- 8 પ્રદર્શન એજાયું હતું. ગંડલઃ શ્રી ગિરિશચન્દ્રજી બાઈ સ્વામીની નિશ્રામાં ૨૫ દિવસની જેન ધાર્મિક શિબિર યોજાઈ જ્ઞાન શિબિર”ની લેજનાથી થઈ. મહારાજ તથા હરીશમુનીજીની છે તેમાં એમ. એ. સુધીના ૩૫ બેનોએ શું હતી જેમાં શાળા કોલેજના ૧૯ નિશ્રામાં ભવ્ય વરઘડે કાઢવામાં છે ભાગ લીધે. ત્યારબાદ 8 થી 1• E વિદ્યાથીઓએ ભાગ લીધે હતે. આવ્યું હતું. જાહેરસભામાં નવેમ્બર ૭૪ સુધીની બીજી એ વકતૃત્વ સ્પર્ધા અને નિબંધ સ્પર્ધા અતિથિવિશેષ તરીકે મહારાજ- જ્ઞાનશિબિર યોજાઈ. તેમાં ૧૮ બહે- પણ જાઈ હતી જેમાં વિજેતા કુમાર શ્રી શિવરાજસિંહજી નોએ ભાગ લી. ૨૫૦ વૃત–નિયમ એને ઈનામ આપવામાં આવ્યા લેવાયા અને વીર નિવણ સાધના સાહેબ પધાર્યા હતા. સપ્તાહ યોજી અને રીસાધના કર હતા. તા. ૨૩ થી ૨૫-૪-૭૫ ૬ વામાં આવી. જુના ડીસા મુનિશ્રી ચંદ્રસુધી મહાવીર જૈન પ્રદર્શનનું શેખરવિજયજી [થરાદવાળા) આયેાજન કરવામાં આવ્યું હતું. ની નિશ્રામાં “વીર જિનભક્તિ નિબંધ સ્પર્ધા પણ જાઈ હતી. મંડળ” ની સ્થાપના, નિર્વાણ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કલ્યાણકની આરાધના, પાવાપુરી— જલમંદિરની રચના, ધાર્મિક લેખિત ઈનામી પરિક્ષા વગેરે કાર્યાં સુંદર થયા. કલેાલ : અહી નિર્વાણુ મહે। ત્સવ ધામધૂમથી ઉજવાયા. વિવિધ અનુષ્ઠાના તપારાધના ઉપરાંત પુરુષો માટે મોટો ઉપાશ્રય આંધવામા આવ્યે . ચૈત્ર સુદ ૧૩ તથ ભાદરવા સુદ ૧ ના રોજ વરઘાડા ચડયા. હતા. નૂતન જિનાલયની ઠાઠથી પ્રતિષ્ઠા થઈ હતી. કામરોળ [તળાજા] : વષૅથી પરાણા દાખલ કરેલા પ્રતિમાજી એની પ્રતિષ્ઠા જેઠ સુદ ૩-ગુરુવારના રોજ આચાય શ્રી વિજય ધમ રધર સૂરિજી, આચ શ્રી વિજયનીતિપ્રભસૂરિજી આદિની નિશ્રામાં, આઠ દિવસના મહોત્સવ ઊજવવાપૂર્વક કરવામાં અ વી. ખીમત : આચાર્ય શ્રી પ્રસન્ન ચંદ્રસૂરિજીની નિશ્રામાં અઠ્ઠાઈ મહાત્સવ, નિષધસ્પર્ધા, વિવિધ આરાધના, સસ્તાભાવે અને ઢોરોને નિરણ આપવા સાથેના અનેક કાર્યાં થયા. અનાજ કચ્છ : સાધ્વીશ્રી જયાતિ પ્રભાશ્રી આદ્ધિની નિશ્રામાં નરેડી, ગાંધીધામ, કોઠારા, માથારા, સુથરી, નારાણપુર, રાય ધણુજ વગેરે સ્થાનામાં મહાત્સવ, વરઘેાડો, ૨૫૦૦~૨૫૦૦ સાથિયા અને અન્ય સામુદાયિક આરાધના થઈ હતી. MUKU/ Jain Educationa International કચ્છ મુનિશ્રી માણેક માંડવી : ( જી. સુરત ) - વિજયજીની નિશ્રામાં કેટડીમહામુનિશ્રી મૉંગલ વિજયજીની દેવપુરીમાં ચ્યવન કલ્ય ણુક નિમિત્તે નિશ્રામાં જે તયા દ. ભાઈ એ એ નવ દિવસના મહાત્સવ ઉજવાય સાથે મળી પ્રભાતફેરી, માંગલિક ગઢસીસામાં દીપાવલી દિને વરઘા-શ્રવાદિના લાભ લીધે. મહા ડૉ, ૨૫૦ સાથિયા વગેરે થયા. સવ, પ્રવચન, સઘજમણું, હાલાપુરમાં કેવલજ્ઞાન કલ્યાણક અને પુજન વગેરે પણ થયા. નિમિત્તે વરઘેાડા અઠ્ઠાઈ મહાત્સવ, ૫૦ સાથિયા વગેરે કાર્યક્રમ યોજાયા. ડુમરામાં નિર્વાણ કલ્યા ણુક નિમિત્તે ૨૫ દિવસના મહેા મહુડી (મધુપુરી) જૈન વેતાંબર કારખાના તરફથી દુષ્કાળ રાહતા ફ્ડ ચાલુ કરી ગરીબેને મફત અનાજ તથા ઢોર માટે ૨૫૦૦ સાથિયાથી નિર્વાણુ વર્ષોંની ઉપાસના દેરાસરોમાં આઠ ત્સવ, પાંચ વરઘેાડા, તપ-જપ, વ્રત નિયમે આદિ થયા, ભેાજાયમાં પણ વિવિધ રીતે ઉજવણી થઈ. કચ્છ—પત્રી : મુનિશ્રી પુનમ ચંદ્રજી સ્વામીની સાંનિધ્યમાં નિર્વાણુ ક્લ્યાણકની ઉજવણી પ્રાથના, પ્રવચન: જાપ, પૂજા, સંવાદ વગેરે પૂર્ણાંક પાંચ દિવસ ચેાજાઈ. મુનિશ્રી જીતેન્દ્રમુનિજીના પ્રભાવક પ્રવચન થયા. મુનિપ્રવરશ્રી જંબૂવિજયજી મની નિશ્રામાં ઘણી સુ ંદર તેમજ અપૂર્વ ઉલ્લાસપૂર્વક રાધના થઈ હતી. ધર્માં મહાવીર (RSH) તા. माहिता विशns આઠ દિવસના ઉત્સવ For Personal and Private Use Only ઘાસચારા આપવામાં આવ્યે હતા. મુખ્ય પ્રધાનના રાહત કૂંડમાં રૂા. ૧૧, ૧૧ આપવામાં આન્યા. જીવદયા માટે પણ સારી રકમ આપવામાં આવી. દવાખાનામાં મફત દવા આપ વામાં આવે છે, આચાય શ્રી કૈલાસ સાગર સુરીશ્વરજી તથા આચા ય શ્રી સુખાધસાગર સુરીશ્વરજીની નિશ્રામાં વિવિધ મહાપુજા પુત્ર મહે।ત્સવ ઉજવવામાં આવ્યે. માંડલ મુનિશ્રી રામચંદ્ર જીની નિશ્રામાં અઠ્ઠાઈ મહે ત્સવ, મક સહાય વગેરે કર્યાં થયા વઘેાડાઓ, તપશ્ચર્યાએ. સાધમહુવાબંદર : પન્યાસશ્રી વિજયચંદ્રવિજયજી તથા સા વીશ્રી વિદ્યુતપ્રભાશ્રીની પ્રેરણાથી ૨૫૦૦ આય (ખલ, ૨૫૦૦ ૯૧ Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ક સારી સામાયિક, અનેક છઠ્ઠ-અટ્ટમ વગેરે આરાધના અને મહેસ ઉજવાયા. નવસારી : નવસારી હીરા ઉદ્યોગ દ્વારા નિર્વાણ વર્ષ નિમિત્તે ભરૂચ જિલ્લાના દુષ્કાળગ્રસ્ત વાગરા તાલુકાના ૬૫૦ કુટુંબને માર્ચ ૭૫ માં કુટુંબ દીઠ ૧૦ કીલે જુવારની મફત વહે. ચણી કરાઈ. તે જ પ્રમાણે. બનાસકાંઠામાં ૩૦૦ કુટુંબને. માસિક ૧૦ કીલો અનાજ ચાર માસ માટે અપાયું. તપ જન્મ અને પ્રાર્થના ન વ સા રી : મહાસતીજી દમયંતીબાઈ સ્વામીની નિશ્રામાં નિર્વાણ દિન નિમિત્તે ત્રણ દિવસ જાપ, તપ, પ્રાર્થના વગેરે ધાર્મિક અનુષ્ઠાન થયા. નાના ભાડીઆ : (કચ્છ) નિવણ વર્ષ નિમિત્તે ફાગણ સુદ ૩ના “હૃદયપલટ” સંવાદ જાયેલ. ૨૫૦૦માં નિર્વાણ કલ્યાણક નિમિત્તે મોંઘી બેન વેલજીની દીક્ષા પ્રસંગે એકત્રિત થયેલ ફંડ જીવદયામાં વાપર. વાને નિર્ણય લીધેલ. પાલે જ : મુનિરાજ શ્રી પ્રમોદચન્દ્રવિજયજી તથા મુનિરાજ શ્રી મુક્તિચન્દ્ર વિજયજીની નિશ્રામાં કાર્યક્રમ યોજાયા હતા. પ્રમ તફેરી, સમુહરના ગુણ નુ વાદ સભાઓ જાઈ, વરઘેડે નીકળે. તથા નિર્વાણ કલ્ય શુક સમયે રાત્રે બાર વાગે આન દ પ્રદર્શિત કરવા થાળી નાદ થયે હતું. ૨૫૦૦ સામાયિક કરાયા. જિનપૂજા : નાની ખાખર [ક]માં શ્રી ઋષિમંડળ પૂજન ભણાવાયું. આ પ્રસંગે મુનિશ્રી ભુવનચંદ્રજી મહારાજ વાસ ક્ષેપથી જિનેશ્વરે ભગવાનની પૂજા કરી રહ્યા છે. સ્ત્ર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૫૦૦ દીવડાથી રંગોળીની સજાવટ સમૂહયાત્રાનું પણ આજન કરવા માં આવ્યું. વકતૃત્વ અને નિબંધ સ્પધાઓ પાટણ: મુનિ શ્રી હેમચંદ્ર - પાલિતાણાઃ અત્રેના તમામ મહિમાવિજયજી, મુનિશ્રી રામ વિજયજી, મુનિશ્રી યશભદ્રજિનાલયોનાં ભગવાનની ચન્દ્રવિજયજી, મુનિશ્રી મનસ વિજયજી મ.ની નિશ્રામાં સાગર પ્રતિમાઓને ભવ્ય આંગી કરાઈ. સાગરજી મહારાજ આદિ ર. જૈન સંઘ તરફથી ગુણાનુવાદ સભા જાતા, સર્વશ્રી શ્રી હેમજાપ થયાં અને રથયાત્રા પ્રમાણેએ તેમજ નિવૃત્ત ન્યાયા ચંદ્રાચાર્ય જૈન સભાના નીકળી. નિર્વાણ દિન પ્રસંગે ધીશ શ્રી અમૃતલાલ કાળીદાસ મંત્રીશ્રી ભેગીલાલ ચુનીલાલ નીકળેલ આ રથયાત્રામાં અત્રે અને ડો ભાઈલાલ બાવીશી વિવિધ ઉપાશ્રયમાં બિરાજ- આદિએ પ્રાસંગિક પ્રવચન કાપડીયા, પુરૂષોત્તમદાસ વકીલ માન આચાર્ય શ્રી વિજયધર્મ, કર્યા. રસીકભાઈ જાની, પ્રા. કાનજીધુરંધરસૂરિજી, આચાર્ય શ્રી ભાઈ પટેલ, પ્ર. અશોકભાઈ પાલિતાણાઃ શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર જયંતસૂરિજી, આચાર્ય શ્રી સામાયિક મંડળના ઉપક્રમે, શાહ, ડે. હરીશભાઈ શુકલ, વિક્રમસૂરિજી, આચાર્ય શ્રી ડે. સેવંતીલાલ શાહ, મુનિશ્રી પ્રભાવચંદ્રસૂરિજી, આચાર્ય શ્રી હેમવિજયજી, મુનિશ્રી યશોભદ્રનીતિપ્રભસૂરિજી, પંન્યાસ શ્રી ગરીબોને અન્નદાન થયા હતા. તેમ જ ગરીબોને વિજયજી વગેરેના પ્રવચને ચિદાનંદસૂરિજી આદિ પૂજય " શ્રમણ ભગવંતે અને સાધ્વીજી અન્ન-વસ્ત્ર અને પશુ બને મહારાજે ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. સાસ્કૃતિક કાર્યક્રમ ચાર આપવામાં આવ્યું. છા૫ન અરિસા ભવનમાં મુનિશ્રી – દિકકુમારીકા, પાવાપુરી-જલરાજયશવિજયજી મ. ની દોરવણી ત૫ અને નાગપૂજા મંદિરની રચના, જન્મકલ્યાણકનીચે ૬૦૦ ફુટ જગામાં યોજા --- નાં સભા, સાંસ્કૃતિ કાર્યક્રમ ચેલ ધાર્મિક રંગોળીનું કનક વગેરે પણ જાયા હતા. બહેને ઉદ્દઘાટન કર્યું. રંગેની સંસ્થાના પ્રમુખશ્રી ડો. ભાઈ પાટણ : મહાસતી શ્રી કરતે રપ૦ દીવા પટાવાયા હતા લાલ એમ. બાવીશી. એ ત્રીએ રીક્ષિતાબાઈ સ્વામીની નિશ્રામાં - શેઠ આણંદજીની પેઢીના શ્રી કપુરચંદભાઈ વારૈયા અને નિલગ કલ્યાણક પ્રસંગે ભક્તા વંડામાં જાયેલ ગુણાનુવાદ સેમચંદ ડી. શાહના પ્રયાસથી લાસથી મર સ્તોત્રની પ્રાર્થના, જાપ, સભામાં પૂજ્ય શ્રમણ ભગવતે- “પંચવિધ કાર્યક્રમ યોજવામાં તપ વગેરે થયા. એ પ્રવચન કર્યા હતા આપે, જેમાં ભાવનગરના પાલીતાણું : અત્રે મેતી અગ્રણી અને ઉદ્યોગપતિ શ્રી પાટણઃ સ્થા. શ્રી સ ામાં સુખિયાની ધર્મશાળામાં રમણીકલાલ ભેગીલાલ શાહના ભગવાનના નામની ધુન, જાપ આચાર્ય શ્રી હેમસાગરસૂરિજી પ્રમુખસ્થાને વકતૃત્વ સ્પર્ધા અને ચાર લેગસના કાઉસગ મહારાજની નિશ્રામાં જન્મ- ચોજાઈ. નિબંધ સ્પર્ધા પણ સહિત અત્રે જન્મ કલ્યાણકની કલ્યાણક ઉત્સવ ઉજવાશે. વેજાઈ, ઉપરાંત સમુહ સામા- ઉપાસના થઈ, જાપ બાદ પ્રવ ગુણાનુવાદ સભામાં પંન્યાસશ્રી યિક, સમુહ સ્નાત્ર પૂજા અને ચને થયા. માહિતાવશોખ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = == પાલન પુ ૨ : આચાર્ય શ્રી ગુરુદેવેની પ્રેરણાથી રૂ. ૨૨ એતિહાસિક રથયાત્રા નિકળેલ ભુવનશેખરસુરીશ્વરજી મ. તથા હજારના ખર્ચ ચબુતરો બના- શ્રી વિજયકુમાર કાનજીશ્રી મુનિરાજશ્રી મહિમાવિજયજીની વવામાં આવ્યો છે. તેની સાથે કચ્છ શાપણ, જેન મિત્રમંડળ, નિશ્રામાં ધર્મસંરકાર શિબિર પરબ તેમજ ચેર પણ જેન વાચનાલય તથા પુસ્તકારોજાઈ હતી, જેમાં બનાસકાંઠા બનાવવામાં આવ્યો છે. વયની નામકરણ વિધિ થયેલ. ના જુદા જુદા ગામોમાંથી ૮૧ : પૂજ્ય મુનિ શ્રી કલાપ્રભાવિદ્યાર્થીએ આવ્યા હતા. બેડેલીઃ શ્રીકમલેશમુનિ કે સાગરજી દ્વારા સંપાદિત શ્રી વન કલ્યાણકની ઉજવણી પૂજા 3 ની નિશ્રામાં વિવિધ ૨૫૦૦ કે આર્ય રક્ષિત કલ્યાણ જન જ્ઞાનવગેરે અનુષ્કાનેથી ઉજવાઈ પચકખાણ લઈને સ્થાનિક મંદિર ગ્રંથમાળા પ્રકાશિત દીવાળી અને બેસતા ? કે સ્થાનકવાસી સંઘે નિર્વાણ પરમાત્મા શ્રી મહાવીરદેવ રમતિ કલ્યાણકની ઉપાસના કરી. વર્ષ એમ બે દિવસે કે ગ્રંથનું ઉદ્ઘાટન થયું. મસ્યઉદ્યોગ અને કતલ કેવળજ્ઞાન મહોત્સવ પ્રસંગે રાજકોટઃ જાગનાથ હેટ- પ્રભાત ફેરી નિકળી હતી. આ ખાના બંધ રહ્યા, માં નુતન શિખરબધી જિના- વર્ષમાં અનેક માનવતના કાર્યો પિટલાવદ : મુનિશ્રી જસ- લયમાં મૂળનાયક શ્રી મહાવીર- અલા. કરણજીની નિશ્રામાં અનેક સ્વામીજી આદિ પાંચ જિન પિરબંદર : મહાસતીજી લોકેએ માંસ, મદીરા, ધુમ્રપાન બિઓની પ્રતિષ્ઠા આશ્રી નહી કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી. વિયયશોભદ્રસૂરિજી મના ઈન્દુબઈ સ્વામીની નિશ્રામાં દીપાવલી દિને ગુણાનુવાદ સભા નિર્વાણ શતાબ્દીના અવસરે સાંનિધ્યમાં થઈ. થઈ. સવારે પ્રભાતફેરી નીકળી. અઢી અજાર પૃષ્ઠ સ્વાધ્યાય ર ય ણ = મુનીરાજશ્રી પોરબંદર : મુનિરાજ શ્રી કરવાના અનેક લોકોએ નિયમ કલાપ્રભા સાગરજી મ.ની પ્રેરણાથી ઉજવણીમાં મુંબઈથી ૫૦૦ જસરાજજી લીધા. મહારાજની નિશ્રામાં જન્મ કલ્યાણકની લાકે પધાર્યા હતા, અહીં રાકુ (મહેસાણા) અહીં ઉજવણી પ્રભાતફેરી સમુહ છેનના ફક્ત ચાર જ ઘર છે. ઊભું કરવામાં આવ્યુ હતુ. વટ થઈ. આ દિવસે ૧૦૮ પાઠશાળામાં “મહાવીરનગર પ્રાથના તથા જાહેર પ્રવચન જીવન અને જગતના અનેક પ્રશ્નનાં સમાધાન માટે આયંબીલ થયા, સ્યાદવાદની અદભુત ચાવી અર્પણ કરનાર પોરબંદર : મહાસતીજી ભગવાન મહાવીરને કેટી કેટી વંદના છે, ઈન્દુબાઈ સ્વામીની નિશ્રામાં એન. રતિલાલ એન્ડ કાં. ઉજવાયેલ નિર્વાત્સવમાં ર૫ નિયમ ૨૫૦૦ વખત પાળવાની દારૂખાના, મઝગાંવ, મુંબઈ-૪૦૦૦૧૦. જનામાં ઘણાં ભાવિકે : Gram : જોડાયા. નિર્વાણ દિને સતત PLATEROUND અખંડ નવકાર મંત્રનો જાપ ૩૭ ૬૯૮૫ થ. wwww 'પાલના Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = મુનિરાજ શ્રી નંદષવિજયજી મહારાજની પ્રેરણાથી મિયાગામમાં શ્રી શાંતિલાલ દોશીએ rates થર્મોકોલ પર બનાવેલ પાવાપુરી-જળમંદિર રચનીની તસ્વીર સુરતઃ નિર્વાણ શતાબ્દી વર્ષમાં સુરતમાં રૂા. ૨૦ લાખના ખર્ચે શ્રી મહાવીર જનરલ હોસ્પીટલ ઊભી કરવાનું આયોજન મુંબઈના જાણીતા કાર્યકર અને સુરતના વતની શ્રી જે. આર. શાહે સુ ૨ ત સગરામપુરામાં વર્ષોથી ચાલતાં શ્રી મગનભાઇ ધનજી દવાખાનાના જુના મકાનને સ્થળે રૂા. ૨૦ લાખના ખર્ચે નવમાળની એરકંડીશન હોસ્પીટલનું મકાન ઊભું કરાશે. અને તેમાં ડીપેન્સકરીને સમાવેશ થશે. ૨૦ લાખની વિવિધ સાધન સામગ્રી વસાવવામાં આવશે અને રૂા. ૨૦ લાખ નિભાવ ખર્ચ માટે અનામત રાખ. વામાં આવશે. સુરત : નાણાવટમાં મુનિગુરુસાગરજી તથા મુનિ શ્રી અમૃદયસાગરજીના ઉપદેશથી પાંચ દિવસ સુધી વિવિધ ધાર્મિક અનુષ્ઠાનેથી નિવસવ ઉજવાયે. સુરત : સામવીશ્રી નેમ શ્રીજી, સાઠવીશ્રી મંજુલાશ્રીજી મકાનનું ખાતમુહુર્ત આદિની નિશ્રામાં અનેકવિધ શ્રીમતિ કસમબહેન જયંતી તપ-જપ પૂર્વકની આરાધના લાલ શાહના હમે જુન ૭૪માં થઈ. ૨૫૦૦મા નિર્વાણ વર્ષને કરવામાં આવ્યું હતું. અનુલક્ષીને શ્રી સંઘમાં ૨૫૦૦ ભગવાન મહાવીર સ્વા- ૨૫૦૦ વખત નિદર્શન, ગુરુ, મીની ૨૫૦૦મી શતાબ્દી વંદન, સામાયિક, વિવિધ તપ, પ્રસંગે જનતા જનાર્દનની જન્મ, અધ્યયન આદિના નિયમો વધુ સારી સેવા થઈ શકે લેવાયાં. નિર્વાણ કલ્યાણુક તેમજ કાયમી યાદગીરી પ્રસંગે શ્રી મહાવીર સ્વામીના રાખવાના હેતુથી આ હોસ્પી. સમવસરણના દેરાસરે એછવ ટલના સ્વપ્નને સાકાર બના- ઉજવવા સાથે જુદી જુદી ૨ચવવા શ્રી જે. આર. શાહ ના, રંગેળીઓ, ભગવાન અથાગ મહેનત લઈ રહ્યા છે. મહાવીરના ૨૬ ભવના પેઈ ji [ E , કોઈ ફરકારના કામ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ન્ટીગો તેમજ એક લાખ કળી- બાબુભાઈ નગરશેઠે સુરતમાં ટ્રોલિઓ રાખવામાં આવી ને લાડ, એક લાખ અખંડ પ્રથમવાર જ બધા ફિરકાઓ હતી, ભ. મહાવીરના જીવને ચોખાને સ્વસ્તિક વગેરે પ્રદ, એક મંચ પર ભેગા મળ્યા આવરી લેતું એક પ્રદર્શન પણ ર્શિત કરવામાં આવ્યા. વિવિધ હોવાનું જણાવ્યું હતું. યોજવામાં આવ્યું હતું. ઈનામી હરિફાઈઓનું પણ રંગભવનમાં વિવિધ જૈન આજન કરવામાં આવ્યું - તા. ૩-૧૧-૭૫ના નીક બેલ પ્રભાત ફેરીમાં તમામ સંસ્થાઓ તરફથી એક ભવ્ય - સુરત : શ્રી દેસાઈ પોળ તમામ ફિરકાના ભાઈ-બહેનો સાકૃતિક કાર્યક્રમનું આજન જે પેઢી દ્વારા વર્ષ દરમ્યાન, તેમ જ કલેકટરશ્રી શ્યામલ ઘોષ કરવામાં આવ્યું હતું અને પ્રતિ વર્ષની જેમ ધાર્મિક, પણ જોડાયા હતાં. શ્રી રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈનું સાધર્મિક-સામાજિક, શૈક્ષણિક, જાહેર પ્રવચન રાખવામાં આવ્યું સુ ૨ ત : ગણિવર્ય* શ્રી વિદ્યકીય વગેરે કાર્યો થવા ઉપરાંત હતું. એક સમારિકાનું પ્રકાશન પ્રબોધચન્દ્રવિજયજીની પ્રેરણાથી થયું હતું, જીર્ણોદ્ધારમાં રૂા. ૪૦ હજાર, સુરતના તમામ જૈનેના આગે. " સાધુ-સાધવીઓની વૈચાવચ્ચ પ્રથમ વર્ષ ધાર્મિક શિક્ષણ વગેરેમાં રૂા, ૭ હજાર, શહેરના સુરતમાં પહેલી જ વાર સંઘને નિબંધ વકતૃવસ્પો ત્રણ હજાર જૈન કુટુંબને - રાખવા નિધિ આપવામાં આવી. જયણા સચવાય તે હેતુથી બધા ફિરકાઓ અપાયેલ પંજણ, સાધર્મિક સુરતઃ સમગ્ર જૈન સમાજે એક મંચ પર ભેગા થયો જન્મ કલ્યાણક મહોત્સવ ઉજભક્તિમાં રૂા. ૧૬ હજાર, સુરત પે. આ પ્રસંગે શ્રી લક્ષ્મણ ની તમામ પ્રાથમિક શાળાઓને પ્રભાત ફેરી : પન્ના અને દક્ષિણ ગુજરાતની દરેક કુમાર સંઘવીની અતિથિ જૈન પાઠશાળાને “જૈન બાલ- પ્રવચન : પ્રભાવના વિશેષતામાં ડો. ભોગીલાલ વાર્તાની ૧૨-૧૨ પુસ્તિકાઓ સાંડેસરાએ “ભગવાન મહાવીર વગેરે કાર્યક્રમ યોજાયા ને સંદેશ” વિષય પર મનનીય ભેટ, આમ જનતામાં પડતર - કિંમતે કાપડનું વેચાણ વગેરે વાનની એક સમિતિ નિમવામાં પ્રવચન આપ્યું. કાર્યો કરી સંસ્થાએ સારો એ આવી. તેના ઉપક્રમે અનેક- ૨તિમણી ટ્રસ્ટ, જાયન્ટસ લાભ લીધો હતે. વિધ કાર્યક્રમે ઉજવવામાં કલબ, અને ભગવાન મહાવીર સુરત : તા. ૨-૧૧-૭પના આવ્યા. દીક્ષા કલ્યાણક નિમિત્તે જન્મ કલ્યાણક ઉત્સવ સમિતિ સુરત : તા. ૨-૧૧-૭૫ના કિનજી ' આદિન જાહેર ત૨ફથી જાહેર દવાખાનામાં સમિતિના ઉપક્રમે યોજાએલી વિશાળ સભામાં શ્રી દીપચંદ. વ્યાખ્યાન યોજવામાં આવ્યું. દરદીઓને ફળ વહેંચાયા. ભાઈ એસ. ગાડી, શ્રી જયંતિ. તા. ૨૩-૪-૭૫ના રોજ સુરત : પ્રભાતફેરી કાઢભાઈ ગજીવાલા, શ્રી જયંતિ- તમામ ફિરકાઓ દ્વારા ભવ્ય વામાં આવી હતી. અને જાહેર ભાઈ મોદી, શ્રી છબીલભાઈ વઘેડો કાઢવામાં આવ્યે. સભા પણ જાઈ હતી. જેમાં મહેતા વગેરેના પ્રવચનો થયા. અને ભ. મહાવીરના પ્રસંગેને સાધ્વીશ્રી રવિકુમારજીએ પ્રવચન પ્રમુખથાનેથી ડે. નવીનચંદ્ર આવરી લેતી ૧૭ સુશોભિત કર્યું હતું JE :રક માણિત થશેષ અને એ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુરત : ૧૩ નવેમ્બર ૭૪થી આઠ દિવસ માટે રોજાયેલ કાર્યક્રમમાં ૧૩મીએ શહેરના તમામ દિ. મંદિરમાં નિર્વાણ અર્થે અર્પણ કરો. ૧૪મીએ જૈન પાઠશાળા, શ્રાવિકાશાળા અને સંસ્કૃત વર્ગનું ઉદ્ઘાટન થયુ, ૧૫મીએ ભગવાનના જીવન પ્રસંગો પર રંગોળી પ્રદર્શન યોજાયું. . ૧૬મીએ હસ્તલિખિત શાનું પ્રદર્શન પૂરતું મૂકાયું. ૧૭મીએ રથયાત્રા અને ૧૮મીએ જાહેરસભા થયા. સુરત : મુનિશ્રી શાંતિલાલજી મહારાજની નિશ્રામાં નિર્વાત્સવ ત્રણ દિવસ સુધી વિવિધ તપ અને જાપથી ઉજવા. નિર્વાણ વર્ષમાં ઘણુએ ૨૫-૨૫ ઉપવાસ, આયંબિલ વગેરે કરવાના નિયમ લીધા. પુરુષ પ્રકૃતિના હાથનું માત્ર રમકડું જ નથી પરંતુ પ્રયત્ન, પુરુષાર્થ અને પરિશ્રમ કરીને એ પિતાના ભવિષ્યનું અત્યુત્તમ નિર્માણ પોતે કરી શકે છે. શુદ્રથી મહાન અને સામાન્ય જનથી જિનના સર્વોત્તમ પદને પ્રાપ્ત કરી શકે છે. •••• રમેશચંદ્ર આર. દોશી • • • આર. કે. ટેકસટાઈલ્સ સ્વદેશી માર્કેટ, પહેલે માળે, ૨મ નં. ૧૫૩, કાલબાદેવી રે, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨ ફોન ૩૧ ૬૪ ૭૨ જળs! પિતા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુરેન્દ્રનગર : નિર્વાણ આજન પણ થયું. ક્ષિા મુનીજીની નિશ્રામાં નિર્વાણ વર્ષના પ્રારંભ દિવસે કતલ- કલ્યાણકની ઉજવણી પણ શતાબ્દી મહોત્સવ ઉજવાશે. ખાના બંધ રખાવવામાં આવ્યા. વિવિધ કાર્યો યોજી મનાવવામાં વિવિધ રંગી જેને પ્રદર્શન ઘરે ઘરે જૈન દેવજ ફરકાવવામાં આવી. ઉપરાંત ચાર વર્ષની બાળા. આવ્યા. અનેક જીને અભય. વિહારમાં આંબરડી, ખાંભા છાયા બહેન મણીયાનું અહીં દાન આવવામાં આવ્યું. ચૈત્ર સુદિ ૧૩ના વિશાળ વર ઉના, હડમતીયા, ડેડાણ, રાજુલા પ્રવચન રાખવામાં આવ્યું હતું. મહુવા, અડતાલા, અમરેલી, પ્રભાત ફેરી પણ કાઢવામાં ઘોડો કાઢવામાં આવ્યેા. ૫૦૦ બાબરા, ઢસા, લાઠી, ચિતલ આવી હતી. જેટલા ભાઈ-બહેનેએ એક વગેરે સ્થાનોમાં જાહેર પ્રવચન થરાદ : નિર્વાણ કયાવક બે વર્ષ માટે બ્રહ્મચર્ય વ્રતની દ્વાર ભ. મહાવીરનો સંદેશ પ્રસંગે શ્રી સંઘ તરફથી અઠ્ઠાઈ બાધા લીધી. સ્થાનકવાસી જૈન સમજાવવા સાથે ત્રત-નિયમ મહેસવ, ૬૭–અઠ્ઠમ, ૭૦સંઘે પ્રભાતફેરી કાઢી, જેન છઠ્ઠ, ૧૦૦ ઉપવાસ ૧૨૦૦ શાળામાં પ્રવચન, પ્રાર્થના આયંબીલ વગેરે, ધાર્મિક કાર્યો આદિ થપા. તેમજ નિબંધ સ્પર્ધા, ગુણાનુસમાઘોઘા (કરછ) મહા વાદ સભા, ગરીબોને ભોજન સતી મણીબાઈની નિશ્રામાં વગેરે સાર્વજનીક કાર્યક્રમ જાયા. ૨૫૦૦ નવકાર મંત્રના જાપ કરવાના નિયમ લેવાયાં નિર્વાણ ટીટોડા : નિર્વાણદિને દિને નાટિકા ભજવાઈ. કુમાર શાળાના વિદ્યાથીઓએ ભ. શાળામાં રંગોળી થઈ. મહાવીરના ફોટા સાથે સરઘસ કાઢયું હતું. ભ. મહાવીરના સાવરકુંડલાથી ગંડલ : ચિત્રોનું પ્રદર્શન જાણું. ગરીમુનિશ્રી ગિરીશચંદ્રજી તથા બેને મફત જન અપાયું. મુનિશ્રી હરીશમુનિજીની નિશ્રામાં નિર્વાત્સવ વર્ષની લેવાની તેમજ દુર્વ્યસનો ત્યાગ ટીંટેડા, પાનસર, આદરજ ઉજવણીનો પ્રારંભ નવાંગી કરવાની મરવું આપી. મોટાની યાત્રા રખાઈ હતી. આરાધના, તપ-જ૫ તેમજ ગોંડલમાં જન્મકલ્યાણક સમૂહ મિલન અને ધર્મ ચર્ચાગ્રન્થ અને ચિત્રનું પ્રદર્શન પ્રસંગે શોભા યાત્રા, જાહેર એ પણ જાઈ. છ કરવામાં આવ્યો. સભા, પ્રદશન આદિ યોજાયું. જન્મ કલ્યાણકનો વરઘેડ આચાર્ય શ્રી વિજયભુવનભાનુ- રાજકુટુંબ, રાજકિય નેતાઓ, કાઢવામાં આવ્યું હતું. વિવાસૂરિજી મહારાજ (શષ્ય પરિ. આગેવાન નાગરિકે તેમજ થી એને ભ. મહાવીર અંગેના. વાર સાથે પ્રદર્શન જોવા પધારેલ. આમ જનતા આ બધા કાર્યો. પુસ્તક ભેટ આપવામાં આવ્યા ગુણાનુવાદ સભા, બેડિ ગ, માં ઉપસ્થિત રહી. હતા. કોલેજ અને શાળાઓમાં પ્રવ. સાવરકુંડલા : મુનિ શ્રી ટીંટોડામાં જૈનેના ત્રણ ચનો થયાં, પ્રભાત ફેરી વગેરેનું ગીરિશમુનિજી તથા શ્રી હરિશ. અને આદરજમાં ૨૦ ઘર છે. માહિતeોક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - it. ~ અહિંસા પાલનમાં મુસલમાનેને સાથે - સુથરી : ભ. મહાવીર નિર્વાણ મહોત્સવ ઉજવવા હાઈસ્કુલ અને વિનય પડદાવાળો ખાસ મંડપ મુંબઈથી અનેક જૈનો અહીં મંદિર શાળાના વિદ્યાથી બંધાયા હતા. તેમાં વિવિધ પધાર્યા હતા અને ઘણું જ ઓએ ઉત્સવમાં ખાસ ભાગ રચના કરાઈ હતી. મે ટી ધામધુમ અને સંગીત- લીધો હતો. વકતૃત્વ, નિબંધ ની લ્હાણ સાથે ઉત્સવો અને કાવ્ય હરિફાઈ જાઈ મહોત્સવમાં ઉપસ્થિત ઉજવાયા હતા. ક૯યાણકને હતી “સાચું પ્રતિક્રમણ' નાટક થવા મુંબઈથી હંમેશા પ્રથમ મોટો વરઘડે કાઢવામાં પણ ભજવાયું હતું. વર્ગમાં આવતા જૈન ભાઈઓ આવ્યા હતા. આ વખતે બીજા વર્ગમાં દુષ્કાળને અનુલક્ષીને શ્રી સંઘની વિનંતીને ગમે તેમ પૈસા ફેંકવા તથા આવ્યા હતા અને એ રીતે માન આપીને મુસલમાન બચેલા પૈસા પાંજરાપોળને અનાજ બગાડવાને બદલે ભાઈઓએ અઢાર દિવસ સુધી અર્પણ કરાયા હતાં. ગરીબને અનાજ આપવામાં અહિંસા પાળીને મહોત્સવમાં આવ્યું હતું અને આખા સાથ આપે હતે. ધર્માલમાં રેશની ગામને લાડ આપવામાં કરવા ખાસ વ્યવસ્થા પણ જન્મકલ્યાણક દિવસે આવ્યા હતા. કરાઈ હતી. ગામમાં રંગગામના હિન્દુ-મુસલમાન બેરંગી દરવાજા ઉભા કરવામાં સર્વધર્મ સંપ્રદાયોએ પિતાના પાંચે કહયાણકના દિને આવ્યા હતા. ધર્મસ્થાનકોમાં દુષ્કાળે વિવિધ મંગળ પૂજન ટાળવા ખાસ પ્રાર્થના કરી ભણાવાયા. પાંચ કલ્યાણકની અત્યંત ભવ્ય વરઘોડો હતી. ઉજવણી માટે એટેમેટિક પણ કાઢવામાં આવ્યા હતા. વડોદરાઃ ત્રણે ફિરકાઓ- હજાર લોકો જોડાયા હતા અને અને વ્યાખ્યાનો ગોઠવાયા હતા ની માન્ય સમિતિની નિશ્રામાં ૫. સૂરદ્રવિજયજી ઉપાધ્યાયે નિબંધ હરિફાઈ પણ યોજાઈ આખું વર્ષ નિર્વાણ મહોત્સવ સંબોધન કર્યું હતું. હતી. ચૌત્ર સુદ ૧૪થી ત્રણ ઉજવાશે હતો. આખા વર્ષ માં વીત્ર સુદ ૯ રવિવારથી દિવસ માટે એક જાહેર વ્યાવરઘોડાનો કાર્યક્રમ અદ્ભુત ખ્યાન માળા યોજાઈ હતી, જેમાં રહ્યો હતે. એક માઈલ લાંબી ખ્યાતનામ અને પીઢ વક્તાઓશોભા યાત્રામાં આકાશમાંથી ૩ ૪ ના પ્રવચન થયા હતા. ૨૫૦૦ વડોદરા કે સામરિક સામાયિક પણ પુષ્પવૃષ્ટિ કરવામાં આવી હતી. તે આ વાડે જેવા હજારો લોકો * * કરાવાયા હતા. ઉમટયા હતા. એક સપ્તાહના કાર્યક્રમનું વડોદરા : શ્રી બાબાજીઅનેક વખતે પ્રભાત ફેરી- આયેાજન કરવામાં આવ્યું હતું પુરા સંઘ તરફથી આઠ દિવસએ કાઢવામાં આવી હતી. જેમાં કહ૫ સૂત્રની રંગીન ને મહેસવા અનેક પૂજન શરૂઆતની પ્રભાત ફેરીમાં એક સ્લાઈડ, સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ આદિ સહ ઉજવાયો. AE AY Bક માતાલિમ હs Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રતે,પાસક ગણુ વડાદરા ચેાજીત વીરવ ંદના કાર્યક્રમનું ઉદ્ઘાટન ખ'ડા પેકેજીંગ પ્રા. લીમીટેડવાળા શ્રી વિનાદચંદ્ર નારદાસ કે.ઠારી માંગલદીપ પ્રગટાવી કરી રહ્યા છે. સાથેની તસ્વીરમાં ડા ભાગીલાલ સાંડેસરા અને શ્રી સૂર્યકાંતભાઈ સી. શાહ પ્રવચન કરતાં જણાય છે. શતાબ્દીની સ્મૃતિમાં જામનગર સ્થાનકવાસી જૈન ઉપાશ્રયનુ' ઉદ્ઘાટન કાયક્રમેા ચેાજાયેલ. પચીસસ: ૧૯૦ Jain Educationa International | મારા ભાાિ વિશેાકો ' વડોદરા : શહેરના શિક્ષિત યુવાનેાના બનેલા શ્રી શ્રુતે પાસક ગણુ (મંડળ)ના ઊપક્રમે સધ મિક કક્ડ અને જૈન વાચનાલયની શરૂઆત, તત્ત્વ ચિ'તક શ્રી કિરણુભાઈ (મુ`બઈ] ને પાંચ દિવસને વાતોલા ૫, વીરવદનાના ભકિત સંગીત ના કાર્યક્રમ, મારિકાનું પ્રકાશન, આકાશવાણીઅમદાવાદ-વડાદરા કેન્દ્ર પરથી એડવોકેટ શ્રી જસુભાઈ એમ. શાહે શ્રી હસમુખભાઈ શાહ અને શ્રી અનીલકુમાર એચ. શાહના વાર્તાલાપ, વિદ્યાથી એની સમ્યફ સૂત્ર સ્પર્ધા વગેરે. For Personal and Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વડેદરા એક અનામી માનવતા પ્રેમીએ ૫૦૦ રકતપિત્તિયાઓને જમાડીને જન્મ કલ્યાણકની ઉજવણુને વધુ શાનદાર બનાવી. અત્રે ઉપાધ્યાય શ્રી સુરેન્દ્ર વિજયજી મહારાજની નિશ્રામાં ૨૦ એપ્રિલ ૭૫થી ૨૭ એપ્રિલ ૭૫ સુધી વિવિધ કાર્યક્રમ થયાં. ૨૩મીએ ત્રણેય ફીરકાના સંયુકત ઉપક્રમે રથયાત્રા નીકળી. તેમાં ૨૫ બળદથી જોડાયેલ રથમાં વેતામ્બર અને દિગમ્બર સંપ્રદાયની ભગવાનની પ્રતિમાઓ એક વડોદરામાં નીકળેલ નિબંધ હરિફાઈનું આયોજન, દરેક કલ્યાણ કે પ્રસંગે પ્રભાતસાથે બિરાજીત કરાઈ હતી. - રથયાત્રાની ઝલક ફેરી, પૂજા વગેરે વિવિધ કાર્ય. ક્રમોનું આયોજન કરવામાં ર૪મીએ શ્રી ભોગીલાલ આવ્યું હતું. સાંડેસરાએ ન્યાયમંદિર હેલમાં શહેરની મહત્સવ સમિતિ વ્યાખ્યાનમાળા તથા “સમણમુત્ત” દ્વારા એક સપ્તાહની જાહેર ગ્રંથનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. સર્વ શ્રી ઉજવણી કરવામાં આવી. આ ઉમાકાંત પી શાહે સલાઈડ દ્વારા દરમ્યાન મંડળ તરફથી વિદેશેજેની પ્રતિમાઓ અને કલા વડેદરા : શ્રી પાંચપળ માં તૈયાર થયેલ ૧૦૦ લાઈડ કૃતિઓને પરિચય કરાવ્યો. જૈન યુવક મંડળ દ્વારા વર્ષ થી ભગવાનના જીવન પ્રસંગોને આ અગાઉ ૨૨મીએ પણ દરમ્યાન ત્યપરિપાટી, દર જનતા સમક્ષ બતાવવામાં રંગીન સ્લાઈડ દ્વારા કહપસૂત્ર બેસતા મહિને સ્તવનાદિનું આવ્યા. મંડળના મહિલા બતાવાયું હતું. વ્યાખ્યાન લાઉડ સ્પીકર દ્વારા પ્રસાણ, વિભાગની બહેનોએ રાસ-ગરમાળામાં સર્વશ્રી કુમારપાળ જેનqજ અને પ્રતિકાનું શહેર ખાતે કાર્યક્રમ કર્યો. તેમજ દેસાઈ, રમણલાલ સી. શાહ, ભરમાં વેચાણ, ભગવાન મહા શહેરના દૈનિક પત્રલે કસરમાં સાંકળચંદ શેઠ, ચીમનલાલ વીરના વિવિધ જીવન પ્રસંગની ભગવાન મહાવીરસ્વામીના પાલિતાણું કર આદિએ પ્રાસંગિક ઉલાઈડો બનાવરાવી, શહેરના ઉપદેશો એક અઠવાડિયા સુધી પ્રવચન કર્યા હતા. સીનેમા ઘરોમાં તેનું પ્રસારણ, પ્રગટ કરાવવામાં આવ્યાં. તે માહિતી વિરોws Slide Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ":" વરતેજ : મુનીશ્રી કાચ વિસનગર : પન્યાસ શ્રી સ્વામીના નિર્વાણ કલ્યાણક વિજયજી તથા મુનિશ્રી શાંતિ. નંદિવર્ધન સાગરજી મહારાજની નિમિત્તે દિપાવલીના ભવ્ય ચન્દ્રવિજયજીની પ્રેરણાથી નિશ્રામાં કારતક સુદ ૮ના દિવસે વરઘોડો ચઢેલ તેમ જ પાવાપુરી આચાર્ય શ્રી વિજય ચન્દ્રોય મોટો વરઘોડો કાઢવામાં આવ્યે. -જલમંદિરની રચના પ્રથમવાર સૂરીશ્વરની નિશ્રામાં શ્રીનેજિ. વકતૃત્વ હરિફાઈ રાખી. વિદ્યા- કાઢવામાં આવી. કા. વદ ૭થી વિજ્ઞાન-કસ્તુરચોદયસૂરિ જૈન થીંઓને ઈનામ આપવામાં વદ ૧૪ સુધીમાં અષ્ટાહિકાપુસ્તકાલયની સ્થાપના કર- આવ્યા, સાધાર્મિક ફંડ પણ મહોત્સવ શાંતિસ્નાત્ર પૂર્વક વામાં આવી. આ ઉપરાંત કરવામાં આવ્યું. ઠાઠથી ઉજવાયેલ ધામિક ઉજવણી મોટા પાયા પર થઇ. વાગરા (કચ્છ): ગામમાં પંચધાતુના પ્રતિમાજીની જગ્યાએ કપિલાજી : આચાર્યશ્રી વાગડ (કચ્છ) આચાર્ય પાષાણુના પ્રતિમાજી પધરાવવા વિજયપ્રકાશચંદ્રસૂરિજી મ. થ ભુવનશેખર સાથે વિવિધ કાર્યક્રમ યોજાયો. કપિલાજી તીર્થે પધારતાં ત્યાં સૂરિજી મ. તથા મુનિરાજ શ્રી " બાજુ કે ઈ હસ્પિટલ ન હોવાથી મહિમાવિજયજી મહારાજની વાપી : આચાર્ય શ્રી તે માટે ઉપદેશ આપતા “શ્રી નિશ્રામાં મોટા પાયા પર ધાર્મિક વિજયજયંતશેખરસુરિજી આદિ વર્ધમાન હેપિટલ” ખોલવાને ઉજવણી થઈ હતી. ઠા.ની નિશ્રામાં ભ૦ મહાવીર- નિર્ણય લેવા છે. w પ્રત્યેક આત્માઓ વિવમાં એક નહિ પણ અનંતાનંત છે. પ્રત્યેક આત્માનું મૌલિક સ્વરૂપ એક સરખું છે. રાગ-મેહરૂપ આવરણ છે, એ વાસ્તવિક સુખમાં વિનરૂપ છે. એ આવરણ જેમ જેમ ખસે છે, તેમ તેમ અધિક સુખ પ્રાપ્ત થાય છે. કાન્તિલાલ મણીલાલ એન્ડ કંપની ૧૬, પ્રીન્સેસ સ્ટ્રીટ, પ. બે. નં. ૨૧દર, ફોન : મુંબઈ-૪૦૦–૦૨ ૪ : Cable : ડે ૩૧૪૫૩૦ : ૩૧૦૨૩૦: ટેલેક્ષ : ૧૧-૨૫૯૧ : DAYLIGHT અમિત કેપેરેશન સાશ વિના ભગવાન મહાવીને કેરી કેટી વંદના ૐ ધીરૂભાઈ ગુલાબચંદ કાપડિયા s.L.M. Imex India Corporation 1-a, Dar-Ul-Muluk, 26, Harvey, Gamdevi, BOMBAY-7. ૧૪૨, દાદર ગલી, મુળજી જેઠા માર્કેટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૨, દાળરના પ Sાદ E / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : છે જો દેવાણ વિ દેવો જવા પજલિ નમંતિ તં દેવ દેવ મહિએ అసలు సంగతులు ::::: મહાવીર સાડા બાર વર્ષ સુધી નિર્જળા ઉપવાસની ઉષાતિઉગ્ર તપસાધના કરી કેવળજ્ઞાનની સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરનાર વીતરાગ ભગવત મહાવીર સ્વામીન બી. એમ. ભોજાણી એન્ડ વન ૦ ૩૮, સ્વામી વિવેકાન શહ, ખાર, 0 મુંબઈ-૪૦૦-૦૫ર ૦. ફોન : ૫૩૩૧૪૯ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FILT વલસાડ : મહાવીર સ્વામી સ્નાત્ર મંડળ તરફથી પાવાપુરી સૌરાષ્ટ્રના ગીરના સાસણ માટે ખાસ ટ્રેઈન ઉપાડવામાં ગામથી પંદરેક કિલોમિટર દૂર માવી હતી જેમાં ૪૦૦ યાત્રા આવેલ કિરધાર ગામે એક ચિત્તો જુઓએ લાભ લીધે હતે. હળી ગયો હતે. મે ૭૫માં બનેલો તા. ૧૬-૧૭/૧૧ના રોજ : -19/11ના રોજ ' આ બનાવ છે. આ ચિત્તાને પ્રદર્શન તથા પ્રવચને ગોઠવવામાં તે ભય ટાળવા માટે ગુજરાત સર આવ્યા હતા જેમાં શ્રી નટવરલાલ કાર તરફથી એના જંગલ પંડયા (ઉશનસ) અને જયંતિ ખાતાને એ આદેશ મળ્યો કે, લાલ મહેતાએ પ્રવચન આપ્યા કે ગમે તેમ કરીને વામાં આવી છે. માટે ચિત્તાને આ શિક ર ન કરતાં. ગમે તેમ કરીને, હતા. ચિત્તાનો ભય સવર દૂર કરીને એને જીવતે પકડીને ઊડે ગીચ શ્રી મહાવીર સ્વામી દેરા- ૫ કિરધાર ગામને ભયમુક્ત કરે. જંગલમાં દૂર છૂટે મૂકી દેજે. સર આગળના ભાગને મહાવીર પણ અત્યારે ભગવાન મહાવીરના અને જંગલખાતાના સાહસિક ચે ક નામ આપવામાં આવ્યું છે. પચીસસોમાં વર્ષની ઉજવણી રખેવાળાએ, જીવસટોસટનું સાહસ " એક મહાવીર કલ્યાણ ટ્રસ્ટ ચાલી રહી હોવાથી એક વર્ષ માટે ખેડીને. એ ચિત્તાને જીવતો પણ શરૂ કરાયું છે. આખા રાજ્યમાં શિકાર બંધી કર પકડીને દૂર દૂર જંગલમાં છોડી - વલસાડઃ જન્મ કલ્યાણક દીધો. , " - દિને અત્રે સામુદાયિક આયંબિલ થયા અને ૬૦૦ ભિખારીએને સ્નેહભે જન અપાયું. યાત્રામાં પાંચેય કલ્યાણકની સભામાં પારસી, મુસલમાન. આ કલ્યાણકની ઉજવણું ત્રણ રચનાએ બતાવાઈ. રાતે રંગ ખ્રિસ્તી, હિન્દુ વિદ્વાનોએ પ્રવ દિવસ સુધી કરાઈ. ૨૩મીએ ઉપવનમાં શ્રી રાયચંદ ગુલાબ- ચન આપ્યાં. મહાવીર ચોક દેરાસરમાં સ્નાત્ર ચંદ અછારીવાળાની અધ્યક્ષ શંખેશ્વર : શ્રી શંખેશ્વર ભણાવાયું. બપોરે નીકળેલ રથ- તામાં જાયેલ ગુણાનુવાદ તીર્થમાં આગમમંદિરના નિર્માણ કાર્ય ચાલી રઝ છે. જગતના સર્વ જીવાત્માઓને પિતાનું જીવન વહાલું છે, માટે કે આ નિર્માણ સ્થળે શ્રી પાર્શ્વનાથ ઇને હણે નાહ હણાવે નહિ. આમ અહિંસા ધમની ભ ના ક૯યાણક દિવસોમાં ચરમ 3 ઉદઘાષણ કરનાર ભગવાન મહાવીર પ્રભુને કોટી કોટી વંદના હ. ૨ તીર્થંકર શ્રી મહાવીર પરમા ભાના જીવનદશનની અદ્યતન 3 કલાર્શલીવાળી કૃતિઓ તથા પુરાતત્વવિદ્ ડે. હરિભાઈ ગૌદાની કૃતિ દર્શનીય ચિત્રપટેપ, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ રોડ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૪, ની આકર્ષક રચના કરવામાં આવી હતી. હિંદુસ્તાન એટોમબાઈસ પED) છે ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભાવનગરમાં મહાવીર નગર અને ૯ ક્ષત્રિય નગરની રચના ભાવનગર : પૂજ્ય પ્રાકૃતવિશારદ આચાર્યદેવ શ્રી વિજ્યાસ્તુરસુરિજી મહારાજ, પૂજ્ય પ્રવચનકુશલ આચાર્યશ્રી વિજયચ દ્રોદયસૂરિજી મહારાજ, આદિ ઠાણા દસની નિશ્રામાં અત્રે નિર્વાણ મહત્સવ અનેકવિધ ઉપાસના અને અનુષ્ઠાનપૂર્વક શાનદારરીતે ઉજવાયે. ભાવનગર જૈન વેતાંબર મૂર્તિપૂજક તપાસંઘના ઉપક્રમે પૂજ્ય આચાર્ય દેવેની મંગળ નિશ્રામાં આ મંગળ અવસરે સતત પાંચ દિવસને ભવ્ય કાર્યક્રમ થયે. મહત્સવને શુભારંભ ૧૫ I અંજનશલાકા માટે મૂકાયેલ જિનબિંબો | બગસ્ટ ૧૯૭૪ના સવારના છે લાગે મંગળ પ્રભાત ફેરીથી થયે. જનરલ મેનેજર શ્રી વી. કે. મહારાજે ભગવાનના અલૌકિક પાઠશાળાના બાળકે અને બાલિ મહેતાએ ભગવાન શ્રી મહાવીર મહિમાને તેમજ જૈન દર્શન કાઓ સહિત વડીલેએ પણ તેમાં પ્રભુના જીવન અને ઉપદેશ અંગે અને મંત્રમુગ્ધ વ્યાખ્યાન આપ્યા. મંગથી ભાગ લીધે. પ્રભાતફેરી સુંદર શૈલીમાં મનનીય વિવેચન રાતે શ્રી મોતીબાગ ઓપન શહેરના બધા જૈન વિસ્તારોમાં થિયેટરમાં માત્ર પુરુષો માટે જ ભગવાનના જયનાદ કરતી ઘૂમી. મહોત્સવનું ઉદ્દઘાટન શ્રી સંઘના , પુરુષો માટે શહેરનાં જુદા જુદા મંડળોએ સુખ શેઠશ્રી ભેગીલાલ મગન - - બહેનો માટે બહેનો માટે જૈન સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ આપે. વાલે કર્યું. નૂતન જૈન ઉપાશ્રય ત્રીજે દિવસે તા. ૧૭ મીએ માં જાયેલ આ ઉદ્દઘાટન સમા બીજે દિવસે ૧૬મીએ સવારે સવારના પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંશકમાં પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંતે- પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી ચંદ્રદિય- વંતેએ પ્રભાવક પ્રવચન આપ્યું. બે મંગળ પ્રવચન કર્યો તેમજ સૂરિજી મહારાજ અને પૂજ્ય રાતે શ્રી મોતીબાગ ઓપન ટેટ બેન્ક ઓફ સૌરાષ્ટ્રના ડેપ્યુટી આચાર્યશ્રી રૂચકચંદ્રસૂરિજી થિયેટર માં માત્ર બહેને માટે જ :: NSS ANોરી જાન 00માહિતી વિકિ ( Iઝર્સ છે. * ના ન* * - અ ગન- મનન * * * * * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બપિરના પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી ચંદ્રોદયસૂરિજી મહારાજે વીર વંદના અને કાર્યક્રમ કરાવ્યું. તેમાં સેંકડો આરાધકોએ ઉત્સાહથી ભાગ લીધો. રાતે શ્રી વૃદ્ધિચંદ્રજી જૈન સંગીત કળા મંડળ અને સાથમાં બેટાદવાળા શ્રી પ્રવીણભાઈ દેસાઈ અને તેમના કલાવૃંદ ભાવનામાં ભાવિકેને ભક્તિથી રસતરબોળ કર્યા હતાં. મહોત્સવના પૂર્ણાહુતિ દિને સવારે પૂજ્ય આચાર્યશ્રીએ સુંદર શૈલીમાં અસરકારક વ્યાખ્યાન આપ્યું. રાતના ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ અંગે ઈનામી વસ્તૃત્વ સ્પર્ધા યોજવામાં આવી. તેમાં ઘણાં વિદ્યાર્થી અને વિદ્યાથી નીઓએ ભાગ લીધે હતે. વિજેતાઓને ઈનામ અપાયા. અંજન શલાકા પ્રસંગે પૂજ્ય પ્રમાણે અને શ્રમણીએ તેમજ જૈન મેદનીની બે તસ્વીરો * * * શહેરનાં જુદા જુદા મહિલા મંડળોએ જૈન સાંસ્કૃતિક કાર ક્રમ આપ્યો. ચોથા દિવસે તા. ૧૮મીએ ભગવાનના ૨૫૦૦માં નિર્વાણ કલ્યાણકને અનુલક્ષીને ૨૫૦૦ ઉપવાસની સામુહિક આરાધના થઈ. સવારે ભવ્ય સ્નાત્ર પૂજા ભણાવાઈ. તપમાં ત્રણ હજારથી વધુ ભાવિકે જોડાયા હતા. આરાધકોને એક સદગૃહસ્થ તરફથી પ્રભાવના આપવામાં આવી. આ દિવસે જ રથયાત્રાને ભવ્ય વરઘોડો નીકળે. વરઘોડામાં અનેક ટ્રકે ને અને મેટને શણગારવામાં આવી હતી. બહેને એ ટ્રકોમાં બેસી દાંડિયા, - ખંજરી વગેરેથી ભગવાનને લયબદ્ધ જયનાદ કર્યો. એક માઈલ લાંબા વરઘોડામાં જૈન-જૈનેતરે બધાએ ભાગ લીધે હતે. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આ ઉત્સવની સાથેસાથજ પૂજ્ય આચાય શ્રી કસ્તુરસૂરિજી મહારાજ અને આચાય શ્રી ચંદ્રોદયસૂરિજી મહારાજની પ્રેરણાથી એક જ દિવસે ૨૫૦૦ સામાયિક થયા અને એવી જ રીતે એક જ દિવસે ૬૦૦૦ જણે સામુદાયિક સામાયિકની આરાધના કરી. ૧૦૭ ભાવનગરમાં નાળેલ વિરાટ રથયાત્રાનુ' દ્રશ્ય. ફેબ્રુઆરી માસમાં [શ્રાવણ માસ ભવ્ય અંજનશલાકા મહોત્સવ ઉજવાયા. દાદા સાહેબના દેશ Jain Educationa International સરના વિશાળ કમ્પાઉન્ડમાં ક્ષત્રિયકુંડ નગરની રચના કરાઈ મહાસુદ એકમથી કલ્યાણક મહાત્સવની ઉજવણીના આદેશ શેઠશ્રી હીરાલાલ લાલભાઈએ લીધા હતા. પાંચેય દિવસ દાદા સાહેબના ઉપાશ્રયમાં ભગવાનના જવન પ્રસંગને જીડાની ભવ્ય ઉજવણી થઈ હતી. હતી અને ત્યાં પાંચેય કલ્યાણકીની શરૂઆત થઈ. મહાસુદ ચેાથે આ ઉજવણીમાં ભાગ લેવા માટે જૈન વેપારી ભાઇઓએ પાતાની દુકાના ખપેાર પછી ખાલી હતી. દીક્ષા કલ્યાણકના [વરસીદાન]ને ભવ્ય વરઘોડા નીકળ્યેા. અમદાવાદ : પૂજ્ય આચા શ્રી વિજયમુક્તિચંદ્રસૂરિજી મહા આ પ્રસંગે ‘ ચઉવિસંપિ જિષ્ણુ-રાજની નિશ્રામાં શ્રી વર્ધમાન પૂજ્ય આચાય શ્રીની નિશ્રા-વરાતિયરામે પસિયતુ'નો માં બીજા વરસે ૧૯૭૫મા અત્રે . એક કરોડને જાપ કરાયે। હતા. આલેખતું એક ભવ્ય રંગોળી પ્રદર્શન પણ ચેાજાયું હતું. જિન સંગીત મંડળ રાજકોટની સ્થાપના થઈ. મહાર ભાપિતા વિશેષાંક એક કરોડ મંત્રનો જાપ ભાવનગર : શ્રી શ્રેયસ જૈન મંડળ તરફથી ‘ ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦ નિર્વાણ કલ્યાણક મહાત્સવ અને ફળશ્રુતિ ’વિષય ઉપરની નિખ'ધ સ્પર્ધા ચાજાયેલ. જેમાં માટી સંખ્યામાં વિદ્યાથીઆએ ભાગ લીધેલ. For Personal and Private Use Only અમદાવાદ ( નવર’ગપુરા ) : પૂજ્ય આચાય શ્રી વિજયયશે ભદ્ર સૂરિજી મહારાજ આદિની નિશ્રામાં અત્રે પાંચ ઈંચથી માંડીને ૫૧ ઈંચ સુધીની સાએક જિનપ્રતિમાઆના ... અંજન શલાકા મહાત્સવ શાનદાર રીતે ઉજવાયા. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સિદ્ધારથના રે નંદનવિનવું વિનતડી અવધાર, ભવમંડપમાં નાટક નાચિયે, હવે મુજ પાર ઉતાર. સિદ્ધારથના રે નંદન!.... ત્રણ રતન મુજ આપે તાતજી, જિમ નાવે તે સંતાપ, હાન દીયંત રે પ્રભુ કેસર કીસી, આપ પદવી રે આપ. સિદ્ધારથના રે નંદન!... ચરણ અંગુઠે રે મેરુ કંપાવિયે, મેડ્યાં સુરનાં રે માન, અષ્ટ કરમના રે ઝગડા જીતવા, દીધાં વરસી રે દાન. સિદ્ધારથના રે નંદન !.... શાસનનાયક શિવસુખદાયક, ત્રિશલા કુખે રતન, સિતારથને રે વંશ દીપાવિયે, પ્રભુજી તુમ ધન ધન. સિદ્ધારથના રે નંદન.... વાચકશેખર કીર્તિવિજયગુરુ, પામી તાસ પસાય, ધમતણું એ જિનેવીસમા, વિનયવિજય ગુરુ થાય. શ્રી વિલેપારલે શ્વેતામ્બર મૂર્તિપુજક જૈન સંઘ એન્ડ ચેરીટીઝ પ્રમુખ શ્રી રમણલાલ ડાહ્યાભાઈ શાહ . T Yછે, મહાત્મા ગાંધી રોડ, વિલેપારલે (પૂર્વ) D મુંબઈ-૪૦૦૦૫૭ , -- - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જા જા - - છે - ,કે છે # મ. ૧ જ મક ક મ મ મ મ મ ક , લ = + + = - - - - - - - * . . મને મારા , " પાલિતાણામાં નિર્માણ થતાં પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી કસ્તુરસૂરિજી મહારાજની પ્રેરણથી અને પૂજય આચાર્યશ્રી વિજયચંદ્રોદયસૂરિજી મહારાજના માર્ગદર્શન હેઠળ તિર્થાધિરાજ શ્રી શત્રુંજ્ય (પાલિતાણાસૌરાષ્ટ્ર) ગિરિની પુનિતપાવન છાયામાં ૧૦૮ ફુટ ઊંચું શ્રી ૧૦૮ જૈન તીર્થ દર્શન ભવન અને સમવસરણ મંદિરનું નિર્માણ કામ શરૂ થઈ ગયું છે. - શ્રી શત્રુંજયગિરિ ચડતાં શરૂમાં જ પશ્ચિમ દિશા તરફ શ્રી સરસ્વતી મંદિરવાળી વસ હજાર ચોરસવાર જમીન ઉપર નવ નિર્મિત થતાં આ અદ્વિતીય સમવસરણ મંદિરમાં, ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામીના સાતહ થના દેહ પ્રમાણના પ્રતિમાજી(ચૌમુખ છ) બિરાજિત કરાશે અને ૨૫૦૦ વર્ષમાં થઈ ગયેલા પરમ પ્રભાવક આચાર્ય અને સાધુ ભગવંતે, સાધ્વીગણની મહત્તરા સાધ્વીજી મહારાજ તેમજ સુપ્રસિદ્ધ શ્રમણોપાસકે અને શ્રમણપાસિકાઓ આદિ શાશન પ્રભાવકેના મિતાક્ષરી પરિચય સાથે તૈલચિત્ર મૂકાશે. આ ઉપરાંત અશોકવૃક્ષ, ૧૨ પર્ષદા, ત્રણ ગઢ, બાર દરવાજા સહિતના આ અનોખા સમવસરણ મંદિરમાં ૨૪ તીથી કરે, શ્રી ૧૦૮ પુરુષાદાનીય પાર્શ્વનાથ ભગવંતે તેમજ ભારત ભારના ૧૦૮ પ્રાચીન અર્વાચીન તીથના મૂળનાયકેને તે તીર્થના પરિચય સાથે તામ્રપટ પર એઓઝડ કરીને પ્રતિષ્ઠાપિત કરાશે. મંદિર માં ૨૫૦૦ વર્ષમાં થયેલ શાસન પ્રભાવના સપરિચય તચિત્રો મકારો વરઘોડામાં રાસ ગરબા ખંભાતઃ મુનિશ્રી સુરેન્દ્ર સ્થાનકવાસીઓ, સરકારી અધિ. વિજયજી તથા મુનિશ્રી વાચસ્પતિ કારીઓએ હાજર રહી વરઘેડાની વિની પ્રેરણાથી ૨૫૦૦મા કલ્યાણક | અતિહાસિક્તામાં વધારો કર્યો પ્રસંગે સ્તંભતીથ જન સંઘ તર- હિતે. આ દિવસે જીને અભયફથી કા. શુ. ૭ થી શુ. ૧૧ સુધીને | દાન, અપાયા ગરીબેને ભેજન પંચાન્ડિકા મહોત્સવ ઉજવાયે. અપાયું, આયંબીલ વગેરે થયા. વિવિધ પૂજાઓ, રથયાત્રાને | ખંભાતઃ થંભતીર્થ તપગચ્છ જૈનસંઘના આશ્રયે ભ. મહાવીર આકર્ષક અને દેઢ માઈલ જેટલું ૨૫મી નિર્વાણ શતાબ્દી પ્રસંગે લાંબો ભવ્ય વરઘડે નીકળેલ. જેના કાયમ માટે દરવર્ષે ભ. મહાવીરના વજ, જૈન મહિલા મંડળના પાંચ કલ્યાણકનાં પાંચ વરઘેડા રાસગરબા એ આ વરઘોડાનું ચડાવવાનું નક્કી થયું છે. આકર્ષણ હતું. તેમાં ભાગ લેવા ! આને લાભ યાજ્ઞિક એન્ડ દરેક સાધુ-સાધ્વીઓ, સંસ્થાઓ, કુ. વાળા ભીખાભાઈએ લીધે છે. ખંભાતમાં કાયમી રથયાત્રા AAVITS As જિક-35 ૧૦૯ DESK - - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભટ્રસરતી અત્રેના સમ , દાઠા : મુનિશ્રી નિર્મળ તીથ કમ્પાઉન્ડને મહાવીરનગરનું વિજયજી તથા સાધ્વી શ્રી કુમુદનામ આપવાનો નિર્ણય થયે છે શ્રીજી આદિની નિશ્રામાં ઓળીની આરાધના રૂડી રીતે થયેલ. તેમજ જેસર : મુનિ મહારાજશ્રી ૨૫૦૦મી નિર્વાણ જયંતિ નિમિત્તે રામચંદ્ર વિજ્યજીની નિશ્રામાં શ્રી જૈન સંઘ તરફથી પાંચ સામુદાયિક એકાસણા ૨૨૫ તથા વરઘોડામાં તમામ ફિરકાના જૈન દિવસને ઓચ્છવ રાખવામાં ૪ કલાક અખ, દીવા સાથે ભાઈ-બહેનોએ ભાગ લાલા • ાગ લીધે. આવેલ. જેમાં પા પ્રભાવના. નવકાર મંત્રને અંખડ જાપ થયો. કણોદર : પૂજ્ય આચાર્ય આંગી, તપસ્યા સારા પ્રમાણમાં શ્રી વિજયભુવનશેખરસૂરિજી મહા- થયેલ હતી. - આ વદી ૧૪ અમાસ તથા સ - રાજ આદિની નિશ્રામાં પંચાહિકા જખુસરઃ શ્રી સંઘ તરફથી કારતક સુદી ૧ ત્રણે દિવસે કૂતરાને મહોત્સવ થયા. જન્મ કલ્યાણક ર૫૦૦મી નિર્વાણ શતાબ્દી નિમિત્તે રેટલા, ગાયને ઘાસ તથા ગરી- - દિને વિવિધ કાર્યક્રમો થયા. એક રથ યાત્રા ભવ્ય રીતે કાઢવામાં બોને રાહત આપવામાં આવી કે ઠાર : કેનઠારા જૈન મિત્ર આવેલ. પુજા, આંગી વી. થયાં હતી. ત્રણ દિવસ પ્રભુજીને અંગ- મંડળ તરફથી મંડળમાં શૈક્ષણિક અને દિવાળીના દિવસે તલખાના રચના કરવામાં આવી હતી તથા શિબિર યોજાઈ બંધ રખાવ્યાં હતાં. કારતક સુદ ૧ના પૂજા તથા છાણુ નિર્વાણ મહોત્સવના નાની ખાખર : મુનિશ્રી પ્રભાવના થઈ હતી. દીવાળીના દિવસે અત્રે સાંજના ભ. મહા- ભુવનચંદ્રવિજયજી મહારાજ તથા દેવવંદન કરવામાં આવ્યા હતા. વીરના ભવ્ય રટેશ્ય સાથે મશાલ મુનિશ્રી મને જ્ઞચંદ્ર વિજયજી સરઘસ નીકળેલ, જાહેરસભા મહારાજની નિશ્રામાં પંચાહ્નિકા જામનગરઃ ભગવાનને પાલ- ચોજાયેલ. નિર્વાણત્સવની યાદમાં મહોત્સવ ઉજવાયે. ભગવાનની ખીમાં પધરાવી અત્રે શ્રાવકપાળના શ્રી સંભવનાથના મંદિરમાં ૧૨૦ તસ્વીર સામે સ્વસ્તિક ક યા દેસાસરેથી વરઘોડો નીકળે. સેન્ટીમીટરની પદ્માસને પ્રતિમા અને તે દરેક ઉપર ચાર આના દેરાસરમાં સ્નાત્ર પૂજા ભણાવાઈ (રટેમ્ય) બનાવી રાખવાનું નક્કી મૂકાયા. ભગવાનના જન્મ દિવસે કરાયેલ. રથયાત્રા નીકળી. સવારે પ્રવચન થયા. રાતે ભાવના થઈ. મુંબઈથી જયાં સુધી જીવન છે ત્યાં સુધી પણ ભાવિકે પધાર્યા. સદગુણોની આરાધના કરતાં રહેવું પાલીતાણાઃ પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી ગુણસાગરજી મહારાજના અનિલભાઈ સી. ચોકસી શિષ્યા સાધવીશ્રી સુતાશ્રીજી મહારાજના સદુપદેશથી અત્રે -સાગરમહલ, ૭મે માળે, ફલેટ નં. ૫૦–– ––શ્રી નરસીનાથ જૈન ધર્મશાળાના – શીતલબાગની સામે. - ] શ્રી ચંદ્રપ્રભસ્વામી જિનાલયમાં -મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૬– - શ્રી લઘુ શાંતિનાત્ર સહિત દશા-> ફિકા મહોત્સવ ઉજવાયે. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I પાંચેય દિવસ પ્રભુજીને ભવ્ય આંગી | સુરત નાણાવટ) અત્રે પૂજ્ય સેરીસા : પૂજ્ય આચાર્ય તદ : ભ૦ મહાવીરના મુનિરાજ શ્રી ગુણસાગરજી મહા- શ્રી સુબોધસાગરસૂરિજી અને ર૫૦૦માં નિર્વાણ મહોત્સવ રાજ તથા મુનિશ્રી અરુણોદય- આચાર્ય શ્રી મનહરકીતિસાગર- પ્રસંગે વ્યાખ્યાનમાળા જવાસાગરજી મહારાજની નિશ્રામાં સૂરિજી મહારાજની નિશ્રામાં ૧૦-૧૧-૭૪થી પંચાહ્નિકા મહે- અત્રે જન્મકલ્યાણક દિને ધામ માં આવેલ. જેમાં આગેવાન ત્સવ ઉજવાયો. શ્રી સમવસરણ ધુમથી વરઘોડે નીકળે આ વિદ્વાને-વિચારકેના પ્રવચને જિનાલયમાં પાંચેય દિવસ પ્રભુ પ્રસંગે પૂજ્ય વિદ્વાન મુનિરાજ ગોઠવાયેલ. વ્યાખ્યાન માળાની ઇને આંગી થઈ તેમજ ભવ્ય શ્રી જંબુવિજયજી મહારાજ પણ પૂર્ણાહુતિ પ્રસંગે “ગુજરાત રેશની થઈ. પધાર્યા હતા. સમાચાર' ના મેનેજીગ તંત્રી ભગવાનના જીવનપ્રસંગેની સાઠંબાઃ પંન્યાસ શ્રી સ્વયં- શ્રી શ્રેયાંસમાઈ શાહે જણાવેલ હરતી ફરતી રચનાઓ જોવા પ્રવિજયજી આદિની નિશ્રામાં કે ભગવાન મહાવીરે આપેલા હજારોની મેદની ઉમટી હતી. ૧૩–૧૧–૭ નિર્વાણ દિને ૨૫૦૦માં નિવણ ઉત્સવ નિમિત્તે જ્ઞાન અને ચેચ 2. ભવ્ય વરઘેડ તથા પંચાન્ડિકા તેને ઉપયોગ કરતા રહીશું તે ભવ્ય રથયાત્રા નીકળી. રાતે ભવ્ય વરઘોડા તથા પંચાન્ડિકા 2 મધરાત સુધી ભક્તધૂન જામી. મહોત્સવ, અનેરા ઉલ્લાસ પૂર્વક બારના ટકોરે ભગવાનને નિર્વાણ ઉજવાયેલ છે. * જ ભ૦ મહાવીરને દિન સારી જ° રીતે ઉજવેલે ગણાશે. સમય સૂચવતાં ઘંટનાદ કરાયા. વેજલપુર : મુનિશ્રી નિત્ય- શંખેશ્વર : શ્રી મહાવીઅને “શ્રી મહાવીર સ્વામી પારં- વર્ધન સાગરજી મહારાજની સ્વામીજીના ૨૫૦૧માં નિવણ ગતાય નમઃ જાપ થયે. નિશ્રામાં નિર્વાણ કલ્યાણકને કલ્યાકના પ્રારંભ પ્રસંગે અને - આ એતિહાસિક અવસર ભવ્ય વરઘોડો નીકળે. વિશ્વકલ્યાણ અથે આ. શ્રી નિમિત્તે ગોપીપુરા લીમડાના સુબેધસાગરસુરિજી મ.નાં ઉપદેશઉપાશ્રયે તેમજ માલી ફળિયામાં વઢવાણ : શ્રી વઢવાણ થી શાહ તારાચંદ હંસરાજ સાગરગચ્છના ઉપાશ્રયે પાવાપુરી મિત્રમંડળ, મુંબઈની કારોબારી (વાસાવાળા) સાબરમતીનિવાસીજળમંદિરની રંગોળી થઈ અને બેઠકે વઢવાણ શહેરને વર્ધમાન એ શ્રી શંખેશ્વર તીર્થમાં મા. એક લાખ કળીને લાડ અને નગરનું નામ આપવાનો અનુરોધ અદ ૯, ૧૦ અને ૧૧ ના અમએક લાખ અખંડ અક્ષતનો કરતા એક ઠરાવ પસાર કર્યો તપની વિધિપૂર્વક આરાધના સ્વસ્તિક પૂરાય. આ ઠરાવ કેન્દ્ર સરકાર અને * કરાવવા સાથે, તેમાં જોડાએલા સમી: મુનિશ્રી માનતુંગરાજ્ય સરકારને મોકલી અપાય. ૯૧ તપસ્વીઓની અત્તરવાયણાં વિજયજી સેિવક] મહારાજની વાગરા [ભરૂચ] : અત્રે પારણું અને પ્રભાવના પુર્વક નિશ્રામાં નિર્વાણ કલ્યાણકની નિવાણું વર્ષ નિમિત્તે ભવ્ય વર તેમ જ સાધમ વાત્સલ્ય રાખી ઉજવણી અષ્ટાદિનકા મહોત્સવથી ઘેડો નીકળેલ. પૂજા અને ભાવ- સંઘની ભકિતને સુંદર લાભ કરાઈ નાના મંગળ કાર્ય પણ થયા. લીધો હતે. જ છે 1 2000. &ણમોલ્સ NARAN AMD માહિતા વિશેષાંકર્ષે છે “ ટકા લાલ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રભુ મહાવીરનો. જય હો... અખિલ વિશ્વ અને સમગ્ર જીવનીના ૨હસ્યને જણનાર જગદગુરુ, પ્રાણીમાત્રના આનંદદાતા ચરાચર પ્રાણીઓના સ્વામી અને જગત પિતામહ ! જિનેશ્વરની જય હે !! સકલ શ્રુતજ્ઞાનના મૂલ તેત્ર વર્તમાન અવસર્પિણીના છેલા તીર્થકર સમસ્ત લેકના ગુરુ મહાન આત્મા મહાવીરની જય હો! UR UR UR શ્રી ચંદ્રપ્રભુ જૈન દેરાસર ટ્રસ્ટ જન મંદિર મા, વાંકા મુંબઈ-૪૦૦ ૦૫૦ For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રાજ્ય સરકારે ૧૩ નવે. ૧૯૭૪ અને ૨૪ એપ્રિલ ૧૯૭૫ નારાજ અને દિવસ દારૂ અને માંસ રહિત દિવસાની ઘોષણા કરી. આ અને દિવસ રાજ્યના તમામ કતલ ખાના અધ રહ્યા. ગાવા : ભગવાન મહાવીરના જીવન અને ઉપદેશ અંગે આકાશવણી ગાવ કેન્દ્રે વિવિધ ાય ક્રમે આપ્યા. સ્થાનિક અખખારાએ ભાવાંજલિ થતા લેખો લખ્યા, પૂતિ એ કાઢી. ગાવા જૈન મંડળની વિનંતીથી ગાવા સરકરે પણજીમાં મં દિર તેમજ સંયુક્ત સભાગૃહ માટે તેના મૂલ્યે જમી આપવાનું વચન આપ્યું. આ પરાં 1 ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં ખાલ-વાડીઓની ન માટે સહુકારનુ પણુ વચન આપ્યું. ખંડાલા પાકને “ ભગવાન મહાવીર પાર્ક” નું નામ અપાયું. સ્થા શિક્ષણ વિભાગ તરફથી દીવ, દમણુ અને ધ્રુવા વિસ્તારમાં ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ બંધી સાહિત્યનું વિતરણ કરાયું. ૦ વિરાક રથયાત્રા fred alwo 1-òion #91Ŕ* O [] Jain Educationa International અને મહાવીર Zaneul! ભહિતા ગોવા મડગાંવ : અત્રે નિર્વાણ કલ્યાણક, જન્મ કલ્યાણુક અને દીક્ષા કલ્યાણકના “ હે ત્સવેા ધામધુમથી ઉજવ્ યા. ત્રણેય પ્રસંગે વિરાટ જાહેરસભાએ યેાજાઈ અને રથયાત્રા નીકળી. જાહેરસભામાં મેટી સંખ્યામાં ખ્રિસ્તી ભાઈ બહેનો હાજર રહ્યા હતાં. પણજી પણજીવાસીઓએ ૧૩મી નવેમ્બર ૧૯૭૪ના રોજ દારૂ અને માંસનુ વેચાણુ ખધ રાખીને નિર્વાણ દિનની ઉજવણી કરી. આ પુણ્ય દિવસે ગાવાના મુખ્ય પ્રધાન શ્રીમતિ શશીકલા કાકાડકરની અધ્યક્ષતામાં યેજાએલ જાહેર સભામાં ગોવાના રાજ્યપાલ શ્રી એસ. કે. એનજીએ નિર્વાણુ મહાત્સવનુ ઉદ્ઘાટન કર્યુ. સભામાં હજાર જૈન-જૈનેતાએ હાજરી આપી હતી. સભાની અગાઉ શહેરમાં વિરાટ રથયાત્રા નીકળી હતી. તેમાં રાજયિ આગેવાને સહિત દરેક ધમ અને સંપ્રદાયના ભાઈ–બહેન! જોડાયા હતા. દીક્ષા દિને નવકાર મંત્ર અને મહ વીર વાણીની મરાઠી અને અંગ્રેજીની પ્રતા હજારોની સંખ્યામાં વ્હેચવામાં આવી. આ દિવસે ગેમાન્તક નિકેતનમાં જાહેરસભા યાજાઈ હતી સભાના મુખ્ય વકતા શ્રી. એ. કે. પાણ્ડેય હતા. સભા પૂરી થયા બાદ સૌને મીઠાઈની પ્રભાવના કરવામાં આવી હતી. સસા નિણ, For Personal and Private Use Only O - O ભ॰ મહાવીર પાક ૦ સાહિત્ય વિતરણ O સરકારનું વચન Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ધી રાયપુર મેન્યુ. કુાં. લિમિટેડ રજીસ્ટર્ડ ઓફીસ : સરસપુર ગેટ બહાર, પૈા. એ. ન’. ૫૪, અમદાવાદ-૩૮૦૦૨૧. ફેશન : ૩૦૨૪૭ ] ૩૦૨૪૮ ] ૩૨૦૩૨ Jain Educationa International કેટલીક વ્યક્તિ પોતાના દોષ જુએ છે, બીજાના નહિ. કેટલીક વ્યક્તિ ખીજાના દોષ જુએ છે, પેાતાના નહિ. કેટલાક પેાતાના દોષ પણ જુએ છે, બીજાના પશુ. જ્યાં સુધી ઘડપણ હેરાન કરતું નથી, જ્યાં સુધી રોગા વધતા નથી, જ્યાં સુધી ઇંદ્રિયા નબળી પડતી નથી, ત્યાં સુધી ધર્મનું પાલન કરી લેવું જોઇએ. For Personal and Private Use Only ✩ શિભાઈ ચંદુલાલ શાહ અક્ષય ટ્રેડીંગ કાં. ૯, ખ ણુગંગા ક્રેસ રેડ, પુજારી મિલ્ડી ંગ, મુંબઇ-૪૦૦ ૦૦૬. ફેન ઃ ૩૬ ૬૩ ૪૦ ટ 44 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chance to ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦માં નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ પ્રમુખ: રાજ્યમંત્રી, હિમાચલ પ્રદેશ. સભ્ય : ઉપકુલપતિ અથવા એમના દ્વારા પ્રસ્તાવિત મહાનુભાવ ડાયરેકટર, જનસંપર્ક વિભાગ, સીમલા. ડાયરેકટર, ઓલ ઈન્ડીઆ રેડીયે સીમલા. મી. ડેપ્યુટી ડાયરેકટર, શિક્ષણ વિભાગ, હિમાચલ પ્રદેશ. દક્ષિણ વિભાગ, સીમલા. » | પ્રાર્થના અને પ્રવચન | નાદોના પંડિતરત્ન શ્રી ચાલ્યા. ગવર્નમેન્ટ હાઈસ્કુલની બાળાઓએ સંગીત કાર્યક્રમ જગદીશમુનિ આદિ શ્રમણોની નિશ્રામાં મુખ્ય સંસદીય સચિવ આપે. નિર્વાણ ઉત્સવ સફળ બનાવવામાં શ્રી બાબુરામજી જંડિયાલની હિમાચલ સરકારના અધિકારીઓએ મધ્યક્ષતામાં યોજાએલ જાહેર સંપૂર્ણ સહયોગ આયે. Aભામાં હોશિયારપુર, કપૂરથલા, આ ઉપરાંત રાજ્યના કાંગડા, પુજાનપુરા શેહરા વગેરેગામે મડી,બિલાસપુર,રામપુર આદિ પંથી હજારે ભાઈ-બેને હાજર ગામમાં પણ નિર્વાણાત્સવની હ્યાં. સવારના ૧૧ થી બપોરના ણિ સુધી પ્રાર્થના અને પ્રવચન ઉજવણી વિવિધ કાર્યક્રમોથી થઈ હતી. == લણમોલ્સ રાજક 'માધિત વિચાર્માણ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીરને ‘ જિન’ Jain Educationa International અર્થાત્ વિજેતાનું પદ પ્રાપ્ત થયુ હતું. એ માટે તેઓએ ન તા કાઈ દેશ જીત્યા હતા કે ન તા કાઈ યુદ્ધ લડ્યા હતા; પરંતુ તેઓએ પેાતાની આંતરવૃત્તિ સાથે સંગ્રામ ખેલી પોતાની જાત ઉપર વિજય પ્રાપ્ત કર્યાં હતા. ભગવાન મહાવીર આપણી સામે એક એવા આદશ રૂપે છે, જેમણે સંસારના બધા પદાર્થોના પરિત્યાગ કરી ભૌતિક બંધને થી છુટકારો મેળળ્યેા. આ રીતે, તેઓ આત્મતત્ત્વના ઉત્કષ માટેને અનુભવ મેળવવામાં વિજથી બન્યા હતા. આ દેશ, તેના ઇતિહાસના પ્રારભથી તે આજ સુધી આ આદેશ પર ખડા છે. મોનાર્ક કેમિકલ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ ૧૦૯, શેખ મેમણ સ્ટ્રીટ, બીજે માળે, મુંબઈ–૨. ફૂટ ફેશન ટ એક્સિ : ૩૪ ૨૪૭૩ ધર : ૩૧૮૯ ૯૮ For Personal and Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કેતન Qale વર્ષ ૧૭૪-૭૫ તેમજ વર્ષ ૧૯૭૫-૭૬માં ૧૫ નવેમ્બર ૧૯૭૫ સુધી “શિકાર-નિષેધ વર્ષની ઘોષણા કરીને હરિયાણા રાજયે નિર્વાત્સવની યાદને” અમર બનાવી. અને તા. ૧૩ નવે મ્બર ૧૭૪ તેમજ ૪થી નવેમ્બર ૧૭૫ એમ અનુક્રમે નિવ ણોત્સવ પ્રારંભ અને સમાપન દિવસે “મધ નિષેધ દિવસ” જાહેર કરીને આ અમર યાદને વધુ પુણ્યવંતી બનાવી. નિર્વાણ વર્ષ ભારે ધામધુમથી ઉજવવા માટે હરિયાણા રાજયમાં ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦માં નિર્વાણ સમિતિની અને તેના અંતર્ગત જિલ્લા નિર્વાણ સમિતિઓની પણ રચના થઈ. આ બધી સમિતિઓએ વિવિધ કાર્યક્રમ અને રાજ્યભરમાં ભગવાનને જયનાદ ગૂંજતે કર્યો. પ્રારંભ અને સમાપન બંને દિવસની જાહેર રજા [ પબ્લીક હેલી ! ] ઘેષિત કરીને જૈનેતરને પણ ઉજવણીમાં ભાગ લેવાની સુવિધા કરી આપી. રાજ્યમાં આ એતિહાસિક અવસરે અનેક સ્થાન પર રચનાત્મક કામો થયાં. તેમાંના કેટલાંક આ પ્રમાણે છે: હિસારમાં હરિજન છોકરાઓ માટે એક છાત્રાલય થયું. ૦ જગાધરીમાં જૈન ગર્લ્સ હાઈસ્કુલની સ્થાપના. | ગુડગાંવમાં “મહાવીર પાર્ક” અને શિક્ષા સ્થનું નિમણ. ૦. હિર બાદ, હાંસી અને શિરસામાં આવેલા સાર્વજનિક ઉદ્યાનની સાથે એક શાકાહારી ભોજનાલયનું નિર્માણ. ૦ કરનાલ જિલ્લામાં કર્ણ પાર્કમાં મહાવીર થિયેટર, • કરનાલ અને પાનીપતમાં પાષાણુ સ્થ તેમજ “ભગવાન મહાવીર મેમેરીયલની સ્થાપના. ૦ કરતાલ રેલ્વે રેડને “ભગવાન મહાવીર માર્ગનું નામાભિધાન. ૦ કુરુક્ષેત્ર જિલ્લામાં “શ્રી ભાગ્યતારા ભ૦ મહાવીર ભવન”નું નિર્માણ. 0 કુરુક્ષેત્રની રેફરલ હોસ્પીટલને ભગવાન મહા વીર હોસ્પીટલનું નામાભિધાન. ૦ કુરુક્ષેત્રના નહેરૂ પાકથી શેખ ચેહલી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ ૦ ૦ મકબરા સુધીના રસ્તાનું “ભગવાન મહા- ગૌહાનામાં જૈન મંદિર, પુસ્તકાલયની સ્થાપના વીર માગ” નામકરણ. ૦ગનૂરમાં ધર્માદા દવાખાનું. ૦ કુરુક્ષેત્રમાં “જેનિઝમ ઈને હરિયાણુ” પર “હરિયાણા સંવાદ અને હરિયાણા રિવ્યુના સંશોધન. વિશેષાકે પ્રગટ થયાં. ૦ મહેગઢ જિલ્લાના નારનૌલમાં “ભગવાન આ ઉપરાંત ૧૨-૧૩ ઓકટોબર ૧૯૭૪ના મહાવીર પાર્ક”નું નિર્માણ. રેજ હિસારમાં હરિયાણ જૈન કેન્ફરન્સ મળી ૦ ગેલ ચૌકનું “મહાવીર ચોકમાં રૂપાંતર જેમાં સામાજિક કુરિવાજો દૂર કરવા ઠરાવ પસાર ૦ રેવાડીમાં “મહાવીર પાક.” થયા. ૦ રેહતક જિલ્લામાં ઝજઝરમાં “ભગવાન | કુરુક્ષેત્ર વિશ્વવિદ્યાલયે રાજ્ય તરે વકતૃત્વ મહાવીર પાર્ક”નું નિર્માણ. સ્પર્ધા છે. વિજેતાઓને પુરસ્કાર અપાયા. 0 ઝજઝરમાં ભગવાન મહાવીર હમ્પીટલ. છબિઘરમાં ભગવાનના જીવન અને કવનને ૦ સોનીપત, ગૌહાના અને બન્ને માં એક લગતી સ્લાઈડે પ્રદર્શિત કરાઈ. જાહેર સ્થળ પર સપ્તાહ માટે નિઃશુલ્ક નેત્ર ચિકિત્સા પિસ્ટ લગાયા. અને મહાવીર–સાહિત્ય પણ શિબિર. ઠેકઠેકાણે વહેંચવામાં આવ્યું. હયા| રાજય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ . . , , નિર્માણ સંરક્ષક : શ્રી રાજ્યપાલ પ્રમુખ શ્રી બનારસીદાસ ગુપ્તા, મંત્રી સિંચાઈ તથા વિજળી વિભાગ ઉપપ્રમુખ : ચી. માહસિંહ, શિક્ષણ મંત્રી કાર્યકારી સભ્ય : શ્રી અશોક પાહવા, ડાયરેકટર, લેકસંપર્ક વિભાગ ફિરોજપુર ચંડીગઢ રેહતક હુતક " I સર્વશ્રી સભ્યો . લેખવતી જૈન, તારાચંદ પ્રેમી ઉપપ્રમુખ, વિધાનસભા, હરિયાણું પ્રીતમસિંહ જૈન, એડવોકેટ ગુલાબસિંહ જેન, એમ. એલ. એ. હિસાર ફતેહચંદ જૈન, કુલચંદ રેહત, એમ. એલ. એ. સોનીપત જિનેન્દ્રકુમાર જૈન, એડવોકેટ શ્રીકિશનદાસ, એમ. એલ. એ. રેહતક એમ. એલ. જેન, મહામંત્રી, ગૌરીશંકર, એમ. એલ. એ. નરવાના એસ. એ. જૈન કેલેજ, કિર લાલ, એમ. એલ. એ. કાલકા દુલીચંદ જૈન ખુશીદ અહમદ રાજેન્દ્રપ્રસાદ જૈન, હકૂમતરાય, એમ. એલ. એ. પાનીપત રણધીરસિંહ જૈન મહાવીરપ્રસાદ એડવોકેટ હિસાર મોતીલાલ જૈન અંબાલાશહેર મિવાની હિસાર હાંસી જગાધરી J 09 S Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હિસાર સંમેલનનો ક્રાંતિકારી ઠરાવ હિસારઃ ૨૩ નવેમ્બરે એક ભવ્ય અને વિરાટ રથયાત્રા નીકળી રથયાત્રામાં ભગવાન મહાવીરના વિવિધ જીવનપ્રસંગેની રચના આ સંમેલનમાં લગ્ન પ્રસંગે ઠાઠમાઠના ખર્ચાઓ ને ન કરવાને તેમજ લગ્નના ફેરા વગેરેની વિધિ દિવસના સમયમાં એ દ્વારા તેમજ સૂત્રપટ દ્વારા જ કરવાને એક કરાર પસાર કર્યો. ઠરાવમાં જણાવાયું હતું તેમના સંદેશને પ્રચાર કરાયે. કે દિવસમાં લગ્ન વિધિ પતાવવાથી વિજળી, રોશની વગેરેના એક માઈલ લાંબી આ રથય ત્રામાં બીનજરૂરી ખર્ચા વગેરે આપોઆપ ઓછા થઈ જાય છે. સાથેહિસારના જિલ્લાધીશ સહિત સાથ એ પણ નિર્ણય લેવાયે કે હરિયાણાની તમામ નિર્વાણ અનેક રાજકીય અને સામાજિક સમિતિએ આ ઠરાવ કરે અને દરેક સભ્યને તેનું પાલન આગેવાનોએ ભાગ લીધે હતે. કરવાને અનુરોધ કરે. રથયાત્રા રામલીલા કટલામાં આવી ત્યારે માતા રાજમતીએ જેન- હિસાર: ભગવાન મહાવીર ~~ અશ ~~ કે ર૫૦૦મા નિર્વાણ મહોત્સવ જિલ્લા ધ્વજ ફરકાવ્યું હતું. હિસારની ભગવાન મહાવીર સમિતિએ નિર્ણય લીધો હતે ૬ ૨૫૦૦મી નિર્વાણ મહેસવ આજ દિવસે રાતના કેટલા ? કે નગરપાલિકા, ઉડલાના મંડી, ? સમિતિએ માસ, દારુ તથા ૬ (જિલ્લા હિસાર) ભગવાન મહારામલીલામાં ભગવાન મહાવીર . ૨૫૦૦મા નિવણ મહત્સવ હિસાર ? { ઈડાના આહાર વિરુદ્ધ ઝુંબેશ ૬ વીર પુસ્તકાલય માટે જૈન સમાજને સમિતિએ જેલ કવિ સંમેલન- ૪ $ શરૂ કરી સમિતિના નિર્ણયાનુસાર 3 જમીન ભેટ આપશે અને જેનો માં દેશના આગેવાન કવિઓએ 3 રે વર્ષ દરમિયાન ઓછામાં ઓછી રૂ. ૧૫ હજાર ના ખર્ચે એક ૨૫૦૦ વ્યક્તિઓને માંસ, દારૂ ૬. ભવન ઊભું કરશે. ત્યારબાદ સરકાર પિતાની કાવ્યકલામાં ભગવાનને { અને ઈડાને ઉપયોગ ન કરવાની ક્ કેટલાક પુસ્તકેની સહાય કરશે. ગીત ગાયા. કવિ સંમેલનનું પ્રતિજ્ઞા લેવડાવી હતી. અધ્યક્ષપદ હરિયાણાના રાજ્ય- . હિસાર ઃ અત્રેની નિર્વાણ પ્રધાન શ્રીમતી શારદા રાનીએ ૬ In { 'મતિના ઉપક્રમે સી. એ. વી. સંભાળ્યું હતું. હાઈસ્કૂલમાં જાયેલ નિબંધ હિસાર ઃ ત્રણ દિવસ સુધી અને વસ્તૃત્વ સ્પર્ધાનું પરિણામ આ આ જ સમિતિએ સંસદ સત્સવની ધુમ રહી. ૨૪મીએ મુજબ આવ્યું હતું. નિબંધ સભ્ય શ્રી અચલસિંહના અધ્ય- દલાની કલએ ભગવાનના પાંચ સ્પર્ધા : ૧ : વૃજલાલ (ગ. હા. ક્ષતામાં હરિયાણ જેનોનું કલ્યાણક નાટય, નૃત્ય અને કુરડી) ૨ઃ મહેન્દ્રસિંહ (ગ. હા. એક સમેલન પણ યોજયું હતું. ગીત દ્વારા પ્રદર્શિત કર્યા. રપમી લાડવા) : ૩: ઉમેદસિંહ (ગ, હા. સંમેલનનું ઉદ્ઘાટન શ્રી બનારસી- એ રાજ્ય વિધાનસભામાં “અહિંસા કુરડી). વકતૃત્વ સ્પર્ધા : ૧ઃ નીરૂ દાસ ગુપ્તાએ કર્યું છેનાહર સમેલન મળ્યું. ૨૬મીએ સાંસ્ક- જૈન (જૈ. મી. હિસાર) અને ચન્દ્ર જૈન, પ્રે. સુખનન્દન, તિક કાર્યકમ થયે. ર૭મી જન આભા ગુપ્તા (રા.ક.ઉ.મા.વિ. બ્રહમચારી શ્રી સમતિશીલ, સાધ્વી સમાજને સામડિકજલપાન કરાયું હિમાર) : ૨ : સી તા ભટનાગર શ્રી ધનશ્રીજી અને મુનિ શ્રી આ દિવસે નવયુવક મંડળની (રા.ઉ.મા.વિ. હિસાર) ૩ઃ પ્રેમસુમેરમલજીએ પ્રવચને કર્યા હતા. સ્થાપના થઈ કુમાર (હરિજીરામ હા હિસાર). તક બ Mp4 ૧૧ SNL O Aરે મારિ ધરા .3 * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - ફહબાદઃ નિર્વાણ સમિતિ હિસાર ઉપક્રમે અત્રેની ગવન - ૧ વકતૃત્વ અને નિબંધ સ્પર્ધાઓ ૧ મેન્ટ હાયર સેકન્ડરી સ્કુલમાં શ્રી નંબરે અનકમે સુરેન્દ્રકુમાર કુરુક્ષેત્ર : નવયુવાને એ ધનસિંહ પ્રિન્સીપાલની અધ્ય- ( ર વિ. માઠે], કણા ગુપ્તા શહેરની શેરીઓમાં અને બીજા ક્ષતામાં ફહબાદ ઉપમંડળને રાઉમા.વિ. ઠાંસી અને શશી. તેમાં ધૂમી વળીને દારૂ અને ઉચ્ચતર અને ઉચ્ચ વિદ્યાલયના આ રા.ઉ.વિ. હસી) ને વિજેતા માંસના વેચાણને બંધ રખાવીને વિદ્યાર્થીઓ માટે વકતૃત્વ અને જાહેર કરાયા હતા. ભગવાન પ્રત્યે પોતાની શ્રદ્ધા નિબંધ સ્પર્ધા જાઈ હતી, હલીમડી : અત્રે રથયાત્રા વ્યક્ત કરીને મહાવીર જયંતીની પરિણામ આ મુજબ જાહેર કરાયા અને ધર્મચક શોભાયાત્રા નીકળી શાનદર ઉજવણી કરી. હતાઃ વકતૃત્વ સ્પર્ધા : ૧ઃ વિજય હતી. પોદીથી અત્રે પાંચ માઈલ ૨૪મીએ સવારે ઉપાયુક્ત મેહન [ગહા. ફહબાદ] ઃ ૨ઃ હાંબી આ યાત્રાનું ઠેકઠેકાણે શ્રી દીપકદાસ ગુપ્તાએ નેહરુ ઉષા રાની (ગ.હા. રતિયા) : ૩ઃ સ્વાગત થયું હતું. પાકનાં થાનેસર તરફ જતા એક ઈન્દ્રસિંહ (ગ.હા. જોડિયાખેડા). હેલીમંડી (ગુડગાવા): નિર્વાણ મુખ્ય માગને “ભગવાન મહાનિબંધ સ્પર્ધા : ૧: રવિન્દ્રકુમાર મહોત્સવ નિમિતે, જિલ્લા ગુડ- વીર માગ” નામ આપ્યું. (ગ.હા. રતિયા) ૨ સંતેષસિંહ ગાવાના હેલીમંડીની પંચાયતની નામાભિધાન બાદ શ્રી ગુપ્તાએ (ગહા. ફત્તેહબાદ) ઃ૩ઃ સત્યવીર- ધર્મશાળામાં શ્રી બિહારીલાલ સભાને સંબોધતાં કહ્યું કે ભગવાન સિંહ (ગ.હા કુલ). જૈન ધમાલ ટ્રસ્ટ દ્વારા તા. ૧૯ મહાવીરની સ્મૃતિને કાયમી ત્યારે - હાંસી : મુનિશ્રી દલીચંદજી મી અને તા. ૨૦મી ઓકટોબરે જ બનાવી શકીએ કે જ્યારે દિનકર આદિની સાંનિધ્યમાં આંખના રેગેની મત તપાસ અને તેમણે આપેલા ઉપદેશોનો અમલ વિચાર-વિમર્ષ સભાઓ, શિબિર, ઓપરેશન દિલ્હીના સુપ્રસિદ્ધ નેત્ર આપણે આપણા દૈનિક જીવન૬ કરેડના જાપ વગેરે કાર્યો વિશેષજ્ઞ ડે. સરાફે કરેલ. વ્યવહારમાં કરીએ. જાયા. પંચકૂલા શ્રી જૈનેન્દ્ર ગુરુ ૨૬મીએ પ્રભાતફેરી નીકળી હાંસી : શ્રી બી. હકમચન્ટ કળે નિર્વાણ શતાબ્દી સમિતિવતી એડવોકેટની અધ્યક્ષતામાં અત્રેની ૧૯મી ડીસેમ્બરે ધમંચન રાત જિલ્લાધીશના અધ્યક્ષતામાં નિવૉણ સમિતિના ઉપક્રમે ગવન- અભતપૂવ સ્વાગત કર્યું: હરિ નગરપાલિકાના પટાંગણમાં મહા વીર જયંતી સમારેહુ થયે. મેન્ટ હાયર સેકન્ડરી સ્કુલમાં યાણાના પ્રધાન પંડિત ચિરંજીલાલ મહાસતીજી શ્રી આજ્ઞાવતીજી ચજાયેલ નિબંધ સ્પર્ધામાં શ્રી શર્માએ સમારે હનું નેતૃત્વ ના મહારાજ તેમજ આચાર્ય શ્રી રામવીરસિંહ (ગવર્નમેન્ટ હાઈ સંભાળ્યું. આ પ્રસંગે હરિયાણાના અમૃતકુમારજીએ મંગળ પ્રવચન સ્કુલ, સરખી) ઉષારાની (ગવ. ફેટીકમિશ્નર શ્રીમતી લેખવતી, , કર્યા. હાઈકુલ. પુટી મંગલખા) અને અખિલ જૈન સંઘના પ્રમુખ શ્રી ઉષા શર્મા (રા.ઉ.મા.વિ. હાસી) પ્રીતમસિંહજી, અંબાલા–એસ. રાજ્યમાં “ભાગ્યતારા મહાએ અનુક્રમે પ્રથમ દ્વિતીય અને એસ. જે સભા પ્રમુખ શ્રી વીર ભવનનું નિર્માણ થયું છે. તૃતિય વિજેતા નંબર મેળવ્ય ગેરલાલજી, . પૃથ્વીરાજજી અને હરિયાણા અને જૈન હતું. આ સાથે વકતૃત્વ સ્પર્ધા જૈન, પંચફલાના સરપંચ શકુંતલા સંસ્કૃતિ પર સંશોધન કાર્ય વેજાઈ હતી. તેમાં પ્રથમ ત્રણ બહેન આદિએ પ્રવચને ર્યા. ચાલી રહ્યું છે. તis * માતાહિક 30 : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પાણીપતમાં ધમચકશભા- પાનીપતમાં હાલી પાર્કમાં મંદિરમાં ભજન, કીતન અને યાત્રા તા. ૨જી ડિસેંબર ૭૪ના એક કીતિ સ્થંભ બનાવવાની આરતીનું આજન કરવામાં દિને સવારે જૈન હાઈસ્કુલથી યોજના નકકી થઈ છે. આવ્યું. નીકળી. આ આજનમાં ચારે સંપ્રદાયને સહકાર હતા. સરઘસ તા. ૦ નવેંબર ! મહામાં સૌથી આગળ વજે, ઘડે | વીર જ્યાત વિસર્જન સરઘસનું સ્વાર વજે અને સાથે દિલ્હીથી - ભવ્ય આયોજન કરવામાં આવ્યું, હિન્દુ જ્યિા બેન્ડ, જે સરઘસની આ સરઘસમાં સૌથી આગળ શોભા વધારી રહ્યું હતું. તે ઉપ સ્કુટર પર વજે, ઘડેસ્વારે. રાંત ચાર બેન્ડ અને સ્કાઉટ, હાથીની અંબાડી પર શરણાઈ સ્કુલ સ્ટાફ અને વિઘાથીઓ, વાદકોને, સમૂહ અને ઝાંખીઓનું ૧૩ વિભિન્ન ઝાંખીઓ જે સર આજન કરવામાં આવ્યું. ઘસની શોભાયાત્રાને આકર્ષક પ નીપત : તા. ૧૩ નવેંબર વિભિન્ન પ્રકારના બેન્ડના સુરીલા, રૂપ પ્રદાન કરી રહી હતી. જેના- ૧૭૪ દીપાવલીની સવારે જૈન ધ્વનિથી વાતાવરણ સૂરભિત રાઓનું મન આ સરઘસને મંદિરમાં ભગવાન મહાવીર બની બની ગયું હતું. આવા ચાર જોઈને હર્ષ-પ્રફુલ્લિત થઈ ઊઠતું જ્યતિ ” પ્રગટાવામાં આવી ૧૪ બેન્ડ હતા. સ્કાઉટ, સ્કુલેને હતું. પાછળ હાથી, એની પાછળ નર્વેથી ૨૦ નવેંબર સુધી પાણી- સ્ટાફ અને વિદ્યાથીઓ સરઘસમાં આકર્ષક રથ અને ધમચક તથા પત શહેરમાં સવારે પ્રભાતફેરી- જોડાયા હતા. આ બધા કાર્યક્રમને બીજા રથમાં ભગવાન શ્રી મહા- નું આયોજન અને સાંજના ભાર શ્રીજૈન મિત્રમંડળ પર હતે. વીરની અનુપમ સવારી હતી. -- સાધ્વીજી મહારાજેનો પ્રેરક પ્રવચને પાણીપતના બધાં બજારેમાંથી થઈને આ સરઘસનું જૈન હાઈસ્કુલમાં વિસર્જન થયું. આ હિમારઃ ૨૧ સપ્ટેમ્બરેક્ષમાં ૧૫થી ૧૭ નવેમ્બર ૨૭૪ ત્રણ સરઘસ જે જે બજારમાંથી પસાર દિ દિવસને કાર્યક્રમ ધામધુમથી દિવસ સુધી વિવિધ કાર્યક્રમ થયું - દુકાને, આગાસીઓ. ઉજવાયા જેના માટે ઊભે યોજીને નિવણિતાવ ઉજવ્યો. - પ્રભાતફેરી અને સરઘસ પણ લેબીઓમાં ઊભેલાં અસંખ્ય કરાયેલે ખાસ પેન્ડલ ખીચોખીચ નીકળ્યા. લે કે એ એનું સ્વાગત કર્યું. આ ભરાઈ ગયું હતું. સાધ્વીશ્રી રાનિયા : ઉમંગ અને સરઘસ લગભગ એક માઈલ મંજુલાશ્રીજી તથા સાધીશ્રી ઉલ્લાસથી અત્રે નિવણત્સવ લાંબુ હતું જે પાનીપતના ઈતિ- કાનકુમારીજી ઉપરાંત અનેક ઉજવા. બાબુ ગુલાબસિંહની - હાસમાં પહેલી વાર આટલું વકતાઓના પ્રેરક પ્રવચના થયા. અધ્યક્ષતામાં યોજાએલ જાહે... કે આકર્ષક રીતે જવામાં આવ્યું. આ પ્રસંગે એક નાટક પણ આ સભામાં ડે. હિમ્મતસિંહ, બ્રહ્મ હતું. બધાં બજારેને ઠેક ઠેકાણે યોજવામાં આવ્યું. ચારી શ્રી સન્માતશીલ, શાંતાતેરણ-દ્વારથી સજાવવામાં આવ્યા કેયલઃ સ્થાનિક નિર્વાણુ કુમારી અને શ્રી ગુલાબાસંહ . હતાં. સમિતિએ જૈન પ્રાથના ભવનમાં જૈને મનનીય પ્રવચને કર્યા. સીન માહિતી શોર્ડ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રેવાડી ઃ રેવાડીમાં ભગવાન રેહતકના જૈન મંદિરથી એક હતા. રથયાત્રાનું આયોજન તા. મહાવીર નિશુલ્યાણક મહે- ભવ્ય રથયાત્રા કાઢવામાં આવી. ૨૮ અને ૨૯, બંને દિવસે ત્સવ ભારે ધામધૂમ સાથે પરિપૂર્ણ રાત્રે રૂપક, સંગીત, વ્યાખ્યાન, કરવામાં આવ્યું. થયે. તા. ૧૪ નવેંબરે વિશાળ નૃત્ય વગેરેને મને રંજક કાર્યક્રમ સરઘસ શહેરના મુખ્ય બજારે જ રાજ્યમાં આ ઉપરાંત રેવાડી ઃ ૨૫મીએ મતી માંથી થઈને શ્રી નરસિયાજી પહે અંબાલા, ફરીદાબાદ, રેહતક ચોકમાં મિલન ડ્રામેટિક કલબ મું, જ્યાં નિર્વાણ લાડુ ચઢાવવા- જગાધારી, જિંદ, ગુંડગાવ વગેરે દિલ્હીના કલાકારે એ “જીયે માં આવ્યાં. ૧૬મી નવેંબરે રાત્રે ગામના લોકોએ પણ વિવિધ ઓર જીને દે"નું નાટક ભજવ્યું. જૈન સ્કુલ તરફથી સાંસ્કૃતિક કાર્યો ઉજવી ભગવાનને ભાવવંકાર્યક્રમ રજુ કરવામાં આવ્યા. દ કરી હતી. સાહેબા (ગુડગાંવ) : રે હડકઃ રેહતકમાં તા. ૨૪ જવામાં આવ્યો. આ કાર્યક- ભગવાન મહાવીર જિનાલયનું ડિસેમ્બરથી ૨૮ ડિસેમ્બર સુધી માં જાલંધર, ગ્વાલિયર, મેરેના તા-૨૧-૫-૭૫ના શિલારે પણ ભગવાન મહાવીરને નિર્વાણ - સરહાનપુર, બડૌત આદિ ગામના થયું. આ પ્રસંગે જાહેરસભા હોત્સવ ઉજવવામાં આવ્યો. કલાકારોને નિમંત્રામાં આવ્યા વગેરે સમારેહપૂવક જાય , ૨ - - અ અનંતકાળથી સંસાર 3 હે આત્મન ! ગુણેથી ઉત્તમ અને અવગુણેથી સાગરમાં ગોથા ખાતા. અધમ થવાય છે... માટે તું ગુણ ગ્રહણ ને ધમનૌકા દ્વારા કર અને અવગુણોને ત્યાગ કર. સંસાર-સાગર પાર ઉતારનાર પ્રાણુ પારા મહેન્દ્ર મહેતા એન્ડ કંપની મહાનિર્ધામક ભગવાન મહાવીર દેવને મારી ૦ ૨૪-બી, આર. બી. કમ્પાઉન્ડ, કોટી કોટી વંદના હે. ૦ તમામ સ્ટ્રીટ, ફોર્ટ, સુરેશ સ્ટીલ મુંબઈ-૪૦૦૦૦૧. કેપેરેશન નિંદા અને પ્રશંસામાં જે સમભાવી છે, માન અને અપમાન કરનાર પર જે સમભાવ ૯૪-એ, બીજી ગલી, રાખે છે તે આત્મા સમત્વ યુદત છે. દારૂખાના, મઝગાવ, ઈન્ડસ્ટ્રીઅલ એન્જીનીયરીંગ કંપની મુંબઈ-૪૦૦ ૦૧૦. (ઘર : ૫૯ ૫૫ ૬૨ { ૦ ૫૧, એ સમાચાર માર્ગ, ૩૭૯૦ ૫૧ * ૩૭૮૧ ૭૯ ૨ ૦ મુંબઈ-૪૦૦-૦૨૩, mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm કાકા માતલિવણ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જમ્મુ અને કાશ્મીરના પ્રજાજનોએ મહાવીર જયંતિના દિવસે “ડ્રાય ડે પાળીને ભગવાન મહાવીરને સક્રિય ગુણાનુવાદ કર્યો. આ દિવસે રાજ્યભરની દારૂની દુકાને બંધ રહી અને જાહેર ભેજનાલયે, હેટ વગેરેમાં પણ દારૂની સેવાઓ (પીરસવાનું) બંધ રહી. રાજ્ય સરકારે મહાવીર જયંતીના દિવસે જાહેર રજા ઘેષિત કરી. નિર્વાણોત્સવની આખુ વરસ ઉજવણી કરવા માટે મુખ્ય પ્રધાન સૈયદ મીર કાસિમની અધ્યક્ષતામાં ૫૦ પ્રતિનિધિઓની બનેલી રાજ્ય નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિની રચના થઈ. સમિતિના ઉપક્રમે વિશ્વવિદ્યાલય, કેલેજ તેમજ શાળાઓમાં જૈન સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો થયાં. ૧૩ નવેમ્બર ૧૯૭૪ના રેજ મુખ્યપ્રધાને નિર્વાણ મહત્સવ વર્ષને શુભારંભ કર્યો. શ્રી વિમલમુનિ આદિ વક્તાઓએ ભગવાન મહાવીરના જીવન અને ઉપદેશને પરિચય કરાવ્યો. જમુભગવાન મહાવીરના ભવ્ય ચિત્ર અને અન્ય આકર્ષક રચનાઓ સાથે નીકળેલ શેભાયાત્રા અભૂતપૂર્વ બની રહી એમ ત્યાંના પ્રજાજને હોંશથી કહેતા હતા. આ ભાયાત્રામાં શીખ, મુસ્લીમ, મહાવીર બૌદ્ધો આદિ હજારે જૈનેતરોએ ભાગ લીધે. જયંતીના બીજે દિવભે પરેડ ગ્રાઉન્ડમાં પણ વિરાટ દિવસે જનસભા મળી. આગેવાન ન્યાયાધીશ શ્રી મૂતજા ફજલ અલીએ તેમજ અન્ય વકતાઓએ પ્રાસંગિક પ્રવચને કર્યા. ઘોષિત ૪ થી એપ્રિલ ૧૯૭૫ના રોજ મહાવીર જયંતી પણ ભવ્ય રીતે ઉજવાઈ મુખ્ય પ્રધાન શેખ અબ્દુલ્લાએ ભગવાનને શ્રદ્ધાંજલિ આપી. શ્રી વિમલમુનિજી તેમજ મહાસતી રમાઈ આદિએ પણ ભગવાનને ગુણાનુવાદ કર્યો. શ્રી વિમલમુનિ મહારાજની પ્રેરણાથી અને જમ્મુ-ઉધમપુરના જૈન સમાજના આર્થિક સહયેગથી “સન્મતિ સદન”નું નિર્માણ થયું છે. બેગમ શેખ અબ્દુલ્લાની અધ્યક્ષતામાં જૈન હાલમાં જૈન તરુણી મંડળે સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ આપ્યા હતા. ૧૫મી મે ૧૭૫ના રોજ રાષ્ટ્રીય નિર્વાણ સમિતિના અતિથિવિશેષ પૂજ્ય શ્રમણ ભગવંત આચાર્ય શ્રી વિજ્યસમુદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ તેઓશ્રીના શિષ્ય પરિવાર સાથે પધાર્યા બાદ નિવણોત્સવની ઉજવણીને ઉમંગ ઓર વધી ગયું હતું. જમ્મુ-કાશ્મીર સરકારે સૈધાંતિક રૂપે જમ્મુ-શ્રીનગરમાં “ભગવાન મહાવીર મેમોરિયલ” ની રથાપના કરવાને, નગરના કેટલાક માગેને “ભગવાન મહાવીર માગ” ન મ આપવાને સ્વીકાર કર્યો છે. &િ AA શકતા પ્રવીસસો વચ્છ કરનાર મી ૧૩ [ માહિતી શિરોષક “ત્રીજા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જમ્મુ-કાશ્મીર રાજ્ય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ સંરક્ષક : શ્રી એલ. કે. ઝા, રાજયપાલ પ્રમુખ : શ્રી સૈયદ મીર કાસિમ, મુખ્ય મંત્રી. ઉપપ્રમુખ શ્રી જી. એલ. ડાંગરા, નાણામંત્રી સંયુકત સચિવ : શ્રી એચ. સી. રતનપાલ, ડેપ્યુટી ડાયરેકટર, શિક્ષણ તથા પાયામ સભ્ય સચિવ : શ્રી પી. એલ. જેન, જૈન સભા સર્વશ્રી સભ્ય એ. . ગેની ભગત છજજરામ મુબારક શા, કૃષિ મંત્રી ચેતનરામ ચેપડા એસ. રંગીલસિંહ, રાજ્યમંત્રી ઓ. પી. શરાફ રાજ સાહની મિયાં બસીર અહમદ, રાજ્ય ઉપમંત્રી, વિલિયમ અજીજ ચૌધરી મહમદ શફી મિત્કીરામ કુષક તુગધન, ઉપપ્રમુખ, લદાખ વિકાસ સમિતિ ડે. ડી. સી. પ્રશાંત, પી.ટી.આઈ. જમ્મુ મુખ્ય સચિવ શેખ અબ્દુલ રહેમાન, શિક્ષણ આયુક્ત જી. સી જૈન, જન્મે વિશ્વવિદ્યાલય યેજના અને વિકાસ આયુક્ત પ્રમુખ : જૈન સભા, જમ્મુ વિત્ત સચિવ પ્રાચાર્ય : જૈન સ્કૂલ, જમ્મુ ડિવિઝનલ આયુક્ત, કાશ્મીર છે. આર. એન. શાસ્ત્રી, જમ્મુ ડિવિઝનલ આયુકત, જમ્મુ પ્રમુખ : આત્માનંદ જૈન સભા સચિવ, સાંસ્કૃતિક એકેડમી કરતુરીલાલ જૈન, શ્રીનગર વિભાગીય પ્રમુખ, ઈતિહાસ વિભાગ, વિદ્યાસાગર જૈન, જમ્મુ જન્મે વિશ્વવિદ્યાલય સુદર્શનકુમાર જૈન, શ્રીનગર - ડાયરેકટર, સૂચના વિભાગ કાજી નિજામુદ્દીન, જમ્મુ ડે. કૃષ્ણ મેહન છે. દેવદત્ત, જન્મે કુમારી તારાપુરી પ્રાચાર્ય, સંસ્કૃત વિદ્યાપીઠ, જમ્મુ બ્રિગે. ધનસારાસિંહ ડે. વેદઘઈ ત્રિલેચન દત્ત ડે. કૌશલ્યા બાલી ડી. એન. મહાજન શ્રીમતી કમલાવતી જન, જમ્મુ એસ. એન. ફટેદાર એસ. કે. કોલ, શ્રીનગર તીર્થરામ ટી સી એસવાલ, જમ્મુ ૭ કાર્યવાહક સમિતિના સભ્ય નીચે પ્રમાણે રહેશે. ૦. પ્રમુખ ઉપપ્રમુખ સભ્ય સચિવ સંયુકત સચિવ ઈન્ફર્મેશન ડાયરેકટર ડો. ડી. સી. પ્રશાન્ત ડે. વેદ થઈ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જમ્મુ-કાશ્મીરના શિક્ષણ પ્રધાન શ્રી મહામહ અબ્દુલ બેગ મુનિશ્રી જનકવિજયજી મહારાજના દર્શનાર્થે. એક મોટે વરઘડે કાઢવામાં આવ્યો હતો અને તે મોટી સભામાં ફેરવાયો હતો. જેનું પ્રમુખસ્થાન મુખ્ય પ્રધાન શેખ અબદુલ્લાએ લીધું હતું. શેખ સાહેબે જૈન ભવન નિર્માણ માટે જમીન આપવાનું વચન આપ્યું. શ્રીનગરમાં જૈન સમાજે આ આ પહેલે ઉત્સવ ઉજવે. . અને હો મારા દીકરા ને આ વિશે છે શ્રીનગરઃ નિવણ મહોત્સવ અહીં ભારે ધામધુમથી ઉજવાછે. આ પ્રસંગને શાન્તમૂર્તિ શ્રી જગદીશમુનિજી મ), પંજાબ કેશરી જૈન ભૂષણ શ્રી વિમલમુનિજી મ., સર્વધર્મસમન્વયી ગણી શ્રી જનકવિજયજી મ. તથા મહાસતી શ્રી ગુણમાલાજી મ. સાહેબે દિપાવ્યો હતે. PUBLICITY V જાહેરસભામાં વ્યાસપીઠ પર મુનિશ્રી જનકવિજયજી અને શ્રી વિમલમુનિજી ક iી પછી તે ડરજજ જ િ a " H તેદી ) પNTS" Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જમ્મુ : નિર્વાણુ મહેાત્સવની રાષ્ટ્રીય સમિતિના અતિથિ વિશેષ શ્રમણ ભગવંત પૂજ્ય આચાય શ્રી સમુદ્રસુરીશ્વરજી મહારાજના વરદ્ હસ્તે ૨૩મી મે ’૭૫ના રોજ અત્રેના નવ નિમિત જિનાલયમાં મૂળનાયક પદે ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામી. ની પ્રતિષ્ઠા થઈ. જમ્મુ : રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન શેખ અબ્દુલ્લાએ મહાવીર જય'તી ઉજવણીની જાહેર સભામાં પ્રવચન કરતાં કહ્યું હતું કે ભગવાન મહાવીર ભારતના એક મહાન ધાર્મિક અને સામાજિક નેતા હતા. તેમણે ન્યાય અને સમાનતા માટે નૈતિક મૂલ્યાના પ્રચાર કર્યો હતા. આ સભામાં રાજયપુલ શ્રી એલ. કે. ઝાએ પશુ કરીને ભગવાનને જમ્મુમાં પ્રતિષ્ઠા યાત્રા-પ્રવાસ ટ્રેનનુ એ આપ્રતિમાજી ભરાવ્યા હતા. આ જિનપ્રતિમાજી ૧૧૦૦ વર્ષોના પ્રાચીન છે. સ’પ્રતિ રાજા-આર્ચાજન શ્રી આત્માન' જૈન સભા [મુંબઈ]એ કર્યુ હતું. ૨૫૦૦ના આંક મગળ માનીને યાત્રિકાએ અમૃતસર, કાંગડા તીથ, નાગેશ્વર તીથ આદિસ્થાઓમાં ા. ૨૫૦૦ના શબ્દાંજલિ અપી હતી. પ્રતિષ્ઠા પ્રસ ંગે અત્રે ભવ્ય અને શાનદાર રથયાત્રા નીકળી હતી. અને તેમાં અને જૈનેતર ભાઈ-બહેનાએ ઉમંગથી લાભ લીધે હતા. પ્રવચન ઉદારફાળા આપ્યા હતે. ૧૨૬ કામ ભેગીમાં સતત રત રહેતા માણસ ધમને ઓળખી શકતા નથી. વીર ભગવાને કહ્યું છે કે તે મહામેહમાં શાંતિના સ્વરૂપને અને મરણને ના શ વ ત જા ણી ને, કુ શ ળ ફોન : ૩૨ ૬૦ ૧૮ ૩૧ ૬૩૭પ કેસ : INFOWEAR અગવાન શ્રી મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાણક પ્રસ ંગે ઉજવાતાં આ પ્રતિષ્ઠા મહેત્સવમાં ભાગ લેવા માટે મુંબઇગરા જૈને જમ્મુ સુધીની ખાસ યાત્રા ટ્રેન લઈને પહોંચ્યા હતા. Jain Educationa International બિલકુલ પ્રમેાદ ન કરવા. વિચાર કરીને, તથા શરીરને પુરુષ કેમ પ્રમા દ કરે? મે. છગનલાલ એન્ડ સન્સ નવર’ગ બિલ્ડીંગ, ચોથા માળે, કાથા બજાર, પેસ્ટ એસ ત. ૫૦૫૭, ૩૩૦, નરશી નાથા સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૯ સહાીરના પચીસસ આદિ વિશે For Personal and Private Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર્ણાટક સરકારે નવેમ્બર ૧૯૭૪થી નવેમ્બર ૧૮૭૫ના પૂરા એક વર્ષ સુધીના સમયને “અહિંસાવર્ષ-મત મારો વષ” ઘોષિત કરીને ભગવાન મહાવીરના પ્રાણપ્રિય આદર્શ અને આદેશનું બહુમાન કર્યું. અને આખું વર્ષ નિર્વાત્સવની ઉજવણી કરવા માટે રૂા. બાર લાખ સાઈઠ હજારના ખર્ચને વિવિધ કાર્યકમ બનાવે. રાજય સરકારે આ પુનિત પ્રસંગે કેદીઓની સજામાં ઘટાડો કરવાનો તેમજ રોગગ્રસ્ત કેદીઓને બિનશરતે છેડી મૂકવાને આદેશ આપીને ભગવાન મહાવીરની માનનતાને સક્રિય શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી. અને મહાવીર જન્મકલ્યાણકના દિવસે જાહેર રજાની ઘેષણ કરી. મુખ્ય પ્રધાન શ્રી દેવરાજ ઉર્ષની અધ્યક્ષતામાં અને શિક્ષણ પ્રધાન શ્રી વી. મલ્લિકાર્જુન વામીની કાર્યાધ્યક્ષતામાં રચાયેલા કર્ણાટક પ્રદેશ ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ તેમજ જિલ્લા નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિઓના ઉપક્રમે રાજ્યમાં અનેક સ્થળે એ જાહેર સભાઓ, સમેલને, સેમિનાર વગેરે જાયા. તેમજ ભવ્ય રથયાત્રાએ નીકળી. પ્રદર્શન ભરાયા. T કર્ણાટક વિશ્વવિદ્યાલયમાં જેનરની I “આધુનિક વિચારધારા મેં જૈનધર્મી સ્થાપનાના પ્રયત્ન ચાલુ છે. આ માટે સરકારે ઉપાદેયતા”—નામના વિષય પર કર્ણાટક વિશ્વ રૂા. પાંચ લાખ રૂપિયાની રકમ આપવાનું આશ્વા - વિદ્યાલયમાં જાયેલ સંવિવાદમાં દેશ-વિદેશના સન આપ્યું છે આટલી જ રકમ જૈન સમ જે જૈન વિદ્વાનોએ ભાગ લીધે. ભેગી કરવાની છે, તેમાંથી બે લાખ જેટલી રકમ ભેગી થઈ ગઈ છે I કન્નડ સાહિત્ય પરિષદે પણ બેંગલોરમાં બેલગામ જિલ્લાના એક ગામમાં બ્રહ્મદેવ ત્રણ દિવસને એક પરિસંવાદ યે , તેને નામનું એક પ્રાચીન જૈન તીર્થધામ છે. અહીં વિષય હતેઃ “જૈન ધર્મ અને કન્નડ સાહિત્ય. રૂા. બે લાખના ખર્ચે એક ધર્મશાળા તેમજ | | ૨૨ ડીસેમ્બર ૧૯૭૪ના રોજ શ્રમણકે મ્યુનિટી હોલનું નિર્માણ ચાલુ છે. બેલગેલાથી ધર્મચક્ર પ્રવર્તનને પ્રારંભ થયે. | ચિકેડીમાં સુધરાઈએ આપેલ જમીન તે પ્રસંગે હેલીકેપ્ટરમાંથી પુષ્પવૃષ્ટિ કરાઈ પર અર્ધ લાખના ખર્ચે એક કીર્તિસ્તંભ તૈયાર થઈ રહ્યો છે. કન્નડ સાહિત્ય પરિષદના સાગથી 1 ધારવાડ અને હુબલીમાં છાત્રાલય ઊભા વિશ્વવિદ્યાલયમાં જૈન કલા અને સાહિત્યનું કરાયા છે. અને વર્ધમાન કો-ઓપરેટીવ બેન્ક પ્રદર્શન ભરાયું. ચાલુ થઈ છે. | | રાજ્ય સર્મિતિ તરફથી “મારિકા પ્રગટ T બીજાપુરના પ્રાચીન શ્રી પાર્શ્વનાથ મંદિર થઈ રને રૂા. બે લાખના ખર્ચે જીર્ણોધ્ધાર થઈ | | કેયલીના શાંતિગિરિની બાજુના એક રહ્યો છે. ગામમાં તીર્થંકરની પ્રતિમાઓનું નિર્માણ થઈ રોજ ) * માહિતવિક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રહ્યું છે. તેમાં રૂા. ત્રણ લાખને ખર્ચ થવાને જૈન ગ્રન્થોની પાંડુલિપિના સંગ્રહ અને સંર અદાજ છે.. ક્ષણને કાર્યક્રમ બનાવ્યું છે. મૈસુર વિશ્વ - આ ઉપરાંત રાજ્ય સમિતિ રાજ્યના પ્રાચીન વિદ્યાલયમાં પ્રાકૃત અને જૈન વિદ્યાવિભાગને જિનાલયેના જીર્ણોધ્ધાર માટે ભારત સરકાર ઉચ્ચ અધ્યયન સંસ્થાનના રૂપમાં વધુ વિકસિત તેમજ રાજ્ય સરકારને સંપર્ક કરી રહી છે, કરવાના પ્રયત્ન પથ ચાલુ છે. કર્ણાટક રાજ્ય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦ ૦મી નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ સં ક્ષણઃ માનનીય શ્રી રાજ્યપાલ પ્રમુખ : મુખ્ય પ્રધાન કાર્યવાહક શિક્ષણ પ્રધાન સભ્યશ્રીઃ ઉપકુલપતિ બૅર વિશ્વવિદ્યાલય. પારસનાથ તુમકુર, ઉપકુલપતિ, બેંગલર વિશ્વવિદ્યાલય, બેંગલોર આર. એસ. સુરેન્દ્ર બેંગલેર. ઉપકુલપતિ, કર્ણાટક વિશ્વવિદ્યાલય. ધારેવાડ બી. ટી. ચન્દ્રણ દેવનગર ઉપકુલપતિ, મૈસુર વિશ્વવિદ્યાલય, મૈસુર એસ. પી. શંતરાજ જે. જેતીમલ. બેંગલોર કે. એચ. રંગનાથન એમ. એલ. એ. જીવરાજ પી. ચૌહાન, પ્રમુખ મૈસુર પ્રદેશ કોંગ્રેસ કમિટી વ સમ્પ ગોગી શિમોગા એમ. બી. કૃષ્ણપ્પા એમ. પી. રિખબચંદ, પ્રમુખ જૈનસંઘ જે. એસ. અમનવાર, એમ. એલ. એ. બી. પી. કોઠારી ગુલવગ આર. એસ. મહેન્દ્ર બેંગલેર જે. એચ. શહ, એમ. એલ. સી. એલેન્ડ એસ. નાભિરાજૈયા, બેંગલેર જિલ્લા–ગુલબર્ગા હીરાચંદ કપુરચંદ શાહ બીજાપુર ટી. કે. કેલ. દેવચંદભાઈ સી. શાહ નિપાની સુબ્રમન્ય યા અસં, મૈસુર કે. ટી. ધરેયા, પ્રમુખ : ટી. સી. સી. ચલકર ડે એ. એમ. ઉપાધે જી. એ પ. અદિરાજીયા બેંગલેર ભેપાલ જયવનાથ દેસાઈ જયકુમાર અંગેલ, આઈ. એ. એસ. બેંગલેર પ્રમુખઃ જિલ્લા કોંગ્રેસ કમિટિ, બેલગાંવ હેમ્પ નાગરાજૈયા બેંગલોર શ્રીમતી વેંકટેશ આયંગાર બેંગલેર મિરજી શિદવાલ જી. પી. રાજરત્નમ બેંગલોર કે. પી. સુરેન્દ્રનાથ સંયુકત નિદેશક, લેકનિદે. એમ. સી. અનન્તરારૈયા બેંગલેર ઉપનિર્દેશક-સાંસ્કૃતિક અને સાહિત્ય વિકાસ મૈસુર બેંગલોર મૈસુર બંગલેર મૈસુર - STEE PPPPY AAતા પચીસગ5 - Peru ૧૨૮ ! I GULI HEIGA NR તો હ માહિતી વિક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' કરી કે બેંગલેરઃ કર્ણાટકના રાજ્યપાલ શ્રી સુખડિયાએ રાજ્ય સરકાર અને અત્રેના સમસ્ત જૈન સમાજના સ યુક્ત ઉપક્રમે રવિન્દ્ર કલા ક્ષેત્રભવનમાં જાયેલ ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦ માં નિર્વાણ મહોત્સવ સમારોહનું ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. દને હવાલે ટાંકીને જૈન ધર્મની પ્રાચીનતાને સ્વીકાર કરતાં રાજ્યપાલશ્રીએ પિતાના ઉદ્દઘાટન પ્રવચનમાં કહ્યું કે મહાવીર અહિંસાના ઉપાસક હતા. તે પાપીની નાહ પાપની શું કરતા હતા. પ્રાણીમાત્ર પ્રત્યે મૈત્રીભાવ રાખનાર દયાળુ હતા. એ ઉગ્ર તપસ્વી હતા. તપ કરીને તે સુવર્ણ પુરુષ બની ગયા. તેમની પાસે આત્માની અનંત શકિત હતી. તેમના ધમની પાછળ પણ આ જ આત્મશક્તિ રહેલી છે. આ ભાષણના ઉપ હારમ રાજપાલશ્રીએ જનતાને મહાવીરના માર્ગનું અનુકરણ કરવાને અનુરોધક કર્યો હતે. મગલ- રવીન્દ્ર કલાક્ષેત્ર (બંગલાર)માં નિવણ માસવનું ટના સમા૨ ભનું અધ્યક્ષ સ્થાન ટન ૨.૫ ૩ શ્રી મોહનલાલ સુખડિયા મંગળદીપ પ્રગટાવીને રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી દેવ- ઉદ્દઘાટન કરી રહ્યા છે. બાજુમાં જૈન સમિતિના ઉપાધ્યક્ષ શ્રી ધનરાજ શેઠિયા છે, રાજ ઉર્સે સંભાળ્યું હતું. તેમણે રાષ્ટ સમક્ષ એક આદર્શ મૂકી ગીતે ગયા હતા. પિતાના પ્રવચનમાં ભગવાન મહા- શકે તેમ છે. સમારંભના પ્રારંભે મુનિ ધનરાજજીએ પ્રાસંવીરને પાંચ મહાવ્રતને જીવનમાં wwwwwwwww ગિક પ્રવચન કરતાં કહ્યું હતું કે ભગવાન મહાવીરના સિદ્ધાંતને ઉતારવા અંગે ભાર મૂકયો હતે. જીવનમાં ઉતારવામાં આવે તે તેમણે કહ્યું હતું કે ભગવાન રાષ્ટ્રનું જરૂર કલ્યાણ થઈ શકે. મહાવીરના આ નિર્વાણ મહોત્સવ ~~ આત્મ-નિયંત્રણ, અરગ્રહ અને વર્ષમાં જૈન ધર્મના અનુયાયીઓ માં છે. પ્રતાપકમાર ટેલિયા અહિંસાને વ્યવહારમાં ઉતારવાથી અપરિગ્રહ વ્રતનું આચરણ કરીને અને તેમના કલાવુંદ જૈન ભક્તિ શાંતિની સ્થાપના થઈ શકશે. ૧૨૯ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - મીજીએ પિતાના અધ્યક્ષાય બેંગલોરઃ આચાર્ય શ્રી ણમાં કહ્યું કે ભગવાન મહાવીરના વિજયભદ્રંકરરિક અને પંન્યા સિદ્ધાંત મહત્વપૂર્ણ છે. દૈનિક સ શ્રી પુણ્યવિજયજી મ. અાદિ છે જીવનમાં તેનું આચરણ સાધ્ય શ્રમણ ભમવંતાની નિશ્રામાં ફટાકડાં નિર્વાણ કલ્યાણકના મંગલ ન ફેડતા દિને વરઘોડો નીકળ્યો. મહાવીર ૨૪મીએ મુનિશ્રી સુમેરમસેવા મંડળે આકર્ષક રંગે ળી તે પૈસાથી છે લજીની નિશ્રામાં “મહાવીર પ્રદર્શન યોજયું. શ્રી લબ્ધિસૂરિ 8 નગર” માં સમગ્ર જૈન સમા ભજનદાન પાઠશાળાના બાળકે એ આ પ્રસંગે ૧ જની જાહેરસભા થઈ. કર્ણાટક કટાકડા ન ફેડતાં તેના પૈસા ભેગા રાજ્યના શિક્ષણપ્રધાન શ્રી એન. કરી અનાથોને ભોજનદાન કર્યું. મલિલકાર્જુન સ્વામી સભાના અધ્યક્ષ હતા. તેમણે પિતાના બેંગલોર મુનિશ્રી ધનરાજજી બેંગ્લેર : મુનિશ્રી સુમેર - પ્રવચનમાં કહ્યું કે ની સાંનિધ્યમાં સાત દિવસને મલજી “સુમનના સાંનિધ્યમાં અહિંસાની પૃષ્ઠભૂમિ પર કાર્યક્રમ જા હતો. જેના અત્રેના તેરાપંથી સભા ભવનમાં મહાવીરે પંચ મહાવત, રત્નત્રય ઉદ્દઘાટન સમારંભનું પ્રમુખસ્થાન “અહિંસા દિવસ મનાવીને ભગ આદિ આધ્યાત્મિક તાનું બેંગલોર વિશ્વવિદ્યાલયના હિન્દી વાનના જન્મત્સવને શુભારંભ વિભાગના અધ્યક્ષ ડો. હિરણ્યયા- કરો. ઉત્સવ ત્રણ દિવસ ઉજવાયે. નિર્માણ કર્યું. તેમને સિદ્ધાંત એ લીધું હતું. માનવ પ્રગતિની દષ્ટિએ આચર ૨૪મીએ જાહેરસભામાં આ પ્રસંગે, તા. ૧૭ નવે- બેંગલોર નગર નિગમના સર્વોચ્ચ ૧ અરે, વિરાટ વરઘોડો કાઢવામાં અધિકારી શ્રી એન. લક્ષ્મણરાવરાજકિય જીએ ઉદ્દઘાટન પ્રવચનમાં કહ્યું : તેમણે કહ્યું: આગેવાની મહાવીર માનવમાંથી મહાવીરના ગુણનું ભગવાનને મહામાનવ અને મહામાનવમાંથી અનુકરણ તીર્થકર ભગવાન બન્યા. મહા- શ્રદ્ધાંજલિ.. કરી માનવ બનીએ... વીરે કહ્યું કેઈપણ પ્રાણીની હિંસા —– આવ્યો હતે. કર્ણાટક રાજ્યના નહિ થવી જોઈએ. મરવું કેઈને શિક્ષણપ્રધાન શ્રી મલ્લિકાર્જુન ગમતું નથી. મહાવીરે જાતિવાદને બેંગલર સ્થાનકવાસી જૈન સ્વામીના પ્રમુખસ્થાને જાહેર વિરોધ કર્યો. તેમણે જાતિને આત્મ સંધ અને જૈન ટ્રસ્ટના ઉપક્રમે સભા યે જાઈ હતી. અન્ય વાજા- ઘાતક માની. મહાવીર જેવા નાટક, ભકિતસંગીત, સંવાદ, એલ જાહેરસભામાં રાજ્યપાલ શ્રી આપણે ન બની શકીએ પરંતુ રથયાત્રા, સભા વગેરે કાર્યક્રમ મેહનલાલજી સુખડિયા, મુખ્યમં- તેમના ગુણોનું અનુકરણ કરી દ્વારા નિર્વાણોત્સવની ઉજવણી ત્રીશ્રી દેવરાજ ઉસ તથા બેંગ- સાચા માનવ તે જરૂર બની લોર યુનિટના ઉપકુલપતિશ્રી ટી. શકીએ.” * થઈ. ગુજરાતી મહિલા મંડલ કે તુકેલના પ્રવચને થયા હતા. શ્રી એસ. એન. કૃષ્ણસ્વા- દ્વારા સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ યે જાયે. શુચિ છે. • 22 જ બીક છે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ ગુલેમાં સ્મારક ભવન O શ્યામપુરામાં સ્વાધ્યાય મંડળ હુબલી : સાધ્વી રૂપાંજીના સાં િધ્યમાં અણુવ્રત કન્યામંડળની બહેનેાએ ચદનમાળા નાટક ભજન્યું. કાયક્રમથી પ્રભાવિત થઈ પ્રેક્ષકાએ કન્યા મંડળને ૧૨૦૦ની મદદ કરી. 31. ગુલેદ : શ્રી જૈન લેાકકલ્યાણુ ટ્રસ્ટ ગુલેઢગુ તરફથી ઊભા થનારા ‘મહાવીર સ્મારક ભવન ના શ્રી માણેકચંદજી ખેતાલા ( બાગલકાટ) એ શલાન્યાસ કર્યાં. ચુલ્લકિરાનગર : શ્રી જીવયા જ્ઞાનપ્રચારક સધે જવયાના થાર સાહિત્યનુ મોટા પાયે વિતરણ કર્યુ.. Jain Educationa International महावीर २५०० महात FEREMORY Ab " માનવ મહેરામણ D એલે રમાં મળેલ જાહેરસભાનું દૃશ્ય For Personal and Private Use Only – ગુણાનુવાદ – એગ્લારમાં ટાઉનહોલની જાહેરસભાની વ્યાસપીઠ પર રાજ્યપાલ શ્રી સુખડિયા અને મુખ્યપ્રધાન શ્રી ઉસ અને અન્ય મહાનુભાવે. શ્યામપુરા : શ્રી ભવરલાલજી જૈત અને શ્રી લલ્લુલાલજી જૈનના સચાલન હેઠળ અત્રે શ્રી મહાવીર સ્વાધ્યાય મંડળની સ્થાપના થઇ. જેન ઉટાકામન્ડ ઃ યુવાનોએ શ્રી નવયુવક મંડળની સ્થાપના કરી અને પઢમં નાણુ ત યા ને ધ્યાનમાં રાખીને જૈન C વાચનાલય શરૂ કર્યું. અન્ય વિવિધ કા મા પણુ ચેાજાય.. Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પરિપત્ર - - - પ્રભુ ભક્તિ D ભાવ એક ભાષા અનેક જન્મકલ્યાણક પ્રસંગે બેંગલોરમાં થયેલ વિવિધ ભાવિક કવિ સંમેલનમાં ભારત જૈન મહામંડળના અધ્યક્ષ શ્રી શાદિલાલ જત પ્રવચન કરે છે. ભાવે જિનવર પૂછયું, ભાવે દીજે દાન, ભાવે ભાવના ભાવીએ, ભાવે કેવળજ્ઞાન. | ગ્રામ : Beekay Tax | ફોન : ૩૧ ૪૯ ૦૫ બી. કે. ટેક્ષટાઈલસ જે. કે. શાહ એન્ડ કુ. ચંદ્ર ચેક, ૧લી ગલી, મુળજી જેઠા માર્કેટ, મુંબઈ-ર. આપતા માતાજી - ૪ - કડક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નિર્વાણેત્સવ જૈન સાંમતિના મહાસચીવ પ્રે. પ્રતાપકુમાર ટાલિયા કવિએનુ` સ્વાગત કરી રહ્યા. સુસ્વાગતમ્ હૈસુર ઃ શહેર અને જિલ્લા ના નામાંકિત ૫ સભ્યાની જિલ્લા સમિતિ રચાઈ. તેના ઉપક્રમે વર્ષભર વિવિધ કાયક્રમે અને રચનાત્મક કામાના આયેજનો થયા. સમિતિ દ્વારા હઁસુર યુનિવિસટીમાં રૂા. ૪ હજારનું દાન આપી. ગેલ્ડ મેડલ ની ઇનામી ચેોજના બનાવવામાં આવી. જૈન 6 Jain Educationa Intesi ધર્માંના વિષયમાં પીએચ.ડી. થન ૨ વિદ્યાથીને પ્રતિવષ આ ઈનામ આપવામાં આવશે. સમિતિ યુનિર્વાસટીમાં ગોલ્ડ મેડલ’ની યાજના દ્વારા ચેરિટી ફંડ કરી સહાયતાના કાર્યાં પણ કરવામાં આવ્યા. મહાવીર ભવન ’ નિર્માણ માટે ઘરે ઘરે અને પેઢીએ પર જૈન ધ્વજ પ્રયત્ન ચાલી રહ્યો છે. ઉજવણીના પૂરા વર્ષ દરમ્યાન શહેરમાં જુદા જુદા સ્થળે રગીન ખેડ્ડડદા મૂકવામાં આવ્યા. એ પ્રવેશદ્વાર અનાવવામાં આવ્યા. ઘરે-ઘરે તેમ વ્યાપારી પેઢીઓમાં જૈનવજ ફરકાવવામાં આવ્યા. મ્હેસુર : ૨૩મી એપ્રિલે વિવિધ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓએ સાંસ્કૃતિક કાર્ય ક્રમ આપ્યા. માળકા અને પ્રૌઢાની વિવિધ સ્પર્ધા ચેાજાઇ. શહેરની વિવિધ હાસ્પીટલ, અનાથલયામાં ફળ વ્હેંચાયા. ૨૫૦૦ વ્યકિતને ભાજન અપાયું. ૨૪ મીએ રથયાત્રા નીકળી. સાંજે ભારત જૈન મહામંડળના અધ્યક્ષ શ્રી શાદીલાલની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા થઈ કન્નડ વિદ્વાન શ્રી અશ્વત્થજી તેમજ પ્રેા. એ. એન. ઉપાધ્યેના પ્રવચના થયાં. એંગલાર નિર્વાણુ મહત્સવ સામતિ દ્વારા આયોજીત રથયાત્રા ( ૨૭ નવેમ્બર ૭૪)માં ફરતી ‘ઝાંખી'નુ દૃશ્ય. જમણી બાજુ શ્રી લબ્ધિસૂરીશ્વરજી જૈન પાઠશાળાની ખાળિકાને રથયાત્રામાં ગીત ગવડાવી દોરી જતાં અધ્યાપક પડિત સુરેન્દ્રભાઇ. રથયાત્રા Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જૈન ધર્મના સિદ્ધાંત મને ખૂબ જ ગમે છે. જ પુનર્જન્મ હોય તે મૃત્યુ પછી મારે જન્મ જૈન કુટુંબમાં થાય એમ હું ઈચ્છું છું. -બર્નાર્ડ શે * શ્રી ઝાલાવાડ જૈન શ્વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક સંઘ C/o. મીનરવા એનજીનીયરીંગ ટુસ કાં. ૧૧૧/૨૮, નાગદેવી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૩. ' * ફોન ઃ ૩ર ૮૦ ૨૩ આ S વૈરાગ્ય-ત્યાગાદિ સાથે જે આત્મજ્ઞાન હોય તે સફળ છે. અર્થાત્ મોક્ષની પ્રાપ્તિના હેતુ છે. અને જ્યાં આત્મજ્ઞાન ન હોય ત્યાં પણ જો તે આત્મજ્ઞાનના અર્થે કરવામાં આવતા હોય તે તે અત્મજ્ઞાનની પ્રાપ્તિના હેતુ છે. સ્ટાન્ડર્ડ ઓફીસ : ૧૩, તારદેવ બ્રીજ (લે લેવલ) મુંબઈ-૪૦૦૯૩૪ મેટલ ફેકટરી : મોગરા વિલેજ રોડ, અધેરી (ઈસ્ટ), મુંબઇ-૪૦૦-૦૬૯ ક૭૫૧ ૦૮ ૦ ૩૭ ૮૯ ૧૬ વકર્સ (પ્રા.) લિમિટેડ કેન : ગ્રામ * BRASSLEAD પ૭ ૩૪૭૪ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મ્હેસુર : જિલ્લા સમિતિ તરફથી આઠ દિવસને મહાત્સવ અને તે દરમ્યાન શહેરના વિવિધ સ્થળોએ પેસ્ટર, જૈનધ્વજો અને પ્રતિક લગાડવામાં આવ્યા. તેમ જ દિગમ્બર જૈન મહિગમાં મહાવીર મંડપની વિશાળ રચના કરવામાં આવી. તા. ૧૩ નવેમ્બરના પ્રભાતફેરી, ધ્વજારેપણુ, સભા અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ યેાજાયા. ૧૫ નવે.ના જિલ્લાધિકારીના નેતૃત્વ નીચે વિરાટ શેાભામત્રા નીકળી. શહેરના સુપ્રસિદ્ધ બેન્કો તેમ જ શહેરના રાજયાધિકારીઓ, આગેવાને અને ઘણી મોટી સંખ્યામાં જૈન-જૈનેતર ભાઇ-બહેના આ શોભાયાત્રામાં જોડાયા હતાં. વળી, આ પ્રસંગને અનુલક્ષી સ્કૂલ-કોલેજોમાં રજા રાખવામાં આવતા વિદ્યાથી ઓ પણ સારી એવી સંખ્યામાં સામેલ થયા હતા. આશે!ભાયાત્રાએ શહેરની શેભામાં ચાર ચાંદ લગાવી દીધા હતા. Jain Educationa International જૈન તીર્થની ફિલ્મનું પ્રદર્શન "... » જો બેલે છે. ગઝલ 01Z%A5J975758 પ્રદર્શન પણ જમાવટભર્યાં કા*ક્રમે પીરસ્યા હતા. તા. ૨ના જુદા જુદા વિદ્યાલયાના ઉપક્રમે નાટકસંગીતના કાર્યક્રમા ઉજવાયા હતા. તેમ જ વકતૃત્વ અને ચિત્ર સ્પર્ધા ૨ાજાઇ હતી. ૧૮ નવેમ્બરના સ્પૈસુર એક વિશાળ પ્રદશન ચાજાતા વિશ્વવિદ્યાલયના ઉપકુલપતિ શ્રી માનનીય મહારાણી સાહેબા જવેર ગાડાના પ્રમુખસ્થાને | વગેરે અગ્રગણ્ય વ્યકિતઓ અને જાહેરસભા ચેાજાઇ હતી. તા. આમજનતા જોવા ઉમટી હતી. ૧૮–૧૯ના વધમાન ભારતી− | મુનિશ્રી સુમેરમલજી ‘સુમનના એંગલાર દ્વારા પ્રેા. પ્રતાપ્પુમાર | સાતે દિવસ પ્રવચન ચાજાયા ટાલિયા અને તેમના કલાકાર વૃંદે | હતા. તેઓશ્રીનું રાજયની જેલમાં તેમજ જાણીતા સ’ગીતકાર જય’ત પણ પ્રવચન ગોઠવાયું હતું. કુમાર રાહી એ ભકિતસ`ગીતના જાણીતા વિદ્વાને ના પ્રવચનેા પણ 1. પદ્મશ્રી મહિલા મડળ હઁસુરમાં યેાજેલ પ્રદશ નમાં સમવસરણ ́નું દૃશ્ય મહાવીરના भाहिती विशेvis For Personal and Private Use Only ચેાજાયા હતા. જૈન તીર્થાંની માહિતી અને દર્શન આપતી મ મતાવવામાં આવી હતી. ઉજવણીના આ વિવિધ કાર્યક્રમે સાથે સાથે સ્થાનિક અખબારોએ પણ વિશેષાંકા અને પૂતિઓનું પ્રકાશન કરીને વીર પ્રભુની વાણી અને સંદેશને બુલંદ બનાવ્યે હતેા. આ ઉપરાંત રાજ્યમાં એલગાંવ, બિજાપુર, ધારવાડ, રાયચૂર, ગદ્યગ, જમખડી, દાંડેલી, દાવણ ગીરી વગેરે ગામામાં અનુષ્ઠાને તેમજ રથયાત્રા વગેરે કાર્યક્રમે ઉજવાયા હતા. ૧૩૫ Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જે ઉત્તમ છે તે ફર છે, અને જે દૂર છે તે ઉત્તમ છે. હે પુરુષ, તું સત્યને જ ઓળખ. સત્યની આરાધના કરતા, પ્રયત્નશીલ, સ્વહિતમાં તત્પર ધર્મને અનુસરતે મેઘાવી પુરુષ જ મૃત્યુને તરે છે. અને શ્રેયનું દર્શન કરે છે. કષાને ત્યાગ કરનારે પિતાના પૂર્વક નાશ કરી શકે છે. જેમ સરખી જમીન પર આવેલા, પાણીથી ભરેલે, રજ વિનાને અને પિતાને આશરે રહેલાં અનેક જંતુઓની રક્ષા કરનારે કે એક મોટો ધરે હોય, તેમ આ સંસારરૂપી પ્રવાહમાં જ્ઞાની પુરુષ છે. તે સકળ ગુણ સંપત્તિથી પરિપૂર્ણ હોય છે, સમભાવી હોય છે, પાપમળ વિનાને હોય છે, જગતમાં નાનાં મોટાં સૌ પ્રાણીઓની રક્ષામાં તત્પર હોય છે. તથા તેની બધી ઈન્દ્રિય વિષમાંથી વ્યાવૃત હોય છે. એવા મહર્ષિઓને આ જગતમાં કશી જ કામના હતી નથી. તેઓ કાળની વાટ જોતાં આ જગતમાં વિચર્યા કરે છે. શાહ બાબુલાલ મનસુખલાલ એન્ડ કાં સ્ટીલ ઈન્ડીયા [સાડી મરચન્ટ એન્ડ કમિશન એજન્ટ] ૧૨-એ, અકુડી, મુંબઈ-પુના રોડ, ચીંચવડ, પિટ બોકસ નં. ૧૮, માલેગાંવ (જિ. નાસિક) પૂના-૪૧૧૦૧૯. li : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કષ્ટ અને કેલેજોના વિદ્યાર્થીઓ માટે અલગ અલગ નિબંધસ્પર્ધા યે જાઈ હતી. કોલેજના વિદ્યાર્થીઓ માટેને નિબંધ હતે : “કેરળમાં જૈન ધમ”. અને શાળાના વિદ્યાર્થીઓ માટે વિષય હતેઃ “મહાવીર”. લગભગ ૨૦૦ વિદ્યાથીઓએ આ સ્પર્ધામાં ભાગ લીધો હતો. પ્રથમ ત્રણ વિજેતાઓને અનુક્રમે રૂ. ૫૦૦,૩૦૦ અને રૂ. ૧૦ ને પુરસ્કાર અપાયે હતે. રાજય સરકારે “કેરળમાં જૈન ધર્મ નામના પુસ્તકનું પ્રકાશન કર્યું અને વિશિષ્ટ વ્યક્તિઓને તે ભેટ અપાયું. આકાશવાણીએ પણ પ્રસંગે પ્રસંગે જૈન ધમ અને મહાવીર અંગે વિવિધ કાર્યક્રમે કયી. સટેટ ઈન્સ્ટીટયૂટ ઓફ લેછવેજીક તરફથી પંડિત હીરાલાલ જૈન લિખિત “ભારતીય સંસ્કૃતિમાં જૈન ધર્મનું ગદાન” પુસ્તકને અંગ્રેજી અને મલયાલમ ભાષામાં અનુવાદ પ્રકાશિત કરવાનો નિર્ણય લેવાયે હતે. કોચીનના જૈન મંદિરના રંગમંડપમાં ૧૩ નવેમ્બર ૧૯૭૪ના રોજ વિશ્વશાંતિ માટે પ્રાર્થના કરીને કેરળવાસીઓએ ભગવાન મહાવીરની ૨૫ મી નિર્વાણ શતાબ્દી ઉજવણીને મંગળ પ્રારંભ કયો. કેરળ હીસ્ટ્રી એસેસીએશને ઉજવણીમાં સક્રિય રસ છે. તેણે “કેરળમાં જે ધન તેમજ “ચિલાગ્યકિરમ અને જૈનધમ” એ બે વિષય પર બે સંવિવાદ ખૂબજ સફળતાથી જ્યા. આ પ્રસંગે વાંચવામાં આવેલા મનનય નિબંધ એસોસીએશનની પત્રિકાનાં વિશેષાંકમાં પ્રગટ કરશે. જૈન ધમની આચાર સંહિતમાં શાશ્વત મૂલ્ય” એ વિષય પર પણ એસેસીએશને સંવિવાદ જ હતું. તેને સમારેહનું ઉદ્દ ઘાટન રાજ્યપાલે કર્યું હતું. રાજય સરકારના પુરાતત્વ વિભાગે “કેરળમાં જૈન ધર્મ” સંબંધી બહુ મૂલ્યવાન અને માહિતીપ્રદ પ્રદર્શન યોજયું હતું. રાજય નિર્વાણ સમિતિ તરફથી શાળા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5) કેરળ રાજય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ પ્રમુખ મુખ્ય મંત્રી ઉપપ્રમુખ : ગૃહમંત્રી ઉપપ્રમુખ : શ્રી કે. પી. કેશવ મેનન ૦ સર્વશ્રી સભ્ય ૦. સુરાનંદ કુંજન પિલ્લઈ પી. એ. સૈયદ મોહમ્મદ 3. પી. કે. રવિંદ્રન, ઇતિહાસ ત્રિભાગ, પી. કે. ગોપાલ કૃષ્ણન કેરલ વિશ્વવિદ્યાલય. પિનકુનામ બાકી એ. શ્રીધર મેનન, રજીસ્ટ્રાર, કેરલ છે. એન. કૃષ્ણ પિલ્લઈ પ્રિ. એમ. જી. એસ. નારાયણ, કે. પી. એલાનકથ કાલીકટ વિશ્વવિદ્યાલય. પી. સી. સુકુમારન નૈયર, ત્રિવેન્દ્રમ. છે. સુકુમાર અઝિકેડે કે. આર. ચુમાર ત્રિવેન્દ્રમ. એલ. પી. મનમાધન, કે. વિજયરાઘવન ડે. સી કે. કરીમ ટી. એ. ભંસાલી, કે ચીન. ડે. એન. વી. કૃષ્ણવેરિયર કાંતિલાલ પી. મહેતા ડી. સી. કીઝે કમુરી વિશેષ સચિવ, લેક વિભાગ વીરેન્દ્રકુમાર, મેયર, કેચીન કે પેરેશન ડાયરેકટર, પબ્લીક ઈન્સટ્રકસન પી. એસ. વેલાયુધન » પુરાતત્વ વિભાગ લીલા દામોદર મેનન , જનસંપર્ક વિભાગ ચીન : કેરળ હીસ્ટી એજયું હતું. ૧૫મીએ રથયાત્રા પ્રમુખપદે હતા. ગૃહમંત્રી શ્રી કે. એસોસીએશન અને સ્થાનિક જૈન નીકળી હતી. કરૂણકરને શ્રી. પી. કે. ગોપાલસમાજના સંયુકત ઉપક્રમે ૧૩મી કેરલઃ તા.૧ નવેમ્બર સાંજે ૪-૩૦ કૃષ્ણન લિખિત “જૈનીઝમ ઈન નવેમ્બરથી જાયેલ પાંચ દિવ- - કેરલા પુસ્તકનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. સના કાર્યક્રમમાં ૧૩મીએ દેરા- વિશ્વશાંતિ માટે રાત્રે સાડા સાત વાગ્યે કેરલા સરમાં વિશ્વશાંતિ માટે પ્રાર્થના કલા મંડલમ દ્વારા “ ચિલ્લાપાકરાઈ હતી અને ગરીબોને ભેજન દેરાસરમાં પ્રાથના દિકરમ ” બેલે રજુ કરવામાં અપાયું હતું. ૧૪મીએ પૂજા - – આવ્યું. ભણાવાઈ. ૧૫મીએ “કેરળમાં વાગે સમારંભનું ઉદ્દઘાટન કેરલના તા. ૧૭ નવેંબરે કે ચીનમાં જેન ધમ » અંગે કેરળ રાજ્યના રાજ્યપાલ શ્રી. એમ. એન. વાંછ સવારે દસ વાગ્યે “જૈન ધમ ? પુરાતત્વ વિભાગે ચિત્ર પ્રદર્શન કર્યું છે. પ્રતાપકુમાર ટેલિયા વિશે સેમિનાર યોજાયે. તેમાં પણ માયાવરો ઉંઝ૪ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આપ્યું. સમારંભ સમિતિએ મુખ્ય મંત્રીના રાહત ફંડમાં પાંચ હજાર રૂપિયા તથા ગુજરાત દુષ્કાળ આ ફંડમાં પાંચ હજાર રૂપિયા ભેટ આપ્યા. - ચીન : શ્રી જૈન દેરાવાસી સંઘ તરફથી શ્રી જૈન મેડિકલ ટ્રસ્ટની સ્થાપના તા. ૧૧-૧૧-૭૪ ના કરવામાં આવી છે. છે. તા. ૧૩થી તા. ૧૭ નવે. ૧૯૭૪ સુધીના પાંચ દિવસ શાંતિ સ્નાત્ર સહ મહોત્સવ તેમ જ વિશાળ શોભાયાત્રા, જાહેરસભા, પ્રદર્શન સેમિનાર, સાંસ્કૃતિક કાર્ય કેમ વગેરેનું સુંદર આયોજન થયું. આ મહોત્સવ પ્રસંગે કેરલના ગવર્નર શ્રી એન. એન. વાંછુ, ગૃહપ્રધાન શ્રી કે. કરૂણાકરણ, શ્રી એમ. પી. મેયર વગેરે ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. © રથયાત્રા છે એલપીમાં નીકળેલ રથયાત્રાની બે આબેહુબ તસ્વીરો. 2500THBHAGS અનેક વિદ્વાનોએ પિતાના | સંધિત નિબંધેનું વાંચન કર્યું. બપોરે ૩ વાગ્યે ફરી બીજ | વિષય “ચિલ્લપાદિકરમ અને જૈન ઘમ” વિશે સેમિનાર યોજવામાં આવ્યું. રાત્રે આઠ વાગ્યે જૈન સમાજના કલાકારોએ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ રજુ કર્યો. રાજ્ય સરકારના પબ્લિક રીલેશન્સ વિભાગે કેરલમાં “જેનીઝમ ઈન કેરલા” પુસ્તકનું પ્રકાશન કર્યું. આર્યોલોજી વિભાગે કેરલમાં જૈન ધર્મ વિશે પાંચ દિવસ માટે પ્રદર્શનનું આયોજન કર્યું. લગભગ દસ હજાર વ્યક્તિએએ પ્રદર્શન જોયું. આકાશવાણી, ફિલમ ડિવીઝન વગેરેએ સંપૂર્ણ સહકાર WAN MARAVIRAV NIRVANA - MAHDT SAYA TV NEી દor NR NR ANA VALI'S SARAહ્માદિત વિરોષક 20 MIS - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જ્યારે તપ, ધ્યાન, ધર્મ, વગેરેથી Jain Educationa International સાધના કમ ક્ષીણુ થાય છે. ત્યારે આત્મા ઉન્નત થાય છે. અને જ્યારે કારણે કમ ના રાગ દ્વેષના ભાર વધે છે ત્યારે આત્માનું અધઃપતન થાય છે. કે. જે. સંઘવી સહકારી નિવાસ, થે માળે, બ્લેક નખર ૧૦ તારદેવ શડ, ૦ મુંબઇ-૪૦૦-૦૩૪. ૦ ફેશન ઃ ૩૯ ૨૨ ૧૪ For Personal and Private Use Only wwww wwww નાના મોટા કોઈપણ જીવાત્માના પ્રાણાને ન હણવાં, ચેરી ન કરવી, વિશ્વાસઘાત ન કરવા અને અસત્ય ભાષ પણ ત્યજવુ એ સાધુ– સજ્જનને પવિત્ર માગ છે. સુરેશ બી. શાહ ૧૦૬, પ્રસાદ ગેસ્ખસ ૭ સ્વદેશી મીલ પાઉન્ડ O સુબઈ-૪૦૦૦-૦૪ ૦ ૩૫ ૦૨ ૩૪ : ફોન ૦ wwwww Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 牙 % 55 5 55 55 55 5 5 5 5 5 : /// 0 COUCO મધ્યપ્રદેશ સરકારે શિકાર પ્રતિબંધ, પશુ- નિર્વાણુ વર્ષમાં વિવિધ રચનાત્મક અને પ્રચારાત્મક બલિ બંધ તેમજ શરાબ અને માંસ વેચાણ કાર્યક્રમોને વ્યવસ્થિત અમલ કરવા માટે રાજ્યના બંધના સમય મર્યાદિત સત્તાવાર હકમે બહાર મુખ્ય પ્રધાન શ્રી પ્રકાશચંદ્ર શેડીની અધ્યક્ષતામાં પાડીને ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦માં નિર્વાણ રાજ્ય સ્તરે એક વિશાળ અને વગદાર સતિની દિનની રે - હર્ષક ઉજવણી કરી. રચના કરાઈ તેના અંતર્ગત આઠ ઉપસમિતિઓની રાજ્ય સરકારે ઈ. સ. ૧૭૪, ૧૯૭૫ અને રચના થઈ. અને ૪૫ જિલ્લાઓમાં ર૨૮ સ્થાનિક ૧૯૭૬ એમ ત્રણ વરસ માટે રાજ્યભરમાં શિકાર સમિતિઓની પણ રચના કરાઈ. આ બધી સરિપર પ્રતિબંધ મૂકો. આ ગાળામાં કેઈને શિકાર તિઓ તેમજ જૈન સંઘ અને જૈન સંસ્થાઓ અને માટેના નવા પરવાના નહિ આપવાની પણ આ પૂજ્ય શ્રમણ-શ્રમણીઓના ઉપક્રમે રાજ્યના અનેક હુકમમાં જોગવાઈ કરવામાં આવી. નાના–મે ટા ગામ શહેરમાં આખા વર્ષ દરમ્યાન રાજ્યમાં કેટલાંક ધાર્મિક સ્થાનમાં, મેળાઓ અનેકવિધ કાર્યક્રમ થયાં. ધાર્મિક અનુષ્ઠાને થયાં. તેમજ પૂજાઓમાં ધર્મના નામે પશુઓના બલિદાન અને કાયમી આરકે પણ નિર્માણ થયાં. દેવાય છે. ધર્મના નામે થતી આ જીવહત્યાઓને રાજ્ય સરકારે નિર્વાણ વર્ષની ઉજવણી માટે અટકાવવા રાજ્ય સરકારે પશુબલિ પ્રતિબંધને ૩. દસ લાખના જંગી ખર્ચને ત્રેવીસ સર્જાય આદેશ બહાર પાડે. આદેશમાં સ્પષ્ટતા કરવામાં કાર્યક્રમ ઘડયો હતો. આ કાર્યક્રમમાં પાઠયયુસ્તકે આવી કે આ હુકમનો ભંગ કરનાર દંડ તથા માં અપરિગ્રહને પાઠ રાખવાને, રાજ્યના એક સજાને પાત્ર ઠરશે. વિશ્વવિદ્યાલયમાં જેન ચેર સ્થાપવાન અને શોધ રાજ્ય સરકારે અબોલ અને અસહય પશુ- સંસ્થાન શરૂ કરવાને ભેપાલમાં ભગવાન મહાબેને આ પ્રમાણે અભયદાન આપવા ઉપરાંત વીરનું સમારક બનાવવાને, રાજ્યના પુરાતત્તવ વિવિધ ગુનાઓ માટે કેદની સજા ભોગવી રહેલા સંગ્રહાલયમાં અલગ જૈન પુર તત્વ કક્ષ ખેલકેદીઓમાંથી ૧૩ (જેનાં આજીવનની સજા પામેલાં વાને તેમજ જિલ્લાઓનાં મુખ્ય કાર્યાલયે એક પુર અને એક સ્ત્રી) કેદીઓને કેદમાંથી મુક્ત ભગવાનના વિચાર સૂત્ર અને શિલાલેખ અંકિત કરીને તેમ જ અનેક કેદીઓની સજામાં ઘટાડે કરવાના કાર્યક્રમને સમાવેશ થાય છે. કરીને માનવતા અને કરુણાનું પણ ઉત્તમ ઉદાહરણ આ કાર્યક્રમને અમલ પણ પૂરી નિષ્ઠાથી પૂરું પાડયું છે. થઈ ગયું છે. પાઠ્ય પુસ્તક માં ભગવાન ભડવીર સરકારી ફરમાને બહાર પાડવા ઉપરાંત અને અહિંસા તેમજ અપરિગ્રહ અંગેના પાઠેનો Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમાવેશ કરાયા છે. ઉજ્જૈનમાં વિક્રમ વિશ્વવિદ્યાલયમાં જૈનચેરની સ્થાપના માટેના નિય લેવાયા છે. અને આ માટે રાજ્ય સમિતિએ રૂા. દોઢ લાખની રકમનું અનુદાન આપ્યું છે. બીજા એક વિદ્યાલયમાં શોધ સંસ્થાન શરૂ કરવાના વિચાર સક્રિયપણે ચાલુ છે. જ્યાંથી રૂા. ચાર લાખની રકમ મળશે તે સ્થાનના વિશ્વવિદ્યાલયમાં આ સસ્થાન શરૂ થશે. રાજયના પ્રકાશન સંચાલનાલયે ભગવાનના વિચારાને સમજાવતી એક પુસ્તિકા પણ હજારેની સંખ્યામાં પ્રકાશિત કરી હતી. રાજ્ય સમિતિ તરફથી મધ્ય પ્રદેશ શાસન સાહિત્ય પરિષદ દ્વારા પંડિત શ્રી હીરાલાલ જૈનના સુવિખ્યાત ગ્રન્થ “ભારતીય સંસ્કૃતિ મે જૈન ધમ કા યાગદાનનુ પુનઃ પ્રકાશન કાર્ય ચાલી રહ્યું છે. રાજ્યમાં આવેલા તીથસ્થાના કુંડલપુર, સુરઇ, સેાનાગીરી, અનેડિયા, હાશમપુરા, સિદ્ધવરકુટ, થુએનતીમાં સડક, વીજળી અને પાણીની સગવડો પણ પૂરી પાડવાનુ` કામ આ વરસે રાજ્ય સરકારે કર્યુ છે. રાજ્ય સરકારે ભારત અહાર વિદેશમાં અમેરિકામાં ખની રહેલ જૈન દેરાસર માટે પણ રૂા. ૨૫ હજારની રકમનું પ્રતીક આપ્યુ' છે. દાન રાજ્યના પુરાતત્વ વિભાગે રાજકીય સંગ્રહાલયમાં (મ્યુઝીયમ) તેમજ પ્રદેશ સંચાલનાલયે અનેક શહેરોમાં જૈન કલા અને સાહિત્યનાં પ્રદેશ ને ચેાજયા હતા. પણ ભગવાનની વાણીને વધુ વ્યાપક પ્રચાર થાય તે હેતુથી રાજ્ય સમિતિના અનુદાનથી તા. ૧૩ નવેમ્બર ૧૯૭૪ના રોજ ઈન્દોરથી એક ધર્મચક્ર પણ ભારત. યાત્રાએ નીકળ્યુ હતુ. રાજ્યમાં નિર્વાણુ વર્ષ દરમ્યાન જુદા જુદા સ્થળાએ વિવિધ નિર્માણ કાર્યાં અને પ્રચાર કાય ક્રમાનું આયોજન કરવામાં આવ્યુ, તે આ પ્રમાણે છેઃ ૧૪૨ Jain Educationa International નિર્માણ કા ૧ : ભાપાલમાં વમાન પાક ૨ : મૈતુલમાં ‘મહાવીર પરબ’, ‘મહાવીર પાઠશાળા’ અને મહાવીર વાચનાલય. ૩ : બાગબાહુરામાં મુખ્ય માર્ગો પર કાયમી ધારણે મહાવીરવાણીના પાટિયા, ૪ : ભુલદેહંડીમાં ‘ મહાવીર નિર્વાણુ ભવન' ૫ : છત્તરપુરમાં મહાવીર શિશુ મદિર ’ અને ‘કીર્તિસ્થ ભ' ૬ : ડાંગરગાવમાં મહાવીર ભવન : ધમતરીમાં મહાવીર કેન્દ્ર ૮ : ગંજખાસૌદામાં ‘ ભગવાન મહા વીર વિહાર ' ગૈરતગંજમાં ‘મહાવીર ઉદ્યાન' હું ઃ ઈન્દોરમાં 'વધમાન વિશ્રાંતિ ભવન' ‘ અનેકાંત વિદ્યાપીઠ’પારવાલ ભવન' સ્વાધ્યાય ભવન ૧૦ : જબલપુરમાં શીલાલેખ ૧૧ : મ દસારમાં પૌષધશાળા અને શીલાલેખ ૧૨ : મહાસમુન્દમાં ‘ મહાવીર જૈન પુસ્તકાલય ’ ૧૩ : રાયપુરમાં પ્રસુતીગૃહ અને જૈન ભવન : ૧૪ : શિલવાનીમાં આયુર્વેદ ઔષધાલય અને ઉજ્જૈનમાં મહાવીર માંગલિક ભવન અને સ્મૃતિ સ્તુપ. પ્રચાર કાર્યાં ૧ : ભેાપાલ, ૨ : મૈતુલ, ૩ : રાજસમંદ અને ૪ : ખજુરાહેા, પ્રચાર કાર્યો, . ૧ : મૈતુલ, ૨ : છત્તરપુર, ૩ : ગજબાસાદા, ૪ : કર્ંગી, ૫ : કટની...માં મહિલા સમેલન (આ સંમેલનમાં દહેજ પ્રથા પર પ્રતિબંધ મૂકવાના ઠરાવ થયાં. ) ૧ : ઈન્દોર, ૨ : પપૌરા, ૩: રતલામ, ૪: શાહુડાલ, ૫ : સાગર અને ૬ : ઉજજૈનમાં નિ:શુલ્ક નેત્ર ચિકિત્સા શિબિર. આ ઉપરાંત અનેક સ્થળેાએ પ્રભાતફેરી, જાહેરસભાએ, યુવક સમેલન અહિં સંમેલન અને પધ્યાત્રા આદિ કાર્યોક્રમા પણ થયાં. માહિતા વિર્ષાક For Personal and Private Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મધ્યપ્રદેશ રાજય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ સંરક્ષક : શ્રી સત્યનારાયણસિંહ રાજ્યપાલ પ્રમુખ શ્રી પ્રકાશચંદ્ર શેઠી, મુખ્યપ્રધાન ઉપપ્રમુખ : શ્રી ચંદ્રપ્રકાશ તિવારી, વિાધ તથા સમાજ કલ્યાણ પ્રધાન , શ્રી અર્જુનસિંહ, કેળવણું પ્રધાન , શ્રી અલક છાજેડ, સિંચાઈ તથા વિદ્યુત ખાતાના પ્રધાન સર્વશ્રી સત્યે ડે. ડી. એસ. નાગ, ભોપાલ | મથુરા પ્રસાદ દુએ બિલાસપુર કુ. વિમલા વમ, રાજ્યમંત્રી વાણિજ્ય-ઉદ્યોગ નર્મદા પ્રસાદ શ્રીવાસ્તવ, વિધાયક બાલાઘાટ તથા લકસ્વાસ્થ ગૌતમ શર્મા, વિધાયક ઉદયપુરા (ડે. સુમનલાલ, રાજ્યમંત્રી,વિધિ તથા સમાજ કલ્યાણ સવાઈમલ જૈન , શાજાપુર ઉમરાવસિંહજી, ઉપ-મંત્રી, મધ્યપ્રદેશ શ્રીમતી સિંહદેવ , સરગુજ પં. દ્વારકાદાસ મિશ્રા જબલપુર મહેન્દ્રકુમાર માજવ ,, છતરપુર ભગવતરાવ મંડલેઈ ખંડવા ડાલચંદ જૈન , સાગર રાજા નરેશચંદ્રસિંહ સાગઢ હરિભાઉ જોશી, ,, શાજાપુર શ્યામચરણ શુકલ રાયપુર બલદેવપ્રસાદ મિશ્ર ,, શંભુનાથ શુકલ તઈ મશરિકી , ભોપાલ શિવમંગલસિંહ સુમન ઉજજૈન ડે. શ્રીધર મિશ્ર બિલાસપુર શેઠ ગોવિંદદાસ જબલપુર અકબરઅલી આરિફ , રતલામ મહારાજા માર્તડસિંહ, રીવાં બલદેવસિંહવિશેષ સચિવ,લકસ્વાથ્ય વિભાગ, ભોપાલ મંગરુ ઉડકે કંડલા જસ્ટીસ શ્રી ટી. પી. નાયક જલપુર વિદ્યાવતી ચતુર્વેદી છતરપુર પી. એસ. બાફણ ઈન્દોર રામસહાય પીડ, સંસદ સભ્ય લીલાધર જોષી શુજલપુર કૈલાસ જોશી, વિધાયક દેવાસ | ગોપીકૃષ્ણ વિજ્યવર્ગી S AT A કારણ 5થ, , "કના પીસ રીવા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જબલપુર નેપાલ બડી બેગમ સાહેબ તખ્તમલ જૈન મિશ્રીલાલ ગગવાલ કનૈયાલાલ ખાદીવાલા ચાંદમલ લુનિયા યમુનાપ્રસાદ શાસ્ત્રી નેમીચંદ જૈન ચંદ્રકલા સડાય ક. સંતસિંહ અક્ષયકુમાર જૈન કે. પી. નારાયણ લાભચંદ છજલાની રામગોપાલ માહેશ્વરી ગુરુદેવ ગુપ્તા મને જ માથુર તરંગીજી બાબુલાલ પાટદી સ્વામી આત્માનંદજી બાલમુકુંદ બાબા આર્કબિશપ એગેન બાલકૃષ્ણ મૂછાલ સોભાગમલ જે ભોપાલ | અનંતરાજ વલ ઉજજૈન વિદિશા પં. ભવાનીપ્રસાદ તિવારી ઈન્દોર હિરાલાલ જૈન બાલાઘાટ ઈન્ટર શેઠ જગદીશચંદ સિવની કસરાબાદ સુશીલચંદ દિવાકર રીવાં રાજકુમારસિંહ ઈન્દર રાયપુર કુસુમ જૂન બે પાલ વ લીયર તેજકુમાર સેઠી ઉજજેને ભોપાલ વાચાવત એડવોકેટ મન્દોર નવીદિલ્હી હસ્તીમલ જેને ઈન્દોર દેવકુમાર સિંહ ઈન્દોર ઈન્દોર હીરાલાલ કાસલીવાલ ઈન્દોર જે પાલ નાથુલાલ જૈન શાસ્ત્રી ઈન્દોર ભોપાલ ગુલાબચંદ બડજાત્યા દિશા ભે પાલ સત્યેન્દ્રકુમાર સેઠી ઉજજૈન ચાંદમલ મેહતા, એડવોકેટ ઉજન ઇન્દોર ઇન્દ્રમલ ગાટિયા ઉજજૈન રાયપુર લલિતકુમાર જૈન ઉજજૈન ઈન્દોર બાબુલાલ જૈન ભે પાલ ભેપાલ અક્ષયકુમાર જૈન છે. સેફિયા કેલેજ એપલ ઈન્ટર નરેન્દ્રકુમાર જેને છાજેડ, એડવોકેટ ઉજજૈન શુજાલપુર | સચિવ, મધ્યપ્રદેશ શાસન, શિક્ષણ વિભાગ મેપલ, ૧૪૪ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४७ કેદીઓને કેદમાંથી મુકિત જન્મ ન ભોપાલ: રાજ્ય સરકારે વિવિધ સજા પામેલા ૪૭ કેદીએને કેદમાંથી છેડી મૂકીને ભગવાનના જન્મ દિવસે પોતાના ભાવસભર શ્રદ્ધાંજલિ વ્યક્ત કરી. આ ઉપરાંત રાજ્ય સરકારે આ પાવન દિવસે પાલ વિશ્વ વિદ્યાલયમાં જૈન શેધ સંસ્થાન રથાપવા માટે પણ સંમતિ આપી. સમગ્ર જૈન સમાજે વિવિધ કાર્યક્રમ દ્વારા ભગવાનને જન્મકલ્યાણક નવ દિવસ સુધી ઉજ ૨૦ થી ૨૭ એપ્રિલ સુધી શહેરમાં જ પ્રભાતફેરી નીકળી. ૨૩મીએ રાજ્યના પંચાયત પ્રધાન શ્રી ગુલાબચન્દ તમોટની અધ્યક્ષતામાં અને રાજ્યપાલ શ્રી સત્યનારાયણ સિંહાની અતિથિ વિશેષતામાં ટી. ટી. નગર જૈન મંદિરમાં જાહેરસભા મળી. પંડિત જગમેહનલાલજી શાસ્ત્રી (કટની) સભાના મુખ્ય વકતા હતા. - ૨૪મીએ શોભાયાત્રા નીકળી. જૈન બાલ સાંસ્કૃતિક સમિતિએ ભગવાનના પંચકલ્યાણક અંગે છ રચનાઓ યાત્રામાં ફરતી મૂકી હતી. ધર્મચક્ર પણ આ યાત્રામાં ફયું હતું. આ દિવસે કલ્યાણકની ભય ઉજવણું ભોપાલના તમામ દેરાસરે પર રેશની બરના શ્રી દિગંબર જૈન ધર્મશાળામાં ભગવાનને સામુહિક કળશાભિષેક થયો. રાતે સુભાષ ચેકમાં કેન્દ્રના પ્રધાન શ્રી શંકરદયાળ શર્માની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા થઈ. રપમીએ શ્રી મિશ્રી લાલજી ગંગવાલની અધ્યક્ષતામાં ભારત હેવી ઈલેકટ્રીકલ્સ પીપલાજીમાં જાહેર સભા થઈ. શ્રી મહાવીર શરણજી [જબલપુર) મુખ્ય વકતા હતા. ૨૬મીએ મંગલવારા જૈન મંદિરની પાસે ભોપાલ વિશ્વવિઘાલયના કુલપતિ ડે. રવિપ્રકાશજીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી જાહેરસભામાં શ્રી બાબુ સૌભાગ્યમલજી જૈન અને ડે. ઈન્દ્રસેન શા છીએ પ્રવચને કર્યા. ર૭ અને ૨૮ બંને દિવસ શ્રી દિગંબર જૈન વિદ્યાલય ચોકમાં ડો. લાલબહાદુર શાસ્ત્રીએ [ દિડી] ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ અંગે વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિથી વિવેચના કરી. ૨૩ થી ૨૮ સુધી શહેરના તમામ જૈન દેરાસરે, પર રોશની કરવામાં આવી હતી. સામુહિક કળશને અભિષેક હતા. આ કાર, ૯૩ હતા કે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભોપાલ : ૧૪–૭–૭૫ના અત્રે ભગવાનને ચ્યવનકલ્યાણક મહાત્સવ પ્રભાતફેરી, સામુહિક પૂજા તેમ જ જાહેરસભા આદિ કાયક્રમેાથી ઉજવાયેા. સભામાં પ્રે. લક્ષ્મીચંદ જૈને [ સિંહાર ] ગણિતના માધ્યમથી અને પુદ્ગલનુ રહસ્ય સમજાવ્યું. આત્મા ભોપાલ : સ ંગ્રહાલય ભવન, ખાણુગંગામાં જૈન કલા પ્રદર્શન ચેાજાયું હતું. આ પ્રસંગે ડૉ. કૃષ્ણદત્ત વાજપેયીની અધ્યક્ષતામાં વ્યાખ્યાનમાળા પણ યાજાઈ હતી. જેમના અમૃતથી અધિક મધુર વચનેએ અનેક આત્માઓના અ’તઃકરણમાં શ્રદ્ધાના દીવડા પ્રગટાવ્યાં તે મહાવીર પ્રભુને અમારી કોટી કોટી વંદ્વના હા. રાત્રે મધ્ય પ્રદેશના ભૂતપૂર્વ વના અવસરે ભાપાલ આસપાસના ********** ભોપાલ : નિર્વાણ મહાત્સ-પ્રધાન શ્રી મિશ્રીલાલજી ગંગવાલના પ્રમુખપદે સભા યેજાઈ હતી. આ સભામાં અરેરા કાલેનીનું નામ ‘ભગવાન મહાવીર નગર’ તથા ભાપાલમાં વધુ માન પાર્ક બનાવવા માટે સુધરાઈને અભિનક્રન આપ્યા હતા. જનતા ટેક્ષટા ઈ સ ગયા બિલ્ડીંગ, ત્રીજે માળે, રૂમ નં. ૧૯, મ-૬ મંદર રેડ, મુંબઇ-૪૦૦-૦૦૩. ૧૪૬ શ્રી સમસગઢ, ભાજપુર તથા કુરાનાના કાચા માર્ગો પાકા કરવાને નિણુંય લેવાયો છે. આ નિર્ણય રાજ્ય સરકારે લીધો છે. Jain Educationa International ભાપાલ ઃ તા. ૨૪–૭–૭૫ના રાજ વીર શાસન જયંતી બહુ ઉત્સાહપૂર્વક મનાવવામાં આવી. સવારે પ્રભાતફેરીમાં સેંકડો લોકોએ ભાગ લીધો. તેઓનું સૂત્ર હતું “ સુના સબ મહાવીર સ ંદેશ, વિપુલાચલ પર દિયા ગયા જો પ્રથમ ધર્મ ઉપદેશ. ” અતુલ : પયુ પણ પવ' નિમિત્તે જૈન નવયુવક મંડળ દ્વારા ૧૮ દિવસના એક કાય ક્રમ યોજાયે. તેમાં મહાવીરના જન્મથી મેાક્ષ સુધીના પ્રસંગોને આવરી લેતા એક સાંસ્કૃતિક નાટષ કાર્યક્રમ યાજાયા હતા. બદનાવર : શ્રી મહાવીર નિર્વાણુ યુવક સમિતિ અને ભારત જૈન મહામંડળના માર્ગદર્શન યાઅને નિર્વાણુ મહાત્સવ ઉજહેઠળ અત્રે વિવિધ કાયક્રમે વાયેા. ૧૩ નવેમ્બર ’૭૪ના રેજ સમગ્ર જૈન સમાજ તરફથી પ્રભાતફેરી નીકળી અને શ્રી જાહેરસભા મળી. ૧૬મી નવેમ્બરે ઈન્દ્રમલજી સરાના પ્રમુખપદ પણ જાહેરસભા થઈ. જેના પ્રમુ જૈતુલ : મહાવીર પાઠશાળા ખપદે શ્રી માણેકલાલ વકીલ મહાવીર વાંચનાલયની હતા અને ઈન્દોરના શ્રી કીરશરૂઆત કરવામાં આવી. પુસ્ત-ચંદજી મહેતા મુખ્ય અતિથિ કાલયમાં એક વિશેષ વિભાગ હતા. શ્રી પવન જેને સભાનુ ખોલવામાં આવ્યે. જેમાં નિર્વાણુ સંચાલન કર્યુ હતુ. ૧૮ નવે ખરે મહત્સવ પર પ્રકાશિત તમામ ખડનગરની ભજન મંડળીએ જિન સાહિત્ય રાખવામાં આવ્યું છે. ભક્તિ કાર્યાક્રમ આપ્યા. અને મહાવીરના પીસતાના નિર્વાણ ગુ માહિતીવિરાંક ~ વિક્રમ . વિશ્વવિદ્યાલયમાં જૈન ચેર’ ભાપાળ : વિક્રમ વિશ્વ વિદ્યાલયમાં જૈન ચેર” અને શેાધ સંસ્થાન સ્થાપવામાં આવશે. આ માટે રૂા. દેઢ લાખની માતબર રકમ મંજુર કરવામાં આવી છે. રાજ્યના મુખ્ય | પ્રધાનશ્રીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ | નિર્વાણુ મહે।ત્સવની ઉપ સમિતિની બેઠકમાં આ નિય લેવાયા હતા. For Personal and Private Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જૈતુલ : ધારાસભ્ય ડો. એન. એન. પાસેએ ‘મહાવીર પરબ”નું ઉદ્ઘાટન કરીને મહાવીર જયંતી ઉત્સવનું મ ́ગલાચરણ કયુ" હતુ. ૨૪ અને ૨૫ એપ્રિલ બે દિવસ ઉજવણી થઈ હતી. ૨૪ મીએ સવારે રથયાત્રા નીકળી હતી અને રાતના ડો. રતનકુમારે ભગવાનના જીવન સિદ્ધાંત ઉપર પ્રવચન આપ્યું હતું. ૨૫મીએ સવારે મહિલા સ ંમેલન મળ્યું હતું. સાંજે ચેાજાચેલ જૈન સમેલનમાં જિલ્લાના ww તમામ રથાનાના પ્રતિનિધિયાએ ભાગ લીધા હતા. રાત્રે મહાવીર પ્રદુશન ખુલ્લું મૂકાયુ હતુ. અને કવિ સ ંમેલનમાં કવિઓએ ગીતા અને ગઝલા દ્વારા ભગવાનના ગુણાનુવાદ ગાયા હતા. ગરીમાને અન્નદાન ભિલાઈ : ૧૩મી નવેમર ૧૯૭૪ના સવારે નિર્વાણુ લાડુ Jain Educationa International મહાવીર– પ્રદર્શન તેની સફળતાં માટે અમારી અનેકશઃ એમ. ઇન્દ્રચંદ મીઠાલાલ જૈન નં. ૧૫/૪, સાડીવાલા બે ગ્લા૨-૫૬૦૦૨૯ આર. મિશ્રીલાલ સચેતી જન 1, મેગા રોડ, ન જપ્પા સર્કલ એગ્લાર-૫૬૦૦૨૫ પરમેાપકારક પરમિતા ભગવાન મહાવીરના પૂરા થતાં ૨૫૦૧ વર્ષ એ ચરમ તીથ પતિ દેવાધિદેવને અમારી અનેકાનેક ભાવવદના ... ..એ પરમ પિતાના પરમ સ`દેશ વિશ્વભરમાં ફેલાવવા મથતી વર્ષમાન ભારતી ૫૬૦૦૦૮ની આત્મસિદ્ધિ [] ભક્તામર મહાવીર દન [] વીર્ વંદના આન ઘન પદ્મ [...] અન'તકી અનુગ્’જ [] રાજપદ્મ [] રાજભક્તિપદ અને આગામી બીજી અનેક જૈન રેકીની અનુમાદના સાથે સહારના પ્રીસમો ચડાવ્યા બાદ ભિલાઈ આયન એન્જીનીયરીંગના મેનેજીંગ ડાયરેકટર શ્રી શિવરાજ જૈને ધ્વજા રાહણ કર્યું. ત્યારબાદ રથયાત્રા નીકળી. રથયાત્રા પૂરી થયા બાદ જૈન ભવનમાં દુષ્કાળ પીડિત ગરીબેને અન્નદાન અપાયું. શુભકામના ઃ— આર. મિશ્રીલાલ એન્ડ સન્સ ન. ૧૯-એ, મેઇન રોડ, હાસુર (જિ. ધમ પુરી : તામિલનાડુ) ૧૪મીના નાનાં ભૂલકાંઓએ ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ આપ્યા. ૧૫મીએ રાતે શ્રી સુનિમલ કાંતિના પ્રમુખપદે પિરસંવાદ યોજાયે. તેમાં રેવરન્ડ પન્નાલાલ, ડા એચ. એલ. સાહુ, ભારત ટ્રેડીંગ કંપની મેઇન રોડ, હાપુર (જિ. ધમ પુરી : તામિલનાડુ) માહિતા વિશે કો For Personal and Private Use Only ૧૪૭ Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્વામી દિવ્યાનંદ સરસ્વતી, ભિક્ષુ સત્યાનંદ ભન્ત, સરદાર શેરસિંહ, કથક નૃત્યથી વીરવંદના | જનાબ રીઝવી સાહેબ અને ભાગલપુર : ૧૩મીએ રથયાત્રા નીકળી. આ યાત્રા શ્રી ચંપાપર બાબુલાલ આકુલે મનનીય પ્રવ- દિ. જેને સિદ્ધક્ષેત્ર પાસે જાહેરસભામાં ફેરવાઈ ગઈ. મુનિશ્રી સુપાર્શ્વ ચને કર્યા. સાગરજી આદિએ ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ અંગે વૈવિધ્યપૂર્ણ રજૂ ખાત કરી. ૧૪મીએ શ્રમણ સંસ્કૃતિ દિવસ ઉજવાયે. ૧૫મી એ ૧૬મીએ રાતે ઉપશિક્ષણ રાતે પંડિત શ્રી લાલચંદજીએ ભગવાનના ત્યાગમય જીવન વિષે પ્રધાન ભંવરસિંહના પ્રમુખપદે વાતૉલાપ આપ્યો. ૧૬મીએ સવારે ટપાલ ટિકિટનું ઉદઘાટન કરાયું. અખિલ ભારતીય કવિ સંમેલન આ રાતે કુમારી વિભા ખંડેલવાલે કથક નૃત્ય કરી ભગવાનને યોજાયું. ૧૭મીએ રાતે ખામ ભાવસભર વંદના કરી. ૧૭મીએ દિગંબર જૈન ભવનમાં જાહેર ગાંવના ચન્દ્રપ્રભુ જૈન પાઠશાળા સભા મળી. વાદ્યવૃન્દ કાર્યકમ આપ્યું. ૮ ડીસેમ્બરના તેમણે બીજે કાર્યકમ છત્તરપુર ઃ ખજુરાહે તીર્થ શે મુખ્ય હતાં. પણ રજૂ કર્યો હતો. ક્ષેત્રમાં ૧થી ૬ માર્ચ ૭૫ સુધી છત્તરપુરઃ અત્રેની સ્યાદુવાદ ભૂલહી ઃ મનિશ્રી પ્રલ- વિવિધતા ભર્યા કાર્યકમો થયાં. પરિષદના ઉપક્રમે ૧૦ માર્ચ ૧૫ પ્રકાશજીની પ્રેરણાથી ૩ ફેબ્રુઆ- જેમાં શ્રી સિદ્ધચક મંડળ વિધાન, ના રેજ શાસકીય મહારાજ રીએ મહાવીઃ નિર્વાણ ભવનને ભારતીય પુરાતત્વમાં જન મહાવિંદ્યાલયના સભાખંડમાં શ્રી શિલાન્યાસ કરવામાં આવ્યું સ્થાપત્ય અને શિલ્પકળાનું સ્થાન , પ્રકાશચન્દ્રજીએ [ઈન્દોર “આજ હતો. ( કે ચુવા આક્રોશ શાંત કરનેમેં વિષય પર ચર્ચાસભા, મહિલા ભગવાન મહાવીર કે ઉપદેશકા ચિચેલી (જિ૯લા બેતુલ ) 1) સંમેલન, રીવા વિભાગીય નિર્વાણ ગદાન' વિષય પર મનનીય ૧૨મી માર્ચ૭૫ના સવારે પ્રભાત પ્રવચન આપ્યું હતું. ફેરી અને બપોરના શેભાયાત્રા મહોત્સવ સમિતિનું દ્વારા શહેરની સમગ્ર જનતાએ વર્ધમાન નાટય મંડળી, દેવેન્દ્ર છતરપુર : જૈન સમાજ નિર્વાણ મહત્સવની ઉજવણી નગર દ્વારા અભિપ્રેત નાટક અને છત્તરપુર દ્વારા જૈન ધર્મશાળામાં શ્રી નીરજ દ્વારા પ્રદશિત ફિલ્મ મહાવીર શિશુ કેન્દ્રની સ્થાપના 6 કરવામાં આવી છે. જેમણે જગતમાં સવ ને આત્મતુલ્ય ગણીને સવ' છ પ્રતિ મત્રીભાવ રાખવાની ઉદષણ કરી એ છત્તરપુર ઃ અહીં નૂતન ભગવાન મહાવીર દેવને અમારી કેરી કેટી વંદના હૈ. A ભવન પાસે મેલા ગ્રાઉન્ડમાં છે નિર્વાણ મહોત્સવની પવિત્ર સ્મછે કે. એલ. મહેતા એન્ડ કુ. પ્રા. લિ., આ તિમાં એક કીર્તિ સ્થંભ ઉભો થઈ છે રહ્યો છે. જેને શિલાન્યાસ સુધ - ૩૫, ભાંગવાડી, કાલબાદેવી રોડ, પ. બે. નં. ૨૧૦૩, રાઈ પ્રમુખ શ્રી વિષ્ણુપ્રસાદજી મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨, ૨ શ્રીવાત્સવના હાથ થયે. IS R આ માહિતાવશોર્ણાકીદ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ડામરગાંવ : ૧૮ થી ૨૪ | એપ્રિલ સુધી ઉજવાયેલા મહાવીર જન્મોત્સવ દરમ્યાન શ્રી ચંપાલાલજી શ્રીમાલે “મહાવીર ભવનનું ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. ડે. પ્રકાશચન્દ્રજી ઈદેરએ ભગ વાનની તસ્વીરનું અનાવરણ કર્યું હતું. ૨૪મીએ સવારે વિમાનેત્સવ, અભિષેક પૂજન અને રાતે ડે. ચંપાલાલજી જૈનની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા વગેરેના કાર્ય ક્રમે થયા હતા. બાગબાહરઃ ૧૦ થી ૧૫ | છત્તીસગઢ : આ ક્ષેત્રનાં નવેમ્બર ૧૯૭૪ના ત્રણ દિવસ | દુર્ગ, રાયપુર, રાજનાંદગાંવ, સુધી શહેરના કતલખાના અને | ધમતરી, મહાસમુન્દ, મુંગેલી, શરાબખાના સ પૂર્ણ બંધ રહ્યા | પંડયા, ઢાઢી, કવર્ધા, ખૈરાગઢ, સ્થાનિક નિર્વાણ મહેસવા કુસમકસા ઝરણદલ્લી, બાલાઘાટ, સમિતિએ ૧૩મીથી સાત દિવસ કરંગી, ખરિયારરેડ આદિ સ્થળે ને ઉત્સવ ઉજવ્યો. પ્રભાત ફેરી, નિર્વાણુવર્ષના ઉપલક્ષમાં સાધ્વીશ્રી સ્નાત્રપૂજા, બુડધ્રપૂજા અને રાત્રિ મનોહરશ્રીજી આદિની નિશ્રામાં જાગરણ અદિ કાર્યક્રમ થયો. મહોત્સવ, પ્રભાતફેરી, રથયાત્રા, સમિતિએ શહેરના મુખ્ય પ્રવચને, તપ-ત્યાગ, પ્રભુભકિત માર્ગો પર કાયમી રૂપે ભગવાનની આદિના કાર્યક્રમ યોજાયા. કેટલાક વાણીના સૂત્રો મૂકયાં છે. સ્થળે દેરાસર, હોસ્પિટલ, વિદ્યા ૪ = (જે છત્તરપુર : દ્રોણપ્રાંતીય નવયુવક સેવાસંધે દ્રૌણગિરિના ઉપક્રમે જૈન સમાજ-ધારાના સહગથી ૬ થી ૧૮ ફેબ્રુઆરી સુધી નિઃશુલ્ક નેત્ર ચિકિત્સા શિબિર યોજી હતી. જિલ્લાધ્યક્ષ શ્રી એસ. કે. જોષીએ શિબિરનું ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. ૩ અને ૪ માર્ચે અનુક્રમે ફતેહપુર [ગુજરાતી] અને ઈન્દોરથી અાવી પહોંચેલા ધર્મચક્રનું સંયુકા સ્વાગત કરાયું. આ પ્રસંગે પ્રવચન, રથયાત્રા, કીર્તિસ્તંભનું શિલારોપણ, વિદ્વાનોનું સન્માન, ફિલ્મ પ્રદર્શન આદિ કાર્યકમો થયા. 8 8 225 છે નિ ગાદિયા : શ્રી સંઘ તરફથી | છાવણ ૪ થી દિગંબર | લય, મહાવીર ભવન વગેરેનું રૂા. પચાસ હજારના ખર્ચે કીતિ જૈન મંડળ-છાવણી (ઈન્દોર)ના સ્થંભ બંધાનાર છે. ઉપાશ્રય અધ્યક્ષ અને નવયુવાન સમાજ, ગંજ બસૌદા : ૮મી સેવક શ્રી જયસેન જોનનું રવીન્દ્ર પાસેના રેડનું નામ “મહાવીર ડીસેમ્બરે ભગવાનના દીક્ષા કલ્યા નાટયગૃહમાં તેમની સમાજસેવાઓ માગ” જાહેર કરવામાં આવ્યું છે. ણકનો દિવસ ભરચક કાર્યક્રમથી માટે જાહેર સન્માન કરાયું હતું. ઉજવાયો. સવારે પ્રભાતફેરી દેવાલપુર શ્રી નેડિયાથી આ પ્રસંગે છાવણી જૈન સમાજે નીકળી. બપોરે મહિલા સંમેલન ત્રણ કિલોમિટર દૂર અત્યંત પ્રા- તેઓશ્રી વધુ ઝડપથી અને મળ્યું. રાતનાં જાહેરસભા મળી. ચીન શ્રી દિ. જૈન મંદિર દેવા- સુવિધાથી સમાજ સેવા કરે તે આ પ્રસંગે “મહાવીર નિબંધ લપુર (જિ. ઇન્દોર) ને જીણું- | માટે તેમને એક સ્કુટર ભેટ સ્પર્ધાના વિજેતાઓને પુરસ્કાર ધાર કરાવવાનું શરૂ થયું છે. | આપ્યું હતું. અપાયા. - જેના ૧૪ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * **** મહાવીર પ્રભુને શત શત વંદન મહાવીર જિગંદા રાય સિદ્ધાર્થ નંદા, લંછન મૃગ અંદા જીસ પાયે સહેંદા, સુર નરવર અંદા નિત્ય સેવા કરંદા, ટાળે ભવ ફંદા સુખ પામે અચંદા. ** વંદનાભિલાષીકુલચંદ એસ. જૈન ડાઈંગ બ્લીચીંગ એન્ડ પ્રીન્ટીંગ વકર્સ ** * ફેન : ૩૩ ફેકટરી : ફુલગાંવ, બદલાપુર, જિ. થાણ [મહારા]. ફેન : ૨૫ ૨૪ ૮૪ ઓફીસ : ૮, તેલવાડી, ૧લા માળે, વિઠ્ઠલવાડી, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦ ૨. * નાણાવટી એન્ડ કું. પ્રા. લિ. – – શ્રેષ્ઠ પુરુષ પિતાના ગુણોને વાણીથી નહિં ૦ રજીસ્ટર્ડ ઓફીસ નાણાવટી મહાલય, ૧૮, સ સ્ટ્રીટ, ફેટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૧, ૦ બ્રાન્ચ : દિહીઃ મદ્રાસ ૦ ફોન ૨૫ ૫૩ ૧૬ ૨૫ ૫૪ ૨૨ પરંતુ સત્વચારિત્ર્યથી પ્રકટ 0 ગ્રામ MANIBALA BOMBAY. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મહિલાઓનું સન્માન ગંજ બાસૌદા : દેશના દિવસ પ્રસંગે ગાંધીચોક ખાતે જાહેરસભા રાખવામાં આવી હતી. આ પ્રસંગે સમાજના અગ્રણી મહિલાએ વિદૂષી કમલાબાઈ, શ્રીમતી મુલીબાઈ અને શ્રીમતી વીણ શાહનું સન્માન કરાયું હતું. ચાંદીને ચંદ્રક તથા એક પ્રમાણપત્ર આપવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રસંગે વિદુષી કમલાબાઈ અને ભમરીબાઈએ દહેજ પ્રથાને એક સામાજિક રોગ તરીકે વર્ણવ્યો હતે. 喝喝喝喝喝喝喝喝喝 આચાર્યશ્રી જયદેવસૂરિજી, or Goon | RSSSSSS} રતજ : અત્રેની નિર્વાણ પ્રવર્તક મુનિશ્રી યશોવિજયજી, જબલપુરઃ ૧૫ ઓગસ્ટના મહોત્સવ ક્ષેત્રિય સમિતિએ | મુનિશ્રી વતીન્દ્રવિજયજી અને સરકારી હાઈસ્કૂલમાં એક શિલા| મુનિશ્રી વિમલભદવિજયજી મ.ની 1 લેખ સ્થાપવામાં આવ્યા. જેમાં મહાવીર ઉદ્યાનનું નિર્માણ કર્યું | છે. બસસ્ટેન્ડથી કિસાન મહેલ્લા પ્રેરણાથી નીમચ છાવનીમાં આરા ભ. મહાવીરના ઉપદેશે અંકિત સુધીના રસ્તાને “ભગવાન મહા- | ધના ભવન, ચિંતા ખેડામાં ભગ કરવામાં આવ્યા છે. આવા બીજા વીર માગ” નામ અપાયું છે. વાનની ચરણપાદુકા અને ધર્મ પણ શિલાલેખે ઊભા કરવામાં સમિતિ દ્વારા જાહેર સ્થાન પર શ ળાને બીજો માળ, ઈન્દૌરમાં આવનાર છે. ભગવાનની વાણી પણ લખાવાઇ | નુતન જિનાલય અને આરાધના જાલના : જાલના નિર્વાણ * આરાધના ભવન મહોત્સવ સમિતિએ સાત દિવસગંજ બાસીદા: ભેપાલ * ચરણપાદુકા અને ના વિવિધ કાર્યક્રમથી નિર્વાણ વિશ્વવિદ્યાલયના કુલપતિ ડે. * પૌષધશાળા મહોત્સવ ઉજવ્ય. ૧૩મીએ પ્રભા રવિપ્રકાશ માથુર અને ડે. ભાગ તફેરી, જિન દવજવંદન અને ચન્દજી “ભાગેન્દુએ ૨૪મીની ! ભવન, ટાંકખુદ માં આરાધના ભવન, મુનિભગવંતના પ્રવચને થયાં. જાહેરસભામાં પ્રવચનો આપ્યાં. ઉજજૈનમાં શ્રી આદીશ્વર દેરાસરમાં | કમીએ જાહેરસભા મળી. ૧૫ સાંજે કુલપતિએ ‘ભગવાન મહાવીર વિશાળ સભામંડપ, મંદસૌરમાં મીને દિવસ ત્યાગ–પચ્ચખાણ વિહારને શિલાન્યાસ કર્યો. પૌષધશાળાના બીજા માળનું તેમ દિવસ તરીકે ઉજવાયે. ૧૬મીએ જ અનેક સ્થળે શિલાલેખ | અનદાન કરાયું. ૧૭મીએ ભગવાજબલપુર: ૧૨ થી ૧૮ આદિનું નિર્વાણ થયું. દરેક ) નન તૈલચિત્ર સાથે રથયાત્રા નવેમ્બર સુધી સાપ્તાહિક કાર્ય કલ્યાણકેની ઠાઠની ઉજવણુ , નીકળી; અને જંબુકુમાર નાટિકા કમનું આયોજન થયું. તેí કરવામાં આવી. સ્થળે સ્થળે ભજવાઈ. ૧૮મીએ સાહિત્ય પ્રચાર અહિંસા સંમેલન આદિ સમારોહ | ભગવાનને સંદેશ ગુંજતે કરતા | કરાયે. અને 1લ્મીએ ચર્ચાસભા પણ જાયા. પ્રવચનો થયા. મળી. t_L ( 2004 માહિતીવોકપિ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દારૂમાંસવિરોધી બદનાવર જૈન યુવક | મંડળના સભ્યએ ૧૯ અને ૨૦ નવેમ્બર ૧૯૭૪ને બે દિવસ હરિજન અને આદિવાસી વસ્તીમાં જઈને માંસ અને દારૂ ત્યાગની ઝુંબેશ ચલાવી; અને આદિવાસી વિસ્તારોમાં અહિંસાના સિદ્ધાંતોને પ્રચાર કર્યો. ધમતરી મહાવીર કલ્યાણ કેન્દ્રની સ્થાપના અને તેના ઉપકમે “મહાવીર કલ્યાણ કેન્દ્ર અસ્પતાલ”નું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું. જુદા જુદા ૨૨ કેમ્પ જવામાં આવ્યા. નવા-જુના કપડા તેમજ અનાજ એકત્ર કરી દુકાળગ્રસ્ત ગામોમાં વહેંચવામાં આવેલ. -નવા –જુના કપડાંનું વિતરણ ઝુંબેશ દુર્ગ : ૧૩મી નવેમ્બરે દિગ- હેમા બેસે કર્યું. સંમેલનમાં તા. ૧૭મી નવેંબરે બપોરે મ્બર જૈન મંદિરમાં લાડુ ચઢાવ- રાયપુરના શ્રી. કૌશલ્યાદેવી, ડે સંપૂર્ણ જૈન સમાજનું એકત્ર સંર વામાં આવ્યા અને પંચરંગી રુકમણી જન અને દુર્ગાના ડે. મા રૂકમણી જૈન અને દગના છે. ઘસ કાઢવામાં આવ્યું. અને રાત્રે ધ્વજ લહેરાવવામાં આવ્યું. આઠ વાગ્યે ગાંધી ચેકમાં બૈરાઅપારે 9 વાગ્યે દિનાથ વેતા, રાકુડાલા જન પ્રભાવશાળ બવ વટની ગીતા વિશ્વવિદાઢયા અર મંદિરના સભાભવનમાં અને કર્યા. શ્રી. તારાબાઈ પાંડયા ઉપકુલપતિ શ્રી. ગુલાબચંદજી કલેકટર શ્રી. કોલે મહોત્સવનું અને શ્રી. કિરણલતા પાટનીનાં જનના પ્રમુખપદે “મહાવીરના ઉદ્દઘાટન કર્યું. સભામાં શ્રી શીતની હૈ કિ એ પ્રશંસા કરી. સિદ્ધાંતના લકપીગિતા” વિશે મનેહરશ્રીજી અને એમની શ્રી. વાલચંદ કછવાટા, શ્રી શરદ શિષ્યાએ પ્રવચન કર્યું. ગુપ્તા, શ્રી. કૃષ્ણચંદ્ર શાસ્ત્રી, શ્રી તા. ૧૪ નવેમ્બરે તા શરદ કઠારી અને શ્રી. મેહનમ્બર મંદિરમાં લાડુ ચઢાવવાનેર સંમેલનમાં બલિપ્રથા અને લાલ બાટલીવાલના પ્રવચને અને દવજારોહણનો કાર્યક્રમ થયો. માંસાહાર વિરૂદ્ધ એક ઠરાવ તૈયાર થયા. તા. ૧પની રાત્રે ૭-૩૦ વાગ્યે કરીને પ્રાંતી, સરકારને મોકલવાને તા. ૧૮ નવેંબરે ગાંધી જૈન મિત્ર મંડળ અને મહાવીર નિર્ણય કરવામાં આવ્યું. ચોકમાં રાત્રે આઠ વાગ્યે શ્રી. નવયુવક સંઘ દ્વારા આદિ ાથ સંતેષ ઝાનું પ્રવચન જવામાં વેતામ્બર મંદિરમાં સંગી ને આવ્યું. તા. ૧લ્મીએ ખામગાંવના અ કર્ષક કાર્યક્રમ રાખવામાં ૩૦ બાળકની મંડળીઓ નાટક, આ . આ સંમેલનના મુખ્ય નૃત્ય અને સંગીતનો કાર્યક્રમ ૧૬મી નવેંબરે શ્રો. ખંડેલ- ભાષણોને આકાશવાણું, રાયપુરથી વાલ જૈન ભવનમાં બપોરે એક સાંજના પ્રસારિત કરવામાં આવ્યા , તા. ૨૦મીએ દુર્ગાના બાલકવાગ્યાથી મહિલા સંમેલન ભરાયું. એ રાત્રે બાલિકા મંડળની બાલિ- રજા કર્યો. બધા કાર્યક્રમે જૈન બાલિકાઓએ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ આ સંમેલનનું પ્રમુખપદ રાયપુરના શ્રી વિજયાદેવી સુરાનાએ કાએએ “સતિ અંજના” નાટક સમાજના ચારે સંપ્રદાય સાથે શેભાગું તથા ઉદ્દઘાટન શ્રી રજુ કર્યું. મળીને જ્યા હતા. વાણી, રાયપુરથી રજુ કર્યો કાપવાસ ૯દ ૧૫૨ s : Non Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગ્વાલિયર : ‘નિર્વાણુ મહા સવ નિમિત્તે શહેરના સમગ્ર જૈન સમાજ દ્વારા સાત દિવસને કાર્યક્રમ ચેાજવામાં આવ્યે . સવારે છ વાગ્યાથી રાત્રે ૯ વાગ્યા સુધી કાય ક્રમાનું આયેાજન થયું. તા. ૧૩મી નવે અરે ગ્વાલિયર, મુરાર, લશ્કર તથા બિરલાનગરમાં ભવ્ય પ્રભાતફેરીએ કાઢવામાં આવી. તા. ૧૪ મી નવેબર રાત્રે આઠ વાગ્યે વ્યામ્યાનમાલા ચેાજવામાં આવી. પ્રમુખપદે . મદન મેહન ખાલાતુલસી કન્યા મંડળની કન્યાઆનાં મ’ગલાચરણ પછી, મંડળ તરફથી પ્રગટ કરવામાં આવેલ સ્મારિકાનું ઉદ્ઘાટન શિવાજી વિશ્વ વિદ્યાલયના ઉપકુલપતિ શ્રી. ગોવિંદ્રનારાયણ ટડને કયુ". શ્રીકા સરદારસિંહજી ચારડિયા અને પદ્મભુષણ શ્રી. પાંડેના વકતવ્ય ખાદી મુનિશ્રી ચંદનમલજીએ પ્રવચન કયુ". કા*ક્રમનું સંચાલય માહન અબરેકયુ. - F ધમતરી : અહીંથી ૯ માઈલ દૂર ચાઁખર ગામમાં અંગારમાતી માતાના દેવસ્થાનમાં પ્રતિવ, દીપાવલી બાદ આવતા પહેલા શુક્રવારે, મેળા ચેટજાય છે. આ મેળા પ્રસગે સેંકડા પશુબિલ થાય છે. આ વર્ષે ધમતરીના આગેવાન જૈતાએ, પશુબલિ પ્રતિબંધ કાનૂનને બરાબર અમલ થાય તે માટે, ત્યાં હાજર રહી અને પેાલિસ અધિકારીઓ સાથે સહકાર સાધી એક પણ પશુની હત્યા થવા દીધી નહિ તા. ૧૫ અને ૧૭ નવે ખર સવારે વીર છાત્રાવાસ, લશ્કરમાં નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ તરફથી ચેજવામાં આવેલ સાપ્તાહિક કાર્ય ક્રમમાં મુનિશ્રી ચંદનમલજીના પ્રવચનના જનતાએ લાભ લીધા. હતા. યુવક સમેલન અને Jain Educationa International ગ્વાલિયરમાં ભવ્ય ઉજવણી સપ્તાહ મહિલા સ'મેલન અને પ્રદર્શન પંચકલ્યાણક પૂજન સંમેલન, પરિસ’વાદો, સાંસ્કૃતિકવામાં આવી. કાર્યક્રમ આદિ અનેક મહત્વપૂર્ણ ક્રમામાં હજારા સ્ત્રી પુરુષ ઉપસ્થિત રહ્યા હતાં. તા. ૧૭મી નવે ખરે રાત્રે એક સંગીત સમેલન ચેાજવામાં આવ્યું. તા. ૨૦ નવેંબરે સાપ્તા હિક કાર્યક્રમાની પૂર્ણાહુતી કર મહાવીર ભવન માટે રૂા. અઢી લાખનું દાન ગ્વાલીયર : ભગવાન મહાવીર નિર્વાણુ મહે।ત્સવ મારક | લશ્કરમાં પ્રભાતફેરીએ, ફ્રેંડ દ્વારા બનનાર શ્રી મહાવીર ભવન માટે ઉદ્યોગપતિ શ્રી ઘનશ્યામદાસજી બિરલાએ શ. અઢી પંચકલ્યાણક પૂજ, પ્રદર્શનનું આયેાજન, હરીફ ઈ એનું આયાજન, યુવક સ ંમેલન, મહિલા | લાખનું દાન કર્યું છે. પચીસમો જંગલીને મહાવીરના નિર્માણ મહો માહિતા વિશેાક For Personal and Private Use Only મેળામાં થતાં પશુબલિ અટકાવ્યાં · મુનિશ્રી મોહનલાલજી સુમન', શ્રી સિધ્ધનાથ શાસ્ત્રી માનસ, શ્રી. યાગાનંદજી આદિએ ભગવાન મહાવીરના જીવન અને ઉપદેશે। વિશે પ્રસંગે વિસ્તૃત પ્રવચનો કર્યાં. કા*ક્રમનું સચેાજન શ્રી. ટીકમજી ખાફાએ કર્યુ. ગધવાની દિગબર સમાજ તરફથી નિર્વાણું મÌત્સવ નિમિત્તે પ્રભાતફેરી, ભજન, લાડુ ચડાવવા આદિ કાર્યક્રમ યોજાયા. ગધવાની : ગાયત્રી પરિવારની યુગનિર્માણુ શાખા તરફથી દીપોત્સવી પ` પૂજત અને જ્ઞાનગેાઠીના આયેાજનો સાથે ઉજવવામાં આવ્યા. : બિરમાવલ : ‘મડાવીર સમતા ભવન’નું નિર્માણ કરવામા આવ્યુ છે. ૧૫૩ Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હે પુરુષ! તું પિતાના આત્માને જ વશ કર, એમ કરવાથી તું બધાં દુખમાંથી મુક્ત થઈશ. R હે માનવી! તું પોતે જ તારે મિત્ર છે, પછી તું બહાર મિત્રની શોધ શા માટે કરે છે? . તા . ZNANSINANZSZXZSZSZNZSS જ જે કેવળ પિતાની જાતને જીતી લે છે તે આખી દુનિયાને જીતી લે છે. કે. ચીમનલાલ એન્ડ કંપની ગામદેવી, ગીતા બિલ્ડીંગ-બી, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૭ નાના દ્વારા Sારાજા SZSZSZXZSZISZSZSZIAS ISBરકાર એનાયલ Statધા હિમા, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તપ અને વ્રત | ઈન્દૌર : તા. ૧૩મી નવેંબરે કર્યા. પ્રારંભમાં શ્રી દિગમ્બર જૈન પ્રભાતફેરી, વજવંદન, વજ-ગીત, નિકલંક મંડળ દ્વારા મંગલાચરણઅને શ્રી મૂલચંદજી મહારાજના પછી કાર્યક્રમના સંયોજક શ્રી હરતી માટે પ્રતિજ્ઞાઓ મંગલસંદેશ બાદ, હુકમચંદ માર્ગના મલ ઝેલાવતે સ્વાગત કર્યું અને કાચમદિર પર ધર્મચક્રની સ્થાપના ફલિયાકલાં કે સ્થાનિક અંતમાં શ્રી ફીરચ દજી મહેતાએ સાથે વિશાળ જન સમુદાય દ્વારા લાડુ નિર્વાણ સમિતિએ વિવિધ કાર્ય આભારવિધિ કર્યો. ચઢાવવામાં આવ્યા. બજાર અને ક્રમો દ્વારા નિર્વાણ મહત્સવ મહાવીર ભવન, ઈગ્લી બજારમાં - ઘરે તથા તેરઠારો રોશનીથી ઉજશે. તમામ જૈન સંસ્થાઓ સાંજના ફેન્ટેસ પ્રમુખ શ્રી શતા ઝગમગી રહ્યા હતા. સવારે ૬ વાગ્યે જેનqજથી શણગારાયા. આખા પટેલના પ્રમુખપદે મહિલા ભજન હજારો નરનારી મદીછકી નસિયાંથી વરસ દરમિયાન એકાસણું, સભાને કાર્યક્રમ યોજવામાં આવ્યો. પ્રભાતફેરીમાં જોડાયા હતા. આયંબિલ, ઉપગસ આદિ તપ શ્રી ચંદ્રપ્રભા મોદીએ સ્વાગત કર્યું મહાસમિતિના પ્રમુખ શ્રી અને વ્રત-નિયમો કરવાની અને શ્રી માનકુંવર મહેતાએ આભાર રાજકુમારસિંહ કાસલીવાલે પિસ્ટ- સેંકડોએ પ્રતિજ્ઞા લીધી. આ મા. કાર્યક્રમનું સંચાલન શ્રી પ્રચારમંત્રી શ્રી હસ્તીમલ | ઉપરાંત સ્થાનિક ઉચ્ચ માધ્ય. પારસરણી મહેતાએ કહ્યું : ઝેલાવત પાસેથી ખરીદી, વેચાણને મિક વિદ્યાલયે ને જૈન સાહિત્ય શુભાર ભ કર્યો. ધર્મચક્ર સ્થાપના આપવાનો નિર્ણય લેવાયે. રાત્રે સુભાષ ચોકમાં શ્રી દિન ' ધમચકની સ્થાપનાની મહારાજ, જ્ઞાનેશ્વરી ગોકુલસિંહજી, મહિલા ભજન સભા. બોલીની રકમમાંથી કાજી શ્રી મોહમદ યાકુબઅલી, પારસી પંચકલ્યાણક નૃત્ય ધર્મના શ્રી એન. ડી. રાવ, પં. મહાવીર ટ્રસ્ટને નિર્ણય નાટિકાને કાર્યક્રમ મી નાલાલજી શાસ્ત્રી, શ્રી દાદાભાઈ સમારંભમાં શ્રી કૈલાસચંદ્ર ચૌધરી, મ્બર જૈન નિકલંક મંડળ દ્વારા ૫. શ્રી નાથુલાલ શાસ્ત્રી અને શ્રી પચકલ્યાણક નૃયતાટકને આકર્ષક બાબુલાલ પાટોદીએ પોતાના વિચારો કાર્યકમ રજુ કરવામાં આવ્યું. વ્યક્ત કર્યા. સંચાલન શ્રી જમનાલાલ જિલ્લા કેળવણ અધિકારી શ્રી જે. જિન કર્યું. પી. દુબેના પ્રમુખપદે અને શ્રી ' ધર્મચક સ્થાપના સમયે બેલીથી ફકીરચંદ્ર મહેતાના મુખ્ય આતિથ્યમાં પ્રાપ્ત થયેલ લગભગ તેત્રીસ હજાર કાર્યક્રમ રજુ થયો. રૂપિવાના ફાળામાંથી મહાવીર ટ્રસ્ટ બનાવવાનો નિર્ણય કરવામાં આવ્યું. ઇન્દોર: ગીતાભવન ટ્રસ્ટના * તા. ૧૫મી નવેંબરે સુભાષ ઉપક્રમે' નેત્રદાન શિબિર યોજાઈ ચેકમાં સર્વધર્મ પ્રાર્થના સભા નાઈક, મુનિશ્રી પ્રિયદર્શનજી અને જેમાં એક હજાર લોકોની સારવારે યોજવામાં આવી. આ સભામાં મુનિશ્રી મૂલચંદજી મહારાજે ધાર્મિક કરવામાં આવી. ૨૦૦ લોકોના ઈસાઈ ધર્મના ડે. આર. મોજેજ, સિદ્ધાંત પર પ્રકાશ પાથરતાં ભગ- મેતિયાના ઓપરેશન કરવામાં રાસ્નેહી સત, ૫. લક્ષ્મીરામજી વાન મહાવીરને શ્રદ્ધા પુષ્પ અર્પણ આવ્યા. Goો છે, જેને Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિશ્રાંતિ ભવનને ઇન્કાર ૧૦ નવેમ્બર ૪ સ્વાધ્યાય ભવનને ના ૨૫૦૦ સામાયિકની સામુદાશિલાન્યાસ યિક આરાધના સાથે જીવદયા નિર્ણય પ્રેમી મંડળ રતલામના સહયોગથી ઇદે ૨ ઃ તામ્બર અને રૂા. રપ૦૦ અભયદાન માટે ઈન્દોર : સ્વાધ્યાય મંડળ દિગમ્બર જૈનોએ એક સાથે અપાયા. ઈમલી બજારના પ્રાંગ- ન્યૂ પલાસિયામાં ‘સ્વાધ્યાય રથયાત્રા કાઢીને ભગવાનને જન્મ ણમાં જાએલ સભામાં મુનિરાજ ભવન’ બનાવવાનો નિર્ણય કર્યો. કલ્યાણક ઉત્સવ ઉજળે. કપડા શ્રી મલચંદજી મહારાજે પ્રવચન ઇન્દર : તા. ૧૨, ૧૩ માર્કેટમાં નિર્વાણ મહોત્સવ - ઓકટોબર ૧૯૭૪ના રોજ શેઠશ્રી મિતિના ઉપક્રમે જાયેલ જાહેર ? કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ પ્રમુખ સભામાં રાજ્યના શિક્ષણ પ્રધાન પ્રવૃત્તિ કેન્દ્ર છે ? સ્થાને અખિલ ભારતીય કાર્યકર્તા શ્રી અર્જુનસિંહજી આદિએ પ્રવ- રે, રે સંમેલન યોજાયું. ચને કર્યા. પૂ. વિનોબા ભાવે રે છોટી કસરાવદઃ નિર્વાણ પ્રેરિત “સમણ સુરં? ગ્રંથનું મહત્સવની સ્મૃતિમાં છોટી . દર જૈન નવયુવક મંડળ 3 કસરાવદમાં એક મહાવીર જૈન રે તિલકનગર અને જૈન ઉદ્દઘાટન થયું. યુવક ઇન્દર ઃ શ્રી શંકરલાલ ? હું ભાન ઓછા સમયમાં, ઓછા ૬ સંઘના સંયુક્ત ઉપક્રમે “આજ કાસલીવાલે વધમાન વિશ્રાંતિ ? ખર્ચે આકર્ષક રૂપે બનીને તવાર 3 મહા વીર હોતે ” વિષય પર કે પરિસંવાદ યે જાયે હતે. શ્રી ભવનને શિલાન્યાસ કર્યો. તેમણે ડું થઈ ગયું છે. પિતે આ ભવન માટે રૂા. ૧૧ {. રે ચન્દ્રપ્રકાશજી છાજેડે તેનું અધ્યક્ષ આ સ્થાનને ગ્રામ્ય સ્તર ડું સ્થાન સંભાળ્યું હતું. સવંત્રી હજારનું દાન કર્યું. ભગવાન મહાવીરના નામે ચલાવ- { નેમિચંદજી જૈન, ઈશ્વરચંદ્રજી ઈન્દોર : ર૭મી એપ્રિલે 3 વામ આવતી કલ્યાણકારી ? કલ્યાણકાર! 3 જૈન, માશંકર કપૂર વગૅ એ એક સમારંભ જી અત્રેના 3 ચીજની નું કેદ્ર બનાવવામાં ૬ તેમાં ભાગ લીધો હતે. પીપલી બજારને “ભગવાન મહા- હું આવ્યું છે. આની અંતર્ગત કે વીર માગનામ અપાય. : આ ૬ પાઠશાળા, પુસ્તકાલય અને ? ઇન્દૌર : શ્રી વીરેન્દ્રકુમાર દિવસે ગરીબોનું આતિથ્ય કરાયું ? હું ઔષધાલયના વિવિધ કાર્યો શરૂ ? જૈન રચિત અને શ્રી વીર નિર્વાણ જૈન સેવા સમિતિ તરફ થી દરેક 3 કરવામાં આવ્યા છે. રે ગ્રન્થ પ્રકાશન સમિતિ તરફથી મકાન પર ભગવાન મહાવીર 8... { પ્રકાશિત “અનુત્તર યેગી, તથા માગની નંબર પ્લેટ લગાડાઈ છે.! આપ્યું. રાજકુમારસિંહ કાલી- પ્રથમ ભાગનું ઉદ્દઘાટન તા.૧૪ કર મહાવીર”ના નામની નવલકથા - ઇન્દોર : અત્રે “અનેકાંત વાલે “ભગવાન મહાવીર સમારક ર વિદ્યાપીઠની સ્થાપના કરાઈશ્રી ! ટપાલ ટિકિટનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. ૨–૭૪ના સમિતિના અધ્યક્ષ શ્રી ફકીરચંદ મહેતાએ રૂા. ૩૧ હજા-મહારાજશ્રીએ ત્રણ દિવસ ઉત્તર : રાજકુમારસિંહજીના હસ્તે થયું રની રકમ આપી. જિલ્લા નિર્વાણ ધન સૂત્રનું વાચન કર્યું. ૧૪ સમિતિએ રૂા. બે લાખના ખર્ચે મીએ સવધમ પ્રાર્થના સભા ” આ જ નવલકથા ઉપર “ મહાવીર બાલ વિનય મંદિર જાઈ. બપોરના “મહાવીર ઈન્દર વિશ્વવિદ્યાલયમાં સંવિવાદ સ્થાપવાનો નિર્ણય કર્યો છે. ભવનમાં મહિલા સંમેલન થયું. પણ જાયે હતે. IMG-201ી માહિતી શિક કેક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જબલપુરઃ દિપાવલીની પ્રભાતે આ સંસ્કાર નગરીમાં આવેલા બધા જિનાલયોમાં નિર્વાણ લાડુ અર્પણ વિધિ બાદ એક વિશાળ વરઘોડે હનુમાનતાલમાં આવેલા જૈન મંદિરથી શ્રી ભગવાનના રથે, પાલખીયે, સુશોભીત દશ્યાવલીઓ, સ્ત્રી-પુરુષ ભજન મંડળીઓ, ગુજરાતી બંધુઓ દ્વારા ચામર નૃત્ય, ઊંટ, ઘેડા, વજ, બેનર, બેન્ડ, શરણાઈ સાથે નીકળ્યું. ધર્મચકની શોભા જ નિરાળી હતી. આના પૂવૅ કિશોર સંગઠન સમિતિ દ્વારા હનુમાનતાલથી એક આકર્ષક પ્રભાતફેરી કાઢવામાં આવી હતી. રથયાત્રાની પૂર્ણતા જવાહરજ જૈન મંદિર પર થઈ જ્યાં કલેકટર શ્રી. વિનયશંકરે ધ્વજારોહણ કર્યું. કમાનિયા ગેટપર અહિંસા જગદલપુરના રાજમહેલનાં પ્રાંગ- જાવરા : પ્રવર્તકશ્રી હિરાસંમેલન આજનકરવામાં આ- હામાં સભાને સંબોધતાં પૂ. પાદ લાલજી મહારાજ આદિની પ્રેરવ્યું. આ સંમેલનના પ્રમુખપદેથી શ્રી ઉદયસાગરજી મહારાજ અને સાથી પાઠશાળાની શરૂઆત થઈ જનસંઘના પ્રમુખ શ્રી લાલકૃષ્ણ તેમના શિષ્ય. નીચેની તસ્વીરમાં અડવાણીએ કહ્યું કે – વ્યાસપીઠ પર બેઠેલા સર્વ શ્રી તેમ જ તપ-જપના સામૂહિક તીર્થકરેએ અહિંસાને રતનચંદજી સુરાણુ, કેસરીચ આરાધના અને દુષ્કાળપીડિત માગ આપે છે એટલે આપણે તથા જીવદયાના રાહત કાર્યો થયા. પારખ આદિ આગેવાને. - - જબલપુર : અહીં સાત કટની : હસ્પીટલમાં દાદીવર્તમાનમાં ધર્મ અને રાજનીતિના કેલેજ અને બે યુનિવર્સિટીઓમાં એને ફળ વહેંચ્યા. સવારે વિમાન ક્ષેત્રમાં હિંસાથી બચવું જોઈએ. મહાવીરના જીવન અને ઊપદેશ નેત્સવ, બપોરે મહામસ્તકાભિષેક - સંમેલનમાં શ્રી. ગિરિજાન ઉપર એક વકતૃત્વ સ્પર્ધા યોજવામાં અને રાતના પંડિત સીતારામ દન દુબે, ન્યાયમૂર્તિ રન, અને આવી હતી. જેમાં દવ લેકએ પાંડેયની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા . પી. કે. મેદીએ પણ અહિં ભાગ લીધે હતે. થઈ. ૨૫મીએ બપોરના આયિક સાની ઉપગિતા વિશે પિતાના આ બધાને જૈન સાહિત્યના અભયમની માતાજીની અધ્યક્ષતાવિચારે વ્યક્ત ક્ય. પુસ્તક ભેટ આપવામાં આવ્યા હતા. માં મહિલા સભા મળી LTANમાહિતી વિરોષક ઝ“ “ . WING VO :: ' ' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કસવિદઃ અહીં “મહાવીર મક્ષીજી તીર્થ : શાજાપુર ભવનનું નિર્માણકાર્ય ચાલી રહ્યું ૦ “ચંદનબાળા”ની જિલાના ૧૫૦ ગામની ગૂર્જર કર્ધા : સામવીશ્રી મનોહર- ૦ નૃત્ય નાટિકા સમ જ ૧ આગેવાન વ્યકિતઓનું શ્રીજી ને સાંનિધ્યમાં નૂતન જિના- બંધ રહી. હોટેલમાં માંસ પિર - સમેલન મુનિશ્રી સંપતમુજીની લયની પ્રતિષ્ઠા થઈ. શ્રી ધનરા- સવાનું બંધ રહ્યું * સાંનિધ્યમાં મળતા, મુનિશ્રીના જજી બેથરાએ ભગન મહાવીર- ઉપદેશથી સામૂહિક રીતે માંસ લશ્કર : તમામ ફિરકાની અને શરાબ ત્યાગની પ્રતિજ્ઞા ની એક કીલે વજનની ચાંદીની જેનેએ સામુહિક રીતે ૨૦થી ૨૪ ટે. લેવામાં આવી હતી. પ્રતિમાજી દેરાસરમાં અર્પણ એપ્રિલ સુધી ભગવાનનો જન્મકરી. આઠ દિવસ ભગવાન મહા- ત્સવ ઉજવ્યો. ૨૦”ીએ બાળકે ને | મુરયા : જિલ્લા સમિતિ વીરના સિદ્ધાંત પર પ્રવચને રમતત્સવ,૨૧મીએ “ચંદનબાળા દ્વારા મહાવીર કીર્તિસ્તંભ, ઉદ્યાન, ચાલ્યા. ની નાટિકા, રરમીએ કુલબાગમાં . આ પુસ્તકાલય, પ્રવેશદ્વાર વગેરે ખાચરે તમામ ફિરકાઓ. જૈન મેળે, ૨૩મીએ મહિલા વિામાં આવશે વિવિધ ના ઉપક્રમે નિવણ મહોત્સવ સંમેલન અને ર૪મીએ પ્રભાતફેરી, ૫૧માણે કરવામાં ૨ મનાવાયે તા. ૧૩ થી ૧૫ નવેમ્બર દવજારોહણ, કલશાભિષેક, જાહેર કાર્યક્રમમાં કવિ સંમેલન, મહિલા સુધી કતલખાના, દારૂની દુકાને સભા આદિ કાર્યક્રમ થયા હતા. સંમેલન વગેરે જાએલ. जो देवाण वि देवो, न देवा पंजलि नमसंति। त देवदेव महि, सिरसा वंदे महावीर ॥ જે દેવના પણ દેવ છે, જેને દેવે હાથ જોડીને વંદે છે, તે દેવાધિદેવથી પૂજિત એવા ભગવાન મહા વી ૨ને મસ્તક નમા વી વંદુ છું. - એક શાંતિલાલ નરશીંગજી એન્ડ કુ. શેફ એન્ડ બેન્કર્સ, • • ૨૦, પહેલે ભયાવાડે, મુંબઈ-૨ " : ફોન : ૩૩ ૭ર. રમેશકુમાર ભવરલાલ એન્ડ કુ. ૪ સાડી મરચન્ટ, ભાવસાર ગલી, મુ. માલેગાંવ : (જિ. નાસિક મહારાષ્ટ્ર) ફોનઃ ૧૧૧ IBE નિપ્રોમાઈ t AHUBJP ભારતીડિઘSE ld in IN THIS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કમ, seria ના નાના નાના - ગરીબને ભજન પશુઓને ઘાસ મંદસૌર : આચાર્યશ્રા જયદેવસૂરિજી મ.ની નિશ્રામાં છપ્પન દિકકુમારિકા, ચોસઠ ઈન્દ્રિ-ઇન્દ્રાણુ દ્વારા અઢીસે અભિષેક, મેરૂપર્વતની રચના, સિદ્ધાથની રાજસભા તથા માતા ત્રિશલાના રંગમહેલ વગેરેની આકર્ષક અને વિશાળ રચના સાથે જન્માભિષેક મહોત્સવ ઉજવાયે. મંદસૌર : મહાવીર જૈન યુવા મંડળ દ્વારા સ્મારિકાનું પ્રકાશન કરવામાં આવ્યું, જેમાં મહાવીરના સિદ્ધાંત ઉપર વિશેષ પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યું હતું. મહાસમુન્દ : જૈન–અજૈન ભાઈ-બહેનોએ ૧૩મી નવેમ્બર ૧૯૭૪ના રેજ છે. પ્રતાપકુમાર ટેલિયા નિર્દેશિત “ભક્તામર સ્તોત્રની પ્રથમવાર રેકર્ડ સાંભળી આ અગાઉ મૈત્યવંદન આદિથી ભગવાનને ગુણાનુવાદ કરાયે હતે. જૈનધ્વજ ફરકવી, તેમાં તેરણ લટકાવી મહોત્સવનું સ્વાગત કર્યું હતું. કાર્તકી પૂનમે સવારના રથયાત્રા કાઢવામાં આવી. સાંજે મંદસૌર બે દિવસના .રચક | | ઉદ્ઘાટન . સેવાશ્રમમાં મળેલ જાહેરસભામાં કાર્યક્રમથી મહાવીર જયંતીની સર્વશ્રી આર. ડી. શર્મા, શાસ્ત્રીજી, ઉજવણી થઈ. ગરીબને ભેજન, નરસિંહગઢમાં “મહા વી | પ્રેમ ત્રિપાઠી, વિશ્વનાથ યેગી, | ચિકિત્સા કેન્દ્ર” કેન્દ્રીય પ્રધાન શાંતિલાલ જેઠારી તેમજ ઈન્દરગાયને ઘાસ અને પંખીઓને ડે. શંકરદયાળ શર્માના હસ્તેચંદજી જેને ભગવાનના જીવન ચણ અપાયા. શ્રી સુરેન્દ્ર લેહાની ખૂલ્લું મુકાયું. છે અને ઉપદેશ વિષે પ્રવચન ક્યાં અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા થઈ. હતા. NER, ૧પ૯ વડા માતાવ ૪°છેજો મા જ બાપજી - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મ ડલેશ્વર (૫. નિભાડા). નરસિંહગઢમાં નેત્ર શિબિર... નિર્વાણ મહોત્સવ અહીં જૈન વીર મડળના તવાવધાનમાં ઉજ- હાથે થયું. એક ભવ્ય સરઘસ તા ૧૬મી નલૅબરે કેન્દ્રવવામાં આવ્યા. સંરક્ષક બાબુ પણ કાઢવામાં આવ્યું. ના પ્રસારણમંત્રી ડે. શંકદરયાલ હજારીલાલ હતા. મંડલેશ્વરમાં નરસિંહગઢ : તા. ૧૩ અને શર્માએ ભગવાન મહાવીર ધમોર્થ નિર્વાણોત્સવ પ્રસંગે ટાવર ચેકમાં ૧૪ નવેંબરે નિર્વાણ લાડુ ચઢા- ચિકિત્સા કેન્દ્રનું ઉંઘાટન કર્યું. સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમનું આયોજન વવામાં આવ્યાં અને નવકાર આ કાર્યક્રમો ઉપરાંત સમાજ કરવામાં આવ્યું. મંત્રને અખંડ પાઠ અને ગરી- દ્વારા સંપૂર્ણ વર્ષ દરમિયાન તા. ૧૩મી નવેંબરે સવારે બને નિઃશુ ક ભેજન વગેરે ચર્ચા સ્પર્ધા અને નિબંધ હરીફાઈ, પ્રભાતફેરી અને ત્યારબાદ નિર્વાણ કાર્યકમે જવામાં આવ્યા. વિદ્વાનોના પ્રવચને, પરિસંવાદ, લાડુ સમારંભ યેજવામાં આવ્યું. તા. ૧૫મી નવેંબરે એક સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમે, નેત્ર શિબિર, મંદસૌર: નિર્વાણ મહોત્સવ ભવ્ય રથયાત્રાનો સમારંભ ગીત- મહાવીર ભવન અને સાર્વજનિક નિમિત્તે મંદિરમાં નિર્વાણ લાડુ સંગીત સાથે જવામાં આવ્યું. પરબનું નિર્માણ તેમ જ સામુચઢાવવામાં આવ્યા. દવારોહણ આ રથયાત્રામાં જૈનેતર સમાજે દાયિક તપ વ્રતાદિ કાર્યો સાનંદ મોતીલાલ ગુલાબચંદ જૈનના પણ મુક્ત અને ભાગ લીધે. થયા હતાં. શ્રેષ્ઠ પુરૂષ પોતાના ગુણોને વાણીથી નહિ, પરંતુ સચારિત્ર્યથી પ્રકટ કરે છે. mpી છે - - - - - સરકાર માન્ય રજીસ્ટર વેલ્યુઅર્સ કેમ છો? રૂબી જવેલર્સ ' Kim MUSImmy angmangTMમા તારદેવ, એરકન્ડીશન્ડ માર્કેટ, D મુંબઈ-૪૦૦-૦૩૪. [2 ફોન : ૩૯૭ ૮૮ ] *36WELLERS IT . - - ... . - - Jain Educationa International For Personal and Private Use'Only For Personal and Protelle Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પુ ૨ જૈ ન યોજના નિર્ણય ને સ્કા ૨ બ લ ની રતલામ : દિલ્હીના સંત રતલામ : શ્રી કસ્તુરચંદજી મહારાજની સાંનિપરમાનંદ બ્લાઈન્ડ રિલીફ મિશન | ધમાં સાધર્મિક સેવા સમિતિની રચના કરવામાં આવી. નના સંચાલનમાં રતલામમાં શ્રી મહાવીર જા૫ સપ્તાહ, સામુહિક ૩૯૧ અટ્ટમ આદિ મહાવીરનેત્ર શિબિરનું આયે જન | અરાધના થઈ શ્રી રિષભદાજી રાંકાના પ્રમુખ- | શ્રી અજિતમુનિજી મહારાજે ઉજવણીને અનુલક્ષી પદે કરવામાં આવ્યું. શિબિરનું | અ. ભા. સાધમી (સેવા) સ ગ સમિતિ, અંતઉદ્દઘાટન કરતાં શ્રી ફકીરચદ | રઝીવ જૈન શેવ કેન્દ્ર, અહિંસાયતન. જન ત્રમ મહેતાએ કહ્યું કે, જેન દિવાકર (વિશ્વકેષ), ભ. મહાવીર ૨૫૦૦માં નિર્વાણ વર્ષ ગ્રન્થ, સ્મારકમાં મહાવીરના ૨૫૦ મા જેત નોબલ પુરસ્કાર વગેરેને ભાવિ કાર્યક્રમ યોજવા નિર્વાણ વર્ષમાં મહામાનવની સેવા નિર્ણય કરેલ. કરી, નેત્રદાન આપી એમને દૃષ્ટિ આપશે. બાહ્ય અને આંતર જ્ઞાનદષ્ટિથી માનવી સુખી થશે. સંક્ષિપ્ત કાર્યક્રમ છે નેત્ર-શિબિરનું સંચાદંતયજ્ઞ શિબિર છે. પ્રેમસિંહજી રાઠેડે કર્યું. પરંતુ પ્રભાવશાળી ભાષણ દ્વારા રતલામ : નિર્વાણોત્સવ નેત્ર શિબિરનું ઉદ્દઘાટન કરવામાં સમિતિના ઉપક્રમે ભગવાન મહાવીર ધર્મપાલ પ્રચ ૨-પ્રસાર સમિઆવ્યું. જન્મકલ્યાણક ઠાઠથી ઉજવાયે'. | તિના તવાવધાનમાં તા. ૧૬મી શ્રી રિષભદાસજી રાંકાએ રતલામમાં પ્રથમવાર શ્વેતામ્બરની | નવેંબરે ઉજનથી શ્રી માનવપ્રમુખપદેથી બેલતાં કહ્યું કે, રથયાત્રા અને દિગમ્બરની વેદિક | મુનિના નેતૃત્વમાં બસે ધર્મપાલ મહાવીરની સાધનાનું અને એમના એક સાથે નીકળી. પ્રભાતફેરી, | યુવકની પદયાત્રા રેલીને પ્રારંભ સંદેશનું આપણે આપણા જીવન | મહિલા સંમેલન જાહેર સભા, થયે. આ પ્રસંગે સુપ્રસિદ્ધ ઉદ્યોગઅને અચારમાં પાલન કરવું દંતયજ્ઞ (શિબિર) વગેરે યોજાયેલ. પતિ શ્રી ગનપતરાજજી બેહરાએ જોઈએ. સેવાનું જૈન દર્શનમાં ૩૦૦૦ ગરીબોને એ.જન આપ મુખ્ય અતિથિપદેથી બેલતા, અત્યંત મહત્ત્વ છે. અને નેત્ર વામાં આવ્યું. શિબિર પણ સેવાને એક મહત્વને આજનની સફળતાની શુભેચ્છા વ્યકત કરી. સમારંભમાં શ્રી. સમીરમલજી કાંઠે. અને પત્રકાર રતલામ : દસ જુલાઈયા ૪૮ ગામની પદયાત્રાને | શ્રી પ્રકાશ બેહરાએ પણ પિતાના તથા ધન જાગરણને કાર્યક્રમ થયો. તેમાં ૧૦૩૭ વિચારો રજુ કર્યા. મહાવીર વતિ બાએ માંસ-માદરાના લ ગ કર્યો, દસ એગસ્ટ વાણીના પ્રચાર-પ્રસારના ઉદ્દેશથી આ પદયાત્રા સમાપન સમારોહ મુનિશ્રી કંવરલાલજી નીકળેલ આ રેલી ૧૦૦ માઈલની મ.ના સાંનિધ્યમાં થયો. યાત્રામાં ૬૦ ગામમાં પહોંચીને શ્રી મુલચંદમુનિજી મ. તથા શ્રી પ્રદીપમુનિજી | અહિંસા અને વ્યસનનાં ત્યાગને મહારાજે ધર્મસંક ૨ યોજના તૈયાર કરી છે, જેમાં પ્રચાર પણ કર્યો. પદયાત્રાના ૫૦ હજાર લે.કાને પાંચ વિભાગમાં શિક્ષણ આપવામાં અંતિમ સ્થાન બાસરામાં, તા. આવશે. ર૬ નવેંબરે વિશાળ ધર્મપાલ પ્ર તી જ્ઞા હજારથી વધુ લોકોએ માસ-રિ ત્યાગવાની લીધે લી -દદ કરી છે .' . ઝ. . થઈ છે મહિતાધિશોકડેંટ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રાયપુર : ૧૭ નવે. ૧૯૭૪ રકતદાન સપ્તાહ ૦ ૦૦ ના નિર્વાણ કલ્યાણકે નીકળેલ ધર્મયાત્રામાં શહેરના જૈન જૈનેતરે સંમેલન પદ્મશ્રી ડે. નંદલાલ રતલામ : મુનિશ્રી અશોક ઉપરાંત દુગ, રાજનાંદગાંવ,ડાંગરરદિયાના મુખ્ય અતિથિપદે સાગરજી મ.ની નિશ્રામાં તા. ગઢ, મહાસમન્દ, બાલોદ, ધમતરી, ચેજાઈ પૂર્ણાહુતી પામ્યું. ૨૩-૪-૭૫ બુધવારના ભગવાન અને છત્તીસગઢ જેવા દૂર દૂરના તા. ૧૭ નવેંબર શ્રી સ્થાનક- મહાવીર સ્વામી જન્મકલ્યાણકની ગ મેની જનતાએ પણ જોડાઈ વાસી જૈન યુવક સંઘના તવા- ભવ્ય ઉજવણી થઈ. સવારે ઠાઠથી લાભ લીધો હતે. વધાનમાં છે. એમ. સી. નાહટાના નાત્રપૂજા જેમાં મેરુપર્વત, સૌમ સ્નાત્રપૂજા જેમાં મેરુપર્વત, સૌધર્મ “ઘર ઘરમેં ખુશિયા અધ્યક્ષપદે માનવસેવાના ઉદ્દેશથી ૮ ઇન્દ્રાણી, પ્રદકિકમારીકા. છાઇ હૈ, નિવાણ શતાબ્દી નિવગોત્સવ કાર્યક્રમના પ્રથમ ઈન્દ્રાસન આદિની આર્થિક રચના આઈ હૈ” ના સુત્રે અને પગલાં રૂપે રકતદાન સપ્તાહને ની શુભારંભ થયે. આ કાર્યક્રમની કરવામાં આવી. આ પૂજા લગ- ગીતો આ ધર્મયાત્રાની અંતર્ગત અનેક વ્યકિતઓએ કી ભગ ત્રણ કલાક સુધી ચાલી. વિશિષ્ટતા હતી. મહારાવ યશવંતરાવ ચિકિત્સા રતલામ : તા. ૨૪ થી ૨૬ સુધી મહાવીર લયમાં રકતદાન આપ્યું. દન્ત ચિકિત્સા યજ્ઞ થશે. ઉપરાંત અત્રે પહેલીવાર જ પહેલી રતલામ : નિર્વાણ કલ્યાણક | દિગબર અને વેતામ્બર સમાજની સામુહિક રથયાત્રા પ્રસંગે પૂજા, રથયાત્રા, યુવક વખત | નીકળી. ર૪મીએ બપોરના શ્રીમતી કુસુમબેન જૈનની સંમેલન, સ્નેહ સંમેલન તેમજ સામુહિક દિગમ્બર જૈન બેડીંગમાં ગુણાનુઅધ્યક્ષતામાં મહિલા સંમેલન મળ્યું. રાતના શ્રી રથયાત્રા વાદ સભા વગેરેના કાર્યક્રમ થયા. | બુધસિંહજી બાફણાની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા મળી.. રતલામ : સંત પરમાનંદ તેમજ યુવકોના દાંડીયારાસ અદિએ સવારે દાદાવાડીમાં ભિક્ષુ બ્લાઈન્ડ રિલિફ મિશન દિલ્હીના તેમાં જમાવટ કરી હતી. બપોરના કેને ભોજન અપાયું. એ પ્રમાણે માર્ગદર્શન હેઠળ જૈન દિવાકર રથયાત્રા નીકળેલ. તેમાં ત્રણ દસ દિવસ સુધી ભિક્ષુકોને રમારક ભવન ખાતે નેત્રશિબિર ઘોડેસ્વાર, ધૂન-માન મચાવતું સ્નેહભોજન કરાવાયું. જાએલ. વિચક્ષણ મંડળ તથા દાંડીયારાસ રાયપુર : સ્થાનકવાસી જૈન લખનૌન : સ્થાનિક જૈન લેતા યુવડાએ રથયાત્રાને વધુ યુવક સંઘે ૨૪ ઓગસ્ટના રોજ સમાજે એક વિશાળ સભાગૃહ દીપાવી હતી. આ રથયાત્રા શ્રી ઘાડીવાલ જ્ઞાનભવનમાં એક બંધાવવાનું નક્કી કર્યું છે. તેમાં શહેરના મુખ્ય માર્ગ પસાર થતાં દિવસની નિઃશુલ્ક સ્વાથ્ય પરીવાચનાલય, વિદ્યાલય અને ૧૯૧૭૧માં પ્રાપ્ત ભવ્ય અને વિશાળ લગભગ ૨ કલાકે ઉતરી હતી. ક્ષણ શિબિર યોજી હતી. એવા ભગવાન મહાવીરજીના રાતના શ્રી પ્રભુભક્તિમાં પણ શ્રી રાવપુર : અહીં ડી. કે. પ્રતિમાજી આદિ અવશેનું વિચક્ષણ મંડળે સારી જમાવટ હોસ્પિટલમાં એક લાખ રૂપિયાના સંગ્રહાલય નિર્માણ થશે. જમાવી હતી. ખર્ચે પ્રસુતિગૃહ નિર્વાણ કરવામાં TY OF Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આવ્યું છે. આ માટે મધ્યપ્રદેશ –કટગીમાં બાલસભાસરકારે પૈસા આપ્યા છે. આ પ્રસુતિગૃહમાં બે ઓરડા જૈન કોંગી (જબલપુર) ; સ્થાનિક જૈન નવયુવક સભા અને મહિલા માટે અનામત રહેશે. જૈન બાલ સેવા સમિતિના ઉપક્રમે ત્રણ દિવસ સુધી ભગાનનો રજગંધા મેદાનમાં છ લાખ જન્મોત્સવ ઉજવાયે. બુધવારે રાતે શ્રી ઉદયચંદજી બજાજની રૂપિયાના ખર્ચે એક જેલ ભવન અધ્યક્ષતામાં “બાલસભા' મળી. જન્મદિને પડાવ મેદાનમાં મહાબંધાઈ રહ્યું છે જેના માટે સરકારે મસ્તકાભિષેક કરાયો. રાતે “અહિસા સંમેલન” મળ્યું. ત્રીજા મફત જમીન આપી છે. આ દિવસે શ્રીમતી સુશિલાબાઈની અધ્યક્ષતામાં મહિલા સંમેલન’ માટે શહેરના ચાર દાનવીએ મળ્યું. પૈસા આપ્યા છે. અહીંની દુર્ગા આર્ટસ સતના : અત્રે ભગવાન સતના : ૮ ડીસેમ્બર ૭૪ના કોલેજમાં જૈન દર્શનના અભ્યાસ મહાવીર ર૫૦૦મા નિર્વાણ મહે- અત્રે વિવિધ કાર્યક્રમ સાથે માટે રૂા. પાંચ હજારના જૈન સ્તવ વર્ષનો મંગળ પ્રારંભ ૧૩ ભગવાનને દીક્ષા દિવસ ઉજવાયે. પુસ્તક ભેટ આપવામાં આવ્યા છે. મી નવેમ્બર ૭૪ના રોજથી થયે. સવારે ૬ વાગે જૈન મંદિરથી અહીં એક જૈન છાત્રાલય આ કાર્યક્રમ એક સપ્તાહ ચાલે. પ્રભા ફેરી નીકળી અને સવારે પણ બનાવવામાં આવનાર છે. ૧૩મીએ જિલ્લાધ્યક્ષ અને ૮ વાગે બૃહદ્ અભિષેક તથા || જૈન ભવન | વિચારગોષ્ઠી ] વસ્ત્રદાન [. રાજસમંદઃ રાષ્ટ્રીય શતાબ્દીની વિન્દ શર્માએ જૈન કલબમાં સવારે સમૂહ પૂજા થયા. અને જૈન ઉજવણીના પ્રસંગે ભિક્ષુ બધિ આઠ વાગે જૈન દવજ ફરકાવ્યો. મંદિરનાં આંગણામાં ગરીબ અને થળ રાજસમંદ ખાતે મહાવીર ૧૪મીએ જિનાલયે આગળ અપંગને ભજન અપાયું. જીવન દર્શન પર આધારિત ગરીબ ને ભેજન અપાયું. ૧૫ આ પ્રસંગે જૈન મહિલા “મહાવીર દશન યે જાયુ હતું. મીએ સવારે પ્રભાતફેરી નીકળી સમાજે વસ્ત્રદાન ક. બહેને એ જેનું ઉદઘાટન કર્ણાટકના ગવર્નર અને રાતના સ્થાનિક સુભાષ ઘરે ઘરે ફરીને જુના તેમજ નવા શ્રી મોહનલાલજી સુખડિયાએ પાર્કનાં એક વિશાળ જાહેરસભા કપડાં અને ધાબળા ભેગા કર્યા. કર્યું હતું. મળી. ૧૬મીએ ગાંધીવાદી વિદ્વાન આજ દિવસે શ્રી સીવાનંદરાયબરેલી : જિલ્લા કલેકટર શ્રી રાજેન્દ્રસિંહની અધ્યક્ષતામાં જીની અધ્યક્ષતામાં જૈન કલબમાં શ્રી શ્યામસુંદરના પ્રમુખપદે અત્રેની સીમેન્ટ ફેકટરીમાં જાહેર એક જ્ઞાનચર્ચા પણ યોજાઈ. વિશાળ સભા યોજાઈ હતી. જેમાં સભા યોજાઈ ૧૭મીએ બપોરના શહીત : દ્રોણ પ્રાંતીય નવ શરૂઆતમાં શ્રી માણેકચંદ જૈનના સીમે ટ કલબના સભાખંડમાં શ્રી યુવક સેવા સંઘ [દ્રોણગીરીના હાથે ધ્વજવંદન કાર્યક્રમ થયે. ઝાષભદાસજીની અધ્યક્ષતામાં ઉપક્રમે ૨૮ જાન્યુઆરીથી તેર આકાશવાણના ગાયક શ્રી બદીને વિચારકી મળી. ૧૮, ૧૯ અને દિવસ સુધી નેત્ર ચિકિત્સા શિબિર ભઈ દિક્ષીત તથા બાળ કલ્યાણ ૨૦ ત્રણેય દિવસ જાહેરસભાઓમાં વેજાઈ હતી. શિબિર સંચાલન દાસે ભજને પેશ કર્યા હતા. ભગવાનને ગુણાનુવાદ કરાયો. બુહારના નવયુવક મંડળે ક. જ છે. જે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શાજાપુર શાજાપુર જિલ્લા- ગાયક પુખરાજ પાંડેના પ્રવચન જૈન અને કેશરીમલ જૈને આગેમાં મુખ્ય સ્થળોએ નિર્વાણ7- તથા ગીતને કાર્યકમ યેજવામાં વાની રૂપે સહકાર આપે. વને પ્રા “ભ ભારે ઉત્સાહ પૂર્વક આવ્યા. નિર્વાણ મહે સવ માટે ભારે કરવામાં આવ્યો. આ અવસરે ૨૫મી નવેંબરે હિંદુ વિશ્વ- ઉત્સાહ રહ્યો. અનેક સ્થળોએ ત્રણ દિવસ સુધી તપસ્યા, ભકત પરિષદે નિર્વાણોત્સવ ઉજવી ભગ- લેકહિતની કાયમી જનાઓને પૂજા અને ધમચકતથા સભાઓનું વાન મહાવીરને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ મૂત રુપ આપવાને ણિય આજન કરવામાં આવ્યું. કરી. શાજાપુરના જવાહરલાલે લેવામાં આવ્યું છે. - ૧૩ નવેંબર ૧૯૭૪ના રેજ નેહરુ મહાવિદ્યાલયમાં,પાલના સતના ત્રણ દિવસના મહાજિલ્લ કલેકટરે સમિતિના કાર્યા- ડો. સાગરમલ જૈને પ્રબુદ્ધ વીર જયંતી મહોત્સવમાં આયેલયનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. આ પ્રસંગે વ્યકિતઓની સભામાં જૈન છત રથયાત્રામાં ગુજરાતી ન તેઓશ્રીએ પ્રતિકમણ વિશે ઘણું સિધ્ધાંતો પર પ્રકાશ પાડે. આ બહેને એ ગરબા નૃત્યથી શહેરને પ્રેરણાદાયી વાત કહી. કાલાપી- બધા કાર્યક્રમમાં જિલ્લા સમિ. ભગવાનના જયનાદથી ગૂંજવી પલમાં ડે. કૃપાશંકર વ્યાસે જૈન તિના પ્રમુખ શ્રી સૌભાગ્યમલ દીધું. ૨૪મીએ રાતે સુભાષ પાર્કમાં દર્શન વિશે મનનીય પ્રવચન જાહેર સભામાં પડિત વિશ્વભરકયું. ભગવાનની નાથ પાંડેય, વિદુષી જ્ઞાનવતી ૧૫મી નવેંબરે જબલપુરના સાક્ષીએ... અવસ્થી, ડે. સુસિલચંદ્ર દિવાકર શ્રી. કૈલાસ નારદના પ્રમુખપદે અને ટે.નંદલાલ જેને પ્રવચન મકસીજી તીર્થમાં, શાજ | ઈદેરના જાણીતા વક્તા શ્રી | કર્યા. મુરાલાલ તિવારી ન્યાયાધીશ | પુર જિ૯લાનાં દેઢસા ગામોમાં શાજાપુર ઃ કિલ્લાના ૧૫ તથા ઉજજૈનના ડે. હરીન્દ્રભૂષણના વકતા ગૂજર સમાજના એક ગામેના ગુજ૨ જાતીના એક પ્રભાવશાળી તથા રેચક ભાષણ હજારથી વધુ પ્રતિનિધિઓનું હજાર પ્રતિનિધિઓનું સંમેલન થયા. સમેલન, મુનિશ્રી સંપતમુનિજી મુનેશ્રી સંપતમુનિજીની સાંનિ- નલખેડાના ડે. ઓમપ્રકાશ ! તથા શ્રી માનવમુનિજીના સાનિ. ધ્યમાં ળ્યું. શ્રી માનવમુનજીના શર્માના પ્રમુખપદે યોજાયેલી ! ધન મળ્યું હતું. મુનિવરોના પ્રવચનથી પ્રભાવિત થઈ દરેકે સભામાં ઈદારના “નવભારત ના ધર્મોપદેશથી ગુજ૨ સમાજના શરાબ, માંસ તથા પશુબલિ સંપાદક શ્રી કુરેશી અને શ્રી | ભાઈઓ એટલા બધા પ્રભાવિત ત્યાગના નિયમ લીધા હતા. રામ કુરેશીના પ્રભાવશાળી વ્યાથયા કે જેથી એમણે એ સમે સાગર : સાગર વિભાગીય ખ્યાને થયા. લનમાં જ, પોતાના ઇષ્ટદેવ | મહોત્સવ સમિતિએ નિર્વાણ નારાયણ ભગવાનની સાક્ષી એ માંસ આવી રીતે આગરમાં હિંદી વર્ષના કાર્યક્રમના એક ભાગ રૂપે અને દારૂને તેમ જ પશુબલિને સાહિત્ય સમિતિના તત્વાવધાનમાં બીના, બંડા અને રાહલીમાં એમ ત્યાગ કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી; અને શ્રી. ભંવરલાલ નેહરના સુપ્રય ત્રણ સ્થળે નિઃશુલ્ક નેત્ર શિબિ પિતાના સમાજની જે વ્યક્તિ થી મુનિશ્રી સંયમમુનિના રેનું આયોજન કર્યું હતું. આ વ્યસનનું સેવન કરશે એની સાન્નિધ્યમાં જૈન તત્ત્વજ્ઞાન વિશે ઝાબુઆ દિગમ્બર સમાજ સાથે સંબંધ નહીં રાખવાનું રતલામના ડે. શ્યામસુંદર નિગમ, તરફથી ભગવાનના જન્મ દિને પ૦૦ કવિ શ્રી. રમેશ દવે અને સુમધુર નક્કી કર્યું. જેટલાં ગરીબને ભજન અપાયુ. - કોઈws ‘ી & મH કે રાWT {માહિતoોગી છે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કક્ષી : અહીંના વેતાંબર અને દિગમ્બર સમાજે સાથે મળીને નિર્વાણ મહોત્સવના કાર્યકમોનું આયોજન કર્યું. તો ૧૪ થી ૧૮ નવેમ્બર '૦૪ સુધી આ મસવની અંતર્ગત તામ્બર ઉપાશ્રયમાં અછું ઈ મહેસવનું આયોજન કરવામાં આવ્યું, જેમાં પાંચેય દિવસ પૂજન અને રાત્રે ભક્તિના કાર્યક્રમનું આયોજન થવું રહ્યું. તા. ૧૭ અને ૧૮ નવેમ્બરે દિગબર મંદિરમાં ભક્ત મર તેંત્રને અખંડ જાપ યોજવામાં આવ્યું. આ બધાં કાર્યક્રમમાં બંને સંપ્રદ યના લોડાએ ઉલ્લાસ. પૂર્વક ભાગ લીધો. બંને કાર્યકમની પૂર્ણાહુતી પ્રસંગે શ્રી મણીલાલજી પુરાણિકે 5 પ્રસંગે એક સરઘસનું આયોજન પણ પિતાના વિચારો વ્યક્ત કર્યા. કરવામાં આવ્યું હતું જે પાછળથી આ કાર્યક્રમની અંતર્ગત સભામાં ફેરવાઈ ગયું. આ સભામાં શહેરના બે મુખ્ય માર્ગોને પ્રજા પતાકાઓ અને બેનરોથી શણ ગારવામાં આવ્યા હતા. તા. ૨૨ ભકતામર સ્તોત્રનો મી નવેમ્બરે અસહાય અને ગરીબ એક ધા રે જા ૫ વ્યકિતઓને સ્કુત ભોજન કરા વવામાં આવ્યું. આ કાર્યક્રમનું પૂજન અને આઠ આયે જન ભારત જેન મહામંડળ દિ વ સ ને ઉત્સવ ની કુક્ષી શાખાના તત્તાવધાનમાં સ્થપાયેલી સમિતિ દ્વારા સમા જના સહકારથી કરવામાં આવ્યું. કુક્ષીના સબ ન્યાયાધિશ શ્રી કુક્ષીમાં બંને સંપ્રદાય દ્વારા સાથે શ્રીકૃષ્ણ જેને પ્રેરક પ્રવચન કરતા, મળીને દરેક ઉત્સવનું આયોબધા જૈનાને જૈન સિદ્ધાંતોને જન પહલી કાર આટલી સફળ અનુસરવાને બોધ આપે. આ રીતે થયુ.. સુરખી : સ્થાનિક નિર્વાણ બાજપેયીએ શીલાલેખેના આધાર સિતવાન : ર૩થી ૨૫ સુધી મહોત્સવ સમિતિના ઉપક્રમે ૧૩ પર જૈન ધર્મની પ્રાચીનતાને અત્રે મહાવીર જન્મોત્સવ ઉજમી નવેમ્બર ૧૯૭૪ના રોજ શ્રી વિશદ પરિચય આપ્યો. વા. જિલાધીશ શ્રી સમ્મતરમેશ જેને “અરુણ લિખિત શાડૌત : જિલ્લા કોંગ્રેસ રામજીએ ૨૫મીએ “શ્રી ભગવાન “તિમય મહાવીર”નામની સમિતિના પ્રમુખ શ્રી સુરેશચંદ્ર મહાવીર ધર્માથે આયુર્વેદ પુસ્તિકા વહેંચવામાં આવી. ૧૮ શર્માએ જૈન ધ્વજ ફરકાવીને મહા ઓષધાયનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. બાન અહી સામાજીક અને ધ ર્મિક કાર્યકર -મીએ સાગર વિશ્વ વિદ્યાલયના વીર જયંતીનું મંગલાચરણ ક. વયેવૃદ્ધ શ્રી બાબુલાલજી વિંધ એ હિન્દી વિભાગના અધ્યક્ષ ડો. રથયાત્રા નીકળી. જૈન મંદિરના ઈન સન્માન કરાયુ. ભગીરથ મિશ્રની અધ્યક્ષતામાં ચબૂતરા પર ભગવાનને પંચા- સિરાજ ઃ મહાવીર જન્મ અરિસા સંમેલન મળ્યું. મૃતથી અભિષેક કરાય. રાતના કલ્યાણક દિને મંદિરથી સવારે ધારા-ભ્ય શ્રી ડાલચન્દજી જૈને ભજનકિતન થયા અને શાસકીય પાંચ વાગે પ્રભાતફેરી નીકળી. તેનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. સાગર વિશ્વ સ્નાતકેત્તર મહાવીર મહાવિદ્યા- રાતે મુખ્ય બજારમાં શ્રી કનૈયાવિદ્યાલયના પુરાતત્ત્વ અને પ્રાચીન લયના પ્રાચાર્ય શ્રી આર. સી. લાલજી કેસરિયા (નાયબ પ્રધાન) ઈતિહાસ વિભાગના અધ્યક્ષ, સિંહની અધ્યક્ષતામાં “સવ ની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા થઈ. મુખ્ય અતિથિ વિશેષ શ્રી કે. ડી. ધર્મ સંમેલન મળ્યું. ૨૫મીએ કેન્દ્રીય માહિતી અને C 2 3 હ છે. ASTE AVA ૧૬૫ AM સાપ્તાહિક A to 8 માલિતાણશર્ડિNE Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રચારણ ખાતાના વિભાગીય અને શ્રી મિશ્રીલાલ ગંગવાલ ઉજજૈન : અત્રે નિર્વાણ કાર્યાલયના સહગથી કવિ સંમે- પણ આવ્યા હતા. સરઘસમાં મહત્સવને મૂર્ત સ્વરૂપ આપવા લન મળ્યું. દવજ, ઘેડા, ટ્રાલિયે પર ભગવાન રૂા. ૧૧ લાખનું ફંડ કરી ટ્રસ્ટ - સતના : અહીંના ન્યાયા- મહાવીરને જીવનનાં વિવિધ દ, બનાવાય. લય ભવનમાં શિલાલેખ મુકવામાં નૃત્ય, ચમ્બર ઢળતી ઈદ્રાણીઓ, ઉજજૈન : તા, બીજી એપ્રિલે આવ્યો. જેમાં જી ઓ જીને ભજન મંડળીઓ, લેછમ વગેરેના અખિલ ભારતીય સાધુ માગી દે” અને “મનુષ્ય જન્મ સે નહીં. પ્રદેશન કરતી બાળાઓ અને સંઘ–બિકાનેરના પ્રમુખ શ્રી કમ સે મહાન બનતા હૈ'ના મંગલકુંભ સાથે મહિલાઓ હતી. ગુમાનમલજી ચેરડિયાના નેતૃત્વ સુવાકે કંડારવામાં આવ્યા છે. સેનકચ્છની સમગ્ર જનતાએ હેઠળ ધર્મ જાગરણ–પદયાત્રા સસ . ( નવેમ્બરના તેરણા, પુષ્પહારે, આરતીઓ કાઢવામાં આવી હતી જેણે ૧૦ મુખ્યમંત્રી શ્રી પ્રકાશચંદશેઠીના વગેરેથી ધર્મચકનું સ્વાગત કર્યું. થી વધારે ગામને સંપર્ક કર્યો. અ અ હસ્તે “માતા ત્રિશલા પ્રસતિગહ અ ઈન્દોરના પદ્મશ્રી ડો. નન્દલાલજી { ઈન્દોર : શ્રી મુલચ છ જ ચોરડિયાએ છ દિવસ સુધી આ નું શિલારે પણ થયું. આ યે જ છે મહારાજની પ્રેરણાથી અહીં ૧૧૧ છે પદયાત્રામાં ગામલોકોની સુંદર નામાં અંદાજે રૂ. ૬ લાખને ૨ દંપતિઓએ મહિનામાં ૨૫ દિવસ સેવા કરી હતી. આ પદયાત્રાનું ખર્ચ થશે. બ્રહ્મચર્ય પાળવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી સમાપન મુખ્ય પ્રધાન શ્રી પ્રકાસોનકરણ : ૧લી જાન્યુરીએ છે છે. તેમ જ તેઓશ્રીની નિશ્રામાં છે શચન્દ્ર શેઠીના હાથે થયું. આ ધર્મચકના શુભાગમન પર મધ્ય- ૧ સામુદાયિક ૨૫૦૦ ઉપવાસ, રે પ્રસંગે વિકમ વિશ્વ વિદ્યાલયમાં પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી શ્રી પ્રકાશ X ૩૦૦૦ આયંબિલ, ૨૫૦૦ સામાન્ય જૈન ચેર” સ્થાપના માટે શ્રી ચંદ્ર સેઠી ખાસ સનક૭ ૪ વિક અને ૧૦૦૦ દયાવતના 8 સરદારમલજી કાંકરિયાએ રૂા. (મ. પ્ર) ખાતે મુખ્ય અતિથિ છે વિવિધ પચ્ચક્ખાણ થયા હતા. છે એક લાખના દાનની જાહેરાત તરીકે પધાર્યા હતા. એમની સાથે જ પોરવાલ ભવન’ નિર્માણ માટે કરી હતી. ઉપ-ગૃહમંત્રી ચંદ્ર પ્રભાવ શેખર X ૨. ૫૦ હજાર એઠા થયા છે. આ ઉજજૈન : લેક કલામંડળપણ હતા. દેવાસ, ભેપાલના કેટ- * લાક મુખ્ય અધિકારીઓ પણ રાત્રે એક વિશાળ સભા ઉદયપુર દવારા કઠપુતલીઓના હતા. નિવાણોત્સવ નિમિત્તે શહેર - અ. ભા. સમિતિના મહામંત્રી માધ્યમથી “મહાવીર નાટિકા ” ને આકર્ષક રીતે શણગારવામાં શ્રી સુકપાલચંદ જૈનના પ્રમુખપદે ભજવવામાં આવી જે પ્રસંગે જવામાં આવી. આ સભામાં હજારે લોકે ઉપસ્થિત રહ્યા આવ્યું હતું. ધર્મચક આગમન નિમિત્તે અર્ધો માઈલ લાંબું અતિ- શ્રી મિશ્રીલાલ ગંગવાલ, પં. હતા. આ નાટિકા જેવા વિક્રમ હાસિક સરઘસ કાઢવામાં આવ્યું જયસેન જેન, ડો. પ્રક શચંદ્ર વિશ્વ વિદ્યાલયના કુલપતિ ડો. હતું. આ પ્રસંગે દિલ્હીથી અ. અને શ્રી ભગીરથ વિમોએ મહા- શિવમંગલસિંહ સુમન પણ ભા. મહ સમિતિના મહામંત્રી વીરવાણી વિશે પ્રવચન કર્યો. પધાર્યા હતા. શ્રી સુકપાચંદ જૈનની સાથે આ સમારંભને સફળ બનાવવામાં શરદ્પુ માએ એક સ્નેહ ઈન્દીરથી શ્રી રાજકુમાર સિંહ, શ્રી ગુલાબચંદ બાકલીવાલએ –સંમેલન યોજાયું હતું જે પ્રસંગે શેઠ હિરાલાલ, શેઠ દેવકુમારસિંહ પ્રશંસનીય સહકાર આપ્યો હતો. રથયાત્રા કાઢવામાં આવી હતી. NA NO GARB- માહિતી વિશM8S 3 Saણ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ફરકાવી ધ્વજવંદન કરાવ્યું હતું. માધવનગર દિ. જૈન સમાજ ઉજજૈન : જિલ્લા કલેકટર શહેરના આગેવાન ઉદ્યોગપતિ નિમિત “મહાવીર માંગલિક શ્રી રાવની ઉપસ્થિતિમાં મળેલા શ્રી ભુપેન્દ્રકુમાર શેઠી અને છે. ભવન”નું મુખ્ય પ્રધાનશ્રીએ સભાએ ભ૦ મહાવીરના ૨૫૦૦મા 1 હરેન્દ્રભૂષણુજીએ પ્રવચન કર્યા ઉદ્દઘાટન કર્યું. આ પ્રસ ગે તેઓનિર્વાણ મહોત્સવને મૂર્ત સ્વરૂપ હતા. વિકમ મંદિ૨ તેમજ યુવક શ્રીએ જયસિંહપુરામાં આવેલ આપવા રૂા. ૧૧ લાખનું ફંડ | સંમેલનમાં પંડિત સુમરચન્દજી પુરાતત્વ સંગ્રહાલય અને શોધ કરી, આ ટ્રસ્ટ દ્વારા સાંસ્કૃતિક ! શાસ્ત્રી [ શિવની]ના અભ્યાસનીય સંસ્થાન જૈનચેર ઉજજૈનમાં સ્મારક અને માનવરહિતના કાર્યો પ્રવચને થયા હતા. ૨૦ થી ૩૦ કાયમી કરવા માટે આશ્વાસન કરવાનું નક્કી કરવામાં આવેલ. નવેમ્બર સુધી વિવિધ સરકારી આપયું. સંસ્થાઓમાં ભગવાનના જીવન ૨૪મીએ ડે. શિવમંગલઉ કેન : ૧૭ નવેમ્બરે વિષે વાતોલાપ, જ્ઞાનસત્ર તેમજ સિંહ “સુમન”ની અધ્યક્ષતામાં ૨૫૦ જૈન યુવાન ભાઈ-બેનેએ નિબંધસ્પધો વગેરે યોજાયા હતા. વિક્રમ વિશ્વવિદ્યાલયમાં મહાવીર સો માઈલના વિસ્તારના ગામમાં ૧લી જાન્યુઆરી ૭૫ નો જયંતીની ઉજવણી થઈ. આ તેમજ ત્યાંની હરિજન વસ્તીઓમાં રોજ કાતિક મેળા મેદાનમાં જાહેરસભામાં મુખ્ય અતિથિ છે. જઈને દારૂબંધીને પ્રચાર કર્યો. પન્નાલાલજી અને સંત શ્રી ૧ ડીસેમ્બરથી ૮ ડીસેમ્બર કારજુ : શ્રી ગણપતલાલ પરમાનંદજી મહારાજે (મુંબઈ) સુધી નિઃશુક નેત્ર ચિકિત્સા બે હરાના પ્રમુખપદે એક જાહેર, | પ્રવચનો કર્યા. ઉજજૈનના પ્રસિદ્ધ શિબિર જાઈ. તેમાં હજારે સભા યોજવામાં આવી હતી. કવિ ડો. છલબિહારી ગુપ્ત સ્વરજૈન-અજૈન નેત્ર રેગીઓએ આ સભામાં શ્રી માનવમુનિની ચિત” તીર્થકર મહાવીર લાભ લીધો. પ્રેરણાથી ૫૦૦ વ્યક્તિઓએ માંસ, નામના મહાકાવ્યમાંથી કેટલાક મદિરાને ત્યાગ કરવાની પ્રતિજ્ઞા કાવ્યનું વાંચન કર્યું. આ જ - શ્રીમતી ભંવરીબાઈ રીખલીધી હતી. પ્રસંગે ડો. હરિભૂષણ જૈન વચન્દ શેઠીએ ગરીબ વિદ્યાથી લિ ખત “જેને અંગ શાસ્ત્ર કે ઓની સહાય અર્થે શ્રી સૂર્ય- જાએલ વિરાટ જાહેરસભામાં અનુસાર માનવ વ્યકિતત્વ કા સાગર જૈન વિદ્યાલયને આપવા - રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી પ્રકા- વિકાસ” નામના ગ્રંથનું કુલપતિ માટે રૂા. બે હજારને એક ચેક શચ દ્ર શેઠી, મુસ્લીમ સમાજના ડે. શિવમંગલસિંહ “સુમને” રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી પ્રકાશ - ધર્મગુરુ કાજી સાહેબ, તારાસિં ઉદ્ઘાટન કર્યું. ચંદ્ર શેઠીને આપે, જે તેમણે હજી સા. ઘેલ, ઉજજૈનના ભૂતસંસ્થાના મંત્રી શ્રી લલિતકુમારજી પર્વ નગરપતિ સત્યનારાયણ જેશી ! ખજુરાહો : અહીંના પર્વજૈનને અર્પણ કર્યો. આદિ અજૈન અને જૈન વિદ્વા- 1 ટન વિભાગનાં એક પ્રદર્શનનું આ અગાઉ૧૩મી નવેમ્બર નએ પિતાના પ્રવચને કવ ર | આયોજન તા. ૧૩-૧૧-૭૪થી ૭૪ના રોજ જિલ્લા કલેકટરની ભગવાનને વંદના કરી. | તા. ૩-૯-૭૫ સુધી યોજાયું. આગેવાની હેઠળ સવારના પ્રભાત- સાંજના માધવનગરની જૈન | જૈન સ્થાપત્ય, ચિત્રો, પ્રાચીન ફેરી નીકળી હતી. જિલ્લા કલેકટર મહિલા સંસ્કૃતિ કેન્દ્રએ મહાવીર | ગ્રન્થ વગેરે પ્રદર્શિત કરાયા. શ્રી આઈ. એસ. રાવે જૈન દેવજ નાટિકા ભજવી. આ ઉપરાંત ફ્ર ત55 . " ના પચીસડ જs SAજોર માટી માહિતી વિકાસ શ્રી મોરા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉજજૈનઃ ખારા કૂવામાં આવેલ ૧ કલા ની મં ડી : તા. ૨૪ ઉજજૈન: અહિંસા ધર્મના શ્રી હીરવિજયસૂરીશ્વર બા ઉપા- જુલાઈએ મુનીશ્રી હરીશજીની પ્રચાર માટે ધમપાલ પ્રચારશ્રયમાં મધ્યપ્રદેશ જીવદયા સમિ- નિશ્રામાં દેશના દિવસ કાય ક્રમ પ્રસાર સમિતિ તરફથી પ્રવાસી તિનું પ્રાદેશિક સંમેલન યે જવામાં મનાવવામાં આવ્યું હતું. આ માનવમુનિના નેતૃત્વ હેઠળ ૨૦૦ આવ્યું. ઉદ્યોગપતિ શ્રી ગણપતરાવ કાય ક્રમમાં જનતાએ ઉત્સાહથી ધમંપાલ યુવનેએ અત્રેથી બેહરાએ ઉદ્દઘાટન કર્યું અને ભાગ લીધે હતે. જાવરા સુધીની પદયાત્રા કાઢી. શ્રી લલિતકુમાર જેને સમેલનનું વિદિશા નિર્વાણ સમિતિએ ઉજજૈન : ભગવાન મહાપ્રમુખપદ શોભાવ્યું. સ્વાતંય ૨૪ થી ૨૬ ત્રણ દિવસ સુધી વીરને દિવ્ય ધ્વનિ દિવસ તા. સંગ્રામના સેનાની શ્રી અવંતી- વિવિધ કાર્યક્રમ યોજીને મહા- ૨૪ એપ્રિલે ધામધુમ પુર્વક લાલ જૈન મુખ્ય અતિથિ હતા. વીર જન્મત્સવ ઉજવ્યું. ત્રણેય મનાવવામાં આવ્યો. પ્રભાતફેરી, સંમેલનમાં ૨૫ થી વધારે પ્રતિ દિવસ વિવિધ દેરાસરેથી દવજવંદન વિ. કાર્યક્રમ થયા. નિધિઓએ ભાગ લીધે. શાકાહાર નીકળેલી પ્રભાત ફેરીમાં જૈન- બપોરે વિદ્યાર્થીઓએ ખ સ પ્રચાર તથા કતલખાના બંધ જૈનેતર સૌએ ભાગ લીધો. કાર્યક્રમ રાખ્યું હતું. રાત્રે કરાવવા સંબધી ઠરાવ પસાર ૨૪મીએ બપોરના સ્થાનિક વિનોદ મિલ્સના માલીક ભુપેન્દ્ર કરવામાં આવ્યા. કુમારજી શેઠીના પ્રમુખસ્થાને ઉજજૈનમાં માધવનગરથી કુરવાઈ : ૨૪-૭-૭૫ના સભા યે જાઈ હતી જેના મધ્ય મહાવીર દેશના દિવસે વિવિધ ઘંટાઘર ચેકને મહાવીર ચેક, પ્રદેશ પંચાયત અને આરોગ્ય કાર્યકમપૂર્વક ઉજવાય, ચલ સરાફા વડે ક્ષેત્રને ભગવાન પ્રધાનશ્રી ગુલાબચંદજી તા માટે સમારોહ દ્વારા ભગવાનની વાણુને મહાવીર વડે તરીકે સુધરાઈએ પ્રવચન કર્યું હતું પ્રચાર કરાયો. અને દહેજ પ્રથાના જાહેર કર્યો છે. આ ઉપરાંત માધવિરોધ ઠરાવ મંજુર કરો. ઊન (પ. નિમ ડા) શ્રી વનગરમાં ભ. મહાવીરના નામ દિગંબર જૈન સિદ્ધક્ષેત્ર શ્રી પાવાપર સ્મૃતિ સ્તુપ બનાવવામાં છેટા જિનમંદિરમાં ચલ સમા- ગિરીજી તરફથી નિર્મિત શ્રી. આવે છે. રેહ અને ભગવાનનો કળશ- મહાવીર વાચનાલયનું શિલારોપણ - ઉરમાલ : અત્રે જૈનોના ભિષેક થયો. રાતે જાહેરસભામાં સૌ. ચંદ્રકાંતા ખેડે. એમ. એલ. માત્ર ચાર જ ઘર છે. છતાંય ભૂતપૂર્વ ધારાસભ્ય શ્રી નિરંજન એ.ના વરદ્ હસ્તે કરવામાં આવ્યું. સ્થાનિક જૈનેતર ભઈ–બેનેએ વર્માએ ભગવાનના જીવન વિષે કાર્યક્રમના પ્રમુખ શ્રી સુમનાઉ લ સ થી જન્મકલ્યાણકની ભ ષણ આપ્યું. કરછ હતા. સભામાં શ્રી કનૈયાઉજવણી કરી. રથયાત્રામાં એક ૨૪મીએ ગણેશ ચોકના લાલજી હુમ્મડ, ખંડવા, શ્રી. હજારથી વધુ ભાઈ–બેનેએ ભાગ વિશાળ મેદાનમાં યોજાયેલ જાહેર- ચાંદલજી ણયા, કસરાવદ, લીધે. સભામાં કેન્દ્રના સંદેશવ્યવહાર આદિએ વિચારો વ્યક્ત કર્યા. રાજગઢ : રાજગઢમાં આ પ્રધાન શ્રી શંકર દયાળ શર્મા, કાર્યક્રમ અત્યંત ઉલ્લાસ સાથે મહોત્સવ નિમિત્તે પ્રભાતફેરી મધ્યપ્રદેશના પ્રધાન શ્રી ઉમ- ઉજવાય. કાઢવામાં આવી. બપોરે ભવ્ય રાવસિંહજી, રાજ્યપાલ શ્રી અલીરાજપુરઃ અત્રે સભારથયાત્રાનું આયોજન કરવામાં રવિપ્રકાશજી વગેરેએ પ્રવચન સરઘસ ઉપરાંત ૭૦૦ ગરીબેને અાવ્યું - કર્યા હતા.. ભેજન અપાયું. જ ધ%ી / TPAN *-* જિલn R 32 લાખના ગાલા; IN=; AASમાહિતી હિરોઈક8 દિ > Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પપરા [ટિકમગઢ] વિષ્ણુ મહત્સવના દ્રોણ પ્રાન્તીય નવયુવક સેવા સંધ-કૌગિરિએ દિ. જૈન અતિશય ક્ષેત્ર પપીમાં તા. ૧૯ થી ૨૭ નવેમ્બર સુધી નેત્ર શિબિર યેજી હતી. શિબિરમાં ૪૯• રોગીઓની ચિકિત્સા કરાઈ, ૧૦૧ રોગીઓ પર સફળ શસ્ત્રક્રિયા કરાઈ. પછાત અને વર્ગીકત જાતીના ૪૮. રોગીઓની પણ આ શિબિરમાં સફળ સારવાર કરાઈ. રોગીઓને મિષ્ટાન ભોજન કરાવી અને ચશ્મા આપીને વિદાય અપાઈ ગરીબ રોગીઓને શાલ હેંચવામાં માવી, નેત્ર-શિબિર પ્રભ નહિ વારના રતલામઃ શ્રી ગણપતરામજી બોહરાના પ્રમુખપદે જૈન સંધ સભાનું આયોજન થયું. આ પ્રસંગ માનવમુનિજીની પ્રેરણાથી રથાનિક સમાજે ૨૫ હજાર આદિવાસીઓને દારૂ તથા પશુવધમાંથી મુક્ત કરાવવાને તેમજ ધંધા-રોજગારમાં આદિવાસીઓનું કરવાના શેષણ નહીં કરવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. માલપુરાઃ નિર્વાણોત્સવ પ્રારંભ તા. ૩૧-૧૦-૭૪ ના પ્રભાતફેરીથી થયો. તા. ૧૨૧૧-૭૪ના અખંડ ૨૪ કલાક નવકારમંત્ર જાપ કરાયે. અનેકાંત વિશ્વવિદ્યાપીઠ | મધ્યપ્રદેશના જિલ્લા અધિકારી દ્વારા ઈન્દૌરમાં નિમંત્રિત જિ૯લા સ્તરીય નિવત્સવ સમિતિની બેઠકમાં અનેકાન્ત વિદ્યાપીઠની સ્થાપના કરવામાં આવી. શ્રી ફકીરચંદજી મહેતાએ રૂપિયા ૩૫,૦૦૦ આપ્યા. રૂપિયા સાડા સાત લાખનો ખર્ચ થવા સંભવ છે. મહાવીર બાલવિનય મંદિર રૂ. બે લાખના ખર્ચે મહાવીર બાલ વિનયમંદિર' પણ સ્થાપવામાં આવશે. નિર્ણય સ્મૃતિમાં દારૂની દુકાને બંધ ખાચરોદ : ૧૩ થી ૧૫ નવેમ્બર સુધીના ત્રણ દિવસ કતલખાના તેમજ શરાબની દુકાને બંધ રહી. ૧૫મીએ કસાઈઓને મીઠાઈ વહેંચાઈ. બંને દિવસ હોટલમાં માંસ આપવાનું પણ બંધ રહ્યું. ૧૩મીએ સવારે સ્થાનકમાં ધ્વજવંદન થયું. ત્યારબાદ સરઘસ નીકળ્યું. અને ત્યારબાદ પ્રેરક પ્રવચન થયા. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કુંડલપુરઃ ભા. દિ. જૈન સંધનું ૩૦ મું અધિવેશન કુંડલપુરમાં મળતાં, તેમાં થોડા, પણ મહત્વના ઠરાવો કરવામાં આવેલ. નર્વાણોત્સવ સંબંધી ઠરાવમાં દિગંબર સમાજ દ્વારા આયોજિત દરેક કાર્યક્રમમાં સહયોગ આપવાનું, ભ૦ મહાવીરનું જીવન આલેખતું પુસ્તક પ્રગટ કરવાનું અને વિશ્વવિદ્યાલયને જૈનચેરની સ્થાપના કરવા તથા પ્રાય વિવાવિભાગોને જૈનદર્શન, સાહિત્ય, ભાષા, સંસ્કૃતિ આદિ વિષયે ૫ ઠઠ્યપુસ્તકમાં આવરી લેવા માટે અનુરોધ કરવાનું નક્કી કરવામાં આવેલ. અન્ય ઠરામાં દેશ-વિદેશની વિશ્વ વિદ્યાલયની સ્થાપના કરવામાં વિશાલ તથા પ્રાયવેત્તાઓને આવી. વિદ્યાલયમાં ૧ થી ૧૧ જય ધવલા'ના ૨૫૦ સેટ ભેટ ધોરણ સુધીનો અભ્યાસ કરાવવાઆપવાનું (સેટ એની કિ. રૂ. માં આવે છે. અહીં આવેલ ત્રણ ૧૦૦થી વધુ થાય છે.), નવા જિનાલય, ઉપાશ્રય, ઔષધાલય, જિનાલયના અનાવશ્યક નિર્માણ મહિલા કલામંદિર, આદિ દ્વારા અને પ્રતિષ્ઠા સામે વિરોધ કર- ઉજવણીમાં ભાગ લેવાયે. વાનું તથા પ્રાચીન જીર્ણ-શીર્ણ આ ઉપરાંત રાજ્યકાલામંદિરોને જીર્ણોધ્ધાર અને પુરા પીપલ, રાયસેન, પટેરા, દહૌદા, તત્તની દષ્ટિથી અને મહત્ત્વપૂર્ણ ગુના, બાબઈ, દતિયા, નાલા, એવાં સ્થળે.ની સુરક્ષા અને વ્ય- રાજનાંદગાંવ, શમશાબાદ, વસ્થા માટે પુરતા પ્રયત્ન કરવાનું ચીલી, ખવાસા, બલ ચૌર વગેરે નક્કી કરવામાં આવેલ. ગામમાં પણ શોભાયાત્રા, સભા આલોટ : શ્રી મનાબાઈ તેમ જ વિવિધ અનુષ્ઠાનો આદિ ચાંદમલ ટ્રસ્ટ (ફમ: ચાંદમલ કાર્યો દ્વારા નિર્વાણ મહોત્સવની સાગરમલ) તરફથી શ્રી મહાવીર ઉજવણી કરવામાં આવી છે. * * * * * * * * માયા મિત્રતાને આ આ આ આ આ આ આ 7 8 નાશ કરે છે, સદાય માટે માયાને ત્યાગ કરે. માયા-મૃષાવાદનો Jઝ ૪ $ $ $ $ $ $ $ ત્યાગ કરે. # # # # # # # # # બી. વી. ચીનાઈ એન્ડ કંપની ૧૪૦ર, માદી સ્ટ્રીટ, મોહન ટેરેસ, ભોંયતળિયે, ફેટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૧ઓફિસઃ ૨૬૦૩૯૩ ] ફોન - ઘર ઃ ૨૦૬૩૧ Sી હર ના a o n માહિતી શિક છે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ w e 8 અશોકનગર અહા૨જી. બજરંગ દાહ છતરપુર હરદા ફલકન ઇટારસી જબલપુર કવર્ધા કૌતમ કાયમ જ Mાગઢ ખુરઈ ખડવા મૌ ( ભિન્ડ) મન્ડલા નવાપુરા જાજિમ ૫પૌરાષ્ટ્ર પના સિરેજ સારંગપુર સોનગિરિ જયપુર કલાં શિવપુરી વિદિશા (૨) 2 . e વિક્રમ ભનાં નિર્માણ મધ્ય પ્રદેશમાં નિર્વાણુ મહત્સવની ઉજવણી રચનાત્મક પ્રચારાત્મક તેમજ ભાવનાત્મક રીતે વિરલ એવી ઉજવાઇ, ભારતભરમાં બંધાનાર કી ર્તસ્થંભમાં અડધા તે આ એક જ રાજ્યમાં બનનાર છે. રાજ્યમાં જ્યાં કીર્તિસ્તંભ બંધાનાર છે. તેની યાદી ઉપર આપી છે. વીસમ છે. Shr: " છોકર 'ણિમાએ માતા EL Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 蜀 蜀 第 SSSSSSSSSS સામાયિકથી જીવને શું પ્રાપ્ત થાય સામાયિકથી જીવને સાવધયોગોની નિવૃત્તિ થાય છે. 弱蝠 蝙蝠 蝙蝠 蝙蝠 蝙蝠 蝙蝠 蝙 UR શ્રી છગનભાઈ Es is C/O. શ્રી રમણીકલાલ એન્ડ કંપની ા કે લખરાજ બિલ્ડીંગ, પહેલે માળે, પી ૨૦, કર્નાક રોડ |કેન || ૩૩૮૩ ૭૫ મુંબઈ-૪૦૦૦૦૯ ફેન | ૩૪૫૦ ૦૯ R Uક થર થર થR NR 3 F NR UR BE OUR UR UT UR UR SH Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શતાબ્દી ઉજવણીના વિવિધ કાર્યક્રમ માટે પ્રદેશ સરકારે રૂ. અ લાખનીરકમને ખર્ચ કર્યો. તે મણિપુરમાં “ભગવાન મહાવીર આરોગ્ય ભવન” નિમણુ કરવા સરકાર પાસે વિના મૂલ્ય જમીન માંગવામાં આવી છે. મળેથી આ ભવનની કાર્યવાહી શરૂ થશે. આ માટે રૂદોઢેક લાખનો ખર્ચ થશે. મણીપુરના બેંક રાજમાર્ગને “ભગવાન મહાવીર માગ” નામ અપાયું. ઈલ : મણીપુરની રાજ્ય સરકારે આઇ- મંડળી અને મણપુરી નૃત્ય મંડળીના નૃત્ય અને વન કેદની સજા પામેલા કેદીઓ સહિત ૧૧ કેદી- સંગીતના કાર્યક્રમ પણ થયાં. ઓને છેડી મૂકવાની તેમજ બીજા કેદીએ ની મહાવીર જયંતીના આ પાવન દિવસે નિવસજાઓમાં ઘટાડો કર્યાની ઘોષણા કરીને જન્મ ણોત્સવ સમિતિ તરફથી જેલના કેદીઓને મીઠાઈ દિવસે ભગવાનને ભાવભીની અંજલિ અર્પણ કરી. વહેંચવામાં આવી. અત્રે યાદ રહે કે મણિપુર રાજ્યમાં મહા- ૨૫ એપ્રિલે ભ. મહાવીર દિગંબર જૈન હાઈપુરુષની જયંતી પ્રસંગે કેદીઓને મુકત કરવાને સ્કુલના વિદ્યાથીઓએ દહેજ પ્રથા અંગે વેધક આ પ્રથમ અવસર છે. નાટક ભજવ્યું. ૨૬મીએ અખંડ નવકાર મંત્રને ૨૪મીએ રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી રાજ- જાપ કરાય. ર૭મીએ રાજ્યના કૃષિ પ્રધાન ડે કુમાર દેવેન્દ્રસિંહે વિરાટ મેદનીના જયનાદ વચ્ચે ચન્દ્રમણિ સિંહની અધ્યક્ષતામાં ગાંધી મેમોરિયલ જૈન ધ્વજ ફરકાવ્યું. ત્યારબાદ શિક્ષણ પ્રધાનની હાલમાં સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ થયે. કેન્દ્ર સરકારના અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા મળી. બપોરે નીકળેલ સેન્ચ એન્ડ ડ્રામા ડીવીઝન, ઈમ્ફાલ કેન્દ્ર ભગવાનના શેભાયાત્રામાં તમામ ધર્મ અને જાતિના લોકોએ જીવન અંગે નૃત્ય નાટિકા ભજવી. જૈન વિકાસ ઉમંગભેર ભાગ લીધે યાત્રામાં રાજસ્થાની નૃત્ય મંડળે “દીવાન અમરચન્દ ” નાટક રજુ કર્યું. શીલેગ : નોર્થ ઈસ્ટન હિલ યુનિવર્સિટીના ઉપકુલપતિ ડે. ચન્દ્રન ડી. એસ. દેવાનસેને ભગવાનના જીવન પર આલેચના ચકનું ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. આલેચના ચકની અધ્યક્ષતા પ્રાદેશિક સમિતિના કાર્યાધ્યક્ષ શ્રી ભંવરલાલ સરાવગીએ કરી હતી. આ વર્ષમાં અત્રે દિગંબર જૈન ચઢ્યાલયની સ્થાપના કરાઈ તૈEદટ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ક શ્રી મહાવીરાય નમઃ પ્રભુ દરશન સુખ સંપદા, પ્રભુ દરશન નવ નિધ, પ્રભુ દરશનથી પામીએ, સકલ પદારથ સિધ. ક ક ક એ. પી. ઈન્ડસ્ટ્રીઅલ મેન્યુ. કાં. ક ક ક . 0 ઉત્પાદક 0 સ્ટેનલેસ પાઈપ ફીટી ન ૦ બેન્ડ ૦ ઈલએસ ૦ રીડયુસર્સ સ્ટબેન્ડસ 2 કપલીંગ વગેરે. ૦ ૧૫, જે. કે. ચેમ્બર. ૦ ૭૭, નાગદેવી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩ ફેન ઃ ૩૨૪૪૧૫ સા વિદ્યા યા વિમુકતયે... પઢમં નાણું એ દયા. પ્રથમ જ્ઞાન ૫છી અહિંસા... વિદ્યા પ્રસારના પવિત્ર યજ્ઞમાં કર કર શ્રી પાર્શ્વનાથ જૈન છાત્રાલયને કર કર કર કર ૦ માલવાડા : ૩૮૩૦૩૯ ૦ જિલા જાલોર : રાજસ્થાન તન-મન-ધનથી સોગ આપે. ૦ શુભેચ્છાઓ સાથે ) મે. અરવિંદકુમાર ભરતકુમાર AMULS' ચાદરોના નિર્માતા ] ૦ ૨૫, ગણેશવાડી, મૂળજી જેઠા મારકેટ ૦ મુંબઈ-૪૦૦-૦૨ : કેન : ૧૭૫૮ CLR : SELLERS કર ક | Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * વિકાસના પગથિયાં * * * ૦ અને કમરહિત સ્થિતિથી મોક્ષ 0 કર્મોના નાશથી કમરહિત સ્થિતિ ૦ તપથી પહેલાંના કર્મોનો નાશ ૦ આ સ્ત્રાવના રે કા ણ થી ત ૫ 0 સંય મ થી આ સ્ત્ર વનું રે કાણ 0 ખા ણ થી સંયમ ૦ વિજ્ઞાનથી પચ્ચકખાણની ભાવના 0 તત્ત્વજ્ઞાનથી વિશિષ્ટ વિજ્ઞાન (બંધ) 0 ધ મિશ્ર વ ણ થી તત્ત્વજ્ઞાન ૦ સ ત સં ગ થી ૫ મે ૨ વ ણ શાહ પ્રેમજી ભીમજી || ૭૫૩, સર વિઠલદાસ ગલી | મુ ળ છે જે ઠા મા ર કી ટ | મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨ | ફન : ૩૧૦૭૨૯ www Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુમુક્ષુ આખા જગતને સમભાવથી તુવે, ફાઈ મારે તા ક્રોધ ન કરે, Jain Educationa International બધાં પરિષહાને સમભાવથી સહે અને ૦ કરૂણા અનંતરાય હિરાચંદ શાહ ૦ છઠે માળે ૦ માનવમંદિર રોડ ૦ વાલકેશ્વર તે કાઇને પ્રિય અને કાઇને અપ્રિય ન કહે, કાઈ કડવા વેણ કહે તા ગુસ્સે ન થાય, For Personal and Private Use Only ફાઈ પ્રકારને કાલાહલ ન કરે. ૦ મુંબઈ-૪૦૦-૭૦૬. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિવાણ રાષ્ટ્રીય સમિતિની બેઠકમાં, સાધુ સમા કલ્યાણક મહત્સવની દેશ-વિદેશમાં જે ઉજવણી ચારીના કારણે તેઓશ્રી ઉપસ્થિત નહાતા રહી થઈ તેમાં સૌપ્રથમ ઉજવણીને મંગલ પ્રારંભ શક્યાં છતાંય પિતાના પ્રતિનિધિને એ બેઠકેમાં કરવાને યશ પરમ પૂજ્ય શાસનપ્રભાવક વ. મોકલીને તેમજ સંબંધિત અધિકારીઓ અને આચાર્યશ્રી વિજય મોહનસૂરીશ્વરજી મહારાજના આગેવાને સાથે સતત પત્રવ્યવહાર કરીને તેમજ પટ્ટધર પરમ પૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજયપ્રતાપસૂરી- મુંબઈમાં તેઓશ્રીને નિવત્સવ સંબ ધી મળવા શ્વરજી મહારાજના પટ્ટધર પરમ પૂજ્ય આચાર્ય આવેલા રાષ્ટ્રીય સમિતિ અને મહાસમિતિના શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહારાજના શિષ્યરત્ન સૂત્રધાર સાથે અથાક બેઠકે જીને પૂજ્યશ્રીએ પૂજ્ય સાહિત્ય-કલારત્ન મુનિરાજશ્રી યશોવિજયજી તબિયતને પણ હોડમાં મૂકીને સમ્યફ માર્ગદર્શન મહારાજના ફાળે જાય છે. આપ્યું હતું ૨૫૦૦મા નિર્વાણ મહત્સવ અતિથિ વિશેષ પદની આ વર્ષને સત્તાવાર પ્રારંભ ૧૩ વિરાટ જવાબદારીમાં તેઓશ્રીને નવેમ્બર ૧૯૭૪થી થયે. આના છ તેમના પૂજ્યપાદ આરાધ્ય ગુરુમહિના અગાઉ ૧૫ જૂન ૧૯૭૪ના રોજ પરમ | દે પરમ પૂજ્ય જ્ઞાનવૃદ્ધ, વયેવૃદ્ધ આચાર્યશ્રી પૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહારાજ || વિજયપ્રતાપસૂરીશ્વરજી મહારાજ તથા યુગદીવાકર તથા પૂજ્ય મુનિશ્રી યશોવિજયજી મહારાજની | પરમ પૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજયધમસૂરીશ્વરજી મહાપ્રેરણા અને માર્ગદર્શન હેઠળ મુંબઈમાં “તીથલ | રાજના મંગલ આશીર્વાદે તેમજ માર્ગદર્શન પૂર્વક કર ભગવાન મહાવીર ચિત્રસંપૂટ' નામના સચિત્ર | હાદિક સહકાર મળ્યું હતું. ગ્રન્થની નીકળેલ ભવ્ય રથયાત્રાથી નિર્વાણ મહા- મહારાષ્ટ્ર સરકારે તે પિતાની મર્યાદામાં રહી ત્સવને મંગલ શંખનાદ કુંકાયે. રાજકિય સ્તરે રાજ્યભરમાં નિવણત્સવની શાનદાર આ શોભાયાત્રાના બીજા દિવસે પૂજ્ય ગુરુ ઉજવણી કરી. પરંતુ પૂજય આચાર્ય ભગવંતશ્રી વયેની નિશ્રામાં મુંબઈમાં જાયેલ શાનદાર | વિજયપ્રતાપસૂરિજી મહારાજ, પૂજ્ય આચાર્ય દેવ ઉદ્દઘાટન સમારંભે, મંગલ પ્રારંભ ઉત્સવને, ભવ્ય શ્રી વિજયધર્મસૂરિજી મહારાજ, સાહિત્ય-કલારત્ન યશકલગી ચઢાવી. આ જ સમારંભમાં નિર્વાણ મુનિશ્રી યશોવિજયજી મહારાજ અને તેઓના મહોત્સવ બને પૂજ્ય ગુરુવર્યોએ ભારે ઉત્સાહ અને ! શિષ્ય-પ્રશિની મંગલ પ્રેરણા અને માર્ગદર્શન આજનપૂર્વક ઉજવવાની જોરદાર હાકલ કરી. હેઠળ બૃહદ્ મુંબઈમાં નિવાણું વર્ષમાં જે કેટલાક અત્રે યાદ રહે કે પૂજ્ય સાહિત્ય-કલારત્ન તે આ પ્રમાણે છે – ચિરસ્મરણીય પ્રચારાત્મક અને નિર્માણ કાર્યો થયા મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ, નિર્વાણ | ૧. વિવિધ ક્ષેત્રની જૈન–અજૈન ભાઈ-બહેને મહોત્સવ ઉજવણી માટે રચાયેલ રાષ્ટ્રીય સમિતિ- || ની બનેલી ભગવાન શ્રી મહાવીર ચિત્રમય જીવનના માનવતા અતિથિવિશેષ પદે બિરાજીત થયા ગ્નન્ય પ્રકાશન સમારોહ સમિતિની રચના. હતા. આ મહત્વના પદની ભારે મેટી જવાબદારી | ૨. મુંબઈમાં તા. ૧૫ જૂનના રોજ “તીર્થ તેઓશ્રીએ મુંબઈમાં અપ્રમતભાવે બિરાજીને ભારે | કર ભગવાન મહાવીર ચિત્રસંપૂટની દબદબાભરી સફળતાથી બજાવી. જ્ઞાનયાત્રા, ન હતા પચીસ : Rs 1 વાન મહાવી નViણમજોર કઇ છે ક્ર માદિતા વિશેષાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તા. ૧૬ જુને બિરલામાતુશ્રી સભા- વિવિધ કલ્યાણકાના પ્રસંગે અનેક સ્પળાએ રમગારમાં વિશાળ આજનપૂર્વક અને દોલ્લાસથી હર્ષક ભવ્ય અને વિરાટ રથયાત્રા નીકળી. ઉજવાએલે અવિસ્મરણીય ચિત્રસ પૂરને ઉદ્ઘાટન મલાડ [ નીકળેલ રથયાત્રામાં શ્રાવકોએ હાથે રથ સમારોહ. ખેંચ્યા. ૪. નિર્વાણુ વર્ષના પ્રારંભ અને પૂણહતિ ૦ પાંચેય કલ્યાણક પ્રસંગે અનેક જિનમંદિરમાં પ્રસંગોએ “મુંબઈ સમાચાર અને અન્ય દરેક આત્મભર અને આત્મહર આંગી થઈ. પની પ્રગટ થયેલ વિશિષ્ટ પૂતિઓ. મહાવીર ૦ શાંતિનાત્ર, સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન સહિત ત્રણથી જીવનપ્રસંગોને અનુરૂપ લાઈડિને કાર્યક્રમ. આઠ દિવસના ઓછા થયાં. ૫. પ્રિન્સ ઓફ વેલ્સ મ્યુઝિયમમાં પ્રદર્શન ૦ ૬૪ ઈન્દ્રો, પ૬ દિકુમારી સહિતના બહ૬ જાયું. જે ભગવાન મહાવીર ચિત્રસંપૂટના જ સ્નાત્ર મહત્સવ થયા. ચિત્ર ઉપરના વિશાલકાય ફોટોગ્રાફથી, વિવિધ ૦ ૨૫૦૦ સાથિયા કરાયા. ભાષામાં આપવામાં આવેલા પરિચયથી તેમ જ ૦ ૨૫ દિવસ મૌનથી સાધના થઈ વેતામ્બર, દિગમ્બરના તીર્થો, પ્રાચીન મૂર્તિઓ, ૦ એક લાખ આઠ હજાર લેગસને કાઉસ્સગ્ન હસ્તલિખિત પ્રતે, જેને સંસ્કૃતિના પ્રતિક સાથેનું ભવ્ય અને આકર્ષક બન્યું હતું. ૦ વિવિધ તપ અને વ્રતના નિયમ લેવાયા. બાળ૬. ઉજવણીના પ્રારંભમાં લાખ માણસેથી કે એ દીવાળીમાં ફટાકડા નહિ છૂટવાની પ્રતીક્ષા ઊભરાતી નીકળેલ વિરાટ રથયાત્રા. લીધી. ૭. તા. ૨૩ એપ્રિલ ૧૯૭૫ના જન્મકલ્યા ૦ ૭૨ ગહુંલીઓ થઈ શુકન નીકળેલ ભવ્ય વરઘોડે. • ૨૪ લેગસ્સના અખંડ જાપ થયા. ૮. મુંબઈ, ઓગસ્ટ ક્રાંતિ મેદાન [ગેવા ૦ રંગેળીમાં તે મુંબઈએ વિકમ નંધાવ્યું. લિયા ટેન્ક માં પાંચ કલ્યાણકની રચનાઓ સાથેનું જન્મ, દીક્ષા, કેવળજ્ઞાન અને નિર્વાણ કલ્યાણક મહાવીરનગર'. પ્રસંગે બૃહદ્ મુંબઈમાં ઉપાશ્રય અને સ્થાનકે માં ભગવાન મહાવીરના જીવન પ્રસંગેની ૯ મુંબઈ–વાલકેશ્વર, શ્રી આદીશ્વરજી દેરાસરના પટ્ટાંગણમાં “પ્લાટર ઓફ પેરિસમાંથી આબેહૂબ આકર્ષક રંગોળીઓ થઈ. બનાવેલ વિશાળ પાવાપુરી જિનાલય. ૦ કેટલેક સ્થળે ભગવાનના જીવન પ્રસંગોની હરતી-ફરતી રચનાઓ થઈ ૦ ઘાટકોપરની સર્વોદય હોસ્પીટલની વિશાળકાય મહારાષ્ટ્ર એટલે પૂજ્ય સાધુ-સાધ્વી ભગ- જગ્યામાં ર૭ ફૂટની ઊંચી કાયોત્સગ (અગાવંતેના સતત ચરણસ્પર્શથી પાવન બનેલી ધરતી. સન) મુદ્રાવાળી આરસની ભવ્ય મૂર્તિની ચારેય ફિરક ના પૂજ્ય શ્રમણ અને શ્રમણ ભગ- પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી. આ મૂતિ પરમપૂજય વંતની પવિત્ર નિશ્રામાં રાજ્યભરમાં અનેકવિધ આચાર્યશ્રી વિજયપ્રતાપસૂરીશ્વરજી મહારાજના અનુષ્ઠાપૂર્વક આ ઐતિહાસિક અવસરની ઉપાસના ઉપદેશથી અને પરમપૂજય આચાર્યશ્રી વિજયથઈ. રાજકિય સ્તરે અને જિલ્લા સ્તરે તે અનેક ધમંસૂરીશ્વરજી મહારાજના પ્રબલ સહકારથી નાના મેટા શહેરમાં રથયાત્રાઓ, પ્રભાતફેરી તૈયાર કરવામાં આવી. આ મૂર્તિના શિલ્પની અને જાહેરસભા આદિનું આયોજન થયું. આરાધ્ય આકૃતિનું આયેાજન સ્મૃતિશિલ્પના મામિક અને પૂજ્ય સાધુ-સાધ્વીગણની છત્રછાયામાં પણ અભ્યાસી પૂજ્ય મુનિશ્રી યશોવિજયજી મહા : : : ૯ *- - ૧૭૮ - - શ્નracle 27 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ♦♦ મુંબઇએ ઉજવણીની સૌપ્રથમ કરેલ પહેલ ૦૦ રાજે કયુ" હતું. શ્વેતામ્બર સંધમાં આટલી મેટી મૂર્તિ આ પહેલી જ સ્થાપિત થઈ. વિદ્વાનથક્તા પન્યાસપ્રવર શ્રી પદ્મસાગરજી મહારાજની પ્રેરણાથી નિપાણીમાં વીસ વીસ દિવસ સુધી કતલખાના અંધ રહ્યા. ૦ રાષ્ટ્રીય સમિતિના અતિથિવિશેષ, સ્થા॰ જૈન શ્રમણુ સંઘના પ્રમુખવિશેષ આચાય સમ્રાટ પૂજ્ય આચાર્ય'શ્રી આનંદઋષિજી મડુ રાજા અનુરોધથી બૃહદ્ મુ ંબઈનાં સમગ્ર સ્થાનકવાસી જૈન સધાએ પર્વાધિરાજ પર્યુષણાપત્રની આરાધના બીજા ભાદરવામાં કરવાના નિર્ણય ક. . જીવદયા અને અભયદાનના કામે થયાં. સાધમિક ભક્તિના કુંડા થયાં. 0 ૦ હોસ્પીટલેામાં હજારા દરતીઓને ફળ અને ઢવા હેચાયા. ૦ ગરીબને ભેજનદાન અપાયા. દુષ્કાળ રાહત અને માનવ રાહતના કુંડા થયાં. પૂજય સાધુ-સાધ્વી ભગવતેની પ્રેરણા ઉપરાંત કેટલીક સંસ્થાઓએ પણ સ્વત ંત્ર રીતે (નર્વાણુ વર્ષ'ની ઉજવણી કરી. તે આ પ્રમાણે છે : . મુંબઈનાં શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયે ‘ન્યુ ડાકયુમેન્ટસ ઓફ જૈનીઝમ ગ્રંથ 'નું પ્રકાશન О કર્યું". મુંબઈમાં ‘ અનેકાંત યુવક સ ંઘે’ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ અંગે વ્યાખ્યાનમાળાઓ ચેાજી. • કલા ભારતી [મુંબઈ]એ ભક્તિ સંગીત, કીતન, નવકારમંત્ર, ભકતામર સ્તોત્રનું પ્રશિક્ષણ આપ્યું. . ---- Jain Educationa International ચિત્રસ પૂટનું ભવ્ય પ્રકાશન ૦ દિગમ્બર જૈન નવયુવક સંઘે ભગવાન શ્રી મહાવીરનાં જીવન પ્રસગાની રંગેલી સ્પર્ધા ચેાજી. આ સ્પર્ધામાં શ્રેષ્ઠ રંગલીના નિય આપવાની જવાબદારી વેતામ્બર સાધુ પૂજય મુનિશ્રી યશેાવિજયજી (રા.સના અતિથિવિશેષ) મહારાજે સ્વીકારી હતી. નિર્વાણુ મહત્સવના નિમિત્તે અને સંપ્રદાયા વચ્ચે આ રીતે ધાર્મિક સ્નેહસંપર્કની વૃદ્ધિ થઈ. HIS ૦ પંજાખ જૈન ભ્રાતૃસભાના ઉપક્રમે કવિસ'મેલન ભરાયું. ઘાટકીપર સ્થાનકવાસી જૈન સ્વયંસેવક મળે વકતૃત્વસ્પર્ધા ચાજી. p ૦ અખિલ ભારતીય અનેકાંત સાહિત્યકાર પરિ ષદે (જબલપુર) કવિસંમેલન યેજ્યુ. વિશ્વ હિન્દુ પરિષદે પેાતાના મુખપત્ર ‘હિન્દુ વિશ્વના દળદાર વિશેષાંક પ્રકટ કર્યાં. અખાબારી પૂતિ એના વૈવિધ્યભર્યા પ્રકાશના ૦ ગમ A O • ભારત જૈન મહામડળે જૈન ધર્મની પરિચય પુસ્તિકાઓની શ્રેણી શરૂ કરી. ૦ શ્રી જૈત શ્વેતામ્બર કાન્ફરન્સ તરફથી નિર્વાણુ વર્ષમાં ‘જૈન' [ભાવનગર ] સાપ્તા હૅકમાં નિયમિત પૂર્તિ પ્રકટ થઈ. વિપુલ સાહિત્ય વિતરણ માધ For Personal and Private Use Only ૧૭૯ - રા Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અત્રે સવિશેષ ધ લેવી જોઈએ કે શ્રી જેન જિલ્લાઓમાં. વેતામ્બર કેન્ફરન્સ, શ્રી અ.ભા. દિગમ્બર જૈન D મહાવીર ભવને તીર્થક્ષેત્ર કમિટી, સ્થાનકવાસી જૈન કેન્ફરન્સ, શ્રી શોલાપુર, તેડાપુર, વાં. જૈન શ્વે. તેરાપંથી સભા, શ્રી ભારત ને મહા આ ઉપરાંત શોલાપુરમાં “જૈન મ્યુઝિયમ, મંડલ આદિ સંસ્થાઓએ સુમેળભર્યા સહકારથી નાગપુરમાં અને કેટહાપુરમાં “મહાવીર ઉદ્યાન નિવણવર્ષની ઉજવણી સંયુક્તપણે ઉજળી કરી હતી. યવતમાલમાં “જૈન વિદ્યા કેન્દ્રના નિર્માણ આ મંગલ વર્ષમાં રાજ્યભરમાં, નાના-મોટા કાય પણ થયા. પૂના, કેલ્હાપુર અને સાંગલી શહેરમાં, ખાસ કરીને મુંબઈ, પૂના, નાગપુર, જિલ્લામાં તે અનેકવિધ મહત્ત્વાકાંક્ષી યેજસાંગલી, કેલ્હાપુર, જલગાંવ, વધ, અહમદનગર, નાઓ બની છે. પૂનાની સમિતિએ રૂા. ૩૦ નાંદેડ, શેલાપુર, ધુલિયા, ઔરંગાબાદ, થાણામાં લાખની ચેજના બનાવી “મહાવીર આરોગ્ય ઐતિહાસિક અને અભૂતપૂર્વ રથયાત્રાએ નીકળી. ધામ”, “જૈન ચેર' વગેરે કરવાના નિર્ણ રાજશ્ચિસ્તરે અને સંસ્થાકિય ધેરણે જાહેરસભાઓ લીધા છે. થઈ. પ્રભાતફેરીના આજને થયાં. નાગપુર અને મુંબઈમાં નિઃશુષ્ક નેત્રશિબિરે ૦ રાજયમાં પ્રચારાત્મક અને નિર્માણ કાર્યો જે જાઈ કંઈ થયા તે આ પ્રમાણે છે : ૦ મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય સરકારે નિર્વાણ વર્ષની I અખબારી પૂર્તાિઓ ઉજવણીમાં ઉમંગથી સક્રિયપણે ભાગ લીધે, મુંબઈ સમાચાર, જન્મભૂમિ, જનશક્તિ, માનનીય રાજયપાલની સંરક્ષકતામાં અને મુખ્ય તરુણુ ભારત, સાધના, લેકસ્વરાજ્ય, નવભારત મંત્રીશ્રી વી. પી. નાયકની અધ્યક્ષતામાં મહારાષ્ટ્ર ટાઈમ્સ, ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયા, ઇલસ્ટ્રેટેડ વિકલી, ધમયુગ, ફેમિના વગેરે. રાજ્ય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ મહા1 પ્રદશને ત્સવ સમિતિની તેમજ ૨૬ જિલલાસ્તરીય સમિતિ ઓની રચના થઈ પૂજ્ય મુનિશ્રી યશોવિજયજી સંપાદિત, ગોકુળ. કાપડીયાના ચિત્રોનાં કે તે ચિત્ર ઉપરથી ૦ રાજ્યસરકારે એક વરસ માટે રાજયભરમાં અાધારીત વિવિધ માધ્યમ પર કરેલા વિશાળ વન્ય પશુ-પક્ષીઓનો શિકાર પર પ્રતિબંધ કાય ચિત્રનાં પ્રદર્શને મુંબઈ પ્રિન્સ ઓફ મૂક્યા જન્મ, દક્ષા, કેવળજ્ઞાન અને વેલ્સ મ્યુઝિયમમાં તેમ જ મઝગાંવ વિલેપાલ, નિર્વાણુ વર્ષના પ્રારંભ અને પૂર્ણાહુતિનાપૂના, થાણા, નાગપુરમાં યોજાયા. એમ પાંચ દિવસેએ રાજ્યભરના તમામ કતલપરિસંવાદ અને વ્યાખ્યાનમાળા ખાનાઓ બંધ રાખવાને આદેશ આપ્યો. મુંબઈ, પૂનામાં. ૦ નિર્વાણ મહોત્સવની ઉજવણી માટે રૂા. દસ લાખની રકમ ફાળવી. તે આ પ્રમાણે રૂા. T કવિ સંમેલનો પાંચ લાખ રચનાત્મક સેવા કાર્યો માટે, રૂા. મુંબઈ, ઘાટકોપર, સાંગલી અને શેલાપુરમાં ત્રણ લાખ પ્રચાર અને કીર્તિસ્થંભ આદિ બહુભાષી સાહિત્યસંમેલન. નિર્માણ અને સમારેહ સંબંધી પ્રચાર સાહિકીર્તિસ્તંભ ત્ય અને સભાના આયોજન માટે અને રૂા. મુંબઈ-મલબારહીલ, પૂના, બારામતી, નાંદેડ, બે લાખ રાજયના વિદ્યાલય, વિશ્વવિદ્યાલયે નીરા, ફટન, શેલાપુર, વિદર્ભના તમામ તેમજ વાચનાલયેમાં સાહિત્ય વિતરણ માટે. પtIENT: VIRAMGARBક સ્માતioMS8NI 2 LજWS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રચનાત્મક અને પ્રચારાત્માક કાર્યાના અનેક આયેાજના ૦ મહારાષ્ટ્ર રાજયે પબ્લીકને જાણુ કરવા અને મહારાષ્ટ્રભરમાં ઉત્સાહ જગાડવા વિવિધ ભાષાઓમાં હજારા પેસ્ટરો બહાર પાડયાં. ૦ ભગવાન મહાવીરના ચિત્ર અને ઉપદેશ સાથેની સચિત્ર ડાયરીનું પ્રકાશન કર્યુ. તેમજ પોતાના મુખપત્ર “લેાકરાજય”ના મરાઠી, અંગ્રેજી અને ઉર્દુ એમ ત્રણ ભાષામાં કાટીના વિશેષાંકા પ્રગટ કર્યાં. ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશના મીતાક્ષરી પરિચય આપતાં હજારો ફૉલ્ડરો વિવિધ ભાષામાં બહાર પાડયા. રાજયની લાયબ્રેરીએ માટે જૈનધમ ને લગતાં પુસ્તકે હજારો રૂપિયાનાં ખર્ચે ઉત્તમ રાજય તરફથી ખરીદીયાં. ૦ મુખઈ શહેર સુધરાઈએ મુંબઈનાં પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ અને લુહારચાલને જોડતા ચાકને ‘વધમાન ચેક’નું નામ આપ્યું. અન્ય શહેર સુધરાઈ આએ પણ કેટલેક સ્થળે મુખ્ય માગને ‘મહાવીર મગ'ના નામ આપ્યાં. અને આ નિમિત્તે સભાઓ પણ ચાજાઈ. વિશાળ અને વિરાટ રથયાત્રા અને જાહેર કાર્યક્રમામાં (રથ્યાત્રા, જાહેરસભા, પ્રદર્શન) રાજકિય પ્રધાન, રાજકિય નેતાએ તેમજ વિશિષ્ટ જૈનેતર વ્યક્તિઓએ પણ હાજરી આપી અને પેાતાના પ્રાસગિક પ્રવચનમાં ભગવાન મહાવીરને ગુણાનુવાદ કરી તેઓશ્રીના મહાન સિદ્ધાન્તાને અજલિ આપી અને તેમના ઉપદેશાને જીવનમાં ઉતારવાનું ઉદ્બોધન કર્યુ”, આમ પૂજય સાધુ-સાધ્વીજી ભગવંતની ૦ આકશવાણી અને ટેલીવીઝનનાં મુબઈ કેન્દ્રો-પ્રેરણાથી અને નિશ્રામાં તેમજ મહારાષ્ટ્ર સરકારના સહુયાગથી અને જૈનસમાજના અગ્રગણ્ય નેતાએ ચારેય ફિરકાના આગેવાનાના સંગઠિત સહકાર અને ઉત્સાહથી રાજયભરમાં નિર્વાણુ મહત્સવની ઉજવણી, રાજયના જૈન ઇતિહાસમાં એક સાનેરી પરથી જૈનધમ અને ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ અંગે અવારનવાર સંગીતના, વાર્તાલાપના, નાટકના વગેરે કાય'ક્રમા પ્રસારિત કર્યાં. ટેલીવીઝન કેન્દ્ર સમારોહની ઉજવણીના દૃશ્ય. તે જ દિવસે પ્રેક્ષકાને બતાવ્યા. પ્રકરણ લખી ગઈ. શાનદાર અને યાદગાર પદયાત્રા Jain Educationa International નિર્વાણુ મહત્સવ નિમિત્તે ખાસ તૈયાર થયેલ અને બહુમાન્ય “ જૈન ધ્વજ " તેમજ “ જૈન પ્રતીક”ના જૈને એ હાંશે હાંશે છૂટથી ઉપયોગ કર્યાં. દુકાના અને ધરો પર તેમજ સંસ્થાઓના મકાનો પર, મેટરાપર ‘ જૈન ધ્વજ” લહેરાયેા. તેનાં તારણા બાંધ્યા. અને ખભા પર જૈન પ્રતીક’ લગાડીને લોકો ધૂમ્યા. વાહનો ઉપર પણ સ્ટીકર લગાય. આ પ્રચાર કાર્યાંના આયેાજનમાં પૂજય મુનિ શ્રી યશે વિજયજીના માગ'દર્શન અને સહકાર ખુબજ મહત્વનાં હતાં. ‘મહાવીરનગર’ મુંબઈમાં જન્મકલ્યાણકની અપૂર્વ ઉજવણી સંહારન પચીસ નિમ્બ્રોય, માહિતી વિશેષાંક For Personal and Private Use Only ૧૮૧ Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ સંરક્ષક કે માનનીય શ્રી રાજયપાલ, મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય પ્રમુખ : માનનીય શ્રી મુખ્યમંત્રી ચેરમેન શ્રી એ. એન. નામજોષી, શિક્ષામંત્રી ૦ સર્વશ્રી સત્ય છે વી. એસ. પાગે, પ્રમુખઃ વિધાન પરિષદ, મુંબઈ લક્ષ્મીપત ચોરડિયા મુંબઈ એસ. કે. વાનખેડે, પ્રમુખ રાજ્ય વિધાનસભા ચંદ્રભાન ડાકલિયા શ્રીરામપુર મધુકરરાવ ચોધરી, નાણામંત્રી જવાહરલાલ દદ યવતમાલ મહાવીર અધિકારી, સંપાદા: નવભારત ટાઈસ ધૂકલચંદ રૂપચંદ ઔરંગાબાદ મોતીલાલ અજમેરા ઔરંગાબાદ ભાલચંદ હિરાચંદ દોશી મુંબઈ રામકૃષ્ણ બજાજ મુંબઈ અમૃતલાલ કાળીદાસ દોશી એસ. સી. બાફના નાગપુર જે. એચ. દોશી પી. ડી. બાફના દહાણ એમ. એમ. પ્રવ સુવાલાલ છગનમલ બાફના ધુલિયા રૌનકરણ ફતેહપુરિયા એડવોકેટ કાંતિલાલ રતનલાલ બાંઠિયા પનવેલ નવલમલજી ફિરોદિયા પૂના માનસિંહ વેદ મુંબઈ હુકુમચંદ મગનલાલ ગહનકોટી નાગપુર ઝેડ. આઇ. વૈદમુથા ધૂલિયા વાડીલાલ ચત્રભૂજ ગાંધી મુંબઈ ભકુલાલ બાંઠિયા પરભણી દીપચંદભાઈ એસ. ગાડી ધર્મવીર ભારતી, સંપાદક: ધર્મયુગ મુંબઈ સૂરજમલ ગેઠી શિવાજી રાવ ભેસલે લિટન સાહ એવાં પ્રસાદ જૈન ખીમજી એમ. ભુજપુરિયા મુંબઈ વીરેન્દ્રકુમાર જૈન સી. યુ. બોરા નાગપુર શ દલાલ જૈન વિજયરાજ ફતેહચંદ બરમેયા નાસિકસીટી જે. એસ. ઝવેરી ચંદુલાલ કસ્તુરચંદ મુંબઈ એમ. બી. કટારિયા કેશવરાજ ચૌગુલે એડવોકેટ સાંગલી સંપતમલ કૌતિયા દબા મલપા ચૌગલે કેટહાપુર ભદંતઆનંદ કૌશલ્યાયન નાગપુર શાન્તાબાઈ બાબુલાલ છાજેડ નાસિક આર. એમ. કાંટાવાલા મુંબઈ ઉત્તમચંદ હિરાચંદ છાજેડ ચાલીસગાંવ ધીરજભાઈ કાન્તિભાઈ કપાસી રૂખ વસાવ વાવડી કરંજ દુર્લભભાઈ કેશવજી ખેતાણી નરેન્દ્ર ચાવડી કરેજા બાબાસાહેબ ભાઉસાહેબ ખંજરી, કાન્તિલાલ ફુલચંદ ચેરડિયા પૂના એમ.એલ.એ. ઈચલકરંજી વધ 'A' શરતો મા તાપ પર નજર ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ માંતીલાલ કાઢારી ચંપાલાલ કોઠારી રમણુિકલાલ કાઢારી કેસરીમલ લલવાણી આર. એમ. વિત્તે ભાગચંદ મેાતીલાલ લેાઢા એસ. ખી. લુણાવત મેાહનલાલ લૂકડ નથમલ સાગરમલ લુકડ પારસમલ લૂનિયા અરિવંદ મતલાલ લીલાબાઇ મન્ટ, એમ. એલ. એ. સુમતિષેન મારારજી જવાહરલાલ સુનેત કનકમલ મુનાત રતિલાલ એમ. નાણાવટી આર. પી. નાથ આપાસાહેબ ખી. પાટીથ ખી. એસ. પાટીલ, એમ.એલ.એ. ખી. બી. પાટીલ ખાલ પાટીલ ખાણુભાઇ પમાર શાંતિનાથ પાટની અમૃતલાલ પેકરા ઉત્તમચંદ ત્રીકમદાસ પે।કરા હેમકુમારજી પારવાલ જીવંતલાલ પ્રતાપસી રિષભદાસ પી. રાંકા પદ્મ કર્ણાવત Jain Educationa International પુના 33 31 પૂના મુંબ′ માલેગાંવ મુંબઈ પૂના જલગાંવ જામના મુંબઈ પુના મુંબઈ અમરાવતી પૂના મુંબઈ ઓર’ગાબાદ સતરા ત્રિવાને કાલ્હાપુર મુ*બઇ અલ્હાપુર 70 ધાર પૂના કામ્પટી મુંબ′ 93 જયસિંગપુર 'પાલાલ સ'કલેરા સૌભાગ્યચંદ મેાહનલાલ સચેતી સૂરજમલ સંધવી ડી. સી. શાહ કુસુમબહેન મેાતીચંદ શાહ ચીમનશાલ સી. શાહ મેાતીલાલ વીરચંદ શાહ પદ્મશ્રી સુમતિખાઈ શાહ વિધીચ' સેઠિયા વધમાન પી. શાસ્ત્રી 1. જે. આર. શાહ પેાપટલાલ આર. શાહ પૂના પ્રેમજી નાગજી શાહ નાગપુર ચારુત્ત ચતુરભાઈ શાહ. એમ. એલ.એ. સાંગલી માલેગાંવ શાલાપુર જાલના શાલાપુર નાસિક મુંબઇ પૂના શાભાચંદ હિરાચ ખુશવતસ`ગ કન્ડેયાલાલ મેાતીલાલ તૌરા ભવનલાલજી તેજાની શ્રીમલ વાલચ' એમ. થાઈ વૈજ્ઞ ખીમચક્ર મગનલાલ વારા જાલના મલકપુર પૂના મુંબઇ For Personal and Private Use Only " મુંબઇ સચિવ, શિક્ષણ વિભાગ, મહારાષ્ટ્ર સરકાર યુ. ટી. મેલાન્દે, ઉપસચિવ શિક્ષણ વિભાગ મહાનિર્દેશક, સૂચના અને જનસંપક વિભાગ ડાયરેકટર એફ એજ્યુકેશન 70) ડેપ્યુટી ડાયરેકટર, મહારાષ્ટ્ર ઇન્ફોર્મેશન સેન્ટર ડાયરેકટર, એલ ઈન્ડીયા રૅડીએ, મુંબઇ ડાયરેકટર, સ્ટેટ ઇન્સ્ટીટયુટ ઓફ એજ્યુકેશન પૂના w નાગપુર મુંબઇ ધુલિયા મુંબઈ Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - TRUTH IS THE HIGHEST DIVINITY STANDARD ALKALI MAFATLAL CENTRE Nariman Point, BOMBAY-400-021 Phone : 25 86 08 Teler : Mafserv By 011-4240-4241 : Manufacturers of : ☆ CARBON TETRACHLORIDE ☆ CAUSTIC SODA ☆ CHLOROFORM ☆ ETHYL CHLORIDE ☆ CAUSTIC POTASH ☆ CHLORINE ☆ HYDROCHLORIC ACID ☆ METHYLENE CHLORIDE ☆ AND POTASSIUM CARBONATE. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દિહી અને મુંબઈમાં ઉજવાયેલ નિર્વાણ કલયાણકના પુનિત દિનની ઉજવણીની સંયુક્ત લાક્ષણિક તસ્વીર ભગવાન મહાવીર પરમામાને કેટી કેટી વ ઇના Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમગ્ર દેશમાં, ખાસ કરીને મુંબઈમાં ભગવાન મહાવીરની ૨૫મી નિર્વાણ શતાબ્દીની ઉજવણીનું સૌપ્રથમ મંગલાચરણ “તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવીર : ૩૫ ચિત્ર સંપૂટ' નામના ભવ્ય અને અદ્વિતિય ગ્રંથરત્નના ઉદ્દઘાટનથી થ. મહારાષ્ટ્ર રાજ્યના તે સમયના શિક્ષણ પ્રધાન શ્રી નામદેવ જોશીએ તા. ૧૬-૬-૭૪ના રોજ મુંબઇના બિરલા માતુશ્રી સભાગૃહમાં યોજાયેલા શાનદાર સમારંભમાં સંપૂટનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. આ એતિહાસિક અવસરની કેટલીક દસ્તાવેજી તસ્વીરે આ પછીના પાનાઓ પર રજુ કરી છે. લક ટ apના ' એ ની | તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવીર કેરાં જીવનનું -2 કારંવત તમારાહ! | દણ અને જ્ઞાની મઢ4 વિકતિ તથંકર બાદ રમણ પર ટા, હi ' ANNIE રયા , સામાન બાલાલના જ જ Sah તે ચિત્રસંપૂટના મુખપૃષ્ઠ અને ઉઘડતા પાનાની (તસ્વીર શકે. જ છે Jain Educationa Internationale For Personal and Private Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ ૦ શા ન યા ત્રા ૦ ૦ ૦ ચિત્રસ’પુતના ચિત્રકાર શ્રી ગોકુળભાઇ કાપડિયા પૂજય મુનિરાજશ્રીને ચિત્રસ પુટ અપ ણ કરે છે. મુંબઈ : તસ્વીર્ દન.... - સુ'બઈનાં રાજમાર્ગો પર નીકળેલ ચિત્રસપૂટની અભૂતપૂર્વ જ્ઞાનયાત્રા Jain Educationa International .... ૦ ૦ For Personal and Private Use Only સા ન ૪ યા ત્રા ૦ ૦ ૦ ચિત્રસ’પુટમાંની ચિત્રપટ્ટી અને પ્રતિકાના ચિત્રકાર શ્રી રમણિકભાઇ ડભાઇવાળા ચિત્રસપુત અપ`ણ કરે છે, ૩ Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જૈન:ચિત્રકલા નિદર્શન સમિતિના તથા સમારેહ સમિતિના મંત્રી શ્રી ચિતરંજન ડી. શાહ પ્રવચન કરી રહ્યા છે. સાહિત્ય અને કલાપ્રેમી બહેને ચિત્ર સંપૂરતું ગ્રંથ પૂજન કરી રહ્યા છે. વ્યાસપીઠ પર પૂજય ગુરુવર્યો અને આ સમારોહના સૂત્રધારે શ્રી ચંદ્રસેન જી. ઝવેરી શ્રી પ્રાણલાલ દેશી શ્રી ગોકુલ કાપડિયા શ્રી ધીરજલાલ ટોકરશી શાહની લાક્ષણિક તસ્વીર calleducatona international - For Personal and Private Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અને ધારા છે જાય નું અકે કામ तीर्थकर भगवान श्री महावीर कीर्तिम्भ SITE FOR BHAGAWAN SHREE MAHAVİR KİRTI-STAMEHA પૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજ્યધર્મસૂરિજી મહારાજ આદિ મુનિ |ભગવતેની નિશ્રામાં જાયેલ કીતિ સ્થંભના ભૂમિપૂજન પ્રસંગે 1. મુંબઈના મેયર શ્રી નાનાલાલભાઈ મહેતા પ્રવચન કરે છે. — ક -- - પૂજ્ય સાહિત્ય કલારત્ન મુનિરાજ શ્રી યશોવિજ્યજી મહારાજ સાહેબ કીર્તિસ્થંભના નિર્માણ માટે માર્ગદર્શન આપે છે. ૦ મા ૦ ૦ દશ ન ૦ ૦ ૦ ૨ મુંબઈ : તસ્વીર દશન -. • • • - - - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુંબઇના મશહુર હેંગિંગ ગાર્ડન પાસે મલબારહીલની એક જગા પર દિત્મ્ય વાતાવરણુ અને પવિત્ર મત્રોચ્ચાર વચ્ચે સૂચિત પ્રીતિ સ્થંભનું ભૂમિપૂજન કરતાં મુંબઇનાં મેયર શ્રી નાનાલાલ ડી. મહેતા અને તેમનાં ધર્મ પત્નિ શ્રીમતી ચ’પબહેન 7 ભૂમિપુજન § .... .... .... Jain Educationa International .... *** પાટલીપૂજન કીર્તિસ્થંભની જગ્યા પર ભૂમિપૂજન પહેલા પાટલાપૂજતની મંગળ ક્રિયા કરતાં શ્રી શાંતિભાઈ ગુઢરવાળા અને તેમના ધર્મપત્નિ તેમજ શ્રી બાબુભાઇ સીતાષચંદ્રજી અને તેમનાં ધર્મપત્નિ For Personal and Private Use Only *** મુંબઇ : તસ્વીર દશન Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કીર્તિસ્થંભના ભૂમિપૂજન બાદ પૂજ્યપાદ આચાર્ય દેવશ્રી વિજયધર્મસૂરિજી મહારાજ મુંબઈના મેયર શ્રી નાનાલાલ મહેતાને તીર્થકર ભગવાને . શ્રી મહાવીરઃ થD ૩પ ચિત્ર સંપૂટ” અર્પણ કરે છે. કીર્તિસ્થંભના પ્રેરક અને માગદશક અને ચિત્રસંપૂટના પ્રેરક, પ્રાજક અને સંપાદક પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ મેયર શ્રી નાનાલાલ મહેતા અને સુધરાઈ સભ્ય શ્રી રમણભાઈ અ કલેશ્વરિયાને ‘ચિત્રસંપૂટ’ અર્પણ કરે છે. મુંબઈ : તસ્વીર દર્શન ... ... ... ... ... . ••• • • ••• 9 • Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | માળો- સુગો- નો . ભગવાન મહાવીરનો આદેશ અભયદાન ભગવાન મહાવીરને પ્રાપ્ત થયેલ કેવળજ્ઞાન અને મહાનિર્વાણના સાધન રૂપ ત્યાગ, તપશ્ચર્યા, બ્રહ્મચર્ય, અહિંસા પાલનને અંતે તેમણે આપેલે મહામંત્ર “મા હણ” સમગ્ર વિશ્વના અનુદના કરનાર પણ કલ્યાણ માટેનું કલ્પવૃક્ષ છે. મહાપાપના ભાગી બને છે. શ્રી ભગવાન મહાવીરે તેને મુંબઈની શ્રી જીવદયા કાર્યાન્વિત કરવા અભયદાન, મંડળી અભયદાનના અનેક મૈત્રી અને કરૂણા ને કાર્યો કરે છે. ગુજરાતના જીવનને કાયમ નીરૂપે. છેલા ભીષણ દુષ્કાળ પ્રસંગે મહાવીરના તત્વજ્ઞાન મુજબ ભૂખે મરતાં ૫૦,૦૦૦ જાનસત્કાર્યો કરનાર-કરાવનાર વને ઘાસચારે આપી અને તેની અનુમોદના અભય બનાવ્યાં પણ તેનાં કરનાર પુન્યના ભાગી રૂા. પાંચ લાખના ખર્ચને બને છે તેમજ પાપકર્મ પોંચી વળવા અહિંસામાં કરનાર, કરાવનાર અને અવાજે... ' કે માનનાર જૈન સમાજ જે તેની પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ એ અભયદાનના કાર્ય માટે ઉદાર મદદ આપી અનુમોદના કરે તે જ મંડળી પણ અભય બને. જૈન પત્રના અધિપતિએ સહાયતા માટે ભલામણ કરી-કરેલી અનુદના માટે આભાર. • મુંબઈની શ્રી જીવદયા મંડળી ૦ ૧૨૩-૨૭, દયામંદિર, મુંબાદેવી રેડ :: મુંબઈ-૩ કાકા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . Cess મુંબઈ : નિવણોત્સવના | પ્રારંભમાં તા. ૧૫-૧૧-૭૪ [ભાઈબીજ]ના રેજ, અત્રે આવેલ મેદાનમાં રાજ્યના રાજ્યપાલ શ્રી અલિયાવર જંગના અતિથિવિશેષ પદે જાયેલી જાહેરસભામાં અધ્યક્ષ સ્થાનેથી રાજ્યના મુખ્ય મંત્રી શ્રી વસંતરાવ પી. નાઈ કે આખા વરસ માટે શિકાર પર પ્રતિબંધ મૂકવાની ઘોષણા કરી ભગવાનને ભાવભરી વંદના અપી. રાજ્ય નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ તરફથી જાયેલ આ વિરાટ સભામાં સર્વશ્રી અલિયાવર જંગ, વી. એસ. પાગે (સ્પીકર), ખુશવંતસિંહ (તંત્રીઃ ઈસટ્રેટેડ વીકલી), જી. એન. વૈદ (ન્યાયમૂતિ), મહાવીર અધિકારી (તંત્રીઃ નવભારત ટાઈમ્સ), કાંતિલાલ પદાર (મુંબઈના શેરીફ) આદિ રાજકિય અને સામાજિક આગેવાનેએ ભગવાનના જીવન અને સિદ્ધાંતે વિષે મનનીય પ્રવચને કર્યા. પુરુષોત્તમ ઉપાધ્યાય અને તેમના કલાવૃંદ જૈન ભજનો ગાય. - અત્રે યાદ રહે કે આવેલ | મેદાન પર પહેલીવાર જેનેની | મુંબઈ–વેલ મેદાનની | જંગી જાહેરસભા મળી. ૪૦ હેર સભામાં રાજ્યપાલ હજારથી વધુ જનમેદની થઈ હતી. અલીયાવર જંગ સહિત વ્યાસપીઠ પર ભગવાન મહાવીરની અનેક રાજકીય આગેવાની. દિવ્ય અને ભવ્ય બહુરંગી તસ્વીર ભગવાન મહાવીરને સાદર મૂકાઈ હતી. શ્રી લાલચંદ હીરાવંદના. ચંદભાઈએ ભગવાનને ફુલહાર ચડાવ્યા બાદ સભાની કાર્યવાહીને પ્રારંભ થયે. પ્રવચને બાદ રાજ્યપાલશ્રી, મુખ્ય મંત્રીશ્રી અને શિક્ષણ મંત્રીશ્રીને મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ સંપાદિત અને ગોકુલભાઈ કાપડિયા ચિત્રિત “શ્રી તીર્થંકર ભગવાન મહાવીર: ચિત્રસ પૂટ” તેમજ એક વેપારીભાઈએ તૈયાર કરાવેલ ભગવાન મહાવીરના ચાંદીના સિક્કા મુનિશ્રી યશેવિજયજી મ. તરફથી ભેટ આપવામાં આવ્યા. આ અગાઉ રથયાત્રાને અભૂતપૂર્વ વરઘોડે કચ્છી વીસા ઓસવાલ દેરાવાસી જૈન મહાજન, કચ્છી વીસા ઓસવાલ સ્થાનકવાસી જૈન મહાજન, કચ્છી દશા ઓસવાલ જૈન જ્ઞાતિ મહાજન તથા અ.ભા. અચલગચ્છ વિાધપક્ષ) વે. જૈન સંઘ અને જૈન વેતામ્બર કેન્ફરન્સ, અ. ભા. દિગમ્બર તીર્થક્ષેત્ર કમિટી, 'ಇ'ಕ ಕನ ણી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નસ フ અ.ભા. વે. સ્થાનકવાસી જૈન કાન્ફરન્સ, જૈન વે. તેરાપથી સભા, ભારત જૈન મહામ`ડળ, આત્માનંદ જૈન સભા તેમ જ ભગવાન મહુવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ કલ્યાણક મહોત્સવ સમિતિના ઉપક્રમે ભાતબજાર તથા ખાક મજારના દેરાસરેથી અપેારના ૧–૩૦ વાગે નીકળ્યા હતા. આ વિશાળ રથયાત્રામાં યુગદિવાકર આચાય શ્રી ત્રિજય ધસૂરિજી મહારાજ, આચાય. શ્રી શુભંકરસૂરિજી મહારાજ, મુનિરાજ શ્રી યશે વિજયજી મહારાજ ગણિવર્ય શ્રી જયાનન્દ વિજયજી મહુ રાજ મુનિરજશ્રી વાચસ્પતિવિજયજી મહારાજ, મુનિરાજશ્રી સૂર્યૉંદયવિજયજી મહારાજ આદિ શ્રમણભગવંતો તેમજ વિશાળ સાધ્વીગણ શૈાભા ૧૮૩ Jain Educationa International યમા થતાં ધર્મયાત્રા જીવંત ખની હતી. આ રથયાત્રામાં જુદી જુદી બગીમાં તેમ જ રથમાં ભગવાન મહાવીરની છબી, ઠંકા, નિશાન નાખત, ભગવાનની વાણીના એના, જૈનધ્વજ વગેરે શાલી રહ્યા હતા. જૈન પખવાજ ભાવના મડળ, હાઈસ્કુલ તથા કન્યા છાત્રા લયના વિદ્યાથી ભાઈ બહેનેા મેટી સંખ્યામા જોડાયાં હતાં. ખુલ્લા ખટારામાં ક.વી.ઓ. જૈન મહિલામંડળ, શીવરી જૈન મહિલા મંડળ, વીરભગીની મહિલામંડલ વડાલા, શ્રી મુનિસુવ્રત મહિલામંડળ – પારલા, શ્રી જીરાવલા પાર્શ્વનાથ મહિલામઢળ-ઘાટકાપર, શ્રી આદિનિ મહિલામ ઢળ માટુ ગા, શ્રી સુવિધિનાથ મહિલા મડળ-લાલબાગ, ક. વી. એ. મહાવીરના પ્રયાગ મહા વિ For Personal and Private Use Only મહારાષ્ટ્રમાં એક વર્ષ માટે શિકારપ્રતિબંધ સેવકાદળ, મુંબઈ, જૈન સ્વયંસેવિકા મંડળ વગેરેના સ્તવનના અને જયનાદોથી તેમ જ ભાઈએના દાંડીયારાસ અને ક્રિતગીતાથી ધતિની ભાગીરથી ચામેર વહીને સૌનાં અંતરને ગંગદ ખતવતી હતી. ભાતખજારથી શરૂ થયેલ આ વરઘેાડા મસ્જીદ બંદર, પાયધુની, ઝવેરીબજાર, પ્રિન્સેસસ્ટ્રીટ, ધેાખીતળાવ થઈને મહાત્સવના સ્થળ આવેલ મેદાન ઉતરી ખરાબર ચાર વાગે સભામાં ફેરવાઇ ગયા હતા. આખા રસ્તે અને બધી અટારીએ.અને મારીઓમાંથી બે લાખ ઉપરાંત ભાઈ-બહેનેાએ રથયાત્રાના દશન કર્યાં હતાં. આ રથયાત્રામાં પચ્ચીસહજાર માનવ મહેરામણુ જોડાતાં બે માઇલ લાંબી થઈ હતી. મુંબઈ જૈન સ્વયં સેવક મંડળનુ બેન્ડ, આત્મવલ્લભ જૈન સેવામંડળ-સાદડી [મુંબઈ]નું એન્ડ, Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બે લાખ લોકેએ બે માઈલ લાંબી નિરખેલ રથયાત્રા હીરસૂરીશ્વરજી જૈન સેવા મ ડળ સાદડી (મુંબઈ)નું બેન્ડ, હીરજી ભોજરાજ છાત્રાલયનું બેન્ડ, નેશનલ બ્રાસ બેન્ડ વગેરેએ સુંદર સફેદ રેલાવી શહેરને ગુંજતું કર્યું હતું. જેઓએ આ રથયાત્રા જોઈ, તેઓને માટે સદા યાદ રહી જાય એવો આ જીવનને હ્યા હતા. જાણે સમગ્ર વાતાવરણ ભગવાન મહાવીરના જયનાદથી ગુંજારવ કરતું હતું. સરઘસની વ્યવથા શ્રી મુંબઈ “ચિત્રપૂટ” અર્પણ જૈનસવયંસેવક મંડળના વેલંટીયર તથા મુંબઈ અને પરાના પૂજય મુનિરાજશ્રી યશોવિજયજી મહારાજ જુદા જુદા વેલટીયર ભાઈઓએ સંપાદિત “તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવીર સુંદર જાળવી હતી. રસ્તામાં ચિત્રસંપૂટને ગ્રન્થ રાજયપાલશ્રી અલિઠંડા-મીઠા પાણીની સગવડ રાખ પાવર જગને અર્પણ કરી રહેલા શ્રી જેના વાાં આવી હતી. રથયાત્રાની શ્વેતામ્બર કેન્ફરન્સના પ્રમુખશ્રી દીપચંદસફળતાને યશ કચ્છી સમાજના ભાઈ સવચંદભાઈ ગાડી બાર એટલો આગેવાન શ્રી નારાણજી શામજી માયાને ફાળે જાય છે. તેમણે સાંજના શિક્ષણ પ્રધાનશ્રી મુનિશ્રી યશોવિજયજી સંપાદિત ટુંકા સમયમાં રથયાત્રાની વ્યવ- શરદ પવારે અત્રેના મ્યુઝિયમમાં ચિત્રસંપૂટ ઉપરથી બનાવેલા સ્થા સતત પરિશ્રમ અને ચીવટ- જૈન ચિત્રકળા અને સ્થાપત્ય વિશાળકાય ફેટોગ્રાફે મુખ્યત્વે પૂર્વક પૂર્ણ કરેલ. પ્રદર્શન ખુલ્લું મૂકયું. એમાં પૂ. હતા. પ્રદશન ભવ્ય બન્યું હતું. | D D મુંબઈ, ઓવેલ મેદાનમાં જૈન મહેરામણ D D D. Jain Lavestions ont diena For Personal and Private Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વાલકેશ્વર : યુગદિવાકર રાષ્ટ્રપતિના ધમપત્ની શ્રી સર- શીખવાડી છે. પણ દુઃખની વાત આચાર્ય શ્રી વિધર્મસૂરિજી, સ્વતીબહેનને ભગવાન શ્રી પાર્શ્વ એ છે કે આપણે આપણા ધર્મના સાહિત્યકલારત્ન નિંઢી થશે. નાથ તથા શ્રી પદ્માવતીજીનું આદર્શોનું પાલન કરતા નથી. વિજયજી, ગણિવર્યશ્રી જયાનંદ. હાથીદાંતનું કમલ અર્પણ કરાયું. આ પ્રસંગે પૂ. આચાર્યશ્રી વિજયજી મહારાજ આદિ મુનિ- તે વખતે મુનિશ્રી યશોવિજયજીએ વિજયધર્મસૂરિજી મહારાજે તથા ભગવંતની નિશ્રામાં અત્રે શ્રી ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ પૂ. મુનિશ્રી યશોવિજયજી મહા દ જૈન ઉપાશ્રય શ્રી ગિરિને મહાવીરની રાજે રાષ્ટ્રપતિને મંગળ આશીહાલ માં તા. ૨૨-૭-૭૪ના રેજ – ર્વાદ આપ્યા હતા. મહારાષ્ટ્રના યોજાયેલ એક સમારંભમાં મુનિ ભવ્ય મૂતિ અર્પણ કૃષિ મંત્રી [તે સમયના ] શ્રી શ્રી યશોવિજયજી મહારાજે તેિ પ્રેરક પ્રવચન આપ્યું. શંકરરાવ ચવ્હાણે રાષ્ટ્રપતિનું સમયના] રાષ્ટ્રપતિ શ્રી વી. વી. શ્રી ગિરિએ પિતાના પ્રવ- સ્વાગત કર્યું. આ સમારોહ ગિરિને એક ફુટ ઊંચી હાથી- ચનમાં કહ્યું કે, જૈનધમને હું “ પકરિયલ લાઈફ ઓફ દાંતની ખાસ બનાવેલ ભગવાન સૌથી વધુ આદર કરું છું. તેને ભગવાન શ્રી મહાવીર પ્રેઝનટેશન મહાવીરની મૂતિ અર્પણ કરી. આપણને ઘણું નૈતિક સુશિક્ષા ફકશન કમિટિએ યે હતે. રાષ્ટ્રપતિ શ્રી - પ્રાર્થના સમાજ : પન્ય ૧૬ છોડના ઉજમણાં અહમદને ચિત્ર- ગણિવર્યશ્રી જયાનંદવિજયજી આકર્ષક રંગોળી મહારાજ આદિની નિશ્રામાં સંપૂટ અર્પણ કારતક વદ ૧૦ થી બાર દિવસનો અનુકંપાદાન મુંબઈ : રાષ્ટ્રપતિશ્રી ફકફ- નિર્વાણ કલ્યાણક મહોત્સવ ઉજદીન અલી અહમદને અહીં ૧૭, વાયે. આ પ્રસંગે શ્રી સિદ્ધચક, દીપકેની શ્રેણીનું ચિત્ર-વિશિષ્ટ ૧૮મી ઓકટોબરના બે દિવસના અણિમાળ આદિ મહાપૂજને હતું. પાવાપુરી જલમંદિરની રોકાણ દરમિયાન, તેઓને રાજ. ભવનમાં એક પ્રતિનિધિમંડળ લે થયાં. રંગેની પણ આકર્ષક રહી. મળ્યું હતું. આ સમયે મુનિરાજ ઉપાશ્રયમાં આ પ્રસંગે બારે દિવસ રોજ રાત્રે શ્રી યશોવિજ્યજી મહારાજ જાયેલ ૧૬ છોડના ઉજમણુમાં ભાવના થઈ. તેમજ જુદા જુદા સંપાદિત અને શ્રી ગોકુલભાઈ કાપડિયા ચિત્રાંતિ ભગવાન શ્રી ભગવાનના નિર્વાણ પ્રસંગને રજુ સદગૃહસ્થ તરફથી દેરાસરના મહાવીરને ચિત્રસંપૂટ તેમજ કરતું ચિત્ર-દીપકની ન્યાતમાં આંગણે મીઠાઈ અપાઈ આ બેલસેના કંપનીએ પ્રસિધ્ધ કરેલ ભગવાનનું નિર્વાણુ, એની ઉપર ઉપરાંત અંધશાળાઓ, અનાથાભગવાનના ચાંદીના સિકકા અર્પણ ભગવાનનું સિદ્ધ થવું અને શ્રમ અને રક્તપિત્તયાઓની કરવામાં આવ્યા. રાષ્ટ્રપતિએ મુનિશ્રીને વંદન પાઠવી ભવિષ્યમાં આજુબાજુમાં ૧૮ ગણતંત્ર શાળાઓમાં વ્યવસ્થિત રીતે દર્શન કરવાની ભાવના વ્યક્ત રાજાઓ દ્વારા પ્રગટાવેલ ૧૮ અવારનવાર ભજન મોકલાયું. કરી હતી. લક જ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આચાર્ય શ્રી રામચંદ્રસૂરિજી મહારાજની • નિશ્રામાં ઉપાસનામય ઉજવણી • ભૂલેશ્વર : મોતીશા લાલ- વરડે નીકળે હતે. જે ૩ પૂજ્ય આચાચાર્યશ્રી આદિ અનેક બાગ ઉપાશ્રયઃ પૂજ્ય આચાર્ય રથે ૨૪ ઘેડાની શણગારેલ સાધુમહારાજે અને સાધ્વીમહાશ્રી વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી બગીમાં ભગવાનની છબી, બે રાજો તેમ જ વિશાળ ભાવિકમહારાજની નિશ્રામાં ભગવાન ઘડાની શણગારેલ વિકટેરીયા- વગથી આ રથયાત્રા ભવ્ય બની મહાવીરસ્વામીને નિર્વાણુકલ્યા- એ, વિમાન અને હેડીના હતી. તેમ જ ભગવાન મહાવીર બુકની આરાધના અને ઉજવણી આકારથી શણગારેલી મોટ, સ્વામીના જીવન પ્રસંગેની અનેરા ઉમંગ અને ઉલ્લાસથી અનેક બેન્ડો, પાલખી. ર૪ બેઠા. વિવિધ ચિત્રમય રચનાઓ અને ચિરસ્મરણીય બની હતી. વદ ચકત બહેન, પદ દિપકમારિક. હેલીકોપ્ટરમાંથી કરવામાં આવેલ ૧૩ને ૧૪ના છઠ્ઠ તેમજ સેંકડેની એ આદિથી આકર્ષક અને અન- પુષ્પવૃષ્ટી આકર્ષક અને પ્રભાવક સંખ્યામાં પૌષધ, દેવવંદન, મેદનીય બનેલ. સવારે ૮ વાગે બની હતી. મુંબઈ ટેલીવિઝન ગણાનું આદિ વિધિપૂર્વક અનુ- ચઢેલ આ રથયાત્રા મુંબઈના કેન્દ્ર તેની ફિલ્મ લઈને, તે કઠા થયા. વદ ૧૪ના નિર્વાણ મુખ્ય વિસ્તારમાં ફરી ૧૫ વાગે દશ્ય ટેલીવિઝન પર રીલે કર્યા કલ્યાણક નિમિત્તે રથયાત્રાને લાલબાગ-ભુલેશ્વરમાં ઉતરેલ. હતા. પાયધુની : ભગવાનના દીક્ષા રથયાત્રામાં – રથ, ૧૪ સ્વપ્નના ચિત્રોથી કલ્યાણક પ્રસંગે પાયધુનીમાં શેભતી ૧૪ મેટરે, ભગવાનના આવેલ શ્રી ગેડીજી દેરાસરેથી ૨૭ બળદને રથ | ર૭ ભવના પ્રતિક સમી ર૭ ભવ્ય રથયાત્રા નીકળી હતી. શ્રી ૨૭ ઘેડાની બગી ઘેડાની બગી અને ૨૭ બળદોને વિજયદેવસૂરિ સંઘ આયોજિત ૧૪ સ્વપ્ન ચિત્ર રથ, ત્રણ પાલખી, ૧૦૦ થોડેદેઢ માઈલ લાંબી આ રથયાત્રામાં સ્વારે, ૪૫ આગમસૂત્રે, જન્મઅત્રેના જુદા જુદા ઉપાશ્રયમાં ૧૦૦ ઘેડેસ્વાર કલ્યાણક, સમવસરણ વગેરેની બિરાજમાન આચાર્ય શ્રી વિજય ૪૫ આગમસૂત્ર રચનાઓ સાથેના ખટારા તેમજ પ્રતાપસૂરિજી, આચાર્યશ્રી વિજય- મનિશ્રી સત્યવિજયજી. જુદા જુદા મહિલા મંડળની ધર્મસૂરિજી, આચાર્યશ્રી વિજયશુભંકરસૂરિજી, મુનિ પ્રવર શ્રી મુનિશ્રી પ્રમેદસાગરજી, મુનિશ્રી બહેનના ૨૨ ખટારા ઉપરાંત યશોવર્ધનસાગરજી, જાહેર માર્ગો પર દાંડીયા, ખંજરી, મુનિશ્રી મંજીરા અને તાળીઓના નાદસાગરજી. પંન્યાસ શ્રી કસ્તર- અમરેન્દ્રસાગરજી, મુનિશ્રા નો ગંજારવ તથા યુવાનોના વિજયજી, પંન્યાસશ્રી પદ્મસાગરજી, ગોતમસાગરજી આદિ સાધુ ભગ- રસતરબળ ભકિતગીત, ચામરગણિવર્ય શ્રી જયાનંદવિજયજી, વંતો તેમજ અનેક સાધ્વીમહારાજે નૃત્ય અને “જય મહાવીર, જય મુનિરાજ શ્રી ક્ષમાસાગરજી, પધાર્યા હતા. મહાવીર' ના બુલંદ અવાજે મુનિરાજશ્રી વાચસ્પતિવિજયજી, રથયાત્રામાં ઈન્દ્રધ્વજ, છ ઊમિને હેલે ચઢાવી રહ્યા હતા. witણી S માહિતી હિરોખો Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉપરાંત મુંબઈ જૈન સ્વયંસેવક ઘેઠા, મોટરે વગેરે વાહનો પર ઘણી જટી સંખ્યામાં જોડાયાં મંડળ, ઝાલાવાડ સ્થાનકવાસી જૈન જૈનધ્વજે ફરકી રહ્યા હતા. હતાં. સ્વયંસેવક મંડળ અને જૈન પખ- આ રથયાત્રામાં ગેડીજ મુંબઈના નગરપતિ શ્રી વાજ મંડળના બેન્ઝોએ મધુર દેરાસરના ટ્રસ્ટીઓ, અન્ય સંસ્થા- બમન બહેરામ આદિ નામી સરા સાથે વાતાવરણને વધુ ઓ અને સંઘના આગેવાને આગેવાને પણ રથયાત્રામાં ગુંજતું બનાવ્યું હતું. ખટારા, તેમ જ ભાવિક ભાઈ–બહેનો જોડાયા હતા. - ભગવાન મહાવીરજન્મકલ્યાણક મહોત્સવ સમિતિ, મુંબઈ શ્રીયુત જયંતભાઈ માવજીભાઈ શાહ મંત્રી ] OT , ધીરજલાલ મોહનલાલ શાહ નેટવરલાલ મૂલચંદ પારેખ દીપચંદભાઈ એસ. ગાડ નારાણજી શામજી મોમાયા જયંતીલાલ રતનચંદ શાહ ધીરજલાલ ટોકરશી શાહ ચન્દ્રસેનભાઈ જીવણચંદ ઝવેરી - કુમારપાળ વી. શાહ હસમુખલાલ ગણપતલાલ રવજી ખીમજી છેડા ટોકરશી ભુરાભાઈ રતિલાલ ગોવિંદજી દેવચંદ જેઠાલાલ શાહ મનસુખલાલ ધનજીભાઈ વોરા - રસિકલાલ નાથાલાલ કોરા નરોત્તમદાસ શાહ મુક્તિલાલ વીરવાડિયા સુમતિલાલ ભોગીલાલ દવાવાળા શાંતિલાલ કેશવલાલ દલપતભાઈ હિંમતલાલ કેશવલાલ હિંમતલાલ ડાહ્યાભાઈ કોઠારી ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ શ્રીયુત નવીનચંદ્ર છગનલાલ કંપાણી - ચીમનલાલ ટોકરશી વાડીલાલ ચત્રભૂજ ગાંધી રસકલાલ સોમા ભાઈ વકીલ શાંતિલાલ મગનલાલ શાહ ચંદ્રસેનભાઈ જસવંતલાલ મોહનલાલ છોટાલાલ શાહ ગોકુળભાઈ લલુભાઈ રમણલાલ નગીનદાસ પરિખ દીપચંદ મગનલાલ શાહ પન્નાલાલ બી. શાહ રસિકલાલ સી. શાહ (કલસાવાળા) વૃજલાલ જેસીંગભાઇ શાહ હીરાલાલ છોટાલાલ શાહ અમૃતલાલ ડાહ્યાભાઈ શાહ ચીમનલાલ પાલીતાણુકર ખીમજી માંડણ ભુજપુરીઆ કુંવરજી માલસી હરીયા કરમશી લખમશી દેઢીયા , પોપટલાલ ભારમલ શાહ પ્રેમજી વેલજી લખમશી રવજી પ્રેમજી વેરસી , રતિલાલ ગોવિંદજી લેડાયા S"AR & કોણ મા પાક હતા કિશોર્ડ s જાય Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુંબઈ, ગાવાલિયા ટેન્કમાં છે મહાવીરનગર D પરમપૂજ્ય આચાય શ્રી વિજયપ્રતાપસૂરીશ્વરજી મહારાજની શુભ નિશ્રા, પ. પૂ. આચાય શ્રી વિજયધમ સૂરીશ્વરજી મહારાજની પ્રાણવાન પ્રેરણા અને સચાટ ઉપદેશધારા, પૂજ્ય મુનિ રાજશ્રી યશે વિજયજી મહારાજનું સુંદર માગદશ'ન અને ગણિવય શ્રી જયાનન્તવિજયજી મહારાજ, મુનિરાજશ્રી કનકવિજયજી મહારાજ, મુનિરાજશ્રી વાચસ્પતિવિજયજી મહારાજ ઉપરાંત મુખ્યવે મુનિરાજશ્રી મહાનન્તવિજ્યજી મહારાજ તથા મુનિરાજશ્રી સૂર્યોદયવિજયજી મહારાજ આફ્રિ ની કાર્ય કુશળતા. સુરેખ અને વ્યવસ્થિત માગદશન સતત પરિશ્રમના કારણે, ભગવાન મહાવીર જન્મકલ્યાણકની ઉજવણી જૈત-જૈનેતર આલમ માટે અવિસ્મરણીય, અનુમે દનીય અને ઉલ્લાસપ્રેરક બની હતી. અને આ ઉજવણીના ભવ્ય અને વિશાળ આયેાજનને સફળ મનાવવા મુંબઈના તમામ વિભાગોના જૈનાની એક સમિતિ રચવામાં આવી હતી. અને એગસ્ટ ક્રાંતિ મેદ્યાન [ગાવાલિયા ટેક]માં ૨૦ થી ૨૫ હજાર માણુસા એકી સાથે લાભ લઈ શકે તેવું વિશાળ ‘મહાવીર નગર' ખડું કરવામાં આવ્યું હતું. · મહાવીર નગર ના આ Jain Educationa International મધ્ય ભાગે આલીશાન સ્ટેજ, વિશાળ મંડપ અને મેરૂપ તની ભવ્ય રચના કરવામાં આવી હતી. તેની ખાજુના રચના વિભાગમાં ૧૪ સ્વપ્નાનું દશ ન, પ્રભુને થયેલા ઉપસગેર્યાં વગેરે પ્રસ ંગાની આખેહૂબ અને ભાવવાહી રચનાઓ, ભગવાન મહાવીર નિર્વાણુ અને તે પ્રસ ગે ઉપસ્થિત ૧૮ ગણરાજા દ્વારા પ્રકાશિત ૧૮ દીપકશ્રેણી, પાવાપુરી—જલમંદિરની રચના, ભગવાનના ચ્યવન, જન્મ, દીક્ષા, થિથી 0-0-0-0-0-0 દેવળજ્ઞાન અને નિર્વાણુ પ્રસ`ગના પાંચ એઇલ ચિત્રા વગેરે પ્રદર્શિત કરવામાં આવ્યા હતાં. મહાવીર નગરના બધા વિભાગે વિજળીની હજારા રાશનીથી ઝળહળી રહ્યા હતા. રચના, રંગાળીઓ અને ચિત્રાના દર્શન માટે તેમજ સાંસ્કૃતિક કાયક્રમ જોવા પ્રતિદિન ભારે ભીડ જામતી હતી. આ મહાત્સવના પ્રચારકાય માટે પ્રસિદ્ધ દૈનિક પત્રમાં રાજેરાજના કાર્યક્રમાની જાહેરાત SIN Well sids For Personal and Private Use Only અને સમાચાર પ્રસારણ ઉપરાંત હજારો ગુજરાતી-હિન્દી પેાસ્ટરા, નાની-મોટી હજાર પત્રિકાએ પ્રગટ કરવામાં આવી હતી. મહાત્સવના પ્રથમ દિને, તા. ૨૦-૪-૭૫ના સવારે પાચધુની ગાડીજી દહેરાસરેથી અભૂત પૂવ પદયાત્રા નીકળી હતી. તેમાં મુંબઈ અને ઉપનગરાની સંખ્યામધ પાઠશાળાના ખાળક—માલિ મા, અનેક સેવામ ઢળા, સ્વય સેવક દળા, ભજનમ’ડળીઓ, મહિલા મંડળા તેમ જ ચાર ને એ ઘેાડાની બગીઓમાં ભગવાનની વિશાળકાય છબીઓ, જૈનધ્વજથી શૈાલતા ૨૫ સાયકલસ્વરો વગેરેએ જખરૂ આકષ ણુ જમાવ્યુ. પાણા માઈલ લાંખી આ વિરાટ પદયાત્રા ચાર કલાકે ગાવાલીયા ટેન્ક-મહાવીર નગર પહોંચી હતી. ખપેરે સિદ્ધચક્ર મદ્ઘાપૂજન અને રાત્રે પંચકલ્યાશુક~ભક્તિ નૃત્યનાટિકા વગેરે કાર્યક્રમા થયા હતા. તા. ૨૧મીએ આચાય શ્રી વિજયધમ'સૂરીશ્વરજી મહારાજે · શ્રીપાળ અને મયણાસુંદરી ’ના જીવન પ્રસ ંગે અને શ્રી સિદ્ધચક્ર ભગવંતના મહિમા વિશે સારગભિ'ત પ્રવચન આપ્યુ. અપેારે ૧૯૧ Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રથયાત્રા ગેડી દેરાસર પહો વિરાટ પદયાત્રા મે રૂ ૫ વ ત ] ચતા અહીના તમામ વિસ્તા પૂજામાં વિશાળ સાવગણે અને મા માનવમેદનીથી જામ થઈ ગયા હતા. રસ્તાઓ ગજાવતા હતા. આ બહેનના પાંચ મહિલા મંડળે લગભગ સવા માઈલ લાંબી રથયાત્રામાં પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી પ્રભુભક્તિને અને રંગ જમાવ્યો. આ અજોડ સંયુકત રથયાત્રા ઊંટ પૂજ્ય મુનિશ્રી યશોવિજયજી સ્વારે, ડંકા-નિશાન, ચાંદીના એ આદમુનિમંડલના નેતૃત્વમાં ૧૦ થી ૧૫ હજાર અગ્રગણ્ય સંપાદિત અને શ્રી ગોકળદાસ રથ, ચાંદીની ઈન્દ્રધ્વજાની ગાડી, 1 વ્યક્તિઓ જોડાઈ હતી. રાજકીય કાપડિયાએ તૈયાર કરેલ ભગવાન ચાર અને બે ઘડાની અનેક 6 બગીઓમાં પ્રભુજીની છબીઓ, નેતાઓ દ્વારા ભગવંતને સ્થળે મહાવીરના ચિત્ર આધારિત સ્થળે ફૂલહાર કરાયા હતા. આમ, ભગવાનના જીવનપ્રસંગેના સ્લાઈડ અભયદાન [. આ મહાન રથયાત્રાને લાભ ૧ ચિત્રો લ્યુમીની કેપ પદ્ધતિમાં લાખ ઉપરાંત જનતાએલીધે હતે. બતાવવાને કાર્યક્રમ રાત્રે જવા શહેરના ધબકતા હૃદય જેવા માં આવ્યા. મુખ્ય વિસ્તારમાં રથયાત્રા ફરી- તા. ૨૨મીએ સવારે પૂજ્ય ને “મહાવીરનગર' ગેવાલીયા આચાર્યશ્રીએ ‘નવપદમાં સર્વ ટૅકમાં પહોંચી હતી. આ બધા તને સમન્વય અને એને માર્ગો ધજા-પતાકા-તેરણાથી અજોડ પ્રભાવ વિશે પ્રવચન શણગારાયા હતા. રથયાત્રા આપ્યું. બપોરે બહેનના અન્ય ઉતયે “મહાવીર નગરમાં ૧૫ પાંચ મંડળીએ પૂજા ભણાવી. હજાર ભાઈ–બહેનનું સાધમિ. રાતે “રૂપગર્વિતા” નામે નાટિકા વાત્સલય થયું હતું. ભજવાઈ. આ સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક તા. ૨૩ના જન્મકલ્યાણક દિને કાર્યક્રમે ઉપરાંત પાંચ દિવસ નીકળેલ રથયાત્રા અભૂતપૂર્વ અને દાન-પુન્યના અનેક કાર્યો થયા. અજોડ હતી. આ રથયાત્રા ડોંગરી, ૨૦મીએ મુંબઈની હોસ્પીટલે, ભાતબજાર અને ગેડીજી-એમ D સાધમી વાત્સલ્ય ચીલ્ડ્રનગૃહે અને અનાથાશ્રમમાં ત્રણ સ્થળની સંયુક્ત હોવાથી - ભજન અપાયા. ર૧મીએ અનાથે ડર અને ઉપનગરે પ૧ શણગારેલા ધાડા અને અંધ એવા દીન-દુખિયાની જૈન-જૈનેતર જનતામાં ઉત્સાહ | વિવિધ રીતે શણગારેલ ૫૦ ટ્રકે એને અનુકંપાદાન અપાયું. અમાપ પ્રગટયો હતે. ડુંગરી જૈન ધ્વજોથી શોભતા જુદા જુદા રરમીએ બહ૬ મુંબઈમાં વસતા અને ભાતબજારની રથ, સાંબેલા, ગા ગાડા, લારીઓ વગેર વહિની જરૂરિયાતવાળા જૈન પરિવારોની રચનાઓ, બોડે, એનર વગેરેના ઉપરાંતઝાંઝ-પખાજે–ખ રઆિ- સાધમિકભક્તિ કરાઇ. બહેનોને વૈવિધ્યભર્યા આકર્ષણેથી યુક્ત : ર ના નાદ સાથે દાંડીયારાસપૂર્વક સાડીઓ અને રોકડ રકમ પણ ગીત અને નૃત્યથી ભકિતની ધૂન - | મિનિસ્કેપ મચાવતા નાત્રમંડળ, મહિલા રૂ ૫ ગ વિતા | મંડળો અને ૧૨ ઉપરાંત બેડે, . ખER : હ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S હિલ કરી કે છે 1 વંદે શ્રી મહાવીરમ્ કરીને અપાઈ ર૩મીએ જન્મકલ્યાણક દિને પશુ-પંખીઓને અભયદાન અપાયા. ર૪મીએ દુષ્કાળપીડિત પ્રજા અને પશુઓને માટે રાહતકાર્યો થયા. બપોરે બહદ્ મુંબઈ મહા-! સ્નાત્ર મંડળ દ્વારા ૬૪ ઈન્દ્ર-1 મહારાષ્ટ્રના મુખ્ય પ્રધાન ઈન્દ્રાણું અને ૫૬ દિકુમારિકાશ્રી શંકરરાવ ચલહાણું એના અદભુત સાજ સાથે ભારે ભગવાનને ફુલહાર ચડાવી વંદના કરે છે ઉત્સાહથી સ્નાત્ર જન્માભિષેક મહોત્સવ ઉજવાયે હતે. સાંજે ચપટીના સાગરતટે પાટીના સાગરતટે યોજાએલ [વિરાટ જાહેરસભા મળી હતી. પૂ. જાહેરસભામાં ચારેય ફિરકાના પૂજય શ્રમણ ભગવ8 | આચાર્યાશ્રી વિજયધ મંસૂરીશ્વરજી કાકા કાલ કેકાર 2કરી , છે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FO ચાપાટીની જાહેરસભામાં ઉપસ્થિત પૂજય સાધ્વીજીએ. અને મહાસતીજીઓ નૃત્યનાટિકા અને મહિલામંડળે દ્વારા ભકિતગીતા થયા. ઉદ્ઘાટન મ્યુ હતું. ગુરુદેવે તેમ જ અગ્રગણ્ય નેતાઓ વગેરે ના પ્રવચન થયા હતા. પૂ. મુનિશ્રી યશેવિજયજી તથા મુનિશ્રી પુષ્કરમુનિજી, મુનિશ્રી દેવેન્દ્રમુનિ શાસ્રી આદિ દરેક આમ હૈ। ત્સ વના પાંચે ફ્િરકાના પૂજ્ય શ્રમણુ ભગવંત પૂજય આચાય શ્રી વિજયપ્રતાપ-દિવસા દરમ્યાન યોજાયેલ પ્રભુ અને સાઘ્વી મહારાજે બિરાજ્યા. સૂરીશ્વરજી મહારાજના મગલા-ભક્તિના વિવિધ કાર્યક્રમમાં, હતા. મુખ્યમંત્રી શ્રી શંકરરાવ ચરણથી પ્રાર`ભ થઈ. પૂજ્ય આ. અગાઉ નક્કી થયા મુજબ પાસની ઔડાણે ‘સમણુસુત્ત'' ગ્રન્થનુ་શ્રી વિજયધમ'સૂરિજી મહારાજ, વ્યવસ્થા રાખી જે ચાખ્ખી આવક . રમણલાલ શાહ, પ્રે. તારા થઇ એ ગુજરાત-કચ્છ-સૌરાષ્ટ્રના મેન રમણલ લ, શ્રી જે. આર. દુષ્કાળરાહત કાર્યમાં વાપરવામાં શાહ, શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ આવી હતી. વગેરેના પ્રવચન થયા. સભાને અંતે ૪૦૦ નિરાધાર બાળકને જુદા જુદા મહાનુભાવા તરફથી શાળાના ગણવેશ આપવાની જાહેરાત કરવામાં આવેલ. ખારૂં મહેનેાના અન્ય પાંચ માળાએ ઠાઠથી પૂજા ભણાવી. રાતે કાય કર્તા, કાર્ય ક્રમના વિજેતાએ વગેરેનુ ં બહુમાન, શ્રી હિંમતસિંહ ચૌહાણ દ્વારા ‘તેમ રાજુલ’ની રાતે ‘ મહાવીર નગર માં જાણીતા સંગીતકાર શ્રી કલ્યાણજી આણંદજીને એમના ૭૪ કલાવિશારો સાથેના પ્રભુભક્તિના સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ ચાજાયા હતા. આ પ્રસંગે ચિક્કાર મેદની જામી આ ઉજવણી ઉપરાંત રેડીએ ઉપર ‘ મહાવીર દન અને ટી. વી. ઉપર ‘મહાવીર જીવનદશ૰ 'ના આકષક પ્રોગ્રામ રજુ થયા. સીનેમાઘરોમાં પણ ભગવાન મહાવીરની સ્લાઈડા બતાવવામાં આવી. આ ઉજવણી દરમ્યાન આર્યેાજિત વિવિધ કાર્યક્રમામાં કયારે પણ જો કન્યા ન હૈય એવેા ઉત્સાહ પ્રગટેલ. હતી. ' તા. ૨૪મીના પાંચમા અને છેલ્લા દિવસે સવારે ‘મડુ!વીર નગર'માં શુાનુવાદ સભા ૫. ૧૪ Jain Educationa International સહાવીરના પંચાસરામાં નિબોણ ૩, સપ્ત. CHADI PRINS For Personal and Private Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બૃહદ્ મુંબઇના શ્રી શ્વેતામ્બર મૂર્તિ પૂજક જૈન સંપ્રદાયે Phb exfo]s] wbg Pl}: >18 • પ્રેરક સૂત્રધારા Jain Educationa International પરમ પૂજ્ય શાસનપ્રભાવક, યુગદિવાકર, પ્રખરવકતા, સ્થળે સ્થળે જનમ'ક્રિશ, ઉપાશ્રયેા, આયંબિલશાળાઓ, પાઠશાળાએ વગેરેની પરખા માંડનાર, છષ્ણેાંદ્વાર, જીવદયા, સામિ કભકિત વગેરે સાતય ક્ષેત્રામાં લાખા રૂપિયાને સદ્વ્યય કરાવનાર, મુંબઈ અને તેના ઉપનગર પર અનેકાનેક મહાન ઉપકારી કરનાર અને જેમને બૃહદ્ મુંબઇ ઉપર ભારે પ્રભાવ પ્રવર્તે છે તે પરમ પૂજય આચાર્ય શ્રી વિજયધર્મ - સૂરીશ્વરજી મહારાજના પ્રમલ પુણ્ય પ્રભાવથી તથા જૈન–જૈનેતર સમાજમાં નહીં પણ દેશ-પરદેશમાં પણ જાણીતા થએલા દીર્ઘ દૃષ્ટા, પ્રખર કાર્ય શકિત અને પ્રત્યુત્પન્ન મેઘા ધરાવનાર,સાહિત્ય અને કલાના ક્ષેત્રમાં ઊંડો રસ લઈ સુંદર સર્જના આપનાર પરમ પૂજય મુનિવયની યશે!વિજયજી મહારાજના પ્રતિભા અને આકર્ષક વ્યકિતત્વ કેવા For Personal and Private Use Only અને પૂજ્ય મુતિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવત શ્રી વિજયધર્મસરિજી મહારાજ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવત શ્રી વિજયપ્રતાપસરિજી મહારાજ Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મહત્વનો ભાગ ભજવ્યું અને તેઓના અહિંસા, અનેકાંત અને નાદુરસ્ત તબીયત અને દીર્થ બને ગુરુવયેના પ્રચંડ પુરુષાર્થથી અપરિગ્રહના સિદ્ધાંતને વ્યાયક માંદગીઓ છતાં, તન, મન અને મુંબઈ અને તેના ઉપનગરમાં પ્રસિદ્ધિ મળે એ માટે મુનિપ્રવર- સમયનો એકધારે ભેગ આપે. લગભગ તમામ સંઘોએ આપેલા શ્રીએ સરકાર તથા રાષ્ટ્રીય સમિતિ ૨૫૦૦મી ઉજવણીના આ તરમન-ધનના પૂર્ણ સહકારથી જોડે પત્રવ્યવહાર કરી સુંદર ગૌરવભર્યા અવસરને મહામના ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા પ્રેરણા આપી. દેશની આગે- વ્યક્તિને છાજે તેવે સુવર્ણાક્ષરે નિર્વાણુ મહત્સવની ઉજવણું કેવી વાન વ્યકિતઓને પણ પ્રોત્સાહીત લખાય એ ફાળો આપે. ઐતિહાસિક યાદગાર અને અભૂત- કરી. રાષ્ટ્રીય સમિતિના અનેક આ ફાળા ઉપરાંત ભગવાન પૂર્વ રીતે થઈ, તેની ઝાંખી અહીં સભ્યએ પૂજ્યશ્રીના દર્શનાર્થે શ્રી મહાવીરના અજોડ, અદ્ભુત આપવામાં આવેલ કાર્યોની નેંધ આવીને ઉજવણું સંબંધી પ્રેરણા ધર્મ અને કલાનો સુભગ સમવાંચવાથી સમજાશે. મેળવી. આ સભ્ય જૈન તેમ જ વય ધરાવતાં રંગીન ચિત્રાવાળા એક વાત ખાસ યાદ આપવી જેનેતર પણ હતા. તેઓશ્રી સાથે આ અભૂતપૂર્વ સંપૂટને વિદેશ જરૂરી છે કે આ ઉજવણીના જાત-જાતની ચર્ચા-વિચારણુઓ સાથે દેશભરમાં તમામ ક્ષેત્રે સમગ્ર સંચાલનનું મધ્યબિન્દુ થઈ. પૂજ્ય મુનિપ્રવરશ્રીએ કોઈની સુંદર આવકાર મળે. અને પરમ પૂજ્ય મુનિશ્રી યશોવિજયજી શેહશરમમાં તણાયા વગર મહારાજ હતા. વેતામ્બર મતિ તટસ્થપણે સ્પષ્ટ માગદશન ઉજવણીને પ્રભાવક, પ્રેરક અને પૂજક સંપ્રદાયમાંથી રાષ્ટ્રીય આપેલ. ચારે ફિરકાઓ ખભેખભા બેલતી કરવામાં કે રાષ્ટ્રવ્યાપી સમિતિના અતિથિવિશેષ તરીકે મિલાવી ઉત્સાહથી ભાગ ભજવે પ્રચંડ લાભ અને જનતાને મહા એ માટે સર્વસંમત વિચારે ઉપકારક ફાળે આપે, તેની સમિતિએ સહુથી પ્રથમ વિનતિ મુનિશ્રીજીને કરી. શારીરિક તક આપ્યા. એમાં ખૂબી એ હતી વિશાલ નેંધ લઈ શકાય તેમ કે આ જવાબદારી અદા કરતાં હોવા છતાં અહીં તેનું સંક્ષિપ્ત લીફ અને કાર્યોના કારણે તેઓ પિતાના વિચારની સ્વતંત્રતા કે ચિત્ર રજુ કર્યું છે. છીએ એ વિનતી સ્વીકારી પિતાની શ્રધેય બાબતોને આંચ નહીં. ત્યારબાદ આગેવાનું તથા લાવ્યા વિના યશસ્વી રીતે પાર લેવી જરૂરી છે કે પોતાના શિષ્ય એક વાતની એક વધુ નેધ તેઓશ્રીના ગુરુદેવનું દબાણ વધતા પાડી. પરિવાર સાથે બંને પૂજ્ય ગુરુતેઓશ્રીને અનિચ્છાએ સંમતિ પૂજ્ય મુનિજીના રાજકીય, - દેવેની મુંબઈની હાજરીમાં ની આપવી પડી; અને ભારત સરકારે સામાજિક જૈન-અજૈન આગેવાનો એ સંમતિ સ્વીકારી, તેઓશ્રીની તેમ જ જૈન યુવક સાથેના બૃહદ્ મુંબઈમાં અને ભગવાન રાષ્ટ્રીય સમિતિના અતિથિવિશેષ સહદયતાભર્યા ધર્મ સંબંધેના મહાવીરના ઐતિહાસિક બેનમુના પદે નિમણૂક કરી. કારણે આ ઉજવણું સફળતાને ચિત્રસંપૂટે દેશભરમાં, જાહેર જનતામાં પ્રચંડ ઉત્સાહ અને આ ઉજવણી દેશવ્યાપી બને વરી હતી. તે માટે તેમ જ ૨૫૦૦ વર્ષ ઊભા નિર્વાણ મહોત્સવની ઉજ- અનેરી ચેતનાઓ પ્રગટાવી. આ થયેલા આ અતિ લાભદાયક અને વણીને રાજકીય, સામાજિક અને ચેતના તેઓશ્રીની મુંબઈની અનેક રીતે ઉપયોગી એવા મહાન ધાર્મિક ક્ષેત્રે વ્યાપક અને વિવિધ ઉપસ્થિતિ અને ચિત્રસંપુટના પ્રસંગથી ભગવાન મહાવીર અને રીતે સફળ બનાવવા, પોતાની પ્રકાશનને આભારી છે. કાંક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુંબઈ: પૂજ્ય સાહિત્ય- પિતે કેવી રીતે તૈયાર કર્યો તેની વાણી જયરામ વગેરે સંગીતકારકલારન મુનિરાજશ્રી વિજય- પૂર્વભૂમિકા વર્ણવી હતી. એ જિનભક્તિ સભર સંગીત જી મહારાજ પ્રેરિત અને સ્થા- આ પ્રસંગે પધારેલા મુંબઈના રેલાયું. શ્રી સુરેશ દલાલે સંગીત પિત જૈન સંસ્કૃતિ કલાકેન્દ્ર તથા મોટાભાગનાં આગેવાનો, કાર્ય. પ્રેગ્રામનું અને ૫. ધીરજલાલ જૈન ચિત્રકળા નિર્દેશન સમિતિ કર્તાઓ અને વિશાળ જનસમુહનું ટોકરશી શાહે સંપૂર્ણ સભાનું પ્રેરિત ભગવાન શ્રી મહાવીર શ્રી પ્રતાપભાઈ ભોગીલાલે સ્વાગત સ ચાલન કર્યું હતું. ચિત્રમય જીવન ગ્રન્થ પ્રકાશન કર્યું. ત્યારબાદ ચારેય ફિકાના ઉદ્દઘાટન સમારેહના અગસમારોહ સમિતિના ઉપક્રમે ૧૬ આગેવાનોએ રજતના થાળમાં લા દિવસે આ એતિહાસિક, જૂન ૧૯૭૪ના રે જ બિરલામાતુ ગ્રન્થ પધરાવી પૂજ્ય આચાર્યશ્રીને અજોડ અને સર્વાંગસુન્દર ચિત્રશ્રી સભાગારમાં પૂ. આચાર્યશ્રી અર્પણ કર્યો. ચિત્રસંપૂટના યશસ્વી સંપૂટની ભવ્ય જ્ઞાનયાત્રા પાયવિજયપ્રતાપસૂરીશ્વરજી મહારાજ કલાકાર શ્રી ગોકુલભાઈ કાપડિયા ધુનીથી નીકળી હતી. ચિત્રમય તથા પૂ. આચાર્યશ્રી વિજયધામ - ગ્રંથરત્નને વિશિષ્ટ પ્રકારે ચાર સૂરીશ્વરજી મહારાજની સાંનિ- ચિત્રસંપટ ઘેડની બગીમાં પધરાવવામાં ધ્યમાં અને વિશાળ સાધુ-સાવી આવેલ. તમામ ફિરકાઓ અને ગણીની ઉપસ્થિતિમાં રાજ્યના જૈનેતરેએ પણ મોટી સંખ્યામાં શિક્ષણમંત્રીશ્રી અનંતનામજોશી તેમાં ભાગ લીધે હતે જ્ઞાનએ “તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહા યાત્રામાં પૂ. આચાર્યશ્રી વિજ્યવીર: ચિત્રસંપૂટનું ઉદ્દઘાટન પ્રતાપસૂરીશ્વરજી મ., પૂ. આકર્યું. આ પ્રસંગે ભારતના તમામ ચાર્યશ્રી વિધર્મસૂરિજી મ., પ્રાંતના ગવન, મુખ્યમંત્રીઓ, પૂ. મુનિરાજશ્રી યશેવિયજી વિદ્વાને, ઉદ્યોગપતિઓ અને મ૦, ગણિવર્ય શ્રી જયાનંદજૈન સમાજના ચતુર્વિધ શ્રીસંઘ વિજયજી મ., મુનિશ્રી વાચસ્પના અગ્રણીઓના સંદેશાઓ એતિહાસિક તિવિજયજી મ., મુનિશ્રી સૂર્યોઆવ્યા હતા. દયવિજયજી મ. આદિ સપરિઆ સમારોહ પ્રસંગે યુગ. અને રમણિકભાઈ ડાઈવાળાનું વાર તેમ જ પૂ. આચાર્યશ્રી દિવાકર આચાર્યશ્રી વિજયધર્મ સન્માન કરવામાં આવ્યું. શ્રી વિજયશુભંકરસૂરિજી મ., મુનિસૂરીશ્વરજી મહારાજે તથા પૂજ્ય ચન્દ્રસેનભાઈ જીવણલાલ ઝવેરીએ શ્રી કંચનસાગરજી મ., ગણિ મુનિશ્રી યશોવિજયજી મહારાજે ચિત્રસંપૂટનું સુવર્ણમુદ્રાથી પૂજન વર્યશ્રી પદ્મસાગરજી મ., મુનિપ્રવચન કરતા ભગવાન મહાવીર- કર્યું. સમિતિના મંત્રીશ્રી ચિત્ત- શ્રી ક્ષમા સાગરજી મ. આદિ નિર્વાણ કલ્યાણક રંજનભાઈ શાહ તથા શ્રી પ્રાણ- શ્રમણભગવંતે અને અનેક વર્ષની ઉજવણું સંપ્રદાયના ભેદ- લાલભાઈ દોશી, શ્રી ચીમનલાલ સાધ્વીમહારાજે પધાર્યા હતાં. ભાવ ભૂલી એકરાગથી ઉજવવા ચકુભાઈ, શ્રી શ્રેયાંશપ્રસાદજી જૈન, જ્ઞાનયાત્રા ગેડીઝ ઉપાશ્રયે પૂર્ણ પ્રેરણા આપી હતી. શ્રી જે. આર. શાહ વગેરેના થયે પૂજ્ય ગુરુવર્યોના પ્રેરક પ્રવપૂ. મુનિશ્રી યશોવિજ્યજી પ્રવચન થયા. શ્રી પુરુષોત્તમ ચને થયે હતા. રાતે ભક્તિભાવમહારાજે વધુમાં, આ ચિત્રસંપૂટ ઉપાધ્યાય અને તેની મંડળી તથા પૂર્વક રાત્રિજાગરણ થયું હતું. U ઉ ૬ ઘાટન શા ન યાત્રા 0 TAREER MAMLA CARE wાહિતા વિરોધમાં Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુંબઈઃ પૂજ્ય યુગદિવાકર આચાર્ય શ્રી વિજયધમંસૂરીશ્વરજી મહારાજ, પૂજ્ય સાહિત્ય-કલારત્ન મુનિ રાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ, ગણિવર્ય શ્રી જયાનંદવિજયજી, મુનિશ્રી વાચસ્પતિવિજયજી, મુનિશ્રી સૂર્યોદયવિજય છ આદિ શ્રમણ ભગવંતની નિશ્રામાં, ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાણક મહેસવ વર્ષના સમાપનની પૂર્વ સંધ્યાએ આ સુદ સાતમ ને સોમવાર, ૨૭મી ઓકટોબરના મુંબઈના મશહુર હેન્ગીંગ ગાર્ડન પાસે મલબાર હિલ પર, દિવ્ય વાતાવરણ અને પવિત્ર મંત્રોચ્ચાર વચ્ચે, મુંબઈ નગરપાલિકાના નગરપતિ (મેયર) શ્રી નાનાલાલ ડી. મહેતા અને તેમનાં ધર્મપત્ની શ્રીમતી ચંપાબહેને ભગવાન મહાવીરદેવના સૂચિત કીર્તિ સ્થભ માટેનું ભૂમિપૂજન કરીને, પ્રવચનમાં કીર્તિસ્થંભના નિર્માણ આભાર માન્ય અને કીર્તિસ્થંભના ભગવાન શ્રી મહાવાર કીર્તિસ્થંભ માટે પૂજ્ય ગુરુદેવ આચાર્ય શ્રી નિર્માણ માટેની કાર્યવાહીને પારસ્મારક સમિતિ (મુંબઈ)એ નિવારણ વર્ષની ઉજવણીની યાદને અમર વિજયધર્મસૂરિજી મહારાજ અને ચય આપ્યો. નવભારત ટાઈમ્સ' દૈનિક બનાવી. મુંબઇમાં પત્રના તંત્રી શ્રી મહાવીર અધિ- પૂજ્ય આચાર્યશ્રીના મંગલા કારીએ અને આગેવાન રાજકિયા ચરણ બાદ મલબારહીલ નાગ- કીર્તિસ્થંભ નેતા શ્રી હસુ અડવાણીએ કીતે રિક સંઘના સક્રિય કાર્યકર શ્રી થંભની ચેજનાને “ઐતિહાસિક કાંતિલાલ શાહે મહેમાનનું પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી ઘટના તરીકે ઓળખાવી હતી. સ્વાગત કર્યું. સુધરાઈના સભ્ય મહારાજે આપેલ પ્રેરણા અને ત્યારબાદ નગરપતિ શ્રી શ્રી અંકલેશ્વરીઆએ પ્રાસંગિક માર્ગદર્શન માટે ખૂબ ખૂબ નાનાલાલ મહેતાએ પોતાના પ્રવ યશવિજયજી મહારાજ મંત્રોચ્ચારપૂર્વક વા સક્ષેપ નાંખી રહ્યા છે. શ્રી વિજયધર્મસુરિજી મહારાજ અને પૂર્વ મુનિરાજ શ્રી મલબાર હીલ પર કીર્તિસ્થંભના ભૂમિપૂજન પ્રસંગે પૂજ્ય આચાર્ય » ભૂમિ પૂજન ૦ - ક. 5 ૧૯૮ ANi Rom News છે . NXT મા તion Is For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ થનમાં ઘુ‘ હતુ કે, આ કાયનામી નાનાલાલ ડી. મહેતા, શ્રી અંકલેશ્વરી, શ્રી કાંતિભાઇ, શ્રી શાંતિભાઈ અને વિવિધ પક્ષના નેતાઓના સહકારથી સાકાર બન્યું તે બદલ પ્રસન્નતા અનુ ભવવા સાથે કાય કરવામાં સાથ આપનારાઓનેધન્યવાદ આપુ છું. ખરો યશ તા કરિશનના દરેક પદ્માના સભ્યને ફાળે જાય છે. તેઓના સાથ-સહકારથી આ કાય શકય બન્યુ' છે. સાથે સાથે પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રી વિજયધ -'સૂરીશ્વ જી અને પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી યોાવિજયજીના આશીર્વાદ હતા. મને શ્રદ્ધા છે કે તેઓશ્રીની પ્રેરણા તથા આશીર્વાદથી આ કામ સફળ થશે જ. હુવે આ કાચની જવાબદારી માત્ર જૈનાની નથી પણુ અહિંસા અને અનેકાંતવાદમાં માનનાર દરેક વ્યકિતની છે. મને - મુંબઇમાં દર્શનીય n n માશા છે કે સૌ પોતાની ફરજ મજાવશે. ‘ પ્રભુ શ્રી મહ વીરસ્વામીને કઈ પેતાની મિલકત રખે માને! આ મહાવિભૂતિએ અમુક કામ કે જાતને લક્ષ્યમાં રાખી ઉપદેશ આપ્યા ન હતા, પ્રાણીમાત્ર માટે એમના ઉપદેશ હતા. ભગવાન કાઇ વર્તુળના ન હતા, સહુના નૂતન સ્તૂપ-નિર્માણની મુનિરાજશ્રી યશોવિજ્યજીએ પાતાના પ્રવચનમાં જણાવેલ કે, અહિં'સા અને ક્ષમાની મૂતિ ભગવાન મહાવીરે ૨૫૦૦ વરસ ઉપર પ્રગટાવેલી અહિંસા, અપરિગ્રડુ અને સંયમની જ્યાત આ વિશ્વને યુગ યુગ સુધી અજવાળતી અને પાવક પ્રેરણા આપતી રહેશે. આ જ્યે!તની યાદ સમગ્ર મા વાતને સતત રહે એ માટે સેવેલું મારું સ્વપ્ન, દેવગુરુ વગેરેની કૃપા અને મુબઈના મેયર Jain Educationa International અને સહુ માટે હતા. કરુણાસાગરની કરુડ્ડા સહુ માટે હતી. એટલે ભગવાન મહાવીરની વાણી અને ધમ'ના પ્રચાર માટે જે કંઇ કરીએ તે સહુ કોઈના કલ્યાણુ માટે જ કરીએ છીએ ? તે મહાવીરના ભાવના ૧૦૦૦ તેમને પણ ધન્યવાદ ઘટે છે.’ વધુમાં તેઓશ્રીએ જણાવેલ કે, ‘ મહાનગરી મુંબઈ એક નાનું ભારત છે. આ સ્મારક થશે ભારતનું જ ગણાશે અને અહીં સૌ કોઇનું ધ્યાન ખેંચાશે. કીતિસ્થંભને સુંદર બનાવવા માટે પુરોગામી વકતાએએ અનુરોધ કરેલ છે. અમારી પણ ભાવના પીસસ તા. માહિતી વિક મુંબઈની શાન અને ગૌરવ વધારે તેવા સ્તુપ ખનાવવાની છે. પરંતુ આ જગ્યા ૨૦X૨૦ ફૂટની જગ્યા છે. આથી વશેષ પ્રકારનુ' આયાજન શી રીતે થઇ શકે તે એક માટી સમસ્યા છે. આ જગ્યા માટે મ્યુસિીપાલીટી વધુ ઉદાર થાય તે જ વધુ સરૂ કામ થશે. વિવિધ પક્ષના નેતાએ મારા આ જાહેર સૂચન ઉપર ગભીરતાથી વિચારી યેાગ્ય કરશે એવી અપેક્ષા રાખું છું.' ૮ મહારાષ્ટ્રશાસને જે સહાનુભૂતિ વ્યકત કરી છે, તે ખદલ તીર્થધામ For Personal and Private Use Only અંતમાં મુનિશ્રીએ ક્રીતિસ્થંભની રૂપરેખા રજ રી ઉદારતાથી નિધિ આપવા અનુષ કર્યાં હતા. યુગ દેવાકર આચાય ભગવંત શ્રી વિજયધમ સૂરીશ્વરજી મ૰ની તખી ત આ સમયે અસ્વસ્થ મ ી હોવા છતાં આશીવંદ આપવા પૂર્ણાંક સંક્ષેપમાં જણાવેલ કે મહાવીરસ્વામિના ૨૫૦૦મા નર્વાણુ કલ્યાણક વષઁની ઉજવણીના સ−ાપન સમયે એક ભવ્ય અને મ ગલ કાના મોંગલા ૧૯ Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ચરણ થયા છે. આ કિતીસ્તંભ નિમિત્તે ૧૬-૨-૭૫ના વાલકે- હતા. અને તેઓશ્રીને આચાર્ય વિશિષ્ટ કેટિને અને સુંદર થાય ધરમાં શ્રી આદીશ્વરજી જેન શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહાએવી અમારી ભાવના છે જેથી દેરાસરના પટાંગણમાં યોજાયેલ રાજે મંગલ આશીર્વાદ આપ્યા ભગવાન મહાવીરની પવિત્ર યાદ ભવ્ય સમારોહમાં પૂજ્ય આચાર્યા હતા અને વધુમાં તેમની પાસે સહુને આવે અને તેને મંગલ શ્રી વિજયપ્રતાપસૂરિજી મહારાજે જનતાના દરેક કાર્યો ધમ, નીતિ સંદેશ પ્રસારણ પામે. આ કાર્ય કહ્યું હતું કે, આજે હું જે અને ન્યાયથી થાય એવી ઈરછા માટે ઉદારતાથી ફળ આપશે. * બેલીશ તે દીકરાના વખાણ કરવા વ્યક્ત કરી હતી. પૂજ્ય મુનિશ્રી જેવું લાગશે, છતાં હકીકત કહ્યા યવિજયજી મહારાજે જણાવેલ આ નાગરિક સંઘના શ્રી કાંતિ વગર રહી શક્તા નથી. મુંબઈનાં કે, મુખ્યમંત્રી તરીકે નિમણુંક ભાઈએ આભાર દર્શન કર્યું વર્તમાન સમયમાં સમાજ, ધર્મ હતું. હારતેરા થયા બાદ “જૈનમૂ અને શાસન સેવાના કેટલાય થતાં શંકરરાવ ચવ્હાણ રાજસભજયતિ શાસનની જય બોલાવી કાર્યો થયા છે જે આચાર્ય ધમ માં જવાને બદલે પ્રથમ ધમસૌ આનંદભર્યા વાતાવરણ વચ્ચે સુરિ અને મુનિ યશવિજયજીને સભામાં આવ્યા છે. તેમને અમારા વિખરાયા હતાં. આભારી છે. મંગલ આશીર્વાદ છે. અને અત્રે યાદ આપીએ છીએ આ પ્રસંગે મહારાષ્ટ્ર રાજ્યને તેઓની નેતાગિરી નીચે મહાકે મુંબઈમાં કીર્તિ સ્થંભ ઊભે ના નવા વરાયેલા મુખ્ય મંત્રી રાષ્ટ્રમાં અહિંસાધમને વધુ કરવાનો નિર્ણય લેવાયે તે શ્રી શંકરરાવ ચવ્હાણ પધાયાં પ્રસાર થાય તેવી અભિલાષા છે. ભાતબજાર કેવળજ્ઞાન કથાઉજવણીમાં કેન્ફરન્સને સક્રિય સહયોગ ' ણકની ઉજવણી તા. ૧૭–પ-૭૫થી મુંબઈઃ ભગવાન મહાવીર ઉપનગરમાં સ્થળે સ્થળે અવન- નવ દિવસના વિવિધ કાર્યક્રમ અવનકલ્યાણકની આરાધના માટે કલ્યાણકની સુંદર આરાધના અને ૨જી કરવામાં આવી. પ્રતિદિન શ્રી જૈન શ્વેતાંબર કેન્ફરન્સ ઉજવણી થઈ હતી. પૂજા, હીરામોતીની આંગી અને તરફથી સમસ્ત જૈન સંઘને આ ઉપરાંત પચીસમા ભાવના ભાવવામાં આવી. મહે - નિર્વાણુ વર્ષની અન્ય ઉજવણીઓ અખબારે અને પત્રિકા દ્વારા ત્સવ દરમ્યાન વિવિધ પૂજને જાહેર વિનતિ કરવામાં આવી અને રચનાત્મક પ્રવૃત્તિઓમાં થયા. શ્રી અનંતનાથજી મહારાજહતી. તેમાં મુંબઈમાં બિરાજમાન - કોન્ફરન્સના અગ્રણીઓ અને ના દેરાસરથી રથયાત્રાને વિશાળ * સભ્યએ સક્રિય ભાગ લીધે હતે. વરઘેડે ચઢ. તે ઉતર્યા બાદ પૂજ્ય અડચ યંભગવંતાદિના માર્ગ રાણીય મહાસમિતિ અને મહા જ્ઞાતી ભાઈ-બહેનોનું સ્નેહ સંમેલન દશન પ્રમાણે રથયાત્રા, સમૂહ રાષ્ટ્ર રાજ્યની સમિતિમાં સભ્ય અને સાધર્મિકભકિત થયેલ. સ્નાત્રપૂજા, વિવિધ તપસ્યા, પરમા- પદે જોડાયને પણ તેઓએ સારો વાલકેશ્વર : પૂજ્ય આશ્રી ત્માના ગુણાનુવાદ, જાપ, પૂજા, એ ભાગ લીધે. મુંબઈની જન્મ વિજયધર્મસૂરિજી મ. આદિની આંગી, ભાવના વગેરે આરાધનામાં કલ્યાણક સમિતિના આયોજનમાં નિશ્રામાં ચ્યવનકલ્યાણકની ઉજજોડાવાનું તેમજ અભયદાન અને તે તેઓએ અગ્રભાગે રહી ઉજ- વણ ઉપરાંત જીવોને અભયદાન, અનુકંપાદાન કરવાનું જણાવવામાં વણીને શાનદાર અને યાદગાર ગરીબોને ભેજન, દદીઓને ફળાદિ આવતા, તદનુસાર મુંબઈ અને બનાવી હતી. તેમજ સાધમિકે.ને સહાય થઈ Vats , અનાળer,,5-11- * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ન્યુ ડેક્યુમેન્ટસ ઓફ “જેનિઝમ” ગ્રંથનું પ્રકાશન ગોવાલિયા રેન : પ્રાચીન સાગરજી મહારાજની નિશ્રામાં મહેમાનેને પરિચય આપ્યા જૈન ચિત્રકલાનું પુસ્તક છે. ભેજવામાં આવ્યું હતું. સંસ્થાના બાદ જણાવેલ કે સાહિત્ય પ્રકામાતીચંદ્ર અને ડો. ઉમાકાન્ત શાહ મંત્રી શ્રી બાલચંદભાઇ જી. દેશી. રાન કાિના વરી. સ્વ. ચ લિખિત “ન્ય ોકયુમેન્ટ ઓફ એ સૌનું સ્વાગત કરી શૈક્ષણિક લાલ વર્ધમાન શાહને ફાળે જાય છે. જૈન પેઇન્ટીંઝ” ગ્રંથનો પ્રકાશન ક્ષેત્રની આ સંસ્થા પ્રાચીન છે. જેને પ્રાચીનકલાનું પુસ્તક વિદ્ય - સમારંભ મુંબઈ ખાતે શ્રી મહા- કલાનું પુસ્તક પ્રકાશન કરે છે, તેને લય પ્રકાશિત કરે છે તે પ્રકાશન ' પ્રવૃત્તિના ઈતિહાસનું ઉજ્જવળ વીર જૈન વિદ્યાલય તરફથી તા. આનંદ વ્યક્ત કર્યો હતે. પાસું છે. -૧૧-૭૫ના રોજ વિદ્યાલયના સંસ્થાના ટ્રસ્ટી અને મંત્રી શેઠશ્રી માણેકલાલ ચુનીલાલે સભાગૃહમાં, ગણિવર્ય શ્રી પદ્મ- શ્રી જયંતીલાલ રતનચંદ શાહે આ ગ્રંથનું પ્રકાશન જાહેર કર્યું. પાધુની : આચાર્ય શ્રી ચીંચપોકલી : મહાસતીજી વિજયકીતિચંદ્રસૂરિજી મ.ની ૨wwwww મણીબાઈની નિશ્રામાં અત્રેના નિશ્રામાં નમિનાથજી જૈન ઉપાશ્રય વર્ધમાન ચેક $ માં નગરપતિ શ્રી નાનાલાલ મહે- લુહારચાલ ૨૫૦૦મા રે શ્રી દામજી લક્ષમીચંદ જૈન ધમ તાએ આચાર્ય શ્રી લિખિત નિર્વાસાને અનુલક્ષી પ્રોસેસ ૬ સ્થાનકમાં ૨૪ કલાકના અખંડ દિવાધિદેવની અલૌકિર્તા પુસ્તિ- $ ટ, લુહારચાલ તથા કાલબાદેવી હું જાપ, ૨૪ લેગસ્સનો કાઉસગ કાનું ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. કે રાડના રસ્તાઓને જોડતા એકને રૃ સહિત વિવિધ રીતે નિર્વાત્સવ પાધુની શ્રી આદીશ્વરજીની ૬ શ્રી વર્ધમાન ચેક' નામ આ ૬ ઉજવા. સ્થાનકના મુખ્ય દરધર્મશાળામાં પન્યાસ શ્રી , ૬ પવાનું મ્યુનિ. કે.પેરશને નક્કી ૬ કસ્તુરવિજયજી મહારાજની 8 કરતા. તેની નામકરણ કદ ૬ વાજા પર નિવણ વર્ષના પ્રતીક નિશ્રામાં શાંતિસ્નાત્ર સહ અકઈ દે દશેર તા. ૧૪-૧૦-૫ના રોજ સાથેનું બેડું મુકાયું. મહોત્સવપુર્વક નિર્વાણ કલ્યાણ- ૬ મુંબઈના નગરપતિ શ્રી નાનાલાલ ૬ કની ભવ્ય ઉજવણી થઈ હતી. અગાં : મુનિરાજશ્રી બો મજાર : મુનિરાજશ્રી ૬ ૬ ડી. મહેતાના વરદ્ હસ્તે, શ્રી વિશ્વાસની નિશ્રામાં મહાનંદવિજયજી તથા મુનિરાજ કે પ્રીસેસ સ્ટ્રીટ લુહારચાલ જૈન- $ ૬ ઉપાશ્રય હોલમાં ભ૦ મહાવીરના સંઘના ઉપક્રમે યેજાએલા એક શ્રી મહાબલવિજયજી મહારાજ- ૬ જીવન પ્રસંગોનું પ્રર્દશનનું યજાયું સમારંભમાં કરવામાં આવી હતી. ની નિશ્રામાં વિવિધ ધાર્મિક છે ' તેમની પ્રેરણાથી મઝગાંવ, લપ આ પ્રસંગે અતિથિવિશેષ તરીકે અનુષ્યને પૂર્વક નિવણોત્સવ ૨ દેવ, નારિયલવાડી, ફેરીબંદર, મહારાષ્ટ્ર રાજ્યના મંત્રી શ્રી જગેઉજવાયે. કારતક સુદ એકમ ૬ ૬ કાળાકી, પરેલ અને સાત શભાઈ દેસાઈ પધાર્યા હતા. અને શૈત્ર વદ એકમ એમ બે ટે * રસ્તાના સંઘ તરફથી ભવ્ય વરદિવસ ગરીબને મીઠાઈ વહેંચાઈ ઘેડે ચઢયે હતું, અને તે ભાય પાલા ગલો : દીક્ષા કલ્યાણક જન્મકલ્યાણક દિને છપ્પનદિકુ ખલા ખાતે ઊતરી સભાના રૂપમાં મારી સહિત સાત્ર મહત્સવ પ્રસ પ્રસંગે લઘુ શાંતિસ્નાત્ર ભણાવ ફેરવાઈ ગયું હતું. વિશાળ ઉપભણાવાયે. વવામાં આવ્યું. સ્થિતિ રહી હતી. ધ્યાન માળી જીગર જાન RET1 | ૨૦૧ / માતાજી S Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કમાટીપુરા : આચાર્ય શ્રી થયું. પયુંષણ બ દ ભવ્ય વરઘેડો આઠ દિવસને મહોત્સવ કા-વર શાંતિવિમલસુરિજી ઠાણું ત્રણની કાઢવામાં આવ્યું. જ્ઞાન પાંચમના થી કા-વ-૧૦ સુધી ભવ્ય રીતે નિશ્રામાં કમાટીપુરાના દેરાસરમાં સાંધાણી એસ્ટેટ ઘાટકોપર માં ઉજવાયે. કા-વ-૧૦ રવિવારનિર્વાણ કલ્યાણકની ઉજવણું આગમની પ્રતે તથા વિવિધ જ્ઞાન (દીક્ષા કલ્યાણક દિને) ના રોજ શાંતિનાત્ર સહ અઠ્ઠાઈ મહોત્સ- ઉપકરણનું પ્રદર્શન યોજાયું. સવારે ભવ્ય વરઘોડો નીકળે. વપૂર્વક થઈ જૈન દશનું તત્વજ્ઞાન જેમાં પ્રભુ મહાવીરના ત્રણ કલ્યાદીક્ષા કલ્યાણકના નીકળેલા પુસ્તક છપાય છે. કેની આકર્ષક રચના શણગાભવ્ય વરઘોડામાં ભગવાનના માટે ગા : વિવી મહાસ- રેલી લારીઓમાં કરવામાં આવેલ. જીવન પ્રસંગેની રચનાઓ અને તીજી શાદાબાઈની નિશ્રામાં અનાથાશ્રમ – રક્તપિત્તીયા તસ્વીર મૂકાઈ હતી. વરઘોડો ઉજવાયેલ આઠ દિવસ સુધીના તથા ગરીબોને મીઠાઈ તથા અનુમોદનીય રહ્યો. નિવણિત્સવમાં એક લાખ આડ ભેજન આપવામાં આવેલ. બપેરે શાંતિનાત્ર ઘણું ઉત્સાહથી ભણાવાયું. વલે પાર્લા (પૂર્વ) . પૂજ્ય શાસનની આચાર્ય શ્રી વિજય દેવસૂરીમુંબઈઃ જૈન સમાજની એકતા અખંડિત શ્વરજી મ. તથા પૂ. મુનિશ્રી રહે તે હેતુશ્રી આચાર્યશ્રી આનંદઋષિજી મહારાજના પ્રદ્યુમ્ન વિજયજી મ. આદિની ચાતુર્માસ સમયે બહ૬ મુંબઈના અઢાર શ્રી વર્ધમાન નિશ્રામાં કા. વદ ૧ન્ના કલ્યાણ સ્થાનકવાસી જૈન સંઘે એ પર્વાધિરાજ પર્યુષણ પર્વની કેની આકર્ષક રચના થઈ મંડળની આરાધના બીજા ભાદરવામાં કરવાનો નિર્ણય કર્યો. ટેળીઓ અનેક બેન્ડ તથા વિશાળ સાજન માજનથી શોભતે ભવ્ય વાડો નીકળે. વડા બાદ પ્રભાવના તથા ગરીબેને પણ મુંબઈ : મહારાષ્ટ્ર અનેકાંત હજાર લેગસ્સનો કાઉસગ્ગથે. પુરી શાક વહેંચવામાં આવેલ. યુવક સંઘના ઉપક્રમે નિર્વાત્સ- નિર્વાણુ વર્ષ દરમિયાન ૪૫૦૦ જન્મ કલ્યાણક નિમિત્તે વના ઉપલક્ષમાં જાન્યુઆરીથી ભાઈ-બેનેએ વિવિધ તપકરવાના સિદ્ધચક્ર પૂજન અને શાંતિસ્નાત્ર પ્રતિ મહિને મુંબઈનાં જુદા જુદા પચ્ચખાણ લીધા. નિર્વાણ કલ્યા- સહિતને ભવ્ય અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ રથળે જૈન ઇતિહાસ, અહિસાનું ણકના દિવસે ૨૫૦ ઊપવાસઘણું ઉમંગથી ઊજવાય. તત્વજ્ઞાન, જૈન પૂજા, તીર્થક્ષેત્ર આદિ આયંબિલ, ૫૧ પિૌષધ થયા. ચિત્ર-સુ-૧૩ના રોજ પ્રભુના વિષય ઉપર સાત વ્ય ખ્યાનમાળા માટુંગા : ચરમતીથપતિ જન્મ કલ્યાણકને ભવ્ય વરજાઈ હતી. ભગવાન મહાવીર પરમાત્માની ઘેડો નીકળે. તેમજ પાલ શ્રી ભક્તિ નિમિત્તે પૂજ્ય ઉપા. શ્રી સંઘનું સ્વાનિવા-લ્ય સારી વ્યદાદર : મુશ્રી સાગરચં- હેમચન્દ્રવિજયજી ગણિ આદિની વસ્થાપૂર્વક કરવામાં આવ્યું. દ્રજી મહારાજની નિશ્રામાં સતી નિશ્રામાં માટુંગા જીવણ અબજી પ્રભુના મહાવીરના ગુણાનુવાદને અગલેખા” પુસ્તકનું પ્રકાશન : દાનમંદિરમાં શાંતિસ્નાત્ર સહિત કાર્યક્રમ ગોઠવવામાં આવ્યું. --- - ન - " BRછે જા કે માહિતધશેખક : જીવ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * વિલેપારલામાં શ્રી ઘેલ- કાંદિવલી નિર્વાણ કલ્યાણક, ભાઈ કરમચંદ સેનીટેરિયમના નિવિ આ૦ શ્રી વિજયકીતિ | બહુમાન | ઉપાશ્રયમાં ભવ્ય પ્રદર્શન યોજ- ચંદ્ર સુરિજી મ.ની નિશ્રામાં પાંચT : મુંબઈ : શ્રી જેન ધાર્મિક વામાં આવ્યું. ૮૪૮ (ફટ) ની દિવસને મહોત્સવ ઉજવાયા. આ | શિક્ષણ સંઘ-મુંબઈ દ્વારા શિક્ષક ભ. મહાવીરની આબેહુબ રંગોળી પ્રસંગે વરઘોડે દબદબાભરી -શિક્ષિકા ઉર્ષ ફંડમાંથી સ સ્થા એક મરાઠી ભાઈએ બનાવી. સામગ્રી–૨ રથ, ૪ બેન્ડ, ૧૩ સાથે જોડાયેલી બહદ્ મુંબઈની સા-કુઝ: શ્રી સંભવનાથ મહિલા મંડળ સાથે ચઢયે. ૭૫ પા ઠ શા ળા એ ના એક જૈન સમાત્ર મંડળની વૈશાખ સુદ ભગવાનના જીવનચરિત્રની નાની શિક્ષક-શિક્ષિકાઓનું દરેકને રૂા. ૩ના સ્થાપના કરવા માં આવી. બુકલેટો બહાર પાડી છે ટે હાથે ૧૦૧ આપવા પૂર્વક બઠુમાન જનેતરમાં વિતરણ કરવામાં જુઠ્ઠ જન્મકલ્યાણક નિમિત્તે , કરવામાં આવ્યું હતું રથયાત્રા, સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન | ૦ મિની પુસ્તિકા છે | વીરની પુસ્તિકાનું તથા શ્રી બિપીવગેરે કાર્યક્રમ સાનંદ થયા. મુંબઈ : નેશનલ રીફાઈ નચંદ્ર કાંતિલાલના હસ્તે “મૃત્યુજવાહર નગર : આચાર્યશ્રી, નરી પ્રાયવેટ લીમીટેડ કંપનીએ ની ગોદમાં પુસ્તકનું પ્રકાશન વિજયકીર્તિચંદ્ર સૂરિજીની મ.ની વ્યક્તિગત ધોરણે. ભગવાનની લંબ- જાહેર થયું હતું. જવાહર નગર નિશ્રામાં શ્રી ધર્મનાથ સ્નાત્રણ ચોરસ, અને ગોળ સમૃતિ મુદ્રા | સંધના મેનેજિંગ ટ્રસ્ટી શ્રી રમણ મંડળના ઉપક્રમે ૬૪ ઈન્દ્રો, પ૬ | તેમજ નવકાર મંત્રની (ચાંદીની) લાલ મંગલદાસ શાહ દ્વારા દિકુમારિકાઓ અને ૧૪ સ્વપ્ન, | ગોળ મુદ્રા બહાર પાડી હતી પ્રસિદ્ધ ચિત્રકાર શ્રી ગોકુળદાસ અનેક કલાકારે સંગીત, નૃત્ય અને ભગવાનના- ઉપદેશ અંગેની કાપડિયા ચિત્રિત મેટી સાઈઝના અને પ્રભુભકિતપૂર્વક સ્નાત્રમહા- ટચૂકડી રંગીન પુસ્તિકા પણ | આકર્ષક એવા ભ મહાવીર સ્વાસવ ઉજવાયો. જવાહરનગર અને પ્રકાશિત કરી હતી. મુદ્રાઓ | મીનું ચિત્રનું ઉદ્દઘાટન થયું હતું. ગેરેગાંવ-બંને સંઘ તેમજ પ્લાસ્ટિકની ડબ્બી સાથે બજારમાં સ્થાનકવાસી વગેરેની ૧૦ હજારની મૂકી હતી. આ ઉપરાંત ભગવાનની મહાવીર નગરમાં પૂજ્યશ્રીજગી જનમેદની સહુ ભવ્ય રથ ની નિશ્રામાં ગૃહમંદિરનું નિર્માણ, તસ્વીરવાળું તારીખવાળુ કેલેન્ડર યાત્રા પ્રથમવાર નીકળી. તે પ્રસંગ નિમિત્તે મહોત્સવ અને પણ બહાર પાડયું હતું. ૧૫ હજાર રૂ.ની ટીપ થઈ. પ્રભુબિરુદ D આવી. પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં ભગ- અને અમીઝરણાં થતાં શાંતિસ્નાત્ર વાનના જીવન પ્રસંગોને, પૂજ્યશ્રી- સહ આઠ દિવસને મહોત્સવ મુંબઈઃ પંડિતશ્રી શેષમલજી એ તેમજ અત્રેના આગેવાન નાગ- ઉજવાયો. પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં સત્તાવત (બીજાપુર–રાજસ્થાનના | રિકેએ સુંદર રીતે વર્ણવ્યા હતા. કાંદીવલીથી અગાસી તીર્થને - વતની)ને મહાસમિતિએ નક્કી ! ડઈના જાણીતા કલાકાર છરી પાળ સંધ નીકળે. શ્રી કરેલા જૈન ગજને અનેક સ્થળે | શ્રી રમણીકભાઈએ આલેખેલી ધાર્મિક શિક્ષણ સંઘના ઉપક્રમે પ્રચાર-પ્રસાર કરતાં, તેમને મુંબ. | ત્રણ આર્કષક રંગોળીનું પ્રદર્શન કાંદીવલી તથા ગેરેગામમાં શિક્ષક ઈના આગેવાનોએ “વજ શરી” શ્રી એમ. એમ. ધ્રુવના હસ્તે શિક્ષિકાઓનું સંમેલન અને નું બિરૂદ આપ્યું હતું. ખુલ્લું મુકાયું હતું. શ્રી નંદલાલ સન્માન થયું. પૂજ્યશ્રીએ આ રૂપચંદ શાહના હસ્તે ભ મહા- વિષય પર મનનીય પ્રવચન આપ્યું. + Tols નિક ૨૦૩ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દિને કવિ સંમેલન કેવળજ્ઞાન કલ્યાણક દોલતગર (બોરીવલી) આ. | શ્રી વિજય મેરુપ્રભસૂરિજી મ. મુંબઈઃ અ. ભા. અનેકાંત સાહિત્યકાર પરિ આદિની નિશ્રામાં નિર્વાણ કલ્યા- પદ જબલપુર દ્વારા એક ભવ્ય કવિ સંમેલનનું ણકની ઉજવણી વિવિધ રંગોળી, આયોજન તા. ૨૦ મેના રોજ કેવળજ્ઞાન દિવસ તપ-૫ આદિ સહ ઉજવાઈ પ્રસંગે પાટકર હાલમાં થયું હતું જેમાં પ્રમુખ સ્થાને હતી. તેમજ તેઓશ્રીની નિશ્રામાં સાદૂ શ્રેયાંસ પ્રસાદ જૈન તથા મુખ્ય અતિથિ તરીકે મહાવીર પ્રભુના જન્મકલ્યાણક | ભૂતપૂર્વ શેરિફ તથા ભારત જૈન મહામંડળના નિમિત્તે પાઠશાળાના બાળક અધ્યક્ષ શ્રી શાદીલાલ જૈન હતા. સુપ્રસિદ્ધ ગીતકાર બાલિકાઓની બેન્ડવાજા સહિત રવિન્દ્ર જૈન અને પ્રભા ઠાકુરે ગીત પિરસ્યા હતા પ્રભાતફેરી નીકળેલ, તેમજ જ્યારે વિઠ્ઠલભાઇ પટેલ અને પ્રકાશ જેને શ્રોતાઓને રથયાત્રાને ભવ્ય વરઘોડે ચઢેલ. રમુજમાં રાખ્યા હતા. પ્રવચન–પ્રભાવનાદિ પણ થયેલ. પાઈનગરવાળા ભાઈઓ તરફથી પૂજા, આંગી, લાડવાની પ્રભાવના, મુ બઈ : શ્રીમતી ડીવાળા આંગી અને સાંજે પ્રતિક્રમણમાં ૦ બાળકના બેન્ડ સાથે બહેન મોહનલાલ ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટ રૂા. ૧ની પ્રભાવના થયેલ. મુંબઈ તરફથી સાથ હેપ્પીવરડે બોરીવલી : પન્યાસશ્રી ટેલ (ઘાટકોપરમાં) આંખના પુણુનન્દ વિજયજી મહારાજની ૭ આંખના રોગનાં હજાર રોગના એક હજાર ઓપરેશન નિશ્રામાં ભવ્ય વરઘોડે ચડ્યો. આ અને ક્ષયપીડિત ૧૨ વર્ષ સુધીના ઓપરેશન સાથે જ દીક્ષાથી જયશ્રી બહેન બાળકૅને મફત ઉપયાર કરાયો. ને વષીદાન વરઘોડે ચડ્યો. 9 ૦ ક્ષય પીડિતેના મફત શ્રી મે હનઋષિજી મહારાજ અને થી ભેજન અને ઉપચાર મહાસતીજી શ્રી ઉજજવળ કુંવરસીદાતા સાધર્મિઓ માટે મોટી બાઈના પ્રેરણાથી આ માનવ. ટીપ થઈ સેવા થઈ. મલા : આર્ય રક્ષિત જૈન, જ્ઞાન અને વિદ્યાચરણથી [ કચ્છી] પાઠશાળાની સ્થાપના જ મેક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. કરવામાં આવી છે. જોગેશ્વરી : પારસનગર કે. સાકરચંદ સી. સરકાર હાઉ. સેસાયટીના નિર્માણ સાથે અહીં ભ૦ મહાવીર સ્વામીજીના નવીનચંદ રતનચંદ એન્ડ કંપની જિનાલયનું નવ નિર્માણ D ૧૮, તાહેર બિડીંગ. | ઝવેરી બજાર, થનાર છે. ત્રીજી અગિયારી લેન, 1 મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩ ભાંડુપ: નિર્વાણ દિને અત્રે ૧૧૫ સામાયિક પૂર્વક પંચરંગીતપ થયા. જ પી છે ક અને તે લણમોલ્સ છે તો Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - મલાડઃ આચાર્ય શ્રી વિજયકીર્તિચન્દ્રસૂરિજી મહારાજની શ્રાવકૈએ ભગવાનના રથ ખેંચે નિશ્રામાં દીક્ષા કલ્યાણકની ઉજ- વણી હજારોની જનમેદની સાથે મલાડ : મુનિપ્રવરશ્રી કનક- ભવ્ય વરઘેડે નીકળે. ગુજરાત અનેરી ભાત પાડતા દબદબા ભરી વિજયજી તથા મુનિરાજશ્રી માટે રૂ. ૨૫૦૦નું પુરપીડીત કસે ટલે વરઘોડે. પૂ. આ. પૂર્ણાનંદવિજયજી (આત્મબંધુ)ની આ વરઘોડે, પૂ. આ. પૂર્ણાનંદવિજ્યજી (આત્મબંધ)ની રાહત ફંડ થયુ. વિદ્યામાં પ્રભુજીના રથને શ્રીના મંગલપ્રવચન, આચાર્યશ્રી નિશ્રામાં ૧૦૦ અમે, ૩૦૦ છ8, બળદને બદલે શ્રાવકોએ ખેંચ્યા લિખિત ભગવાનના જીવનચરિત્ર- સવાલાખ મંત્રના જાપ વિ. થયા. હતે. ની પુસ્તિકાઓની મોટી સંખ્યામાં પ્રભાવના વગેરે પૂર્વક અનુ કાર્યો થયા. - મુંબઈ : જૈન મહિલા મોદનીય રીતે થઈ આરે રેડ પર સોનલ સમાજ તરફથી સમાજના હેલમાં સંભાઈ રેડ પર સિદ્ધાર્થ એપાર્ટમેન્ટમાં પૂજ્યશ્રીના પ્રેર- ભ. મહાવીરના તવનનો કાર્યક્રમ સોસાયટીમાં પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં ણાથી ગૃહમંદિરનું નિર્માણ નક્કી ને ગે ઠવવામાં આવ્યો હતે. તે ગૃહમંદિરનું નિર્માણ ઉત્સવપૂર્વક થયું. તાજેતરમાં તેને પ્રતિષ્ઠા પ્રસ ગે મરીન ડ્રાઈવથી વાલકેશ્વર, થયું. મહત્સવ ઉજવાનાર છે ગોવાલિયા ટેન્ક અને સેન્ડવર્ટ - કેવળજ્ઞાન કલ્યાણક નિમિત્તે મુંબઈઃ મહારાષ્ટ્ર વિધાનપરિષ રેડ સુધીના મંડળોને બેલા. નાકળેલ ભવ્ય રથયાત્રામાં પૂજ્ય વામાં આવ્યા હતા. કાર્યક્રમ ત્રણ શ્રી પધાર્યા હતા. તેઓશ્રીનું દના અધ્યક્ષ શ્રી. વી. એસ. પાગેએ કલાક ચાલ્યો હતો. સ્તવન મંગલ પ્રવચન થયું હતું. મહાવીર પ્રભુની ૧૫૦મી નિર્વાણ ગાનાર ૨૮ બહેનને ભ. મહાવીગોરેગાં ઃ શ્રી ચિંતામણિ જયંતિ ઉજવણી પ્રસ ગે ઈન્ડીયા પાર્શ્વનાથ જિનાલયથી જન્મકબુક હાઉસ એજયુકેશન ટ્રસ્ટ દ્વારા મહિલાઓને લ્યાણક પ્રસંગે ચઢેલ રથયાત્રાના પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવેલા પુસ્તક સ્તવન કાર્યકમ વરઘોડામાં દેરાવાસી તેમજ સ્થાનકવાસી, દિગંબર અને જેને મહાવીરની પ્રકાશનવિધિ કરી રના ચાંદીના સિક્કાઓ અપણ તર ભાઈ–બહેને મોટી સંખ્યામાં હતી. કરવામાં આવ્યા હતા. જોડાયાં. વરઘેડે શ્રી ચિંતામણું સૌરાષ્ટ્ર ટ્રસ્ટના અધ્યક્ષ ભ. મહાવીર જન્મ કલ્યાજિનાલયથી ચડી જવ હરનગર શ્રી. સી. સી. શાહ આ પ્રસંગે કના દિવસે રિમાન્ડ હામના દેરાસરે ગયે હતું. ત્યાં બને જાયેલા સમારંભના પ્રમુખ ૫૫૦ બાળકને મિઠાઈ આપરથ સાથે થતાં રથયાત્રાનું દશ્ય વામાં આવી હતી. ઉલ્લાસમય બન્યું હતું. . સ્થાને હતા. તેમણે જણાવ્યું જૈન મહિલા સમાજની ગુણાનુવાદ સભા વગેરે કાર્યો હતું કે નિર્વાણ જયંતિ દેશ અને સ્થાપનાને ૭૫ વર્ષ થયા છે. પણ અનુમોદનીય થયા. પૂ. આ. દુનિયા માટે એક મહત્વને પ્રસંગ સમાજનું સુકાન લેડીશ્રી તારાબેન શ્રી વિજ્યકીર્તિચંદ્રસૂરિજી મહા પ્રેમચંદના હાથમાં છે. રાજ આદિની નિશ્રામાં રવજી છેડાને ત્યાં સાત છોડનું ઉજમણું વરઘોડામાં પુસ્તિકાનું વિતરણ અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ, પૂજન વગેરે ૪૬૭ સાવતા બાંધતાવિરલ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S મુંબઈ બ્લેઝ ઍડવાઈઝ - I અનેક છબીઘરમાં - - પ્રા. લિના સહકારથી મુંબઈના - ડાયરેકટર મી. ડીસોઝા અને મી. મહાવીર પ્રભુની નાયકના સહકારથી એક વર્ષ માટે ભ. મહાવીરની મફત સ્લાઇડો વિવિધ સિનેમા ઘરોમાં બતાવવામાં U આકાશવાણ મુંબઈ આવી હતી જે આ પ્રમાણે ૧. કેન્દ્ર પર વિવિધ ન્યુએમાયર, ૨. લીબટી, ૩. કાર્યક્રમ નેવેટી, ૪, નાઝ, ૫. મીનરવા, ૬. અલંકાર, ૭. મરાઠા મંદિર, ૮. જમૂના, ૯. રક્ષી, ૧૦. ન્યુટેકીઝ બદિરા, ૧૬. સંગમશાલીમાર, ૧૧. ચીત્રા-દાદર, ૧૦. - અંધેરી, ૧૦ રૂ૫–સાન્તાકુઝ, બરખા માટુંગા બી. બી, ૧૩. ૧૭, હંજ-જોગેશ્વરી, ૧૯. સોના બાદલ માટુંગા બી. બી. ૧૪. -કાંદીવલી, ૨૦.મિલાપ–કાંદીવલી, બીજલી–માટુંગા બી બી. ૧૫. ૨૫. ડાયમંડ – બોરીવલી, ૨૨. આકાશ-કુર્લા, ૨૩. બસંત–ચેમ્બર અને, ૨૪, અશેક-થા છે. આ ઉપરાંત મયુર કાંદીવલી ખાતે શ, જગશી રવજી અને લીલાધર શામજીના ખર્ચે પણ સ્લાઈડ બતાવાઈ હતી. મુંબઈઃ ભગવાન મહાવીર ૨૫મી નિર્વાણ શતાબ્દી નિમિત્તે એલ-ઈન્ડીયા રેડિયો-મુંબઈ ઉપરથી મંગળવાર ૨૫-૨-૭૫ના રાત્રે ૮-૪૫ કલાકે ૫ત્રી-કછવાળા શ્રી લીલાધર શામજી દેઢિયા (કાંદીવલી)ને “ભગવાન મહાવીર સ્વામીના જીવનના ત્રણ તબકકા' વિષય પર વાર્તાલાપ પ્રસારિત થયે. બહારનાં શરુઓ સામે લડવાથી શું ફાયદો? તારા આત્મા સાથે જ લહ. આત્મા દ્વારા આત્માને જીતનાર મુખી થાય છે. કમીટેક્ષ કોરપોરેશન ૌવમુખ ભવન, બીજે માળ, મજીદબંદર સ્ટેશન મે, T મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૯, 1 ફેન : ૩૨ ૮૩૬૪. મા તારિણી માં LED છે જ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ક d : D ઘાટકેપરમાં D રમણીય ભવ્ય જિન પ્રસાદ : : ? I ! છે ક ઉ00 - - EDITE જે ત્રણ / ઘાટકેપર - પૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજયપ્રતાપસૂરિજી મહારાજ અને પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજય ધમસૂરિજી મહારાજની પ્રેરણાથી અને સાહિત્ય કલારત્ન મુનિશ્રી યશોવિજયજી મહારાજના મંગળ માર્ગદર્શન હેઠળ અત્રે સર્વોદય હોસ્પીટલના પ્રાંગણમાં નવનિર્મિત વિશાળ પાર્શ્વનાથ પ્રાસાદમાં પશ્કિર સહિત ૪૧ ફુટ ઊંચાઈ પ્રમાણુના શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુજીની ભવ્ય પ્રતિમાજીની તેમજ અન્ય જિનબિંબની અંજન શલાત્કાપૂર્વક પ્રતિષ્ઠા થઈ અત્રે યાદ રહે કે આ જિન પ્રાસાદમાં એક પણ થાંભલે નથી. ૨૩ ફુટ લાંબો, ૧૩૦ કુટ પહોળા અને ૪૫ ફુટ ઊંચે આ જિન પ્રાસાદ સનેમરમરના આરસથી બનેલે ઇ . MOST "'T' Inent rrrrry ૨૧ ફુટ ઊંચાઈ પ્રમાણ શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવંતની પ્રતિમા ભારતમાં કદાચ આ એક જ પ્રતિમાજી છે. ઉવસગ્ગહરં પાસ, પાસ વંદામિ સર્વોદય ટ્રસ્ટના સ્થાપક શ્રી કાંતિલાલ મગનલાલની ભાવનાથી આ જિનપ્રાસાદ રમણિય અને દર્શનીય બન્યો છે, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ D સાધુ-સાધ્વીએ અને I શ્રાવક-શ્રાવિકાઓનું સમેલન ઘટકાપર : આચાય શ્રી અશોકચંદ્રસૂરિજી ડહેલાવાળાની નિશ્રામાં અત્રે સાંઘાણી એસ્ટેટમાં પ્રભાતફેરી નીકળી તથા ગરીબેને મિઠ.ઈ વહેચાઈ. અભયદાન માટે ઘણી રકમ એકડી થઈ હતી. ઉપાશ્રયનુ દેણું ફેડી નાખવામાં આવેલ. ઘાટકે પર : વધમાન સ્થાનક વસી સંઘ ઉપક્રમે અત્રે ૮ અને ૯ ડીસેમ્બર ૭૪૫ એ દિવસ માટે આચાય સમ્રાટ શ્રી આનંદ ઋષિજી મહારાજ ી નિશ્રામાં સ્થાનકવાસી સંઘના લગભગ૧૪૦ જેટલા સાધુ-સાધ્વીજીએ અને ગુજારા શ્રાવક-શ્રાવિકાઓનુ` સમેલન મળ્યુ. તે કાં દીક્ષા કલ્યાશુક ભવ્યતાથી ઉજવાયું. ખીજા દિવસે સતે। અને મહાસતીજીનું સ ંમેલન થયું. n u D U m D n ] D ૧૦૮ Jain Educationa International ઘા ટ કા ૫૨ : અત્રેના સ્થાનકવાસી જૈન સોંધના સહકારથી શ્રી ઘાટકોપર સ્થા. જૈન સ્વયં સેવક મડળે જન્મ કલ્યાણુક દિને ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ વિષે ચે! જેલ વતૃત્વ સ્પર્ધામાં ૪૨ ભાઈ-બેનેએ ભાગ લીધે. વિજેતાઓને પુરસ્કાર અપાયા. [] પુરસ્કાર ] તપ અને જપ ઘાટકેાપર : સાધ્વી શ્રી અરૂપ્રભ શ્રીજીની નિશ્રામાં વિવિધ દ્રબ્યાથી ૨૫૦૦ સ્વસ્તિક કરાયા. પાવાપુરીની ર ાળી કાઈ, ૨૫-૨૫ વિવિધ તપસ્યા અને ૨૫૦૦ સામાયિકતી સાધના થઈ. 8% હી અહ'શ્રી મહાવીરસ્વામી અહ''તે નમ:'ની ૨૫૦૦ નવકાર વાળા નિર્દેણુ વમાં ગસુવાની ઘરાએ બાધા લીરી. . જેનાથી જ્ઞાન થાય છે તે આત્મા છે. હસમુખ ટેક્ષ્ટાઈસ ૨૦૨, જવાહર ગલી, સ્વદેશી મારકેટ, કામાદેવી રાડ, મુંબઇ-૪૦૦-૦૦૨. મહાવીરન D સાનિધ્યેણ n n m B તા. માતા પિાકો [] D [] For Personal and Private Use Only D U D ப રથયાત્રામાં રગાળી લઈ ઘૂમેલી બહેને નૃત્ય નાટિકા શ્રી મુલુન્ડ ઃ મુનિરાજ કનકવિજયજી મહારાજ આદિ પૂજ્ય શ્રમણુ ભગવાની નિશ્રામાં ૧–૧૨–૭૪નાં જ નિર્વાણ કલ્યાણકની રથયાત્રા નીકળી. આ પ્રસ`ગે શહેરના વિવિધ માર્ગોં પર ખાસ ૨૪ કમાના અનાવી હતી. બહેનો ચાખા, પૈસા વગેરે દ્રવ્યેની ખાવેલ ગાળીએ થાળીમાં લઈને રથયાત્રામાં ધૂમી હતી. રાતે, ખાસ ઊભા કરાયેલા વાન મહપમાં એક જ કુટુંબના અસૌ ભાનુબેન નટવરલાલ શાહે તૈયાર કરેલ પાંચ કલ્યાણકી નૃત્ય નાટિકા ભજવાઈ. બીજે દિવસે શ્રી રમણિકલ લડશે.ઈવાળાએ તૈયાર કરેલ રંગોળી સાથેનુ આધ્યાત્મિક ચિત્ર પ્રદર્શન શ્રી વાડીલાલ ચત્રભુજ ગાંધીએ ખુલ્લુ મૂકયું હતું. મુલુન્ડ : મુનિપ્રવરશ્રી કનકવિજયજી તથા મુનિરાજશ્રી પૂર્ણાન વિજયજી [આત્મબંધુ]ની નિશ્રામાં પરપ અર્જુમા, ૨૫૦ થી વધુ છ, ૧૦૦૮ આય ખિલે, સવા લાખથી વધુ પ્રભુ નામ જપ અને મુલુન્ડના ઇ.તેહાસમાં અજોડ વરઘેાડો કાઢવામાં આવ્યા હતા. Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • પ્રશિક્ષણ ૦ મુંબઈઃ કલા ભારતીના ઉપક્રમે ૨૮ ડીસેમ્બરથી ૨ જાન્યુ. આરી ૭૪ સુધી ભક્તિ સંગીત, કીર્તન પ્રશિક્ષણ અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ સફળતાથી થયા. જેમાં પાંચ હજારથી વધુ લેકે નવકારમંત્ર, ભક્તામર સ્તોત્ર, ભક્તિગાન, વજવંદન આદિનું પ્રશિક્ષણ ૦ સંવાદ ૦ મુલુનઃ મહાસતીજી દમયંતીબાઈ સ્વામીની નિશ્રામાં મહાવીર જયંતી ઉજવાઈ. જૈન શાળાના બાળકોએ સંવાદ, નાટક વગેરેને કાર્યક્રમ આપે. શ્રી સંઘ તરફથી ગરીબોને તથા અંધશાળા વગેરે સ્થળોએ બુંદી તથા ગાંઠિયાના પેકેટ વહેંચવામાં આવ્યા. મુંબઈ: વિશ્વ હિન્દુ પરિષદના ઉપક્રમે તેની ભારતભરની શાખા દ્વારા સમારોહ-સભાનું આયેજન, ભ, મહાવીરનું ચિત્ર અને તેઓના જીવન તથા ઉપદેશ પર આધારિત પત્રિકાઓનું જુદી જુદી ભાષામાં વિતરણ, મુખપત્ર “હિન્દુ વિશ્વના ભગવાન મહાવીર નિર્વાણ વિશેષાં કોનું હિન્દી તેમ જ અંગ્રે છમાં જુદુ જુદુ પ્રકાશન વગેરે કાર્યો થયા. ૦ કવિસંમેલન ૦ મુંબઈઃ શ્રી પંજાબ જન ભાસભા [ખાર] તરફથી ભુલાભાઈ દેસાઈ એડિટોરિયમમાં જન્મ કલ્યાણક પ્રસંગે બી લાલચંદ હીરાચંદ દોશીની અધ્યક્ષતામાં જાયેલ અધ્યાત્મિક કવિ સંમેલનમાં શ્રી ચંદનમલ “ચાંદ સહિત અનેક કવિએ એ ભાગ લીધો. પુરસ્કાર મુંબઈ : દિગંબર જૈન નવયુવક સંધ મેજીત રંગોળી પ્રદર્શનમાં પ્રથમ પુરસ્કાર મી ખેમરાજ મિસ્ત્રીને મળ્યું હતું. કુલ ૧૮ પુરસ્કાર અપાયા. શ્રી શ્રેયાંસપ્રસાદ જનની અતિથિ વિશેષતામાં પુરસ્કાર વિતરણ કરાયા. જવાબ ૨૦૯ SS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુલુન્ડ સાધીશ્રી સુનંદા- પચીસસે સાથિયા પૂરાવ્યા શ્રીજીની નિશ્રામાં દુષ્કાળ રાહત તથા જીવથાના કાર્યો થયા હતા. ૦ ૨૫ દિવસના મૌનનો કાર્યક્રમ પાર્ધચંદ્રસૂરિ જ્ઞાન મંદિરમાં ત્રણ દિવસ સુધી ભવ્ય કાર્યક્રમ ૦ ૨૫૦૦ નવી ગાથા કરવાની બાધા ઠવવામાં આવ્યું હતું અને ભવ્ય વરઘેડે કાઢવામાં આવ્યા મુલુન્ડ સાધ્વીશ્રી હરખશ્રી. ‘સચિત્ર કલ્પસૂત્ર', “સ્વાધ્યાય હતે. સાધ્વીશ્રી સુનંદાશ્રીજી ની પ્રેરણાથી ૨૫૦૦ સાથિયા, આ સૈ રભ અને “રત્નાવલી પુસ્તિ કાઓનું પ્રકાશન થયું. મહારાજે ૨૫ દિવસ મૌનને ભગવાનના ૭૨ વર્ષને અનુલક્ષી કાંદીવલી : મુનિશ્રી મહા કાર્યક્રમ રાખ્યું હતું. વિવિધ પ્રકારની ૭૨ ગુર્હલીએ નંદવિજયજી મ. તથા મુનિશ્રી ભગવાનની તસ્વીર સામે તેમ જ બાળકોને ઈનામે અને મહાબલવિયજી મ.ની નિશ્રામાં ૨૫૦૦ સાથિયાં કરાયા હતા. ર૫ અલ્પાહાર આપવા સાથેના અનેક ને ના નિર્વાણ કલ્યાણક વર્ષ ઉજવણીની નંદાવતી સાથિયા કરાયા. ભગ- કાર્ય થયા. ૨૫૦૦ નવી ગાથા પતિ વિશે પૂર્ણાહુતિ નિમિતે સિદ્ધચયંત્ર વાનના નામને ૨૫ હજાર જાપ તથા ૨૫૦૦ સામાયિક કરવાની મહાપૂજન સહિત પાંચ દિવસને કરાયો. અનેક ભાવિકોએ પ્રતિજ્ઞા લીધી. • મહોત્સવ ઉજવાયે, ૨૪ કલાક નવકારનો જાપ ૦ મુંબઈ : નિવણ વર્ષમાં નવકારવાળી ગણવાની બાધા છે. વિવિધ દિવસે ચીંચપોકલી, ગેડી દેરાસર, ઘાટની ચાલફટાકડાં નહિ ફેડવાનો નિયમ ૦ ગુલાલવાડી, બોરીવલી દોલત નગર, કાંદીવલી, ધનજીવાડી, ઘટાપર : મુનિશ્રી સૌભા- પ્રસંગે ૨૫૦૦ થી વધુ સામાયિક દેવચંદનગર-મલાડ, જુહુ, પાલ, ગમલજી મ.ની નિશ્રામાં ૨૫૦૦ની થયાં. ૧૫૦ બહેનોએ દેશાવગા- કોંગસર્કલ, વડાલા, ગેરેગાંવ સંખ્યામાં વિવિધ તપથી નિર્વાણ સિક સામાયિક કર્યા. ઊજવણી ડીસાઈલ રેડ, ઘેહપદેવ, દિનની ઉજવણી કરાઈ. ગુણાનુ- વર્ષ દરમિયાન જ પાંચ નવ ભાયખાલા, તારદેવ, મરીનડ્રાઈવા વગેરે સ્થળોએ જાયેલ પૂજા, વાદની સભા થઈ. ૨૪ કલાક નવ- કારવાળી ગણવાની ઘણએ બાધા ભાવનાના કાર્યક્રમમાં શ્રી બંસી કારને જાપ થયું. શ્રી બચુભાઈ લીધી. લાલ કાંતિલાલ શાહ (ખંભાતગુલાબચંદ દેશીએ માનવ સાધ્વીશ્રીની નિશ્રા માં મા- વાળા) વીરભક્તિ સંગીત કાર્યક્રમ રાહતમાં રૂા. ૨૫૧ આપ્યા. ટુંગા અને લાલવાડીમાં ધાર્મિક આપ્યા હતા, ઘાટકોપર : સાધ્વી શ્રી અનુષ્ઠાનોથી નિર્વાણ કલ્યાણકની હેમલતાશ્રીજી અને સાધ્વી શ્રી ઉપાસના કરાઈ. ઘણાં બાળકોએ તેઓશ્રીએ મુંબઈ આકાશ વાણુ પર “શ્રી મહાવીર સ્તવના ” રત્નરેખાશ્રીજી મહારાજની દીવાળામાં ફટાકડા નાહ ઇજાના ને સ્વરચિત ગીત-સંગીત કાર્ય નિશ્રામાં જનકલ્યાણક ઉજવણું પ્રતીજ્ઞા લીધી. ક્રમ પણ આપે. A દીશા WILMS RAMSમાહિતી વિશેષીકણ્ડ ટેકરી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અમલનેર : તા. ૮ ડીસેખર . ૭૪ના રોજ ભગવાન મહાવીરના દીક્ષા-મહેાત્સવ ભારે ધામધૂમથી યેાજવામાં આવ્યું. અમલનેરના સમગ્ર જૈન સમાજ તરફથી આ નિમિત્તે એક ભવ્ય સરઘસનું આયેાજન કરવામાં આવ્યું. શણગારેલા સુંદર રથ, શણગારેલી ગાડીઓમાં ભગવાનના જીવન પ્રસ`ગાના ચિત્રા, બેડ, શરણાઇ, એન. સી. સી. અને સ્કાઉટગાર્ડ - ને સમૂહ અને પાંચ હજારથી વધારે જૈન–અજૈન ભાઈ-બહેનો સરઘસમાં જોડાયા હતા. ભગવાનના જયજયકારથી વાતાવરણ ગૂ'જી ઊઠયું હતું. યુવાને હાથેમાં ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશના બેનરો લઇને સુત્રા ઉચ્ચારતા જઇ રહ્યા હતા. શિતલનાથ મંદિરથી નીકળેલ સરઘસ દાદાવાડીમાં વિખરાયું હતું. દાદાવાડીમાં પ્રાથના અને ત્યાં વિરાજીત સાઘ્વી શ્રી દ્વારા મંગલ સ ંદેશ સ’ભળાવવામાં આન્યા. આ ઉપરાંત અન્નદાન અને વસ્ત્રદાન કરવામાં આવ્યું. લગભગ હજાર લાકોને જમાડવામાં આવ્યા. રાત્રે ઠંડીમાં ઠુંઠવાતા લેાકેાને, વિભિન્ન રથળાએ જઈને ૧૦૦ ધાખળાઓનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું. અમલતેરના બધાં કતલખાનાએ આ મહાત્સવ નિમિત્ત મધ રાખવામાં આવ્યા હતા. Jain Educationa International ૦ વસ્ત્રદાન અમલનેર : દીક્ષા કલ્યાણુક પ્રસંગે અન્નદાન અને વજ્રદાન અપાયા. લગભગ બે હજાર ગરીબ લેકા ભાજન અપાયું. જાહેરના જુદા જુદા સ્થળે જઈને શહેરનાં બધા જ કતલખાના બંધ રહ્યા. ૧૦૦ જણાને ગરમ ધાબળા એઢાડાયા. આ નિમિત્તે 6 આકાલા :૨૫૦૦મા નિર્વાણુ કલ્યાણક મહાત્સવને અનુલક્ષીને અહીં હાથધરવામાં આવેલા વિવિધ કાર્ય ક્રમેાના એક ભાગરૂપ તાજેતરમાં ૨૫ હજારના ખર્ચે મધાનારા ભગવાન મહાવીર કીતિસ્તંભ ના પાયે નાખવાની ( શિલારોપણની ) ક્રિયા અત્રેના સુધરાઈ પ્રમુખ શ્રી. ડી. એમ. કરાલેએ કરી હતી. આ પ્રસંગે અત્રે ચાતુમાસ ખીરાજમાન પૂજ્ય આચાય દેવશ્રી વિજયરામસૂરીશ્વરજી મ. આદિ પધારેલ. આ કાર્ય માટે સુધરાઇએ ત્રણ સભ્યાની સમિતિ રચી છે. અનુકંપાદાન બારશી : તમામ ફિરકાના ઉપક્રમે નિર્વાણુ મહે સવ ઉજવાયા. ભવ્ય વરધોડા કાઢવામાં આવ્યેા હતેા. મહાવીર જયંતીના દિસે અન્નદાન અને વજ્રદાત કરવામાં આવ્યું હતું. અનુક ંપાદાન માટે શ. ૩૫ હજાર એકઠા થયા હતા. જૈત સંગીતના બહુ સારા કાયક્રમે ગેાઠવવામાં આવ્યા હતા. માહિતા કો For Personal and Private Use Only TM | જી || # માં જી લા સ મ ચ જી જ ૪ō ૨૧૩ Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આદ : તા. રર નવેમ્બર થાકીય નેતાઓને સંપાદક શ્રી.ચંદનમલ “ચાં હતા. ૭૪ના રોજ જલગાંવ (આમેદ) ૩જી ડીસેંબરે બુલઢાણાના માં અ. ભા. નિર્વાણ મહત્સવ જૈન સ્થાનકમાં સાધ્વી શ્રી માનસમિતિના સભ્ય અને ભારત : કુંવરજી અને પુષ્પાકુંવરજીના જૈન મહામંડળના મંત્રી શ્રી. પ્રારંભમાં જિલ્લા સમિતિના સાનિધ્યમાં શ્રી. ચાંદજીનું ફરી રિષભદાસ રાંકાએ ભગવાન મહા સભ્ય શ્રી ભીકમચંદ સંચેતી નાં ભાષણ થયું જેમાં એમણે સૌમાં વીરના સિદ્ધાંતે વિશે પ્રવચન દુરાવાળાના પ્રવચન બાદ શ્રી નિર્વાણ મહોત્સવ ઉજવવાને આપ્યું. મિશ્રીલાલ ભણશાલીએ સ્વાગત ઉત્સાહ પ્રેર્યો. આ પ્રસંગે મુંબઈને ભગ- કર્યું. અંતમાં જિલ્લા સમિતિના વાન મહાવીર કલ્યાણ કેન્દ્રના સભ્ય અને નિર્વાણ મહત્સવ રથાનિક જીજામાતા મહાવિદ્યાલય તા. ૩જી ડિસેમ્બરે અહી માનદ્ મંત્રી શ્રી. છોટાલાલ પી. સમિતિ, નાન્દરાના મંત્રી શ્રી. અને સરકારી બી. એડ. કેલેજકામદારે ભગવાન મહાવીર કલ્યાણ પ્રેમચંદ રાંકાએ, જલગાંવવાળા કેાની પ્રવૃતિની માહિતી આપી એને સહકાર આપવાનું વચન યોજવામાં આવ્યાં પ્રારંભમાં શ્રી માં શ્રી. ચાંદજીના પ્રવચને હતી. જામનેરના શ્રી. દાદાસાહેબ આપ્યું અને આભારવિધિ કર્યો. વિજયકુમાર દેશલહરાએ શ્રી. ધામણુકર પણ આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત હતા. અહમદનગર જિલ્લા નિર્વાણ ચાંદજીને પરિચય આપે. અને સમિતિએ “ડીસેમ્બર ૭૪ના એક કલાકના ભાષણ અને કાવ્ય રથયાત્રા અને સભા યોજીને વાંચનથી ચાંદજીએ ઉપસ્થિત ૫૦૦ પ્રત્યેક આત્માના દીક્ષા કલ્યાણકની ઉજવણી કરી. શિક્ષક-શિક્ષિકાઓને મંત્રમુગ્ધ મુળ સ્વરૂપમાં હું સરઘસ શરૂ થતાં પહેલાં રાજ્યના કરી દીધાં હતાં. અનંત જ્ઞાન ગૃહ નિર્માણ પ્રધાન શ્રી દાદા- બાહુબલિ : તા. ૧૩મી અનત દર્શન સાહેબ રૂપવતેએ ભગવાનની નવેંબર ૭૪ની સવારે પાંચ અનંત ચરિત્ર આ તસ્વીરને ફુલહાર ચડાવ્યા હતાં. વાગતાં શ્રી ભગવાન મહાવીર વીર્યના ગુણે રહેલાં છે. છે રથયાત્રામાં વિવિધ સંસ્થાઓએ નિર્વાણ મહોત્સવને ભગવાનના 8 ર૦ રંગોળી પ્રદર્શિત કરી. શ્રી અભિષેકથી પ્રારંભ થયે. ૬ વાગ્યે ચન્દનમલ સુરાણ અને શ્રી દાન સવારે ભક્તિપાઠ પછી નિર્વાણ મલજી તરફથી ૨૫૦૦ ગરીબોને લાડવા ચડાવવામાં આવ્યા. દૂર છે ભજન અપાયું. દરથી લો કે આ સમારંભમાં - ત્રિકમલાલ બુલઢાણા તા. રજીડીસેંબરે હાજરી આપવા આવ્યા હતા. છે બુલઢાણાના ગરદે વાચનાલયના સવારે આઠ વાગે તાલુકાના નહાલચંદ 8 પ્રાંગણમાં નગરપ્રમુખ શ્રી. ડી. તહસીલદાર શ્રી કાગલકરજીએ 8 સી. ગુપ્તાના પ્રમુખપદે નિર્વાણ ધ્વજારેપણ કર્યું અને ત્યાર બાદ ૪૪-૪૬, ધનજી સ્ટ્રીટ, છે મહત્સવ નિમિત્તે જાહેર કાર્ય. સભા યોજાઈ. પ્રમુખપદેથી પ્રવચન કમ મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩. જવામાં આવ્યું હતું. કરતા શ્રી. કાગલકર સાહેબે R માજ ના ભાભા હુI• કા મુખ્ય વકતા “જેન જગત’ના ભગવાન શ્રી મહાવીરના સિદ્ધાંતે VE) ૨૧૨. culi HEICO (4 MB 4G LIક માહિતી વિશ8tt Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ને અપનાવવાથી અપીલ કરી. ભૂ. પૂ. કમ ચારીએ અને ગરીમ ભાઈબહેનાને ૨૫૦૦ રૂ. વહેંચવામાં આવ્યા. સંસ્થાના ઉપપ્રમુખ શ્રી. ઈંગરાલે આણ્ણા, શ્રી. મણે અણ્ણા શ્રી. માત્રુ મિયા અને મિરજના શ્રી. ચ રૂદત્ત પાટીલ આદિએ ભાષણા કર્યાં. સસ્થાના સંચાલક શ્રી. મ. મિસીકર ગુરુ જીના આભારવિધિ સાથે કા ક્રમ પૂર્ણ થયે. ચાલીસગાંવ : ત. ૨૦ નવેઅરે ભવ્ય વરઘોડો અને જાહેર સભાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું. આ આયોજનમાં ચાલીસગાંવની સંપૂર્ણ જનતાએ મુકત મને ઉત્સાહપૂર્ણાંક ભાગ થી. ભુસાવળ : તા. ૨૧-૧૧-૪ ની રાત્રે નાહુટા મંગલ કાર્યાલયમાં જાહેર સભાનું આયેાજન કરવામાં આવ્યું. ભુસાવળના મામલતદાર શ્રી. મેડાલેજીના પ્રમુખપદે યોજાયેલી આ સભાના મુખ્ય વક્તા હતા શ્રી. રિષભદાસજી રાંકા અને શ્રી. નથમલજી લુંકડ. સભામાં ભુસાવળના બધા લોકોએ ભાગ લીધા હતા. ધુલિયા : તા. ૧૫ નવે ખર ૭૪ના રોજ ભગવાન મહાવીરના ભવ્ય ચિત્ર સાથે રથયાત્રાનું આયેાજન કરવામાં આવ્યુ, જેમાં સમગ્ર જૈન સમાજે ઉત્સાહ અને ઉલ્લાસપૂર્વક ભાગ લીધો. શહેરના મુખ્ય માર્ગો પર લગભગ ત્રણ કલાક સુધી આ રથયાત્રા Jain Educationa International ૩૦ શ્રી મહાવીર જૈન ઔષધાલય એ ભ્રમણ કર્યુ. ત્યારમાદ માનનીય કલેકટર શ્રી મા. રા. પાટીલના પ્રમુખપદે એક જાહેર સભા ઈંચલકરંજી : પંન્યાસ શ્રી પદ્મસાગરજી મહારાજ આદિ ઠાણાની નિશ્રામાં અત્રે નિર્વાણાચાજવામાં આવી. સભાના પ્રાર-ત્સવની ઉજવણી ધામધુમથી થઈ. ભમાં સાધ્વી શ્રી. ચંદનકુ વરજી શ્વેતામ્બર અને દિગમ્બર જૈનાના અને શ્રી. કુસુમશ્રીના પ્રેરક પ્રવ- સંયુકત ભવ્ય વરઘાડા નીકળ્યે. ચના ખાદ શ્રી. પુખરાજ વેારા, શ્રી પ્રેમસુખ છાજે અને શ્રી પાટીલે પોતાના વિચારો વ્યક્ત કર્યાં. ઉપાધ્યાયશ્રીની નિશ્રામાં શાંતિસ્નાત્ર ભણાવાયુ. ગરીને ભાજનદાન આપ્યું. જિલ્લા હોસ્પીટલમાં આવનારા નિર્વાણું મહાત્સવ વર્ષમાં નદીઓ અને એમના સગાંવહાલાં માટે વિશ્રામ ભવન બનાવવાની યેાજના શ્રી. છાજે અને શ્રી. કરી. પાટીલે ખધા સમક્ષ રજુ શ્રી. જે. એ. વેદમુથાએ અભારવિધિ કર્યો. ૨ ત્રે જૈન મંદિરમાં સાંસ્કૃતિક કાર્યાક્રમ ચેાજવામાં આવ્યેા. શ્રી જગદ્ગુરૂ મંડળ અને શ્રી ચંદ્રપ્રભુ મંડળના કાર્યાંકરાએ કાય'ક્રમને સફળ બનાવવા ભારે પરિશ્રમ દ. ઈ લેારા : અહી બંધાનાર કીતિ' તથનું શિલારાપણુ તા. ર–૨૭૫ના થયું. ઇટારસી : અહી જન્મ કલ્યાણકની ઉજવણી સાનંદ થઈ હતી. આમસમુહે પણ ભાગ લીધેલ. வ માહિત વિશેષા For Personal and Private Use Only જાહેરસભામાં ઉપાધ્યાયશ્રી ના તેમજ દિગમ્બર મુનિશ્રી સુમલસાગરજીના પ્રભાવક પ્રવ ચના થયા. * વીર અત્રેના એક ચાકને “ મહાચાક " નામ અપાયુ. નિપાણીના શ્રી દેવચંદભાઈ છગનલાલના હસ્તે ‘શ્રી મહાવીર જૈન ઔષધાલય 'નુ ઉદ્ઘાટન થયું. આ ઔષધાલયમાં મફ્ત સારવારની જોગવાઈ રખાઇ છે. શ્વેતામ્બર, દિગંબર અને સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયોનું એક સંયુક્ત જૈન ભવનનું નિર્માણુ થયું. ઈસ્લામપુર : પન્યાસ શ્રી પદ્મસાગરજી મહારાજ આદિ શ્રમણભગવંતાની નિશ્રામાં શાંતિ સ્નાત્ર સહુ અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ, ગરીબોને ભેજનદાન, સંયુકત વરઘોડા આદિકાય ક્રમે થી નિર્વાણુ કલ્યાણકની શાનદાર ઉજવણી થઇ. ૨૧૩ Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • મહાવીર ભવન જંબુકુમાર નાટિકા છે ચંદ્રપુર : મુનિરાજ શ્રી જામનેર : અત્રેના મુખ્ય નવિનમુનિજીની નિશ્રામાં પ્રભાત માગનું નામ નગરપાલિકાએ ફેરી, ગુણાનુવાદ સભા સહિત “મહાવીર માગ” જાહેર કર્યું. વિવિધ કાર્યક્રમ પૂર્વક ત્રણ સભામાં જલગાંવના નેતા શ્રી દિવસ સુધી મહાવીર જયંતી ૦ વ્યસન ત્યાગ નથમલજી લુંકડે પ્રવચન કર્યું. ઉજવાઈ હજારે ગરીબોને ભેજન ૨૧મી નવેંબર ૭૪ની બીજી ગોંદિયા : પં. રનથી નવીન અપાયું. મુનીજી મ.સા.ની પ્રેરણાથી ૨૫૦૦ ગુણાનુવાદ સભામાં શ્રી રિષભ દાસજી રાંકાએ પ્રવચન આપ્યું ફત્તેહપુર : મુનિ શ્રી કમલેશ | વ્યક્તિઓએ માંસ, મદિરા, જુગાર અને શ્રી ચન્દનમલ ચાંદે ભક્તિ કુમારજીની પ્રેરણાથી નિર્વાણ ! અને બલિપ્રથાને ત્યાગ કરેલા.. કાભે ગાયા. કલ્યાણક નિમિત્તે “મહાવીર ભવન 1 ઉપાશ્રયના ઉપર “ સ્વાધ્યાય બનાવવાનો નિર્ણય લેવાયે. આ 1 ખંડ” બનાવવામાં આવ્યો છે જાલના : ૧૩ થી ૨૦ નવેમાટે અત્રેના શ્રી જૈન સંઘ | જેનું ઉદ્દઘાટન નાગપુરના શ્રી | મ્બર ૭૪ એક સપ્તાહ સુધી તરફથી જમીન દાનમાં અપાઈ દ્વારકાદાસ કામદારે કર્યું હતું. નિર્વાણ મહોત્સવ ઉજવાયો શ્રી વધમાન સ્થાનકવાસી જૈન શ્રાવક ફતેહપુર : મુનિશ્રી કમલેશ- 1 નાગપુર સંઘે આ માટે રૂા. ૫૦૦૧ ગાંઠિયા સઘને ભેટ આપ્યા હતા. સંધ અને લાયન્સ કલબના સહકુમારજીની પ્રેરણાથી ફતેહપુર શ્રી હેન્સલેપ્ટીન નામને ગથી ઊભી કરાયેલ “ભગવાન ગામમાં નિર્વાણ મહોત્સવ ભારે ધામધુમથી ઉજવવામાં આવ્યું. જર્મન યુવકે મહારાજ શ્રી પાસે | મહાવીર હોસ્પીટલનું નગરપરિ જૈન સંસ્કૃતિનું અધ્યયન કરેલ | ષદના પ્રશાસક શ્રી સાને સાહેબે - હિંગેલી : દીપાવલીથી જ હતું. અત્યારે તે હરિદ્વાર રામાનંદ | ઉદ્દઘાટન કર્યું. ૧૭મીએ મહિલા નિર્વાણ મહોત્સવને કાર્યક્રમ શરૂ આશ્રમમાં લાગી જીવન જીવે છે. | મંડળે “જંબુકુમાર” નાટિકા થઈ ગયેલ. ગરીબોને ૨૫૦ શેરબજાર, તરાલા, એરંડ, ભજવી. ૧૮ મી ની ગુણાનુવાદ ધાબળાઓ વહેંચવામાં આવ્યા. માંગલાદેવી વિ. ક્ષેત્રોમાં જૈન સભામાં શ્રી બ્રહ્માનંદ દેશપાંડે સતારા નિવાસી પ્રોફેસર રણ સ્થાનકની યે જના પૂર્ણ થઈ છે. અને શ્રી ગંગાવિષ્ણુ શર્માએ દવે તથા ઇંદેરના શ્રી. મતી પ્રવચનો કર્યા. ૧૯મીએ ભગવાન લાલ સુરાણાએ સ્થાનકમાં પ્રસંગે વર્ધમાન મહાવીર અને જૈન ધર્મ વિષેના ચિત પ્રવચન કર્યા. ૫૦૦થી વધુ પુસ્તક વહેંચાયા. હીંગોલી : તેલા આદિની જ્ઞાનપીઠ ૨૦મીએ મહાવીર જૈન યુવક તપસ્યાથી નિર્વાણોત્સવ ઉજવાયો. ચંદ્રપુર ઃ અહીં “વર્ધમાન સંઘે પાવાપુરી સિદ્ધક્ષેત્રનું પ્રદશ્રી ભીકમચંદજી કોઠારી તરફથી જ્ઞાનપીઠ'ની સ્થાપના થયેલ છે. શન એજ્યુ. ગરીબને ૨૫૦ ધાબળા અપાયા. ચન્દ્રપુર સંઘે લગભગ ૨૫૦૦ જલગાંવ : અત્રેની નિર્વાણ સ્થાનકમાં બે દિવસ શ્રી મોતી ભિક્ષઓને ભોજન કરાવેલ. સમિતિએ વિવિધ કાર્યક્રમ અને લાલજી સુરાણના પ્રવચન થયા. | કેવળજ્ઞાન ઉત્સવ ૨૮મીન ઉજવ્યો. વિધીક્ષામતાહૈિ “ જ મારી ખમ - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જ વાર ': : દે શહેરના ત્રણેય દેરાસરે અને સ્થાનિક સાગર ભવનમાં અખંડ ભકિત સંગીત અને નવકાર મંત્ર જાપ થયે. ૧લી જુને મહાત્મા ગાંધી ઉદ્યાનમાં જાહેરસભા થઈ. તેમાં પ્રવચને, ગીત, ભજન, અંત્યાક્ષરી આદિ કાર્ય મે થયાં. જલગાંવ : ઉપ જિલ્લાધિકારી શ્રી ધુમક સાહેબે જૈનવજ ફરકાવીને ભગવાનના જન્મત્સવનું મંગલાચરણ કર્યું હતું. બપોરના જૈન મહિલા મંડળે ચર્ચાસભા બેઠવી હતી. તેમાં સ્વામી સત્યભકતે પ્રવચન કર્યું હતું. છે. જી. ડી. બેંડલેની અધ્યક્ષ તામાં કોંગ્રેસ ભવનના પ્રાંગણમાં જાહેરસભા થઈ. ૨૫મીએ સવારે પણુ જાહેરસભામાં વિવિધ વકતાઓએ પ્રવચને કર્યા હતા. જલગાંવની જાહેર સભામાં [નવેમ્બર ૧૯૭૪] પ્રવચન કરતાં “જેન જગત'ના સંપાદક શ્રી ચંદનમલ “ચાંદ' - - - 3 જલગાંવ : નગરપાલિકાએ શહેરના એક મુખ્ય માગને “ભગવાન મહાવીર માગ” નામ આયુ. આ નામકરણ સમારંભ, નિર્વાણ દિવસે જિલ્લાધિકારી શ્રી ધુમસાહેબ ની અધ્યક્ષતામાં થયે. સંસદ સભ્ય શ્રી વાય. એસ. મહાજને “ભગવાન મહ વીર માગ ” ખૂલ્લો મૂક્યો. આ ઉપરાંત જિલ્લાના ચાલીસગાવ, ધરણગાંવ, જામનેર ગામના મુખ્ય માર્ગોને પણ ભગવાન મહાવીર માગથી વિભૂષિત કરાયા પુરસ્કાર જામનેર : શ્રી ખાનદેશ. ઓસવાલ શિક્ષણ સંસ્થા જામ | | નેર (જિલ્લા જલગાંવ) એ માર્ચ એપ્રિલ ૧૯૭૫માં લેવાયેલ ૧. બી. એ. ૨. બી. કોમ. ૩, બી એસ. સી. ૪. બી. ઈ. ૫. એમ. એ. ૬. એમ. કોમ. ૭. એન. એસ. સી. ૮. એમ. ઈ. ૯, સી. એ. ૧૦. એમ. બી. બી. ૧૧. એમ. ડી. અને ૧૨. એમ. એસ.ની પરીક્ષામાં અખિલ ભારતમાં પ્રથમ | આવનાર જૈન વિદ્યાર્થીને રૂા. ૨૫૦ને પુરસ્કાર આપવાની જાહેરાત કરી હતી. જાલના : સ્થાનિક નિર્વાણ મોત્સવ સમિતિએ નગરપરિષદના સહયોગથી શહેરની મધ્યમાં મહાત્મા ગાંધી માગ પર બનાવેલ “મહાવીર ચેકનું રાજ્યના નગરવિકાસ અને મહેસુલ ખાતાના પ્રધાન ડે. રફીક ઝકરિઆએ ૨૯મી માર્ચના રોજ ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. કોયલી : એક સપ્તાહને કાર્યક્રમ તા. ૧૨ નવેંબરની રાતથી પ્રારંભ થયો. પૂજન, ભજન આદિ કાર્યક્રમે ઉપરાંત વિવિધ વિષયો પર વિદ્વાનોના ભાષણ વગેરે જવામાં આવ્યા. નાશ !' છે. ૧૫ ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મલકાપુર : જન્મ લ્યાણક મલકાપુર : ૧૩ થી ૧૯ નવેદિને નીકળેલ રથયાત્રામાં ભગ અર ૭૪ એક સપ્તાહ સુધી વાનના રથ સામે ઠેક ઠેકાણે જાયેલ નિર્વાણોત્સવ કાર્યક્રમનું જૈન-જૈનેતરેએ આરતી ઉતારી. જૈન સ્થાનકમાં રથયાત્રા પૂરી ઉદ્દઘાટન કલેકટર શ્રી ફડનવીટરે થઈ. ત્યાં મહાસતીજી પ્રીતિ મલકાપુરઃ અત્રેના શ્રી જેન કર્યા. સાપ્તાહિક વિવિધ કાર્ય યુવક મંડળે ૧૨ જાન્યુઆરી '૭૫થી સુધાજીએ પ્રવચન આપ્યું. કમમાં “અણુયુગમાં રાષ્ટ્ર માટે એક રોગનિદાન શિબિરનું આયોઆમજનતાએ - જન કર્યું. ડે સંચેતીએ શિબિરનું અહિંસાવાદ ઉતારેલી આરતિ ઉદ્દઘાટન કર્યું. બુલઢાણા જિલ્લાના અંગે પરિસંવાદ ૨૦ એપ્રિલથી ૧૧ મે સુધી ૧૫૦૦ દરદીઓએ શિબિરને લાભ અહિંસાવાદની અત્યંત આવશ્ય જૈન યુવક મંડળ તરફથી ક્ષય , લીધા. નિવારણ શિબિર યોજાઈ. ૨૪ તા” વિષય પર પરિસંવાદને એપ્રિલે, સુભાષ ચેકથી ગાંધી સમાવેશ થાય છે. જૈન યુવક ચેક સુધીના માર્ગને “ભગવાન મંડળે ૧લી ડિસેમ્બર ૭૪ના રોજ મહાવીર માગ” નામ આપવામાં સભા અને સંગીત કાર્યક્રમ આવ્યું. જો. હે નેતિપુંજ જયવીર! સત્યકા જ્ઞાતા દુદા ત્વ, હે મહાપ્રાણુ! મૂચ્છિત જન મન કા જીવન સૃષ્ટાત તુ અનત હૈ, અજર અમર હૈ, તેરા જીવન દર્શન, અખિલ વિશ્વક તવ ચરણે મેં વહન, વંદન. મેસર્સ પરસોતમ સુરચંદ ૦ ૨૯, મંગળદાસ રોડ ૦ શામળદાસ ગાંધી માર્ગ ૦ મુંબઈ-૪૦૦૦૨, . IRE IS હિ 04 AGR માહિતીદોષ8 લોણમજી . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જલગાંવ : નિર્વાણ સમિતિએ જેલ ભગવાનના એક લાખના ખર્ચે જીવન પ્રસંગની રંગાબીનું જિલાધીશ શ્રી સુખદેવ રંગોળી સિંહજી જામવાલજીએ ઉદઘાટન કર્યું હતું. રંગોળીમાં કલાકારનું મહિલા છાત્રાલય ૧૩ પ્રસંગે હતા. સમિતિએ રંગોળી કલાકાર શ્રી સન્માન મધુસાલીનું રૂા. ૧૦૦૧ આ પી સન્માન કર્યું. મેહ પુર : મુનિશ્રી સુમતભદ્રજી, મુનિશ્રી કંચનવિજયજી, માળનું જૈન છાત્રાલય, ૫. ઈશ્ચલ ભૂષણ મહીનાના હાથે જ મકારક પટ્ટાચાર્ય શ્રી લક્ષ્મીસેન કરંજીમાં મેળવેલ ત્રણ એકર હતું જેને લાભ ૪૫૦૦ લેકે એ મહારાજ, પટ્ટાચાર્ય શ્રી જિનસેન જમીન પર મહિલા છાત્રાલય, ૬. લીધે હતે. આઠ દિવસ સુધી મહારાજ આદિ સંતની નિશ્રામાં જયસીંગપુરમાં મેળવેલ ચાર દરદીઓને તમામ સેવા આપવામાં પાંચ દિવસ સુધી નિર્વાણોત્સવ એકર જમીન પર વિદ્યાથી આવી હતી. ચમા પણ અપાયાં. ઉજવા. ૧૬મીએ રાજ્યના છાત્રાલય, ૭. કોલ્હાપુરમાં કેળ- જૈન રિસર્ચ ઈન્સ્ટીટયુટના હપ્રધાન શ્રી રત્નપા કુંભારે વણી પ્રચારક મંડળની જમીનના પ્રિ. શાંતિલાલ ખેમચંદ શાહનું જાહેર સભાનું ઉદઘાટન કર્યું. સ્થળે વિશાળ ભવન, ૮. બેલગાંવ વ્યાખ્યાન રાખવામાં આવ્યું તે વીર ભામાશાહ” નાટક જિ૯લાના તીર્થસ્થળ સ્તવનિધિમાં હતું. પ્રા. આધારકરનું જાહેર ભજવાયું. ૧૭ થી ૨૧ પચે ધર્મશાળા અને ૯. નિપાણીમાં ભાજ થી ૨૧ પાંચે ધર્મશાળા અને નિપાણીમાં ભાષણ પણ રખાયું હતું. દિવસ સવાર-સાંજ વિવિધ એસ. ટી. બસ સ્ટેન્ડ ઉપર વિદ્રવાના પ્રવચને થયાં. ત્રણ મહિના મફત પરબ ચલા- * કોહાપુર ઃ અત્રેની દક્ષિણ - વવામાં આવ્યું હતું. ભારત જૈન સભા તરફથી વિવિધ છાત્રાલય આદિને સમાવેશ થાય છે એક ચાર કલાકને સાંસ્કૃ , . નિમણ લક્ષી કાર્યકમેને નિર્ણય માલેગાંવ : તમામ ફિરકા- તિક કાર્યક્રમ પણ રાખવામાં લેવા તેમાં ૧. રત્નાગિરિ જિલ્લા- એના ઉપક્રમે ભગવાનના નિર્વાણ આવ્યું હતું. માં ખપાટણમાં રૂા. ૭૫ હજારના દિવસે પ્રભાતફેરી કાઢવામાં આવી મહાવીર સ્વામી વિશેન એક ખચે મહાવીર ભવન તથા છાત્રા- હતી. આચાર્ય સુદર્શનસૂરીશ્વર પુસ્તક પણ મરાઠીમાં તૈયાર થઈ લય, ૨. આજ જિલ્લાના દેવરૂખ જીની નિશ્રામાં વરઘડે કાઢવામાં રહ્યું છે જે નાસિક જિલ્લાની ગામમાં જિનાલય અને છાત્રાલય, આવ્યું હતું. ગરીબોને મફત શાળા-કોલેજોમાં મોકલાશે. ૩. કોલ્હાપુરમાં રૂા. એક લાખના ભોજન આપવામાં આવ્યું હતું. અહીંના એક મુખ્ય રસ્તાને ખર્ચ મહિલા છાત્રાલય, ૪. સંધ તરથી રૂ. ૩૫ હજાર મહાવીર'માગ નામ આપવામાં સાંગલીમાં ૪૦ રૂમનું ત્રણ એકઠા કરી મફત નેત્રયજ્ઞ પદ્મ આવશે. જૈન કલીનીક અને જૈન કતલખાનું , મસુર (તારા) મુનિશ્રી નેમવિજયજની નિશ્રામાં / હોસ્પીટલ પણ બનાવાશે. જન્મકલ્યાણકની ઉજવણી રથયાત્રા સાથે ઠાઠથી ઉજવાઈ. જિલ્લાની શાળા-કોલેજોમાં ૨૦૦૦ ગરીબોને જમાડવામાં આવ્યા. કતલખાનુ અને માંસ વેચતી દુકાને બંધ રહી. જૈનેતરોએ પણ ભગદુકાને બંધ પુસ્તક-વિતરણ વાનને ભાવભરી વંદના કરી. ANE તારી જ છે, =Bકરવ ' માતાધિશેકશ ૪ E Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નોદડ : જૈનાએ તા. ૧૫- જૈન મંદિરના દર્શન કરીનગરમાં wwwwwwwww ૧૧-૭૫ના ઠેર ઠેર કમાને અને ફરી હતી. રાતે “મહાવીર ચેક” કે ધાર્મિક દવા લગાવી તથા ઘરે ઘરે માં જે જાયેલ જાહેર સભા માં ? પંચરંગી વજા ફરકાવી તેમજ નાગપુર યુનિવર્સિટીના પાલી શોભાયાત્રા અને સભાનું આયે. અને પ્રાકૃત વિભાગના પ્રમુખ સંવાદો જન કરી ઉલ્લાસથી ઉજવણી ડે. ભાગચંદજી “ભાસ્કરે પ્રવ- નાંદેડ : શહેરના મુખ્ય રે. કરી. કલેકટર શ્રી આદિ રાજ્યા- ચન કર્યું. 3 માર્ગના ચેકને “મહાવીર ચેક”નું છું જ જૈનેતર આગે- નાંદુરા = દિક્ષા કલ્યાણકના નામ અપાયું, અને એ ચોકમાં રેં વાને વગેરેએ પણ ઉજવણીમાં દિવસ પ્રસંગે વિદ્યાવાચસ્પતિ ? જ સુચિત કીર્તિસ્થંભનું ભૂમિ ભાગ લીધે. શ્રી વિષ્ણુ ક્ષીરસાગરે સાર- ૬ પૂજન શ્રી મોહનલાલ તારાચંદે રે. નદ્રા : જન્મ કલ્યાણક દિને પ્રગભ પ્રવચન કર્યું. સમિતિના કે કર્યું. આ ઉપરાંત અત્રે ઉનાળામાં રે પ્રમુખ બુલઢાણાના જિલ્લાધીશ રે બે માસ પાણીની પરબ ચલાવાઈ નકથી ભગવાનના કણવીશ પણ સભામાં ઉપસ્થિતિ રે અને ૧૫ ઓગસ્ટે બે હજાર દલિ- રથ સાથે ધર્મયાત્રા નીકળી અને હતા. હું તેને ભોજન અપાયું. વિદ્યુતા- . બહેને ભગવાનના ઉપદેશ સંબંધી પુસ્તિકા પ્રગટ કરી રાજયના આશા, તુષ્ણ અને અસંતોષને ઉકળાટ અનેક ભાગોમાં મોકલી આપી. જીવનમાં નિરંતર ચાલુ હોય ત્યાં ૬ નિર્વાણ વર્ષમાં અત્રે થયેલ સંપત્તિના સુખની કશી ગણતરી નથી. { આ ઉલ્લેખનીય કાર્યો ઉપરાંત ? ૬ જિલ્લા સમિતિ તરફથી ચા ય રૃ ફિરકાના ઉપક્રમે સભા અને સરહસમુખલાલ જી. શાહ ઘસ યોજાયા. ડે. નિર્મલકુમાર રે ફડકુલનું “ભગવાન મહાવીર કા હૈ ૫૦/પર, છીપી ચાલ, મુંબઈ-૪૦૦.૦૦૨. કે તત્ત્વજ્ઞાન વિષય પર પ્રવચન ૨ થયું. પ્રાચાર્ય શ્રી નરહર કુરંધર કરનું પણ પ્રવચન યોજાયું અને જ્યાં સુધી ઘડપણ આવે નહિ, ખામગાંવ જૈન પાઠશાળાના બાળવ્યાધિઓ વધવા પામે નહિ અને કોએ ધાર્મિક સંવાદે, નટ ઇન્દ્રિયો શિથિલ થાય નહિ ત્યાં વગેરે કાર્યક્રમ આપ્યા. સુધીમાં ધર્મનું આચરી લે. વા ડી લા લ લ લુ ભાઈ નાગપુર : ગાં ધી બ ગ માં આવેલ જૈન ભવનમાં ૧૨ એપ્રિલ ૨૪, ચંપાગલી, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨, ૭૫થી યે જાયેલ પ્રદર્શનનું ઉદ્દ ફેન ઃ ૩૧ ૨૨ ૦૦ ઘાટન ફત્તેહપુર નિવાસી શ્રી બાબુભાઈ મહેતાએ કર્યું. 2 .... We_ોવ જ માહિતી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - નાગપુર : એક સપ્તાહ સુધી | નિપાણી : પન્યાસપ્રવર શ્રી પદ્મસાગરજી નિવણિત્સવ ઉજવાયે. રાજ્ય | મહારાજની વેધક પ્રેરણાથી શહેર સુધરાઈએ ૨૦ વિધાન પરિષદના સ્પીકર શ્રી. | દિવસ સુધી કતલખાના બંધ રાખ્યા. છે. એસ. પાગેની અધ્યક્ષતામાં | નિર્વાણોત્સવની ઉજવણી ૨૦ દિવસ સુધી વિવિધ અને મુખ્ય પ્રધાન શ્રી વસંતરાવ | કાર્યક્રમથી થઈ. આ નિમિત્તે સ્થાનિક સો વરસના નાયકની અતિથિવિશેષતામાં | ઇતિહાસમાં અભૂતપૂર્વ વરઘોડો નીકળે. જાહેરસભા થઈ. ૧૬મીએ સાંસ્કૃ- | પંન્યાસશ્રીની નિશ્રામાં વીસ દિવસ સુધી રોજ તિક કાર્યક્રમ, ૧૮મીએ મહા- | વિદ્વાનની ગેછી, ભાવના અને જાહેર પ્રવચનનું અજન થયું. આ ઉપરાંત તેઓશ્રીની પ્રેરણાથી ગુપ્ત પરિષદ, ૨૪મીએ શ્રી કે. આર. |રીતે ઘણાં સાધમની ભક્તિ કરાઈ. નચિકિત્સા કેન્દ્ર દ્વારા મહાવીર પન્યાસશ્રીની વાણીથી પ્રભાવિત થઈને બસે થી ભવનના વ્યાખ્યાન હોલમાં નેત્ર- | વધુ અન્ય ધર્મ એ માંસ-દારૂના ત્યાગની પ્રતીજ્ઞા લીધી. દાન શિબિર વગેરે યોજાયા. પૂરા | શેઠ શ્રી દેવચંદ છગનલાલ શાહે તમામ કાર્ય. ક્રમોમાં આગેવાની ભર્યો ભાગ લીધે. ભવના નું પ્રદર્શન યે જાયું. - પુના : ૨૪-૧૨-૭૪ના રોજ આખું પુના શહેર શણગારવામાં કરવામાં આવ્યું હતું. ભવ્ય રથ ત્રિા કાઢવામાં આવી આવ્યું હતું જેણે આખું શહેર પૂજય આચાર્ય શ્રી વિજયહતી જેની શરૂઆત શ્રી મોહન હિલોળે ચડયું હતું. ભારત- પ્રેમસૂરિજી મ. અને મુનિશ્રી અર ધારિયા તથા પૂનાના મેયર ભાઉ ભરમાં પૂનાના વરાડી પ્રથમ વિજયજીની પ્રેરણાથી જાણીતા . મહાવીરના નાની અજોડ રથયાત્રા કલાકાર શાન્તિભાઈ ગોધલેકર ચિત્રને કુલહાર અર્પણ કરીને થઈ - અને વાઈકરના બે મહિનાના હતી. આ રથયાત્રામાં શણગારેલા હળમાં આવ્યું છે. સતત પ્રયાસથી પ્રદર્શન યોજાયું ફલોટ આકર્ષક હતા. વહોરા, નિર્વાણ પ્રસંગે મહામહ હતું. પ્લાસ્ટર ઓફ પેરીસની હિન્દુ અને મરાઠા સમાજે ભ. પાધ્યાય સિદ્ધશ્વર શાસ્ત્રીના અધ્ય- સુંદર પાવાપુરી બનાવાઈ હતી. મહાવીરને હાર પહેરાવ્યા હતા. ક્ષસ્થાને વિરાટ સભાનું આયોજન આ પ્રદર્શન ઘણું જ આકર્ષક દિવસ કતલખાના બંધ નિપાણીમાં વિસ–વીસ | સપ્તાહ સુધી ભગ એજયું. | પૂનામાં ગુણાનુવાદ પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજયપ્રેમસૂરિજી, આચાર્ય શ્રી વિજયસુધસૂરિજી આદિ શમણે અને શ્રોતાઓની તસ્વીર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tી શ્રી જૈનપ્રદર્શની, ક વાડીમાં એક પુસ્તકાલય પણ ભર્તીર્થકર ભગવાન શ્રીમહાર્વરમાં વધારો બનાવવામાં આવ્યું છે. રાષ્ટ્રનિર્વાણ કલ્યાણક મહોત્સવ તરૂણ ભારત દૈનિક, સાધના સાપ્તાહિક વગેરેએ ખાસ પૂર્તિ-અંકે કાવ્યા હતા. સકાળ તથા સ્વરાજ્ય ખાસ પૂતિઓ કાઢી હતી. “મહાવીર સ્વામી સ્મારિકા પણ કાઢવામાં આવી હતી. કલાકલ્પના સર્કલે પણ સ્મારિકા કાઢી હતી. “પ્રતિષ્ઠા ” ગુજરાતી માસિકે પણ નિર્વાણ વિશેષાંક કાઢયે હતે. પૂના-આદિનાથ સોસાયટી મધ્યે જૈન સમાજે ભવ્ય ત્રિ-શિખરી જિનાલય બાંધ્યું છે અને ૧૮૦૦ વર્ષના પ્રાચીન આદિનાથ ભગવાનની પ્રતિમાજી લાવ્યા છે. ગેડીજી સંઘ મંદિર, પનામાં ગુવાર પેઠા ચેકમાં કીર્તિસ્તંભ ઊભો કરવામાં આવનાર છે. પૂનામાં જાયેલ પ્રદર્શનમાં _ નૂતન મરાઠી શાળામાં વિશ્વ અને અદ્દભુત હતું. મુનિશ્રી કેવ- પ્લાસ્ટર ઓફ પેરિસમાંથી હિન્દુ પરિષદ દ્વારા ભ. મહાવીર વિજયજી મ. ના સડયેગથી બનાવેલ જળમંદિર ઉપર વ્યાખ્યાન યોજાયું હતું તાડપત્રો પર લખેલા હસ્તલિખિત નિર્વાણની રંગોળીઓ ભેજાએલ. જેમાં મહારાષ્ટ્રભરના શિક્ષક આગામે મુકાયા હતા. મુંબઈથી ર૭-૪-૭૫ના રેજ સનિથી ઉપસ્થિત હતા. મુનિશ્રી યશોવિજયજીએ પણ અરૂણવિજયજી મહારાજે ભગવાન કેવળજ્ઞાન કલ્યાણકના ઉપસાહિત્ય-કલાને લગતા સંગ્રહ મહાવીર તથા સ્યાદવાદ ઉપર લક્ષ માં વિશિષ્ઠ વ્યાખ્યાનમાળા મેકલાલે. તે પણ સુંદર રીતે પુનાના અનેક પંડિતની સંસ્કૃત વેજાઈ હતી. લશ્કર કેમ્પમાં પણ ગોઠવવામાં આળ્યા હતા. આ એક સભાનું આયેજન કર્યું હતું. રથયાત્રા અને વ્યાખ્યાનના કાર્ય સ પૂર્ણ પ્રદર્શન હતું. પ્રદર્શન પંડિતેને ગરમ શાલ તથા મિઠ - કમે યોજાયા હતા. ક્રિશ્ચિયને જોવા આવેલા રશિયને, જાપાની- ઈએ આપવામાં આવી હતી. સંચાલિત શાળામાં પણ જૈન એ વગેરેને ભગવાનની યાદીરૂપ કોલેજના વિદ્યાર્થીઓ, ધર્મ અને અહિંસા ઉપર વિવિધ ભેટ અપાઈ હતી. શિક્ષક તથા પ્રાધ્યાપક માટે વ્યાખ્યાન યોજાયું હતું. માનચંદ બેચરદાસની વા- એક પરિસંવાદ યોજવામાં આવ્ય વિજયપ્રેમસુરીશ્વરજી મ.ની ડી- કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્તિ તથા હ. માનચંદ બેચરદાસની પવિત્ર નિશ્રામાં ૩૫-૪૦૦ માદિતા વિશેષાંક 3 49 ર. Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂના યુનિવર્સિટીના સેમિનારમાં ઉપસ્થિત મુનિ મહારાજે, વિદ્વાન અને જાણીતા આગેવાને. તા. ૨૫ નવેમ્બરથી ૩૦ નવેમ્બર-૧૯૭૫ સુધી જાએલ સેમિનારમાં પ્રવચન આપતા મુનિરાજ શ્રી અરૂણવિજયજી મહારાજ ભાઈઓની શબિર યોજાઈ હતી. - ચિત્ર, કાવ્ય, વકતૃત્વ તથા નિબંધ સ્પર્ધાઓ યોજાઈ હતી. ભ. મહાવીરના તૈલચિત્રે ભંડાર કર યુનિ., કોંગ્રેસ ભુવન વિ. સ્થળે મુકાયા હતા. પુના જિલ્લાની તમામ શાળાઓમાં ભ. મહાવીરની તસ્વીર મુકવામાં આવી હતી. જૈન આગેવાન શ્રી પિપટલાલ આર. શાહે ઠેકઠેકાણે ભાષણ યોજીને દારુબંધી, માંસાહાર નિષેધનો પ્રચાર કર્યો હતે. અહીં અખબારોએ પણ ભ. મહાવીર અંગે સારું એવું સાહિત્ય પ્રકાશિત કર્યું હતું. ગોડીજી સંઘ મંદિર તરફથી ઘણું પ્રચાર સાહિત્ય તૈયાર કરી વેચાણમાં મુકવામાં આવ્યું હતું. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ' માં પૂન : ૧૩મી નવેમ્બર પર પૂન : જિલ્લા નિવણ જના જાયેલ દીપિત્સવી હરી- . વ્યસન ત્યાગ માટે 8 મહત્સવ સમિતિના ઉપક્રમે ફાઈમાં વિજેતા બનેલાઓને આખું વરસ ભગવાનનો જમોત્સવ ઉજવા. અનકમે રૂ. ૨૫૦, ૨૦૦ અને ૨૪મી નવેમ્બરે નીકળેલ ધમ દેશ ભરમાં પ્રચાર ૧૫૦ના, પારિતોષિક અપાયા. ૧ યાત્રામાં પૂજ્ય સાધુ-સાધ્વીરથયાત્રાના સર્વોત્તમ દર ને પણ છે પવનાર સંત સેવક સમુ A મહાસતીજીએ સહિત જૈન-કેને પુરસ્કાર અપાયે. છે ઘમ પરિષદે શરાબ ભાગ પશુ- તરેએ ભાગ લીધે. નાનાપેઠમાં છે બલિ બંધ, અભયદાન, માંસાહાર રે આવેલ જૈન સાધના સદનમાં ૧લી ડીસેમ્બર ૧૯૭૪ના € ત્યાગ તેમજ સર્વધર્મ સમભાવના છે જાહેરસભા મળી. તેમાં મુનિશ્રી જાહેર ગુણાનુવાદ સભા યોજાઈ. આ પંચસૂરી કાર્યક્રમને ભારતભરમાં ૨ અરૂણવિજ્યજી મહારાજ, મહાઆ ઉપરાંત વિવિધ દિવસે એ છે આખું વર્ષ પ્રચાર કર્યો હતો. આ સતીજી કેસરબાઈ આદિએ અને સ્થળેએ ચિવ હરિફાઈ, છે મુનિ સંતબાલજીએ આ કાર્યક્રમને હું પ્રવચન આપ્યાં. ૨૪મી બે સાંજે વક્તત્વ હરિફાઈ નિબંધ હરિફાઈ ૨ અમલ કરવા સંતો અને સેવાને “મહાવીર નગરમાં ડે. સિદ્ધવગેરે સ્પર્ધાઓ જાઈ અને 3 વ્યક્તિગત સ્નેહપત્રો લખ્યા હતા. હું ધર શાસ્ત્રીની અધ્યક્ષતામાં વિરાટ વિજેતાઓને પુરસ્કાર અપાયા. સભા મળી. • જિનમંદિરે પર દીપમાળ છે વિવિધ પ્રકારની હરિફાઈ છે. સાંગલો : ૧૩મી નવેમ્બર વિવિધ કાવંકમથી ઉત્સાહપૂર્ણ મહોત્સવના કાર્યક્રમનું ઉદ્દઘાટન ૭૪ના જિનાલયે અને જિન- વાતાવરણ સર્જાયું હતું. કલેકટર શ્રી લખનપાલના વરદ્દ મંદિરમાં દીપમાળા પ્રગટાવી “ગીત મહાવીર', “સતી મેના હસ્તે કરવામાં આવ્યું. તેમજ પૂજા, ભક્તિ આદિ ધાર્મિક સુંદ” આદિ નાટકને સાંગલી, એડવેકેટ મા કેશવરાજ અનુષ્ઠાનથી સાંગલીની દક્ષિણ ડિગ્રજ, બુલી, ભેસે વગેરે ગામ માં ચૌગુલેએ કાનડવાડી, સાઇ, ભારત જૈન સભાએ જિલ્લાભરમાં રજુ કરવામાં આવ્યાં. નિર્વાણ અંકલી, સાંચી, ડિગ્રજ, બેલગાંવ નિર્વાણોત્સવની વ્યાપક ઉજવણી- નિર્વાણ મહત્સવ ઉદ્દઘાટન વખતે ભાષણ આપતા શ્રોકરાવરાવજી ચૌગુલે ને પ્રારંભ કર્યો. ૧૯મીએ રથયાત્રા સહિત જાહેરસભાનો કાર્ય ને ક્રમ થયે. આ ઉપરાંત નિબંધ સ્પર્ધા, કવિ સંમેલન, જ્ઞાનગોષ્ઠીના કાર્યક્રમ થયા. રૂા. દસ લાખની સ્થાયી યેજના પણ કાર્યાન્વિત બની છે. સાંગલી : સમગ્ર સાંગલી જિલ્લામાં, શહેરથી માંડીને ગામડાઓ સુધી, નિર્વાણ મહેસવ તા. ૧૩ નવેંબરથી ર૧ | નવેંબર ૭૪ સુધી, જૈન તથા જેનેતર જનતાએ ઉત્સાહભેર ઉજળે. રેજ ભગવાન મહા વીરની પ્રતિમાની અર્ચના, ધમપ્રભાવના તથા સરઘસ વગેરે Au sersonal and Private use onix bawy.org Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "Ram ક શેલાપુરમાં નીકળેલ રથયાત્રામાં મૂકાયેલ “ઝાંખી'ની તસ્વીર . . . . . વગેરે સ્થળોએ મહાવીર દશન ઉપાધે, પ્રા. એસ. એ. કાકબે, સાંગલી નગરમાં જૈન અને વિશે પ્રેરક પ્રવચને આપ્યા તથા પ્રા. બી. એ. હેજે, પ્રા. વી. વી. જેનેતર જનતાએ સાથે મળીને કાર્યક્રમની પ્રેરણા આપી, કેક અટેકર આદિ વિદ્વાનેએ વિવિધ હાથી, ઘોડા, રથ આદિ સાથે ઠેકાણે ઉદ્દઘાટન સમારંભની કાર્યક્રમમાં ઉપસ્થિત રહી માગ ભગવાન મહાવીરના જીવન દર્શન શંખલાઓનું નેતૃત્વ સંભાળ્યું. દર્શન આપ્યું. સાંગલી હાઈકુલ- પર આધારિત ચિત્ર-રથનું પ્રદ1 જિલા સમિતિના સભ્ય માં એક કઠ-પુતલી પ્રદર્શન ર્શન કર્યું. આ સરઘસમાં પંદર એડકેટ બી. બી. ચૌધરીએ જવામાં આવ્યું. શ્રી રાજમતી- હજાર વ્યકિતઓએ ભાગ લીધે. કવલાપુર આદિ ગામમાં વ્યા- બાઈ પાટીલે કઠપુતલી કલાના સાંગલી હાઈસ્કુલમાં સમિખ્યાને આપીને ગ્રામ્યજને માં તિના પ્રમુખ, કલેકટ૨ શ્રી લખ નપાલના પ્રમુખપદે જાહેર નિર્વાણ મહોત્સવની જાગૃતિ કઠપુતળીનું સભા યોજવામાં આવી. સોલાઉત્પન્ન કરી. શ્રી ચૌગુલેએ ડિગ્રજ પુરના પ્રા. નિર્મલકુમાર ફડકૂલેના ગ માં મહાવીર ગ્રંથાલયનું | પ્રદર્શન ચિંતનપૂર્ણ વ્યાખ્યાન સાથે ઉદ્દઘાટન કર્યું. સમારંભની પૂર્ણાહુતી થઈ. નગરના પ્રાધ્યાપક તથા માધ્યમથી ભગવાન મહાવીરના શોલાપુર : અત્રે શ્રાવિકા સામાજિક કાર્યકરોએ પણ આ જીવન ચરિત્રને લાભ હજારે સંસ્થાનગર તરફ ૧ થી ૩ માર્ચ શુભકાર્ય સહકાર આપ્યો. નગરવાસીઓને મળે. સ્થાનિક સુધી બહુભાષી સાહિત્ય સંમેલન વસગડે, ભેસે, અંકલી, ભિલવડી જૈન મહિલા શ્રમના સંચાલિકા જાયું. શ્રી સ્તનચંદ હિરાચંદ કવલાપુર આદિ ગામમાં વ્યા- શાંતાબાઈ પાટીલ અને સૌ. દોશીના અધ્યક્ષપદે યોજાયેલ ધ્યાનથી ઉદેશામક કાર્ય કર, ઉષાબાઈ મગદમજીને પણ કાય- સંમેલનમાં ૫૦થી વધુ વિદ્વાનેએ વામાં આ યુ. ડે. ટી. પી. માં સારે એવે સહકાર મળે. ભાગ લીધે. વિદ્વાનને પદવી 16, - V (કની નક છેજિલ્લા Quel HEICON uપNA | ૨૨૩ ) રિજન મહારે, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - અને પુરસ્કાર અપાયા. શ્રી રિષ પંન્યાસજી લિખિત ૧. ભગવાન નાટયગૃહમાં “ધર્મ ઔર વિજ્ઞાનકા ભદાસ રાંકાએ શ્રાવિકા સંસ્થા મહાવીર સ્વામીનું દિવ્ય જીવન સમવ્યય', “હમ કહાં જ રહે છે નગરમાં ધર્મચક અને કીતિ (હિન્દી), ૨. સિદ્ધચક ભગવાન અને “ભગવાન મહાવીર કા માનભને શીલાન્યાસ કર્યો. (મરાઠી) અને ૩. ભ. મહાવીર વધર્મ” ઉપર જાહેર પ્રવચને શો નપુર : સ્થાનિક નિર્વાણ સ્વામીને દિવ્ય ઉપદેશ (હિન્દી, થયા હતા. ૪૦૦૦ હજાર જેટલી મહોત્સવ સમિતિએ જિલ્લા ગુજરાતી, મરાઠી) અને ૩. ભવ માનવમેદનીએ નિયમિત પ્રવચનચિત્રકલા શિક્ષકસંઘના સહગ- મહાવીરસ્વામીને દિવ્ય ઉપદેશ ને લાભ લીધો હતો. તેમજ થી બાલક-બાલિકાઓની ચિત્ર- (હિન્દી, ગુજરાતી, મરાઠી) પુસ્ત- અષ્ટોત્તરી, સિદ્ધચક્ર પૂજન, કલા સ્પર્ધા યોજી હતી. સ્પર્ધામાં કોનું પ્રકાશન થયું. તેની ૧૨ શાંતિસ્નાત્ર, અઢારઅભિષેક વગેરે ૮૦૦ વિદ્યાર્થીઓએ ભાગ લીધે હજાર નકલે પ્રચારાર્થે વહેંચાઈ અનુષ્ઠાનથી “જૈનમ જયતિ હતા. કુલ ૫૦ ચિત્રોને ઉત્કૃષ્ટ હ્યુ ચ્છ , શાસનમ'ના મંગલનાદ વડે જાહેર કરાયા હતા. ૧ ૦ મહાવીર સાંગલી ગામ ગૂંજી ઉઠયું હતું. આ દરેક પ્રસંગોમાં સંધના શોલાપુર : ભગવાન શ્રી ૨ ૦ અતિથિ ભવન મહાવીરના ૨૫૦૦માં નિર્વાણ આગેવાન શ્રી ચારૂભાઈ શાહ એમ. એલ. એ.ની હાજરી અને ડીસેમ્બર ૧૭૪ના દિને તપસ્વી છે. સોલાપુર: પદ્મશ્રી સુમતિ વ્યવસ્થા રહી. મહોત્સવમાં ગુજપર્ય કુમારસ્વામીના વ્યાખ્યાન- A જિટલા મહાવીરનિર્વાણ મહોત્સવ ૨. બાઈજી શહાના નેતૃત્વમાં સોલાપુર રાતી, મારવાડી અને કચ્છી સમાજ તેમ જ દિગમ્બર સંધની નું ખાસ આયેાજન રાત્રે આઠ 8 વાગ્યે કરવામાં આવ્યું. પૂજ્ય હાથ ધર્યા જેમાં મહાવીર ભવન, 4. આ છે તથા ક્ષેત્રિય સમિતિએ અનેક કાર્ય ૬. વિશાળ સંખ્યા જોડાઈ. વરડા માં જૈન તેમજ જૈનેતર આગેવાને કુમારસ્વામીનું મેયર શ્રી. ભીમ- ૨ અતિથિ ભવન, ધર્મશાળા તથા છે. રાવ જાધવે સમગ્ર જનતા તરફ . પણ જોડાયા. પંન્યાસશ્રીની સ્થિર જૈન મ્યુઝિયમ બનાવાઈ રહેલ છે. થી સ્વાગત કર્યું. આ પહેલાં તા દરમ્યાન મહારાષ્ટ્ર વિધાન પરિષદના ચેરમેન વી. એસ. પાગે, નિર્વાણ દિવસે પ્રભાતફેરી, સર સાં ગ લી : પંન્યાસશ્રી શ્રી વસંતરાવ પાટિલ વગેરે ઘસ વગેરેના કાર્યક્રમ રાખવામાં પદ્મસાગરજી મ.ના તા. ૨૮ માર્ચ અધિકારીઓ દર્શનાથે આવ્યા આવ્યા હતા. જેમાં જનતાએ થી ત્રણ દિવસ સુધી જનતા હતા. મુક્ત–મને ભાગ લીધો હતે. % સંગમનેર (નગ ૫. ૭ કામ-ક્રોધ-માયા-લભ-રાગ વગેરે મહારાજાના સુભટોને પૂર્ણાનંદવિજયજી (કુમારશ્રમણ) છે સંયમની સાધનાથી સંપૂર્ણ પરાજીત કરનાર નિશ્રામાં નવરંગબાગમાં ભવ્ય શ્રી મહાવીરદેવને કેટી કોટી નમસ્કાર જિનમંદિરમાં શાંતિનાથ ભગવાનની ૪૧ ઈંચની પ્રતિમાની ભીખાલાલ પુનમચંદની કાં. પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી. સુંદર ૮૭, કાપડિયા બિલ્ડીંગ, જવાહરનગર, વરઘેડ પણ કાઢવામાં આવ્યું ગોરેગાંવ (વેસ્ટ), મુંબઈ-૪૦૦૦૬૨. હતે. દિવાળીના દિવસે ગરીબોને ફોનઃ ૬૯૫૬૯૩ ભેજન આપવામાં આવ્યું. પૂ. જજ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - મેંદુણી : ભગવાનના તલ- વિશ્વ હિન્દુ પરિષદ સંચાલિત થાણાઃ ૨૪ નવેમ્બર ૧૯૭૪ચિત્ર સાથે નીકળેલ પ્રભાતફેરીથી અત્રેના વનવાસી છાત્રાલયમાં ના જિલ્લા નિર્વાણ સમિતિ તરફઅત્રે નિર્વાણ મહોત્સવનો પ્રારંભ ગુણાનુવવાદ સભા જાઈ. પરિ- થી રથયાત્રા નીકળી જે થાણાના થયે. ૧૬ મી નવેમ્બર ૭૪નાં વદના આગેવાનોએ પ્રાસંગિક ઇતિહાસમાં સૌથી મોટી હતી. તીકળેલ રથયાત્રામાં ભગવાનના પ્રવચન કર્યા. જૈન સાહિત્યનું આ યાત્રા શિવાજી મેદાનમાં જીવનપ્રસંગેની રચનાઓ હતી. નિઃશુલ્ક વિતરણ કરાયું. જાહેરસભામાં ફેરવાઈ કલેકટર જન સ્થાનકમાં જાહેરસભા થઈ. શ્રી એન. જયરામને અધ્યક્ષસ્થાન તેડાપુરઃ ફરપુરથી સંત છે. વિનોબાજીને સંભાળ્યું. અતિથિ વિશેષ શ્રી શ્રી કમલેશમુનિ અત્રે પધાર્યા. અનુરોધ ઇ ભાઉસાહેબ વર્તક [રાજ્યનાં તેમની પ્રેરણાથી “મહાવીર છે સેવાગ્રામ [ વધ] ભગવાન નાણાં પ્રધાન અને શ્રી ચંદનભવન”ને શીલાન્યાસ કરાયે. { મહાવીરની ૨૫૦મી નિર્વાણ R મલ ચાંદે પ્રાસંગિક પ્રવચન તેમના ઉપદેશથી અત્રેના ખાટ- સંવત્સરી પ્રસંગે શ્રી વિનોબાકીઓ અને કસાઈઓએ મહિનામાં 8 ભાવેએ સર્વ સેવા સંઘના દરેક સમિતિ તરફથી અત્રેના ચાર દિવસ દારૂ-માંસ સેવનને સેવાભાવી કાર્યકરોને માંસાહાર, ૬ જૈન મંદિરમાં ભગવાનના પૂર્વ ભાગ કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી. માછલી, ઈન્ડાને જીવનભર ત્યાગ 4 ભ વગેરેની, ત્રિશલામાતાના - તલાસરી અનિશ્રી શભ- ૪ કરવા અનુરોધ કર્યો. ૧૪ સ્વનો વગેરેની ઝાંખી કરછ આદિ શ્રમણની નિશ્રામાં છે જ સ્ટ કરાવતું ૧૦મી ડીસેમ્બરના રોજ કર્યા ૦ દીપમાળથી શણગારેલ થાણુનું જિનાલય • Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રદશન ચાજાયું. જિલ્લા પરિષદના પ્રમુખ શ્રી તારામાઇ વ કના અધ્યક્ષસ્થાને ચાજાયેલ ઉદ્ઘાટન સમારભમાં થી રિષભદાસ રાંકાએ પ્રદર્શન ખુલ્લુ મૂકયું”. આ પ્રદશન જિલ્લાના ૧૩ ગામામાં ચેાજાયું. થાણા : શ્રી સિદ્ધચક્ર જૈન નવયુવક મંડળ દ્વારા નિર્વાણુ મહાત્સવ વર્ષના ઉપલક્ષમાં ‘મહાવીર નિર્વાણુ સ્મારિકા નું પ્રકાશન કરવાનું આવ્યું. શ્રી સિદ્ધચક્ર જૈન નવયુવક મંડળે આ નિર્વાણાત્સવની ભવ્ય રીતે ઉજવણી કરી. ધાર્મિક ઉપકરણ કેન્દ્ર ખોલવામાં આવ્યું. શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી જિન લય પર ‘જૈનધ્વજને કલેકટર શ્રી જયરામનના વરદ હસ્તે ફ્રકાવવામાં આન્યા. તેમજ જિના-મંઢળની રચના થઈ. લયને રોશનીથી ભવ્ય રીતે શણુવિનામાજીએ ‘સમસુત્ત” ગ્રન્થનું કરેલ ઉદ્ઘાટન ગારમાં આવેલ. વર્ષા : આચાય વિનાખા ભાવેએ જન્મ કલ્યાણક દિને “ સમણુસુત્ત ” [ ભગવાન મહાવીરનાં ઉપદેશવચના ] tr ગ્રંથનુ હ પ્રાપ્તિ સ્થાન : O ૦ O પ્રત્યેક જૈન મંદિર, સ્થાનક, પાઠશાળા, શાળા, છાત્રાલય, મ`ડળ અને ધરમાં જે ગુજથી જોઇએ. પ્રાધ્યાપક પ્રતાપકુમાર ટાલિયાના નિર્દેશનમાં ૨૫૦૦મા મહાવીર નિર્ભ્રાવમાં વધુ માન ભારતી, એગ્લાર દ્વારા નિર્મિત સર્વ પ્રથમ જૈન ધાર્મિક એલ, પી, રેકર્ડો લોથલ ના ન Jain Educationa International વીર વ૪ના રાજપદ (પ્રકાશ્ય) ઈ.પી. રેકર્ડ અન તકી અનુ. જ ઉદ્ઘાટન કર્યું. શતે શ્રી શ્રીમન્નાશયણુની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા મળી. આ પ્રસંગે સ્વાધ્યાય મહાવીર દશન શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર આન'ધન કે પ અને કેટલીકની કેસેટો. વધમાન ભારતી, ૧૨, કેમ્બ્રિજ શડ, એઝ્કાર-૫૬૦૦૦૮, [ફોન ઃ ૫૦૪૪૩] ધમસ’ગીતા, ૨૦, વાડી સ્ટ્રીટ, તારદેવ, સુ'બઈ-૪, [ફાન : ૩૭૪૪૮૧] શ્રી મનેરદાસ શાહ, ૧૪, અમરતહલા સ્ટ્રીટ, કલકત્તા-૧, [ફોન ઃ ૩૪૮૩૨૧] નિમંત્રણ : પ્રા. પ્રતાપકુમાર ટાલિયાના અને વધમાન ભારતી ગીતનૃન્દના લેાક સ’ગીત, સુગમ સંગીત, ભકિત સંગીત અને ધ્યાન સ’ગીતના કાર્યક્રમા યેાજના સ'સ્થાએ, કા કર્તાઓને તેમજ ઉકત ગીતવ્રુન્દ [CHOIR]માં જોડાવા સ'ગીત કલાકારાને નિમ ત્રણ છે. પત્રકારા, પ્રત્યક્ષ ચા ફોનથી ઉપરના સરનામે [બેગલેાર] પર સપર્ક સાધવા આવશ્યકતા છે, પ્રતિક્ષા છે. ભર્તા વિરો . વિદ્યભ' : આ ક્ષેત્રના તમામ જિલ્લાના મોટા શહેરોમુખ્ય માં.. ભગવાન મહાવીર સ્થંભ ” સ્થાપવાના નિણ્ય કરાયા છે. અમરાવતી નગરપાલિકાએ સ્થંભ ઊભા કરવા માટે રૂા. નવ હજારની રકમ તેમજ શહેરની મધ્યમાં જગ્યા ફાળવી આપી છે. For Personal and Private Use Only નાગપુરમાં વધમાનનગર ક્ષેત્રમાં ‘મહાવીર ઉદ્યાન અને સ્થભ’ અનાવવાની ચેાજના વધમાન ભારતી ડિયા સિલેાન અને આકાશવાણી પરથી નિત્ય નિયમિત જૈત દર્શન–વિદ્યા-સસ્કૃતિના સમ્યક તત્ત્વના પ્રચાર કાર્ય ક્રમે વિવિધ રૂપે અનેક ભાષામાં રજૂ કરવા ઝંખે છે. જરૂર છે, રાહુ છે, ધમ પ્રભાવનાથ તેનુ ખરૂં વહન કરનાર સર્વ જીવાને વીર શાસનના રસિયા કરવા ઇચ્છતા દાતાઓ અને સધાની, શ્રી ભક્તામર સ્તાત્ર અપૂર્વ અવસર રાજભક્તિ પદ [પ્રકાશ્ય] Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિદર્ભ જિલ્લાના ગામમાં કાર્યાન્વિત બની છે. યવતમાલ જિલ્લા નિર્વાણ સમિતિએ સાડા પાંચ એકર જમીન ખરીદી છે. ત્યાં વિદ્યાકેન્દ્ર, વિદર્ભ જિલ્લે ઃ મહારાષ્ટ્રના આ જિલ્લામાં ઉદ્યાન, પુસ્તકાલય અને અન્ય જેનસમાજના સુપ્રસિદ્ધ નેતા જવાહરલાલ મુતે અમરારચનાત્મક પ્રવૃત્તિઓનું કેન્દ્ર વતી, ભંડારા, આઠેલા, બુલઢાણું, નાગપુર અને ચંદ્રપુર બનાવવાની યોજના ઘડી છે. તથા યવતમાલ જિ૯લાની ઓકટોબર અને નવેંબર બાબુલગાવ : શ્રી નવીન- મહિનામાં મુલાકાત લઈ નિર્વાણુ-મહોત્સવનું ઉત્સાહપ્રેરક મુનિજી “ગુજરાતી ની પ્રેરણાથી વાતાવરણ બનાવ્યું હતું. અહીં તેમ જ આજુબાજુમાં શ્રી મુeતે ઉપરોક્ત બધા જિલ્લામાં એક વર્ષ ૨૫૦૦ અજેન ભાઈઓએ મદ્ય સુધીને કાર્યકમો રચનાત્મક અને પ્રચારાત્મક બંને માંસ, રાત્રિભેજન, જુગાર આદિ દષ્ટિએ કાર્યરત કરવા માટે જનાઓ તૈયાર કરાવી ત્યાગના નિયમ લીધા. ઉપાશ્રય, કાર્ય આગળ વધાર્યું હતું. મહાવીર ભવન, પાઠશાળા, પુસ્તકાલય, ઔષધાલય આદિની સ્થાપના જિલાના નગરો અને ગામમાં, મુખ્ય માર્ગ, થઈ. સાધમિફંડ, ગરીબોને સહાય પાર્ક આદિનું નામકરણ ભગવાન મહાવીરના નામ પર વગેરે રાહતના કાર્યો થયા. કરવામાં આવ્યું છે. તા. ૧૩ નવેંબરથી ૨૦ નવેંબર - તપ-ત્યાગના તેમજ સાંસ્કૃ સુધી એક સપ્તાહ, ભારે ધામધૂમથી સર્વત્ર રથયાત્રાઓ, તક કાર્યક્રમ યોજાયા. પ્રભાતફેરિયે, સેમિનાર, જાહેરસભાઓ આદિ જવામાં રાજ્યમાં આ બધાં ગામે આવેલ. અને શહેર ઉપરાંત ચાસ, તળેhવ બારામતી, લોનાવલા, ઈશ્ચરી, સીન્નર, સુપા, કલ્યાણ, કરજત, ભગવાન મહાવીર સ્મૃતિ ભવન કરાડ, તાસગાંવ, ખાપલી, રહી. વધ : તા. ૧૩થી ૧૫ સુધી ત્રણ દિવસને કાર્યક્રમ મતુર, શૃંગાવ, હિંગનઘાટ, ભાંડુથયો. ૧૫મીએ સ્થાનક ભવનમાં ભગવાનની પૂજા અને કજી તીર્થ, બાલાઘાટ, બાલાપુર, પ્રાર્થના થયા. દિગંબર જૈન બોર્ડિંગના પટાંગણમાં પૈઠણ, ઉસ્માનાબાદ, ભંડારી, “ભગવાન મહાવીર સ્મૃતિ ભવન” નિમાણ કરવાને ચાંદા, ભુસાવળ,મનમાડ, ગંગાનિર્ણય લેવા અને તે માટે દિ. જેન બેડિંગ ટ્રસ્ટ ખેડ, દહાણું, વસઈ લાતુર,વિજયદસ હજાર ચોરસ ફીટ જગ્યા આપવાનું સ્વીકાર્યું. ૧૪મીએ દુગ ગામમાં પણ નિર્વાણ વર્ષની બપોરના શ્રી રત વેતામ્બર ચન્દ્રપ્રભુ મંદિરથી 1 ઉજવણી તપ અને ત્યાગપૂર્વક ચાંદીની રથયાત્રા નીકળી. ૧૫મીએ સાંજે રાજ્યના થઈ હતી. તેમજ જાહેર ગુણાનુપ્રધાન શ્રીમતી પ્રસારાવની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા નુવાદ સભાઓ, પ્રભાતફેરી, મળી. રથયાત્રાની સુંદર રચનાઓ માટે પુરસ્કારો પ્રદર્શન, સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ અપાયા વગેરેનું આયોજન થયું હતું. ના પ્રવાસ કરવાના - , , Nહાર થઈ , છે ? જ 0 જ 0િ જ ૪૪ છે 6 જ #s ' ' * જાઉથ આ ૪ ના કરી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છે 0 ૦ ૦ ૦ રોગીની સેવા માટે સદાય જાગૃત રહેવું જોઈએ સુમતીલાલ ભોગીલાલ ભોગીલાલ પ્રેમચંદ એન્ડ કંપની ૨૪, પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦ ૦ ૦૦૨ 0 0 0 - 0 0 0 0 0 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Û આકાશવાણીના કાહિમા કેન્દ્રે રાજ્યનિર્વાણ પ મહાત્સવ સમિતિ આચાજીત મહાવીર જન્મકલ્યાણક સમારોહને “આંખે ઢીઢા અહેવાલ–રની ગ કોમેન્ટરી” આપીને, આ ઉજવણીમાં ભાગ ન લઈ શકનાર સૌ પ્રજાજનને ભગવાન મહાવીરને ગુણાનુવાદ સાંભળવાને પુણ્ય લાભ આપ્યા. સમગ્ર ભારતના આકાશવાણી કેન્દ્રોમાં માત્ર કાહિમા કેન્દ્રે જ આ પ્રકારનેા વિલક્ષણ કાર્યક્રમ આપ્યા હતા. રાજ્યના ઢીમાપુર શહેરમાં ભગવાન મહાવીરના નામે એક ધર્માદા દવાખાનાનું નિર્માણ થયું છે, જ્યારે ‘ ભગવાન મહાવીર પાર્ક''નુ નિર્માણુકાય ચાલુ છે. D આ પાર્કમાં સંગેમરમરના કીતિ સ્તંભ પણ તૈયાર થઈ રહ્યો છે. તેના ઉપર ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશ શિલ્પાંકિત કરાશે. ] ઢીમાપુરમાં શરૂ થનાર લેા કોલેજને ભગવાન મહાવીર લેા કોલેજ ” નામ આપવાના પ્રયત્નો ચાલુ છે. * હું રાજકીયસ્તરે ક્રીમાપુરમાં મહાવીર સુપર મારકેટ ’ બનશે. 7 મેકાચુ’ગમાં ભગવાન મહાવીર પ્રસૂતિગૃહ અને ખાલકેન્દ્ર બની રહ્યા છે. ER I ## ##NAYYAH{}} 凯凯瓿 Jain Educationa International *#\* 嗡嗡瓿 । । 弱弱 મહાવીર પત 55 પક્ષ ના પા ER OR BR બીસીક 7 કાઠુિંમામાં રાજકિય સ્તરે ગાંધી મારક પુસ્તકાલયમાં ‘ મહાવીર કક્ષ” શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. ભામત વિરો પદ્મ પુરા 7 બ્રહ્મદેશની સીમા પર મેાનમાં “ ભગવાન મહાવીર બાલ કેન્દ્ર” પણુ ખની રહ્યું છે. 7 રાજ્ય સરકારે પ્રચાર, પ્રદેશન, રથયાત્રા આદિ માટે અંદાજે રૂા. એક લાખથી વધુ રકમ ખચી છે. C દિગમ્બર સમાજની પ્રાંતિય સમિતિએ પાંચ લાખ ૩૫ હજાર રૂા. તું બજેટ નકકી કરી જુદા જુદા કાર્યાં હાથ ધર્યાં હતા. D નાગાલેન્ડ ટાઇમ્સ અને ઉરા મેલ સાપ્તાફ્રિકાએ વિશેષાંક પ્રકટ કર્યો. Q લાયન્સ કલબ ીમાપુરે અન્ત સ્કુક્ષીય વકતૃત્વ સ્પર્ધા ચેાજી. અને ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ અંગે અંગ્રેજી તેમજ સ્થાનિક ભાષામાં પુસ્તિકા પ્રકટ કરી તેનું વિતરણ કર્યુ. આ કલબે મહાવીર ચિત્રકલા સ્પર્ધા પણ ચેાજી. For Personal and Private Use Only [] મહાવીર છાત્ર પરિષદ, ગૌહત્તીના સૌજન્યથી ચિત્ર પ્રદશન ચેાજાયુ T રાજ્યના તમામ ખિધરા [થિયેટર]માં ભગવાનની વાણીની સ્લાઈડા ખતાવાઈ. રેલ્વે ટિકિટ પર મહાવીર-વાણી પ્રકાશિત કરવામાં આવી હતી. ૨૨૯ Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દીમાપુર નાગાલેન્ડ રાજ્ય–ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી – -નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ સંરક્ષક : શ્રી રાજ્યપાલ, નાગાલેન્ડ પ્રમુખ : મુખ્ય મંત્રી ઉપ-પ્રમુખ : શિક્ષણ મંત્રી શ્રી શુભકરણ સેઠી શ્રી કિશનલાલ સેઠી - શ્રી માંગીલાલ જેના સચિવ શ્રી કુલચંદ સેઠી સહસચિવ શ્રી મોતીલાલ છાબડા ખજાનચી : શ્રી સહનલાલ જૈન, બી. એ. સી. સંપર્ક તથા આયેાજન અધિકારી : એજ્યુકેશન ડાયરેકટર, નાગાલેન્ડ સર્વશ્રી સભ્યો છે વી. કે. શુકલા શ્રી આઈ. શશીમેન અય્યર, પી. સી. બેથરા (એડવોકેટ) શ્રીમતી હરિશચંદ જૈન " વિકાસ આયુક્ત. ઉમાશંકર અગ્રવાલ (એડવોકેટ) જ્ઞાન પ્રકાશ જૈન નાગાલેન્ડ સરકારના સચીવ, ચાંદમલ સેઠી સંપાદક: સીટીજન્સ વોઇસ વિત્ત વિભાગ. સુગનચંદ કાસલીવાલ રૂપચંદ સરાવગી નાગાલેન્ડ સરકારના સચીવ મેહનલાલ અગ્રવાલ એમ. કે. જૈન, મોકચુંગ સમાજ કલ્યાણ વિભાગ. તારાચંદ સિંઘવી કનૈયાલાલ જૈન, મંકોચુંગ એ. કેવીચૂસા (એમ. પી.) મેહનલાલ યાદવ બી. એલ. ગુપ્તા ટવેનસાગ એમ. વીરે (એમ. પી.) માણિક ભટ્ટાચાર્ય સતીશચંદ્ર જૈન ડી. એલ. મેચ (એમ. એલ. એ.) ઈન્દ્રજીત શર્મા શાંતિલાલ જૈન, કેહિમા જી. સી. પૈરા, (એમ. એલ. એ.) બાલકરમ નાગાલેન્ડ ટાઈમ્સ, દીમાપુર. એમ. પેસેઇ (પ્રમુખ) દામાપુર એસ. કે. દત્તા કૃપારામ જૈન ટાઉન કમિટી એ. હુસૈન દીપચંદ સેઠી સરદાર ગુરુમુખસિંહ ચાંદમલ સેઠી સહનલાલ છાબડા જે. કે. જૈન ઈકબાલજીતસિંહ રતનલાલ સેઠી છગનલાલ પાટની મહાવીર પ્રસાદ પાટની દલીચંદ બિનાકિયા ચેનરૂપ બાકલીવાલ પ્રીન્સીપાલ, પંડિત ઉત્તમચંદ જૈન રાજકુમાર સેઠી | દિમાપુર મહાવિદ્યાલય] પંડિત ગુલાબચંદ જૈન ડુંગરમલ ગંગવાલ લોમતી સેના ન્યામે લેથા - પE તરત પીસી શકે , લulણમોલ્સ ENGI Nલાકે માહિતી હિસાગ ઈ-:; Iકન Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દિમાપુરઃ જૈન મંદિર સામે સરદાર ગુરુમુખસિંહની અતિથિ કીર્તિસ્થંભ સ્થાપે. સંગેમરમરખાસ ઊભા કરાયેલ ભગવાન વિશેષતામાં ભગવાન મહાવીર ના પથ્થરમાં બનેલા આ સ્થંભમાં મહાવીર પિંડેલમાં ૧૨ થી ૨૦ વિષે સેમિનાર યોજાયે. ભગવાનના ઉપદેશે અંતિ નવેમ્બર ૭૪ નવ દિવસ સુધી ૧૭મીએ દીમાપુર રેટરી કરાયા છે. અનેકવિધ કાર્યક્રમે છ કલબ તરફ ચિત્રસ્પર્ધા યોજાઈ. નિવણિત્સવ ઉજવાયે. ૧૨મીએ આ દિવસે બાળગૃહમાં ફળ અને દીમા પુર રેટરી કલબ તરર૪ કલાક અખંડ કિર્તન થયું. મિઠાઈ વહેંચાયા. ૧૮મીએ વિદ્વા ફથી ૧૭મી નવેમ્બરે ચિત્રસ્પર્ધા ૧૩મીએ પ્રભાતફેરી નીકળી, પૂજન ને એ જૈન મંદિર વિષેના લેખનું તે જ થઈ. આ દિવસે બાળગૃહમાં ફળ મિઠાઈ વહેચવામાં આવ્યા. ૧૮ થયું અને નિર્વાણ લાડુ ચડાવ યા. નાણાંપ્રધાન શ્રી એસ. સી. સમીરે મીએ વિદ્વાનોએ જૈન મંદિર ૨મી નવેમ્બરે નીકળેલ વિષે લેખનું વાંચન કર્યું. જૈન દેવજ ફરકાવ્ય. અને શ્રી રથયાત્રામાં ભગવાનના જીવન જી. સી. પિરાના પ્રમુખપદે જાહેર પ્રસંગે આલેખતા ચિત્રો અને મોકયુમ્ન : પ્રભાત ફેરી, સભા મળી. રચનાઓ હતી. રથયાત્રા અને જાહેરસભા ઉપરાંત આ દિવસે આરોગ્ય પ્રધાન અત્રેના નગરવાસીઓએ સિવિલ શ્રી ઈમ્પયા લેંબાઆઓએ ઔષધાલયનું હોસ્પીટલમાં દરદીઓને તેમજ “ભગવાન મહાવીર દંત ઔષધા જિલ્લાની જેલમાંના કેદીઓને લય”નું ઉદ્દઘાટન કર્યું રાતે દીપ- નિર્માણ ૦ બિસ્કુટ, મીઠાઈ તથા પુરીઓ માલા ઉત્સવ ઉજવાયો. અને શ્રી મહાવીર પાકમાં કીર્તિસ્થંભ વહેંચીને ભગવાનને જન્મકલ્યાણક વિનયકુમાર “પથિક તથા શ્રી –– ઉજવ્ય. માંગીલાલ જૈને ભજન-ગીત આદિ ૮મી ડીસેમ્બરથી ત્રણ દિવસ કાર્યક્રમે રજૂ કર્યા. સુધી દીક્ષા કલ્યાણક મહત્સવ .. મેકેચુંગઃ ઉપાયુકતની અધ્યનવે નવ દિવસ સુધી રોજ ઉજવા. સવારે સ્થાનિક જૈન સમા ક્ષતામાં રચાયેલ જિલ્લા નિર્વાણ સવારે પ્રભાતફેરી નીકળી, મંદિ- મંદિરમાં ચોસઠ ત્રાદ્ધિ વિધાન મહોત્સવ સમિતિના ઉપક્રમે ૧૩ રેમાં પૂજને થયાં અને રાતે જાયું. રાતે પંડિત ગુલાબચંદજી મી નવેમ્બર ૭૪ના રથયાત્રાથી દિપોત્સવ ઉજવાયા. શાસ્ત્રીનું જાહેર પ્રવચન થયું. નિર્વાણ મહોત્સવને શુભારંભ થયા. ભગવાનના જીવન અને ૧૪ નવેમ્બરે જેલના કેદી- તા. ૯ અને ૧૦ના બંને દિવસ એને ફળ, મિઠાઈ અને જૈન ભજન-કિર્તન અને વિદ્વાનોનાં : ઉપદેશ સંબંધી પરિસંવાદ પણ જાય. સાહિત્યનું વિતરણ કરાયું. રાતે પ્રવચન થયાં. તેમજ જૈન મંદિર પારસ મંડળે હિન્દી નાટક “જીયે રમાં ધાર્મિક સંગીતને કાર્યક્રમ ટીદૂ ઃ નિર્વાણ દિને ૧૩ ઔર અને દે” ભજવ્યું. થયે. નવેમ્બરે અત્રે પ્રભાતફેરી નીકળી. ૧૫મીએ હોસ્પીટલમાં દરદી- ૧૧ ડિસેમ્બરે વિવિધ રચ- માં ભગવાનના ઉપદેશ વિષે તે એને ફળ, મિઠાઈ અને જૈન નાઓ, બેનરે અને બેન્ડ સહિત ઠેકઠેકાણે પ્રવચન થયાં. સવારના સાહિત્ય વહેંચાયું. ૧૬મીએ સરઘસ નીકળ્યું. શ્રી કુલચંદજી સરદાર ગુરુમુખસિંહના મુખ્ય દીમાપુર લાયન્સ કલબ તરફથી, શેઠીએ ભગવાન મહાવીર પાકમાં અતિથિપદે સિમ્પોઝીયમ યોજાયું. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શરણની ઝંખના હે દેવાધિદેવ પરમાત્મા મહાવીરસ્વામી! આપે અતિ આકરા તપ તપીને, અનેક અસહ્ય સંકટ અદીનભાવે સહન કરીને અને ઝંઝાવાત જેવી કષ્ટમય સાધનાને સફળ બનાવીને જીવનના અમૃતસમું પરમાત્મપદ પ્રાપ્ત કર્યું હતું, પરમ ઉપકારી તીર્થંકર પ્રભુ! આપને પ્રાપ્ત થયેલ એ અમૃતરસનું જગતના જીવોને પાન કરાવવા માટે આપે, ધર્મતીથની સ્થાપના કરીને, દિવ્ય પરબ બેસારી હતી, એ પરબના અમૃતરસનું પાન કરીને કેટકેટલા પામર આત્મા પરમાત્મભાવનું વરદાન મેળવીને ધન્ય બની ગયા, હું વિતરાગ દેવ! આપનો જય થાઓ ! ~ * ~ ~ * હે જગતના નાથ! હે જગતના ગુરુ! હે જગતના માર્ગદર્શક! હે જગતના શરણ! હે ધર્મના દાતા! હે ધર્મના નાયક! હે ધમસામ્રાજ્યના ચક્રવતી ! આપને અમારા અંતરના વંદન હો! હે કરુણાના સાગરસ્વામી! અમારા જેવા દીન-દુ:ખી જીવોને સદાય આપના ચરણેનું શરણ હેજે! હે ધર્મના સારથી! આપ બતાવેલ ધર્મપંથ અમારે કવનપંથ બનો! ૭ વંદનાભિલાષી : જયંતિલાલ આર. શાહ, મુંબઈ. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રાજ્ય 21l1122211 ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ પ્રમુખ : શ્રી રાજયપાલ, આરિસ્સા સર્વશ્રી સભ્ય શ્રી કે. ટી. સતારાવાલા, રાજ્યપાલ સલાહકાર ગૃહસચિવ શ્રી પદ્મનાભ મિશ્રા રાજિકશોરદાસ ગેાપાલચંદ્રદાસ Jain Educationa International રાધાનાથ, સૌંપાદક : ૮ ધી સમાજ ’ સુરેન્દ્રનાથ દ્વિવેદી, ઉપપ્રમુખ, ચેાજના ખેડ ગોપીનાથ મહુતી ભુવનેશ્વર નિર્વાણ્ણાત્સવ અવસરે એરિસા રાજ્યમાં · અહિં સાદશી" સમાજની રચના થઈ છે. સભ્ય બનનારે પાંચ નિયમે સ્વીકારવાના હોય છે. તે આ પ્રમાણે છેઃ ૧. જીવનભર માંસાહાર ન કરવા. ૨. કદી દારૂ ન પીવે, જુગાર ન રમવા. ૩. સદાચારી બનવાના અને અહિંસાત્મક વ્યવહાર રાખવાના પ્રયત્ન કરવા. રૂરકેલા : નિર્વાણુ સમિતિ તરફથી ૧૫ થી ૨૩ એપ્રિલ ૭૫ નવ દિવસ સુધી જન્મ કલ્યાણકની સત્યનારાયણ રાજગુરુ, શાંતિકુમારજી અગ્રવાલ મદનલાલ જી. નાહટા મગલચનૢ જી. ચાપડા ઇન્દુલાલજી મહેતા સચિવ, સાંસ્કૃતિક વિભાગ ૪. રાજ દસ મિનિટ અથવા યથાશક્તિ સમય સુધી આત્મનિરીક્ષણ કરવું. ૫. સવ ધમ સમન્વયની ભાવનાના વિકાસ અને પ્રચાર માટે સપૂર્ણ સાથ આપવા. રૂરકેલા : અત્રે ૧લી ડીસે કટક : શ્રી મનેહુર મુનિજી ઉજવણી થઈ. ૨૩મીએ એકહજાર‘કુમુદ' મહારાજની નિશ્રામાંથી વધુ ગરીબ અને રકતપિત્તિ-મ્બરથી આઠ દિવસ સુધી વિવિધ કાર્યક્રમો સાથે ભગવાનના દીક્ષા કલ્યાણુક મહાત્સવ ઉજવાયે. આ પ્રસંગે ઘણાંએ અનેકવિંધ ત્યાગ માટેના નિયમેા લીધા. શ્રી મહાવીર સ્થાપના થઈ. દીક્ષા દિવસ ઉજવાયા. રાતે શ્રી વેણીભાઈ ડી. મહેતાએ ‘જૈન પ્રતીક 'નું ઉદ્ઘાટન કર્યું. યાને ભાજન અપાયુ: ૨૪મી એ બધા જ ફિરકાના જૈનેાની રથયાત્રા નીકળી તે બાદ ગુર્જર જૈન ભવનના પ્રાંગણમાં સભા થઈ. સભા બાદ જૈન ભવનમાં નૌકારશી જમણ ચેાજાયું. પુસ્તકાલયની ♦ પણ E પરલાકિભેદી For Personal and Private Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અજ્ઞાનીને સંગ - નહિ કરવો જોઈએ. ૦ * સીમેન્સ ઇલેકટ્રીક મોટર * * સ્વીચગીઅર પંપીગસેટ * રન કીરલોસ્કર * * ડીઝલ ઓઈલ એનજીન * અસલ સ્પેરપાર્ટસ * ૦ માટે મળે ૦. ઈસ્ટર્ન ઈન્ડસ્ટ્રીઅલ સીન્ડીકેટ (મશીનરી મરચન્ટસ) એyડ ડીલર્સ:રસ્ટન ડીઝલ ઓઈલ એન્જન –0 શોરૂમ-ઓફિસ – ૧૩૫-, નગીનદાસ માસ્તર રેડ (મેડોઝ સ્ટ્રીટ, કેટ, મુંબઇ-૪૦૦૦૨૩ ફોન : ૩૧ ૧૨ ૬૪ : ૨૫ ૧૫ ૬૨ O E સ ત્ય UT UT UT UT UR UR UR Uર અ ને UT UR BE UR SR SER નિ: શંક તેને જ સમજે જે UR UR UR UR UR UR UT UT વીતરાગે UT UT UT US NR કહ્યું છે. SR 3 ભબુતમલ સુમેરમલ એન્ડ કાં. 6 ગોદામ ૪ મે તીરામ ભવન ૩૨, ખત્તર ગલી, મુંબઈ-૪, ફોન : ૩૮ ૪૪ ૫૬. આ ઓફિસ ૬૮, ગુલાલવાડી મુંબઈ-૪, ફેન : ૩૩૦૩ ૧૫ 0 2121 : BESTYOJNA O Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SIRVANA 5 TH NO પંજાબ સરકારે ૧૩ ડીસેમ્બર ૧૯૭૪થી એક ડાયરીનું પ્રકાશન કર્યું. વરસ માટે સજા પામેલા કેઈપણ કેદીને દેહાંત રાજ્યના વિવિધ દૈનિક અને સાપ્તાહિકોએ દંડ (ફાંસી) નહિ આપવાની તેમજ કેદીઓની નિર્વાણ કલ્યાણક, જન્મ કલ્યાણક અને કેવળજ્ઞાન સજામાં ઘટાડો કરવાની ઘોષણ કલ્યાણક પ્રસંગે ખાસ પૂતિઓ કરીને નિર્વાણ શતાબ્દી વર્ષની તેમજ વિશેષાંકે પ્રકટ કર્યા. ઉજવણીને સોનેરી યશકલગી જાહેર સંપર્ક વિભાગચડાવી. પંજાબે ભગવાનની તસ્વીરવાળા રાજયભરમાં શતાબ્દી વર્ષની ઉજવણી પૂરા તેમજ તેમના ઉપદેશોના ભીંતપત્ર “લ– ઉમંગ અને ઉલ્લાસથી થઈ શકે તે માટે રાજ્ય પિસ્ટસ ” બહાર પાડયા. સરકારે ઉદાર સાથ અને સહકાર આપ્યો. ભગ સ્થાનિક સ્વરાજ્ય વિભાગે રાજ્યની તમામ વાન મહાવીર નિર્વાણ સમિતિની રચના થઈ સુધરાઈઓને “લોડ ! ચારે સંપ્રદાયની એક મહાવીર ફાઉન્ડેશન પ્રતિનિધિ સંસ્થા સંસ્થાને ફાળે “મહાવીર જૈન સંઘ આપવા માટે આદેશે ! ની સ્થાપના થઈ. આ ઉપરાંત વિવિધ આપ્યા. કાર્યક્રમોને કાર્યા. દરેક ઉજવણીતવિ કરવા માટે • <ના દિને આકાશવાઉપસમિતિઓ પણ રચાઈ. તમામ કાર્ય ણીએ વિશેષ કાર્ય કમને સફળ રીતે | કમ આપ્યા તેમજ અમલ થાય તેમજ સમાચાર – બુલેટિન જનાઓ કાર્યાન્વિત પ્રસારિત કર્યા. બને તે માટે “લે મહાવીર ફાઉન્ડે રાજ્યના તમામ આ જિલ્લાઓના વડા શનની પણ મેટા પાયે મહત્વાકાંક્ષી સ્થાપના થઈ. મથકમાં તેમજ પંજાબની યુનિવર્સિટીઓનાં રાજ્ય સરકારે શતાબ્દી વર્ષને “અહિંસા પ્રાંગણમાં કીર્તિસ્થંભ ઊભા કરવાનો નિર્ણય વર્ષ” તરીકે જાહેર કર્યું. સારાય વર્ષ દરમિયાન લેવાયે. શિકાર પર પ્રતિબંધ જાહેર કર્યો. ભગવાનના પાંચેય કલ્યાણક દિવસેને રાજ્યભરમાં “શરાબ ભાષા વિભાગ–પંજાબે (પતિયાલા) પંજાબી ભાષામાં ભગવાનના ઉપદેશનું એક પુસ્તક પ્રકારહિત” અને “માંસ રહિત દિવસ ઘેષિત ક્ય. શિત કર્યું. અને આખાય વરસ દરમિયાન સરકારી ભેજનાલયમાં માંસ અને શરાબનું વેચાણ બંધ રખાયું. રાજ્યના સરકારી અને અર્ધ સરકારી તમામ - ૨'જ્ય સરકારના પ્રવાસ-પર્યટન વિભાગે મકાને ઉપર રોશની કરાઈ. એપ્રિલ ૧૭પથી માર્ચ ૧૯૭૬ એક વરસની રાજ્યમાં ૧૦૮ સમારેહ જાયા. આ તમામ ભગવાન મહાવીરના જીવન પ્રસંગેની સચિત્ર સમારોહ રાજકિયરતરે અને જિલ્લાસ્તરે થયા. ENTENA છે . TENARY ઉપસમિતિએ પણ કિ . ORD MART MAHAVEER! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રાજકિય રણ સિવાય રાજ્યભરમાં જે , ફરેઝપુરમાં અનેકવિધ નિર્માણ કાર્યો થયા તે આ પ્રમાણે છેઃ – મહાવીર જૈન ગર્લ્સ હાયર સેકન્ડરી સ્કુલ ૦ અમૃતસરમાં –મહાવીર ભવન જીરા, –રી બ્રીજને “મહાવીર બ્રીજ નું નામ. -મહાવીર માર્કેટ, અબેહર -કાઠિયા બજારને ‘મહાવીર બજાર' નામ. ફરીદકોટમાં -રે રિડને ભગવાન મહાવીર માર્ગનું નામ. –મહાવીર પબ્લિક સ્કુલ (ફરીદકેટ) જડિયાલા ૨ખના. -ભગવાન મહાવીર ભવન (જીતે). –મહાવીર માગ, પટ્ટી. –ભગવાન મહાવીર ભવન (નિહાલસિંગવાલા) –ભગવાન મહાવીર ભવન (બાધાપુરાના) ૦ ભટિન્ડામાં –માલ રેડને “મહાવીર રેડનું નામ -ભગવાન મહાવીર શીવણ તાલીમ શાળા, [મગ] [જેનવિભૂષણ ભંડારી શ્રી પદમ-મહાવીર પાક, માનસા -મહાવીર ભવન, માનસા ચન્દજી અને સાધ્વીશ્રી સિતાજીની પ્રેરણાથી] -મહાવીર મેમોરિયલ ટ્રસ્ટ –ભગવાન મહાવીર શીવણ તાલીમ શાળા, -મહાવીર નિઃશુલ્ક નેત્ર શિબિર (પંજાબ-શ્રી મહાવીર જૈન સંઘના પ્રમુખ શ્રી ભેજરાજ જેને રૂ. પાંચ લાખનું દાન -મહાવીર માર્ગ, માલોટ -મહાવીર નિઃશુલ્ક નેત્ર શિબિર, ફરીદકેટ આપ્યું.) -સિનેમા ચોકને ભગવાન મહાવીર ચેકનું નામ -સરકારી હોસ્પિટલને ભગવાન મહાવીર સ્પી -કોલેજ રેડને મહાવીર રેડનું નામ ટલનું નામ -મહાવીર ડેકલેમેશન કન્ટેસ્ટ, જી. ટી. બી. ગઢ. ૦ ભૂલર હેડીમાં -ભગવાન મહાવીર ભવન ૦ ગુરદાસપુરમાં ૦ ચંડીગઢમાં – જૈનભૂષણ શ્રી વિમલમુનિજીની પ્રેરણાથી -ડે. ઝેલસિંહ મુખ્યપ્રધાનના પ્રમુખપદે સમતિ ભવન અને લેડ મહાવીર ફાઉન્ડેશન” સંસ્થાની સ્થાપના. -સન્મતિ જનતા સિલાઈ સ્કુલ આ સંસ્થાને રાજય સરકારે રૂા. પાંચ લાખનું –મહાવીર સમિતિ હોલ, પઠાનકેટ અનુદાન આપ્યું. ૦ હેશિયારપુરમાં –એસ. એસ. જેન મહાસભા દ્વારા રૂા. દસ -લેપ્રસિના દરદીઓને આખું વરસ ભેજનદાન લાખના ખર્ચે “જૈન અમર હોસ્ટેલ અને -કાશ્મીર બજારને મહાવીર બજારનું નામ મહાવીર પબ્લિક સ્કૂલ” -સિમલા હિલ્સને ભગવાન મહાવીર પાકનું નામ -મહાવીર ધર્માર્થ દવાખાનું ૦ જાલંધરમાં -મહાવીર ભવન, ૨૮ ડીસેમ્બર -મહાવીર પબ્લિક સ્કુલ -અનેકાંત' સામયિકનું પ્રકાશન –મહાવીર નિઃશુલ્ક નેત્ર શિબિર ૦ દેહલામાં –જી. ટી. લિન્ક રેડને મહાવીર માગ, નકેદાર –ભગવાન મહાવીર ભવન -નવાશહેર દોઆબામાં મહાવીર નિઃશુલ્ક ૦ ધુરીમાં નેત્ર શિબિર –મહાવીર ચેરીટેબલ હોસ્પીટલ -મહાવીર માગ, નકદર છે .' છે ન . જુથ મારો વેશ કે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પતિયાલા-પંજાબી યુનિવર્સિટીમાં તીર્થકર મહાવીર અધ્યયન કેન્દ્ર પંજાબની સૂચિત - યો ઓ ૦ ૦ ૦ ૦ જ ના ૦ જગરાવમાં ૦ યુવાનેનું ચારિત્ર નિર્માણ કરવા તેમજ -જગરાવ બ્રીજને ભગવાન મહાવીર બ્રીજનું તેમને સમાજસેવા કરવા પ્રેરણા આપવા નામ. સમગ્ર પંજાબના મુખ્ય નગરમાં યુવક સંઘ -મહાવીર હોમિયોપેથી હોસ્પીટલ અને યુવક મંડળે ૦ નફા-નુકશાન વિના મહાવીર ચિકિત્સાલયમાં ૦ કપૂરથલ્લામાં ઈ. સી. જી. તથા “એકસરેને પ્રબંધ -કપૂરથલા રેડને મહાવીર માર્ગનું નામ ૦ રેડમાં -બાંસાવાલા બજાર, રૂગવાડાને મહાવીર માર્ગનું નામ, –મહાવીર બજાર, રેપડ -મહાવીર ચેક, ખરડ ૦ લુધિયાણામાં - આગામી વરમાં હાથ ધરાનાર સૂચિત -સિવિલ હોસ્પીટલનું નામ ભગવાન મહાવીર જનાઓ નીચે પ્રમાણે છે: સિવિલ હોસ્પીટલ -પતિયાલા, પંજાબી યુનિવર્સિટીમાં તીર્થકર -ઐતિહાસિક કલાક ટાવરને ભગવાન મહાવીર મહાવીર અધ્યયન કેન્દ્ર, પંજાબ કલાક ટાવરનું નામ. -મહાવીર કમ્યુનીટી હોલ, લુ ધયાના -લુધિયાણ-ફિરોજપુર રેડને ભગવાન મહા- –મહાવીર મેટરનીટી હોસ્પીટલ, રાયકેટ વીર માર્ગનું નામ -મહાવીર ભવન, બરનાલા -મહાવીર ભવન, પુરાના બજાર –મહાવીર બહુહેતુક કેન્દ્ર, ફરીદકોટ -મહાવીર ભવન, સિવિલ લાઈન્સ -મહાવીર જૈન હોસ્પીટલ, સુનામ –મહાવીર કમ્યુનીટી હોલ, માછીવાડા –મહાવીર કમ્યુનીટી હેલ, સામાના –ગવર્નમેન્ટ ગર્લ્સ હાઈસ્કુલ, રાયકેટને ભગ- –મહાવીર કમ્યુનીટી હોલ, કપૂરથલા વાન મહાવીર ગવનમેન્ટ ગર્લ્સ હાઈસ્કુલનું -મહાવીર કમ્યુનીટી હેલ, ફગવાડા નામ -મહાવીર કમ્યુનીટી હોલ, માલેરકેટલા. -મહાવીર ભવન, દાલ બજાર -મહાવીર મેડિકલ કોલેજ -મહાવીર નેત્ર શિબિર, રાયકેટ અને અસ્પતાલ સેસાયટી, લુધિયાણું -મહાવીર ભવન ચાવલ બજાર, -તમામ જિ૯લાના કાર્યાલયે અને રાજ્યની -મહાવીર જૈન બી. ગજજા, જૈન ધર્મશાળા, તમામ યુનિવર્સિટીઓનાં પ્રાંગણમાં મહાવીર તિલક નગ૨ સ્ટર પિલ સ્થપાશે. કાપતાં Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫ જા બ રા જય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ સંરક્ષક : રાજ્ય પાલ, પંજાબ પ્રમુખ: મુખ્ય મંત્રી કાર્યવાહક પ્રમુખ : શિક્ષણ મંત્રી સભ્ય સચિવ : શિક્ષણ સચિવ, પંજાબ 0 સર્વશ્રી સભ્ય ૦ પ્રમુખ, પંજાબ વિધાનસભા પ્રીતમસિંહ એડવેકેટ ચંડીગઢ ઉપપ્રમુખ, પંજાબ વિધાનસભા જીવનલાલ જૈન ગવિદગઢ વિજ્ઞસચિવ, પંજાબ અથવા એમના પ્રતિનિધિ ભેજરાજ જૈન ભટિન્ડા તેલુરામ જૈન લુધિયાણા સંતકુમાર જૈન ફરીદકેટ મુલરાજ જૈન લુધિયાણા રવિન્દ્રકુમાર જે માલેરકેટલા કસ્તુરીલાલ જૈન સરફી ફરીદકોટ પુરુષોત્તમદાસ જૈન ધુરી દેવીદયાલ જૈન, માલેરકેટલા ડો. એલ. એમ. જોશી પતિયાલા વેદપ્રકાશ જૈન નવા શહુર એલ. જગન્નાથ જૈન માલેરકેટલા સુલતાનસિંહ જૈન સંગરૂર ડે. કૃપાલસિંહ નારંગી પતિયાલા ચૌધરી રામલાલ જૈન બિશનસિંહ સમુન્દ્રી અમૃતસર રામેશ્વરદાસ સંગરૂર સૂરજભાણ ચંડીગઢ દલીરામ ધુરી એસ. જી. ઠકુરસિંહ અમૃતસર મદનલાલ જૈન સુનામ શ્રીમતી કુલન રાની 'અમૃતસર મુનીલાલ જૈન અંબાલા કૃપાલસિંહ - ચંડીગઢ છે. પૃથ્વીરાજ જૈન અંબાલા બલવંત ગાગી ચંડીગઢ સતપ્રકાશ જૈન માલેરકેટલા | ડે. ફૌજાસિંહ, પંજાબી વિશ્વવિદ્યાલય, પતિયાલા રતનભાલ જૈન [એમ. પી.] અંબાલા | પ્ર. પી. એલ. આનંદ ચંદીગઢ જ્ઞાનચંદ જૈન માલેરકેટલા | હરપાલ દિવાના પતિયાલા ૦ ખાસ આમંત્રિત ૦ ભંડારી શ્રી પદ્મચંદજી મહારાજ મુનિશ્રી શાંતિપ્રિયજી મહારાજ • મુનિશ્રી પુનમચંદજી મહારાજ સાધ્વીશ્રી મેહનકુમારીજી મહારાજ સાધ્વીશ્રી સ્વર્ણજી મહારાજ ધુરી પ્રસાર ૩૮ faulu HN પ ભાધિતાલિશ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સભી પ્રાન્ત કે પ્રમુખ મન્દિર્યો કે તથા કેન્દ્ર પ્રશાસિત ક્ષેત્રે કે રાજ્યપાલે કે પત્ર સંખ્યા ૨૪ [જી. એ. આઈ.] ૨૪ દિનાંક જનવરી ૧૯૭૫ ગૃહમંત્રાલય કે કારાવાસ તથા ન્યાયાલય, વિભાગ દ્વારા ભેજા ગયા પત્ર? : વિષય : પચ્ચીસવી મહાવીર નિર્વાણ શતાબ્દી કે અવસર પર મૃત્યુ–દંડ પ્રાપ્ત અપરાધિય કે જીવનદાન! મેં આપકે યહ બતલા રહા હૂં કિ પચ્ચીસવી મહાવીર નિર્વાણ શતાબ્દી કે ઉપલક્ષ્ય મેં યહ નિશ્ચિત કિયા ગયા હૈ ૫ જા બ માં કિ ન્યાયાલય દ્વારા જે મૃત્યુદંડ દિયા ગયા હૈ શ્રી રાષ્ટ્રપતિજી અપની ઈચ્છા તથા અપની દયા–દાન કે અધિકાર દ્વારા ઉન સભી કદિયે કે જિનકે મૃત્યુદંડ ૧૩ દિસેમ્બર ૧૯૭૪ કે દિન યા ઈસસે પહલે યા ઉસ દિન મિલા હૈ ઉસકે આજીવન કારાવાસ મેં બદલતે હૈ, સિવાય ઉન અભિયેગે કે જે પિરા ગ્રાફ નં. ૩ મેં દિએ ગએ હૈ! યહ આદેશ વાયરલેસ દવારા ૧૫ જનવરી ૧૯૭૫ કે સમ્બદ્ધ કાર્યાલયે કે ભેજ દિયા ગયા છે. જિન અપરાધિ કી અપીલ કે રાષ્ટ્રપતિજીને અસ્વીકાર કર દિયા થા ઔર અભી ઉનકે ઉસ દંડ કે કાર્યાન્વિત નહીં કિયા ગયા તે ઉસકી સૂચના કાર્યાલય કે ભેજ દી જાય. ઉનકી સૂચના મિલને પર તથા ઉન પર આવશ્યક કાર્યવાહી કરને કે અનન્તર ઉનકા મૃત્યુ–દંડ ભી માફ કર દિયા જાએગા.. સંવિધાન કી ધારા ૧૬૧ કે અનુસાર પ્રત્યેક પ્રાન્ત કે રાજ્યપાલ કે અધિકાર દિયા ગયા હૈ કિ વહ ભી કિસી વ્યક્તિ કે કિસી કાનન દ્વારા દિએ ગએ મૃત્યુ–દંડ કે આજીવન કારાવાસ કે દંડ મેં બદલ સકતા હૈ. ઇસ વિષય મેં અબ અપીલ પ્રાન્ત કે રાજ્યપાલ કે પાસ હી કી જાની ચાહિએ, રાષ્ટ્રપતિ મહોદય કે પાસ નડી ! યદિ પ્રાન્ત કે ન્યાયાધીશ યહ સમ કિ રાજ્યપાલ દ્વારા માફ કિયા ગયા મૃત્યુદડ ઉપયુક્ત નહીં હૈ ઔર કિસી ક્રૂર અપરાધી કે લિયે વહુ દંડ આવશ્યક છે તે ઉસ અભિગે કે રાજ્યપાલ કી આજ્ઞા કી પ્રતિલિપિ સહિત રાષ્ટ્રપતિ કે પાસ ભેજા જાય ઔર લિખા જાય કિ ઉસ અપરાધી કે મૃત્યુદંડ હી કર્યો દિયા જાય! કૃપયા ઈસ પત્ર કી પહુંચ દે. પંજાબ સરકાર, ગૃહ કારાવાસ એવં ન્યાયાલય વિભાગ. ઈન્ડટ નં. ૨૪-જી. ઓ. આઈ-૩ જે. જે. –૭૫ દિનાંક પ–૨-૭૫ - ઈસકી એક પ્રતિલિપિ ઈન્સપેકટર જનરલ પંજાબ કેસૂચના એવં આદેશ પાલન કે લિયે તથા આગામી ક્રિયાન્વિતિ કે લિયે ભેજી ગઈ હ૦ સુપરિન્ટેન્ડેન્ટ, કારાવાસ એવં ન્યાયાલય, કૃતે—હોમ સેક્રેટરી, પંજાબ ગવનમેંટ. (રાષ્ટ્રપતિના ફરમાનનું હિન્દી પાંતર) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 * * * * * * **** ** ☆ હે આત્મન ! સમયના મૂલ્યને ઓળખ. ચંદુલાલ એમ. શાહ ૧૨૬/૧૨૮, નાગદેશી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૩, Jain Educationa International ફાન ઃ ૩૨ ૮૦ ૨૩ શા "36 કોરપોરેશન એક્સ ઃ ૮૯, પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨. રૅશન : } ક† ૧ ૧૧ મિન એન્જીનીયરીંગ ટુલ્સ For Personal and Private Use Only 2. • ૫ હિતકર છે તેનુ આચરણ કરે.. શાહ કાન્તિલાલ વૃજલાલ : ધર ૬, હેમ નિકેતન, ૫, સુઝુનગર સાસાયટી લિ. જુહુ નાથ સાઉથ રાડ ન. ૫, વિલેપાર્લા વેસ્ટ, સુબઇ-૪૦૦-૦૫૬. ફેશન ઃ ૫૭૪૬૭૭ ✩✩✩✩✩✩✩✩✩✩✩✩ Naam - ૪); // Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દહેજ પ્રથા રોકવા યુવાનો અને - નાયના ઇન્ટરવલમાં થવાં વડીલોની અમૃતસરઃ ભગવાન મહા ચંદીગઢ : ૨૮-૯-૦પનાં વીરના જન્મકલ્યાણકના શુભ શ્રી મહાવીર જૈન યુવક મંડળ, અવસરે શહેરમાં ભવ્ય વરઘોડો ચંદીગઢ તરફથી યુવક સમારોહ નીકળ્યું હતું. ઘણાં ઉલ્લાસથી યોજાયે. શ્રી જ્ઞાનમુનિજી તથા આ સમારોહ ઉજવાયે. શ્રી શિવમુનિજી મહારાજે પ્રવચને અંબાલા : ૩-૧૧-૭પના કર્યા. બપોરની બેઠકમાં ૨૫૦૦ વીર નિર્વાણને ૨૫૦૧ને દિવસ યુવકની રેલી યોજવાનો નિર્ણય ધામધુમથી ઉજળે. મંદિર પર લેવાયે. રેશની થઈ. ભગવાનને ભવ્ય રાતે શ્રી મહાવીર જૈન આંગી ચડાવાઈ, મંડળે (ચંદીગઢ) શ્રી સુભાષ બરનાળા શ્રી ચન્દનમુનિજી જૈન નિર્દેશિત “મહાસતી મૈના મહારાજની નિશ્રામાં જૈન હેપી સુંદરી'નું નાટક ભજવ્યું. તેનું મીડલ સ્કૂલના પટાંગણમાં જન્મ ઉદધાટન શ્રી એસ. એસ. જૈન જયંતી ઉજવાઈ સભાના પ્રધાન શ્રી રબિન્દ્રકુમાર ભટિન્ડા : મુખ્ય પ્રધાન શ્રી જૈને કર્યું. જ્ઞાની ઝેલસિંગે ગરટ ૭૫ નાટકના ઈન્ટરવલમાં ઘણાં ના “ભગવાન મહાવીર માગ”નું યુવાનોએ દહેજ પ્રથા રોકવાની ઉદ્દઘાટન કરતાં કહ્યું કે આ માગ પ્રતિજ્ઞા લીધી. વડીલોએ પણ નગરને સૌથી પહેળે અને સુંદર પિતાના સંતાનના લગ્ન પ્રસંગે બનશે. દહેજ નહિ માગવાની પ્રતિજ્ઞા ચંદીગઢ : શ્રી ટીકારામજી જૈનની અધ્યક્ષતામાં રપમી મે અમર હેરટેલનું નિર્માણ થઈ ઉપના કેવળજ્ઞાન દિવસ ઉજવા. રહ્યું છે. રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી નેમચન્દ્રજી મહારાજે પ્રવચન શ્રી જ્ઞાની ઝેલસિંહે તેને શિલાઆપ્યું. આત્મપબ્લિક સ્કૂલના ન્યાસ કર્યો હતે. બાળકોએ ચન્દનબાળા અને નેમ રાજુલ વિવાહની નાટિકા, મહા ચંદીગઢ : મહાસતી શ્રી વીર જૈન મંડળ ચંદીગઢના યુવા રાજેશ્વરીજી મહારાજની નિશ્રામાં નેએ “ધ પંપરીક્ષા” નામક નાટક દીક્ષા કલ્યાણક પ્રસંગે ગુણાનુવાદ તેમજ “અનેકાન્ત' નામની સ્મા સભા થઈ. સાધ્વીશ્રી પ્રદસુધારિકાનું ઉદ્દઘાટન વગેરે કાર્યક્રમ ચંદીગઢ : આત્માનંદ જૈન શ્રીજી મહારાજ અને સાધ્વીશ્રી થયાં. આ ઉપરાંત એસ. એસ. મહાસભા (ઉત્તરી ક્ષેત્ર) દૂવારા અશોકકુમારીજી મહારાજે જૈન સભા તરફથી શ્રી મહાવીર અત્રેના સેકટર ૨૭માં લગભગ પ્રાસંગિક પ્રવચન કર્યા. ગુરુકુળ જૈન ચેરિટેબલ ડીસ્પેન્સરીનું રૂપિયા દસ લાખના ખર્ચે મહા- પંચકુલાની બાલિકાઓએ પ્રવઉદ્દઘાટન કર્યું. વીર પબ્લિક સ્કુલ” અને જૈન .ચનો કર્યા અને સંગીત પીરસ્યું. બનશે." લીધી, AિYA RE ૨૪૧ સાવરકર ( 2) = = = = Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ધૂરી: જિલ્લા સંગરૂર પીસ શભ અવસરે પંજાબના આરોગ્ય • મહાવીર નગર એન્ડ સેલીડસ આગેનાઈઝેશનનાં પ્રધાન શ્રી બલવીરસિંહે મહાવીર પ્રમુખ સરદાર રાજેન્દ્રસિંહની . ૦ મહાવીર બજાર સ્તંભનું ઉદ્દઘાટન કર્યા બાદ અધ્યક્ષતામાં ૨૩ મી નવેમ્બર શા શ્રી, રામચરણ પ્રેમી આદિ : અહીંના મુખ્ય બજારને “મહાજના નિર્વાણ મહોત્સવ ઉજવાશે. વકતાઓએ પ્રવચન કર્યા. ખીયો વીર બજારે” નામ આપ્યું. ધારાસભ્ય શ્રી સાજીદા બેગમે લીની જગતાએ આવેલા મહે- નિજીની સાંનિધ્યમાં દીક્ષાકલ્યાણ જીરા : મુનિશ્રી અમરમુ“ મહાવીર નગરનું ઉદ્દઘાટન માનેની સાધનકભક્તિ કરી. કની ઉજવણી રથયાત્રાદિથી થઈ. ફરીદકેટઃ મહાસતી શ્રી * ખીસી : શ્રી કાતિમુનિજી સીતાજી મહારાજના સાંનિધ્યમાં સીતાજી મની પ્રેરણાથી મહા - જીરા : મહાસની શ્રી અને તેમના શિષ્ય શ્રી શ્યામ- અને શ્રી બાબુરામ જૈનની વીર જૈન મંડળની સ્થાપના થઈ. સંદરજી મહારાજની નિશ્રામાં અધ્યક્ષતામાં ૮ મી માર્ચના તેમ જ શ્રી મહાવીર જૈન લાયજન્મ કલ્યાણક પ્રસંગે યોજાયેલ નિર્વાણ મહોત્સવ ઉજવાયે. બ્રેરીનું શ્રી શીતલદાસ કૈલાસચન્દ્ર જાહેરસભામાં પંજાબના ભૂતપૂર્વ સનિશ્રી પદ્ધચન્દજી મહારાજની જૈનના વરદ્ હસ્તે ઉદ્દઘાટન થયું. મુખ્ય પ્રધાન શ્રી પ્રકાશસિહ પ્રેરણાથી આ ઉજવણી થઈ. મહાવીર જૈન મંડળે આ પ્રસંગે બાદલ, સરપંચ શ્રી તિલકધર ફગવાડા : સ્વાતંત્રદિનના ભજનનો કાર્યક્રમ આયે. સન્માર્ગની કમાણીમાંથી કરેલું સુપાત્રદાન સચ્ચારિત્ર નિર્માણ કરે છે, વિનયને સમૃદ્ધ કરે છે, તપને તેજસ્વી બનાવે છે અને નિર્વાણુને શાશ્વત આનંદ આપે છે. એક્સેલ પ્રોસેસ પ્રાયવેટ લિમિટેડ ૦ ૨૨-ડી, પારસી બજાર સ્ટ્રીટ, ફેટ, ૦ ૦ મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨૩ ૦ ફોનઃ ૨૫૯૧૮ ૦ કલેક્ષ ઃ ૦૧-૧ર દે, જો A_MAGAM માતiાવિક છે કે, 2-3 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પજાબ સરકારની 17@hle ફરીદકેટ : કેવળજ્ઞાન મહેાત્સવ પ્રસંગે ચેાજાયે જાહેરસભામાં પંજાખના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી જ્ઞાની ઝેલસિંહજીએ ધેાષણા કરી કે, જે કેદીની સજા ત્રણ વરસથી ઓછી હોય તેમને ૨૫ દિવસની, ત્રણ વરસથી સાત વરસ સુધી સજા પામેલાઓને એક મહિના અને પચીસ દિવસની તથા સાતથી દસ વરસની સજા પામેલાઓને બે મહિના અને ૨૫ દિવસની માફી અપાશે. અને જેમની સજા ૨૫ દિવસ કે તેથી ઓછા સમયની હશે તેઓને કેદમાંથી મુક્ત કરાશે. આ ઉપરાંત મુખ્ય પ્રધાનશ્રીએ [૧] મહાવીર કેન્દ્રના નિર્માણુ માટે જરૂરી જગા આપવાની, [૨] મહાવીર ઓપન થિયેટરના સમારકામ માટે મહાવીર જૈન મંડળ, ફ્રીકાટને રૂા. ૧૦ હજારનું અનુદાન આપવાની, [૩] કાલેજ રોડનુ નામ ભગવાન મહાવીર માગ રાખવાનું અને [૪] સિનેમા ચાકનું નામ “મહાવીર ચાક” રાખવાની ઘેાષણાઓ કરી હતી. આ દિવસે સ્થાનિક માંસ અને દારૂના વેપારીઓએ પાતાની દુકાનો સ્વેચ્છાએ અંધ Jain Educationa International કેદની સજામાં રાહત, મહાવીર થિયેટર માટે દાન. [] કોલેજ રાડ સાથે ભગવાન મહાવીર' નામ. સિનેમા ચેકને મહાવીર ચાકનુ નામ. રાખીને ભગવાનને શ્રદ્ધાંજલિ આપી. આ અગાઉ ૨૦મી મે ૧૯૭૫ના રોજ એસ. એસ. જૈન સભા–ક્રીકેાટ દ્વારા ખીજી અનેક સંસ્થા અને શ્રી ગુરુનામસિંહજી ડી. સી.ના સહયાગથી અત્રે “મહાવીર આપન થિયેટર”માં જન્મ કલ્યાણક મહેત્સવ ઉજવાયે હતા. આ સભામાં આઠમીમાં ભણતી ખાળા નીલમ ઈન્દુકુમાર જૈને (હોશીયારપુર) મંત્રમુગ્ધ પ્રવચન કર્યુ. આ ઉપરાંત આ પ્રસ ગે આસવાલ સ્પીનીંગ એન્ડ વીવી'ગ મિલ્સના પ્રમધ નિર્દે શક શ્રી ધરમપાલજીએ, પોતાની મીલમાં ઘીના જેટલા ડખ્ખા તૈયાર થશે તે દરેક ડબ્બાના ૧૦ પૈસાના હિસાખની રકમ મહાવીર ફાઉન્ડેશનને દાનમાં આપવાની જાહેરાત કરી હતી. મહાવીર ફાઉન્ડેશન તરફથી મુખ્યપ્રધાનને ૧૯૭૫ના ” વિશ્વ મહાવીર એવોર્ડ ” શ્રી અચલસિંહજી જૈન (સ’સદ સભ્ય), સરદાર ગુરૂનામસિંહ અને શ્રી તિલકધર શાસ્ત્રીને “ મહાવીર ટ્રોફી” એનાયત કરાયા હતા. મહાવીર ફાઉન્ડેશનના મંત્રી શ્રી પારસદાસ જૈનને ‘ સમાજરત્ન'ની પદવી અપાઈ હતી. ગુ भारती विशेis For Personal and Private Use Only ૨૪૩ Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જ્ઞાન चोबीस तीर्थंकरोंकी स्तुति w wwwwwwwwwwww વગર જીવનમાં ચારિત્રના ગુણોની પ્રાપ્તિ થતી નથી. सम्यकत्व की शुद्धि होती है. લાલુભાઈ (શાન્તાક્રુઝવાળા) નમe Hહમ ઉર્ફ શાહ ટેક્ષટાઈલ પ્રોડક્ટસ કુ. સરદાર મેન્શન, ૧લે માળે ૦ ૨૨, એપલ ટ્રીટ, ફેટ ૦ મુ . સંસ્થા છે. બે નં. ૧૫૮ ૦ મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૧ ૦ ગિરા-વિજાપુર (ર..) ૨૫ ૪૫ ૭, ૨૫ ૪૦ ૩૯ : ફેન ૦ wwwwwwwwwwwwwwwwwww Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - નગરપાદિ અને જેને દાસજી (પ્રધાન નગરપાલિકા ), પંજાબમાં બનનાર પ્રતાપચંદજી ભંડારી (દ મહાવીરના ચિત્રની ભેટ અને જયચંદજીએ પ્રાસંગિક પચીસ મહાવીર સ્તુપો શ્રી મહાવીર જૈન સંધ પ્રવચને કર્યા. જૈન સ્કુલના વિદ્યા પંજાબ સરકાર રાજ્યમાં જાલંધર તરફથી ૨૦૪૩૦ની થીઓએ આકર્ષક કાર્યક્રમ ૨૫ “મહાવીર સ્તુપ” બનાવી સાઈઝમાં ભગવાન મહાવીરના આપે. રહી છે. આ સ્તુપ દરેક જિલ્લાચિત્ર જિલ્લાની તમામ નગર આ પ્રસંગે જયિાલા રેલ્વે નાં મુખ્ય શહેરોમાં અને અન્ય પાલિકાઓના કાર્યાલયમાં તેમજ રેડનું નામ “ભગવાન મહાવીર મહત્વના સ્થળોએ ઊભા કરાશે. ' જેમાં સુરોભિત કરવા ભેટ રેલ્વે રોડ જાહેર કરાયું. ' પંજાબ સરકાર આ માટે નિઃશુલક : આપવામાં આવ્યા છે. જેતેમંડી : ભંડારી શ્રી જમીન આપશે. જાલંધર : મુખ્યપ્રધાન પદ્મચંદજી મ. તથા શ્રી અમર હોશિયારપુર શ્રી મહાવીર જ્ઞાની ઝેલસિંહજીએ લિન્કરેડનું મુનિજી મ.ની પ્રેરણાથી નિર્વાણ જૈન સંઘ, પંજાબ અને જિલ્લા નામ બદલીને “ભગવાન મહાવીર મહોત્સવ યોજાયે. અને સરદાર હોશિયારપુર તરફથી એસ. ડી. માગ ઘોષિત કર્યા અને ૧૭ ગુરુચરણસિંહનિહાલસિંહવાલના હાયર સેકન્ડરી સ્કુલના મેદાનમાં, એપ્રીલ ૧૯૭૫ના રોજ ડેપ્યુટી રાજ્યના શિક્ષણપ્રધાન શ્રી ગુરૂમેલ કમિશ્નરે તેનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. કવિ દરબાર સિંહજીના મુખ્ય અતિથિપદે દીક્ષા શ્રી મહાવીર જૈન સંઘના કલ્યાણક મહોત્સવ ઉજવાયો. ઉપક્રમે જન્મકલ્યાણક દિને ચર વ્યાસપીઠ પર પાવાપુરીની રચના સુજીત પુરા મેદાનમાં સ્વામી મૂકાઈ હતી. સભામાં શ્રી જ્ઞાનરઘુવર દયાળજી આદિની સાંનિ મુનિજી મહારાજ આદિ શ્રમણ ધ્યમાં અને કમિશ્નર શ્રી બી. બી. હાથે ‘મહાવીર જૈન ભવનને બિરાજમાન હતા. મહાજનની અધ્યક્ષતામાં જન્મ શિલાન્યાસ થયે. શ્રી ગુરૂમેલસિંહે પિતાના કલ્યાણક મહોત્સવ ઉજવાયે. જેતે ઃ જૈનભૂષણ શ્રી પદ્મ- પ્રવચનમાં જાહેર કરેલ કે સૂચિત જૈન સ્કુલના નાના બાળકે અને ચન્દજી મ.ની પ્રેરણાથી ઊભા “આઈ હોસ્પીટલ” માટે નગરમહાવીર જૈનમંડળના કલાકારોએ થનાર “ભગવાન મહાવીર જૈન પાલિકા તરફથી નિઃશુલ્ક જમીન ભકિત સંગીત પીરસ્યું. રાતે ભવનને સરદાર ગુરુચરણસિં હ અપાશે. વિદેશપ્રધાન સરદાર સ્વર્ણસિંહની ૧૫મી જુન ૭૫ના શિલાન્યાસ સભામાં શ્રી મહાવીર જૈન અધ્યક્ષતામાં કવિ દરબાર ભરાય. કર્યું. આ પ્રસંગે કમલા નહેરુ મંડળ-જાલંધર, આત્મપબ્લિક આશાસિંહ મસ્તાના અને સુરેન્દ્ર જૈન ગર્લ્સ હાઈસ્કૂલના બાળાઓ- સ્કલની શિક્ષિકાઓ, કમલા નેહરુ કૌરે સંગીતને કાયમ આપે. એ ધાર્મિક કાર્યક્રમ આપ્યા. જેન મંડળ-સ્કૂલ અને ફરીદ જંડિવાલા : શ્રી આત્મા- કાંગડા તીર્થ : યાત્રિકોની કેટની એક નાની બાલિકાએ નંદ જૈન સભા તરફથી રાજ્યના સગવડ માટે ધર્મશાળાનું નિર્માણ સંગીતના વિવિધ કાર્યક્રમ પ્રધાન શ્રી જેગિંદરપાલ પાડેની ચાલુ છે. ૪૩ રૂમ, એક વિશાળ આપ્યા. આત્મપબ્લિક સ્કુલ–લુધિઅધ્યક્ષતામાં નિવણત્સવ ધામ- હોલ અને એક નાનું મંદિર યાણાના બે નાના બાળકોએ ધુમથી ઉજવાય. સર્વશ્રી સ્વ. પણ બાંધવાની યોજના છે. “ચન્દનબાળા નાટિકા ભજવી. - Wik . ભાતાવ ૪ જાર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ન ન મ મ મ .સન.. " કા ક . . . . સરકારનું દાન મેગા ? મહાસતી શ્રી| સીતાજી મની પ્રેરણાથી અત્રે શ્રી મહાવીર જૈન સિલાઈ સ્કુલની| સ્થાપના થઈ. શ્રીમતી સાવિત્રી દેવી દેવરાજ અગ્રવાલે તેનું ઉદ્દા ઘાટન કર્યું. પંજાબ સરકારે આ સ્કુલ માટે રૂ. ૫૦૦૦નું દાન | આપ્યું. જાલંધર : શ્રી મહાવીર જૈન મંડળ તરફથી જાએલ “જૈન આશયાના ભવનમાં નિશુલ્ક નેત્ર ચિકિત્સા શિબિરમાં ૩૫૦ ભાઈ-બેનેએ લાભ લીધે. ૪૮ સફળ ઓપરેશન થયા. શ્રી રઘુવીર યાળજી મહારાજની નિશ્રામાં ડો. પી. કે. કટારિઆનું તેમની નિઃસ્વાર્થ સેવા માટે બહુમાન કરાયું. આ શિબિર માટે મંડળના સભ્ય શ્રી દર્શનકુમાર જેને ૨. ૫૧૦નું દાન આપ્યું હતું. મંડળ તરફથી તેમને વિવિધ સેવાઓ માટે સુવર્ણચંદ્રક અપાય. સુવર્ણચંદ્રક સેવાઓ માટે પાંચ ખરડ : પંડિતરત્ન શ્રી શુકનના જૈન સ્થાનકથી જ્ઞાનમુનિજી તેમજ મુનિ શ્રી ભવ્ય રથયાત્રા શિવકુમારજીનાં સાંનિધ્યમાં મહા રૂપિયા વીર જયંતી સમારેહ સાનંદ ઉજવાયે. ખરડના ઇતિહાસમાં નાંદરા : નિર્વાણ મહોત્સવ હેશયારપુરઃ શ્રી સુરજ સમિતિના ઉપક્રમે મહાવીરજયંતી આ અભૂતપૂર્વ સમારેહ બની | પ્રકાશજી જૈને (બંસીલાલ સુરજ | સમારેહ જાયે. સવારે જૈન રહ્યો. પ્રભાતફેરી નીકળી. ગીત-1 પ્રકાશ જૈન-હેશીયારપુર) પિતાના સ્થાનકથી ભગવાનના રથ સાથે સંગીતને કાર્યક્રમ જાય. પત્ર તિલકરાજ જૈનની સગાઈ | ભવ્ય વરઘેડે નીકળે. વરઘોડો સંસદ સભ્ય શ્રી ગુરુચરણસિંહ નિહાલસિંહ સમારોહના અધ્ય- 1 વખતે સારા પ્રમાણમાં કરિયાવર | પૂરા થયા બાદ સર્વશ્રી એક નાથજી બેરૂખકર, ભા. વિ. પાંડે, ક્ષપદે હતા. જાની બાબૂ કવાલે | મળતો હોવા છતાં તેને અસ્વીકાર સેયદ જુસ્કર અલી, સિ. કિ. પાંડે ધાર્મિક કક્વાલિઓ ગાઈને ભગ- કરી માત્ર શુકનના પાંચ રૂપિયાને અને ભીકમચન્દજી સંચેતીએ વાનને વંદના અપી. 1 જ સ્વીકાર કર્યો. પ્રાંસગિક પ્રવચન કર્યા. કરનાલ : ૧૬ નવેમ્બર '૭થી ૨૧ દિવસ સુધી રાતે મહાવીર ચેકમાં જાહેર ઘર ઘરમાં અખંડ જાપથી અત્રે નિર્વાણોત્સવ ઉજવાયો. સભા મળી. ભાગચન્દજી જૈન હરિયાણાના શિક્ષણ પ્રધાન ચૌધરી માસિંહજીની “ભાસ્કર” મુખ્ય વક્તા હતા. અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા થઈ. આ અવસરે રેલવે રોડનું નામ “મહાવીર માર્ગ' રાખવાનું, સરકારી જાલંધર, અમૃતસર, દેશીપુસ્તકાલયમાં “જૈન વિભાગ’ શરૂ કરવાને, કરણ યારપુર, રેપડ વગેરે ગામોમાં પાર્કના એપન થિયેટરને “મહાવીર ઓપન થિયેટર” | પણ પ્રભાતફેરી, પૂજા–પ્રાર્થના, નામ રાખવાને અને સરકાર તરફથી જરૂરી જમીન પ્રવચને વગેરે કાર્યક્રમ પૂર્વક મળતાં ત્યાં ભગવાન મહાવીરનું સ્મારક બનાવવાને ભગવાનને જન્મકલ્યાણક મહેનિર્ણય લેવામાં આવ્યો. ત્સવ ઉજવાય હતે. ' સરકારી ' પુસ્તકાલયમાં જૈન વિભાગ' નામ વાત જ ય ' ( 9) ની Aકિ3 Top Kકર ) પણ સારી INS-ANd Bh[ માહિતી શિક8 // “ J. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ લુધિયાણા : લે મહાવીર દિવાકર શ્રી કુલચન્દજી, ગણિવર્ય ફાઉન્ડેશન અને મહાવીર જૈન | D મદશન 1 | શ્રી જનકવિજયજી, શ્રી અમર સંઘ લુધિયાણના સંયુક્ત ઉપક્રમે | મુનિજી, મહાસતી શ્રી લજજા પંજાબી વિશ્વવિદ્યાલયમાં વતીજી આદિ પૂજ્ય શ્રમણમિહાવીર જયંતીની ઉજવણી ત્રણ | જાયેલ “જન પુસ્તક પ્રદર્શનમાં દિવસ સુધી થઈ. ૨૪મીએ સવારે | ભગવંતે બિરાજ્યા હતાં. મહાવીર નગર–કરેલી મેદાનમાં | વિવિધ પુસ્તકનું દર્શન કરતાં લુધિયાણા : જિલ્લાધીશ પંજાબના નાણાંપ્રધાન શ્રી શર્માની પંજાબના ગવર્નર શ્રી પારસમલજી, સરદાર સેવાસિંહની અધ્યક્ષતામાં અધ્યક્ષતામાં જયંતી સમારેહને | શ્રી હીરાલાલજી, શ્રી એમ. એમ. સભા મળી હતી. સંસદ સભ્ય પ્રારંભ થયો. ચૌધરી અને અન્ય પ્રેક્ષકે. શ્રી અચલસિંહ અતિથિ વિશેષપદે નાણાંપ્રધાને સ્થાનિક ઘંટા હતા. તેઓએ જિલ્લાધીશને ઘરને “મહાવીર ટાવરના નામની ભગવાનની ચાંદીની મૂર્તિ ફાઉન્ડે શન તરફથી ભેટ આપી હતા. ઘેષણ કરી હતી. મહાવીર હોસ્પી- T સ્વાગત | - લુધિયાણા : મહાસતી શ્રી ટેલના નવનિર્માણ માટે રાજ્ય પરમ પૂજ્ય જનશાસનરત્ન મેહનદેવીજી જૈન શિક્ષણ સમિ તરફથી રૂા. ૫૦ લાખની રકમ આચાર્ય શ્રી વિજયસમુદ્રસૂરિજી તના ઉપક્રમે ૫મી જાન્યુઆરી આપવાનું આશ્વાસન અને ફાઉમહારાજનું લુધિયાણામાં સ્વાગત ૧૯૭૫ના રોજ હંસરાજ કેલેજમાં ડેશન માટે રૂા૧૦ હજારનું દાન જાયેલ એક સમારંભમાં કેન્દ્રીય આપ્યું છે. કરતાં શિક્ષણ પ્રધાન અને અન્ય માહિતી પ્રધાન શ્રી આઈ કે. આ જાહેરસભામાં જૈન ધર્મ મહાનુભાવે. ગુજરાલે ૨૫૦૦ વસ્ત્રોના વિતર . કી દર ૨૪૭ - Nuદની 'જાવવા - તિ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શુનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. ડો. ડી. એસ. કે ઠારીની અધ્યક્ષતામાં આ સમારંભ યે જાયે. - લુધિયાણું : અહીંથી ૩૫ કિલોમીટર દૂર માંસીવાડા ખાતે ભગવાન મહાવીર હોલને શિલાન્યાસ પંજાબના વધુ ઉદ્યોગખાતાના નાયબ પ્રધાન શ્રી ખુશહાલ બહલના હાથે કરવામાં આવ્યા હતું. આ માટે પ્રધાનશ્રીએ પિતાના ભંડળમાંથી રૂા.૩૧૦૦નું દાન જાહેર કર્યું હતું. કરિયાવર લીધા વિના લગ્ન કરવાની પ્રતિજ્ઞા રાયકેટ : મહાસતી શ્રી કૈલાસવતીજી અને ઓમપ્રભાની નિશ્રામાં મહાવીર જયંતી ઉજવાઈ ૨૭મીએ શ્રી શીતલપ્રકાશજીએ ભગવાનની પ્રતિમાનું અનાવરણ કર્યું. આ પ્રસંગે મહાવીર જૈન મંડળના સભ્ય શ્રી નરેશકુમારના પુત્ર શ્રી મુનિલાલ લોઢાએ કરિયાવર લીધા વિના લગ્ન કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી. મંડળે શરાબ અને જુગારની બદીને ભૂરા પરિણામો બતાવતી રચના કરી અને ચન્દનબાળાનું નાટક ભજવ્યું. ફરીદકોટ, ખરડ, અમૃતસર, પંચકુલામાં પણ વિવિધ કાર્યક્રમો થયા. નિડાલહવાલા : જૈનવિભૂષણ શ્રી પદ્મચન્દ્રજી મહારાજ અને શ્રી અમરમુનિની નિશ્રામાં નિર્વાણ મહોત્સવ પ્રસંગે યોજાયેલ સમારંભમાં ૨૫ વ્યક્તિઓએ દારૂ અને માંસ ત્યાગની પ્રતિજ્ઞા લીધી. શ્રી મહાવીર જૈન સંઘ તરફથી શ્રી મુરલીધર જૈન અને શ્રી વિમલ પ્રકાશ જનનું “મહાવીર ચંદ્રક' આપીને સન્માન કરાયું. લુધિયાણા જિલ્લાના સૌથી મોટા અને વિશાળ એવા ફિરોજપુર રેડને “ભગવાન મહાવીર માર્ગ'નું નામ આપવાને સમારોહ ૧૬ ઓકટોબર '૭૫ના રાજકિય સ્તરે ઉજવાય. અતિથિ વિશેષ શ્રી જોગેન્દ્રપાલ પાન્ડેએ આ મહામાર્ગનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. નૌહરિયાલ જૈન મીડલ સ્કુલના પ્રાંગણમાં “ભગવાન મહાવીર માર્ગ"ની ખુશાલીમાં સમારંભ થયે. તેમાં પૂજ્ય જિનશાસનરત્ન આચાર્ય શ્રી વિજ્યસમુદ્રસરિજી, આચાર્ય શ્રી ઇન્દ્રદિસરિઝ, પંજાબ પ્રવર્તક શ્રી કુલચન્દજી “શ્રમ” મહારાજ, મહાસતી શ્રી સિકુંવરજીએ મંગળ શુભકામનાઓ વ્યક્ત કરી. આ પ્રસંગે ગીત-સંગીતનો કાર્યક્રમ યોજાયો, શ્રી આત્માનંદ જૈન મહાસમા (ઉત્તરી ભારત)ના મહામંત્રી શ્રી બલદેવરાજે સભાનું સંચાલન કર્યું. પતિયાલા : પંજાબી વિશ્વવિદ્યાલયના ધાર્મિક અધ્યયન વિભાગ તરફથી ભગવાન મહાવીર સેમીનાર યોજાયે. સેમીનારના અધ્યક્ષ કુલપતિ શ્રી મહેન્દ્ર મોહન ચૌધરીએ આ પ્રસંગે જૈન ગ્રંથ અને ભગવાનના ચિત્રના મહાવીર કક્ષનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. મહાવીર ફાઉન્ડેશને વિશ્વવિદ્યાલયની આર્ટ ગેલેરીમાં મૂકવા માટે ભગવાનનું ભવ્ય તૈલચિત્ર ભેટ આપ્યું. આ ઉપરાંત મહાવીર કક્ષ માટે ૧૦૦ મુદ્રિત અને હસ્તલિખિત ગ્રન્થો પણ ભેટ અપાયા. અત્રેની યુનિવર્સિટીમાં જૈન સંસ્કૃતિના ઉચ્ચ કક્ષાના અધ્યયન સંશોધન માટે “જૈન ચેરની સ્થાપના થઈ છે. રસ ની હોના લુધિયાણામાં નીકળેલ રથયાત્રાની લાક્ષણિક તરવરે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ ૦ ૦ અર્પણ ૦ ૦ ૦ [ લુધિયાણા ] ૦ જન-શાસન-રત્ન પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજયસમુદ્રસૂરીશ્વરજી = મહારાજને અર્પણ કરવામાં આવતી ભગવાનની તસ્વીર. ૦ પંજાબના મુખ્યમંત્રી શ્રી ઝેલસિંગજીને “મહાવીર એડ” અર્પણ કરી રહેલા શ્રી સંઘના આગેવાને. વંદે વીરમ્ લુધિયાણાની રથયાત્રામાં પ્લાસ્ટર ઓફ પેરિસની ભ ગ વા ન ની પ્રતિમા લુધિયાણા : એસ. એસ. જૈન સભા, સિવિલ લાઈન, લુધિયાના તરફથી ૯ મ ચ૭ ના રોજ ૨મ પસાદજી જૈનના પ્રમુખપદે “મહાવીર જૈન ભવન અને મહાવીર જૈન કલીનિક લેબ રેટર'ને શિલાન્યાસ સમારોહ થયે. તેમાં શ્રી વિદ્યાસાગરજી એ સવાલે મહાવીર જૈન ભવન' અને પિતાના સ્વર્ગસ્થ ધર્મપત્ની શ્રીમતી મોહનદેવી જેનની સ્મૃતિમાં શરૂ થનાર શ્રી મહાવીર જેન કલીનીક લેબ રેકર ને શીલાન્યાસ કર્યો. આ પ્રસંગે શ્રી ફુલ ચ દજી “શ્રમણ', સાથીથી નિમ લાશ્રી મહારાજ આદિએ પ્રાંસગિક પ્રવચને કર્યા. ST સાપરિક જાતિવિશt # 2 J. , weet Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગ્રામ : ધનવ‘ત’ એસ. પી. મહેતા એન્ડ કંપની ફોન : ૨૩૨૧ ૫૯, ૩૩૫૬૫, ૩૪૧૮૭૫ (સ્થાપના : ૧૯૧૫) ટેકસટાઇલ એન્જીનીયસ' અને મેન્યુફેકચરર્સ એ:ફિસ :- ૨૯/૩૩, સીધી લેન, પાસ્ટ એકસ નં. ૩૫૭૯, મુ.બઈ-૪૦૦-૧૦૪ —: એસેસિએટ કન્સન્સ - સે. મહેતા ટેકસટાઈલ એન્જીનીયસ', ૩૮:૪૦ સી'ધી લેન, મુંબઈ-૪ મે. શાહ પ્રધસ, ૫૮, ઇસ્લામપુરા સ્ટ્રીટ, સુ`બઈ-૪. મે શાહ એન્જી. કાપેરેશન, ર૯, સી થી લેન, સુ*બઇ-૪, મે. શાહ મહેતા ટેકસટાઇલ્સ ૫/૬, ઉદ્યોગ નગર, સુરેન્દ્રનગર [ગુજરાત] મે. શાહ મહેતા ઈન્ડસ્ટ્રીઝ ૫/૪, ઉદ્યોગ નગર, સુરેન્દ્રનગર [ગુજરાત] Jain Educationa International જે ભાષા કંડાર છે, બીજાને દુ:ખ પહોંચાડનારી છે, પછી ભલે સત્ય કેમ ન હોય, તે એલવી નહિઃ કારણ કે તેથી પાપ લાગે છે. શેઠ પન્નાલાલ લીલાચંક ગુંદરવાલા ખાંડ ખજાર, મસ્જીદ અંદર રાડ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૯. For Personal and Private Use Only Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પશ્ચિમ બંગાળ પશ્ચિમ બંગાળમાં આવેલ “ શ્રી જોગી પહાડી' નામની જગા સાથે ભગવાનની એક અમર યાદી સંકળાયેલી છે. ચંડકૌશિકના ઉપસગ આ જગા પર થયે હાવાનુ મનાય છે. જૈન સમાજે આ જગા ખરીદી, ત્યાં ઉદ્યાન બનાવી વચમાં ચંડ કૌશિકન ઉપસગનું શિલ્પ ઊભું કરવાના પાઁય | કર્યો છે. રાજ્યમાં અનેક સ્થળેાએ વિવિધ કાચ'ક્રમા યોજાયા. તેમાં રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ફકરૂદ્દીન અલી અહમદ, રાજ્યપાલ શ્રી એ. એલ. ડાયસ, રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી સિદ્ધાર્થ' શકર ૨ સહિત અનેક રાજ ક્વિ તેમજ ઈતર ક્ષેત્રેાના જૈનેતરોએ પણ ભાગ લીધા. મહાવીર પાર્ક, મહાવીર ભવન જેવા નિર્માણ કાર્ડમાં રાજ્ય સરકારે સારા એવા સાથ અને સહકાર આપ્યા. | નિર્વાણુ વ'માં પ્રકટ થયેલ વિવિધ સાહિઁત્યમાં કે. કે. સી. લલવાનીના ભગવતીસૂત્રના અંગ્રેજી અનુવાદનું પ્રકાશન વિશેષ ઉલ્લેખનીય છે. જૈન ભવન તરફથી પ્રકાશીત આ ગ્રન્થનું ઉદ્ઘાટન રાજ્યપાલ શ્રી હાયસે કર્યુ હતું. કુમારસિ’હું હોલ–એલગક્રિયા, જૈન મંદિરઉપવન, ખદરીદાસ જૈન ટેમ્પલ ગાર્ડન, જૈન ભવન —–કલાકાર સ્ટ્રીટ તેમજ એકેડેમી ઓફ ફાઈન આટસ'માં જૈન ચિત્રકળા અને સ્થાપત્યના પ્રદેશના ચાજાયા હતા. સુશીદાબાદ અને સીલીગુડીમાં પણુ પ્રદશ'ના ચેાજાયા હતા. | રાજ્યના અનુવાન જિલ્લાને તેમજ બદવાન રેલ્વે સ્ટેશનને ‘ વધ ́માન ' નામ આપવાના નિર્ણય લેવાયેા છે. ખ'વાન રેલ્વે સ્ટેશનનુ નામ ખદલીને વધ"માન રેલ્વે સ્ટેશન તા કરી દેવાયુ છે. વિશ્વવિદ્યાલયનું નામ પણ ‘ વધ'માન' રાખવામાં આવ લકત્તામાં મહાવીર જયંતી નિમત્તે ત્રણ અધિવેશન થયા હતા. સ્થાનિક હિન્દી દૈનિક વિશ્વમિત્રે વિશેષાંક પ્રકટ કર્યાં હતા. સ્વ. જીગમદિર દાસજી જૈન ટ્રસ્ટ તરફથી એ બંધ વિજેતાઓને રૂા. ત્રણ હજારના પુરસ્કાર અપાયેા હતો. સથિયામાં યોજાએલ એક જાહેરસભામાં શ્રી સત્કોડી મુખાપા ધ્યાયનું જૈન સિધ્ધાંતાનુ મંગલામાં અનુવાદ કરવા ખદલ સન્માન કરાયું હતું. : | નાર છે. સીલીગુડીમાં રાજ્ય સરકારે મહાવીર પાક ઊભા કરવા જમીન આપી છે. દાજીલીંગ શહેરમાં પશુ ‘મહાવીર ભવન ' બનવાની સભાવના છે. રૂા. દસ લાખના ખર્ચે કલકત્તામાં પણ ‘મહાવીર ભવન' ઊભું કરવા વિચારણા થઈ હતી અને આ માટે રાજ્ય સરકારે રૂા. પાંચ લાખનું અનુદાન અ પવાનું આશ્વાસન પણ આપ્યું છે. આ સૂચિત ભવનમાં પુસ્તકાલય, અહિંસા સાહિત્યનું સંશાધન, સભાગૃહ વગેરે બનશે. ભગવાનની સ્મૃતિમાં રાજ્યના જે જે જિલ્લા Jain Educationa International એમાં શાળા બનશે તેને સરકાર તરફથી જમીન વિનામૂલ્યે મળશે. આ શાળામાં પ્રવેશ પામનાર બાળકોને ભગવાન મહાવીરનું જીવનચરિત્ર ભણાવાશે. આ શાળાઓને સ’પૂર્ણ ખર્ચ રાજ્ય સરકાર ભોગવશે, જૈન સમાજ તરફથી આવી છ શાળા બનાવવા માટેના વચન મળ્યા છે. રાજ્યના શિક્ષણ વિભાગ તરફથી તમામ જિલ્લાસ્તરના વિદ્યાલય અને મહાવિદ્યાલયેામાં વકતૃત્વ સ્પર્ધા યોજવાના આદેશ અપાયા હતા. જૈન સિદ્ધાંતાના અનુસંધાન માટે ત્રણ વિશ્વવિદ્યાલયામાં ‘ફિલાસાફી’ની વ્યવસ્થા કરાઈ છે. તેના અભ્યાસથી ડીગ્રી પણ અપાશે. 卐5 For Personal and Private Use Only Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પશ્ચિમ બંગાળ રાજ્ય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ સંરક્ષક શ્રી રાજ્યપાલ, પશ્ચિમ બંગાળ ! પ્રમુખ મુખ્ય મંત્રી શ્રી સિદ્ધાર્થ શંકર રેT | કાર્યવાહક પ્રમુખ શ્રી મૃત્યુંજય એનજી, શિક્ષણ મંત્રી. ] ઉપપ્રમુખ શ્રી રામકૃષ્ણ સરાવગી, પી. ડબલ્યુ. ડી. અને રહેઠાણા ખાતાના મંત્રી. | ૦ સર્વશ્રી સભ્ય ૦. ન્યાયમૂર્તિ શંકરપ્રસાદ મિશ્ર કલકતા સૂરજમલ બછાવત કલકત્તા બી કે. બિરલા કલકત્તા શાંતિપ્રસાદ જેન નવી દિલ્હી ગણેશ લલવાની ડે. રમા ચૌધરી રામચંદ્ર સિંઘી કલકતા હિમતસિંહ જેને ન્યાયમૂર્તિ એસ. એમ. મસૂદ , વિજયસિંહજી નાહર [એમ. એલ. એ.] મેહનલાલ બાંડિયા સોમેન્દ્રનાથ ટૅગોર કેશવલાલ જે. ખંડેરિયા , દીપચંદ નાહટા. સી. આર. ઈસરાની શ્રીચંદ બેથરા રિખવદાસ ભણસાલી ડો, ડી. સી. સરકાર નથમલ સેડી તરિણુપ્રસાદ માંગી બનપુર તુષારકાંતિ ઘેષ, હનુમાનમલ બેંગાની સુબોધકુમાર સાફ ઈસરી સંપાદકઃ અમૃત બજાર પત્રિકા , પ્રફુલભાઈ કોઠારી સીતારામ સકસેરિયા કલકતા અશોકકુમાર સરકાર પ્રેમચંદ મોગ મોહનકુમાર મુખર્જી કૃષ્ણચંદ્ર અગ્રવાલ ગુલાબચંદ ચંડાલિયા આર્કબિશપ એ. કે. ભટ્ટાચાર્ય મદનલાલ પાંડ્યા મહામેર એન. જિનરત્નમ , ડાયરેકટર, સૂચના અને જનસંપર્ક હે માનવ! તુ માત્ર સત્યને જ અણુ અને ઓળખ. જેઓ યોગ્ય સમયે પકમ કરે છે તેઓ પસ્તાતા નથી. દિનેશચંદ્ર મેહનલાલ કેરડિયા પ્રતાપરાય એન્ડ કંપની ૪૪-એ, કાલબાદેવી રોડ, પર/૫૪, મજીદ બંદર રોડ, વાઘવાડી, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨ મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩ મી ૬ પE In /LE રોટ માહિતી ધરોપીકર્સ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કલકત્તા પશ્ચિમ બંગાળ સરકારી કચેરીઓ બંધ છે સરકારે સત્તાવાર રીતે મહાવીર જન્મકલ્યાણક દિવસે પોતાની • દારૂબંધી દિવસની ઘોષણુ ૦ કચેરીઓ બંધ રાખીને ભગવાનના જન્મોત્સવમાં જેને સાથે ભાગ લીધે. આ દિવસ સરકારે દારૂ ૯ આર્ટ ગેલેરીમાં પ્રદર્શન છે બંધી દિવસ તરીકે મનાવ્યું. સ્થાનિક અખબારી આલમે વિશે કાર્યક્રમની પૂર્વે મુનિશ્રીએ કરી હતી. શ્રી વિજયસિંહજી એકેડેમી ઓફ ફાઈનલ આટ નાહરે આ કાર્યક્રમનું અધ્યક્ષ વાંક અને પૂર્તિઓ પ્રગટ કરી. ગેલેરીમાં જાએલ ભગવાન સ્થાન સંભાળ્યું હતું. ભગવાનના સંદેશને પ્રચાર કર્યો. મહાવીર સંબંધી ચિત્ર પ્રદર્શનનું ૨૪ એપ્રિલના સવારે 9મુનિશ્રી રૂપચન્દ્રજી મ.એ આકાશવાણી કલકત્તા કેન્દ્ર પરથી - અવલોકન કર્યું હતું. જૈન ભવને તામ્બર અને દિગમ્બર જૈનેની ? આ પ્રદર્શન એજયું હતું. શ્રી એમ બે રથયાત્રા વીસ મિનિટ સુધી “ભગવાન નીકળી. મહાવીર ઔર સમજવાદી વિષય - ગણેશ લલવાણીએ તેનું નિદર્શન અને રથયાત્રાઓ ભવ્ય અને જ કર્યું હતું. પ્રદર્શનમાં પશ્ચિમ વિરાટ હતી. સવારે નવ વાગે શ્રી પર વાર્તાલાપ આપે. - બંગાળમાંના ભગવાનના વિહાર જૈન શ્વેતામ્બર તેરાપંથી મહાઅનેકવિધ સંસ્થાઓએ સ્થળે અને ચિત્ર રજૂ કરાયા સભાના પ્રવચન હાલમાં મુનિશ્રી ખૂબ જ ઉલ્લાસ અને ઉત્સાહથી હતા. રૂપચન્દજીના સાનિધ્યમાં સભા પાંચ દિવસ સુધી ભગવાનને જન્મદિન વિવિધ કાર્યક્રમો શ્રી જૈન વેતામ્બર મિત્ર વેજાઈ. પં. બંગાળી વિધાન દ્વારા ઉજવ્ય. મંડળે ૨૧ એપ્રિલે જૈન ભવ- સભાના ભૂતપૂર્વ અધ્યક્ષ શ્રી નમાં મહાવીર જયંતી ઉજવી. વિજયકુમાર બેનરજીએ આ | મુશદાબાદ શ્રી સંઘે ૧૯ ૧૯ મંડળના સભ્યોએ સૌ પ્રથમ પ્રસંગે પ્રવચનમાં કહ્યું હતું કેએપ્રિલના રવિન્દ્ર સદનના વિશાળ વિભક્તિ ગીત ગાયા હતા. મહાત્મા ખંડમાં જાહેરસભા છે. શ્રી અતિશ્રી રૂપાએ પોતાના મહાવીરની અહિ કહિ સાથી પ્રભાવિત સંઘની અધ્યક્ષા શ્રીમતી ઉદય * પ્રવચનમાં ભગવાનની અહિંસાને હતા. પરંતુ મડાવીરની અહિંસા કુમારી દુધેડિયાએ સૌનું સ્વાગત અથડાભીય સમાચ્છ તા. ગાંધીની અહિંસાથી વધુ ઊંડી કર્યું. મુખ્ય વક્તા મુનિશ્રી રૂપ હતી. આ પાવન અવસરે હું ચન્દજીએ પિતાના પ્રવચનના ૨૩ એપ્રિલના જૈન શિક્ષા- ભગવાન મહાવીરના ચરણમાં અંતે વેધક પ્રશ્ન પૂછ્યું હતું કે લયના ઉપક્રમે જૈન ભવનમાં સાદર શ્રદ્ધાંજલિ અપુ છું. ' ઈતિહાસનું અવલોકન કરતાં વિદ્યાલયની બાલિક એાએ ભજન આજ દિવસે શ્રી દિગમ્બર આપણે આજ જોવાનું છે કે મહાન અને પ્રવચન કાર્યક્રમ આપે. જૈન સંમેલન [કલકત્તા] તરફથી વીર કયાં ઊભા હતા અને આજ એક બાળ કવિ સંમેલન પણ હોસ્પીટલમાં રેગીઓને ફળ આપણે ક્યાં ઊભા છીએ ? વધુ ભરાયું. છ બાલિકાઓએ સંસ્કૃત, અને મહાવીર સાહિત્ય વહેંચમાન વિશ્વવિદ્યાલયના પ્રા. ડો. હિન્દી, ઉર્દુ, બંગાલી, રાજસ્થાની વામાં આવ્યું. સંમેલન તરફથી ગોવિન્દ ગોપાલ મુખરજીએ પણ અને અંગ્રેજી ભાષામાં કાવ્યની આ પ્રસંગે સાત દિવસને ભરમનનીય પ્રવચન કર્યું હતું. સરિતા વહાવી ભગવાનને વંદના ચક કાર્યક્રમ યોજાયો હતે. N : 48 25માહિતી વિશMA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જજીજી વયા, B વીર દેશના દિવસ' બહ ઉલ્લાસથી આવી રીતે ૨૧ ડિસેંબરે પણ 8 D જૈનપરિષદ ] છે મનાવાયે. આ પ્રસંગે કલકત્તા કાર્યક્રમ થયા. અને ૨૨ ડીસેંબરે વિશ્વવિદ્યાલયના અધ્યક્ષ પ્રા. બપોરે નિર્વાણ મહત્સવ નિમિત્તે ૬ નિવણસવને અનુલક્ષીને ! કલ્યાણમલ લેઢા, દિગમ્બર જૈન એક ભવ્ય રથયાત્રાનો કાર્યક્રમ સિલિગુડીમાં શ્રી પ્રતાપસિ હજી આચાર્ય શ્રી સન્મતિસાગરજી, થે. હજારે લેકે સરઘસમાં વિદના પ્રમુખપદે ઉત્તર-બંગાળ મુનિશ્રી રૂપચંદજી, પં. વિજય જોડાયા હતા અને બધા સંપ્રદાજેને પરિષદની સ્થાપના કરવા માં છે મુનિ શાસ્ત્રી વગેરે પ્રવચન યના જૈન તથા અર્જન કઈ પણું આવી. ઉત્તર બંગાળના બધા જાતના ભેદભાવ વગર ભગવાન સ્થાનના ૩૩ સભ્યોની આ માટે છે કલકત્તા નિર્વાણ મહોત્સવ મહાવીર જયનાદ કરી રહ્યા છે નિયુક્તિ કરવામાં આવી હતી. જે અવસરે લોક કલ્યાણ અંગેની હતા. રાત્રે વિભિન્ન કાર્યક્રમ { આ સંસ્થા સિલિગુડીમાં જેન ૨ પ્રાર્થના સભામાં સુપ્રસિદ્ધ સમાજ પણ થયા. આ બધાં કાર્યક્રમ કે ભવનનું નિર્માણ કરશે. 5 સેવિકા મધર ટેરેસાનું માનનીય સિલીગુડી હાઈકુલના પ્રાંગણ * મિદનાપુર જિલ્લાના છે પ્રવચન થયું હતું. યોજવામાં આવ્યા. આસપાસના બાગમાં ગામે કલકત્તા જૈન કૂચબિહારઃ ૧૫ નવેમ્બર અનેક ગામો તથા શહેરના શ્રદ્ધાવેતામ્બર સ્થાનકવાસી સંઘ તર છે ૧૭૪ના વિરાટ રથયાત્રા નીકળી. છુઓએ પણ કાર્યક્રમમાં હાજરી ફથી એક માસ માટે નિ:શુલ્ક છે વિવિધ ઉછામણીઓથી સારા આપી હતી. અન્નક્ષેત્ર શરૂ કરાયું હતું. રાજ 6. પ્રમાણમાં ફાળો થયે. જેના ૫૦૦ જનતા લાભ લેતી હતી. X મંદિરમાં યોજાયેલ જાહેરસભામાં વયં ભવસાગર પાર કરનાર છે અને પં. બંગાળના પ્રધાન શ્રી મહમદ 8. અને અન્ય અસંખ્ય સાંજે સાત વાગે મહાવીર ફઝલ હક સહિત અનેક આગે- આ ને પાર જયંતી સમારેહ સમિતિએ વાનના પ્રવચને થયા. ઉતારનાર સન્મતિ સદનમાં જાહેર કાર્યક્રમ સિલિગુડી : ઉત્તર બંગાળ ભગવાન જ હતા. કાર્યક્રમનું ઉદ્ધા- માં જૈન પરિષદના તવાવધાનમાં છે મહાવીર પરમાત્માને ટન કરતાં વિશ્વામિત્રના સંપાદક ભગવાન મહાવીરને નિર્વાણ છે લાખ લાખ શ્રી કૃષ્ણચન્દ અગ્રવાલે કહ્યું કે– મહોત્સવ તપસ્વિની આયિંકા શ્રી જ પ્રણામ. “ભગવાન મહાવીર માન- ઈન્દુમતીજી અને સહયોગીની છે. વતાના મસીહા (પયગંબર) આયિકાના સાનિધ્યમાં સમગ્ર છે શાહ હતા. તેમને ઉપદેશ સર્વોપકારી જૈન સમાજ દ્વારા સંયુક્ત રૂપે છે. અંબાલાલ ઉત્સાહપૂર્વક ઉજવવામાં આવ્યા. - વર્ધમાન વિશ્વવિદ્યાલયના તા. ૧૬મી ડીસેંબરે બપોરે ખાસ છે. ચંદુલાલ ઉપકુલપતિ અને મુનિશ્રી રૂપચન્દ- પ્રવચન અને રાત્રે વિવિધ કાર્ય છે. જીએ પણ માંસગિક પ્રવચન કમ જાય. તા. ૨૦મી ડીસેંબરે છે ૬૪૧, ઠાશ ગલી, કર્યા હતા. પ્રવચન અને સ્થાનિક વિદ્વાનોના છે પેલા માળે, એમ. જે. મારકેટ, કલકત્તાઃ મુનિશ્રી રૂપચદ- ભાષણ અને રાત્રે પણ વિવિધ R મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૨ જની નિશ્રામાં “ભગવાન મહાન કાર્યક્રમ યોજવામાં આવ્યા. EM ISTહ્મા તારણો Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રાજસ્થાન સરકારે સાવજનિક સ્થાનામાં પશુમતિ પ્રતિખંધના કાયદો કરીને, માતની સજા માફ કરીને અને કેદીઓની સજાઓમાં રાહતની ઘાષણા કરીને ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦ મા નિર્વાણુ વર્ષની સ્મૃતિને સાનેરી કળશ ચઢાવ્યા છે. ફાંસીની સજા માફ્ કરવાની ઘેષણાથી ચાર અપરાધીઓને અભયદાન મળ્યું. તેમની ફાંસીની સજા આજીવન કેદમાં બદલવામાં આવી. અને કેદની સજામાં રાહતના લાજ લગભગ ૩૫૦૦ કેદીઓને મળ્યા. * રાજ્ય સરકારે શતાબ્દી વર્ષને “ શાંતિ વર્ષ” ધાષિત કર્યુ. આ વર્ષમાં રાજ્યભરમાં શિકાર માટે નવા કઈ કરવાના નહિ આપવાની પણુ જાહેરાત કરી. અને નિર્વાણુ વર્ષના પ્રથમ ત્રણ અને અંતિમ ત્રણ એમ કુલ છ દિવસ માટે રાજ્યભરમાં દારૂ અને માંસના વેચાણ પર પ્રતિખંધ મૂકયા હતા. દીવાળી ૧૯૭૫થી દીવાળી ૧૯૭૪ સુધીમાં દેશી કે વિદેશી દારૂ માટેની નવી દુકાનાના પરવાના ન આપવાના પણ નિણ ય લેવાયે.. રાજ્ય સરકારના આ પ્રશંસનીય અને આવકારદાયક પગલાંઓ ઉપરાંત રાજકીય સ્તરે જે નિર્માણુ અને પ્રચાર કાર્યાં થયા તે આ પ્રમાણે છેઃ ૦ રાજ્ય વિધાનસભા-જયપુર, ઉદયપુર તથા જોધપુર વિશ્વવિદ્યાલયના પુસ્તકાલય સહિત રાજ્યના તમામ જિલ્લાઓનાં [કુલ ૩૦ ] પુસ્તકાલયામાં “મહાવીર કક્ષ ” સ્થાપના. આ ચેજના માટે જૈન સમાજ તરફથી સરકારને રૂા. સવા લાખની કિમતના ૧૨ હજાર પુસ્તકો ભેટ અપાયા. ૦ રાજ્યના આઠ મ્યુઝિયમેામાં (જયપુર, જોધપુર, બિકાનેર, ઉદયપુર, અજમેર, અલવર, ભરતપુર અને કોટા) “ મહાવીર કક્ષ”ની સ્થાપના ચાલું Jain Educationa International છે. આ કક્ષમાં ભગવાન મહાવીર અને જૈન ધમ' સંબંધી પ્રાચીન કલાકૃતિ અને સાહિત્ય રખાશે. જયપુરના વિશ્વવિખ્યાત હવામહેલમાં પશુ કાયમીરૂપે ‘મહાવીર કક્ષ ' સ્થાપવાના નિણુ ય લેવાયા. ૦ રાજ્યના તમામ ૨૬ જિલ્લા કાર્યાલયે માં શિલાલેખ મૂકાશે. ૦ જયપુર શહેરમાં મજાજ નગરની પાસે મહાવીર ઉદ્યાન.’ Re ૦ રાજસ્થાન વિશ્વવિદ્યાલય-જયપુર અને ઉદયપુર વિશ્વવિદ્યાલયમાં “ જૈન ચેર”ની સ્થાપના. ઉદયપુર વિશ્વવિદ્યાલયમાં “જૈન ચેર” શરૂ કરવા માટે અખિલ ભારતીય સાધુમાગી' સભાએ રૂા. બે લાખનું દાન આપવા વચન આપ્યું. જૈન ચિત્રકળા, જૈન વાસ્તુકલા અને જૈનાનું રાજસ્થાનને પ્રદાન—આ વિષય પર બૃહદ્ ગ્રન્થાનું નિર્માણુ ચાલુ p છે. આ પ્રકાશન કાર્ય માટે શ્રી અગરચન્દ નાહટા, ડૉ. તુરચંદ કાસલીવાલ, ડે. મૂલચ૪ શેઠિયા, ડી નરેન્દ્ર ભાનાવત, ડી. આર. સી. અગ્રવાલ, શ્રી સ ́તકુમાર ગયા, શ્રી દેવેન્દ્રરાજ મહેતા અને શ્રી જિતેન્દ્રકુમાર જૈન-એમ આઠ સભ્યાની સમિતિની રચના થઈ છે. ૦ ભારત સરકારના સહયાગથી શ્રી નાર્કાડાજી તીથ'માં ‘ગ્રામીણુ પુસ્તકાલય'ની સ્થાપનાના નિણૅય લેવાયે. જ્યારે ભવનનું નિર્માણુ સ્થાનિક સસ્થાઓ કરશે. ૦ ભારત સરકારના સહુયાગથી “ મહાવીર ખાલ કેન્દ્ર ” પણ શરૂ થશે. ૦ ચુરુ અને નાગૌરમાં હુંમેશ માટે દારૂબધી અમલસાં મૂકાઈ છે. For Personal and Private Use Only Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • મહાસમિતિ અને જિલ્લા સમિતિઓ • ૦િ રાજ્યમાં શાળા, કેલેજ, છાત્રાલય, હોસ્પીટલ, ૦ સવશ્રી સયાજકે છે ભવન, ઉપાશ્રય આદિ નિર્માણ કાર્યો માટે અલવર પદમચંદજી પાલાવત લોખંડ તેમજ સીમેન્ટ કન્ટ્રલભાવે આપ્યા. અજમેર અમરચંદજી લુણાવત અને જમીન સસ્તા દરે આપી. બીકાનેર જયચંદલાલજી નાહટા. ૦ અનુસૂચિત જાતિ તેમજ જનજાતિ માટે બુંદી જયકુમારજી જૈન સમાજ કલ્યાણ વિભાગે આ વર્ષમાં રૂા. ચાર બાંસવાડા રામલાલજી જૈન લાખની રકમ ફાળવી. આ જાતિના લોકે બાડમેર માટે પ૦૦થી વધુ મકાન બંધાશે. ભૂરચંદજી જૈન ભરતપુર તેજપાલજી કયિા ૦ રાજય સરકારે નિર્વાણુ વર્ષની ઉજવણી માટે ભીલવાડા રૂા. ૧૫ લાખની રકમ મંજુર કરી હતી. શાંતિલાલજી પિકરના ૦ રાજ્ય સરકારે તે પિતાની મર્યાદામાં રહીને ગુરુ સેહનલાલજી હીરાવત નિર્વાણ વર્ષની સ્મૃતિમાં વિવિધ કાર્યો કર્યા, ચિત્તડ નવરતનમલજી પટવારી પરંતુ રાજસ્થાન ના જૈન સમાજે તે ઉદાર ડુંગરપુર કુરીચંદજી જૈન દિલે પૂરા ઉમંગ અને ઉલ્લાસથી અનેકવિધ શ્રીગંગાનગર લુણકરણજી જેના જનાઓ કાર્યાન્વિત કરી. જયપુર રાજરૂપજી ટાંક અને ૦ રાજ્ય નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ ( જેટલા કપૂરચંદજી પાટની જૈન સભ્ય હતા તેઓએ મહાસમિતિની માણેકચંદજી સચેતી રચના કરી આમાં બસોથી વધુ સભ્ય લેવાયા ઝાલાવાડ સંપતરાજ સિંધી અને રાજ્યના તમામ જિલ્લાને તેમાં પ્રતિ જાલૌર નિધિત્વ અપાયું. મહાસમિતિઓની અંતર્ગત ભંવરલાલજી મહેતા જિલ્લા સમિતિઓની રચના પણ થઈ. જેસલમેર સૌભાગ્યમલજી જૈન ૦ મહાસમિતિના હોદ્દેદારો અને જિલ્લા સમિતિ- ઝુંઝનુ વિમલચંદજી શ્રીમાલ ઓના સંજકના નામ આ પ્રમાણે છે: કેટ માણેકચંદજી ગંધા ૦ મહાસમિતિના હે દેદારે ૦. નાગૌર પી. સી. જૈન અધ્યક્ષઃ શ્રી ભાગચંદજી સેની, અજમેર સંપતમલજી ભંડારી કાર્યાધ્યક્ષ ઃ શ્રી રાજરૂપજી ટાંક, જયપુર સવાઈ માધોપુર રૂપચંદજી જૈન ઉપાધ્યક્ષ : ખેલશંકર દુર્લભ સિરે હી તેજરાજજી બાફના - , શ્રી મનીલાલજી સુરાણુ સિકર કેસરીચંદજી દીવાન પ્રધાનમંત્રી : શ્રી સંપતકુમારજી ગધઈયા છે કેષાધ્યક્ષ : શ્રી મોહનલાલજી કાલા ટેન્ક ફહલાલજી જીવાણી સંગઠનમંત્રી : શ્રી રિખવચંદજી કવટ, જોધપુર ઉદયપુર ભૈરલાલજી ધાડક જોધપુર પાલી - ITA નિnણમકે, હાયતા વિશે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • તમામ જિલ્લાઓમાં • ••• અનેક વિધ નિર્માણ કર્યો • • • સંજકે એ પિતાના જિલ્લાઓમાં કરેલા કાર્યોની નેંધ આ પ્રમાણે છે: 3 અલવર જિલ્લામાં -. ત્રણ લાખના ખર્ચે ધર્મશાળા -ર, બે , માધ્યમિક શાળા –ા. દેઢ , , દવાખાનું –રૂા. ૫૦ હજારના ખર્ચે પુસ્તકાલય –૨. ૫૦ છે , આયુર્વેદિક સા વનકાળા –રૂા. ૭૫ હજારના ખર્ચે દવાખાનું –રૂ. ૫૦ , , રામગઢમાં પુસ્તકાલય –ચાર સ્થળે મહાવીર શિક્ષસ્થભ 0 બુન્દી જિ૯લામાં –બૂન્દીમાં કીર્તિસ્થંભ - સ્પીટલમાં મહાવીર વોર્ડ –દિગમ્બર જૈન મંદિર તાલેડામાં ધર્મ શાળા . – મહાવીર પાર્ક T બાંસવાડા જિલ્લામાં –રા. અઢી લાખના ખર્ચે ધર્મશાળા –શહેરના પ્રાચીન મંદિરોને જીર્ણોદ્ધાર -કુશલગઢમાં વીતરાગ ભવન'. આમાં બાળમદિર, શિવણું પ્રશિક્ષણ કેન્દ્ર તથા પાઠશાળા શરૂ કરાયા છે. –બગીડોરા તાલુકાના ચાર ગામના મંદિરને જીર્ણોદ્ધાર –ઘાટલ, ખમેરા અને તલવાડામાં પ્રાચીન મદિરનો જીર્ણોદ્ધાર તલવાડામાં નૂતન જિનાલય ' બીજી . કાપાસ –અરથના ગામના પ્રાચીન મંદિરના આવ શેષનું પુરાતત્વ વિભાગ દ્વારા ખોદકામ –શ્રી અજેશ્વર પાર્શ્વનાથ અતિશય ક્ષેત્રમાં ધર્મશાળા -બાંસવાડામાં મહાવીર શિલાલેખ અને ગાંધી હોસ્પીટલમાં ચાર કોટેજ વોર્ડ –કુશલગઢમાં પાંચ નેત્રશિબિર T બાડમેર જિલ્લામાં –નૂતન જિન મંદિર, પાંચપાદરા –નૂતન જિન મંદિરમાં પ્રતિષ્ઠા, પારે –નૂતન જિન મંદિર, ચિહટન –મહાવીર નગર, બાડમેર –મહાવીર નગર, બાલોતરા –અહિંસા ચોક, બાડમેર – મહાવીર ચેક, બાડમેર, –મહાવીર ચોક, જસેલ –મહાવીર મંચ, બાડમેર –મહાવીર ઉદ્યાન, બાડમેર –મહાવીર ભવન, સિવાના –-મહાવીર ભવન, નાકે ડાતીર્થ –મહાવીર કોલોની, નાકોડાજી તીર્થ -મહાવીર માતશિશુ કલ્યાણ કેન્દ્ર બાડમેર –મહાવીર માતાશશુ કલ્યાણ કેન્દ્ર સિવાયના -મહાવીર બાલવિકાસ કેન્દ્ર, બાલોતરા –મહાવીર કોટેજ વોર્ડ, બાડમેર –મહાવીર હોમિયોપેવિક ચિકિત્સાલય, સિના –મહાવીર રાજકીય ચિકિત લય, બાલેરા –મહાવીર પ્રા. પાઠશાળા ભવન, બાડમેર ૨૫૭ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મહાવીર કન્યા પાઠશાળા —મહ વીર મોડલ સ્કુલ, —મડાવીર પ્રા. પાઠશાળા, —મહાવીર શિલાલેખ, મહાવીર શિલાલેખ, —મહાવીર શિલાલેખ, —મહાવીર સ્થંભ, —મહાવીર છાત્રાલય, —મહાવીર જૈન ધમ શાળા ~[૩] મહાવીર જૈન ધર્મશાળા, —[૧૦] મહવીર વિશ્રામગૃ, —મહાવીર જૈન ધર્મશાળા, —જનતા ધર્મશાળા, —મહાવીર રેનબસેરા, —જૈન ધર્મશાળા, —મહાવીર પુસ્તકાલય, —મહાવીર એકસરે પ્લાન્ટ, —જૈન ધર્મ'ચક્ર, —મહાવીર પરબ, —મહાવીર પરબ, —મહાવીર પરખ, —મહાવીર પરમ, C ગ'ગાનગર જિલ્લામાં —મહાવીર પ્રતીક્ષા કક્ષ, —મહાવીર શીલાલેખ —મહાવીર શે।પીંગ સેન્ટર, —મહાવીર ઉદ્યાન, —મહાવીર નગર, —મહાવીર ભવન, -મહ વીર પરમ, —મડાવીર સૂચન કેન્દ્ર, ૨૫૮ બાડમેર–જેસલમેરના માર્ગ પર Jain Educationa International —મહાવીર બાલ ઉદ્યાન, —મહ વીર જૈન ભવન, ——મહ વીર વાટિકા, _કેટને સ્ટેશન ગડને..માનીર સિવાના જસે લ નાકોડાજીતીથ મે કલસર બાડમેર બાડમેર અસાડા બાડમેર સિવાના ' ચૌલુંટન બાડમેર ખાલેાતરા ખાલેાતરા બાડમેર સિવાના નાકોડાજી તી બાડમેર સિવાના સમડી જસેાલ ગગાનગર ગાલાબજાર ચાક ગગાનગર ગગાનગર ગગાનગર નાહર માહર માહર નાહર સુંગરિયા પીલીંગા * ન ૫ d D જોધપુર જિલ્લામાં —કન્યા માધ્યમિક વિદ્યાલય માટે ભવન, જોધપુર —મહાવીરન્ડાર સ્ટેડિયમ, ભરૂબાગ, જોધપુર -મહાર્વર પાર્ક, જોધપુર જોધપુર —મહાવીર નગર, —મહાવીર પેથાલેાકલ લેબેરેટરી, પીપાડશહેર =પ્રસૂતિ કક્ષ, પીંપાડશહેર —મહાવીર વાટિકા પીપાડશહેર બિલાડા —મહાવીર કે.પીટલ, –મડાવીર કક્ષ, —મહાવીર પ્રા. પાžશાળા ભવન, —કૃષ્ઠ રોગીઓ માટે ૬૦ ઝૂંપડા —મહાવીર કક્ષ, I ઉદયપુર જિલ્લામાં —મહાવીર અધ્યયન કેન્દ્ર, ---મહાવીર માધ્યમિક વિદ્યામંદિર, —મહાવીર છાત્રાલય O —મડાવોર સ્મારક, -જૈનેાલાજી ચેર ઈન્દ્રોડા માલેસર જોધપુર જોધપુર ભાતા વિશેાક For Personal and Private Use Only ઉદયપુર 73 તેહસાગર ઉયપુર -જૈન સ્થાનક ફતેહપુર —જૈન સ્થાનક ભાપાલસાગર પાલી, જાલેાર અને સિાહી જિલ્લાવાસીએએ રૂા. બે કરોડના ખર્ચે' મહાવીર હાસ્પીટલ બનાવવાની ચેાજના બનાવી છે. .. આ ઉપરાંત, સંવત્સરી મહાપવ'ની આરાધના અધા જ ફિરકાના જૈના એક જ દિવસે કરેતે માટે એકતાના પ્રયાસ કરવા ઉપસમિતિની રચના થઈ. નિર્વાણુ વષ' દરમિયાન પૂજ્ય આચાય શ્રી તુલસી, આચાય હસ્તીમલજી, મુનિશ્રી જયતવિજજી-મધુકર, મુનિશ્રી વિશાળવિજયજી, મુનિશ્રી જયાનંદજી, મુનિશ્રી ક્ષુલકજી, મુનિશ્રી સન્મતિસાગરજી, સાધ્વીશ્રી વિચક્ષણુશ્રીજી, સાધ્વી શ્રી સૂરજકુંવરજી આદિ સાધુ-સાધ્વી ભગવાની પ્રેરણાથી જિનમંદિર અને જૈન સ્થાનકમાં આરાધના અને ઉપાસનાના અનેક પ્રક્રમે સાદ્ય સૌંપન્ન થયા હતા. Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ m o b . 000000000000000000 wcostodocoosoo wwwwwwwwww WHAT MAKES USERS OF THINK THEY ARE STILL USING IMPORTED REFRIGERANTS? MAFRON PERFORMANCE. Secados To help you attain the peak of efficiency in refrigeration and air-conditioning systems, India's own refrigerantsMAFRONS-turn in a sustained performance matching that of imported refrigerants. That's because MAFRONS, manufactured with the latest developments in refrigerant technology and equipment and subject to regular and stringent quality control, conform to the highest International standards of safety, dryness and reliability. Choose your grade: MR 11 MR 12 MR 21 MR 22 MAFRON refrigerants glve maximum efficiency in cooling systems de coco nfi NAVIN FLUORINE INDUSTRIES Chemicals Division, THE MAFATLAL FINE SPG. & MFG. CO. LTD. Mafallal Centre. Nariman Point Bombay 400 Ożi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રાજસ્થાન રાજય- સંરક્ષક : શ્રી રાજ્યપાલ, રાજસ્થાન રાજ્ય. O નાણાંમંત્રી લક્ષ્મણ સહુ હિરાલાલ દેવપુરા ડી. એમ. ભંડારી ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહેૉત્સવ સમિતિ પ્રમુખ : શ્રી મુખ્યમત્રી. સમી સભ્ય ૦ ભગવતસિંહ મહેતા જશવંતરાજ મહેતા શિક્ષણ કમિશ્નર નિર્દેશક, પુરાતત્વ વિભાગ એમ. પી. જૈન, કેારસપોન્ડન્ટ, એ. આઇ. આર. જી. સી. પાંડે, અધ્યક્ષ: ઇતિહાસ વિભાગ ઉસ્માન આરિફ માહનરાજ જૈન અમૃતલાલ ગહલૌત મુખ્ય સચિવ ખલવ તિસંહ મહેતા અથ સચિવ નિર્દેશક, પ્રાથમિક તથા માધ્યમિક શિક્ષણ કે. સી. કુલીશ એમ. પી. જૈન વિદ્યાધર શાસ્ત્રી નરેન્દ્ર ભાનાવત અગરચંદ નાહટા મૂળચંદ શેઠિયા રાજરૂપ ટાંક લાલચંદ કાઠારી પુખરાજ સિંઘવી વકીલ, બુદ્ધસિંહ માણા આજ્ઞાચંદ ભંડારી સંપતકુમાર રાધૈયા, ખેલશકરભાઈ ભંવરલાલ કર્ણાવટ દેવીલાલ સાંભર સુમેરચંદ ભંડારી એવા કેટ . ી. એલ. દહાદ Jain Educationa International ખિકાનેર જયપુર બિકાનેર રાહી કાટા દિલ્હી જયપુર , ઉપુર જોધપુર * ✩ * ઉપપ્રમુખ : શ્રી શિક્ષણમ’ત્રી. હીરાચંદ વૈદ્ય કુલચંદ ખાણા પ્રકાશમલ ચતુર અમરચંદ લુનયા એલ. એમ. સિ ધવી શેઠ ભાગચંદ સેાની મન્નાલાલ સુરાણી ઉત્તમચંદ્ઘ શેઠિયા ગણેશમલ ક્રુગઢ લક્ષ્મીપત દસાની લક્ષ્મીપત ચારઢિયા ખેમચંદ શેઠીઆ જ ભ્રૂકુમાર જૈન મેતીલાલ મેઢા ફુલચંદ જૈન સભ્ય વિધાનસભા બુદ્ધિલાલ સેઠી કેવળચંદ ટાલિયા રિખમરાજ કર્ણાવટ પુખરાજ શિÀાદિયા પ્રેમસુખ મેથરા લુણકરણ જૈન એડવેાકેટ, હનુમાનમલ બેંગાની (લાડનું) જ્ઞાનમલ કોઠારી જયપુર સાડી કપુરચંદ પાટની ઉમરાવમલ ચાડિયા, જવેલસ, ઉમરાવમલ દ્ના ગુલાખચદ આવેલ પદમચંદ પાલાવત For Personal and Private Use Only ઉદયપુ અજમે નવી દિલ્હી અજમેર જયા જયપુ અમદાવા જયપુ મુખ કલકત્તા વિજયપાડા ઉદયપુર સાંભરલેક જયપુર જોધપુર જ્યાવર બીકાનેર શ્રીગ ગાનગર કલકત્તા ભીલવાડા સવાઇ માધાપુર મોહનલાલજી કાલા માનકચંદ સેાગાની સભ્ય-વિધાનસભા. જયપુર જયપુર અજમેર કાટા અવલર બીકાનેર સૂરજમલ ઉદયપુર ખાલાલ ભટ્ટા સાહનલાલ નાગૌરી ભીલવાડા ઉપશાસન સચિવ સામાન્ય પ્રશાસન વિભાગ. Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અજમેર : તા. ૧૧મી નવે’ ખરે અજમેર નગરના વૈશાલી ઉપનગરમાં મહાવીર કાલેાનીના શિલારોપણ કેન્દ્રના રાજ્યમંત્રી શ્રી રામનિવાસ મિધ્નના વરદ્ હસ્તે વિધિવત પૂજન સાથે કર વામાં આવ્યેા. રાજ્યના મુખ્ય મંત્રી શ્રી ખરતુલાજીએ શુભાશીર્વાદ આપ્યા. રાજસ્થાનના સહકારીમંત્રી શ્રી નારાયણસિંહ મસુદા પ્રમુખસ્થાને હતા. પ્રારભમાં શ્રી માંગીલાલ જૈને બધાનુ હાર્દિક સ્વાગત ક્યુ હતુ અને કાલેાની ખ'ધાવી, ભારત જૈન મહામ’ડળને અર્પણ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. શ્રી સીર્ધાજીએ પેાતા તરફથી પૂર્ણ સહકારની ભાવના વ્યકત કરતાં કહ્યું કે, ‘ભગવાન મહાવીરના સિદ્ધાંત અનુસાર આ કાલાનીના નિવાસીઓનું જીવન મને, કે જેથી એ અન્ય લેાકા માટે આદેશ બની જાય. ’ ભારત જૈન મહામ હળના સહકારથી તૈયાર થનારા મહાવીર ભવનના શિલારોપણ વિધિ પણ આ સમયે જ શ્રી રાંકાજીના વરદ હસ્તે થયે. આ ભવનના શિલારોપણ સાથે જેમનું નામ જોડાયેલું છે એ શ્રી ચંદ્રભાનજી ડાકલીયા તરફથી અને ભારત જૈન મંડળ તરફથી આ કામાં દસ હજાર રૂપિયા આપવાના જાહેર કરવામાં આવ્યા. રાજસ્થાનમાં આ મહાવીરભવનનું સર્વાં પ્રથમ નક્કી થયું. BRAMAANDAM Jain Educationa International યા ધર્મકા મૂલ હૈ રાજસ્થાનમાં અપગાના ઇલાજ માટે ‘ભગવાન મહાવીર વિકલાંગ સમિતિની રચના કર. વામાં આવી. રાજય સરકારે આ સસ્થાને | રૂા. બે લાખનું દાન આપ્યું. રૂા. ત્રણ લાખ સમાજે આપ્યા. આ સસ્થાને કોઈ પણ માન વતા પ્રેમી શ. રા આપીને આજીવન સભ્ય અને રૂા. ૧૦૦૦ આપીને સરક્ષક સભ્ય ખની શકે છે. જે કાઈ અપાંગ વ્યક્તિને આ સભ્યો માકલશે તેમને મફત પગ મેસાડી આપવામાં આવશે. જયપુરમાં કૃતિમ હાથ બના વવાના પ્રયાગ ચાલુ છે. સફળતા મળતાં જ અપગાને હાથ બેસાડી અપાશે. આ સમિતિના સચાલક શ્રી હીરાચ’દષ્ટ વદ છે. અને એસ. પી. કે. શેઠી અને ડો. સુભાષ એમ. એસ. હોસ્પીટલમાં ડો. ક્રાસલીવાલ અપ'ગોની સેવા આપી રહ્યા છે. આનંદપુર કાલુ : તા. ૧૩, ૧૪ અને ૧૫ નવેમ્બર ૭૪ના દરેક ફિરકાઓએ સાથે મળી વિવિધ કાર્ય ક્રમે ઉજવ્યા. શ્વેતાંખર અને દિગમ્બર મંદિરમાં નિર્વાણુ લાડુના ચઢાવા, જાહેરસભા, રથયાત્રા વગેરેનું સુંદર આયોજન થયું. નિર્ધા ભાષાદિ For Personal and Private Use Only અજમેર : જૈન સાહિત્ય પ્રદન, મહાવીર સર્કલની થાપના, નિગ્રન્થ પરિષદ, શ્રમણ સંસ્કૃતિ પરિષદ, ગૌતમ ગણધર સ્મૃતિ દિવસ, મહિલા સંમેલન, કાવ્ય-ગાજી, “ માનવ સંસ્કૃતિ કી નિર્વાણુવાદી વિચારધારા કા યોગદાન ” વિષય પર જ્ઞાનચર્ચા, અનેકાંત પરિસ વાદ્ય આદિ અનેક વિધ કાયક્રમે દ્વારા અત્રે નિર્વાણ મહાત્સવ વર્ષનું સ્વાગત કરાયુ. ૮મી ડીસેમ્બર ૭૪ના જિનવાણી ભવનની સ્થાપના થઈ અને એ દિવસે રથયાત્રા પણ નીકળી. ૧૦મી ડીસેમ્બરે શ્રી મહાવીર દિગંબર જૈન ઉડ્ડાસીન આશ્રમની સ્થાપના કરવામાં આવી. મહાત્સવની ઉજવણીમાં વિશ્વ હિન્દુ પરિષદે સક્રિય અને ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લીધો. અજમેર : તા. ૭–૧૧–૭૪ થી સાત દિંવસ સુધી વિવિધ ઉજવણી થઇ. દરેક ફિરકાના જૈના તેમ જ રાજયાધિકારી અને શહે રના આગેવાનાએ આ ઉજવણીમાં ભાગ લીધે. શ્રી હીરાલાલજી દેવપુરાની અધ્યક્ષતામાં અને રાજ્યના મુખ્યમંત્રી શ્રી હરિદેવ જોશીના અતિથિવિશેષ પદે વિરાટ સભા ચેાજાઈ. ધમ યાત્રા અને રથયાત્રા અપૂર્વ નીકળી. ધર્મયાત્રામાં ભગવાન મહાવીરના સહસ્ત્રદળ કમલ બિરાજીત ભવ્ય ચિત્રે અનેરૂ આકર્ષણ જમાવ્યું હતું. મહિલા પરિષદ, સેમિનાર વગેરેનુ` પણ સુંદર આયાજન થયું. ૪૧ ↑ Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • તા. ૨૩ એપ્રીલ ૧૭૫ના ભ. મહાવીર જન્મકલ્યાણક મહાત્સવ સમિતિ (મા.આબુ) તથા નવપદ આરાધક સમિતિના ઉપક્રમે માઉન્ટ આબુની રાજપુતાના કલબમાં “ભ. મહાવીરસ્વામી અને તેઓના સિદ્ધાંતે વિશે પૂ. મુનિ શ્રી જિનપ્રવિજયજી મ.નું જાહેર વ્યાખ્યાન થયું હતું. આ પ્રસંગે રાજ્યાધિકારીઓ, નામાંકિત આગેવાનો વગેરેની સારી એવી હાજરી રહી હતી. - તા. ૨ના દેલવાડાના દેરાઆહારમાં નીકળેલ રથયાત્રાનું દશ્ય, સરેથી પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં ભવ્ય વરઘોડો ચઢી બે માઇલ દૂર નાખી અજમેરઃ અહીંના અજંતા, આ નિર્વાણ સમિતિના ઉપ- તળાવ પહોંચ્યું હતું. વરઘોડામાં એરસ્ટી પ્લાઝા અને પ્રભાત ઉમે વિવિધ કાર્યક્રમ અને તમામ ફિરકાના લેકે જોડાયા થિયેટરોમાં જૈનધર્મ સબંધી રચનાત્મક આયોજન થયા છે. ના થયા છે. હતા. સૌથી આગળ પચરંગી દવજ સનેમા સ્લાઈડે મત બતાવવામાં તા. ૧૭–૨–૭૫ના આબૂમાં ફરકી રહ્યો હતે. મા. આબુની આવી. ઉચ્ચ માધ્યમિક વિદ્યાલયમાં, બારોમાં પ્રથમવાર જ પસાર આઉવા : મુનિશ્રી મનોહર- ઉદયપુર વિશ્વવિદ્યાલયના પ્રાકૃત થતાં આ વિશાળ વરઘોડાને જેવા વિજય સંસ્કૃત વિભાવના પ્રવકતા ડે. પ્રેમ અહીંની જનતા ઉમટી પડી હતી. તા. ૨૩ નવેમ્બરથી પાંચ દિવસને સુમનજીનું જાહેર પ્રવચન જાયું. નખી તળાવ પાસે ચૈત્યવંદન મહત્સવ વિંશતિ સ્થાનક પૂજન, તા. ૨૪-૩-૭૫ના પ્રસિદ્ધ વકત રથયાત્રા વગેરે સહિત ઠાઠથી શ્રી કરવામાં આવેલ. મુનિરાજશ્રી ભદ્રગુપ્તવિજયજી ” મહારાજનું પ્રવચન જાયું. આ મહોત્સવ સમિતિ દ્વારા ભગવાન મહાવીર ઔર માઉન્ટ આબુ નિર્વાણ સમિ મા. આબુ નગરપાલિકા પુસ્તકા લયમાં ભ. મહાવીર પુસ્તકાલય તિની રચના કરવામાં આવી. તેના આધુનિક યુગ' વિષય પર એક સા નિબંધ હરિફાઈ યોજાઈ. તેમાં અધ્યક્ષપદે શ્રી કે. એસ. ગલુડિયા નિબ વિભાગ શરૂ કરવામાં આવે છે. માઉન્ટઆબુઃ નિર્વાત્સવ પ્રથમ નિર્મલકુમાર ગંગવાલ (ઉપનિર્દોષક, પર્યટન વિભાગ અને પ્રશાસક નગરપાલિકા-આબુ), (કુચમન સિટી), બીજા શ્રી સમિતિ-માઉન્ટ આબુ દ્વારા 25 પ્રકાશચંદ્ર જૈન (ગુડગાંવ છાવની) નખી લેગ ઉપર નિર્મિત શ્રી ઉપાધ્યક્ષપદે શ્રી રામચંદ્રજી જૈન અને ત્રીજા સંતેષકમારી સેઠી મહાવીર સ્થંભનું ઉદ્ઘાટન તા. અને મંત્રીપદે શ્રી જેસિંહજી (ફતેહપુર સીકી) આવેલ. ૧૨-૧૧-૭૫ના શ્રી તુલસીરામજી મેહતા (મુખ્ય મેનેજર, શ્રી જૈન શ્રી જેસિંહજી મેહતાએ અગ્રવાલ (જિલ્લાધિશ-સીરેહી)ના . મંદિર, દેલવાડા)ની નિયુક્તિ વિવિધ લેખો પ્રકાશિત કરી જ્ઞાન- હસ્તે થયું. આ સમારોહ પ્રસંગે કરવામાં આવેલ. પ્રસાર કરેલ. સમિતિના મંત્રીશ્રી જેસિંહજી ન સાlોંયમાં 1 | S,LSાસન ઉજવાયે, લuોણમi facion - - 9 ય 2'ના For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કામ કરી શકો - ઇકવી ન કર છે ને . E R ના થાક દરમાણમાં કામ કરનાર છે. કારણ #મહ ાપ્ત છે. આજે કે's, મેહતાએ (ચીફ મેનેજર, દેલવાડા . મંદિર) સમિતિને અહેવાલ રજુ કરેલ. શ્રી કાંતીલાલ ઉપાધ્યાયએ (મંત્રી, લાયન્સ કલબઆબુ) જૈનધર્મની ઝાંખી કરાવેલ. હાઈકુલ–આબુની બાળાઓ, શ્રી નેમિનાથ મહિલા મંડળ (મુંબઈ) અને નરેન્દ્રકુમાર તથા ચદ્રકાંતભાઈએ ગીત ગાયા. શ્રી તુલસીરામજીએ સ્થંભ ઉપર અંક્તિ ઉપદેશો જીવનમાં ઉતારવા જણાવેલ. સામતિના પ્રમુખશ્રી કુશાલસિંહજીએ (ઉપનિદેશક, પર્યટન વિભાગ આબુ) જીવરક્ષા અને આબુના સૌન્દર્યના રક્ષણ માટે ભાર મૂક્ય. તેમ જ સમિતિ તરફથી અનાથને રૂ. ૫૦૦ આપવાની જાહેરાત "કરી. - આ સંગેમરમરની સ્તંભ માઉન્ટ આબુમાં “મહાવીર સ્વંભ” ૧૦ ફૂટ ઊંચે અને ૪ ફૂટ પહોળો - છે. તેની એક બાજુ નિવણત્સવનું બાડમેર જિલ્લા ઃ મહાવીર નિર્માણ વગેરે જનાઓ સમિતિ પ્રતિક અને બાકીની ત્રણે બાજુ ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ તરફથી કરવામાં આવી છે. જનભ૦ મહાવીરને ઉપદેશ મૂલ દ્વારા આખાયે વર્ષ દરમ્યાન હિતાર્થે રૂા. ૪૦ લાખ ખર્ચવામાં પ્રાકૃત તથા હિન્દી અને ગુજરાતી વિવિધ કાર્યક્રમ અને ચિરસ્થાયી આવનાર છે. અનુવાદ સાથે કંડારવામાં આવેલ આયોજનપૂર્વક ભવ્ય ઉજવણી ભ૦ મહાવીર જન્મકલ્યાણકછે. આ સ્થંભને ખર્ચ રૂ. ૧૭ કરવા માં આવી છે. બાડમેર, ની ઉજવણી સમિતિના ઉપક્રમે હજાર થયો છે. સિવાના, બોલેતર, સમડી, બાડમેર, બાલાસરા, સિવાન વગેરે અત્રે દેલવાડા જૈન મંદિરમાં નાકેડા અને જિલ્લાના અન્ય સ્થળે વિવિધ કાર્યક્રમો દ્વારા દીપોત્સવીને પૂજા ભણાઈ હતી. અનેક સ્થાનમાં માતૃ શિશુકલ્યાણ સુંદર થઈ. બાડમેરમાં નગરવાસીતથા બીજા દિવસે સવારે દુવારો. કેન્દ્ર, છાત્રાવાસ, સ્કૂલે, ચિકિ. એ સમેત વિવિધ તસ્વીરે સેંકડો દઘાટનને શ્રીમતી જિનમતી ત્સાલયે, પરબ તેમ જ દીન– જૈનધ્વજ અને વીરવાણીના સંદેશ પ્રવીણભાઈ (નવસારીવાળા) એ દુઃખી, ગરીબ, અનાથ, અપંગ, પટ્ટોથી સુશોભિત વિરાટ સરઘસ અને નિર્વાણ લાડના પ્રથમ ચઢા રેગી, દુષ્કાળપીડિત આદિને સહા નીકળેલ. એક વિશાળ સભા વાન શ્રી જેસિંહજી મેહતાએ યતા-સુવિધા ઉપરાંત ધાર્મિક- જાઈ. આ પ્રસંગે મુનિશ્રી કીર્તિ બેલીપૂર્વક લાભ લીધું હતું. સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ, શિલાલેખેનું સાગરજી મહારાજે પ્રવચનમાં S hri મહા 6, જ પ્રસીસ, A_ACવરસ છે - માતાGિular ) - Dછે. આ કામ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હતા. કહ્યું કે, “દરેક માણસે પિતાના બાડમેરઃ રાજકિય આરોગ્ય લ ક્ષ્ય જીવનમાં અહિંસાને સ્થાન આપવું વિભાગ તરફથી રાજકિય ચિકિત્સા ૪ મહાવીરનગર'ની સ્થાપના ૧ જોઈએ, જેથી માત્ર દેશમાં જ લયના પ્રાંગણમાં રૂા. ૬૫ હજારનાં છે મધ-માંસ પર પ્રતિબંધ નહીં સમગ્ર વિશ્વમાં શાંતિ જનસહગથી ચાર ઓરડાને સ્થપાય.” ન કેટેજ વેઠે ઊભે કરાયે બાડમે ૨ : નગરપાલિકા અને તેનું નામ “ભગવાન મહા- 8 તરફથી શહેરમાં “મહાવીરનગરની 8 એક સપ્તાહ સુધી વિવિધ વીર કેટેજ ડ » રખાયું. સ્થાપના કરવામાં અાવી છે. તેમાં કાર્યક્રમે યોજાયા. નગરપાલિકાએ શહેછા બંધઓ તરકથી એક છે ૨૨૦૦ પ્લેટ બંધાશે. અહીં પણ સારો રસ લીધા. જિલ્લાના ગળા અને એક પરબ રૂા. શરાબ અને મસિના વેચાણ ઉપર જ કેટલાક સામયિકોએ “ભગવાન ૬૦ હજારના ખર્ચે શરૂ થયેલ. 8 પૂર્ણ પ્રતિબંધ રહેશે. મહાવીર” વિશેષાંક પ્રગટ કર્યા બાડમેર ઃ નિર્વાણ સમિતિ છે આ “મહાવીરનગરનું છે સમિતિના મંત્રીશ્રી ભુરચંદજી દ્વારા જિલ્લામાં એક પાઠ 8 શિલારોપણ થી વૃદ્ધિચંદ્ર જેને જૈન તરફથી ભ૦ મહાવીર છબી શાળામાં એક રૂમ તથા પાણીના 9 ક હતું. અહીં ભગવાન મહા વીરના ઉપદેશોનું કાયમી સ્મારક અભાવવાળ ક્ષેત્રમાં એક નિઃશુકલ વિતરણ કરવામાં આવી. અને “મહાવીર ઉદ્યાન' પણ પરબ સ્થાપવાની યેજના ઘડાઈ જ બંધાશે. બાડમેર ઃ સ્થાનિક નગર“મહાવીર કુટીર” નિમૉણ છે પાલિકાના સહકાર અને દેખરેખ હેઠળ અત્રે ભગવાન મહાવીર મંચ બાડમેર : ભારત સરકાર સમાજ છે ઉચ્ચતર માધ્યમિક વિદ્યાલયના કલ્યાણ મંત્રાલય અને નહેરુ યુવક બાડમેર નગરપાલિકા દ્વારા છે તે B પ્રાંગણમાં નિર્માણ કરાય છે. આ કેન્દ્રના ઉપક્રમે અત્રે “ભગવાન ૧ લાખના ખર્ચે “ભ૦ મહાવીર ‘8 મંચ માટે જિલ્લા સમિતિએ મહાવીર વ્યાયામ શાળા” શરૂ ઉદ્યાન' બનનાર છે. તેમાં ભ૦ રૂા. ૨૦૦૦ આપ્યા છે. કરાઈ આ માટે જિલ્લા નિર્વાણ મહાવીરના ઉપદેશોના શિલાલેખ મહોત્સવ સમિતિએ રૂા. એક Rખામાં આવશે. તેમ જ જૈન X બાડમેર : શ્રી વર્ધમાન જૈન હજારનું અનુદાન આપ્યું. 8 સંસ્કૃતિ અને શિલ્પકલાના છે મંડળે “મહાવીર કે સિદ્ધાંતકી દિગ્દર્શન માટે ભ૦ મહાવીર કુટીર છેવર્તમાન સમયમેં ઉપયોગિતા” બાડમેર : બાડમેર-જેસલ છે પણ બંધાશે. વિષય પર માર્ચ ૧૭૫માં અખિલ મેર સડક રેડ પર ત્રણ “ભગવાન * બાડમેર જીલાની સમસ્ત 8 ભારતીય નિબંધ સ્પર્ધા યોજી હતી. મહાવીર વિશ્રામગૃહના નિર્માણ છે શિક્ષા સંસ્થાઓને જોધપુર છે. આ સ્પર્ધામાં શ્રી ગણપતિચન્દ્ર ની યોજના બની છે. આ નિમણ ૨ જિલ્લા-૨૫૦ ભી નિર્વાણ R સાલે ચા-બાડમેર [ પ્રથમ], શ્રી કાર્ય શ્રી શ્વેતામ્બર જૈન તીર્થ સમીતી તફથી ભ૦ મહાવીરની 8 પ્રકાશ બાલક-કટા [દ્વિતીય] નાકેડા–મેવાનગર તરફથી થશે. 8 એક હજાર પુરિત વિનામૂલ્ય છે અને શ્રી અરવિંદકુમાર મેદી- બાડમેર જિલાધિશે આ હેત આપવામાં આવી છે. જાલેર [તૃતિય વિજેતા તરીકે માટે વિનામૂલ્ય જમીન આપછે જાહેર કરાયા હતા. વાનું વચન આપ્યું છે. ફકત પ્રયાસ કરી A - 16 માંહિતાણિક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જા બાડમેરમાં નીકળેલ રથયાત્રામાં ચંડકૌશિક ઉપગની ઝાંખી સમિતિ નિમિત “જિન પ્રતિક” બાડમેર જિ હલ નિ વ ણ કે, આ બાડમેર : તા. ૭ સપ્ટેમ્બર રીમ (રંગમંચ) બંધાશે. તેમાં લયની સામેના ચેકને “ભગવાન ૫ના ભારત સરકારના શિક્ષણ દિવાલ પર ભગવાનના તૈલચિત્ર મહાવીર ચેક નામ અપાયું છે. ને સમાજકલ્યાણ મંત્રાલયના અને ઉપદેશે અંક્તિ કરવામાં અહીં એક ધર્મશાળા પણ બંધાઈ રે યુવક કેન્દ્ર દ્વારા “ભગવાન આવશે. છે. તેમજ ચેકમાં ભગવાનના વીર બાલ વાચનાલય ની બાડમેર : રૂા. ૬૦ હજારના ઉપદેશોનું એક સ્મારક પણ બનશે. પિના થઈ છે. શહેરમાં એકપણ ખચે શહેરના અને જિલ્લાના બાડમેર : શ્રી પાર્શ્વનાથ ચનાલય ન હોય ક્ષતિ દૂર થઈ મુખ્ય મુખ્ય સ્થાને એ પર જિનાલયમાં ચાર દેરીયા નિર્માણ ત્યારબાદ એક પુસ્તકાલય પણ શરૂ કરવામાં આવી. થઈ રહી છે. તેને અંદાજે દોઢ લિવામાં આવ્યું છે. બાડમે ૨ માં રૂા. લાખ ખર્ચ થશે. બાડમેર ઃ ભગત ચેરિટેબલ – રૂા. ૧૫ હજારના ખર્ચે કે તરફથી રૂા. એક લાખના ૪ ૦ લાખ નો ભગવાન મહાવીર જૈન સંગ્રહાસરકારી હોસ્પીટલમાં માતૃ- - લય બનનાર છે. શુ કલ્યાણ કેન્દ્ર થયું છે. વિવિધ ચીજના બાલોતરા રૂા. સાત લાખબાડમેર : રાજસ્થાન નહેર -- ના ખર્ચે “ભગવાન મહાવીર બાડમેર : સ્ટેશનની સામે સરકારી દવાખાનાનું નિર્માણ મજુરી કરવા જતાં જિલ્લાના નવનિર્મિત મહાવીર મારકેટ થનાર છે. તેમ જ ‘ભગવાન તળપીડિતને, રસ્તાની ખાદ્ય ' પાસે “ભગવાન મહાવીર ટાવર” મહાવીર નગરનું નિર્માણ થવા મગ્રી નિઃશુલ્ક આપવા જિલ્લા - નિર્માણ થશે. શ્રી સિમલ ચોપ- સંભવ છે. તિએ રૂા. ૫૦૦૦ ફાળવ્યા. ' ડાએ રૂા. ૨૧ હજાર આપવાની એ આ તાલુકામાં દુષ્કાળપીડિબાડમેર : રૂા. છ લાખની જાહેરાત કરી છે. તેની સહાયાર્થે રૂ. ૨૦ હજાર ભગવાન મહાવીર એડિટ- શહેરના કલ્યાણપુરા જિના- ખર્ચવામાં આવેલ છે. SS 1 2 ) છે. ક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભરતપુર : રાજ્યસરકારના પુરાતત્ત્વવિભાગે ભરતપુર સંગ્રહાલયમાં ‘મહાવીર વિભાગ' નામના વિભાગ શરૂ કરવા રૂા. ૧૫ હજારની રકમ મ ંજુર કરી છે. આ વિલાજી, ગમાં જૈન મૂતિઓ, હસ્તલિખિત ગ્રન્થા, શીલાલેખા વગેરે રાખ વામાં આવશે. ખાર વર્ષે ઊગ્યું ઉપાધ્યાયશ્રી દર્શનસાગરમુનિશ્રી નિત્યેવસાગરજી આદિની નિશ્રામાં રાજસ્થાનમાં અનેક સ્થળે ધાર્મિક અનુષ્ઠાના તથા સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમા ઉજવાચેલ છે. ખીકાનેરમાં શ્રી શત્રુ જય તીથ અને જ્ઞાનની રચના સાથે અષ્ટાજ્ઞિકા મહેાત્સવ ઉજવાયા. નાગૌરથી મેડતાડના છ'રી પાળતા સંઘ નીકળ્યે. ગુદાજ સંઘમાં ૧૨ વર્ષથી આવેલા ફ્લેશને દૂર કરાવ્યા. ખો' સંઘમાં પણ કુસંપ હતા તે દૂર કરાવ્યા. પ્રાચીન જીણુ મંદિરને ત્રણ શિખર યુકત બનાવવાની મૂકવામાં આવ્યા. દેરાસરના પ્રાંગ-જીર્ણોદ્ધાર માટે પ્રેરણા આપી. ચાલતા ખીવાદી સાજના સંઘના આઠે ગામામાં ઘણા વર્ષથી ચાલતા તીવ્ર કુસંપને દૂર કરાવવામાં આન્યા. વિશલપુરમાં અષ્ટાદ્ઘિકા મહેત્સવ ઉજવાયા. તીખી સ’ઘમાં પશુ સંપ તેમ અાઈ મહાત્સવ થયા. ગઢસિવાણામાં કમલાબેનને દીક્ષા મહત્સવ ઉજવાયો. ના કો ભાગરા : ગામ મહાર શ્રી મહાવીર સ્વામીના દેરાસરનાં પ્રાંગણમાં ભગવાનના જીવન પ્રસ`ગેાના ચિત્રનું પ્રદશન આખા વરસ માટે ખુલ્લુ રખાયું. પ્રદર્શનમાં દક્ષિણ ભારતની જૈન ધમ આરાધક સમિતિ તરફથી પ્રકાશિત જૈન મહાપુરુષોના ચિત્ર અને નરક ચિત્રાવલીએ પણ શુમાં ભ॰ મહાવીરના જીવન પ્રસંગે આલેખતે સંગેમરમરના વિવિધ રંગી ચિત્રપટ પણ બનાવવામાં આવ્યે છે. અસાઢા : શ્રી જીતમલજી ગિરધરલાલજી ભંસાલી તરફથી રૂા. ૪૦ હજારના ખર્ચે કન્યા પાઠશાળા ભવનનુ નિર્માણુ થયુ. ર Jain Educationa International વ્યાવર: અહી` શ્રી મહાવીર જૈન નવયુવક સંઘના ઉપક્રમે ‘ મહાવીર વાચનાલય ’નું ઉદ્ઘાટન થયું. ત માધા અરુણું પ્રભાત મુન્દ્રી : ૨૬ અને ૩૧ ડીસેમ્બર ૧૯૭૪ના રોજ અનુક્રમે · શ્રીપાળ મયણાસુંદરી ’ અને 'સતી' ચન્દનમાળા' નાટિકા ભજવીને ભગવાનને શ્રદ્ધાંજલિ અપણુ કરાઈ. આ ઉપરાંત ધનતેરસથી જ્ઞાનપંચમી સુધી નિત્ય પૂજા, સ્નાત્રપૂજા, ભાવનાદિપૂવ ક અઠ્ઠાઈ મહાત્સવ થયા. તેમ જ ગામના ૮ મહાવીર રાજેન્દ્ર ભવન અને ઉજવાચે. ખીમાનીમાં દીક્ષાની વોરા બ્રધર્સ ‘શ્રી મહાવીર પરખ 'તું પણુ દીક્ષાના એચ્છવે, વિવિધ તપાનિર્માણ થયું છે. રાધના વગેરે થયાં. સાહત વિશે For Personal and Private Use Only ખરખેડા : જયપુરથી ૨૦ માઈલ દુર આવેલ આ તી માં રાજસ્થાનના ધારાસભ્ય શ્રી ગુમા મલજી લેાઢા તથા ક્ષેત્રીય ધારા સભ્ય શ્રી જયકિશનજીએ જાહે સભામાં ભગવાના ગુણાનુવા કર્યાં, માત્ર ધમ જ ક્ષ છે અહીં જુ કાઈ રક્ષક એવા નથી મળતું. ૧૧૫, શેરીફ્ દેવજી સ્ટ્રીટ, ચકલા સ્ટ્રીટ, મુખર્જી-૪૦૦૦૦૩. Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મહાવીર માર્ગ ૭ યાવરઃ નિર્વાણૅત્સવ વર્ષોંના પદ્મવી ક્રિને એક વિશાળ ઘરઘસ કાઢવામાં આવ્યુ, જે શેઠછની નશિયાંથી શરૂ થઈ શહેરમાં રીને શ્રી જૈન શ્વેતામ્બર મદિર માવી ઉતયુ". સાંજના વિરાટ સભા મળી. સભામાં ક્લેકટરશ્રી, ચીમનલાલ લેાઢા આદિએ ભગજ્ઞાન મહાવીરને ભાવપૂર્ણ શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી. રાત્રે રોશનીનું આયેજન કરવામાં આવ્યું અને બધાએ દીપમાલાઓ ભીલવાડા : અસખ્ય લાકા વચ્ચે મુનિશ્રી સુખલાલજીનુ પ્રગટાવી.છેડવાની આપેલી પ્રેરણાથી પ્રેરાપ્રવચન થયુ’. મુનિશ્રીએ દારૂ-માંસ ઇને અનેક ભાઈ-બહેનેાએ પ્રતિજ્ઞા લીધી. ૨૧ યુવાનોના સંયુક્ત પ્રયાસથી સંસ્કાર નિર્માણ સમિતિ સ્થાપવામાં આવી. ભૈરવા મેહુલાખ્યાવર : પંચાયતી દિમાં એક સંસ્કાર નિર્માણ વાંચના જૈન નસિયામાં ચાસઠ સિદ્ધિ વિધાનની પૂજા, ૧૦૮ દિપકની આરતી, ભક્તિગાન, સાંસ્કૃતિક કાક્રમ વગેરે થયા. લય શરૂ કરવાના પણ વિચાર વ્યક્ત કરવામાં આવ્યા. આવી રીતે એક સંસ્કાર કલા કેન્દ્રની યેાજના પણ થઈ. આ કલા કેન્દ્રે સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો દ્વારા લાકમાં સંસ્કાર નિર્માણ કર્યુ. ડીસેમ્બરમાં લુહારીયા ગામમાં એક ક્ષેત્રીય સંસ્કાર સંમેલન પણ ચેાજાયુ સાધ્વીશ્રી જતનકુમારીજીની પ્રેરણાથી કેટલાય ભઇએ તમાકુ વગેરે વ્યસના છેડવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી માલેાતરા : સાવજનિક ચિકિત્સાલય તથા ખાલવિકાસ કેન્દ્ર રૂા. ૮ લાખના ખર્ચે' શરૂ કરવા નિણુય થયેલ છે. ખારાંનગરઃ નિર્વાણું ત્સવ સમિતિની સ્થાપના થઈ. તેના ઉપક્રમે પ્રભાતફેરી, સરઘસ, આધ્યાત્મિક પ્રવચનેા, યુવક સમ્મે લન, મહિલા સમ્મેલન, જાહેર સભા, લેખ સ્પર્ધા, સાંસ્કૃતિકકાય. ક્રમો વગેરેની ઉજવણી કરવામાં આવી. તેમ જ ‘મહાવીર પાર્કનું શિલારાપણુ, નગરપાલિકા પુસ્તકાલયમાં ‘મહાવીરકક્ષ’ની સ્થાપના, નગરના મુખ્ય માર્ગોને ‘ મહાવીર Jain Educationa International મહાવીર વાટિકા માગ’ અને ‘ વધČમાન પત્ર'નું... નામકરણ વગેરે કાયમી અને યાદગાર કામે થયા. મહાવીર ખાલમ ંદિર પણ નિર્માણ થનાર છે. નગરપા લકાએ દીપાવલિનાની સુઅવસરે ર૪ તીથ કરોના નામના તોરણે ઊભા કરી શહેરને સુશેભિત અનાવેલ. ઈંટી સાદડી : શ્રી મહાવીર શિક્ષણ સંઘના પ્રથમ યંત્ર જ્ઞાન મંદિરનુ ઉદ્ઘાટન તા. ૧૩ માર્ચના પ્રયાસસામા Hap ૨૬ હિતી વિશેર્માકો મહાધારના નિર્વાણ શ્રી જસરાજ વૈદે કર્યુ. ખીકાનેર : મુનિશ્રી રાજકરણજી મહારાજના સાંનિધ્યમાં ૨-૩ બેઠકો મળ્યા બાદ શ્રી અગરચંદજી નાહુટાના અધ્યક્ષપદે બીકાનેર જિલ્લા નિર્વાણુ સમિ તે રચના થઈ. મુખ્યમત્રીપદ શ્રી લાલચંદ કાઠારીએ સંભાળ્યુ. સમિતિના ઉપક્રમે એક વિશાળ સરઘસ ભાંડાસરજી દેરાસરથી પાર્શ્વચંદ્રસૂરિ દેરાસર સુધી નીકળ્યું રાંત સંગીત મંડળિએએ અનેરૂ તેમાં ભગવાનની ઝાંખા ઉપઆકષ ણુ જમાણ્યું. જૈનસમાજ સમ્મિલિત સરઘસ ઘણું શાનદાર અનેલ. ભગવાન મહાવીરના પાંચે કલ્યાણક તેમ જ અન્ય પ્રસગે સાધુ-સાધ્વીજી, વિદ્રાના વગેરેના પ્રવચનો ચાજાયા. વક્તૃત સ્પર્ધા પણ અનેકવાર ચાજાઈ. For Personal and Private Use Only સમિતિ તરફથી જિલ્લાની વસ્તીગણુતરી,તેના ફામ' છપાવી કરવામાં આવી. સ્ટેશનથી ઠેઠ ગંગાશહુર સુધીના લાંબા માર્ગને ‘મહાવીર માગ’નામ આપવામાં આવ્યું. રાજ્ય સરકારના સહયેાગથી પબ્લિક પાર્ક બહાર જ હાવીર વાટક ' મની. તેમાં ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશથી અંકિત શિલાલેખ મૂકયો. આ વાટિકાના નિર્માણુમાં સરકારે રૂા. ૧૫ હજાર અને જૈનસમાજે રૂા. પ હજાર આપ્યા. २१७ Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બડા ઉપાશ્રયમાં એક જૈન મહાવીર કક્ષ માટે 1 મહાવીર' વિષય પર નિબંધ પ્રદર્શનનું આયોજન ગૌતમ - મંડલના કાર્યકર્તાઓએ કર્યું. સ્પર્ધા યોજી હતી. પુસ્ત કે બે ટ ! બીકાનેર : તમામ ફિરકા- ચાડવાસઃ પ્રભાતફેરી સાથે દેરી : રાજ્યના મુખ્ય ઓએ મળી સાધ્વીશ્રી પાનકુંવરજી , - મહોત્સવનું મગળાચરણ થયું. પ્રધાન શ્રી હરિદેવ જોશીએ ૨૧ તથા સાધ્વીશ્રી વનિતાશ્રીજીની શ્રી જૈન વેતામ્બર તેરાપંથી -પ-૭૫ના અત્રે રાજકિય ઉચ્ચ નિશ્રામાં “દેશના દિવસ કાય. * સમા ભવનથી શરૂ થયેલી પ્રાત પ્રાથમિક બાલિકા વિદ્યાલય ભવકમનું વિશાળ આયોજન કર્યું. મેં છે ફેરી અંતે સભામાં ફેરવાઈ ગઈ નનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. શાહ હિંમતબીકાનેર : મુનિશ્રી દુલી- - મુનિશ્રી કેસરીમલજીની નિશ્રામાં લાલ મગનીરામજી ગેદાનીએ ચંદજી “દિનકર ની સાંનિધ્યમાં કવિ સંમેલન મળ્યું. જિલ્લા સ, સભા મળી. અધ્યક્ષસ્થાને તણ- પિતાના દિવંગતપિતાશ્રી મગનીસમિતિ-બીકાનેરના ઉપક્રમે સંસદ, | દાર શ્રી રઘુનાથરાય શા હતા. રામજી ધનરૂપજી ગોદાની અને સભ્ય મહારાજા કરણસિંહજીની I વિશેષ અતિથિ પંચાયત પ્રમુખ દિવંગત ભાઈશ્રી દલીચંદજી મગ શ્રી ખારામજી હતા. નીરામજી ગોદાનીના પુણ્ય સ્મર અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા ચૂંજાઈ દેરાવાસી અને સ્થાનકવાસી સંપ્ર-1 ચુરુ : તેરાપંથ મહિલા સુથે બનાવેલ વિદ્યાભવન રાજ્ય દાયના સાધુ-સાધ્વીજી, રાજ્યા થીમંડળે “યુગીન આવશ્યકતા ઔર સરકારને અર્પણ કર્યું. ધિકારીઓ, આગેવાનો, વિદ્વાને વગેરેના પ્રવચને થયા. ૦ બુદ્ધિમાન એવી ભાષા બોલે છે બીકાનેર : રાજ્ય સરકાર ૦ હિતકારી અને સોને પ્રિય હોય. ) દ્વારા શરૂ થયેલા ૩૦ મહાવીર કક્ષ માટે અખિલ ભારતીય =કીર્તિકુમાર એન્ડ કંપની= સાધુમાળી જૈન સંઘે રૂા. છ હજારથી વધુ કિંમતના ૨૭૯૦ પુસ્તકોના ૩૦ સેટ રાજ્યપાલને ૦ ૮૦, ભંડારી સ્ટ્રીટ ૦. ભેટ આપ્યા. આ સંઘ દ્વારા ૦ મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩ ૦ “ભગવાન મહાવીર આધુનિક સંદર્ભ મેં' વગેરે ગ્રન્થનું પ્રકાશન થયું. તેમ જ ઉદયપુર વિશ્વ આચરણમાં કઠીન, વિદ્યાલયમાં “જેનચેર” સ્થાપવા પરિણામમાં સુંદર એવા ધમ નું રૂા. ૨ લાખ અને વિક્રમ વિશ્વ તું આચરણ કર ! વિદ્યાલયમાં “જૈનાચેર” સ્થાપવા એસ. બી. અજમેરા એન્ડ કુ. રૂા. ૧ લાખ આપવાનું સંઘે જાહેર કર્યું છે. ડુંગલા (ચિત્તોડ) નવાણિયા, ૦ ૭૭, ગુલાલવાડી, મુંબઇ-૪૦૦૦૦૪ ૦ રંડેલા અને પારસૌલીમાં સાધના ૦ ફેન : ૩૩૪૧૦૯ : ૨૫૪લ્પ ૦ શિબિર યોજાઈ હતી. સીસનોમા R Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ડુંગરપુર : શ્રી જેને નવ વિદ્યાલયને જૈન સાહિત્ય આપવા- હે મ ા પ ાથ ક યુવક મંડળના ઉપક્રમે ૧૦ દિવસ સુધી વિવિધ કાર્યક્રમ જાય. મહોત્સવના પ્રથમ દિવસે ચિ ક સા લ ય આ પ્રસંગે નવા વસવાટવાળા સવારે મંગલધ્વનિ સાથે પ્રભાત- વિગ દિવસ ઉજવાયો. ડુંગરપુર સ્થળને “મહાવીરનગરી ફરી નીકળી. બપોરના નીકળેલ ગંગાશહેર: અહીં મહાવીર નામ આપવામાં આવ્યું. આ રથયાત્રામાં અજૈનેએ પણ શોભા એક એક સ્મારક બનાવવાની સ્થળે શ્રી મહાવીર ઉચ્ચ પ્રાથ- વધારી. સમસ્ત જૈન સંસ્થાઓ પેજના વિચારાઈ. તેમાં એક મિક વિદ્યાલય સ્થાપવા નગરપાલિ- જૈનધ્વજથી લહેરાઈ ઊઠી. સાંજના સાધારણ સ્થિતિની વ્યકિતએ રૂ. કાએ જમીન ફાળવી છે. જાયેલ જાહેરસભામાં મનનીય ૧૦ હજાર આપવાનું વચન ઘેલડી (ટે. સેમેસર): પ્રવચને તેમજ જિનભક્તિ ગીતે, આપ્યું છે. “મહાવીર હેમિમુનિશ્રી પદ્ધવિજયજી આદિની ભજને વગેરે થયા. પિથિક ચિકિત્સાલય' સ્થપાતા, સાંનિધ્યમાં. આ નાના એવા કા લ ના ૪ ગ્રામપંચાયત, તેન ઉદઘાટન જિલ્લા સમિતિના ગામમાં, આઠ દિવસને મહોત્સવ ફાલના તથા ખુડાલાએ ફાલના અધ્યક્ષ શ્રી અગરચંદજી નાહટાના ઉમંગભેર ઉજવાયે. ટેશનથી સરકારી હોસ્પિતાલ વરદ્ હસ્તે થયું. તેના મકાન સ્ટેશનથી સરકારી હોસ્પિતાલ દેસા : ૧૫ જુન "૭૫ના સુધીના માર્ગને “ભગવાન મહા- નિર્માણને ખર્ચ શ્રી જસકરણજી કરેજ શ્રી બાબુલાલ જૈન દ્વારા વર માગ' તથા ફાલના પાસ્ટ બોથરા આદિએ આપેલ છે. તેમજ સમર્પિત ભવન કક્ષમાં જિલ્લા તેના સંચાલન માટે પ્રતિ વર્ષ ન્યાયાધીશ શ્રી પી. સી. જેને જે રૂ. ૨ હજાર પાંચ વર્ષ સુધી “ભગવાન મહાવીર ઔષધાલયનું આપવાનું જાહેર કર્યું છે. બાકીને ઉદ્દઘાટન કર્યું. ઓફિસ પાછળના વિસ્તારને ખચ શ્રી ઓ સવાલ પંચાતી ડુંગરગઢ : મુનિશ્રી સુમેર- “મહાવીરનગર” નામ આપવાનું સમિતિ આપી રહી છે. મલજીની સાં નધ્યમાં રાજસ્થાન ગંગા શાહે ૨ : જિલ્લામાં ના નાણુમ ત્રિી શ્રી ચંદનમલજી ગંગાશહેર : રાજસ્થાનના ગંગાશહેર, કરણપુર, સંગઠ્યિા, વૈદ વગેરેએ ભાગ લીધેલ. તેરા- સિંચાઈ અને સાર્વજનિક બાંધ- હનુમાનગઢ, પીલીગંગા, પદમપુર, પંથી સભા તરફથી આખા વર્ષ કામ ખાતાના મંત્રી શ્રી હીરા- રામસિંહનગર, સૂરતગઢ વગેરે સુધી સવારે જૈન ભજનની રેકર્ડે લાલ દેવપુરાએ અહીંથી ૧૫૦ વિસ્તારમાં મોટી સાઈઝના પ્રસારિત કરવામાં આવી. વિવિધ કિ.મિ. દૂર હર કચ્છ ખાતે હેડિંગ્સ લગાવવામાં આવ્યા. તપારાધના ઘણી સારી થઈ મહાવીર પાકનું ઉદ્દઘાટન કર્યું જિલ્લાના તમામ સિનેમા ફસિ યા ક લાંઃ સ્થાનિક હતું. આ પાર્ક નેહર સુધરાઈ ગૃહોમાં ભગવાન મહાવીરની નિ વ ગ મ ા સ વ સમિતિ અને જનસહકારથી રૂ. બે લાખ- વાણીવાળી સ્લાઈડે બતાવવામાં આવી. સ્થાનિક રાજ્યના ઉચ્ચ માધ્યમિક ના ખર્ચે તૈયાર થશે. ગંગા શહે૨ : સાધ્વીશ્રી સંપૂર્ણ જિલ્લાના ૫૦ ઉપર ન વા વ સ વા ટને મેહનકુમારીજીના સાનિધ્યમાં જાહેર પુસ્તકાલય અને શાળા-કેલેમહાવીરનગર નામ - અને જિલ્લાધીશ શ્રી લક્ષમી- જમાંભ. મહાવીર અંગેના હજારે - નારાયણજીની અધ્યક્ષતા માં પુસ્તક આપવામાં આવ્યા છે. | કય છે. જણાવી હૈમાહોલ ફાર્મિ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦ વિદ્યાલયેામાં નિખ ધ સ્પર્ધા ચેાજાઈ હતી અને પુરસ્કાર અપાયા હતા. ૧૫ શાળા-કૉલેજોમાં ભગવાન મહાવીરના મઢેલા સુંદર ચિત્ર ભેટ આપાયા. ગૌતમપુરા : ભ. મ. નિર્વાણુ શતાબ્દી સમારાહ નિમિત્ત શ્રીમતી જડાવખાઈ રાજમલજી ખાનાએ સ્વ. માતેશ્વરી કસ્તુરીબાઇની સમૃ તમાં ચાર ખાટલાને વમાન વાઢ ભેા કરાવ્યેા. ધારીમન્ના : રૂ।. ૨૫ હજા રના ખર્ચે' - ભગવાન મહાવીર જૈન ધમ શાળા ’ અંધાઇ રહી છે. ૨૭૦ શુલ ખપુરા : શ્રી નાનક જૈન છાત્રાલયના વાર્ષિકોત્સવ પર ૧૦મી ફેબ્રુઆરીના રાજ્યના નાણાં મંત્રી શ્રી ચન્દનમલજી વન્દે છાત્રાલયના મુખ્ય ભવન પાસે ‘મહાવીર–કક્ષા ના શિલાન્યાસ કર્યાં. Jain Educationa International સઘ સંમેલન જયપુર : માં તય (નર્વાણ મહાત્સવ સમિતિના ઉપક્રમે ૧૩ નવેમ્બરથી આઠ દિવસ સુધી વિવિધ કાર્યક્રમા ચેાજાયા. શ્રી ખાબુલાલ સેડીના સએજનમાં એ દિવસ પ્રભાતફેરીયેાજાઈ. ચીમનલાલ ચુનીલાલ ઝવેરી ચીમનલાલ સી. વેારા ૧૩ નવેમરે રથયાત્રા નીકળી. રામલીલા મેદાનમાં જાહેરસભા મળી. રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન અને નાણાં પ્રધાન આદિએ પ્રાસંગિક પ્રવચન કર્યાં. તપ કરો * તપથી પૂર્વનાં ક્રર્માના ક્ષય કરો * તપથી પેાતાને કૃશ કરો * તપથી તન-મન હળવા કરો * કારણુ તપથી મેાક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે. ૧૪ નવેમ્બરે શ્રી પ્રક શુચંદ્ર કાસલીવાલના મુખ્ય અતિથિપદે રામલીલા મેદાનમાં સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ યેાજાયા. કાર્યક્રમના પ્રમુખ શ્રી ઉમરાવમલ ચારયિા અને સયાજક શ્રી તિલકરાજ જૈન હતા. સનિર્વાણ, ૧૫ નવેમ્બરે આ જ મેદાનમાં સવારે શ્રી ચતુવ ધ સધનુ' સંમેલન ભરાયુ. ૦ ૪. જયભારત સાસાયટી ૦ પાંચમા રસ્તા, ખાર 10. માનવ For Personal and Private Use Only મુંબઇ-પર ફોન ઃ ૫૩૨૯૭૪ Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬ નવેમ્બરે શિવાજીરાવ હિન્ડોન ક્ષેત્રના ખેરડી, ડીંગ, ભવનમાં સાંજના જયપુરની વિવિધ સિસ, કરૌલી અને હિન્દીન ભજન મંડળીઓએ કાર્યક્રમ વગેરે જિનાલયના જીર્ણોદ્ધાર આપે. ૧૭ નવેમ્બરેલાલભવનમાં શિક્ષણ માટે મુંબઈના શ્રી નટવરભાઈ સવારના “સ્વાસ્થ સમાજ રચના અને શ્રી કુમારપાળ વિ. શાહે ના વિષય પર વિચારગોષ્ઠી થઈ. એક યેજના બનાવી, જેને શેઠ ગુલાબપુર : શ્રી સ્વાધ્યાયી આણંદજી કલ્યાણજી પેઢીએ સંઘ તરફથી ધાર્મિક શિબિર આવી, નમીમાં શિલાલે સ્વીકારી રે. ૪ લાખ આપવાના વેજાઈ ૮૦થી વધુ વિદ્યાથીઓએ સ્થાપવાનું વિચારાધીન છે. * નિર્ણય કર્યો છે. તેને લાભ લીધે. હિડન નગરથી ૮ માઈલ આ નિર્વાણ વર્ષમાં શ્રી હિન્ડોન : આ ક્ષેત્રમાં મહાવીરજી તીર્થમાં, પંન્યાસ શ્રી અતિશય ક્ષેત્ર શ્રી મહાવીરજીમાં દૂર ચાંદનપુર ગામમાં આવેલ આવેલા પ્રાચીન જિનાલયવાળા ન્યાયવિજયજી મ.ની નિશ્રામાં, દર ચિત્ર સુદ ૧૩ થી વદ ૧ સુધી ગામમાં-તીર્થોમાં નિવણ મહે- વર્ધમાન સેવા કેન્દ્ર (મુંબઈ) મેળો જાય છે. આ વર્ષે પણ ત્સવની ઠાઠથી ઉજવણી કરવામાં ના સહયોગથી સાત દિવસની જૈન-જૈનેતર હજારોની સંખ્યામાં આવી. દરેક સ્થાનેમાં ત્રણ દિવસ શિબિર યોજાઈ. ૪૦ ગામોના ઉમટેલ. ભવ્ય રથયાત્રા નીકળી સેંકડો દીપ પ્રગટાવવામાં આવ્યા. ૧૧૦ જૈન યુવકોએ ભાગ લીધે. હતી. હિન્દીન નગરમાં એક શેભા રાજસ્થાનમાંયાત્રા નીકળી. નગરને અને આજુબાજુને જનસમૂહ મટી કાયમી પશુ–બલિ પ્રતિબંધ સંખ્યામાં જોડાયો. અતિશય ક્ષેત્ર શ્રી મહાવીરજીના કમલાબાઈ | જયપુરઃ રાજસ્થાન વિધાનસભાએ ૩૦મી માર્ચ ૧૯૭૪ના આશ્રમ અને કૃષ્ણાબાઈ આશ્રમની રેજ મંદિરો અથવા મંદિરના આંગણામાં તેમજ સાર્વજનિક બાલિકાઓ તથા શ્રી વર્ધમાન ધાર્મિકસ્થાનમાં પશુ તથા પક્ષીઓના બલિ પર પ્રતિબંધ જૈન વિદ્યાલય અને કવે. જૈન મૂકવાને અનુરોધ કરતે બીન સરકારી સભ્યને એક ઠરાવ છાત્રાવાસના વિદ્યાથીઓએ ઉમંગ પસાર કર્યો હતે. ભેર ભાગ લીધો. શોભાયાત્રામાં પ્રવર સમિતિના અધ્યક્ષ શ્રી ભીમસેને આ ઠરાવ રજૂ જીપમાં કુલેથી શણગારેલ ભાગ કર્યો હતે. ઠરાવની ચર્ચામાં સભ્યએ ભગવાન મહાવીરની વાન મહાવીરની તસ્વીર, ભગવાન અહિસા ઉપર વિશેષ ભાર મૂકી આ ઠરાવની જોરદાર હિમાયત ની જીવનઝાંખિઓ અને પચરંગી કરી હતી. ધ્વજ સામેલ હતા. શોભાયાત્રા આ ઠરાવમાં, વિવિધ ધર્મોન અને રાષ્ટ્રના ૧૪ પર્વ પૂરી થતા સભા યોજાઈ. રાત્રે દિવસેએ પશુ-પક્ષીઓને વધ નહિ કરવાની અને માંસનું ૩. જૈન મંદિરમાં આરતી અને વેચાણ નહિ કરવાની જોગવાઈ છે. ભજન-કીર્તન થયા. આ દિવસેમાં ભગવાન મહાવીર જન્મ કલ્યાણક, નગરના બસ સ્ટેન્ડ પાસે વર્ધમાન પરબ” શરૂ કરવામાં દીપાવલી તેમજ કારતક પૂર્ણિમાના દિવસેને સમાવેશ થાય છે. * * * ત૨નીનો પરિવારના & Vals ૨૭૧ દિલને માહિતી વિશેષ્ઠSE “શ્રી રાજ * કાં ન સ મજા જ કાકા - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Cochin : 24371/3 Phones > Mangalore at: 7006 Quilon : 2171 Cable : HANS Telex : Cochin 239 M/S. DEVSHI BHANJI KHONA P. Box No 218, COCHIN-582-002. (South India) COCHIN, QUILON & MANGALORE STEAMER AGENTS : Agents : HELLENIC LINES LIMITED, NEWYORK TAIYO GYOGYO KABUSHIKI KAISHA Reefer Carrier Operators, Shipping Department, TOKYO, JAPAN and Approved Custom House Agent. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ENGINEERING EQUIPMENT CORP. httttttttttttt THANA: Vijay Niwas, M.G. Road, THANA-400-002. : BOMBAY 40, Nagdevi Cross Lane, BOMBAY-400-003 Phone : 32 90 12 Gram : GREASECUP 7'ix : SUCHT-011-3665 Phone : 59 50 46 tttttttttttttttttttttttttttttttttt ALL TYPES OF GRINDING WHEELS OFF HAND. SURFACE, CYLINDRICAL, CENTRELESS, CUTT OFF, MOUNTED POINTS, TOOL ROOM GRINDING AND SPECIALITIES AND COATED RESIN DISCS. : Manufactured by : GRINDWELL NORTON LTD. HY Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જયપુર: મ. પ્ર.ના મુખ્ય જયપુર : પંન્યાસશ્રી વિશાળ- તપાગચ્છ સંધના ઉપક્રમે, અત્રેનાં પ્રધાન પ્રકાશચન્દ્ર શેઠીએ તા. વિજ્યજી મહારાજ (વિરાટ)ની શ્વેતાંબર જિનાલયના ઉપરના ૮ નવેમ્બરે જન ડાયરેકટરીનું છે. શિવ પ્રસવની ભાગે ભગવાન શ્રી મહાવીર પ્રભુપ્રકાશન કર્યું. રાજસ્થાનના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી હરિદેવ જોશીએ ઉજવણીમાં શ્રી હિંમતસિંહજી ના જીવન સંબંધી પ્રસંગેના પિતાના પ્રવચનમાં ભ૦ મહાવીર ચૌહાણે “નેમ-રાજુલની એક પાત્રી ૧૦ રંગીન ભીંત ચિત્ર આલે ખિત કરાયા છે.. ના ઉપદેશોના ૧૪૦૦ શિલાલેખે નૃત્યનાટિકા તેમજ બૃહદ્ સ્નાત્ર આ ભીંત ચિત્ર સાહિત્ય રાજ્યમાં લગાવાની ઘેાષણ કરી મહોત્સવમાં સૌધર્મ ઈન્દ્ર મહા- કલારત્ન પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી અપગેને કૃત્રિમ અંગ રાજની ભૂમિકા ભજવી હતી. યશોવિજયજી મહારાજ સંપાદિત લગાવવાના ફંડની ઘોષણા કરવામાં આવી જેમાં રાજ્ય સરકારે રૂ. | અ પં ગે - “તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવીર માટે | ચિત્ર સંપુટ' પર આધારિત છે. બે લાખ આપવાનું જાહેર કર્યું. આ વર્ષમાં રાજ્યમાં દારૂ, રૂ. ૪૦ હજારના ખર્ચે આ વિકલાંગ સમિતિ | બહુરંગી ભીત ચિત્ર, લગભગ અને શિકારના નવા લાયસંસ | વિકલાગ સામાત | બહુરંગી ભીંત | રાજયભરમાં ૧૪૦૦ શિલાલેખો લગાડાશે | નહિ અપાય તથા કેઈને | જિ ના લ ય માં | ૩૦૦ વગે કુટની દિવાલમાં મકાફાંસીની સજા નહીં અ૫ઈ. વાની યેજના શરૂ થઈ ગઈ છે. જયપુરઃ તા. ૧૩ નવેમ્બર અ હ ગી ચિત્રો | થી ૧૬ નવેમ્બર સુધી પ્રાંતિય જયપુર : સંત પરમાનન્દ સમિતિ તરફથી શાનદાર કાર્ય ' બ્લાઈન્ડ રિલીફ મિશન દિલ્હીના જયપુર જૈન સંઘે શ્રી માર્ગદર્શન હેઠળ ચક્ષુ ચિકિત્સા કમ એજાયા. ૧૩ નવેમ્બરના છે, ચૌહાણને સુવર્ણ ચંદ્રક આપ્યા સેવા સમિતિ જોધપુરના ઉપક્રમે વરઘેડામાં ૫૦ હજાર લેકે અને ' હતે અને “દેવ ગાંધવ' તરીકે તા. ૧૩-૧૪ ડિસેમ્બરે ચક્ષુ જાહેરસભામાં ૩૦ હજાર કે બીરદાવ્યા હતા. ચિકિત્સા સમારોહ યોજાયે હતે. હતા. સભામાં મુખ્ય પ્રધાન શ્રી આ નૃત્ય નાટિકાને કાર્યહરિદેવ જોશીનું પ્રવચન થયું. કમ શ્રી વેતાંબર જૈન તપાગચ્છ જયપુર ઃ ભગવાનની વાણી તા. ૧૪ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ, તા. સંઘ અને આત્માનંદ સભા ભવન ઘરઘરમાં પહોંચતી કરવા અને ૧૫ ચતુર્વિધ સંઘ સંમેલન, તા. ૧૬ તથ્વી શ્રીસંઘના પ્રમુખ શ્રી લે કેમાં સ્વાધ્યાયની રુચિ વધારભજન-કિર્તન, તા. ૧૭ વિચાર હીરાભાઈ એન. શાહના પ્રમુખપદે વાના હેતુથી “સ્વાધ્યાય મંદિરની વિમર્શ તથા મહિલા સંમેલન, સબધ કોલેજના પટાંગણમાં સ્થાપના કરાઈ. આ સંસ્થા તા. ૧૮ વિદ્રાનું સંમેલન, તા. જા. દ્વારા જૈન દર્શન પર પિસ્ટલ ૧૯ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ તથા તા- પૂજ્ય પંન્યાસજી મહારાજ- ટયુશન અપાશે, જેના દર્શન પર * ૨૦ના સમારેહ કાર્યક્રમ થયા. ની પ્રેરણાથી શ્રી જૈન શ્વેતાંબર આકાશવાણી પરથી કાર્યક્રમ Jun માધવલિશ8 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આપવામાં આવશે અને દેશ જયપુર : પ્રભાતફેરી સાથે 1 મહાવીર મિશન હોસ્પીટલ વિદેશમાં જૈન દર્શન સંબંધી મહાવીર જયંતીનું મંગલાચરણ બ્રાહ્મણવાડાઃ અત્રે રૂપિયા પુસ્તકાલય અને વાંચનાલય ચલા- થયું. વીર સેવક મંડળ, સ્વયંસેવક વાશે. એકાદ કરોડના ખર્ચે મહાવીર મંડળ, આદર્શ મહિલા વિદ્યાલય મિશન હેપીટલ બનાવવાને જયપુર : “વિર શાસન તેમજ શહેરના અનેક આગેવાનો નિર્ણય કરાયો છે. સિરોહી સંઘના જયતિ” બહુ જ ધામધુમથી એ પ્રભાતફેરીમાં ભાગ લીધે. પ્રમુખ શ્રી પુખરાજ સિંધીના મનાવવામાં આવી. બપોરે શ્રી કટલેમાં પ્રભાતફેરી પૂરી થઈ નિર્વાણસાગરજી મ.ની સાંનિધ્યમાં અહીં શ્રી બદરીપ્રસાદ સરાવગી જણાવ્યા મુજબ હે.સ્પીટલમાં બસે બિછાના હશે. એક જંગી સભાનું આયોજન [પટણા એ જૈન ધ્વજ ફરકાવ્ય. કરવામાં આવ્યું. રાત્રે પણ એક ત્યારબાદ મંદિરથી જલયાત્રા જયપુર ચિતડ જિલ્લાના સભા ચૂંજાઈ હતી. જોગડિયા માતાના મંદિર પર ' જયપુરઃ શ્રી વીર બાલિકા વિ. નીકળી અને બગીચે પહોંચી. ત્યાં દર મહિને હજારે પશુઓની ઘાલયે નિત્સવ ઉજવવા સાથે ૨૧ કળશની બેલી બેલવામાં બલિદાન દેવાતું હતું તે જયપુર શહેરમાં મહિલા શિક્ષણ આવી અને જલયાત્રા કટલેમાં મહાસતી શ્રી જશકુંવરજીના ક્ષેત્રે સર્વપ્રથમ મહાવિ યય પાછી આવી. બપોરે વીર સંગીત ઉપદેશથી લેકએ સ્વેચ્છાથી બનવાનું સ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું છે. મંડળે પૂજન અને ભક્તિનૃત્યનો “ના બંધ કર્યું. અને ત્યાંના રહેવાસીકાર્યક્રમ આપે. આચાર્યશ્રી ઓએ દારૂ અને માંસ સેવન નહિ વિદ્યાસાગરજી મહારાજે પ્રવચન કરવાની પ્રતીજ્ઞા લીધી. સત્ય જયપુર: સાધ્વીશ્રી કલ્યાણવર્ગનું દ્વાર છે. રાતે સામુહિક આરતી અને શ્રીજી, સાધ્વીશ્રી વિચક્ષણાશ્રીજી, સત્ય શાસ્ત્રપ્રવચન બાદ જાહેરસભા શ્રી સાધ્વીશ્રી સર્જનશ્રીજી આદિની સિદ્ધિનું સોપાન છે. બદરીપ્રસાદ સરાવગીની અધ્યક્ષ પ્રેરણાથી ૧૨–૧૦–૭૫ના સાસુતામાં મળી. દાયિક ૨૫૦૦ આયંબિલ થયા. ડે. કસ્તુરચંદજી કાસલીવાલ, જયપુર : આચાર્ય શ્રી તુલ ડે. ગેપીચન્દ પાટની, પંડિત સીની મંગળ નિશ્રામાં ઉજવાયેલ શા હ બ્ર ધ સ રતનજી શાસ્ત્રી અને પતિ કે. કેવળજ્ઞાન ઉત્સવમાં કેન્દ્રના નાણાં વજી શાસ્ત્રીના પ્રવચને થયા. પ્રધાન શ્રી સી. સુબ્રમણ્યમ, તેમરાતે આદર્શ મહિલા વિદ્યા- ચન્દનમલ વૈદ, હીરાલાલ દેવપુરા, જ રાજસ્થાનના પ્રધાને સર્વશ્રી લયની બાલિકાઓએ ‘મયણુ રામકિશોર વ્યાસ આદિએ ભાગ | ૪, બરોડા સ્ટ્રીટ ] સુન્દરી’ નામની નાટિકા ભજવી. લીધે હતે. D કર્ણાક બંદર | ક્ષેત્રીય સમિતિના પ્રમુખ શ્રી જયપુર : અત્રે ભારતનાં મેહનલાલજી કાલાની અધ્યક્ષતામાં મુખ્ય તીર્થો કલાપૂર્ણ મંદિરે | મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૯ ] જાયેલ આ કાર્યક્રમનું ઉદ્દઘાટન અને મૂર્તિઓ વગેરેના ૨૫ ડે. ગેપીચન્દ પાટનીએ કર્યું. ચિનું ભવ્ય પ્રદર્શન એજયું. હારિક ૨૭ sty ઉs A RAN MA માહિતી વાર્તા 33 “ઝીલાવા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - માવાનદ્વાર/પ્રતાપિતરાળfuતાવકીલા.. લigiધરદ્ધરથાપના તલગUPT જે રહ્યા. તે & EE , અનુશીલન કાર્યક્રમ ટા ઈકમટેક્ષ કમિશ્નર શ્રી પી. સી. ઝાલખડીની અધ્યક્ષતામાં અત્રેના ગૌશાલા ભવનમાં ભગવાન મહાવીર અને અનુશીલન કાર્યક્રમ યોજાયો. દિવાકર બાલ નિકેતનના બાળકોએ ભજન અને કવિતાઓ ગાઈ. નિર્વાણ સમિતિના અધ્યક્ષ શ્રી સોહનરાજ કોઠારીએ રૂા. ૧૦૧ પુરસ્કાર આપ્યો. ખીમેલમાં કીર્તિસ્તંભ ખીમેલ : ભગવાન શ્રી મહાવીર દેવના ૧૨ ફુટ ઊંચે કીર્તિસ્થંભ ઊભો કરવાની યોજના સાકાર થઈ. ખીમેલ ગામના રહીશ અને યુગવીર આચાર્યશ્રી વિજયવલભસૂરીશ્વરજી મહારાજના અનન્ય ભક્ત ર૦. ભીખમચંદ ચમનાઇ કોઠારી તથા તેમના સુપુત્ર સ્વ. હિંમતમલજીના સ્મર @ાથે શ્રી બાબુલાલ હિંમતમલજી ઠારી (હીરા મેડીકલ એન્ડ જનરલ સ્ટોર્સ, મઝગાંવ) તરફથી આ કીર્તિસ્થંભ બનશે. શ્રી રાષ્ટ્રીય સેવાદળ-ખીમેલ ના પ્રયત્નથી ગ્રામ પંચાયતે ૧૦ ૪૧. કુટની જમીન કીર્તિસ્થંભ બનાવવા ભેટ આપી છે. અને આ રસ્તાને “મહાવીર ચેક નામ આપવાને પંચાયતે ઠરાવ કર્યો છે. કીર્તિસ્થંભમાં મહાવીર વાણી તથા વલભવાણના સૂત્રો અંક્તિ કરવામાં આવશે. તારા , બ્રાહ્મણવાડજી તીર્થ સાધ્વી શ્રી નિર્મલાથીજી મ.ની સાંનિધ્યમાં સંસ્કાર અધ્યયન સત્રનું આયોજન તા. ૨૭ મેથી ૧૬ જુન ૧૯૭૫ સુધી સફળતાપૂર્વક થયું. કેલેજ અને હાઈસ્કૂલની ૨૦૦ વિદ્યાર્થિનીઓએ ભાગ લીધો. સત્રનું ઉદ્દઘાટન શ્રી કન્યા શિબિર આયોજન સમિતિના અધ્યક્ષ શ્રી. પુખરાજજી સિંઘી, એડવોકેટ (સિરોહી)એ જ્ઞાનદીપક પ્રગટાવી કર્યું હતું. સત્રનું સંચાલન કુ. પનાબહેન શાહે સંભાળ્યું હતું. જયપુરના તાંબર જિનાલયની દીવાલો પર ચિત્રિત ભગવાનના છ જન પ્રસંગેની કલાત્મક તસ્વીર ભગવાન ૧૫ બ્રાહ્મણ પડિતાને દીક્ષા આપે છે તે પ્રસંગનું ભીત ચિત્ર - - - ૨૭૫ *. ISSIv Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ જી મંદિર પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજય ૫. સાદડીમાં પૂજ્યશ્રીની સુશીલસૂરીશ્વરજી મહારાજની નિશ્રામાં સંધવી કુલચંદજી વરપ્રેરણા અને સાંનિધ્યમાં નિર્વાણ ચંદજીએ મહોત્સવ કરાવવા પૂર્વક કલ્યાણક વર્ષના ઉપલક્ષમાં થયેલ સાદડીથી છરી પાળતા શ્રી કેસશાસન પ્રભાવનાનાં અનેક કાર્યોઃ રીયાજી તીર્થયાત્રાનો સંઘ કાઢ. ૧, જાવાલમાં શ્રીસંધ તર ૬.ગુડા–એન્દલામાં પ્રતિષ્ઠા ફથી અંબાજીની વાડીમાં ૭૨ ફુટ મહોત્સવ ઉજવાયે. ઊંચે કીર્તિસ્તંભ બની રહ્યો છે. ૭. લુણુવામાં શા હંસાજી તેનું ખાત મુહૂર્ત અને શિલા- છાજેડ પરિવારે બંધાવેલ નૂતન ન્યાસ પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં સવિધિ (દાદાવાડી) જિનપ્રાસાદમાં જિનમહત્સવપૂર્વક થયેલ. બિમ્બની પ્રતિષ્ઠા સહિત મહા૨. નાડોલ તીર્થમાં સંઘવી સવ ઉજવાયો. મુલતાનમલજી મૂળચંદજી મંડલે- ૦ ૮. જોધપુરમાં ચાતુર્માસ ચાએ મહોત્સવ યોજવાપૂર્વક શ્રી | દરમ્યાન અષ્ટાન્ડિકા મહત્સવ નાડોલ–સમ્મત - પાવાપુરી જૈન-: 1 યુક્ત શ્રી અ૬ અભિષેક સહિત યાત્રા સંઘ રેલ્વે દ્વારા કાઢયો. તથા પુનઃ અષ્ટાબ્લિકા મહોત્સવ ૩. ખીમેલમાં “ શ્રી પાવા- સહિત શ્રી વીશસ્થાનક પૂજન પુરીજ' મંદિર બની રહ્યું છે. થયા. અને પૂજને અહીં પ્રથમ ૪, પાલીમાં શ્રીસંધ તર- જ વાર થયા, ફથી ત્રણ શિખરયુક્ત ભવ્ય ૯, જોધપુરમાં ભાદરવા સુદ જિનાલયનું નિર્માણ, પ્રતિષ્ઠા ! ૧૩ના “શ્રી વર્ધમાન જૈનધાર્મિક મહોત્સવ પૂર્વક થયું. પાઠશાળા'નું ઉદ્દઘાટન થયું. જોધપુરઃ રાજસ્થાન ટેમ્પ- માટે કાર્ય કરવા સેંકડો કાર્યકરે એક નશા નિવારણ કાર્યકર રેન્સ સેસાયટી તરફથી નશા- અને સંસ્થાઓને તૈયાર કરવામાં સંમેલન યોજવામાં આવ્યું. નિવારણનું વાતાવરણ સર્જવા . આ આવી. કાર્યકરને પ્રશિક્ષણ શિબિરાર્થીઓએ સરઘસ કાર્યો વ્યાપક ઝુંબેશ થઈ. પ્રમુખ શ્રી - અને જાહેરસભાઓ તથા વિચાર કર્ણાવટ અને કાર્યકરોએ બિકાનેર વ્યસન મ્યા ગ વ્યસન ત્યાગ ગોષ્ઠિઓ પણ છે. સંપૂર્ણ અને જોધપુર જિલ્લામાં ઝડપી , રાજ્યમાં શરાબબંધી કરવાની પ્રવાસ કરી લેકેને ભાષણ, દૃષ્ટિએ કેટલાય મહત્ત્વના ઠરાવ ચિત્ર, ચલચિત્ર, ભાવ ગીતે પસાર કરી સરકારને મોકલવામાં આવ્યા. વગેરે દ્વારા નશા સેવનના માઠાં આપવા માટે લાડનું, શિવગંજ પરિણામો બતાવ્યા. પરિણામે આપવા માટે લાડનું, શિવગંજ ચોટન : રૂ. ૧ લાખના હજાર લોકોએ નશા-સેવન ન અને જોધપુરમાં શિબિર યોજ- ખર્ચે થનાર જૈન મંદિરન નિર્માણ ક વાની પ્રતિજ્ઞા લીધી. નશાબંધી વામાં આવી. સંસાયટી તરફથી કાર્ય ચાલુ છે. ત્રણ દેરા સર ૦ વર્ધમાન પાઠશાળા યાત્રા સંઘ Nહતા IMAહ્માદ્વિર્તી વિશોખીર્થે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર્યા, કન્યા શિબિર લેકેએ તેમાં ભાગ લીધે હતે. જોશીએ વિદ્યાલયને શીલાન્યાસ રથયાત્રા થવાના શહેરના મુખ્ય બજારમાં બે સ્થળે કર્યો હતે. આ માટે શ્રી ઘેવરજોધપુર : ૧૩ થી ૧૭ નવે - રથયાત્રામાં ભાગ લેનાર તમામને ચન્દ કાનૂનગે અને શ્રી પારસમલ અર ચાર દિવસ સુધી જોધપુર- * મીઠાઈ વહેંચી સ્વાગત કરાયું કાનાજીએ રૂા. એકેક લાખનું દાન વાસીઓએ ઉલ્લાસથી નિર્વાણ જોધપુર : પૂજ્ય સાધ્વીજી આપ્યું છે. મહોત્સવ ઉજવ્ય. ૧૩મીએ નિર્માલાશ્રીજી મહારાજની નિશ્રા- જાવદઃ અત્રે ૧૬ ફેબ્રુઆરીશહેરના વિવિધ ધિ દસ વિભાગેમાંથી શી માં શ્રી રબાગ પાર્શ્વનાથ જૈન થી ૨૪ ફેબ્રુઆરી ૭૪ સુધી પ્રભાતફેરીઓ નીકળી. તેમાં તીર્થમાં ૨૬ મે ૭૪ થી ૧૬ જુન 15 પંચકલ્યાણક પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ પાંચેક હજારથી વધુ લોકોએ ભાગ ૧૯૭૪ સુધી શ્રી સંસ્કાર અશ્વ ઉજવાયે હતે. કલ્યાણકોના લીધે. દિગંબર જૈન મંદિરમાં યન સત્ર(કન્યા શિબિરો યોજાયું. - દ નાટ્યરૂપે બતાવાયા. સમજૈન ધ્વજવંદન કરાયું. એ પ્રસંગે આ સત્રનું સંચાલન કુમારી વસરણની રચના અને દિવ્ય ધ્વનિતમામ સંપ્રદાયના પૂજ્ય સાધુ- પન્નાબહેન પી. શાહે કહ્યું. નું આયોજન તેનાં વિશિષ્ઠ અંગે સાધ્વી ભગવંતોએ પ્રેરક પ્રવચને હતા. વિશ્વ મિશને કેન્દ્ર ઋષભ દેવ તરફથી શ્રી શ્રેષ્ઠીલાલજીની ૧૪ નવેમ્બરે રાજસ્થાનની અધ્યક્ષતામાં અહિંસા સંમેલન વડી અદાલતના વડા ન્યાયમૂર્તિ મળ્યું હતું. શ્રી બી. પી. બેરીની અતિથિ જેતારણઃ અહીં મહાવીર વિશેષતામાં તેમજ શ્રી નરેન્દ્રકુમાર સત્રમાં તમમાં ફિરકા અને સમાજની ૧૪ સભ્યની રચના સાંઘીની અધ્યક્ષતામાં ઘટાઘર ગચ્છની કેલેજીયન યુવતિઓ કરવામાં આવી. તથા એક વ્યાયામ મેદાનમાં વિશાળ જાહેરસભા મળી સહિત જૈનેતર કન્યાઓએ પણ શાળ પણ સ્થાપવામાં આવી. તેમાં ન્યાયમૂતિઓ, સંસદસ, ભાગ લીધો હતે. કુલ ૧૭૦ જસેલઃ અત્રે મીડલ સ્કૂલ ધારાસભ્ય, ઉપકુલપતિશ્રી વિ.વિ. કન્યાઓએ સાધ્વીજીશ્રીની અમૃત ઊભી કરવા માટે શ્રી પુખરાજ નગર સહિત શહેરના અનેક વાણીને લાભ લીધે. આગેવાન જૈન-જૈનેતરેએ હાજરી બેહરાએ પોતાના કુટુંબીજને જોધપુર : જોધપુર સરદાર આપી હતી. સભામાં સાત હજારથી વિદ્યાલયની શિક્ષણ સમિતિએ તરફથી માતબર રકમનું દાન વધુ માણસેની મેદની હતી. આપ્યું. શ્રી બેહરા નિર્મિત સ્કુલનું સરદાર ઉચ્ચ માધ્યમિક વિદ્યાલય નામ શાહ ડિરેમલ નેનમલજી - ૧૭મી નવેમ્બરે શ્રી ભરૂબાગ ના ૨મત મેદાનમાં “મહાવીર - બોહરા રાજકિય ઉચ્ચ પ્રાથમિક પાર્શ્વનાથ તીર્થથી પાંચ માઈલ સ્ટેડિયમ બનાવવાનો નિર્ણય લાંબી ભવ્ય રથયાત્રા નીકળી હતી. કર્યો છે. આ માટે એક સમિતિની પાઠશાળા ૨હેરી અત્રે ભગવાન - મહાવીર પરબનું પણ નિર્માણ થયું. સવારના ૧૧ વાગે શરૂ થયેલ આ રચના પણ કરાઈ છે. રથયાત્રા ઠેઠ સાંજના પૂરી થઈ આ ઉપરાંત અત્રે રૂ. બાવીસ હતી. હાથી, ઘેડા, રથ, ટ્રેકટર લાખના ખર્ચે ‘મહાવીર બાલિકા વગેરેથી રથયાત્રા વધુ ભવ્ય બની ઉચ્ચ વિદ્યાલયનું નિર્માણ પણ હતી. અને ૧૨ હજારથી વધુ ચાલું છે. મુખ્યપ્રધાન શ્રી હરિદેવ સંમેલન ૨૭૭ કા ઉ પકા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કેશરિયાજી : નિવણત્સવ શુભારંભ ચતુર્વિધ સંઘની ઉપ- રૂ. ૬૫ હજારના ખર્ચની સમિતિ રાષભદેવની એક બેઠક સ્થિતિમાં સાધુ–સાદવીઓના પ્રવ- વિવિધ એજના ઘડાઈ. તેમાં કેટા તા. ૨૧-૩-૭૪ના મળતા, શ્રી ચને અને વિદ્વાન શ્રાવકના ડીવીઝનમાં જૈન વસ્તી ગણતરી, કેશરિયાજીમાં ચંદ્રગીરી પહાડ ભાષણોથી તા. ૧૩ નવેમ્બરે કેટા ડીવીઝનની જૈન ડીરેકટરી, ઉપર ૪૦ ફૂટ ઊંચે ભ૦ મહાવીર થયે. બીજે દિવસે ભગવાન મહા- સેમિનાર, કવિ સંમેલન આદિને કીર્તિસ્થંભ નિર્માણ કરવાને વરને જય-જયકાર કરતી પ્રભા- સમાવેશ થાય છે. નિર્ણય લેવામાં આવેલ. તેમ જ શ્રી કેશરિયાજી મંદિર પાસેની ૧૭-૧૧-૭૪ના ભવ્ય રથપર યાત્રા નીકળી. ૧૯મીએ જ્ઞાનતીથરક્ષા કમિટીથી ઓફિસનું . નવનિર્માણ કરી “ભ૦ મહાવીર તફેરી શહેરના વિભિન્ન લત્તાઓ 5. પ્રદર્શન યોજાયું. ૨મીએ ભાવી સંકલ્પ ઉપસ હાર ગોષ્ઠીનું આયેભવન' નામ આપવાનું અને તેમાં માં ફરી જન થયું. ધર્મશાળા, પુસ્તકાલય અને ધમ કેટા નિર્વાણ કલ્યાણકદિને "" " પ્રચાર કેન્દ્રની સ્થાપના કરવાનું તેમજ જન્મકલ્યાણક દિને રેશની પાલી : મહાવીર સમાજ નક્કી કરવામાં આવેલ. થઈ. ૧૩-૧૧-૭૪થી ૪-૧૧-૭૫ વ્યાયામશાળાનું ઉદ્દઘાટન પ્રસિદ્ધ બિકાનેરઃ જિલ્લા સમિતિ સુધી ક્ષેત્રીય સમિતિના કાર્યાલયમાં ઉદ્યોગપતિ શ્રી ઘેવરચંદજી કાનૂન તરફથી જાનાર કાર્યક્રમને જેન ભજન ધુન થતી રહી ગાના હાથે થયું. જિનેશ્વર દેવની આજ્ઞાના પાલનમાં જ ધર્મ છે ઝવેરી એન્ડ સન્સ ૦ ૧૪૮, પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ. 0 મુંબઈ-૪૦૦-૦૦ર ઝવેરી એન્ડ સન્સ (એજન્સીઝ) ૦ ૧૧૦૯ સંઘવી ચેમ્બર, ૦ ૨મકહા માર્કેટ પાસે 0 ચાનકાર નાકા. અમદાવાદ ટ્રેડ લિક્સ ૦ ૬૨, પેરડ રોડ ૦ નાલંદા, બી. ૩૪મુંબઈ-૨૬ જો કે ક રપળ, ૧૮ નિર્માણમાં ૩i - '' Dil --- Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪ વીર નિર્વાણુ સાધના સમિતિ ૪ શ્રી મહાવીર પ્રચાર સંઘ નિવણસવના અવસર પર આચાર્યશ્રી હસ્તીમલજી મની પ્રેરણાથી સમ્યજ્ઞાન પ્રસારક મંડળના તવાવધાનમાં ગઠિત અ. ભા. વીર નિર્વાણુ સાધના સમિતિ દ્વારા તા. ૨૬-૧૧-૭૪ના સવાઈ માધેપુરમાં શ્રી મહાવીર ધર્મ પ્રચાર સંઘની ' સ્થાપના કરવામાં આવી. તેનું કેન્દ્રિય કાર્યાલય જયપુર અને પ્રધાન કાર્યાલય જોધપુરમાં છે. તેના ઉદ્દે નીચે પ્રમાણે તપ અને ૩. સામાયિક સંધ અને સ્વાધ્યાય સંધની પ્રવૃત્તિઓ વધારવા તે તે સ્થાનમાં આવા સંઘનું ગઠન કરવું. ત્યાગની ઝુંબેશ ૧. દેશના જુદા જુદા પ્રાંતમાં જેનઘરનું સર્વેક્ષણ કરવું અને ત્યાંની વિશિષ્ટ વ્યક્તિઓની યાદી બનાવવી, ૪. ધાર્મિક શિક્ષણ હેતુ. ધાર્મિક પાઠશાળા ખોલવી અને ધાર્મિક શિબિરનું આયોજન કરવું. ૫. સામાજિક કુરિવાજો અને વ્યસનના નિવારણ માટે પ્રયત્ન કરવા. ૨, આ ક્ષેત્રોમાં પ્રવૃત્તમાન ધાર્મિક અને સામાજિક ગતિવિધિઓની જાણકારી એકત્રિત કરવી. 5. મુખ્ય તિથિઓ પર સ્થાનીય કતલખાના બંધ રખાવવા. અને તેનું ધ્યાન રાખવા જીવદયા સમિતિની રચના કરવી. અનેક ૭. ધાર્મિક સાહિત્ય, ઉપકરણ આદિ મળે તે માટેની ગ્યવસ્થા કરવી. ૯. સાધર્મિવાત્સલ્ય સેવા હેતું કાર્ય કરવા અને સમાજના અસમર્થ ભાઈ-બહેનની યોગ્ય સહાયતા માટે પ્રબંધ કરો. ૧૦, બીજા એવા બધા કાર્ય કરવા જે ધર્મ પ્રવૃત્તિઓ વધારવામાં સહાયક હોય. સમિતિના પ્રચાર પ્રયાસથી અત્યાર સુધીમાં ૪૯૨ બ્રહ્મચારી, ૧૪૪ સ્વાધ્યાયી શ્રાવક, ૧૨૦ બારવતી, ૪૧૩ અહિંસા પ્રેમી, ૨૮૮ દહેજ પ્રથા વિરોધી અને ર૯૦ સામુહિક રાત્રિભોજન ત્યાગી બન્યા છે. અને હજી આ કાર્યક્રમને અમલ અને પ્રચાર ચાલુ જ છે. આ સમિતિના ઉપક્રમે ધમ પ્રચાર યાત્રા સંઘે ઉદયપુર જિલ્લાના વિવિધ ગામોમાં ૧૫ દિવસની યાત્રા કરી વ્યસન ત્યાગને પ્રચાર કર્યો. ] વ્યક્તિએ લીધેલ ૮. ધર્મ સ્થાને સુચારૂ રૂપથી વ્યસ્થિત રાખવાને પ્રબંધ કરે. બાર વતની : સ્વાદયાયની અને જે દહેજ પ્રથા વિરોધની પ્રતીક્ષા " : ૨૯ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કેટાઃ અત્રે રમેથી ૮ જુન શિબિરમાં સન્મતિ શાળાકેટાના મહાવીરના જીવન પર છાયાચિત્ર ૫ સુધી ૧૦ દિવસની જૈનદર્શન બાળકેએ, પંડિત કેશવકુમારજી રજુ કર્યું. શિક્ષણ--પ્રશિક્ષણ શિબિર યોજાઈ. જાહના નાગપુર)ના નિદર્શન તળે શિબિરમાં પ્રશિક્ષણ કક્ષા, ૨ પ્રૌઢ મહાવીરદર્શન પર નાટિકા ભજવી. કેટાઃ અત્રેના જૈન ઔષધાશિક્ષણ કક્ષા, ૨ મહિલા શિક્ષણ કેટાના શ્રી વીર યુવા મંડળે લયમાં ૧૩ નવેમ્બરના રોજ કક્ષા અને ૧૪ બાલ શિક્ષણ કક્ષા દેવપૂજાથી મહોત્સવનો પ્રારંભ શહેરના વિવિધ ભાગોમાં યોજાઈ જાલોર : ઈતિહાસત્તા થયે. નિર્વાણ મોદક સમારોહ પંન્યાસ શ્રી કલ્યાણવિજયજી મનાવા અને નિર્વાણ અર્થે શ્રી કાનજીસ્વામીના પ્રવ- | ગણિર્થની પ્રેરણાથી મુનિરાજશ્રી ચડાવાયે. ચને આ શિબિરમાં થયા. આ સૌભાગ્યવિજયજી મહારાજ તથા કેટા : નિર્વાણ મહોત્સવ શિબિરમાં ૧૫૦૦થી વધુ શિબિર | મુનિશ્રી મુક્તિવિજયજી મહારા- સમિતિ તરફથી સિનેમાઘરોમાં થીઓએ ભાગ લીધે. શિબિરમાં | જની નિશ્રામાં અહીંના શ્રીસંઘે સ્લાઈડ બતાવવામાં આવી. શહેર“મહાવીરનું જીવન અને દર્શને | દેરાસરની સામે કીર્તિસ્થંભ માં મેટા હોર્ડિંગ્સ મુકવામાં પર વ્યાખ્યાનમાળા યોજાઈ હતી. | નિમર્ણિ કરવાનું નકકી કરેલ છે. આવ્યા. શા હ ઝવેરચંદ ભુરા ભાઈ ઝવેરી ભગવાન શ્રી મહાવીરના ર૫૦૦ નિર્વાણ કલ્યાણક નિમિત્તે રજૂ કરે છે ચાંદીના સિક્કા વિકા900g - દ SHRI સિવર મ્યુઝિયમ , नमो अरिहंतापान निदाणं, नमी आयस्थिाण नमो उपल्याचा नमो लोए सथ्य साहूणा एसो पंच मुफ्फारी, सध्य पावप्पागोसतो, मंगलाण चसम्पलिं पडमंटचड़ मगलं अचोर्यका સ્થાપના : ૧૯૧૬ hી જ વિક્રેતાઃ રર કેરેટ સોનાના દાગીના અને ભેટ આપવા લાયક ચાંદીના | લેમન સેટ | ડીનર સેટ | સ્વીટ ડીશ D કાસકેટ | ફુલસેટ અને એક્ષપોર્ટ માટેની સેંકડે વેરાઈટીઝ. [ અમે સારા ભાવે સેના-ચાંદીના જૂનાં ઘરેણું પણ ખરીદીએ છીએ ] ૨૨૯, શેખ મેમન સ્ટ્રીટ, ઝવેરી બજાર, મુંબઈ-૨. ફે ? ૩૨૬૧૩૦ ૧૮૦ . S, PALACCASI માહિબિશોર્ડે છે ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - કાનડ : ચાર ફિરકાની શરૂના અને વર્ષની સમાપ્તિના : લાઇનમાં જેનસમિતિ રચાઈ. રથયાત્રાને વિરાટ ૩-૩ દિવ [એમ કુલ છ દિવસ) વરઘોડો નીકળે. ધર્મચક્રના રાજ્યમાં દારૂના વેચાણ પર પ્રતિ- - વિશ્વ ભારતી આગમન પ્રસંગે ભવ્ય સ્વાગત બંધ રહેશે અને પશુ-વધ પણ કરવામાં આવ્યું. આવરીમાતાજી નહિ થાય. લાડનં: ૮ ડીસેમ્બરે જામાં પશુબલિ નિષેધ કાર્યક્રમમાં તન- જૈન વિશ્વભારતીના ઉદ્દઘાટન યેલ દીક્ષા દિવસ સમારોહમાં મત ધનથી સહયોગ આપી સફળતા સમારેહ પ્રસંગે શ્રી વૈદે ઘેષણ સાધ્વી શ્રી રત્નકુમારીજીએ પ્રેરક મળી. વર્ષ દરમ્યાન અનેક ઝઘડા કરી હતી ૨૪મી માર્ચ ૭પ ના પ્રવચન કર્યું હતું. સમારેહનો દૂર થયા. પ્રારંભ સ્થાનિક પરમાર્થિક શિક્ષણ કાનડ : શ્રી વિપિનચંદ્રના ઉપરાષ્ટ્રપતિ શ્રી બી. ડી. જdીએ સંસ્થાની મુમુક્ષ કન્યાઓના ભાવસંજન હેઠળ ચારેય સંપ્રદાયે સંસ્થાનું ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. ગીતથી થયો હતો. 1 ની અહિંસા સમિતિની રચના - ઘારાવ (મુછાળા મહા- સાંવતરાજજીએ વિદ્યાથીઓ, થઈ. સમિતિના પ્રયાસથી દશેરા થી દીરા વીર): મુનિપ્રવર શ્રી વલ્લભ- ગરીબ, મધ્યમવર્ગના લોકપર થતા પશુ બલિદાન બંધ દત્તવિજયજી મ.ની પ્રેરણાથી જૈન-જૈનેતરને-સારી એવી રખાયા. ૧૫મીએ ૨૫૦૦ સામાયિક શ્રી સંઘ મુછાળા મહાવીર ઉચ્ચ સહાયતા કરી. થયા. મહાસતીજી જ્ઞાનકુંવરજીએ વિદ્યાલયની સ્થાપના કરી છે જેમાં મુનિશ્રી મહાયશવિજયજી પ્રવચન આપ્યું. ૬ થી ૧૦ ધોરણે ચાલે છે. શ્રી તથા મુનિશ્રી ધુરંધરવિજયજી - કાનેડઃ જવાહર વિદ્યાપીઠ કનકરાજજી સાર્વતરાજજી તરફથી મની નિશ્રામાં વિ. સં. ૨૦૩૧ના જીત પ્રભાતફેરીમાં સ્થાનિક રૂ. દેઢ લાખના ખર્ચે પ્રાથમિક બેસતા વર્ષથી ત્રણ દિવસને જૈન ગુરુકુળના વિદ્યાથીઓ તેમજ સ્કુલ બંધાવાનું શરૂ થયેલ છે. મહોત્સવ છટૂ-અટ્ટમ, સાધમિકશહેરના લે કેએ પણ ભાગ લીધો. તેમ જ એના માતુશ્રી તથા વાત્સલ્ય વગેરે પૂર્વક ઉજવાય. બપોરે અહિંસા પ્રસાર સમિતિ કન્યાશાળા શરૂ કરવાનો નિર્ણય – તરફથી રથયાત્રા નીકળી. રાતે લેવાયે છે. મૂછાળા મહાવીર પંડિત શ્રી ઉદયચંદ જૈનની અધ્ય- નિર્વાણ મહત્સવની પૂર્ણ ક્ષતામાં સાર્વજનિક મંડળ “વિષસે હતિની યાદગીરીરૂપે ભેજનશાળાનું મુનિશ્રી પ્રીતવિજયજી મહાઅમૃત કી ઔર” અને “નયા ઉદ્દઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું. રાજ તથા મુનિશ્રી તરૂણવિજયજી જમાના” લઘુનાટિકાઓ ભજવી. મુછાળા મહાવીર ઉચ્ચ મહારાજની નિશ્રામાં વિણ સંવને લાડનૂ : રાજસ્થાનના નાણાં વિદ્યાલયમાં ભગવાન મહાવીર અનુલક્ષી, આ વદ પ્રધાન શ્રી ચન્દનમલ વૈદે જાહેરાત સ્વામીન એ ઇલપેન્ટ ફેટે શા. આઠમથી વદ અમાસ સુધી ભભુતમલજી જસરાજજી તરફથી કરી હતી કે રાજ્ય સરકારે ભગ અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ ઉજવાયે. છઠ્ઠ મૂકવામાં આવ્યું. શા. ચેતરાજજી અઠ્ઠમની આરાધના થઈ. આ વાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ -૧ સુદં ૧૦ને શા. પુખરાજજી જસમહોત્સવની પુનિત સ્મૃતિમાં આ મહાવીર રાજજી તરફથી નાણ મંડાવી વર્ષને શાં.તે વર્ષના રૂપમાં ઉજ બ્રહ્મચર્ય આદિ વ્રત-નિયમ વવાનો નિર્ણય કર્યો છે. | ઉચ્ચ વિદ્યાલય ઘણએ ઉરચાર્યા. તે જ દિવસે તેમણે એ પણ કહ્યું કે વર્ષની પુદગલ સિરાવવાની કિયા થઈ II Rછે, . છે ૧૮૧ મ જિન જિનિક જ Sિભાતીગ 3ge IME Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મદનગંજ કિશનગઢ) : માલવાડા : આચાર્ય શ્રી આઝાદીની ર૭મી વર્ષગાંઠના દિવસે લાક્ષણિક રાજેન્દ્રસૂરિજી મહારાજની નિશ્રાભગવાન મહાવીર નિવણિત્સવ ઉજવણી માં પૂજા, રથયાત્રા, છઠ્ઠને તપ કાર્યક્રમના એક ભાગરૂપે નગર વગેરે કાર્યક્રમો કરીને અત્રેના પાલિકાના પ્રશાસક શ્રી યોગેશચંદ્ર જાવરમાઈન્સ : ઉદયપુરથી શ્રી સંઘે નિર્વાણ કલ્યાણકની તપલલેએ “મહાવીર ઉદ્યાન અને ગુજર કીમીટર દૂર અરવલીની ઉપાસના કરી. ત્રણ દિવસ કતલશીલાન્યાસ કર્યો હતે. ઉદ્યાનનાં | પહાડિયામાં આવેલા આ ગામના ખાના બંધ રહ્યા હતા. મધ્યમમાં જૈન ધર્મચક્ર મૂકવાની | કર્મચારીઓએ અત્યંત લાક્ષણિક માલવાડા : આચ ચ શ્રી ચેજના છે. શીલાન્યાસ સમારોહ | ઢબે નિર્વાણ મહત્સવ ઉજળે. | વિજયરાજેન્દ્રસૂરિજીની નિશ્રામાં નું અધ્યક્ષસ્થાને શ્રી મૂળચંદજી આ કર્મચારીઓએ મહે! જિનમંદિરને જીર્ણોદ્ધાર કરાયે. લુહાડિયાએ સંભાળ્યું હતું. ત્સવની ઉજવણી માટે પિતાના માગસર સુદ ૨ ના મટે વરઘેડ - મંડાવલી : ૧૨ થી ૧૪ | પગારના દસ ટકા રકમ દાનમાં | કાઢવામાં આવ્યું હતું. આ નવેમ્બર "૭૪ ત્રણ દિવસ સુધી આપી. તેઓએ સાર્વજનિક ઉપરાંત ગરીબેને અન્નદાન અને જૈન મંદિરમાં પૂજા અને રેશની | પરબ અને જેને પ્રતીકનું નિર્માણ પશુઓને ઘાસચારો આપવામાં થઈ. પ્રવચને થયાં. “અમીત કર્યું. બોડૅ પર મહાવીર વાણું આવ્યું હતું. નૂતન ઉપાશ્રયનું કુમાર' નાટક ભજવાયું. | મૂકાઈ. નિબંધ સ્પર્ધા પણ કામ સાત વર્ષથી રભે પડયું માંડવલા : મહાવીર જૈન યોજાઈ હતી. હતું તે વ્યવસ્થિત કરાયું. સભાના પ્રાંગણમાં સંસ્થાના પ્રમુખશ્રી હીરાચંદજી જેને મગરઃ પૂજ્ય આચાર્યશ્રી ધ્વજ ફરકાવ્ય. શ્રી અરુણ લબ્ધિચંદ્રસૂરિજી મહારાજ કુમાર દુગડની અધ્યક્ષતામાં આદિની નિશ્રામાં “ભગવાન જન્મ કલ્યાણક દિને મળેલ નગરજનોએ મહાવીર સિલાઈ મહાવીર સૈન્યનું પ્રકાશન, કવિ સભામાં પ્રવચને, ભજને વગેરેરકુલની સ્થાપના કરી. આ માટે છે સમેલન અને ગુણાનુવાદ સભા ના વિવિધ કાર્યક્રમ થયા. અન્ય દાન ઉપરાંત પંજાબ સરકાર વગેરે કાર્યક્રમનું આયોજન મેગા : મહાસતી શ્રી તરફી પણ રૂ. ૫૦૦નું દાન થયું. સીતાજી મહારાજની પ્રેરણાથી મળ્યું હતું. માસર : નિર્વાણ દિવસે શહેરના તમામ મુખ્ય મહેલ્લાવિષયના સ્વરૂપને બરાબર જાણે છે તે સંસારને એમાં રથયાત્રા કરી અને વિનોદ બરાબર જાણે છે અને જે વિષયોનું સ્વરૂપ નથી ભવનમાં જાહેરસભામાં ફેરવાઈ જાણતો તે સંસારનું સવરૂપ પણ નથી જાણતા. ગઈ. આ અગાઉ જૈન વજારોપણ સુરેશ ચંદ્ર રી ખ વ ચંદ શા હ અને આરતી થયા. ૧૪મીએ સવારે ગૌતમ સ્મૃતિ દિવસ ૭૬-એફ, મરીનડ્રાઈવ, “પચાસર, બ્લોક નં. ૬. ઉજવ્યું. તેરાપંથ કિશોર મંડળના મુંબઈ-૪૦૦-૦૨૦, મંત્રી શ્રી વછરાજ પટવારીએ ફેન : ૨૯ ૩૧ ૨૭ કવિતાગાયન કર્યું. રાતે ગૌતમ સ્વામી સંબંધી પ્રવચને થયા. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તું આલંબન મુજ પ્યારો રે.... ગિરુઆ રે ગુણ તુમ તણા, શ્રી વમાન જિનરાયા રે; સુણતાં શ્રવણે અસી ઝરે, મ્હારી નિમ ળ થાયે કાયા રે. ગિરુઆ હૈ ગુણુ તુમ તણું.... Jain Educationa International તુમ ગુણુ ગગાજળે, હુ લીને નિમળ થાઉ છું, અવર ન ધંધા આદરુ" નિશદિન તારા ગુણ ગાઉ` રેક ગિરુઆ ૨ ગુણુ તુમ તણા... ઝીયા જે ગંગાજળે, તે છીલ્લર જળ નવિ પેસે ૨, માલતિ ફુલે માચિા, તે ખાવળ જઈ નિષે બેસે. રે; ગિરુઆ હૈ ગુણુ તુમ તણુા... એક અમૈ તુમ ગુણ ગાશું, રંગે ાગ્યા તે વળી માચ્યા રે, તે કેમ પરસુર માદરે? જે પરનારી વશ શમ્યા રે; બિરુઆ હૈ ગુજી તુમ તણા... તું ગતિ તું મતિ આશરેશ, તું આલેખન સુજ પ્યારી રે, વાચક શ કંઠે માહી, તું જીવજીવન આધારે ૨ ગિરુઆ ૨ ગુણ તુમ તણુા... શ્રી વૃજલાલ રતિલાલ શાહ પ્રમુખ શ્રી કાંદિવલી જૈન શ્વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક સંઘ D ભૂલાભાઈ દેસાઈ રોડ, — કાંદિવલી ( વેસ્ટ ) સુ'બઇ-૪૦૩-૦૬૭ For Personal and Private Use Only Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મે કલસર ઃ ભ. મહાવીરના ઉપદેશે અને જૈન પ્રતીક તથા ઉપદેશો અને જૈન પ્રતીક તથા શાસન પ્રભાવેકાનં બિરૂદ જૈન શિલ્પકલા દર્શાવતે ભવ્ય મહાવીર સ્થંભ રૂા. ૩૦ હજારના કરીને કન્યા શિબિરનું આયોજન ૩-૧૦-૭૫ સુધીને અષ્ટાદ્વિકા ખર્ચે અહી બધાનાર છે. કરી તેઓશ્રીએ રાજસ્થાની બહેન મહોત્સવ શાંતિસ્નાત્ર સાથે ઠાઠથી મરના શ્રીમતી સુધા બંસ- નાના નૈતિક જીવનઘડતરમાં મનાવવામાં આવ્યા છે. લની અધ્યક્ષતામાં મહિલા સંમેલન મહત્ત્વનો ભાગ ભજવ્યું. નેહરઃ જિલ્લાધીશે “મહામળ્યું. અત્રે માનસ્તંભ, મહાવીર તેઓશ્રીની શાસન સેવાઓને વીર પાક ને શીલાન્યાસ કર્યો. પુસ્તકાલય, મહાવીર કીર્તિસ્તંભ ધ્યાનમાં લઈ “શાસન-પ્રભાવિકની આ અગાઉ નગરપાલિકાના આદિ નિર્માણ કાર્યો થયાં છે. પદવીથી વિભૂષિત કરાયા. “મહાવીર સૂચના કેન્દ્રને શીલા- નાગૌર ઃ પૂજય સાધ્વીજી નાગૌરઃ શાસનદીપિકા સાધ્વી ન્યાસ થયો હતે. નિર્માલાશ્રીજી મહારાજ એમ. એ. શ્રી નિર્મલા શ્રીજી મહારાજની નિવાઈઃ ભગવાનના જીવન સાહિત્યરત્નની પ્રેરક વાણીથી નિશ્રામાં કુમારી પન્નાબેન પારસ- ચરિત્ર અંગે અત્રે વક્તત્વસ્પર્ધા રાજસ્થાનમાં અનેકવિધ ધમ. કાન્ત શાહે શતાબ્દીના ઉપલક્ષમાં યોજાઈ હતી. નિર્વાણ મહોત્સવ પ્રભાવનાના કાર્યો થયાં. ખાસ ૬૦ ઉપવાસની અપ્રમત્ત તપસ્યા સામતિ તરફથી પ્ર ૬. ઉપવાસની અપ્રમત્ત તપસ્યા સામતિ તરફથી પ્રથમ ત્રણ વિજેતાનિવિદને પૂર્ણ કરી. સાધના દર- એને પુરસ્કાર અપાયા હતા. મિયાન તેમના મસ્તક પર ઘણી નાકોડાજી તીથ : અત્રે ધમનું વાર કેસર બાદલું મ ણેક અને અનેકવિધ નિર્માણ યોજનાઓ મૂળ પન્નાની અલૌકિક વર્ષા થતી હતી. બની. તેમાં ભગવાન મહાવીર વિનય ઉપવાસના પારણે તપસ્વિની કેલેની, મહાવીર ભવન, મહાવીર પન્નાબહેને ચાર અભિગ્રહ લીધા શીલાલેખ તેમજ જૈન ધર્મચકની હતા. કલકત્તાથી આવેલા સ્થાપના આદિને સમાવેશ થાય તેમને ફઈબા હીરાબેન એન. છે. ૬ શાહના હસ્તે તેમણે પારણુ કર્યા. પીપાડશડર : તા. ૧૩ના રે નાગૌર સંઘે તેમને અભિનંદન નિર્વાણ દિવસે પ્રભાતફેરી નીકળી. મરચન્ટસ એન્ડ પત્ર અર્પણ કર્યો હતે. ૧૭મીએ રથયાત્રા શહેરમાં ફરી. કમીશન એજન્ટસ નેવી ભ૦ મહાવીરસ્વામી- ૨૪મીએ શ્રી પુનમચંદજી વ્યાસની. ૨૦૮, સેમ્યુઅલ સ્ટ્રીટ, ના ર૫૦૦માં નિર્વાણ કલ્યાણક અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા મળી. વર્ષ નિમિત્તે તથા પર્યુષણમાં સભાના મુખ્ય અતિથિ વિશેષ અલંકાર બિલ્ડીંગ, ત્રીજે માળે, થયેલ તપારાધનની અનમેદનાથે જોધપુર હાઈકોર્ટના ન્યાયમૂતિ આ. શ્રી વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વર- શ્રી સોહનલાલ મોદી અને મુખ્ય મુંબઈ-૩, 3 છ મન શિષ્યરત્ન મુનિશ્રી વકતા જોધપુર વિશ્વવિદ્યાલયના રે ૩૪૧૭૭૩ : કેનઃ ૫૮૩ર૪૪ હું પુણ્યદયવિજયજી મ. તથા મુનિ પ્રોફેસર શ્રી અમૃતલાલ ગાંધી * 3 શ્રી વિમલપ્રવિજયજી મ.ની હતા. શ્રી મેહમ્મદ સાદિક વગેરે ~~~~~~~~~~~ નિશ્રામાં, તા. ૨૬-૪-૭૫થી તા. એ પણ પ્રવચને કરેલ. બબ્બે ટ્રેડર્સ (CALT & થર કાપીસ ૨ ૨૮૬ ] MA VIKI SAMwitતાવિરોuse AS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = 8 8 જ છે. પરાગ . આદધીગ્રી કહે, શુ દ્ધ પહાડી : સપ્ટેબરથી ૨૬ સપ્ટેમ્બર સુધી રાજપ્રભાશ્રીજી આદિની પ્રેરણાથી કે સ્થાન સરકારના સહયોગથી એક નેત્ર ચિકિત્સા શિબિર ચૈત્ર સુદ ૧૩ના વિશાળ જાહેર- ૨ યોજાઈ હતી. જેમાં આંખમાં ૩૪ ઓપરેશન, ૨૩૧ સભા તેમજ આચાર્યશ્રી વિજય આંખના રેગી, ૨૦ દાંતના દર્દી, ૧૧અન્ય દદીઓ પ્રસન્નચંદ્રસૂરિજી મહારાજની 8 ૪૦ અન્ય ઓપરેશને અને ૨૧ મહિલાઓની સારવાર નિશ્રામાં નવ નિમિત મહાવીર- I કરવામાં આવી હતી. નગરમાં, પ્રતિમાજી પ્રવેશ, 8 વિશાળ શોભાયાત્રા, વિવિધ 8 તમામ દરદીઓને મફત દુધ-ખોરાક આપવામાં પૂજને અનુષ્ઠાન વગેરેની ચાદ- આવ્યો હતો. જૈન મહિલા સમાજ દ્વારા મફત ચશ્મા ગાર ઉજવણી પૂર્વક ચતુર્વિધ છે આપવામાં આવ્યા હતા. સંઘની મોટી ઉપસ્થિતિમાં પ્રતિષ્ઠા આ મહોત્સવ ઉજવાયે. રાતે બાલિકા મંડળે. ભગવાન રેહ જાયે હતું. આ પ્રસંગે સંબંધી સંવાદ કાર્યક્રમ આપે બ્રહ્મચારી શ્રી સન્મતિશીલ પાલી : જિલ્લાના બાલી હતે. પ્રાસંગિક પ્રવચન કર્યું હતું પંચાયત ક્ષેત્રમાં જનહિતાર્થે અને શાંતાકુમારીબહેને દારૂ, લગભગ રૂા. ૨૫ લાખ ખર્ચવાની નાડેલ : આચાર્ય શ્રી , માંસના વ્યસન છોડવાને અનુજના ઘડાઈ જિલ્લામાં દસેક સુશિલસુરિજી મહારાજની નિશ્રા- રાધ કર્યો હતે. આયુર્વેદ હોસ્પીટલ ખેલવાનું માં દશ દિવસને શ્રી જિનેન્દ્ર રાજ્ય સરકારે નક્કી કર્યું છે. ભક્તિ મહોત્સવ યેજીને નિર્વા રાનીવાડા મુનિશ્રી અમિત Bોત્સવ ઉજવાયે. દશે દિવસ ચંદ્રવિજયજી મહારાજ આદિ પુરણગામ: શ્રી જિનમંદિર ભગવાનના જીવન પ્રસંગેની ઠાણની નિશ્રામાં ભગવાનને ને જીર્ણોદ્ધાર કરવામાં આવે ચલચિત્ર રચના પ્રદર્શિત કરાઈ જન્મકલ્યાણક દશાહિનકા મહેબે જિનબિંબની અને મણીભટ્ટજી ત્સવથી ઉજવાયે. તથા ચકેશ્વરીદેવી અને વજાદંડની પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી. ૨૫ લાખની યોજના રાછેડ: આ૦ શ્રી વિજ્ય હિમાચલસુરિજી મ. આદિની રેલમગર : તાલુકા સ્તર પર ૧૩ થી ૨૦ નવેમ્બર સુધી પ્રભાત- - 2ષભદેવઃ ઉદયપુર ડીવીઝન નિશ્રામાં અત્રે વિવિધ ધર્મારાધના સાનંદ થઈ. ભ. મહાવીર વિષ્ણુ ફેરી, જૈનધ્વજ વંદન સહિત વિભાગીય સમિતિ તાલુકા સરકાર કલ્યાણક મહોત્સવ સુંદર રીતે વિવિધ કાર્યક્રમ યોજાયા હતા. ના ૨૧ ગામોમાં ૧૩ થી ૧૫ ઉજવવામાં આવેલ. હાથ આદિ સાતેય દિવસ શહેરના વિવિધ નવેમ્બર ૭૪ સુધી ત્રણ દિવસીય મહોલ્લાઓમાં સાધ્વીજી શ્રી કાર્યક્રમે જાયા હતા. ૧૭મીએ પૂર્વક ભવ્ય વરઘોડે ચઢે 1. ગુણસુન્દરશ્રીજીના પ્રવચને થયા જૈન પ્રતિનિધિનું સંમેલન સિ દા ર શહ૨ઃ મુનિશ્રી હતા. ૧૭મીએ શ્રીમતી સંદરલાલ મળ્યું હતું. . સુમેરમલજીની સાંનિધ્યમાં પ્રભાત લેઢાની અધ્યક્ષતામાં મહિલા રાનિયાઃ બાબ ગુલાબસિંહ ફેરી, વિશાળ રથયાત્રા, સામુહિક સંમેલન મળ્યું હતું. ૧૬મીએ જૈનની અધ્યક્ષતામાં અત્રે સમા- ર૫૬૫ એકાસણું, પ૪૫ અઠ્ઠમ, ૨૮૫ વધુ માહિતી શિક ૪જી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 퇴 ૨૫ દંપતિઓએ સ્વીકારેલ મકર: મુનિશ્રી સહુનઆજીવન બ્રહ્મચર્ય, સેંકડો વ્ય માંસ અને લાલજી તેમજ શ્રી વિજ્યરાજતિઓએ મધ, માંસ, નાગાર, મદિરાની જીની સાનિધ્યમાં જૈન વજારોહણ શિકાર આદિને ત્યાગ કરેલ. સાથે નિર્વાણ મહત્સવનું અત્રે સિવાના ? અત્રે ભગવાન દુકાને બંધ મંગલાચરણ થયું. આઠ દિવસ મહાવીર ભવન, મહાવીર કન્યા સવાઈ માધાપુરઃ આ જિલ્લાએ | સુધી ચાલેલા આ ઉત્સવમાં પાઠશાળા, બાલ કલ્યાણ કેન્દ્ર, માંસ અને મદિરાની દુકાને બંધ] પ્રભાતફેરી, રથયાત્રા જાહેરસભા, મહાવીર છાત્રાલય, પરબ, ભગ રાખીને નિર્વાણ મોત્સવ ઉજવ્ય, સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ, વકતૃત્વ સ્પર્ધા વાન મહાવીર હોમિયોપેથિક | ગુજ૨ સમાજે તા દારે અને માંસા- 1 મહિલા સંમેલન આદિ કાર્યક્રમ ચિકિત્સાલય પરબ તેમજ શિલા- I હીરની ત્યાગની પ્રતીજ્ઞા લીધી. આ એજાયા. લેખ આદિ નિર્માણ જનાઓ ઉપરાંત જિલ્લા સ્તરે વકતૃત્વ સ્પર્ધા, મહિલા સંમેલનમાં દહેજ બની. શ્રમણ સંસ્કૃતિ પરિષદનું પણ પ્રથા અને જાહેરાતમાં નારીના નિર્વાણ વર્ષમાં શ્રી રતનઆયોજન થયું. જૈન પુસ્તકાલયની અંગેની અભદ્ર અને અશ્લીલ પણું સ્થાપના થઈ. ચદ બાલડની માતાએ સિવાના પ્રદર્શન પર પ્રતિબંધ મૂકવાની તાલુકાના દુકાળપીડિતોને અન્ન માંગણી કરાઈ દાન આપ્યું ટૅકઃ સેન્ટ ઇસ્પિતાલના સમદડી : અત્રેના કસ્બામાં કમ્પાઉન્ડમાં મહાવીર માટે રાજકીય ચિકિત્સાલયના પ્રાંગણ- c એક શિશુકલ્યાણ કેન્દ્ર ઊભું કરવામાં માં “મહાવીર પરબ”નું નિર્માણ આવી રહ્યું છે આ માટે લગભગ થયું. શ્રી પુખરાજજી કેવલચંદ રૂા. દેઢ લાખનો ખર્ચ થશે. જી તરફથી થયેલ આ પરબનું | ડે. શ્યામલાલ બોહરાએ ઉઠ્ઠ- | ઉદયપુરઃ ૧૩ થી ૨૦ સુધી ઘાટન કર્યું. આઠ દિવસના વિવિધ કાર્યક્રમ સાથે અત્રે નિર્વાણ મહોત્સવ આ ઉપરાંત સમદડી કન્યા વિઘાલયના પ્રાંગણમાં ૬-૭ નંઠ- ઉજવાયે. ડી. આઈ. જી.ની | કાંતિભાઈ અધ્યક્ષતામાં જેન દવજવંદન અને નાં પણ નિર્માણ થયાં. | ન પ્રભાત ફેરી સાથે ઉત્સવને ૧૩- તિજારા ઃ રાજસ્થાન સર પટણું | | મીએ આરંભ થયે. ૧૪મીએ કારના સહયોગથી દેહરા–તિજારા દા ખાતે એક વિશાળ નેત્ર યજ્ઞ– '] કિ જિલલાધીશ શ્રી પી એન. છે, ચકલા સ્ટ્રીટ, ભંડારીની અધ્યક્ષતામાં “જૈન શિબિર જાઈ હતી. આ | બીજે માળે, દર્શન મીમાંસા અંગે ચર્ચાસભા શિબિરનાં ચક્ષુ નિષ્ણાતે દ્વારા ક મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩ ન મળી. ૧૫મીએ મહિલા સંમેલન ૭૦ લોકોની આંખનું ઓપરેશન મળ્યું તેમાં સામાજિક કુરૂઢિી કરવામાં આવ્યું હતું. અને ૫૦૦ * | ક ક ક | દૂર કરવાની વિવિધ વકતાઓએ લોકેાની સારવાર કરાઈ હતી. અનુરોધ કર્યો. ૧૬મીએ ડે. રામ ત ‘માતાધિશોક 80 32 . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - નેપાલ શમાં “દિનેશની અથસુતામાં મળેલ કવિ સંમેલનમાં ૦૦૦ મહાવીર રીસર્ચ સેન્ટર ભગવાનને ભાવવંદના કરાઈ. ૧૭ મીએ અહિંસા, અનેકાંત અને સુમેરપુર ઃ આ સમગ્ર વિસ્તારની તબિબિ સેવા કરી શકે એ અપરિગ્રડ વિષયે પર પરિસંવાદ માટે એક અદ્યતન ઈસ્પિતાલ ઊભી થઈ રહી છે જે લગભગ તમામ જિલાઓને લાભ આપશે. ઉપરાંત રાજસ્થાન અને ગુજરાતના યે જાયે. તેનું અધ્યક્ષસ્થાન ડે. રામચંદ્ર ત્રિવેદીએ સંભાળ્યું. નિકટના લે પણ ઇસ્પિતાલને લાભ લઈ શકશે. ૧૮મીએ શ્રી જનાર્દનરાય - હોસ્પીટલને લડે મહાવીર હોસ્પીટલ એન્ડ રિસર્ચ સેન્ટર નાગરના પ્રમુખપણા હેઠળ યુવક નામ આપવામાં આવ્યું છે, આ સો એકર જમીન ઊભી કરનાર સંમેલન મળ્યું. ૧૯મીએ સાંસ્કૃ હરિપટલ માટે શ્રી રાજસ્થાન મેડીકલ સોસાયટી એન્ડ રીસર્ચ સેન્ટર તિક સંધ્યાનું આયેાજન થયું. ટ્રસ્ટ ઊભું કરવામાં આવ્યું છે. ૨૦ મીએ સમારેહ જાયે. ન હેસ્પિટલ માટે રૂ. એક કરોડના દાનની ઓફર મળી છે ઉદયપુર : નગરના ચારે ય કુલ ખર્ચ રૂ. બે કરોડને અંદાજાયે છે. સંપ્રદાયેએ ખૂબ જ ઉત્સાહ અને શ્રી સુમેરમલજી બાજણા આ સેવા કાર્ય માટે અથાગ સક્રિય એકરાગથી ર૩મી એપ્રિલે રથ રસ લઈ રહ્યા છે. યાત્રા કાઢીને મહાવીર જયંતી ઉજવી. યાત્રામાં વિવિધ રચના- સાહિત્યનું પ્રદર્શન પણ યોજાયું ૨૫મીએ રાતે ઓસવાલ ઓ હતી. મહિલાઓ અને હતું. યુવક સંમેલન મળ્યું બાલિકાઓની વિવિધ મંડળીઓ- ૨૪મીએ સાંજે જાહેરસભા હતું. શ્રી અગરચન્દજી નહટા એ નૃત્ય, ગીત અને દાંડિયાથી મળી હતી. શ્રી અગ ચન્દજી મુખ્ય અતિથિ હતા. સંમેલનમાં સમગ્ર શહેરના ભગવાનના જય- નાહટા અને શ્રી સુન્દરસિંહ યુવાન વકતાઓએ સમાજના નાદથી ગજવ્યું હતું. એક બાલિકા ભંડારીના વિદ્વત્તાપૂર્ણ પ્રવચને કુરિવાજો પર પ્રહાર કરી ક્રાંતિ જૈનધ્વજ લઈને હાથી પર બેઠી શંખનાદ કુંક હતે. હતી. યાત્રા પૂરી થતાં બાળકોને ઉદયપુર સ્થાનિક સવાલ મીઠાઈ વહેંચવામાં આવી હતી. ભવનમાં શહેરના ૩૪૦૦ કુટુબેરાતે સાંસ્કૃતિક સંધ્યાનું એ ભેગા મળીને આઠ દિવસ આયેાજન થયું હતું. તેમાં સુધી નિર્વાણ મહત્સવની ઉજસ્થાનિક દિગમ્બર, શ્વેતામ્બર વણું કરી ૧૬ મીએ રાતે ભગઅને સ્થાનકવાસી શિક્ષણ સંસ્થા વાનના જીવન સંબંધી કાવ એએ ભજન, વાદ્યસંગીત, પરિ. થયા હતા. સભામાં “સમણસુરં સંમેલન મળ્યું. ૧૮મીએ શ્રી ચર્ચા, એકાભિનય, નાટિકા આદિ જૈન ગ્રંથનું ઉદ્દઘાટન કર્યું જનાર્દનરાયનાગરની અધ્યક્ષતામાં વિવિધ કચકમો દ્વારા ભગવાનને હતું. અને શ્રી ગણેશલ લઇ યુવક સંમેલન યોજાયું. ઉપદેશ પ્રસારિત કર્યો હતે. બમ્બને “સેવાભાવી” પદવી ઝઝનું : સ્થાનિક જૈન આ પ્રસંગે તેરાપંથી સભા આપીને તેમની સેવાઓ નું બહુ- વેતામ્બર ખરતર ગ૭ મંદિરભવનમાં જૈન ચિત્ર કળા, અને માન કરાયું હતું. થી પ્રભાતફેરી નીકળી. ભાવન - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " સિવાના : તા. ૨૫ એપ્રીલના કાનને ચેરિ. આ અવસરે નૂતન ઉપાશ્રય ટેબલ ટ્રસ્ટ તરફથી રૂ. બે લાખના ખર્ચે બંધાયેલા ઉપર ધ્વજારોપણ કર્યું હતું. આ ભ૦ મહાવીર માતૃ શિશુ કલ્યાણ કેન્દ્રનું રાજસ્થાનના ઉત્સવમાં સામાન્ય જનતાના મુખ્યમંત્રીશ્રી હરીદેવ જોશીના વરદ હસ્તે, વિશાળ ઉત્સાહ થતા શ્રદ્ધાના અનેરા સમારોહ યોજી, ઉદ્દઘાટન કરવામાં આવ્યું છે. દર્શન થયા હતા. સિવાના : ૨૫૦૦મી નિર્વાણોત્સવ સમિતિ હિંડોન : પહેલીવાલ ભાઈબાડમેરની પ્રેરણાથી અને શ્રી રીખવચંદ મીશીમલ ઓએ નિર્વાણ મહત્સવ ઉજવવા જન્દાણ તરફથી રૂ. બે લાખના ખર્ચે અદ્યતન લેબોરેટરી તથા એકસ રે મશીન સાથેને એકસ રે પ્લાન્ટ માટે ઘડેલા કાર્યક્રમમાં દરેક ખેલવામાં આવનાર છે. અને, શ્રી લાલચંદુજી હસ્તીમલ- પરિવારના દરેક સભ્ય દરરોજ છ ચૌધરી તરફથી ભ૦ મહાવીરના ઉપદેશથી અંકિત એક પૈસો એક વરસ સુધી આપશિલાલેખ, ચબુતરો વગેરે રૂા. ૧૫ હજારના ખર્ચે વાને, જે પાઠશાળા અને સાવ બંધાનાર છે. જનિક પરબ બાર માસ સુધી મહાવીરની પ્રતિમાને ભવ્ય ક્રમે ભવ્ય રીતે ઉજવાય. ત્રણે શરુ કરવાને સમાવેશ થાય છે. આંગી કરાઈ. સાંજે મંદિરના દિવસ સામુહિક રીતે બાળકે તથા ૨ પટાંગણમાં જાહેરસભા થઈ અને બાલિકાઓને વરઘેડ ચડ્યો છે ધર્મનું મૂળ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ થયા હતા. આખું ગામ ધ્વજા-પતાકા– ૨ આ ઉપરાંત માંડવલા, બેટી- બેડેથી શણગારવામાં આવ્યું આચાર સાદડી, અલીગઢ–ટેક, બંદી, હતું. હમેશાં પૂજા–ભાવના કિયા રાયપુર વગેરે ગામોમાં પણ ભુવનમાં થઈ હતી. આ અવસરને જૈન-જૈનેતરોએ પણ અપૂર્વ ગૌરવશાળી બનાવવા માટે છે ઉત્સાહથી મહાવીર જયંતી પ્રવિદ્ધ સંગીતકાર શ્રી મનુભાઈ છે. { પ્રદકુમાર ઊજવી હતી. કે. શાહ (પાટણવાળા)ની પાટી" 8. વાંકડીયા વડગામ તા. ૧૨, આવી હતી. તા. ૧૪ નવેમ્બરે ધુળાલાલ ૧૩ અને ૧૪ નવેમ્બરના દિવસે વિરાટ વરઘોડે નીકળ્યું હતું. 3 મહેતા માં ૨૫૦૦મે નિર્વાણ મહોત્સવ રાત્રે અયાપક શ્રી મેહનપુરીજી પૂ. આચાર્ય શ્રી વિજયભદ્રસૂરી ગોસ્વામીનાં પ્રમુખ સ્થાને જાહેર છે શ્વરજીના પ્રશિષ્ય મુનિરાજ શ્રી સભા મળી હતી. આ સભામાં છે. અરવિંદવિજયજી તથા મુનિશ્રી અને વક્તાઓએ પ્રભુ મહાવીરના 8 ૧-એ, વિષ્ણનગર સોસાયટી, જિનચંદ્રવિજયજીની પ્રેરણાથી જીવનદર્શન ઉપર તેમજ સિદ્ધા- ૨ - મહેસાણા * શ્રી મહાવીર યુવક મંડળ ઉપ- તે ઉપર વિવેચન કર્યું હતું. જ વિનય, જિs . સાલી જ છે VISA MA AAWEમાહિતાવૌષક હૈ ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * તામિલ નાડ | તામિલનાડુમાં નિર્વાણ વર્ષની ઉજવણીમાં યુવા પેઢી જૈન શિક્ષણ અને જૈન સંસ્કારથી રાજ્યના ચારેય ફિરકાના જૈને એ પાયાને અને અભિમુખ બને તે દિશામાંના એક પ્રયત્નરૂપે રાજ્ય આગેવાની ભર્યો ભાગ ભજવ્યું. આ માટે જૈન સરકારે દર વરસે વિશ્વ વિદ્યાલયમાં જૈન ધમ આગેવાનની “ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ સંબંધી વકતૃત્વ સ્પર્ધા યોજવા માટે જેની મહોત્સવ સમિતિ, તમિલનાડુની રચના થઈ બિન- સમિતિને રૂા. દસ હજારનું અનુદાન આપવાની રાજકિયસ્તરની આ સમિતિએ વર્ષ દરમિયાન ઘોષણા કરી. આ રકમના વ્યાજમાંથી વિજેતાને વિવિધ કલ્યાણક દિને પ્રભાતફેરી, જાહેરસભા આદિ સુવર્ણચંદ્રક અપાશે. આ ત કરી ભગવાનને ભક્તિભીની વંદના કરી દેશના અન્ય મોટા શહેરોની અખબારી સમિતિના પ્રયાસોથી અને બિરાજીત પૂજ્ય આ આલમની જેમ મદ્રાસની અખબારી આલમે પિતાના સાધુ-સાધ્વીજી, મહાસતીજીઓના પ્રેરક ઉપદેશથી પત્રમાં સચિત્ર પૂર્તિએ પ્રકટ કરી. એક વિશિષ્ટ સમારેહમાં શ્રી ગુજરાતી મદ્રાસમાં “ભગવાન મહાવીર જૈન ધર્મશાળા અને જોજનશાળા માટે માતબર રકમનું ફંડ થટ્ટ * વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક જૈન સંઘ તરફથી રાજ્યરાજ્ય સરકારે પિતાના મુખપત્રો “તમિલ છે પાલ શ્રી કે. કે. શાહને પૂજ્ય સાહિત્ય કલારત્ન અરસૂ” અંગ્રેજી અને તમિલ ભાષામાં વિશેષાકે પ્રકટ મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ સંપાદિત તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવીર ચિત્રસંપૂટ ભેટ કરીને તેમજ રાજ્યપાલ અને મુખ્યપ્રધાને આકાશવાણી પરથી પિતાને શુભેચ્છા સંદેશ પ્રસારિત અપાય. ચિત્રસંપૂટની ઉદ્દઘાટન શ્રેણીમાં દક્ષિણ કરીને વિશ્વપિતા ભગવાન મહાવીરના આ અતિહા * ભારતમાં આ રાજ્યમાં સમારેહથી ઉદ્દઘાટન થયું. સિક અવસરની સ્મૃતિને ચિરસ્મરણીય બનાવી. તમિલનાડુ એટલે ફિલ્મ નિર્માણની ધરતી. - તામિલનાડુના શિક્ષણ ખાતાના સહયોગથી ; તે ફિલ્મી દુનિયાએ પણ ભગવાન શ્રી મહાવીર પર માત્માને આ અવસરે પિતાની શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ રાજ્યની તમામ શાળા અને કોલેજોમાં નિબંધ અને કરી." વકતૃત્વ સ્પર્ધા યોજાઈ. રાજ્યના ૧૫ જિલ્લામાંથી મદ્રાસની “શ્રી રામા મુવીઝ કંપનીએ પ્રથમ અને દ્વિતીય વિજેતાઓને મદ્રાસ બેલાવી વાહિની ટુડિયોમાં શ્રી ભગવાન મહાવીર” એ વિજેતાઓની અખિલ તામિલનાડુ વસ્તૃત્વ ફિલમનું નવમરણના પૂજન સાથે મંગલ મુહૂર્ત સ્પર્ધા યોજાઈ. મદ્રાસ વિશ્વવિદ્યાલયના ઉપકુલપતિ કર્યું. શ્રી સુંદરવાડી વેલની અધ્યક્ષતામાં જૈન ભવનમાં જે ભગવાનના અહિંસાના સિદ્ધાંતને વ્યાપક જાયેલ આ અખિલ રાજ્ય સ્પર્ધામાં એક અપંગ પ્રચાર કરવા માટે શ્રી મેહનમલજી ચેરડિયાની વિદ્યાથી મસલામની [નાગરડેવલના)ને રૂ. પાંચ- અધ્યક્ષતામાં “ભગવાન મહાવીર અહિંસા પ્રચાર સેને પ્રથમ પુરસ્કાર અપાયે. સંઘ, મદ્રાસ ની રચના થઈ. E Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તામિલનાડુ રાજ્ય • ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦ મી નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ પ્રમુખ : મુખ્યમંત્રી ઉપપ્રમુખ : શિક્ષણુ તથા પટન મંત્રી ખાન્ચી : શ્રી એસ. વેકટરામન, આઈ. એ. એસ વિત્ત સચિવ માઁત્રી : શ્રી આર. સનભુગસિગમની, આઇ. એ. એસ. D સર્વશ્રી કે. દિશવિચમ, આઇ. એ. એસ. શિક્ષણ મંત્રી એન. ડી. સુદરવાડી વેલુ, ઉપકુલપતિ, મદ્રાસ વિશ્વવિધાલય એસ. મી. ચિસ્તીમાજી, ડાયરેકટર, કાલેજ એજ્યુકેશન અ ૨. પેટુમલ, ડાયરેકટર, સ્કુલ એજ્યુકેશન સભ્ય 0 મિલાપચ દજી ઢા હિમ્મતલાલ મરડિયા Jain Educationa International સુંદરલાલજી નાહટા સુંદરભાઇ મહેતા મદ્રાસ મદ્રાસ મદ્રાસ એમ. એસ. બાપાલાલ એન્ડ કુાં. એસ. ટી. સત્યમૂતિ આર. નાગરવામી, ડાયરેકટર પુરાતત્ત્વ, મદ્રાસ 0 તામિલનાડુ રાજ્યના ] ચારેય ફિરકાની સયુક્ત નિર્વાણ્ણાત્સવ સમિતિ મદ્રાસ ખાતે દરેક ફિરકાના આગેવાનાની સભામાં તામિલનાડુ નિર્વાણેાત્સવ સમિતિની સ્થાપનાએ સારાયે દક્ષિણુ ભારતમાં આ ઉજવણી માટેનુ વાતાવરણ ઉત્સાહપૂર્ણ ખનાવ્યું. તા. ૧–૩–૭૪ના રોજ જૈન સમાજના દરેક ક્િરકાએની એક જાહેરસભા મદ્રાસ ખાતે શ્રી પૂનમચંદ આર. શાહના પ્રમુખપદે મળી હતી. આ સભામાં નીચે મુજબ પદાધિકારીઓની વરણી સર્વાનુમતે કરવામાં આવી હતી. ચેરમેન : શ્રી મેહુનમલજી ચારઢિયા કાર્યવાહક પ્રમુખ : શ્રી પૂનમચંદ આર. શાહુ, શ્રી મિલાપચંદજી ઢઢ્ઢા, શ્રી જસવંતમલજી સેઠિયા, શ્રી કાલુરામજી તથા શ્રી કન્હેયાલાલજી મંત્રી : શ્રી સાવરચંદજી નાહર, શ્રી કૈલાસ -લજી ક્રૂડ, શ્રી જય‘તીલાલજી સુરાણી તથા શ્રી પુખરાજજી જૈન સહમંત્રી : શ્રી ગે કુલચંદજી જૈન, શ્રી લક્ષ્મીચંદજી મહેતા, શ્રી કેસરીચ’દજી સેઢિયા, શ્રી પન્નાલાલ વૈદ્ય, શ્રી જે. ડી. પન્નાલાલજી, શ્રી હિં`મતમલજી મડિયા, શ્રી બહાદુરસિંહજી એથરા તથા શ્રી હિંમતભાઈ ખધાર. ખજાનચી : શ્રી વસરાજજી, શ્રી કપુરચંદભ:ઇ, શ્રી ભવરલાલજી ગાઢી, તથા શ્રી પ્રકાશમલજી ચારઢિયા. For Personal and Private Use Only Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મદ્રાસ : નિર્વાંણુ વર્ષની ઉજવણી માટે સર્વશ્રી માહનલાલજી ચારડિયા, મિલાપચ’ધ્રુજી ઠ્ઠી, જસવંતમલજી સેઢિયા, કનૈયાલાલજી સરાવગી અને સ્વગીય પૂનમચંદભાઈ શાહના નેતૃત્વમાં ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહેાત્સવ સમિતિ, તામિલનાડુની રચના કરાઈ. આ બિનરાજયિ સ્તરની સમિતિના ઉપક્રમે નિર્વાણુ વર્ષની ર ચિત્ર ગ્રન્થનું ઉદ્ઘાટન કરાયું પ્રદર્શનમાં આ ચિત્રસ’પૂટ પર આધરિત કેટલાંક ચિત્રો પણ પ્રદર્શિત કરાયા હતા. ૧૩ નવેમ્બર ૧૯૭૪ના જૈન ભવનમાં રાજ્યના આરોગ્યપ્રધાન શ્રી કે. અનખલગને નિર્વાંગ મહેઉજવણી માટેના વિવિધ કાર્યોત્સવનુ ભારે હર્ષલ્લિાસ વચ્ચે ઉર્દૂ ક્રમાનુ આયેાજન થયું. ઘાટન કર્યું". આ પ્રસંગના પ્રારભ નિર્વાણુ વર્ષની ઉજવણીના પ્રારંભ ૪ એપ્રિલ ૧૯૭૪ના ભગવાનના જન્મોત્સવથી થયે. સવારે નવા મંદિરથી નીકળેલા વરઘેાડી દ!દાવાડી પહોંચ્યો. ત્યાં શ્રી શાદીલાલજી જૈનની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા મળી ચારૈય ફ્રિકાનું પહેલી જ વાર આ પ્રસંગે નવકારસી લેાજન રખાયું હતું. અશેક ટાક્ઝિમાં સાંસ્કૃતિક કાયક્રમ થયા અને ભજનસ્પર્ધાનુ આયોજન થયું, સ્પર્ધામાં ઘણી ભજનમ’ડળીઓએ ભાગ લીધે. ‘ચિત્રસ’પૂટ ’ના ઉદ્ઘાટનથી નિર્વાણેાત્સવના શુભાર ભ FRAGAWANDAM ૩ નવેમ્બર ૭૪ના સ્થાનિક ગુજરાતી વાડીમાં જૈન ચિત્રકળા પ્રદર્શન યોજાયું. તામિલનાડુના રાજ્યપાલ શ્રી કે. કે. શાહે તેનુ ઉદ્ઘાટન કર્યુ. આ પ્રસંગે, સાહિત્યકલારત્ન મુનિરાજ શ્રી ચશે.વિજયજી મહારાજ સંપાતિભેદ ‘તીર્થંકર ભગવાન શ્રી મહાવીર જ શકા નથી કે મહાન સંત ચિત્રસ’પૂટ’ નામના ઐતિહાસિક તિરૂવલ્લવરે પોતાના આ મહાન Jain Educationa International કાવ્ય ગ્રન્થમાં અહિંસાના મહત્ત્વનું ભારે પ્રતિપાદાન કયુ" છે. આ અગાઉ શ્રી માનક ચંદ્રજી ખેતાલાએ સ્વાગત પ્રવચન કયું" હતુ. મહાસતીજી પ્રમેઃસુધાજીએ પણ પ્રભાવક પ્રવચન કર્યું. આ પ્રસંગે પાવાપુરી જળ તેમજ તામિલ સાપ્તાહિક ‘ત્યાગ મંદિરની ખાસ ટપાલ ટિકિટનું ભૂમિ 'ના ‘ મહાવીર અંક 'તુ ઉદ્ઘાટન કરાયું. * ૧૪ નવેમ્બરે વરસાદ હાવા છતાં પણ પ્રભાતફેરીમાં હજારાએ ભાગ લીધા અને સાંજે મદ્રાસના ઉપનગર ટી નગરમાં સુગન વિહા ૨માં જાહેરસભા થઈ. શ્રી સાહન લાલજી એથરાએ સ્વાગત કર્યું. તામિલના પ્રકાંડ વિદ્વાન અને આગેવાન નેતા મા. પા. શિવ જ્ઞાનમ મુખ્ય અતિથિ હતા. તેમણે કહ્યું કે જૈન ધમ પુરાતન ધમ છે. સમિતિના મંત્રી સાગરચંદજી નાહરે સમિતિના કાયક્રમની રૂપરેખા સમજાવી. પદ્મશ્રી માહનલાલ ચારઢિયાએ અઘ્યક્ષીય પ્રવચન આપ્યું. શ્રી બહુ દુરસિદ્ધ આરોગ્ય પ્રધાને કહ્યુ' કે ‘તિરૂ-થરાએ આભારવાદન કર્યું. કુલ્લર 'ના રચયિતા તિરૂવલવર જૈન હતા કે નહુિ તે અંગે મત હાઈ શકે; પરંતુ તેમાં કાઈ જૈનાએ પોતાના ઘરા અને દુકાને પર જૈન ધ્વજના તારણા અને જૈન ધ્વજ લહેરાવીને કર્યાં. પેાતાના ઉદ્ઘાટન પ્રવચનમાં ૧૫ નવેંબરનાં જૈન ભવનમાં રાજ્યના શ્રમપ્રધાન શ્રી રાજારામની અધ્યક્ષતામાં જાહેરસભા થઈ, શ્રી લાલચંદજી મલે ચાએ સ્વાગત કર્યુ. શ્રી કે. સી. વારના For Personal and Private Use Only ૨૯૧ Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શેઠિયાએ આભાર પ્રવચન કર્યું. રથયાત્રામાં રાતે અનેક મંડપ રંગબેરંગી ૧૬ નવેમ્બરના મદ્રાસ અને રોશનીથી શણગારાયા. માઉન્ટ ઉપનગરમાં નિર્વાણ મહોત્સવ ૧૨૬ ઝાંખી રેડ પર પાવાપુરીનું દૃશ્ય ખૂબજ ધામધુમથી ઉજવાયે. તામિલ ચિત્તાકર્ષક બન્યું હતું. હજારેની નાડુના પ્રધાન શ્રી એન. વી. નટ વિદ્યાલયના સેટેનરી હોલમાં મેદની તે જોવા ઉમટી હતી. રાજનની અધ્યક્ષતામાં જૈન ઉતરી. આ રથ ઉતરી. આ રથયાત્રામાં ભગવાનના નિર્વાણ મહોત્સવના મંગળ ભવનમાં સમારેહ યોજાયે. વિવિધ જીવન પ્રસંગને રજ અવસર પ્રસંગે સમિતિ તરફથી પ્રધાનશ્રીએ ૧૮૦૦ ગરીબોને કરતી ૧ર૬ ઝાંખીઓ હતી. રથ શહેરના આગેવાન અંગ્રેજી અને કપડાં અને સાત હજાર ગરીબોને યાત્રા પસાર થવાના માર્ગો તરણે તમિલ દેનિકમાં ખાસ પૂર્તિઓ ભેજનના પેકેટ વહેંચ્યા. પદ્મશ્રી અને મંથિી શણગારેલા હતા. પ્રકાશિત થઈ હિન્દુ ઈન્ડિયન મેહનલાલજી ચેરડિયાએ સ્વાગત પ્રવચન આપ્યું. શ્રી જ્ઞાનચંદજી આ મંગળ દિવસે રાજકીય એકસપ્રેસ, મેલ અને તામિલ ગેલડાએ આભાર માન્ય. સ્તરે યુનિવર્સિટીએન્ટેનરી હોલમાં સમાચાર પત્રો માલૌઅરસ, ગુરુ ૧૭ નવેમ્બર તામિલનાડુના ના તે સમયના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી સૌલી, તામિલ અરસ્તુમાં ભગજૈન ઈતિહાસમાં અવિસ્મરણીય શું કરુણાનિધિની અધ્યક્ષતામાં વિરાટ વાનના જીવન અને ઉપદેશ અંગે બની રહ્યો. આ દિવસે વિરાટ રથ જાહેરસભા મળી. રાજ્યપાલ શ્રી લેખે પ્રગટ થયા. સમિતિએ એક યાત્રા નીકળી. ચારેય ફિરકાના કે. કે. શાહે પિતાના પ્રવચનમાં પુસ્તિકા પણ પ્રકાશિત કરી. તેની જૈન ભાઈ-બહેનએ તેમજ જેને તમિલ સાહિત્યમાં જૈન ધર્મના ૧૦ હજાર નકલ શાળા, કેલે વગેરેમાં વહેંચવામાં આવી. તરેએ પણ તેમાં ઉમંગથી ભાગ પ્રદાનની પ્રશંસા કરી. લીધે. રથયાત્રામાં પચ્ચીસ હજાર મુખ્ય પ્રધાનશ્રી કરુણાનિધિ- તા. ૧૮, ૧૯ અને ૨૦ ના થી વધુ લેકે જોડાયા હતા. એ આશ્વાસન આપ્યું કે તામિલ- અતિ ઉત્સાહથી પ્રભાતફેરીઓ સવારના છ વાગે ૪૦૯ મિન્ટ નાડુ સરકાર જૈન મંદિર, શિલ્પ નીકળી. તેનું વિસર્જન નયા ટ્રીટથી શરૂ થયેલ રથયાત્રા શહેરના કૃતિઓ અને ક્લાનું રક્ષણ કરશે. મંદિરજી, મહિલા સ્થાનક અને મુખ્ય માર્ગો પર મહાવીર સભામાં જેને અને અર્જુનની દિગંબર મંદિરમાં થયું. જયનાદ કરતી કરતી મદ્રાસ વિશ્વ હાજરી હજારેની રહી હતી. મદ્રાસ શહેરના સિનેમા ઘરમાં ભગવાનના ઉપદેશો બંકિત જે અહિંસામાં કુશળ છે અને જે બંધનથી મુક્તિ સ્વાઈડો પ્રદર્શિત કરાઈ. નિર્વાણ મેળવવાની જ પ્રવૃત્તિમાં રહે છે તે સાચે બુદ્ધિમાન છે. દિવસે કતલખાના બંધ રહ્યા. સમિતિના પ્રયાસેથી આકાશ ખાં ની લા લ દા મ જી ભાઈ વાણીના મદ્રાસ કેન્દ્ર પરથી વર્ષમાં અનેકવિધ જિનભક્તિ કાર્યક્રમ ગાંધી સ્ટેશનરી માટે પ્રસારિત કરાયા. રાજ્યના રાજ્ય૧૬૮, બજારગેટ સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૧, પાલ અને મુખ્ય પ્રધાને પોતાને ફોન ર૬૯૭ ૧૯ સંદેશ પણ આપ્યા. આકાશવાણીના મુખપત્ર “વાનોલી એ SSION G ! .. AAN MA માંહિતાધિશોક હિ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પણ પિતાનો વિશેષાંક પ્રકટ કર્યો. પેકેટ તથા ૨૫૦૦ વસ્ત્રો અનાથ, દિવાળી પ્રસંગે શુભેચ્છા અપંગ અને ગરીબોને અપાયા. અભિનંદન પત્ર પર જૈન ધ્વજ પેકેટ સાથે તામિલ ભાષામાં અને જેના પ્રતીક તેમજ મહાવીર “શાકાહારી બને” “દારૂ છેડે વાણી છપાવી તેનું મોટી સંખ્યામાં વેચાણ કરાયું. મગલ'ના સંપાદક શ્રી કે. વી ના પ્રચાર પત્રિકા-પુસ્તિકાઓ જગન્નાથને મનને ય પ્રવચન અપાઈ. - તામિલનાડુમાં આ ઉજવણું કર્યા હતા. આ અવસરે નવા ૧૫મીએ મહારાજશ્રીની ઉપરાંત નિર્માણ કાર્ય પણ થયું. મંદિરમાં અઠ્ઠા મહોત્સવ સાથે પ્રેરણાથી મહાવીર જૈન મહિલા મદ્રાસમાં બિરાજીત પૂજ્ય શ્રમણ શ્રી સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન વગેરે મંડળની બેનેએ બે જનરલ શ્રમણ ભગવંતેના ઉપદેશથી ભણાવાયાં હતા. હોસ્પીટલમાં જઈને દરદીઓને મહાવીર જૈન ધર્મશાળા અને - તામિલનાડુ સરકારે આ ૪૦૦૦ મોસંબી અને ૪૦૦૦ ભોજનશાળા માટે રૂ. પાંચ દિવસે આકાશવાણીના મહાસ બિસ્કીટના પેકેટ વહેચા. લાખનું ફંડ એક જ દિવસે ઘોષિત કેન્દ્ર પરથી ચાર વખત કાર્યક્રમ ૧૮મીએ મહારાજશ્રીની થયું. આ માટે ત્યાર બાદ આ આપ્યા હતા. રપ મીએ શ્રી એસ. પ્રેરણાથી મહાવીર જૈન મહિલા કંડનો આંક રૂા. ૧૧ લાખને તેના એસ. જૈન બોડીગના પ્રાંગણમાં મંડળ તરફથી શ્રીમતી નૃપેન્દ્ર વટાવી ચૂકયું છે. ભજનમંડળીઓની સ્પર્ધા યોજાઈ કુમારીએ “મહાવીર જૈન ઉદ્યોગમદ્રાસ : નિર્વાણ મહોત્સવ હતી. તેમાં ૧૪ મંડળીઓએ ગૃહ”નું ઉદ્દઘાટન કર્યું. સમિતિની વિનંતીને સ્વીકાર ભાગ લીધે હતે. ર૭મીએ શહેરની સેન્ટ્રલ કરી તામીલનાડુ સરકારે મહાવીર મદ્રાસ : સનિશ્રી વિનય. જેલમાં મહાસતી પ્રમેહસુધાજી જયંતીના દિવસે સાર્વજનિક કુંવરજી મહારાજની નિશ્રામાં મહારાજે કેદીઓ સમક્ષ પ્રવચન રજાની ઘોષણા કરી. સમિતિએ રાજ્યના આરોગ્યપ્રધાનશ્રીન આપ્યું અને તે બધાને લાઠવાત્રણ દિવસ સુધી ભગવાનને પ્રમુખપદે જૈન ભવનમાં નિવણ ગાંઠિયાના પેકેટ પ્રચાર પત્રિકા જન્મોત્સવ ઉજળે. ૨૪મીએ સમિતિએ નિવણત્સવ ઉજળે. સાથે અપાયા. જાહેરસભામાં વિનેબાજી પ્રેરિત ૧૩મીએ ‘તામિલ અરસુ” સામ- મદ્રાસ : જન્મકલ્યા ણ ક સમસ” ગ્રંથનું ઉદ્દઘાટન યિકને વિશેષાંક પ્રગટ થયા. પ્રસંગે પ્રભાતફેરી, રથયાત્રા, થયું. આ ગ્રંથ રાજ્યના શિક્ષણ “પાવાપુરી ટિકિટનું વેચાણ સભા ઉપરાંત અત્રે ૨૫મીએ પ્રધાનને ભેટ અપા. જૈન સમાજ થયું. ૧૫મીએ નેહમિલન એસ. એસ. જૈન બેડિગમાં તરફથી રાજ્યના દુકાળપીડિતની જાયું. ૧૪ થી ૧૬ સુધી જ ભજન મંડળીઓની સ્પર્ધા યોજાઈ સહ ય માટે શ્રી મેહનલાલજી પ્રભાતફેરી નીકળી. તેમાં ૧૪ ભજન મંડળીઓએ ચેરડિયાએ રૂા. ૨૫ હજારના- પૂજ્ય મહાસતીજીઓની ભાગ લીધે. દાનને ચેક નાયબ શિક્ષણ પ્રેરણાથી સ્થાનકવાસી જૈન સંઘ નિર્વાણ સમિતિના ઉપક્રમે પ્રધાન શ્રી વી. આર. ને ચેરિયન તરફથી મીઠાભાતનાં ૨૫૦૦ શાળાઓ તથા કોલેજોમાં જૈનને ભેટ આપ્યું હતું. સભામાં અન્નદાન ધમ સંબંધી વકતૃત્વ સ્પર્ધાઓ સાઈમાતા શિવવૃન્દાદેવી, રેવન્ડ વેજાઈ તેમાં ત્રણ હજાર શાળા ફાધર અયિકલમ અને “કલે- વસ્ત્રદાન અને ૧૮૨ કેલેજોએ ભાગ લીધે. "દાજ કી 4ણમેટાત્સવ A 1 NR NAME માહિતીવિષક Sિ * : " Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LAST WORD IN ALWAYS LOOK FASHION FABRICS FOR THE NAME "SIKOVA “ASHOK” SAREES Vadilal Embroidery Fabrics Specialists in Varieties Latest Multi-Purpose and Multi Coloured BROCADES VELVET EMBROIDERIES SUTINGS SHIRTINGS Designs on Cotton, Silk, Nylon-Georegtte, Satin Latest Designs in Coiton and Silk Fabrics Manufactured on " SAURER" Machine of Switzerland. : AVAILABLE AT : ASHOK SILK MILLS Retail Shop o 406, Lalsing Bldg., Near Crawford Market, Seikb Memon Street, BOMBAY-400-002 PHONE : 317780 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રથમ ત્રણ વિજેતાઓને રૂ ૫૦૦, મદ્રાસઃ શ્રી રામા મુવિઝ, મદ્રાસ ફિલ્મ છે રૂ. ૨૫૦ અને રૂા. ૧૦૦ના ઇનામ અપાયા. | કંપનીએ ૨૪ એપ્રિલ ૧૯૭૫ના પિતાના “વાહિની | સ્ફડિયામાં નવસ્મરણના પૂજન અને નવકાર - અંગ્રેજીમાં શ્રીમતી ઉમા | મંત્રના જાપના વિધિ સહિત “શ્રી ભગવાન મહાનિલકંઠ અને તામિલ ભાષામાં વીર' નામની ફિલ્મનું મંગલ મુહુર્ત કર્યું. એસ. મહિલામનીને પ્રથમ પુર સ્કાર મળ્યા આ પ્રસંગે પ્રાધ્યાપક પ્રતાપકુમાર જે. ઉપકુલપતિએ વિશ્વવિદ્યા | ટેલિયા લિખિત “વન્દન હૈ હે ત્રિશલા નંદન” લયમાં દર વર્ષે જૈન ધર્મ સંબંધી | ગીતનું રેકેડિગ કરાયું. આ પ્રસંગે અનેક કલાવકતૃત્વ સ્પર્ધા યોજવા માટે સમિ. | કારે, જૈન-જૈનેતરે અને પત્રકારની હાજરી હતી. તિને રૂા. દસ હજાર આપ્યા, આ શ્રી એમ. રંગારાવ અને પ્રા. પ્રતાપકુમાર રકમના વ્યાજમાંથી દર વરસે | ટેલિયાના સંયુક્ત સંગીત નિર્દેશનમાં વિવિધ પ્રથમ આવનારને સેનાને ચંદ્રક | રાગ અને સ્વરબદ્ધ આ પ્રથમ ગીત શ્રીમતી અપાશે. વાણી જયરામ, પ્રે. પ્રતા૫કુમાર ટેલિયા અને ૨૩મીએ મેઘરાજ ચેરીટેબલ શ્રીમતિ ટેલિયા આદિ કલાવૃંદે પ્રસ્તુત કર્યું. ટ્રસ્ટ નિમિત “જીતેન્દ્ર શ્રીપાલ આ ફિમમાં ભાગ લેનાર કલાકારો પાસે ભવનનું ઉદ્દઘાટન થયું. | ફિલ્મના નિર્માણ દરમિયાન માંસ અને મદિરાના મદ્રાસ : શ્રી એસ. એસ. ! ત્યાગની પ્રતિજ્ઞા કરાવામાં આવી છે. આ ફિરમમાં જૈન લાયબ્રેરી તરફથી કેવળ | મોટા ભાગના કલાકારે જૈન છે. જ્ઞાન દિવસ ઉત્સવ ઉજવાયે. અત્રેના નકશા બજારની મહિલા આ ફિલ્મના નિર્માતા શ્રી દેશરાજ રામએએ જ્ઞાનગોષ્ઠી અને સંગીત | શિવ છે. સંપાદન શ્રી આંકી રેડ્ડી કરી રહ્યા છે. ગોષ્ઠી જી હતી. | પટકથા લેખક અને નિર્દેશક શ્રી ગૌતમ છે. સંવાદ મદ્રાસ: રાજયના આરોગ્ય ] અને ગીત પ્રા. પ્રતાપકુમાર જે. ટેલિયાના છે. પ્રધાન શ્રી કે. અમ્બલગને જૈન | સંપૂર્ણ ફિલ્મ ઈસ્ટમેન કલરમાં છે. ભવનમાં નિર્વાણ મહોત્સવ સમ મના પ્રમુખવતા પદે જાહેરસભા મદ્રાસ : શેઠ ભક્તાવરચંદ રહનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. આ પ્રસંગે ન શ્રી સૌભાગ્યમલજીએ આજીવન થઈસભાની અધ્યક્ષતા શ્રી નાહર પિસ્ટ ગ્રેજ્યુએટ કેલેજ બ્રહ્મચર્યની પ્રતિજ્ઞા લીધી. મેહનલાલ ચારડિયાએ કરી. એન્ડ રીસર્ચ ઈન્સ્ટીટયુટે શુદ્ધ સાપ્તાહિક ત્યાગભૂમિએ “મહા- મદ્રાસ : નવસા બજારની ચાંદીને “સ્મૃતિચક્ર” બનાવ્યા વીર અંક” પ્રગટ કર્યો. બહેનોએ ૨૦મી મે ૭પના જ છે. આ ચક્રની એક બાજુ ભગ૧૪ નવેમ્બર ૭૪ના વરસતા - જ્ઞાનગોષ્ઠી યેજીને કેવળજ્ઞાન વાનનું ચિત્ર અને બીજી બાજુ વરસાદમાં પણ પ્રભાતફેરીમાં હજારે ન લેકે જોડાય. સાંજે તામિલના દિવસ ઉજળે. સાંજે કવિગે ઝી નવકાર મંત્ર અને જૈન પ્રતીક વિદ્વાન શ્રી એન. પી શિવજ્ઞાન પણ ગોઠવાઈ અંકિત છે. ઈસ્ટમેન કલર ફિલ્મ “શ્રી ભગવાન મહાવીર છે . રહ૫ માહિતી વિશકી છે. S: "nline Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પરિસંવાદ શ્રી સી. એલ. જોબ ઓરિયેન્ટેડ કોલજ કમલાપતિની અધ્યક્ષતામાં થયો હતું. તેમાં સર્વશ્રી વી. કામાક્ષી, મદ્રાસ : ટીમ ટ્રસ્ટ (તામિલ- રાયપેટઃ જૈન સંધ તરફથી આર. નાગાસ્વામી, એચ. સરકાર, નાડુ એજ્યુકેશન એન્ડ મેડિકલ ૨૫૦૦ જણને ભેજનના પેકેટ આર. મસ્કરન્સ, પ્ર. ટી. એસ. ટ્રસ્ટ)ની સ્થાપના કરવામાં આવી અને એક હજાર વિદ્યાથીઓને કલ્યાણ પ્રિ. ટી. વી. ગેપાલન અને “જોબ ઓરિયેટેડ કેલેજ લાડુ અપાયા. આદિ વિદ્વાન વકતાઓએ ભાગ ખેલવાને નિર્ણય કરવામાં તિરુચિરાપલ્લી જૈન યુવક લીધા હતે. આવ્યું. આ માટે જમીન ખરીદ- સંઘ [ તિ]િ જૈન પરિસ વાદ વામાં આવી. શ્રી સુન્દરલાલ તેમજ ભગવાનના જીવન અને સાલેમ : જૈન મિશન નાહટાએ રૂા. ૨૦ લાખ આપવાનું ઉપદેશ સંબંધી પ્રદર્શન સે સાયટી નિર્મિત શ્રી મહાવીર જ્યાં વચન આપ્યું. ચેરીટેબલ ડીસ્પેન્સરીનું ૮ ડીસે. હતા. રાજ્યના માહિતી અને મદુ : શ્રી સંઘના ઉપક્રમે પ્રસારણ ખાતાના પ્રધાન શ્રી મ્બર ૭૪ના ઉદ્ઘાટન કરાયું તા. ૧૨-૧-૭૫ના આરાધનાને અંબિલધર્મસિંગને બંનેનું હતું. સાલેમના પૂરપીડિત લોકોને કાર્યક્રમ પ્રવચને, ભકિત સંગીત, ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. પણ જરૂરી સહાય અપાઈ | વગેરે પૂર્વક ચાજાએલ. જીસ્ટ ગુડિયારમ: તા. ૧૫ નવે 0 0 0 વદે શ્રી મહાવીરમ ર અરે તમામ જને તરફથી વર- ૧ ૦ જગદીશચંદ્ર એન્ડ કંપની ઘડે કાઢવામાં આવ્યું. સરકારી • એચ. કે. ટ્રેડીંગ કંપની 9 $ ઇસ્પિતાલમાં દરદીઓને ફળ વહે. ? 6 વિક્ર મ ટે સ્ટા ઈન્સ ચવામાં આવ્યા. હિન્દમાતા સિનેમા પાસે, મૈલાપુર : શેઠ બખ્તાવર | દાદર, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૧૪ રિસર્ચ ઈન્સ્ટીટયુટ, મલાપુર, D ફેન: ૪૪૨૪૪૧:૪૪૬૫૮૮ મદ્રાસ દ્વારા પ્રથમ દેશના દિવસ એક પખવાડિયા સુધી મનાવવામાં આવ્યું હતું જેમાં યુવક સંમેલન પ્રાર્થના સભા, પ્રભાતફેરી, મહિલા સંમેલન, દહેજ પરિસંવાદ વગેરે કપટ રાખીને કાર્યક્રમે થયા હતા. 0 બટસન પિઠ : જન્મ ન એલ. કલ્યાણકની ઉજવણી ત્રણે ફિરકાએ સાથે મળી ઉજવી. રથયાત્રા નીકળી તેમ જ ચર્ચના હેલમાં ૧૦૮, કાકા સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૪ ] જાહેરસભા યોજાઈ. મનમાં ઓસવાલ મલ. કોરપોરેશન કે જગત પરિપAી માહિતાવો]ક સ્ટીમ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય સરકારની વિનંતીથી રાજ્યના રાજ્યપાલશ્રીની સંરક્ષતામાં અને મુખ્યપ્રધાનશ્રીની અધ્યક્ષતામાં રાજ્યસ્તરે ભગવાન શ્રી મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ સમિતિની રચના થઈ નિર્વાણ મહોત્સવ વર્ષની ઉજવણીને વ્યાપક કાર્યક્રમ ઘડી આ સમિતિએ વિવિધ ઉપસમિતિએની પણ રચના કરી. રાજ્ય સમિતિએ વર્ષ દરમિયાન કરેલા કેટલાંક ઉ૯લેખનિય કાયે આ પ્રમાણે છે : – સમિતિની ભલામણથી રાજ્ય સરકારે ભારત સરકારને આગ્રભ વિજ્ઞપ્તિપત્ર લખ્યો કે, અહિંસા ધર્મના મહાન પ્રણેતા શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરવા માટે, એ ઉત્તમ ગણાશે કે જે કિસાઓમાં વિવિધ અદાલતેએ ૧૩ નવેમ્બર ૧૯૭૪ કે તે પછી દેહાતદંડ (ફાંસી)ની સજા કરાય, તે બધામાં માત્ર અસાધારણ કિસ્સાને અપવાદ ગણી, દેહાંતદંડની સજાને આજીવન કેદમાં બદલવામાં આવે. - રાજ્ય સરકારની આ વિનંતીને ભારત સરકારે સ્વીકાર કર્યો અને તે અંગે સત્તાવાર આદેશ પણ બહાર પાડયો. - નિર્વા વર્ષમાં શિકારબંધી. – ત્રણ મહિનાથી વધુ સમયના કેદીઓને ૧૫ દિવસની વિશેષ મુક્તિ આપી.. – મહાવીર જય તી અને મહાવીર નિવાણ દિવસે કતલખાના અને દારુની દુકાનો બંધ રખાઈ. - બરેલી અને હરિદ્વારમાં મહાવીર સ્મૃતિ કેન્દ્રના ભવન માટે વિનામૂલ્ય જમીન આપી. રાયબરેલી, લખનૌ અને બારાબંકીમાં આ હેત માટે જમીન આપવાની વિનંતી વિચારણા હેઠળ છે. દેહાંત દંડની સજા આજીવન કેદમાં ૦ ૦ ૦ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 ૦ મેડમાં નૌચન્તી મેળામાં અહિંસા પ્રચાર કેન્દ્ર'ના નેજા હેઠળ શાહાકાર પ્રદેશન, તીથક્ષેત્ર પ્રદશન અને પંચશીલ પ્રદેશન જેલમુકિતના . લખનૌમાં સવ` સેવા સંઘ-વારાણસી દ્વારા પ્રકાશિત, તમામ જેનાને સવ માન્ય, ‘સમણુસુત્ત’ ગ્રન્થનું ઉદ્ઘાટન. ૦ લખનૌમાં બૃહત જૈન સાહિત્ય અને ચિત્ર પ્રર્દેશન તેમજ જ્ઞાનગેડી, ૦ રાજ્ય સમિતિના આર્થિક સહયોગથી મિજનૌર નગરમાં ‘કીર્તિસ્તંભ ?. ર C રાષ્ટ્રીય કાપૈટ પાર્ક, ટીકાલામાં અહિંસા સ્થંભ 'ના નિર્માણના પ્રયત્ના ચાલુ છે. ૦ રાજ્યના પ્રસિદ્ધ સાર્વજનિક પુસ્તકાલયેમાં મહાવીર કક્ષની સ્થાપના અને જૈન સાહિત્યના પુરતાની ભેટ. ૦ રાજ્યસ્તરે લખનૌમાં મહાવીર ઉદ્યાન અને સ્મારક. તે માટે રાજયસરકારને વિનતી. આ માટે જમીનની પસંદગી થઇ ગઇ છે. • રાજયના વિવિધ તીથ ક્ષેત્રામાં પાકા મા કરવાના કાર્યારંભ. ૨૯૮ Jain Educationa International સહાપારના ை મો ૦ રેવતી અડાડા સ્ટેશનને અહિચ્છત્ર પાર્શ્વ નાથ 'નુ' નામ • શ્રાવસ્તીમાં ભગવાન સભવનાથના પ્રાચીન મંદિરના અધ્ધિાર માટે રાજ્યના પુરાતત્વ વિભાગ ભારત સરકારની અનુમતિ માટે સતત પ્રયત્નશીલ છે. O પીસતાના નિદ્રોણ કંકાલી ટીલામાંથી પ્રાપ્ત અતિ પ્રાથીન જૈન સ્તૂપ લખનૌ મ્યુઝિયમાં છે, તેના આધાર પર તેનું એક નાનું મોડલ તૈયાર થઇ રહ્યું છે. ૦ આકાશવાણી લખનૌ કેન્દ્ર દ્વારા વષ' દરમિયાન વાર્તાઓ, નાટક, ઉત્તરાયન કાર્યક્રમ, લીક્રાયતન કાર્યક્રમ, મજદૂર સફળ કાર્યક્રમ આદિ વિવિધ કાર્યક્રમ પ્રસારિત થયા. ૦ રાજય સમિતિ દ્વારા ‘ભગવાન મહાવીર સ્મૃતિ ગ્રન્થ'નું પ્રકાશન. ૦ રાજ્યના શિક્ષણ પ્રધાનની સ ંરક્ષતામાં તીથ કર મહાવીર સ્મૃતિ કેન્દ્ર સમિતિની રચના. આ સમિતિ લખનૌમાં રાજ્યસ્તરે ‘ મડાવીર સ્મૃતિ કેન્દ્ર’ સ્થાપવા પ્રયત્ન કરી રહી છે. આ સમિતિએ ધસાહિત્યના શોધ પુસ્તકાલયની સ્થાપનાનું કાર્ય શરૂ કરી દીધું છે. આન આનંદ · For Personal and Private Use Only Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બાબુભાઈ એરેવાલાની પ્રભુ મહાવીરને કેટી કેટી વંદના... પ્રભુના નિર્વાણને સમય આવ્યે. પરમાત્માએ તૈયારી કરી લીધી. ત્યારે ઈ આવી પ્રભુને વિનંતી કરી પ્રભુ! આંખના પલકારા જેટલું આયુષ્ય લંબા તે સમસ્ત જગત ભસ્મગ્રહની છાયામાંથી બચી જાય.' ત્યારે ભગવાને કહ્યું : “ના, ઇન્દ્ર! તે અસંભવ છે. આયુષ્ય પૂર્ણ થતાં કોઈ એક પળ પણ રોકાઈ શકે નહિ. ભાવિને કઈ મિથ્યા કરી ન શકે.” ત્રણ લોકના નાથ પણ કાળને શરણ થયા. પલકારા જેટલું આયુષ્ય પણ લંબાવી ન શકયા ત્યારે આપણે ભાવિને મિથ્યા કરવા કેટલા વ્યર્થ પ્રયત્ન કરીએ છીએ, સમય સાથે બાથ ભીડવા કેવા તત્પર થઈએ છીએ. આ બેહુદુ નથી લાગતું? એરો સ્ટીલ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ ૩૦૫, કાલબાદેવી રેડ, | મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨ S ud .. S Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ લખનૌ ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ સંરક્ષકઃ માનનીય શ્રી રાજ્યપાલ, ઉત્તરપ્રદેશ પ્રમુખ : શ્રી કમલાપતિ ત્રિપાઠી, મુખ્ય મંત્રી કાર્યવાહક પ્રમુખ : શિક્ષણ મંત્રી ઉપપ્રમુખ : શ્રી લક્ષમીરમણ આચાર્ય મંત્રી શ્રી શિક્ષણ સચિવ T સર્વશ્રી સત્ય | ભગવતીચરણ વર્મા લખનૌ ( દીપચન્દ જૈન, ખજાન્યો દેહરાદુન કે. એલ. શ્રીમાલી વારાણસી મંગલકિરન જૈન સહરાનપુર રાધા કૃષ્ણ કાનપુર રતનલાલ જૈન, વકીલ બિજનૌર પી. સી. જૈન લખનૌ મેતીલાલ જૈન કાનપુર એસ. એન. ઘોષ શુભકરણ જૈન કાનપુર ચંદ્રભાનુ ગુપ્તા લખનૌ મહાવીરપ્રસાદ જૈન લખનૌ સાગરમલ ચેરડિયા આત્મારામ ગોવિન્દ ખરે લખનૌ વારાણસી હંસરાજ જૈન રાજેન્દ્રકુમારી બાજપેયી લખનૌ રાયબરેલી બુધમલ સુરાણ આગ્રા વીરેન્દ્ર સ્વરૂપ લખનૌ કેસરીચંદ સિંઘી. હાથરસ પદ્મપત સિંઘાનિયા કાનપુર વી. એલ. શેઠિયા સીતારામ પુરિયા કાનપુર ભંવરલાલ સેઠિયા જે. મહેતા કાનપુર લખનૌ વિજયસિંહ બાકડિયા ધનકુરી પરિપૂર્ણાનંદ વમાં કાનપુર ડો. આર. આર. ભંડારી માંગીલાલ ખેંગાણ પિખરપુર કાનપુર રામેશ્વર ટાંટિયા સંતેષચંદ શેઠિયા કાનપુર કાનપુર કલ્યાણદાસ જૈન આગ્રા શરદકુમાર “સાધક વારાણસી પવનકુમાર જૈન કાનપુર શ્રીચંદ સુરાણું “સરસ” આગ્રા મહનલાલ મેહતા વારાણસી શેઠ સુનહારીલાલ જૈન આગ્રા જવાહરલાલ લે ઢા આગ્રા શેઠ છિદામીલાલ ન રઈસ ફિરોઝાબાદ વિજયચંદ ભંડારી કાનપુર ઈન્દ્રજીત જેના 'કાનપુર સી. રમનલાલ કાનપુર તિપ્રસાદ જેન, પી.એચડી. લખનૌ જયંતિપ્રસાદ જૈન લખનૌ મહેન્દ્રસાગર પ્રચંડિયા અલીગઢ સુમેરચંદ જૈન લખનૌ પ્રેમસાગર જૈન બડૌત એમ. પી. જૈન લખનૌ સુકુમારચંદ જૈન મેરઠ શહેર રોશનલાલ જૈન વીરનંદન જિંદલ ડે. મુમ્મદમલ મુનિત લખનૌ લક્ષ્મીચંદ જૈન મથુરા પલટુમલ જૈન મુઝફરનગર પડિત કૈલાસચન્દ્ર શાસ્ત્રી ચંદ્રકાન્તભાઈ વારાણસી વારાણસી મોતીચંદ જૈન આગ્રા અભિનંદનપ્રસાદ ટડેયા, વકીલ ઝાંસી રિખબચંદ જૈન લખનૌ ખુશાલચંદ શેરાવાલા વારાણસી રાજમુકુટ જૈન આગ્રા કલ્યાણકુમાર “શશિ” રામપુર | ફકીરચંદ જૈન માથા મૈનપુરી મેરઠ લખનૌ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - આગ્રા : ભગવાન મહાવીર નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ-આગ્રાની તા. ૩-૫-૭૫ના મળેલ બેઠકમાં મહાવીર પાર્ક, મહાવીર ઓડીટોરિયમ અને મહાવીર પક્ષી ચિકિત્સાલયનું નિર્માણ કરવાનું નકકી થયું છે. બેઠકના પ્રમુખશ્રી લક્ષ્મીરમણ આચાર્યો મથુરાના કંકાલીટીલાના સ્થાન પર ભ૦ મહાવીરનું એક ઉત્કૃષ્ટ સ્મારક રૂ. ૪૦ લાખના ખર્ચે બનાવવા અનુરોધ કરેલ. ગ્રામા |મહાવીર પાર્ક D મહાવીર ઓડીટોરિયમ મહાવીર પક્ષી | ચિકિત્સાલય આગ્રા : દિગમ્બર જૈન તેમાં યુવક મંડળના સભ્યએ આગ્રાઃ આચાર્ય વિનોબા સમાજ, બેલનગંજના ઉપક્રમે અપૂર્વ ઉલ્લાસથી જિનભકિતના ભાવેની પ્રેરણાથી સંકલિત અત્રેના જૈન યુવક મંડળ જીત ગીતે ગાયા હતા. “સમણુસુત્ત' ગ્રંથનું વિમે ચન સાત દિવસના કાર્યક્રમમાં નિર્વાણ આગ્રા મહોત્સવની બીજી કરવામાં આવ્યું. આ ગ્રંથ પૂજ્યજોત પ્રગટાવવા અને નિર્વાણ શ્રેણીના કાર્યક્રમના એક ભાગ શ્રી પૃથ્વીચન્દજી મહારાજના લાડુ ચડાવવાને એક વિશિષ્ટ રૂપે દિ. જૈન સમાજના ઉપક્રમે પ્રતિનિધિ શ્રી કીતિ મુનિજી તથા કાર્યક્રમ થયે હતે. જૈન યુવક મંડળે દીક્ષા દિવસ દિગમ્બર થતસાગરજી મહારાજ નિર્વાણના પ્રથમ દિવસે ઉજવ્યો હતો. આ પ્રસંગે ને ભેટ આપવામાં આવ્યો. વિરાટ રથયાત્રા સાથે નિવણ મંડળના પ્રમુખ શ્રી નરેન્દ્ર જેને ભારત જૈન મહામંડળ તરકલાડું ચડાવાયા હતા અને સાંજના નિર્વાણુ વર્ષમાં ૨૫૦૦ વ્યકિતઓ- થી થયે કીકલ સોસાયટીને કાલમંદિરમાં ડે. જયકિશન સાત રંગમાં તૈયાર કરાવાયેલ દાસ ખંડેલવાલ અને શ્રી જમનાદાસજીએ અખંડ નિર્વાણ જયોત રર"x૨૮”નું જૈન પ્રતીક તથા પ્રગટાવી હતી. મંદિરને પણ ભવ્ય ભગવાન મહાવીરનું ચિત્ર ભેટ દીપમાળાથી સુશોભિત કર્યું હતું. આપવામાં આવ્યું. ૧૪મી નવેમ્બરે જાયેલ ન ને જ દેવદર્શન કરતા કરાવ- અલીગઢ : ૧૨ નવેમ્બરથી અહિંસા સંમેલનમાં સર્વશ્રી નાના અને તેમને રાત્રિભજન ૨૦ નવેમ્બર ૭૪ સુધી નિર્વાણ હુકમચંદજી ભારિત્ન, નેમીચંદ ત્યાગ કરાવવાના નિયમ લીધા મહોત્સવની ઉજવણી થઈ. આ છે પાટની, ડે. જયકિશનદાસ હતા. અત્રે યોજાયેલ ચર્ચામાં દિવસોમાં શોભાયાત્રા, નિર્વાણ ખંડેલવાલ આદિ વિદ્વાનોએ જૈન ધર્મના વિદ્વાન ડો. શ્રી અધ્ય, રોગીઓને ફળ-દાન, પિતાના પ્રવચનોમાં ભગવાનને હુકમચંદજી ભારિલે દીક્ષાનું નાટિકા વગેરે વિવિધ કાર્યક્રમો ગુણાનુવાદ કર્યો હતે. સાંજે આધ્યાત્મિક રહસ્ય સમજાવ્યું થયાં. ભજને સાથે વિદ્વદ્દ ગોષ્ઠીનું હતું. સાંજે જિનમંદિરમાં હાથરસ ચારેય ફિરકાના આયોજન થયું હતું. સાતેય આરતી અને ભજનને કાર્યક્રમ સંયુકત ઉપક્રમે ૨૩ ફેબ્રુઆરીએ દિવસ પ્રભાતફેરી નીકળી હતી. થયે હતે. ભગવાનને દીક્ષા દિવસ ઉજવાય. TEL A ૩૦૧ P MA મા તાવોઉ LS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • જીવન દાન ૦ સને ૧૯૭૩ના વર્ષની ૧૩મી નવેમ્બરથી દેશભરની વિવિધ અદાલતમાં જે ગુનેગારને ફાંસીદેહાતદંડની સજા થઈ છે તેને જન્મટીપ–આજીવન કેદની સજામાં ફેરવવાની ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦ મી નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિ–ઉત્તર પ્રદેશની ભલામણને કેન્દ્ર સરકારે સ્વીકાર કર્યાં છે. દીક્ષાથી અહેનાના ભવ્ય વરઘોડ નીકળ્યે હતા. તેમાં વિવિધ રચનાએ હતી. સાધ્વી શ્રી સરલાજી મહારાજના સાન્નિધ્યમાં મુમુક્ષુ મહેનોને અભિનદનપત્ર અપણુ કરાયા. શ્રી પ્રકાશચંદ્ર જૈન અને ડૉ. મહેન્દ્રસાગર પ્રથ`ડિયાએ દીક્ષા અંગે પ્રવચને કર્યાં. લખનૌ ખાતે તા. ૨૫-૭-૭૫ના રોજ ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યના મુખ્યમંત્રીશ્રી એચ. એન. બહુગુણાએ ઉપરોકત સમિતિને સંખેાધતાં કેન્દ્ર સરકારના આ નિણ્યની જાણ કરી હતી. વધુમાં જણાવ્યું હતુ` કે અહિંસાને અમલ કરનારા અને ઉપદેશ આપનારા ભગવાન મહાવીરસ્વામીને આ સાચી અને મહાન અંજલી છે. ૩૧ કાનપુર : ૩ નવેમ્બર સવારે જાહેરસભા ચાજાઈ હતી, જે સાધ્વીશ્રી ધનકુમારીની નિશ્રામાં ધુ તા. ૧૪ નવેમ્બરે વિરાટ વરઘેાડા કાઢવામાં આળ્યેા હતેા. Jain Educationa International દી ન થઇ હતી. ખપેારે નિર્વાણુ સમિતિ તરફથી અહીના જાહેર પુસ્તકાહાયમાં મહાવીર જૈન કક્ષની સી સ્થાપના કરવામાં આવી. સ 5|09||7 જે બીજાના સુખ અને કલ્યાણ માટે પ્રયત્ન કરે છે તે સ્વય' સુખ અને કલ્યાણ પામે છે. ER ૯૨, ભુલેશ્વર, મુબ ૪૦૦૦૦૨. Dehlehlt eyed leela D des માહિતી વિશેષાંક For Personal and Private Use Only ખનૌ : રાજ્ય સરકારે રાજ્યના તમામ કતલખાના અને દારૂનું વેચાણ બંધ રખાવીને ભગવાનને તેમના જન્મ દિવસે લાખ લાખ વંદના કરી. ૨૪મીએ વહેલી સવારમાં શહેરના માટોભાગ ભગવાનના જયનાદથી ગૂ*જી ઊઠયો. ખપારના વિશાળ રથયાત્રા નીકળી. યાત્રામાં ભગવાનના જીવન અને સિદ્ધાંત સમ ધી અનેક રચનાઆ હતી. સાંજે રાજ્યવિધાનસભાના અધ્યક્ષ શ્રી વાસુદેવસિંહુજીની અધ્યક્ષતામાં અમીરૂપૌલા પાર્કમાં ખાસ ઊંભા કરાચેલ મંડપમાં જાહેરસભા થઈ. વિદ્વાનેાના પ્રવચનો ઉપરાંત સભામાં “સમણુસુત્ત ” ગ્રંથનું ઉદ્ઘાટન થયું. તેમજ ઉપસ્થિત સભાજનાને ભગવાનના જીવન અને સિદ્ધાંત સમધી સાહિત્ય હેંચવામાં આવ્યું. ર૫મીએ શહેરના મુખ્ય કેન્દ્ર અમીનાખાદમાં એક રથયાત્રા કાઢવામાં આવી અને અમીરૂદ્ધૌલા પાર્કમાં ચાંદીની પાંડુક શીલા પર ભગવાનની પ્રતિમા પર અભિષેક કરાવે. રેવતી ખેડા સ્ટેશનનું નામ અલીને ‘અહિચ્છત્ર પાર્શ્વનાથ ’ નામ રાખવા માટે રાજ્યની નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિએ સક્રિય પ્રયાસ કર્યાં છે. સમિતિની આ વિનતી. રાજ્ય સરકારે કેન્દ્ર સરકારને વિચારણા માટે પહેાંચાડી છે. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હિમશિખરી પર ઉજવણી લાહૌલ સ્કીતિઃ દરિયાની સપાટીથી ૧૦૦૫૦ કુટ ઊંચા અને ૨૦–૨૨ હજાર ફુટ વર્તુળાકાર હિમાચ્છાદિત શિખરાથી ઘેરાયેલા ભારતના સૌથી ઊંચા જિલ્લાના આ ગામની રાજકિય ઉચ્ચતર માધ્યમિક વિદ્યાલયના પટાંગણમાં એક જાહેર સમારંભ યેાજાયે. શ્રી રામ તાલુકદારની અધ્યક્ષતામાં થયેલા આ સમાર્ભમાં વકતાઓએ પ્રેરક પ્રવચનેા કર્યા, બાલક-બાધિકાએએ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમેાથી ભગવાનને વંદના કરી, કાનપુર: ૨૩મીએ શેાભાયાત્રા બાદ પંડિત શ્રી પ્રદ્યુમ્નકુમારજી જૈને ગ`કલ્યાણકની વિવિધ પૂજા અર્ચના કરી હતી. બાદ સાંજે જૈન કલબના ઉપક્રમે 66 વિશ્વની સમસ્યાઓનું સમાધાન અહિંસામાં છે” નામના વિષય પર વકતૃત્વ સ્પર્ધા ચેડજાઈ. વિજેતાઓને પુરસ્કાર અપાયા. ૨૪મીએ સવારે શે।ભાયાત્રા નીકળી. બપારના મહિલા સભા મળી, અને પ"ડિત ગોકુલચંદ્ર જૈન દ્વારા આધ્યાત્મિક અને સાંસ્કૃતિક પુસ્તકાને સમર્પણુ વિધિ સમિતિના અધ્યક્ષ શ્રી અવિનાશચંદની અધ્યક્ષતામાં થયા. રાતે શ્રી શશીભૂષણુ શરણુ આઈ. એ. એસ. ની અધ્યક્ષતામાં જાહેર સભા થઈ. કાકાસાહેબ કાલેલકર અને ડે. ગોકુલચન્દ્ર જેને પ્રવચન કર્યાં. ૦ ૦ Jain Educationa International લલિતપુર : શ્રી દિગબર જૈન પંચાયતના ઉપક્રમે શ્રી પંચકલ્યાણુક પૂજા અને વિશ્વશાંતિ યજ્ઞ થયા હતા. O નજીમાબાદ : પત્રવ્યવહાર દ્વારા નૈતિક શિક્ષણને પ્રચાર કરવા માટે તીર્થ"કર નૈતિક શિક્ષાપત્રાચાર ઈન્સ્ટીટયુટ'ની સ્થાપના કરાઈ છે. આ સસ્થા અન્ય પ્રકાશને પણ કરશે. ડા. પ્રેમચન્દ્ર જૈન, શ્રીમતી શશિ અમવાલ, શ્રી અજીતપ્રસાદ જૈન આદિ વિદ્વાનાની સલાહકાર તરીકે નીમણુંક થઈ છે. મહેશ્વર : અત્રે દર આઠમે નિર્વાણુ સમિતિના ઉપક્રમે પુરુશ્વાની અને દર ચૌદશે બહુનાની પ્રભાતફેરી નીકળી. મહાવીર સાવ જનિક વાચનાલયનો પણ સ્થાપના થઈ. ન મહાવીર મસૂરી : સેાળ વર્ષ ખાદ અત્રે પુનઃ રથયાત્રા નીકળી. ૯મી જીને ઉત્તર પ્રદેશના શિક્ષણ પ્રધાન હૈં।. રામલાલ સહાયકે શાકાહાર અ ંગેના સ’વિવાદનું ઉદ્દધાટન કર્યું. 'વિવાદમાં નવ. ભારત ટાઈમ્સના ત′′ત્રી શ્રી અક્ષયકુમાર જૈન, ડૉ. જયકિશન પ્રસાદ ખડેલવાલ આદિએ પ્રવચન કર્યાં. સાંજે સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ થયા. ૧૦મી જુને રાજા મહેન્દ્ર પ્રતાપસિંહની અઘ્યક્ષતામાં વિશ્વ ધર્મ સમેલન મળ્યું. 29 ખાસૌદા : મુનિશ્રી વીરસાગરજીના ઉપદેશથી ગાંધી ચાક તથા જીતુરામાં શ્રી મહાવીર જૈન પાઠશાળ શરૂ કરાઈ. આ ઉપરાંત ભગવાન મહાવીર બાલઉદ્યાન અને કીર્તિસ્થંભ માટે પણ નિણુય લેવાયા છે. ભાતિ વિકા For Personal and Private Use Only નૈતિક શાણા ૧ સાર સગા ઉરમાલ : જેનાના ચાર જ ઘર હાવા છતાં, જૈનેતર ભાઈ એના સહકારથી ઉજવણી ઠાઠથી થઈ. વરઘેાડામાં ૧૦૦૦ ભાઈ બહેનો જોડાયાં. જાહેરસભા સારી ચાજાઇ. પણ વીર ચાક માલકાન ૩૦૩ Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુરાદાબ દ : ૧૨ થી ૧૭ નવેમ્બર ૭૪ સુધી સમગ્ર શહેરમાં ભગવાનના જયનાદ ગુંજી રહ્યો. સાતેય દિવસ સુધી સપૂર્ણ મંદિર દીપમાળાઓથી ઝગમગી રહ્યું. ૧૨મીએ ઐત મંદિર લેહાગઢમાં ભજન-કીન થયાં. ૧૩મીએ તમામ જૈન મંદિશમાં નિર્વાણુ અધ્યે ચડાવાયા. ૧૪મીએ જૈન મદિર લે!હાગઢમાં વ્યાખ્યાનસભા, કવિતા પાઠ, ગાયનવાદનના કાર્યક્રમો થયા. ૧૫મીએ સ્થાનિક ટાઉન હોલમાં જાહેરસભામાં વિવિધ વકતાઓએ ભગવાનના ગુણાનુવાદ કર્યાં, ૧૭મીએ ૧૧ વાગે હિન્દુ કાલેજથી કિંગ ખર અને શ્વેતાં અર સ ંપ્રદાયે ી સંયુક્ત રથયાત્રા નીકળી. ૧૮મીએ સ્થાનિક ટાઉન હાલમાં ખીજી જાહેરસભા મળી મૈનપુરી : અત્રે ૧૮મી જાન્યુ. ૧૯૭૪ના રાજ જૈન ઉપવન મંદિર, જૈન સાહિત્ય શેાધ સંસ્થાન, ભગવાન મહાવીર વિદ્યાલય અને કીતિ સ્તંભની શિલારેપણુ વિધિ થઇ. આ પ્રસંગે રૂપિયા એક લાખથી વધુ રકમનું ફૂડ થયું. નજીખામાદ : સ્થાનિક સાહુ જૈન ડીગ્રી કોલેજમાં મહાવીર ચિંતન ગેાખીનું આયેાજન કરાયું હતુ. શ્રી જમુનાપ્રસાદ જૈન, શ્રી વેદ્યમુનિ પરિવ્રાજક, શ્રીમતી શશી ૩૦૪ Jain Educationa International ૧૦૩ ટનની પ્રતિમાજી કિરાજાબાદ : શ્રી દામી લાલ જૈન ટ્રસ્ટે શ્રી બાહુબલિજીની (૪૫ ફુટ ઊંચી અને ૧૨ કુટ પહેાળી) મૂતિ તૈયાર કરી અહી' પધરાવી છે. આ મૂર્તિનુ વજન ૧૩૦ ટન છે અને તેમાં આઠ લાખ રૂા. જેટલું ખ થયુ છે. અગ્રવાલ આદિ વિદ્વાનોએ તેમાં ભાગ લીધેા હતા. ગેષ્ઠીનુ સંચાલન ડૉ. પ્રેમચંદ જૈને કર્યુ હતું. સ્થાનિક જૈન મંદિરમાં જેમાં શ્રી ખુશી' અહમદ, શ્રી કવિ સ ંમેલન પણુ ચાજાયું હતું શકીલ, શ્રી રશીદ, ડૉ. પ્રેમચંદ્ર જૈન, કુમારી અનિતા તેમજ દીપ મુરાદાબાદીએ ભાગ લીધે હતે. પાવાનગર : ઉત્તર પ્રદેશ સરકારે અત્રે મહાવીરવિદ્યાલય સહારના ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માને કોટી કોટી વ`દન ગીલ એન્ડ કંપની પ્રા. લિ. પચીસામાં બોણ સ્થાવા અનુમતિ આપી છે. નૈનીતાલ : અત્રેના આંતરરાષ્ટ્રીય પર્યટન કેન્દ્ર-ઢિકાલામાંના મુખ્ય કાર્બન પાર્કના મુખ્ય દ્વાર સામે ૩૩ ફુટ ઊંચે ભગવાન મહાવીર કીતિ'સ્થ ભ ઊભે કરવાના નિય થયા છે. સાગર : નિર્વાણુ મહત્સવના નિમિત્તે ચૈાજાયેલ સમારભમાં પહેલીવારજ એકસાથે આગેવાન રાજકિય નેતાઓ, સામાજીક કાચ'કરા અને મૂન્ય સાહિત્યકારાએ ભાગ લીધેા. ૨૦ થી ૩૦ નવેમ્બર ૭૪ સુધી ઉત્સવ સાનંદ ઉજવાયા. હેડ ઓક્સિ એન. ટી. સી. હાઉસ, નરાત્તમ માારજી મા, એસાડ એસ્ટેટ, પા. ખેા. નં. ૩૮, સુખઈ-૩૮. ફોન : ૨૬૫૦૦૧ [પાંચ લાઈન] O શાખાઓ કલકત્તા 0 કોઈમ્બતુર O મદ્રાસ ૧ ન્યુ દિલ્હી ૦ અમદાવાદ ભાષા સરધના [ મેરઠ ] : સ્થાનિક નિર્વાણુ મહત્સવ સમિતિએ નિર્વાણુ વર્ષમાં નક્કી કરેલા કાય ક્રમામાં :– ૧. ભવ્ય અને કલાત્મક For Personal and Private Use Only પાંડુશીલાનું નિર્માણુ, ૨. સ્મશાન ભૂમિમાં વૈરાગ્યશીલા પટ્ટાનુ નિર્માણુ, ૩. જાહેર સ્થળા પર મહાવીર વાણી આદિના સમાવેશ થાય છે. લેક્ષ : ૦૧૧-૨૪૬૭ Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જ જ . છ છે ભણેક વર્ષ પહેલાં ફાધર વાલેસ વ્યાખ્યાને આપવા (લેકચર (ર) માટે યુરોપમાં ગયા હતા. પોતાની વ્યાખ્યાનમાળા દરમ્યાન તેઓએ જેન ધર્મના વિષય ઉપર પણ વ્યાખ્યાન આપ્યું હતું. પિતાના વ્યાખ્યાનપ્રવાસ દરમ્યાન લેકોની જૈનધર્મ અંગેની બિનજાણકારી તથા એ માટેની જિજ્ઞાસાની વિગતો આપતાં, અને આ માટે જેનોને પ્રચારલક્ષી બનવાનું જણાવતા એક લેખમાં તેઓશ્રી કહે છે કે ત્રણ વર્ષ પહેલાંને અનુભવ છે. હું યુરોપમાં એક વ્યાખ્યાન-યાત્રા (લેકચર-દુર) માટે ગયે હતે. વ્યાખ્યાનોને વિષય ભારતીય સંસ્કૃતિ હતા, ને એમાં મેં જૈન ધર્મ વિશે પણ એક વ્યાખ્યાનનો સમાવેશ કર્યો હતો. જેને ધર્મને મારો વિશેષ અભ્યાસ નથી, પણ ભારતીય સંસ્કૃતિમાં જેને ધર્મને ફાળે મોટે છે એટલે એની વાત વ્યાખ્યાનમાળામાં બાવવી જ જોઈએ એમ મને લાગ્યું હતું. અને ગુજરાતમાં હું આવ્યો ત્યારથી અદ્દભાગ્યે જેનેના સંપર્કમાં આવ્યો છું અને થોડું જૈન સાહિત્ય પણ વાંચ્યું હતું, એ ખ્યાલો અને એ અનુભવ લઈને મેં એક વ્યાખ્યાન તૌયાર કર્યું. સમય આવ્યે અને પ્રવાસ દરમ્યાન વ્યાખ્યાનમાળામાં આપ્યું પણ ખરું. વ્યાખ્યાનમાં કઈ ખાસ મોટી વાત તે ન હતી. પાંચ મહાવ્રત, કર્મને સિદ્ધાંત, અનેકાંતવાદ, દીક્ષાને પ્રસંગ મેં જોયો હતો એનું વર્ણન અને કેટલાક સાધુઓની સાથે વાતચીત થઈ હતી અને સાર. ભારતમાં એવું વ્યાખ્યાન આપીએ તો એમાં કંઈ નવું ન લાગે, પણ ત્યાં મને જ અનુભવ થયો. પહેલીવાર એ વ્યાખ્યાનમાળા આપી ત્યારે લોકોને સોથી વધારે ગમ્યું તે એ જનધમ' વિશેનું વ્યાખ્યાન અને જ્યાં જયાં એ વ્યાખ્યાનમાળા ચાલી ત્યાં એ જ અનુભવ થયે. પ્રશ્નોત્તરીમાં એના પ્રશ્નો વધારે આવે અને અખબારોમાં એના અવલોકને વિશેષ આવે. તેને બધું નવું લાગે અને આકર્ષક લાગે, એક પ્રાચીન, વિશિષ્ટ, સુવ્યવસ્થિત, સંગઠિત, ત્યાગપ્રધાન અને ચિંતનસમૃદ્ધ ધર્મ આજે અસ્તિત્વમાં છે એને ખ્યાલ ઘણાને ન હતું, અરે એનું નામ પણ ઘણાખરાએ સાંભળ્યું ન હતું. પછી ઘણા પ્રશ્નો પૂછે, વિગતે માગે. કેટલાક ખાનગીમાં મળીને પણ વધારે માહિતી અને જન ધર્મનું સાહિત્ય પણું માગે, એક અખબારમાં એ વ્યાખ્યાનના અહેવાલને અંતે સમીક્ષકે લખ્યું: આપણા શહેરમાં આ પહેલી જ વાર જૈન ધર્મ વિશે આવું વ્યાખ્યાન અપાય એ વાતને હું આપણુ શહેરનાં બૌદ્ધિક જીવનની એક મહત્તવની ઘટના લેખું છું.” છેવટે જૈનધર્મના સિદ્ધાંતોની ઉપયોગીતા આલેખી, તેના પ્રચાર માટે પચીસમા નિર્વાણ વર્ષનું મહત્વ સમજાવતા ફાધર વાલેસ કહે છે કે, આખી દુનિયા ભગવાન મહાવીરને ૨૫૦૦મો નિર્વાણ મહોત્સવ ઉજવવાની તૈયારીમાં છે. ભારતમાં જાતજાતનાં કાર્યક્રમો યોજાશે એને સીધે ફાયદો આપને થશે. તે પરદેશમાં પણ ઠેકાણે ઠેકાણે એવા કાર્યક્રમો યોજાય અને તે દ્વારા આ મંગળ અને વિરલ પ્રસંગે આખી દુનિયાને અણીને વખતે જૈન ધર્મના અહિંસક, ત્યાગપ્રધાન, સહિષ્ણુ સંસ્કારોને પૂરે લાભ મળે એ સો દિલથી ઈચ્છીએ. આજની સંતપ્ત દુનિયા માટે જૈન ધર્મમાં ઔષધ છે. તે એને લાભ દુનિયાને મળે એ માટે સૌએ પ્રયત્ન કરવાને છે. હ જ બ છ હ, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તમાહુ લાએ પહિયુદ્ધજીવી, સૌ જીવઈ સજમ વિએણ ★ VEEKAY WOOLLEN MILLS, LUDHIANA HOSIERY MILLS, LUDHIANA ★ VEEKAY KNITWEARS, LUDHIANA Phones ★ VEEKAY ★ VEEKAY SALES CORPORATION, LUDHIANA ★ VEEKAY AGENCIES, SADAR BAZAR, DELHI-6 He is Called in this world a person who is ever alert (Watehful) and leads a life of Self-Control, Jain Educationa International Office : 20739 Factory: 23937 Resi. : 23318 Delhi : 514707 VEEKAY TRADE MARK : Cable : Veekay Ludhiana Importers Exporters, Manufacturers & Processors of : FINE KNITTING WOOLS, NYLON, ORLON CASHMILON AND CIVIL & DEFENCE KNITWEARS For Personal and Private Use Only Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સન ૧૯૭૪-૭૫ના વરસના જૈન ઇતિહાસની નોંધ ભાવિ ઈતિહાસકાર અપૂર્વ આનંદ અને અનેરા ગૌરવથી લેશે કે, ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાણક વર્ષ'ની ઉજવણી માત્ર ભારતવાસી જૈના અને જૈનેતરીએ જ નહિ, પરંતુ દૂર-સુદૂર દેશાવરમાં વસતા અનેક રાષ્ટ્રોના Jain Educationa International વિશ્વનાં વિવિધ દેશોની ભગવાન મહાવીર પરમાત્માને ભાવભરી For Personal and Private Use Only વં ક ના ૦૦ નાગરિકાએ પણ ભક્તિથી ઉભરાતા હૈયે કરી હતી. આ ઐતિહાસિક અવસરના પ્રશસ્ય આનંદમાં વિદેશમાં વસવાટ કરતા જૈને અને વિદેશીપણ પૂરેપૂરા સહભાગી બન્યા હતા. નિર્વાણુ વર્ષોંની ઉજવણી વિશ્વભરમાં થાય તે માટે યુનાઈ ટેડ નેશન્સ (સંયુકત રાષ્ટ્રા) સંસ્થા આ Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ની અંતગત સંસ્થા યુનેસ્કોએ [ સાંસ્કૃતિક અને દિવસની છેષણા કરી હતી. શૈક્ષણિક કાર્યોના હેતુ માટેની વિશ્વના રાષ્ટ્રનું વિદેશમાં ત્યાંની સરકારના ઉપક્રમે પણ પ્રતિનિધિત્વ ધરાવતી સંસ્થા] પિતાની બેઠકમાં ભગવાનને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરાઈ છે. અને બંને સર્વાનુમતે ઠરાવ કરીને ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦- ન્યુક, મોમ્બાસા જેવા વિદેશી મહાનગરમાં મા નિર્વાણ દિનની ઉજવણી વિશ્વભરમાં કરવાને જ્યાં જૈનેની સારી એવી વસ્તી છે ત્યાં જૈન અનુરોધ કર્યો. ઉપરાંત, આ સંસ્થાએ પિતાના સંસ્થાઓના ઉપક્રમે ધાર્મિક વિધિથી નિવણી મુખપત્ર “કુરિયર” સામયિકને ભગવાન મહાવીર ત્સવની ઉપાસના, આરાધના અને ઉજવણી વિશેષાંક પણ પ્રકાશિત કર્યો. આનંદભેર થવા પામી હતી. યુનેરની ઘોષણા અને અનુરોધથી રાષ્ટ્રીય સમિતિના કાર્યાધ્યક્ષ સહુશ્રી શાંતિ. ઘણા રાષ્ટ્રોએ ૧૯૭૪-૧૯૭૫ના નિર્વાણુ વર્ષને પ્રસાદજી જૈને વિદેશમાંના આપણા ભારતીય “અહિંસા વર્ષ” તરીકે પોતાના રાષ્ટ્રમાં સત્તાવાર દૂતાલયો સાથે આ સંદર્ભમાં કરેલ પત્રવ્યવહારથી જાહેરાત કરી. જે જવાબ મેળવ્યા છે તે વાંચતા પ્રતીતિ થાય છે નિવણ વર્ષની ઉજવણી વિશ્વના તમામ કે ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માને નાત, જાત, રાષ્ટ્રમાં થાય તે માટે ભારત સરકારે સક્રિય રસ પંથ, સંપ્રદાય કે દેશના ભેદભાવ વિના સૌએ લીધે. રાષ્ટ્રીય સમિતિના કાર્યાધ્યક્ષ સહુ શ્રી ભકિતભાવથી વંદના કરી છે. શાંતિપ્રસાદજી જેને વિદેશોમાંના આપણા ભારતીય વિવિધ રાજદૂતાલયે તરફથી રાજદૂતાલયે સાથે અસરકારક અને સફળ પત્ર મળેલ પ્રત્યુત્તરે આ પ્રમાણે છેઃ વ્યવહાર કર્યો. રાષ્ટ્રીય સમિતિના અતિથિવિશેષ સ્વીઝરલેન્ડના ભારતીય રાજદૂત શ્રી અવતારમુનિરાજશ્રી સુશીલકુમારજીની આગેવાની હેઠળ સિંહઃ “ ભગવાન મહાવીરના નિવાણેત્સવની ભારતના કેટલાક વિદ્વાને અને આગેવાના પ્રતિ- ઉજવણી માટે પ્રદશન યે જાયું. આ પ્રદર્શન નિધિ મંડળે, ઈનૌરના શ્રી ભાઈલાલભાઈ તુરખિયા રિચ, સેન્ટ ગેલન અને બસેલમાં જાયું. આ અને તેમની મિત્રમંડળીએ, જાણીતા આગેવાન ઉપરાત ભગવાન મહાવીરના જીવન અને ઉપદેશ સંશોધક સાહિત્યકાર છે. રમણલાલ ચી. શાહ અંગે વિશિષ્ટ વ્યાખ્યાનેનું આયોજન થયું.' અને તેમનાં ધર્મપત્ની છે. તારાબહેને અને લોક સ્વીઝરલેન્ડના અખબારોએ પણ ભગવાનના પ્રિય કથાગીતકાર શાંતિલાલ બી. શાહે વિવિધ જીવન અને ઉપદેશ અંગે સચિત્ર લેખે પ્રકાશિત રાષ્ટ્રોમાં પ્રવાસ કરીને વિદેશની ધરતી પર ભગવાન કર્યા. ખાસ કરીને જૈન કલા અને સ્થાપત્ય વિષે મહાવીર પરમાત્માને જય જયનાદ ગૂંજતે કર્યો. ઉલ્લેખનિય લેખ પ્રગટ થયાં. - નિર્વાણ વર્ષમાં વિવિધ રાષ્ટ્રમાં કેટકેટલી ફીઝીના ભારતીય હાઈકમીશનર શ્રી ભગવાનઅને કયા પ્રકારની ઉજવણી થઈ, ત્યાં નિર્માણના સિંહઃ “સ્થાનિક સિનેમાઘરોમાં જૈન કલા પર શું કાર્યો થયાં છે તેની પૂરતી માહિતી મેળવવામાં ડેકયુમેન્ટ્રી ફિલ્મ પ્રદર્શિત કરાઈ અને ફીઝી રેડિયો અમને થોડીક જ સફળતા મળી છે. જે માહિતી પર ભગવાન મહાવીર વિષે વાર્તાલાપ પ્રસારિત મળી છે તેને અહેવાલ આ પછીના પાનાઓ પર કરાયે.” આપેલ છે. આ સૌમાં એક વાતની નેંધ લેતાં નેપાળના ભારતીય રાજદૂત શ્રી એમ. રસઆનંદ અને ગૌરવની અનુભૂતિ થાય છે કે બેંગકોકે . ગત્રાઃ ૧૧ મે ૧૯૭૫ના રોજ નેપાળ-ભારત ૩જી નવેમ્બર ૧૯૭૫ના રોજ રાષ્ટ્રમાં માંસ રહિત સાંસ્કૃતિક કેન્દ્રના ઉપક્રમે ૨૫૦૦ મે નિર્વાણ આવી Swી . ભાદરવા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મહોત્સવ ઉજવવા માટે વિરાટ જાહેરસભા મળી. એન. ચાવતી: “ભગવાન મહાવીરને શ્રદ્ધાંજલિ આ સભામાં સ્થાનિક જૈન ભાઈ-બહેનો ઉપરાંત આપવા એક જાહેરસભાનું આયોજન કરી રહ્યા નેપાળના ભારતીય રાજદૂતાલયના તમામ અધિ- છીએ.” કારીઓએ હાજરી આપી.” બહેરીનના આપણા રાજદૂત શ્રી પી. એમ. વિયેટનામના ભારતીય કાર્યવાહક રાજદૂત એસ. મલિકઃ “અહીંના ભારતીય સમુદાયમાં શ્રી પ્રભાકર મેનનઃ “નિર્વાણુ મહત્સવ સમારેહની ૨૫૦૦મા નિવત્સવની ઉજવણીને કાર્યક્રમ સુગ્ય ઉજવણું અને પ્રચાર માટે શક્ય તમામ રાખીશું.” પ્રયત્ન કરીશું.” અફઘાનિસ્તાનના આપણુ રાજદૂતાલયના - ઈજીપ્તના ભારતીય દૂતાલયના પ્રેસ સચિવ દ્વિતીય સચિવ શ્રી અંબાપ્રસાદઃ “ઓકટોબરના શ્રી એ. રાય. ચૌધરીઃ નવેમ્બરમાં એક વિશિષ્ટ છેલા સપ્તાહમાં કે નવેમ્બરના પ્રથમ સપ્તાહમાં કાર્યક્રમનું આયોજન કરી રહ્યા છીએ.” ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશ સંબંધી એક સેમિ ચીનના (પકિગ) ભારતીય દૂતાલયના દ્વિતિય નાર જવાના પ્રયત્ન ચાલુ છે.” સચિવ શ્રી શિવશંકર મેનન “રાજદૂતાલય દીવાળી ૦ ૦ આ બધા પત્રથી જાણી શકાય છે કે ૩જી નવેમ્બર ૭૫ના રોજ જૈન મંદિરે પર નિર્મિત વિદેશમાં પણ નિર્વાણોત્સવની ઉજવણી શાનદાર ફિલમ પ્રદર્શિત કરવાની તેમજ અન્ય વિશિષ્ટ કાર્ય રીતે થઈ હતી. આ સંદર્ભમાં બીજી પણ એક કિમ જવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. મહુર્ષક નેંધનીય બાબત એ છે કે ૫૦ થી વધુ ઈથેપિયાના ભારતીય રાજદૂત શ્રી પ્રાન જયેઃ રાષ્ટ્રના રાજદૂતાલએ જેનધમસંબંધી સાહિત્ય “ઇથોપિયામાં ઘણું મોટી સંખ્યામાં ગુજરાતીઓ મોકલવા માટે ભારતની વિવિધ જૈન પ્રકાશન રહે છે તેમાં મોટા ભાગના જૈને છે. આથી તેઓ સંસ્થાઓને વરદી આપી છે. એક વિરાટ સભા અને અન્ય કાર્યક્રમની તૈયારી વિદેશમાં પ્રચારલક્ષી ઉજવણી થઈ તે કરી રહ્યા છે.” ઉપરાંત વિદેશની ધરતી પર કાયમી ધોરણે જિનેશ્વર ઈટાલિન આપણા દૂતાલયના પ્રથમ સચિવ ભગવંતની ઉપાસના થાય તે માટે ત્યાં જિનશ્રી રામકિશનઃ “ઓકટોબર ૧૭૫માં વિશિષ્ટ મંદિરના નિમણુકાર્ય માટે ભારતવાસીઓએ કાર્યક્રમનું આયોજન થઈ રહ્યું છે.” સક્રિય રસ લીધે છે. બેલજીયમના આપણું રાજદૂત શ્રી કે. બી. કેનેડામાં ટોરેન્ટમાં બંધાયેલ જિનમંદિરમાં, લાલ: “ઓકટેબર કે નવેમ્બરમાં અહીં એક મુંબઈ વાલકેશ્વરના શેઠ અમીચંદ પનાલાલ જૈન સભા કે સેમિનાર કરવાનો પ્રયત્ન ચાલુ છે. જૈન દેરાસર ટ્રસ્ટના ખર્ચે તૈયાર થયેલ ભગવાન શ્રી કલા પર ડોકયુમેન્ટ્રી ફિલ્મ મેકલશે તે તે મહાવીર પરમાત્માની નયનાભિરમ્ય પ્રતિમા મેકઅહીંના સિનેમાઘરોમાં કે ટેલીવીઝન પર પ્રદર્શિત લવામાં આવી. આ પ્રતિમાજી પૂજ્ય સાહિત્યકરીશું.” કલારત્ન મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજના પનામાના ભારતીય રાજદૂત શ્રી પી. પી. માર્ગદર્શન તળે જયપુરમાં ઘડાઈ હતી. ડિસેઝા : “ભગવાન મહાવીરના જીવન તથા D ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય સરકારે અમેરિકામાં ઉપદેશનું પ્રચારકાર્ય શરૂ કરી દીધું છે.” બની રહેલ જિનાલય માટે રૂા. ૨૫ હજારનું ચિલીના આપણુ કાર્યવાહક રાજદૂત શ્રી કે. દાન આપ્યું. જ કatest Twાર લવોણમા ૩૦ www. GS માતાલિમ 80 Sિ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 ૦ ૦ “યુનેસમેની'. અહિંસા-વર્ષની ઘોષણા ૦ ૦ ૦ સ યુકત રાષ્ટ્ર ઃ ન્યુયેક લેન્ડ વગેરે સંસ્થાઓના પ્રતિ- કુટુંબના બાળકે “મેરી ભાવના માં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સંઘ સભા- નિધિઓની હાજરી ઉલ્લેખનીય છે. વિશે બોલ્યા. આ અવસરે શ્રી ગારમાં તા. ૩, ૪ નવેમ્બર અમેરિકામાં ભારતના રાજદૂત ચિત્રભાનુએ પ્રવચન કર્યું. ૧૯૭૫ના નિર્વાણ કલ્યાણકની શ્રી ટી. એન. કોલ આ સમારંભના ' સમારંભની પૂણતા બાદ ઉજવણી સમારેહ પૂર્વક થઈ. મુખ્ય મહેમાન હતા. એમની બધા લોકોએ સામુદાયિક આરતી નિર્વાણોત્સવ કેન્દ્રિય સમિતિના સાથે ન્યુયોર્કના ભારતીય દુતા- ઉતારી. હાજર રહેલા લોકોને પ્રયાસોથી “યુનેસ્ક એ ૧૯૭૪– વાસના કન્સલ જનરલ શ્રી જે. ચા-નાસ્તે આપવામાં આવ્યું. ૭૫ના પચીસમાં નિર્વાણુ વર્ષને તથા અન્ય ભારતીય અધિકારી આ સંમેલન લગભગ ત્રણ કલાક અહિંસા વર્ષ' તરીકે જાહેર પણ ઉપસ્થિત હતા. શ્રી કોલે જૈન ચાલ્યું. ન્યુયોર્કના મેયરના કાયકરેલ, તેમજ “યુનેસ્કોએ તેના ધમની વિશ્વ વ્યાપકતા અને લયમાંના તથા સમાચારપત્રોના સામયિક “કરિયર ને ભગવાન સાર્વજનિક મહત્તા વિષે, શિ- પ્રતિનિધિઓએ પણ હાજરી મહાવીર વિશેષાંક પ્રગટ કર્યો ટન વિશ્વવિદ્યાલય, લાઈફાના ડીન આપી હતી. સ્થાનિક સમાચારહતે. - શ્રી શાંતિકુમારસિંદકાએ અહિંસા પત્રએ આ સમારંભને વિસ્તૃત - અમેરિકાના ૧૦ રાજ્યમાં વિષે અને ડો. વોરેન હેરિટંગસે અહેવાલ પ્રગટ કર્યો હતો. આ મહાવીર કેન્દ્રની સ્થાપના કરવામાં ન સમારંભ વિશે એક પુસ્તિકા પ્રગટ આવી છે. કરવામાં આવી હતી. ઉત્તર અમેરિકામાં રહેલા – આ સમારંભમાં ઉપસ્થિત જૈન ભાઈઓની સંસ્થા “જૈન સ્યાદ્દવાદ વિષે વિદ્વતાપૂર્ણ પ્રવ- જનસમુદાય એટલો પ્રભાવિત સેન્ટર ન્યુયોર્ક' દ્વારા તા. ૨૦ ચને કર્યા. થયો હતું કે ન્યુયોર્કમાં બંધાતા એપ્રીલ ૭૫ના રોજ મહાવીર ડે. કુલભુષણ લેખંડે પણ જૈન મંદિર માટે ૨૫૦૦ સ્ટલિ જયંતિ નિમિત્તે આંતરરાષ્ટ્રીય આ અવસરે ભારતીય પ્રતિનિધિ ગથી પણ વધારે રકમને જૈન વિદ્યા સંમેલન યોજવામાં તરીકે જોડાયા હતા. ડે. લેખંડે ફાળે ત્યાં જ એકત્ર થયા હતે. આવ્યું. આ સંમેલનમાં અમેરિકા ભારતીય જૈન સમાજ તરફથી “જૈન સેન્ટર, ન્યુયોર્ક'નું નામ તથા ભારતના વિભિન્ન ભાગમાંથી આંતરરાષ્ટ્રીય સંમેલન પ્રત્યે બદલીને “જૈન સેન્ટર ઓફ અમેલગભગ ૧૦૦૦ વ્યકિતઓએ શુભેચ્છા વ્યકત કરી. ડે. લેખ- રિકા' રાખવામાં આવ્યાનું જાહેર હાજરી આપી હતી. જેમાં જૈન ડેના જૈન કેન્દ્રો ઉપરાંત કલીવ- કરવામાં આવ્યું હતું. આ કેન્દ્રસેન્ટર, બોસ્ટનના પ્રમુખ, ઉપ- લેન્ડ, બેસ્ટન અને શિકાગોમાં ની અન્ય શાખાએ અમેરિકાના પ્રમુખ અને મંત્રી, જૈન સોસાયટી, પણું વ્યાખ્યાન યોજવામાં આવ્યા વિવિધ ભાગોમાં શરૂ કરવામાં શિકાગના પ્રમુખ, ઉપપ્રમુખ છે. - આવી રહી છે. અને મંત્રી, જૈન સેન્ટર એહી- ન્યુયેકથી આવેલ અનેક આ સમારંભના આયોજનની ના પ્રમુખ, જૈન સેન્ટર ટેરેન્ટે જૈન મહિલાઓએ ભજન અને સફળતાનું શ્રેય આ સંસ્થાના (કેનેડા)ના પ્રમુખ અને ફરિડા, ગીત વગેરે રજુ ક્ય. સ્ટેટેન પ્રમુખ નરેન્દ્રકુમાર સેઠીને ફાળે કેનેકિટકટ, ન્યુ જર્સી, રેડ આઈ આઈલેન્ડથી આવેલા પાંડયા જાય છે. - જીતે 1 ટે બરના પીસ Hભગવે Rી માહિતી વિકાસ નિતીમ7 : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શિકાશે: અમે રિકા ના છે શિકાશે. શહેરમાં, શ્રી શિકાશે જૈન સોસાયટીના ઉપક્રમે ઉજવણી જેન સેસાયટીના ઉપક્રમે, ૩૦૦ વસુબેન ચેકસી, શ્રીમતી જતી- ન્યુએર્ક : શ્રી ચિત્રભાનુ જેટલા જૈન અને જેનેતર ભાઈ- એન શાહ, શ્રી ચંદ્રકાંત શાહ, સ્થાપિત જૈન મેડીટેશન ઈન્ટરબહેનેએ તા. ૨૩-૪-૭૫ના રોજ શ્રી હેમેન્દ્ર મેસેરી, બેબી કવિતા નેશનલ સેન્ટરે અત્રે જૈન દેરાભ૦ મહાવીર પરમાત્માના જન્મ- ચોકસી અને વિનિતા ચેકસીએ સરનું નવનિર્માણ કર્યું છે. આ કલ્યાણકની ઉમંગ અને ઉત્સાહ વિવિધ સ્તવને રજુ કરી વાતા- દેરાસર માટે શેઠ કેશવજી નાયક પૂર્વક ઉજવણું કરી હતી. અમે વરણને ભક્તિભાવથી રંગી દીધું ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટ, મુંબઈના એક રિકા જેવા અર્થપ્રધાન દેશમાં ત સોસાયટીના ખજાનચી શ્રી ટ્રસ્ટી શ્રી નાયક જેઠાભાઈએ રા જ્યાં “ઈશ્વર કે “આત્મા” જેવા કનભાઈ શાહે સંસ્થાની રૂપરેખા ઈચની ચાંદીના અલંકાર સાથે શબ્દ માત્ર ભૂતકાળના અવશેષે આપી હતી અને મા. મંત્રીશ્રી જિનપ્રતિમાજી પધરાવવા માટે બનતા જાય છે ત્યાં ભારતના હેમેન્દ્ર સેરીએ સૌને આભાર મેકલવાને પુણ્યલાભ લીધે છે. જેને સંસ્કાર અને ધર્મજાગૃતિને આ જિનપ્રતિમાજીન્યુયોર્કકેમ સાચવી શકે અને એ આધ્યા માં મેકલવા માટે રીઝર્વ બેન્ક ત્મિક વાર અમેરિકામાં ઉછરતા ઓફ ઈન્ડિયાએ ટી એક્ષપટ બાળકમાં કેમ રેડી શકે એ જ પરમીશન આપી હતી અને બોમ્બે આ જૈન સંસાયટીને મુખ્ય પિટે પણ કી કસ્ટમની સુવિધા આપી હતી. જન્મકલ્યાણકના કાર્યક્રમની અમેરિકા : ઈન્દૌરના શ્રી શરૂઆતનવકારમંત્ર અને ચત્તારી ભાઈલાલ તુરખિયાએ તેમના મંગલમથી શ્રી જયકુમાર શાહ મિત્રવર્ગ સાથે અમેરિકાના ૧૭ અને શ્રીમતી નયનાબેન લકીના રાજ્યમાં હજારો માઈલની યાત્રા ધીર-ગંભીર મધુરકંઠથી કરવામાં માન્યા હતા. શ્રી કિરાર શાહ કરી ભગવાન મહાવીર અને જૈન આવી હતી. જેન સોસાયટીના શ્રીમતી રમાબેન શાહ, શ્રી કનુ- ધમ સંબંધી અંગ્રેજી સાહિત્ય પ્રમુખ જ્યોતીન્દ્ર દોશીએ આવ- ભાઈ શાહ અને શ્રીમતી કૈલાસબેન હિત સન વિતરણ કર્યું. કાર પ્રવચન કર્યું. શાહે ભાવપૂર્વક આરતી તથા મોમ્બાસા (કેનિયા] : શ્રી ભવ્યાદ શાહ, શ્રી વસંત મંગલદી ઉતારેલ. નિર્વાણુ વર્ષ દરમ્યાન વિવિધ શાહ અને શ્રી હેમેન્દ્ર મૈસેરીએ ભ૦ મહાવીર જન્મકલ્યાણક કાર્યક્રમ ૨જી ઉજવણી કરી. જૈનધર્મના સિદ્ધાંત પર પ્રવચન આદિ પર્વોની ઉજવણું ઉપરાંત મુંબઈથી છે. રમણલાલ સી. કર્યું હતું. શ્રી મંગલદાસભાઈ જૈન સોસાયટી દર મહિને એક શાહ અને તેમના ધર્મપત્ની શાહ, શારદાબેન શાહ, શ્રીમતી સભા બેલાવી, તેમાં ધાર્મિક છે. તારાબહેન તેમ જ જાણીતા મંજુબેન શાહ, શ્રીમતી કકિલા- પ્રવચને, ધર્મચર્ચા, પરિસંવાદ, સંગીતકાર શ્રી શાંતિલાલ શાહને બેન શાહ, શ્રીમતી દક્ષાબેન સ્નાત્રપૂજા, સ્તવનો વગેરે કાર્યક્રમ આમંત્રિ પ્રવચને, પ્રભુભક્તિના કાટવાલા, શ્રીમતી હંસાબેન શાહ, જી જૈન સંસ્કૃતિને વારસો કાર્યક્રમો વગેરેનું સુંદર આયેશ્રીમતી જૈનાબેન સેલંકી, શ્રીમતી જાળવે છે. જન કરવામાં આવ્યું. જ ની “ ૩૧૧) છે અAL NOC માહિારશોષક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * વિદેશ પ્રવાસ : ૧૯૭૫ની ૧૭, જને દિલ્હીથી મુનિશ્રી સશીલ ભારતીય પ્રતિનિધિમંડળ વિદેશમાં મુનિજી આદિ ૧૭ સભ્યનું એક શિષ્ટમંડળ વિદેશની યાત્રાએ કેનેટિકસ, ફલેરીડા, કોલેરાડો પ્રભુજીની પ્રતિમા પધરાવવામાં વગેરે અમેરિકાના રાજ્યોમાં તેમ આવશે. તેમ જ જેનધમ, ગ, ગયું હતું. જુદા જુદા દેશના જ કેનેડા, લેટિન, અમેરિકા, બ્રિટન, કલા આદિ સંબંધી સાહિત્ય 20 મુખ્ય મુખ્ય શહેરોમાં પ્રવચને મન જાપાન, થાઈલેન, હોંગકંગ વગેરે સ્વાધ્યાયને પ્રબંધ કરવામાં જાએલ. ત્રણ હજાર લોકોએ દેશમાં નિવણ મહોત્સવ ઉજ- આવશે. બેંકેકમાં તા. ૩ નવે. દારૂ અને માંસના ત્યાગના નિયમો વવામાં આવેલ. ઉપરાંત કેનેડાના મ્બર ૧૯૭૫ના દિવસને “માંસ લીધા. વાલમેરાનનગરમાં, ત્યાંના શિવા- રહિત દિવસ મનાવવાની સ્વીકૃતિ આ બે મહિનાના વિદેશ મંદ વેદાંત આશ્રમના અધ્યક્ષ આપવામાં આવી. પ્રવાસના પરિણામે ન્યુયેક, સ્વામી વિષ્ણુ દેવાનન્દ પિતાના મેરીશસ : અહીં ભગવાન રિલેન્ડ, ટેકસાસ, ન્યૂ મેકિસકે, આશ્રમમાંની પાંચ એકર જમીન મહાવીરની ૨૫ ઇંચની પ્રતિમાજી કેલિફેનિયા, સાઉથ કેરેલાઈને, ભગવાન મહાવીરનું મારક બના. બિરાજમાન કરવામાં આવી. હા, ઈન્ડિયાના, ઇલિનાથ, વવા આપી હતી. આ સ્થળે લંડનઃ તા. ૧૪ એપ્રીલે હિમંતપૂર્વક આપણે સામને કર ને ત્યાગીને અને તપશ્ચર્યાને અખિલ બ્રિટનના સ્તરે, સ્થાનિક વાન છે. ભગવાન મહાવીરના માર્ગ અપનાવી સંસારને એ ઈન્ડિઅન યુથ મેંસ ક્રિશ્ચિયન આદશ અપનાવી તથા સત્ય- બતાવ્યું કે સાચું સુખ તૃષ્ણા એસોસીએશનના હેલમાં લંડન અહિંસાના માર્ગે આગળ વધીને અને ભૌતિકવાદમાં નહિ પરંતુ ખાતેના ભારતના રાજત શ્રી જ આજ માનવતાને વિનાશમાંથી સંતોષ અને અધ્યાત્મને અપનાકુંવર નટવરવિંહના પ્રમુખપદે બચાવી શકાશે વવામાં છે. આજે પણ માનવ એ ભગવાન મહાવીરની ૨૫૭૩ની ઉન વિશ્વવિદ્યાલયમાં માગે સાચું સુખ અને સાચી જન્મજયંતી પ્રથમવાર ભારે સંત તથા જૈન સાહિત્યના શાંતિ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવી. આ ઉપરાંત લંડન વિશ્વ સમારંભની સંજિકા શ્રી ૬ વિદ્યાલયના અધ્યાપક ડે. યામ પુષ્પા કુલરેચ્યા જેને સફળતા $ મનહર પાંડે તથા શ્રી નારાયણે પૂર્વક આ સમારંભનું સંયજનક છે પણ શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી. કર્યું. આ સમારંભમાં અનેક સ્થાનિક વિદ્વાનોએ ભગવાન વિદ્વાન ડે. સત્યરંજન બેનછ એ કમ શ્રી બલરાજ ગુલાટીએ રજી આ પ્રસંગે સાંસ્કૃતિક કાર્ય મહાવીરને ભાવપૂર્ણ શ્રદ્ધાંજલિ જેને ધમની આજના માનવ માટે છે કર્યો હતે. અપી. ઉપયોગીતા સમજાવી હતી. આ અવસરે મુખ્ય અતિથિ- બ્રિટનમાં હિંદુ ધર્મના મિનિસ્ટર અંતમાં સમારંભની સવક્તા તરીકે બોલતા શ્રી કુંવર ઓફ રિલીજીયન ડે. એમ. એમ. જિકા શ્રી પુષ્પા કુલરેચ્યા જેને નટવરસિંહે કહ્યું આજ આપણુ શર્માએ જણાવ્યું ભગવાન મહા- મહેમાનને આભાર માન્ય સામે અનેક સમસ્યાઓ છે, જેને વિરે પિતાના રાજવૈભવના સુખે હતે. ' ti (Eવાસ મારાથી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કઈ કઈ કરી છે પંપ, , જમન દેશ એ ઘણા દાયકાઓથી ભારતીય સંસ્કૃતિની જૈન, બૌદ્ધ અને બ્રાહ્મણ એ ત્રણે શાખાના મર્મસ્પશી અને સર્વ ગ્રાહી અધ્યયન-અધ્યાપને અને સંશોધન-પ્રકાશનમાં ઊંડો રસ ધરાવતે આગળ પડતે દેશ છે. અને જ્યારે જૈન આગમસૂત્ર મુદ્રિત થયાં ન હતા એ સમયથી જર્મન વિદ્વાનેએ આગમસૂત્રે અને જૈન વિદ્યાના જુદા જુદા વિષયના અધ્યયન-સંશોધનનું કામ શરૂ કરી દીધું હતું અને અત્યારે પણ આ કામ ચાલુ છે જર્મન વિદ્વાનોએ કરેલી જૈન સાહિત્ય અને સંસ્કૃતિની સેવાની કથા એ એક ગૌરવભરી ગાથા છે. ટોરેન્ટો (કેનેડા)માં જિનમંદિર માટે મુંબઈથી મોકલવામાં આવેલ ભગવાન મહાવીરની પ્રતિમા જે દેશમાં જૈન વિદ્યાના – અભ્યાસ અને સંશોધન તરફ ભાષામાં) “જૈનધર્મના મેક્ષના ધમની કમની માન્યતાની રૂપરેખા આ રસ અને ઉત્સાહ પ્રવતતે સિદ્ધાંત ની સમજણ આપી હતી. સમજાવીને જૂનાં કમેને નાશ હોય ત્યાં ભગવાન મહાવીરના તેઓએ સને ૧૯૭૪-૭૫ના વર્ષ કરવાના અને નવાં કમેને આવતાં પચીસસોમાં નિર્વાણ વર્ષની ઉજ- દરમ્યાન ભારતમાં ઉજવવામાં રોકવાના ઉપાયોની ચર્ચા કરતાં વણી ઉમંગથી કરવામાં આવે એ આવનાર નિર્વાણ મહોત્સવને અહિંસા તેમ જ જુદી જુદી સ્વાભાવિક છે. પિતાના શ્રોતાઓને ખ્યાલ આપે જાતનાં તપને નિર્દેશ કર્યો હતે. તા. ૧૪મી નવેમ્બરના રેજ, + છે. બંને પિતાના વ્યાખ્યાનકે જ્યારે “નિર્વાણ વર્ષ ની શરૂ માં અવશ્યક સૂનો (પ્રતિક્રમણ આત થતી હતી તે દિવસે, તે વગેરેને) ખાસ નિર્દેશ કર્યો હતો બલિંનની જમન-ભારત સભાએ જ ન્મ અને એ સૂત્રોએ પશ્ચાત્તાપ, ગુરુ(3 ઈચ ઈન્ડિશે ગેસેલશાફટ હતું, અને ભારતીય જીવનદષ્ટિ પ્રત્યે બહમાન અને ચે.વીશ નામની સંસ્થાએ) બર્લિનની ક્રી અને વિચારસરણીમાં જૈન ધમ જિનેશ્વરની ભક્તિ ઉપર જે ભા૨ યુનિવનિટીના જૈનવિદ્યા (જેને- જે સ્થાન ધરાવે છે એને અંજલિ આપે છે, તે સમજાવ્યું હતું. લેજી) વિભાગના અધ્યક્ષ પ્રોફેસર આપી હતી. વ્યાખ્યાનની સાથે સાથે, વચ્ચે, કલૌસ બ્રુનનું જનધમ ઉપર એમણે મેક્ષ અને અંતિમ શ્રી શત્રુંજ્ય ગિરિરાજ અને વ્યાખ્યાન ગે ઠગ્યું. તેઓએ છૂટકારાને લગતા વિષયની વિશેષ શ્રમણ બેલગેલાની કેટલીક લઈ પિતાના વ્યાખ્યાનમાં (જર્મન છણાવટ કરી હતી. એમણે જૈન ડે પણ બતાવવામાં આવી હતી. S ૩૧૩ * માતાહિક ૪ prot. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Looking for quality intermediates & dyestuffs. As a leading manufacturer we have a wide range to offer you. * INTERMEDIATES * SULPHANILIC ACID • G. SALT * R. SALT * AMINO AZO BENZENE 4-SULFONIC ACID * BENZOYL J. ACID * RHODULINE ACID * PHENYL PERI ACID DYESTUFFS * ACID COLOURS DIRECT COLOURS * CHROME & METAL COMPLEX COLOURS * BASIC COLOURS * ACETATE COLOURS * OIL COLOURS • LIGHT FAST COLOURS * HARMLESS FOOD COLOURS * REACTIVE DYES For further particulars Contact : K. C. A. Limited Rang Udyan, Sitladevi Temple Road, Mahim, BOMBAY-400-016. KCA - A subsidiary of : AMAR DYE CHEM LIMITED Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HLOOOOOOOOO ચારેય ફિરકાની સંયુક્ત જેમ પરિષદની સ્થાપના કાઠમંડુ : ૧૩ નવેમ્બર જાયે. “સર્વ ધર્મ સભાવ ભગવાનને અંજલિ અર્પતા પ્રવ૧૯૭૪ના રોજ આધ્યાત્મિક કાર્ય સમિતિની રચના કરવામાં આવી. અને થયા હતા. આ સભામાં કમથી નિર્વાણ મહોત્સવને શુભા- અહીં તેમ જ નેપાલના અનેક જૈને તેમ જ બૌદ્ધ ભિક્ષુઓ, રંભ થયો. ભારતીય સહયોગ ગામ બીરગંજ, રાજવિરાજ, સનાતન ધર્મના ધર્મગુરુઓ, વરિષ્ઠ મિશન સ ટ્રેનિંગ સ્કુલના ધરાન વગેરે સ્થાનમાં મધ- નેતાઓ અને સ્થાનિક નેપાલી પ્રાધ્યાપક બી. આર. જૈને જૈન- માંસ અને જીવહિંસા ત્યાગના જનતા મોટી સંખ્યામાં ઉપસ્થિત દર્શનના મુખ્ય સિદ્ધાંતની વિસ્તૃત વ્રત–નિયમો થવાપૂર્વક વિવિધ રહેલ. સમજ આપતાં સિદ્ધાંતને જીવન- કાર્યો થયા. માં ઉતારવાને અનુરોધ કર્યો. વિરાટનગર: ભવ્ય શોભા આ અગાઉ,તા. ૨૦એપ્રીલસ્થાનિક વિશ્વવિદ્યાલયના પ્રા. ના મુનિશ્રી કાઠમંડુ પધારતા, શ્રી ભંડારીએ સચન કય કે યાત્રા નીકળી. અનેક ભાઈ-અ. તેઓશ્રીનું ભવ્ય સ્વાગત શહેરના આ પવિત્ર અને પાવન દિવસે નેએ જુદા જુદા વ્રત નિયમો ને પાવન દિવસે ના દી જી નયના તમામ વર્ગોની હાજરીમાં થયું આપણે પ્રતીજ્ઞા લેવી જોઈએ કે લીધા. તેમજ દુર્વ્યસને છેહ હતું. આ દિવસે સાંજે ધુમ્રપાન જેથી ભગવાન મહાવીરને શ્રદ્ધાં- વાના નિયમ લીધા. વિવિધ અને મદ્યપાન નિષેધ અંગે મુનિ જલિ આપવા ની સાથોસાથ થવાની ઉજવણી સામયિકોપે શ્રીનું પ્રેરક પ્રવચન સમાજ આત્માની શદ્ધિ પણ થાય. શ્રી નવરત્ન બરડિયાએ પણ પ્રાંસગિક કરવામાં આવી. ચિકિત્સા અંગેની ચાજવાપૂર્વક થયું હતું. પ્રવચન કર્યું હતું. પણ પ્રવૃત્તિઓ થયેલ. કાબુલ : ૩૦ સપ્ટેમ્બર કાઠમંડ : અહી ચારે ફિ. કાઠમંડુ : પૂનમ- ઈન્ડીયા એસેશિએટ સ્ટડી સર્કલ કાની સંયુક્ત “જૈન પરિષદ”ની '; ચંદજી આદિની સાંનિધ્યમાં જન્મ- દ્વારા એક વિશેષ કાર્યક્રમ રાખસ્થાપના કરવામાં આવી. તેના કલ્યાણક પ્રસંગે રાષ્ટ્રીય સભાગૃહ- વામાં આવ્યું હતું. જેમાં શ્રીમતી અધ્યક્ષપદે શ્રી તલારામજી દૂગડ માં જાયેલ સમારંભનું નેપાલના એન. પી. જેને મનનીય પ્રવચન અને મહાસચિવપદે શ્રી હુલાસ પ્રધાનમંત્રી શ્રી નગેન્દ્રપ્રસાદ આપ્યું હતું. કાબુલ રાજદુતાચંદજી ગેલછાની નિમણુંક થઈ. રિજલજીએ ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. લયના અધિકારી શ્રી એ. કે. જેને ચારે ફિરકાઓએ સાથે મળી જૈન પરિષદના પ્રમુખશ્રી ભલા- “જૈન દર્શનની આજના યુગમાં પર્યુષણાદિની આરાધના કરી. રામ દગડ, મંત્રીશ્રી હલાસચંદ સાર્થકતા' વિષય ઉપર પ્રવચન કેવળજ્ઞાન કલ્યાણકની ઉજવણી ગેલછા, સુપ્રસિદ્ધ કવિશ્રી ધરની- આપ્યું હતું. આ સભામાં કાબુલ સ્થાનિય પંચાયત ભવનમાં સાનંદ ધર કોઈરાલા, પ્રાધ્યાપક શ્રી ખાતેના ભારતીઓએ મેટી ખેમરાજ કેશવશરણુ, નેપાલ સંખ્યામાં હાજરી આપી હતી. મનાવાઈ. મહિલા સંગઠન કેન્દ્રના પ્રમુખ અફઘાનિસ્તાનના ભારતીય રાજધુમ્રપાન અને મદ્યપાન પુણ્યપ્રભાદેવી હંગાના તેમ જ દૂત પણ આ સભામાં ઉપસ્થિત નિષેધને પાંચ દિવસને સેમિનાર મુનિશ્રી અને પ્રધાનમંત્રીશ્રીના રહ્યા હતા. છે જે ૩૫ લણમતા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - જ્યુરિચમાં ભારતમાં કલા અને યમ કલા અને સાહિત્ય પ્રતિષ્ઠા, જૈન ધર્મના ૨૫૦૦ વર્ષ' વિષય એના ઉત્સવ આદિ પ્રસંગે પર ક્યુરિચમાં એક પ્રદર્શને સંબંધી પાંચ હજારથી પણ વધારે કરવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રદ ચિત્રો-ફટાઓ હતા. આ ફેટાનમાં કેટલીક દુર્લભ કલાકૃતિ ઓને સંગ્રહ ભારતમાં પશ્ચિમમાં એ પણ પ્રદર્શિત કરવામાં આવી ભવ્ય જેસલમેરથી માંડીને પૂર્વમાં ઉદયહતી. જૈનધર્મકલા-પ્રદર્શન ગીરીની ગુફાઓ સુધી અને ઉત્તરમાં મથુરાથી લઈને દક્ષિણમાં જ્યુરિચના રાઈટબગ સંગ્રહાલય દ્વારા આયોજિત આ એનું ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. ભાર- શ્રમણ બેલગોલા સુધી યાત્રા પ્રદર્શન છેલ્લા બે વર્ષમાં જ્ય- તીય રાજદૂત શ્રી અવતારસિંહ. કરીને કરવામાં આવ્યું હતું. રિચના છે. એવરવર્ડ ફિશર અને આ પ્રસંગે યોજવામાં આવેલ લાખનો ખર્ચ થયે છે. આ પ્રદ આ પ્રદર્શન પાછળ રૂા. બે મુંબઈના ડે. તિન્દ્ર જેને સમારંભના મુખ્ય મહેમાન હતા. શન યુરોપના અન્ય શહેરમાં ચેર્યું હતું. જ્યુરિચના મેયરે તા. ૯ નવેમ્બર ૧૭૪ના રોજ આ પ્રદર્શનમાં જૈનધમ, પણ જવામાં આવેલ. આ પ્રદર્શન ઉપરાંત ફિલ્મ-શે, સ્લાwwwwwwwwwww . ઈડ–શે અને સંગીત સભાઓની જેવી રીતે દોરામાં પરોવેલી સેાઈ પડી ગયા પછી પણ પણ આયોજન કરવામાં આવેલ ગુમાઈ જતી નથી, એવી રીતે જ્ઞાન રૂપી દોરામાં પરોવાયેલો આત્મા સંસારમાં કયાંય ભટકતા નથી -વિનાશ નથી પામતો. INTERNATIONAL MACHINE TOOLS CORP. 5. Bank Street, Botawala Building, BOMBAY-1. Phone : 26 55 04 26 84 07 મેટ્રિયલ : મોંટ્રયલથી wwwww www લગભગ ૫૦ માઈલ દૂર એક સુંદર ગિરિમાળાની તળેટીમાં ૫૦ " એકર ભૂમિ મહાવીર સ્મારક સંપૂર્ણ જ્ઞાનના પ્રકાશથી, અજ્ઞાન અને મોહના ત્યાગથી, માટે આપવામાં આવી છે. આ રાગ અને શ્રેષને ક્ષય થવાથી, આત્મા એકાન્ત સુખમય મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી લે છે. જ સ્થાન કાશ્મીર જેટલું સુંદર અને અને રમણીય છે. PERFECT MACHINE - અહી વિશ્વધર્મ સંગમકાય. TOOLS CO. PVT. LTD. 8 લય દ્વારા વિદેશમાં ધમપ્રચાર Bell Blog, Sir P. M. Road, BOMBAY-1. જે કાર્ય બહુ ઝડપથી થઈ રહ્યું છે. Phone : 25 22 11-12 M Telex : 011-3155 8 અનેક સભાઓ યોજાઈ જેમાં જીએ સંખ્યા પણ ઘણી માટી રહી. મોલિ મ9 = ૩૬ IMIMS) શS VAG બની છે. હું માનવી મોટર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • ૨૭ = 2 ( સમાચાર ગ્રન્થ ઉદ્ઘાટન | વિદ્વાનેનું સન્માન || પુરસ્કાર 0 અનુદાન 0 પુસ્તકાલય સંવિવાદ (સેમિનાર) 0 નિબંધ સ્પર્ધા 1 વકતૃત્વસ્પર્ધા વિશિષ્ટ પુસ્તક = = • Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I JAGANNATH DIWANCHAND JAIN Freeganj, AGRA-282004. • RAJNIDRA SANITARY FITTING CO. Freeganj, AGRA-282004. DIWANCHAND SURAJPRAKASH JAIN Rambagh, AGRA-282006. STANDARD ENGINEERING WORKS Kutchery Road, Baluganj. AGRA- 282001 A. V. ENGINEERING WORKS 16, Industrial Estate, Nunhai, AG RA-282006. મળી હટાવો. TOમાર લાવે છે. લીલા આમળાં, કેશર અને ભસ્મ યુકત I ! T TILL ETTI જ છે , UNJHA AMIRI JIVAN છે - अमीरी जीवन (સ્વાદિષ્ટ પૌષ્ટીક આહાર) સ્ત્રી-પુરૂષ-બાળકને નવશક્તિ આપે છે. દરેક દવાવાળાને ત્યાંથી મળશે. ઊંઝા જ્ઞાર્મસી ઊંઝા (ઉ. ગુજરાત) - - - - WUNFA NAVNIT ' ' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિદ્યા-વૃદ્ધિની-વિવિધ પ્રવૃત્તિઓનું આછું દર્શન...... ભગવાન મહાવીર પચીસમા નિવકલ્યા- આવ્યું હતું. આ બધાની સાથે સાથે કઈ કઈ શુકને પુણ્ય અવસર એક અપૂર્વ અવસર તરીકે સ્થાનેમાં કવિસંમેલનને, જ્ઞાનગોષ્ઠી, વ્યાખ્યાનઉજવવામાં આવ્યું, એમાં જેમ ઉત્સવ-મહેત્સ, માળાઓ તેમ જ નાટક કે નૃત્યના કાર્યક્રમ પણ સભા-સરઘસે અને ધમપ્રચાર માટેની અનેકવિધ રાખવામાં આવ્યા હતા. આ વિશેષાંકમાં જે તે પ્રવૃત્તિઓને સમાવેશ થાય છે, તેમ કાયમી રાજ્યની ઉજવણી સંબંધી વિગતે સાથે છુટી છુટી ઉપયોગિતા તથા ઉપકારિતા ધરાવતાં અનેક આપવામાં આવી છે. જે એ બધાની ય દી તૈયાર રચનાત્મક કાર્યોને પણ સમાવેશ થાય છે. અને કરીને એક જ સ્થાનમાં આપવામાં આવે તે તે આવાં સ્થાયીમૂલ્ય ધરાવતાં રચનાત્મક કાર્યોમાં વિશેષ અસરકારક બને એ સાચું છે, પણ એમ સમાજ અને દેશમાં જ્ઞાનની અભિવૃદ્ધિ કરે એવી કરવા જતાં કેટલાંક પાનાં વધી જાય એમ હોવાથી અનેક કક્ષાની વિદ્યાપ્રવૃતિઓનો હિસ્સો ઘણો અમે એમ કરવાનું ટાળ્યું છે. વાચકે આ બધી મટે છે. અને એ આ અવસરની ઉજવણીના વિગતે આ અંકમાં છપાયેલી જોઈ-જાણી શકશે. આપણને મળેલ હમેશના લાભારૂપ બની રહેવાને છે. એટલે એનું સમુચ્ચય રૂપે થોડુંક દર્શન અહીં નિર્વાણુ વર્ષની ઉજવણીને પ્રારંભ તે નરેકરવું–કરાવવું ઈષ્ટ છે. મ્બર ૧૯૭૪થી થયે હતુંપરંતુ એકાદ વર્ષ આ અંગે અહીં આપવામાં આવેલી અપ અગાઉથી જૈન ધર્મગુરુઓ, સંઘ, સંસ્થાઓ, અગ્રણીઓ, કાર્યકર્તાઓ આદિએ કેન્દ્ર સરકાર સ્વલ્પ માહિતી ઉપરથી પણ જાણી શકાશે કે વિદ્યા અને દરેક રાજ્યની સરકાર સાથે સમ્પર્ક સાધી, વૃદ્ધિના ક્ષેત્રમાં પ્રાથમિક કક્ષાથી લઈને છેક ઉચ્ચમાં ઉચ્ચ સંશોધનની જોગવાઈને, વિશ્વવિદ્યાલયમાં ; સંસ્થાઓ સ્થાપી, સમિતિઓ રચી અન્ય પ્રવૃત્તિઓ જેનેચરની સ્થાપનાને, પુસ્તકાલયની સ્થાપનાને સાથે સાહિત્ય-પ્રવૃત્તિ પણ આરંભી દીધી હતી. વિશેષ કરીને લેખકે, પ્રકાશક અને પત્રકારોએ તેમ જ ધમશિક્ષણ માટેની સગવડને પણ સમાવેશ કરવામાં આવે છે. પણ ઉજવણુના અવસરને વધાવવા ભગવાન મહાવીરસ્વામીના જીવન અને ઉપદેશ તથા વળી, આપણું દેશની ઊછરતી પેઢીને ભગવાન જૈનધમ સંબંધી વૈવિધ્યભર્યું સાહિત્ય તેમ જ મહાવીરના જીવન, જૈન ધર્મ તથા જૈન સંસ્કૃતિ માનસને કેળવવા અને પ્રવૃત્તિમય બનાવવા સંબધી કેટલીક જાણકારી મળી રહે એ માટે વિચારોની વણઝાર ઘણા સમય અગાઉથી આરંભી સેંકડે સ્થાનોમાં, જુદા જુદા ધોરણની, વકતૃત્વની દીધી હતી અને તે ઠેઠ ૧૯૭૫ સુધી. એમ ત્રણેક તથા નિબંધ લેખનની ઈનામી હરીફાઈ યેજ વરસ સુધી વિદ્યા-વૃદ્ધિની પ્રવૃત્તિ સતત ચાલુ રહી. વામાં આવી હતી. આ સિવાય, સંગીત અને ચિત્રની સ્પર્ધાઓ પણ કયાંક કયાંક ગોઠવવામાં લેખકે એ ભગવાન મહાવીરના જીવન અને આવી હતી. ઉપરાંત, કેટલાંક જરૂરિયાતવાળાં ઉપદેશ અંગે તેમ જ જૈન ધર્મ અને સંસ્કૃતિ સ્થાને માં વિદ્યાર્થીઓ માટે તથા કન્યાઓ માટે વિષે નિબંધ, કાવ્ય, વાતા, નવલકથા, સંશોધન છાત્રાલયની સ્થાપના કરવાનું પણ નકકી કરવામાં આદિ વિવિધ પ્રકારનું સાહિત્ય સર્જન કર્યું. G+ : PPS : પચીસો , ,{ બામાં નિર્મ, છે I કા ! બને માહિત્તા વિશેષાંક * જ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નિર્વાણુ વર્ષ દરમ્યાન દેશ-વિદેશના અખ- કરવાની યેજના બનાવી હતી. બારે અને સામયિકેએ પણ વિશેષાંક કે પૂતિં દેશ-વિદેશમાં સરકારી સ્તરે, સંસ્થા-સ્તરે પ્રકટ કર્યા. જૈન પત્રકારોએ આ સુવર્ણ અવસરને તેમજ જન સંઘે અને કયાંક કયાંક વ્યક્તિગત પ્રશસ્ય ભરપૂર ઉપયોગ કર્યો. આપણા સમગ્ર જૈન ધરણે વિદ્યા-વૃદ્ધિની અનેકવિધ પ્રવૃત્તિઓ થઈ સમાજમાં એક જેટલા સામયિકે પ્રગટ થાય છે. છે. બધાની સંપૂર્ણ માહિતી અમને મળી શકી પ્રાયઃ દરેક જૈન સામયિકે ભગવાન મહાવીરના નથી. આથી આ સાહિત્ય વિભાગના પૂછો જન્મકલ્યાણક પ્રસંગે વિંધેશાંક પ્રકટ કર્યા. અને પર અમને મળેલ માહિતી આપીને સંતોષ નિયમિત અંકમાં ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ માનીએ છીએ. અંગે વિવિધ સાહિત્ય પીરસ્યું. અમારા “જૈન” વિદ્યા-વૃદ્ધિની વિવિધ પ્રવૃત્તિઓનું સાપ્તાહિકે તે શ્રી જૈન શ્વેતામ્બર કેન્ફરન્સની આછું દર્શન આ પ્રમાણે છે: પ્રેરણાથી આખાય વરસ દરમ્યાન ખાસ પૂતિ પ્રકટ કરી, આ પૂર્તિમાં ભગવાનનાં જીવન પ્રસંગે. D સંશોધન સંસ્થાઓ ઉપદેશે, જીવન સંબંધી પ્રકાશિત પુસ્તકને ૦ નેશનલ કાઉન્સીલ ઓફ જેને લેજિકલ સ્ટડીઝ અને ભગવાનની તીર્થભૂમિએને પરિચય આપવામાં એન્ડ લર્નીગ રીસર્ચ, દિલી. આવ્યે હતે. ૦ જેનીઝમ ઇન હરિયાણુ–સંશોધન, કુરુક્ષેત્ર. અખબારી આલમની જેમ કેટલીક પ્રકાશન ) જૈનેર-કર્ણાટક વિશ્વવિદ્યાલય, બેંગલેર. સંસ્થાઓએ પિતાના પ્રકાશને મૂળ કિમતથી ૦ જચેર–વિકમ વિશ્વવિદ્યાલય, ઉજજૈન ઓછી કિંમતે આપવાની વ્યવસ્થા કરી, તેથી પણ છે જેના વિદ્યા અને પ્રાકૃતિ વિભાગ : શોધ વિદ્યા-વૃદ્ધિની પ્રવૃત્તિને સારે વેગ મળે વિવિધ સંસ્થાન-વિકમ વિશ્વવિદ્યાલય, ઉજજૈન સંસ્થાઓએ તેમજ જ્ઞાનપ્રેમી વ્યક્તિઓએ જૈન શોધ સંસ્થાન–ભેપાલ ધર્મનાં પુસ્તક ખરીદીને શાળા, કેલેજ તેમજ ૦ તીર્થકર મહાવીર અધ્યયન કેન્દ્ર જૈનચેર). જાહેર પુસ્તકાલયને ભેટ આપ્યા. વિવિધ રાજ્ય -પંજાબી યુનિવર્સિટી, પતિયાલા. સરકારેએ પણ પોતાના હસ્તકના પુસ્તકાલય માટે ૦ મહાવીર સ્મૃતિ કેન્દ્ર-લખનો. પુસ્તક ખરીદ્યાં. ૦ જૈનચેર–રાજસ્થાન વિશ્વવિદ્યાલય, જ્યપુર ભારત સરકારે નિર્વાણ વર્ષમાં ૨૦ રાજ્યમાં ભગવાન મહાવીર ગ્રામીણ પુસ્તકાલયની સ્થાપના 0 જૈનચેર-ઉદયપુર વિશ્વવિદ્યાલય, રાજસ્થાન કરવાની યોજના બનાવી છે અને અત્યાર સુધીમાં ૦ જૈન સાહિત્ય ક્ષેધ સંસ્થાન–મૈનપુરી, ઉ. પ્ર. ૧૪ રાજ્યોને દરેકને રૂા. ૩૦ હજારનું અનુદાન ૦ ચેર–બર્દવાન [વર્ધમાન) વિશ્વવિદ્યાલય, આપ્યું છે. આમ આ અવસર નિમિત્તે દેશના બદવાન (વર્ધમાન), પશ્ચિમ બંગાલ અનેક પુસ્તકાલય જૈન સાહિત્યથી સમૃદ્ધ બન્યાં. ૦ જૈન તત્વજ્ઞાનના અભ્યાસની વ્યવસ્થા પ. આ ઉજવણીના એક યાદગાર અંગરૂપે, કયાંક બંગાલના ત્રણ વિશ્વવિદ્યાલયોમાં કયાંક, જૈન વિદ્યાના અભ્યાસી વિદ્વાનોનું સન્માન- અહિંસાદર્શન તથા મહાવીરના જીવનદર્શન બહુમાન પણ કરવામાં આવ્યું. પૂજ્ય ઉપાધ્યાયશ્રી સંબંધિત ચેરની સ્થાપના–તામિલનાડુ વિશ્વ વિદ્યાનંદ મુનિની પ્રેરણાથી સ્થાપિત “વીર,નિર્વાણ વિદ્યાલય. ભારતી” નામની સંસ્થાએ ૫૦ વિદ્વાનેનું બહુમાન છે જેનચેર–પૂના (વિચારાધીન) - 4 tia ) ૩૦૦ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ [ મહાવીર કેમર્સ કે લેજ-ગૌહાટી, આસામ જ ૨૫ પ્રાથમિક શાળાઓ-રાજગૃહી અને પાવા પુરી તીર્થક્ષેત્રોમાં ખેલવાને સંકલ્પ. દિગમ્બર જૈન મિડલ સ્કૂલનુજારીબાગ આ જૈન વિદ્યાલય–નવાડીહ, બિહાર આ જૈન છાત્રાલય-ઇસરી આ જૈન વિદ્યાલય ભવન–રફીગંજ , * જેન ગર્લ્સ હાઈસ્કૂલ-જગાધરી હરિયાણા જૈન છાત્રાલય-ધારવાડ, કર્ણાટક કે જેન છાત્રાલય-હુબલી જ મહાવીર પાશાળા-ૌતુલ મધ્યપ્રદેશ જ અનેકાંત વિદ્યાપીઠ-ઈન્દોર મહાવીર બાલવિનયમંદિર-ઈન્દોર , જ મહાવીર શિશુ કેન્દ્ર-છત્તરપુર ) આ વર્ધમાન જ્ઞાનપીઠ–ચંદ્રપુર મહારાષ્ટ્ર જૈન વિદ્યા કેન્દ્ર-વ્યવતમાલ આ મહિલા છાત્રાલય-કેલ્હાપુર મહિલા છાત્રાલય–ઇચલકરંજી આ જૈન છાત્રાલય-સાંગલી, જયસિંગપુર, નિપાણી, ખપાટન અને દેવરૂપ, મહારાષ્ટ્ર * મહાવીર લે કેલેજ-દીમાપુર, નાગાલેન્ડ * મહાવીર બાલ કેન્દ્ર-મૌન છે આ મહાવીર પબ્લિક સ્કૂલ–ચંડીગઢ, પંજાબ જ જૈન અમર હોસ્ટેલ–ચંડીગઢ , મહાવીર બાલ કેન્દ્ર રાજસ્થાન મહાવીર ગ્રામીણ કેન્દ્ર-નાકડા , * ૨ માધ્યમિક શાળા–અલવર જિ.માં, - જૈન બાલમંદિર-કુશલગઢ મહાવીર , બારાનગર – જૈન પાઠશાળા-કુશલગઢ * મહાવીર બાલવિકાસ કેન્દ્ર–આલેતર, આ મહાવીર છાત્રાલય–બાડમેર , આ મહાવીર પ્રાથમિક બાલશાળા-બાડમેર, આ , , , –અસાડા , કે , છ , -બાડમેર છે * ૪ મહાવીર કન્યા , અસોડા , , , , સિવાના છે * મહાવીર મિડલ સ્કૂલ-જસેલ * મહાવીર ઉચ્ચ વિદ્યાલય–ઘારાવ છે. * મહાવીર કન્યા શાળા છે * કન્યા મા. વિદ્યાલય ભવન-જોધપુર , ૨૪ મહાવીર અધ્યયન કેન્દ્ર-ઉદયપુર , 6 મહાવીર માધ્યમિક વિદ્યાલય , કે મહાવીર છાત્રાલય » » - - મહાવીર ઉચ્ચ વિદ્યાલય-ડુંગરપુર આ વીર બાલિકા મહાવિદ્યાલય-જયપુર ) : ૨ વર્ધમાન જૈન પાઠશાળા જોધપુર * મહાવીર બાલિકા ઉચ્ચવિદ્યાલય , , * જન પાઠશાળા-હિડન જ જેબ ઓરિયેન્ટેડ કોલેજ-મદ્રાસ , , * તીર્થકર નૈતિક શિક્ષા પત્રાચાર » - ઈન્સ્ટીટયુટ–નજીમાબાદ, ઉત્તરપ્રદેશ મહાવીર જૈન પાઠશાળ –બાસૌદા , જ મહાવીર વિદ્યાલય–પાવાનગર આ પ. બંગાલમાં છ શાળાઓનું નિર્માણ થશે. આ માટે સરકાર જમીન મત આપશે. શાળામાં મહાવીર જીવનચરિત્ર ભણાવાશે. D સંગ્રહાલય-મ્યુઝિયમ | " નવી દિલ્લીના રાષ્ટ્રીય સંગ્રહાલયમાં શરૂ કરી વામાં આવેલ એક સ્વતંત્ર જૈન વિભાગ. - ભગવાન મહાવીર કેન્દ્ર-હૈદ્રાબાદ. ૦ જૈન મ્યુઝિયમ–સોલાપુર મહાવીર કક્ષ-જયપુર, જોધપુર, બિકાનેર. ઉદયપુર અજમેર, અલવર, ભરતપુર અને કોટા (રાજસ્થાનના સંગ્રહાલયમાં સ્થાપના » મહાવીર સંગ્રડાલય–બાડમેર, રાજસ્થાન. ૦ મહાવીર કક્ષ–હવામહેલ, જયપુર. - ભગવાન મહાવીર ગેલેરી–આંધ્ર પ્રદેશ. [પે જ ૩૨૮ ઉપર ચાલ ! જોઈIV-2 માહિirવિક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ # T T US 0 S T = મહાવીર જીવન લેખક-સંપાદક ભાષા હિન્દી વીરેન્દ્રકુમાર જૈન છે. દેવેન્દ્રકુમાર શાસ્ત્રી 3. નેમિચન્દ જૈન અન પુસ્તકનું નામ ૧ અનુત્તરગી: તીર્થકર મહાવીર [પ્રથમ ખંઠ] નવલકથા ૨ તીર્થકર મહાવીર ૩ વૈશાલિ કે રાજકુમાર તીર્થકર વર્ધમાન મહાવીર ૪ તીર્થકર વર્ધમાન પ વિરજિણિંદચરિક ૬ વર વધમાન ચરિત ૭ મહાવીર : યુગ ઔર જીવન દર્શન ઉપાધ્યાય મુનિ વિધાનંદજી સં. ડે. હીરાલાલ જૈન અપભ્રંશ સંસ્કૃત હિન્દી મૂળ ઃ ભટ્ટારક સકલકીતિ અનુ: ૫. હીરાલાલ જૈન શાસ્ત્રી ડે. હીરાલાલ જૈન અને ડે, આ. કે. ઉપાયે અંગ્રેજી હિન્દી સ્વિ] . નેમિચન્દ્ર શાસ્ત્રી , મિશ્રીમલ જૈન ૮ Mahavir His Times & His Philosopy of Life તીર્થંકર મહાવીર ઔર ઉનકી આચાર્ય પરંપરા [ચાર ખંડ] ૧૦ વર્ધમાન મહાવીર એવં દેવશાસ્ત્ર ગુરુપૂજા ૧૧ ભગવાન મહાવીર ઔર ઉનકી અહિંસા ૧૨ આધુનિક બોધ ઔર મહાવીર ૧૩ વરાયન [મહાકાવ્ય] ૧૪ દિવ્યપુરુષ [નવલકથા] ૧૫ તીર્થકર વર્ધમાન મહાવીર ૧૬ વીર–વિભૂતિ ખંડ ૧-૨-૩ ૧૭ “ ” સે મહાવીર તક ૧૮ મહાવીરાષ્ટક સ્ત્રોત્રમ્ ૧૯ ભગવાન મહાવીર જીવન ઔર સિદ્ધાંત ૨૦ ની કિરણ નયા સવેરા [નવલકથા] ૨૧ મહાવીરઃ વ્યકિતત્વ, ઉપદેશ ઔર આચારમાગ વીરેન્દ્રકુમાર જૈન હિન્દી રઘુવીરશરણ “મત્ર સાધ્વી ચન્દ્રાવતી પઘચંદ્ર શાસ્ત્રી પંડિત ઉદય જૈન સુરેશ “સરલ સંસ્કૃત મુલક શીતલસાગરજી હિન્દી છે. પ્રેમસાગર જૈન મિશ્રીલાલ જૈન હિન્દી રિષભદાસ રાંકા Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અને કવ ન B T UF T T F કિંમત પ્રકાશક વીર નિર્વાણ મંથ પ્રકાશન સમિતિ સરનામું ૪૮ શીતલા માતા બજાર ઈન્દોર-ર (મ. પ્ર) ૨૦-•• વીર નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ વીર નિર્વાણ ગ્રન્થ પ્રકાશન સમિતિ નીમચ, મન્દસૌર ( ૪૮, શીતલા માતા બજાર, ઈર-૨ (મ. પ્ર) ૨-૦૦ ભારતીય જ્ઞાનપીઠ બી-૪૫/૪૭ કનાટ પ્લેસ, નવી દિલી-૧ ૨-૫ * અ. ભાદિ જૈન વિદ્વત્પરિષદ, વર્થી ભવન, સાગર (મ.પ્ર.) ૧૦ દિ. જૈન. અ. ક્ષેત્ર મહાવીર જયપુર (રાજસ્થાન) દેવભૂમિ મનને પ્રેમ રેડિયે એવું ઈલેકટ્રીક માટે, વીર નિર્વાણ અન્ય પ્રકાશન સમિતિ ભારતોદય પ્રકાશન તારક ગુરુ જેને પ્રખ્યાલય, વીર ઝન્ય નિવણ પ્રકાશન સમિતિ જેન શિક્ષણ સંધ સરલ કાલની અ. ભા. દિ. જેન શાસ્ત્રી પરિષદ દિલ્હી . ૪, સીતાલામાતા બજાર, ઈર-૨. મેરઠ શાસ્ત્રી સર્કલ, ઉદયપુર (રાજસ્થાન) ૪૮, સીતલા માતા બજાર, ઈ -૨ કેનેડ કછિયાના, જબલપુર હાથીખાના, બડોત-મેરઠ ૬૫. ૨-૦૦ વીર સેવા મંદિર ટ્રસ્ટ પ્રકાશન ભારત જન મહામંડળ, બી, ૧-૨૮ કુમરાવાબાગ અસ્સી, વારાણસી-૫ ભારત ઈસ્યુરન્સ બિડીંગ, ૧૫, હેમિન સર્કલ, બીજે માળે, ફેટ, મુંબઈ-૧ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભાષા લેખક સંપાદક ગુજરાતી રિષભદાસ રાંકા આચાર્ય વિજયધર્મસૂરિજી ગુજરાતી મુનિશ્રી ભાનુચંદ્રવિજયજી હિન્દી જમનાલાલ જૈન હિન્દી સંપાદક ગણેશમુનિ શાસ્ત્રી આચાર્યશ્રી દેશભુષણજી સં. રાજેન્દ્રમુનિ શાસ્ત્રી ડે. જયકિશનપ્રસાદ ખડેલવાલ , અનું. પુસ્તકનું નામ ૨૨ ભગવાન મહાવીર ઉપદેશ અને આચારમાગ ૨૩ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર ૨૪ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર ૨૫ તીર્થકર ભગવાન શ્રી મહાવીરદેવ ૨૬ માનવતા કે ચન્દરાચલ છે. ભગવાન મહાવીર ૨૭ ભગવાન મહાવીર કે હજાર ઉપદેશ ૨૮ ભગવાન મહાવીર ઔર ઉનકા તત્ત્વદર્શન ૨૯ ભગવાન મહાવીર કી સૂકિતમાં ૩૦ ઐતિહાસિક મહાપુરુષ તીર્થંકર ... વર્ધમાન ૩૧ ભગવાન મહાવીર જીવન ઔર ઉપદેશ ૩ર દેવાધિદેવ ભગવાન મહાવીર ૩૩ શ્રમણ મહાવીર ૩૪ તીર્થકર મહાવીર ૩૫ તીર્થંકર ભગવાન મહાવીર ૩૬ તીર્થંકર મહાવીર ઔર ઉનકી અહિંસા ૩૭ ભગવાન મહાવીર કે પ્રેરક સંસ્મરણ [હિન્દી કાવ્ય ] ૩૮ મહાવીર કી માનવતા ૩૯ કુડલપુર કે રાજકુમાર ભગવાન મહાવીર ૪૦ તિમય મહાવીર ૪૧ તીર્થંકર મહાવીર કર ભગવાન મહાવીર ઃ એક અનુશીલન ૪૩ ઐતિહાસિક કાલ કે તીન તીર્થંકર ૪૪ ભગવાન મહાવીર ૫ મહાવીરવાણું ૪૬ ભગવાન મહાવીર ઃ આધુનિક સંદર્ભ મેં સંકલન ગુજરાતી મુનિશ્રી તત્વાનંદવિજયજી | મુનિ નથમલજી મધુકરમુનિ, રતનમુનિ છે. હુકમચન્દ ભારમલ હીરાલાલ જૈન કોશલ’ મુનિ મહેન્દ્રકુમાર “કમલ » મું હુકમચંદ જૈન “અનિલ’ જયપ્રકાશ માં રમેશચંદ્ર જૈન “અરૂણ છે. મુક્તાપ્રસાદ પટેરિયા શ્રી દેવેન્દ્રમુનિ શાસ્ત્રી નિર્દેશકઃ આચાર્ય શ્રી હસ્તીમજી આચાર્ય તુલસીજી સં. ચન્દનમલ “ચાંદ સં. ડો. નરેન્દ્ર ભાનાવત , 'મારવિઝન Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સરનામું પ્રકાશક ભારત જૈન મહામંડળ ૪-૦૦ મુક્તિકમલ જૈન મેહનમાળા “નકુંજ' ડીપળ, વડોદરા ૧-૦૦ સાધના પુસ્તક પ્રકાશન વધમાન પ્રકાશન અમદાવાદ બસન્તી કટરા, ઠઠેરી બજાર, વારાણસી અમર જૈન સાહિત્ય સંસ્થાના જૈન સાહિત્ય સમિતિ પાલ, બડા બજાર, ઉદયપુર. કુચા બુલાકા બેગમ, એસ્કેનેડ રેડ, દિલ્હી-૬ ૨૫૦-૦૦ તારક ગુરુ જેને પ્રખ્યાલય વીર નિર્વાણ ભારતી પદરાડા (રાજસ્થાન) મેરઠ [ઉ. પ્ર.) ૩-૧૦ ૧-૫૦ સાહિત્ય સમિતિ. ભ. મ. નિ, મ. સમિતિ, ઉદયપુર અહંદ વાતસલ્ય પ્રકાશન, શંકર કુટિર, રાષ્ટ્રીય શાળા રોડ, વિલેપારલે, મુંબઈ. ૧૦-૦૦ જે વિશ્વ ભારતી લાડ (રાજસ્થાન). ૧૬-૦૦ સન્મતિ જ્ઞાનપીઠ લોહામી , આગરા-૨ પંડિત કેડરમલ સ્મારક ટ્રસ્ટ એ. ૪ બાપુનગર, જયપુર-૪ -૩૫ નહેમલ જૈન ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટ, ૨૫, ડીટીગંજ, દિલ્હી-૬ સદુપયોગ શીતલ જૈન સાહિત્ય સદન ભાંડલગઢ, ભીલવાડા... ૧-૦૫ ૧ અભિલાષા સાડી કેન્દ્ર, પ્રભાત પિકેટ બુકસ ભ. મ. નિ. મ. સમિતિ, પ્રાચ્યવિદ્યા શોધ અકાદમી તારક ગુરુ જેને પ્રખ્યાલય, જેન ઇતિહાસ સમિતિ, ભારત જૈન મહામંડળ, ગંજીપુરા ચોક, જબલપુર-૨ મેરઠ. સુરખી, સાગર (મ.પ્ર.) પિ. ચુરારા, ઝાંસી, બુંદેલખંડ પદરાડા (ઉદયપુર) લાલ ભવન, ચૌડા રસ્તા, જયપુર-૩ ૧૫, એ. હનિર્મન સર્કલ, ફોર્ટ મુંબઈ ૧૧-૦૦ ૦-૭૫ સમતા ભવન, રામપુરિયા સડક, બિકાનેર. અ. ભા. સાધુમાગ જેન સંધ, (C ) 2 A AV - છે. 209, _ હ રદારના પીસ લuોમન્સ ૩૨૫ કોમ Hક : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મનુ. પુસ્તકનું નામ ૪૭ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર ૪૮ ભગવાન મહાવીર ૪૯ તીથકર મહાવીર ઔર ધતીથ ૫૦ આજ કે યુગ મેં ભગવાન મહાવીર ૫૧ તીથકર મહાવીર : જીવન ઔર સિદ્ધાંત પર ભ. મહાવીર : વ્યકિતત્વ દર્શીન ૫૩ ભ. મહાવીર : જીવન ઔર ઉપદેશ ૫૪ વિશ્વમં વમાન ૫૫ દૈનંદિની–૧૯૭૪ ૫૬ ભ, મહાવીર કે મનેાહર ઉપદેશ પણ ભગવાન મહાવીર કા આધ્યાત્મિક હિતખેષ એવં હિતશિક્ષાએ ૫૮ વીર વિભૂતિ પ સત્ય કી ખાજ ૬૦ ભગવાન મહાવીર ૬૧ જિનવાણી ૬ર તીથ કર મહાવીર ઔર ધમ'તીય' ૬૩. ભ. મહાવીર કા આવિજ્ઞાન ૬૪ ભ. મહાવીર કે પાવન પ્રસંગ દ્રુપ મહાવીર ચિત્ર શતક ૬૬ ભ. મહાવીર જીવન ઔર દશન ૬૭ મહાવીર દશ'ન ૬૮ કાણુ એળખે છે મહાવીરને ૬૯ ભગવાન મહાવીર ઔર હમ ૭૦:આત્મધ ૭૧ મહાવીર શાસન ગ્રંથ E Jain Educationa International ભાષા "" ,, "" "" 5), 22 હિન્દી "" "" "" "" "2 •9 "" "" "" .. "" 23 "" ગુજરાતી હિન્દી કમલકુમાર જૈન શાસ્ત્રી ‘કુમુદ’ શ્રી રાજેન્દ્રમુનિ ડો. લાલખહાદુર શાસ્ત્રી અમરચન્હ દેવકરણ ગાંધી દેવેન્દ્રકુમાર શસ્ત્ર અને શ્રીમતી રૂપવતી કિરણ કવિ સુરેશ ‘કમલ’ "" ગુજરાતી પતિ મફતલાલ ઝવેરચંદ ગાંધી પ્રીત VER નિર્વાણ લેખક–સ પાદક સ. : મહનલાલ માંડિયા ડૉ. ગોકુલચન્દ્ર જૈન ગાવિ દલાલ સરાવગી માહિતા વિષાક મનેાહર સી. ‘ભારતીય’ ડો. કમલચન્દ્ર સાગાણી, ડૉ. પ્રેમસુમન જૈન વિદ્યાવિનાદ્રી સુકનમુનિ સકલન મનેહરમુનિજી ‘કુમુદૃ’ સ. : આનદમલ ચારડિયા ૫. ઉદ્ભય જૈન સુનિ નથમલજી આચાર્ય તુલસી સ. : પ્રે. સુપાર્શ્વ કુમાર જૈન આયિકા જ્ઞાનમતિજી કેસરીચંદ ધૂપિયા શ્રી રમેશમુનિ For Personal and Private Use Only Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રકાશક સરનામું મિત ૦-૫૦ ૨-૦૦ જેન વેતાંબર તેરાપંથી મહાસભા હિન્દ રેકેટ બુકસ પ્રા. લિ. દિ. જેન ત્રિલોક ધ સંસ્થાના ગેવિન્દલાલ સરાવગી ભ. મ. નિ. મ ક્ષેત્રીય પ્રચાર સમિતિ, ૩, પેચુગીઝ ચર્ચ સ્ટ્રીટ, કલકત્તા-૧ છે. ટી. રેડ, શાહદારા, વિહી-૩ર હસ્તિનાપુર, મેરા ૫, લેઆમ રાઉડન સ્ટ્રીટ કલકત્તા-૨૦ એફ-૪૫, જવાહર ભવન, રેડકી વિશ્વ વિદ્યાલય, રૂડકી, ઉ. પ્ર. ૧૦૧, મેઈન રોડ, નહેર નગર, બેંગલોર-૨૦ ઉદયપુર ૩-૨૫ સાહિત્ય સૌરભ, ભ. મ. નિ. મ. સમિતિ, મધુકરકેસરી સાહિત્ય પ્રકાશન સમિતિ સર્વ સેવા સંધ પ્રકાશન દશાશ્રીમાળ વર્ધમાન સ્થા. જૈન સંઘ. શ્રી આનંદમલ ચોરડિયા બાવર (રાજસ્થાન) રાજઘાટ, વારાણસી અટક અમરનિવાસ, લાખન કરી, અજમેર જેને શિક્ષણ સંધ જૈન વિશ્વ ભારતી કાનેડ (જસ્થાન) લાડ (રાજસ્થાન) ૨૫૦ ૧૬- ૫-૦ ૨-૦૦ અ. ભા. લિ. જૈન શાસ્ત્રી પરિષદ દિ. જૈન ત્રિલોક શોધ સંસ્થાના કેસરી ચન્દ ધૂપિયા કેસર કરતુર સ્વાધ્યાય ભવન જન સાહિત્ય પ્રકાશન તારક ગુરુ જૈન ગ્રન્થાલય અ, ભા. દિ. જૈન શાસ્ત્રી પરિષદ અમરચંદ દેવકરણ ગાંધી જ્ઞાન, હાથીખાના, બડોત, મેરઠ હસ્તિનાપુર, મેરઠ (યુ.પી.), ૧૬મો આશુતોષ મુકઈ રોડ, કલકત્તા-૨૦ જાવરા [મ. પ્ર.] નવી દિલ્હી–૫ શાસ્ત્રી સર્કલ, ઉદયપુર હાથીખાના, બડોત, મેરઠ સેલમ-૨ સુજાગંજ, ભાગલપુર-૨ ૨-૦૦ અમe ૦-૫ શ્રી વર્ધમાન સાહિત્ય પ્રકાશન રતનપોળ, ફતેહભાઈની હવેલી, અમદાવાદ-૧ ક' જ પણ પોતાના 05 | માહિતી વિકાસ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [પેજ ૨૧નું અનુસંધાન] D પુસ્તકાલય . UF નવી દિલ્લીના રાષ્ટ્રીય ગ્રંથાગારમાં એક સ્વતંત્ર જૈન વિભાગ શરૂ કરવામાં આવનાર છે. UF મહાવીર કેન્દ્રમાં ગ્રંથાલય-દ્રાબાદ. જૈન પુસ્તકાલય-ગૌહાનામેડી, બિહાર, , -વરતેજ, ગુજરાત. AF મહાવીર પુસ્તકાલય-સાગરિયા, આંધ્ર , , , -ભાગલપુર, બિહાર Bર જેને ગ્રંથાલય–ગોધરા, ગુજરાત જૈન પુસ્તકાલય-ગૌહાન, હરિયાણા છ મહાવીર પુસ્તકાલય-ઉડલાનામંડી , UF જેન લાયબ્રેરી–ઉટાકામંડ કર્ણાટક UF મહાવીર વાચનાલય-ઐતુલ મધ્યપ્રદેશ UF મહાવીર જૈન પુસ્તકાલય-મહાસમુન્દ , પક મહાવીર વાચનાલય-ઉનગ્રામ છે. 5 ગાંધી સ્મારક પુસ્તકાલયમાં મહાવીર કક્ષ-કેહીમા, નાગાલેન્ડ પણ મહાવીર જૈન પુસ્તકાલય-રૂરકેલા, ઓરિસ્સા SF મહાવીર જૈન લાઈબ્રેરી-જીરા, પંજાબ NR સરકારી પુસ્તકાલયમાં જૈનકક્ષ7કરનાલ , BR પુસ્તકાલય વિભાગમાં જનકક્ષની સ્થાપના પંજાબી યુનિવર્સિટી, પતિયાલા. BE મહાવીર સ્વાધ્યાય મંડલ–શામપુર, કર્ણાટક 5 સ્વાધ્યાય ભવન-ઈન્દોર, મધ્યપ્રદેશ જૈન પુસ્તકાલય–રામગઢ, રાજસ્થાન BF સ્વાધ્યાય મદિર-જયપુર , UN મહાવીર પુસ્તકાલય-આડમેર, રાજસ્થાન SF મહાવીર પુસ્તક વિભાગની સુધરાઈના પુસ્તકાલય- આબુમાં સ્થાપના. UF મહાવીર બાલ વાચનાલચ–બાડમેર SR મહાવીર વાચનાલય-વ્યાવર, રાજસ્થાન પુસ્તકાલયમાં મહાવીરકક્ષ-બારાં નગરપાલિકા, બાર (રાજસ્થાન) UR જૈન પુસ્તકાલય-કેસરિયા, રાજસ્થાન મહાવર કક્ષ-લખન, ઉત્તરપ્રદેશ રાજસ્થાન રાજ્ય વષાનસભા-જ૫પુર, ઉદયપુર તથા જોધપુર વિશ્વવિદ્યાલયના પુસ્તકાલય સહિત રાજ્યના તમામ જિલ્લાઓનાં [કુલ ૩૦] પુસ્તકાલયમાં મહાવીર કક્ષની સ્થાપના. પ્રદર્શન ] ક નવી દિલ્લી ગ્રીન પાક, રવીન્દ્ર ભવન તથા રાષ્ટ્રીય સંગ્રહાલયમાં જે ચિત્રકળા અને સ્થાપત્યનાં પ્રદશને જવામાં આવ્યાં હતાં. ન મહાવીર ચિત્રાવલી–રાજમુન્દ્રી, આંધ્ર ક ચિત્ર પ્રદર્શન–વિજયવાડા , ક ચિત્રકલા પ્રદર્શન-ગૌહાટી, આસામ, -રાજગૃહી, બિહાર ક જૈન ચિત્ર-સાહિત્ય પ્રદર્શન, » [દિ. જૈન સરસ્વતી ભવન આયોજિત]. ક સાહિત્ય-ચિત્રકલા પ્રદર્શન–ગયા, બિહાર, F “ચિત્રસંપૂટ” ચિત્ર પ્રદર્શન-ધ્રાંગધ્રા, ગુજરાત કફ મહાવીર ચિત્ર પ્રદર્શન-ગોંડલ જૈન ચિત્ર–કલા પ્રદર્શન, મૈસૂર, કર્ણાટક ક જૈન કલા અને સાહિત્ય પરિષદ, કર્ણાટક રાજ્યની યુનિવર્સિટીઓમાં. કક “કેરલમાં જૈનધર્મપ્રદર્શન-કેચીન મધ્યપ્રદેશના પુરાતત્વ વિભાગે રાજ્યના સંગ્રહાલમાં “જૈન કલા અને સાહિત્યનું પ્રદર્શન ચે. પ્રાદેશિક વિભાગે પણ આ જાતના પ્રદશને મોટા શહેરમાં યોજ્યા. 5 જૈન સ્થાપત્ય, ચિત્રો અને પ્રાચીન ગ્રન્થનું પૂરા નિવણવર્ષ સુધી રાજ્યના પુરાતત્વ " વિભાગે ખજુરાહ (મ.પ્ર.)માં એજ્યુ. 5 જૈન પ્રદશની-પૂના ક ચિત્ર પ્રદર્શન–મહાવીર છાત્ર પરિષદ, દીમાપુર (આસામ) તરફથી. - ચિત્રકલા, સ્થાપત્ય પ્રદર્શન-કલકત્તા, સિલ| ગુડી, મુશીદાબાદ વગેરે સ્થળે જાયા. * જૈન પ્રદર્શન-બિકાનેર, રાજસ્થાન. - જૈન પ્રદર્શન-ગુજરાતી વાડી, મદ્રાસ કક , , -તિરૂચી આ છે; IST : ૩ર૮ ) gવી છે. Aણા માતાહિદોષી ની S Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ક્રોધને અગ્નિ [આગ] કહ્યો છે. આ ક્રોધાગ્નિને સમભાવથી ઠરે. FIRE? IT CAN! MAKE YOUR SAFETY FROM FIRE FIGHTING EQUIPMENTS. ક 1 પરિસંવાદ સેમિનાર || જૈનધર્મ ઔર ઉસકી અન્ય વિચારધારાઓ પર 8. પ્રભાવ”—કૃષ્ણાજિ, આંધ્ર. : , વિજયવાડા , - ભ. મહાવીર ર૫૦૦ નિર્વાણ મહોત્સવ સંવિવાદ-ગયા, બિહાર. - જૈન આર્ટ અને આકટેકચર-અમદાવાદ - વ્યાખ્યાનમાળા-તલેદ, ગુજરાત. : “આધુનિક વિચારધારાનેં જૈનધમ કી ઉપ- છે દેયતા કર્ણાટક વિશ્વવિદ્યાલય હેસૂરમાં 8 પરિસંવાદ . જ્ઞાનગોષ્ઠી-કેરાલ રાજ્યમાં. વિષયઃ ૧. કેરાલમાં જૈનધર્મ ૨. શિલાપૂડિક્કરમ અને જૈન ધર્મ ૩. જૈનધમની આચારસંહિતામાં શાશ્વત મૂલ્ય છે : “ભારતીય પુરાતત્વમાં જૈન સ્થાપત્ય અને છે શિલ્પકલાનું સ્થાન છત્તરપુર (ખજુરાહે છે. તીર્થ ક્ષેત્ર) મધ્યપ્રદેશ. : જ્ઞાનગોષ્ઠી–ગઢવાની, મધ્યપ્રદેશ. : “અનુત્તર યેગી તીર્થકર મહાવીર' વિશે 8. ઈન્દોર યુનિવર્સિટી તરફથી પરિસંવાદ. . જ્ઞાનેગેઝી–નરસિંહગઢ, મધ્યપ્રદેશ. - અહિંસા સંમેલન–સુરખી , . પરિસંવાદ-પૂના યુનિવર્સિટી. : બહુભાષીય સાહિત્ય સમેલન–સોલાપુર. : “ભગવાન મહાવીર' અંગે સેમિનાર પંજાબી યુનિ., પતીયાલા-પંજાબ જૈન પરિસંવાદ-તિરુચિરૂપલ્લી. . જ્ઞાનગોષ્ઠી-લખના FIRE EXTINGUISHERS IIIII EQUIPMENTS ||| | IIIIIII INDIDTHE IIIIIIIII IPINDI FIRE HOSE CONTACT: NEW ENGINEERING CORPN. 1st FLOOR, 50, NAGDEVI STREET, BOMBAY-400003. OFFICE: 338125 RESI: 595836 GRAMS: 'FIREOFF' AVAILABLE 24 HOURS SERVICE ૩૨૯ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ –ME-૦-UR – – – –ER- - -૦ પુસ્તકનું નામ ભાષા લેખક-સંપાદક ૧ તીર્થંકરે કા સદિય માગ ૨ જૈનધર્મ હિન્દી » ડે. તિપ્રસાદ જૈન પં. નાથુરામ ડુંગરિય જૈન અંગ્રેજી સં. ડે. એ. એન. ઉપાધે સં. ડે. કે. વી. રમેશ ડે. તિપ્રસાદ જૈન છે. જી. આર. જૈન ડે. ભાગચન્દ્ર જૈન ડો. જયેતિપ્રસાદ જૈન સ્વ. ડો. હીરાલાલજી 3 Pancastikaya-SARA Y Jain Literature in Tamil 4 Religion and culture of the Jains f Cosmology : old & New . • દેવગઢ કી જૈનકલા ૮ પ્રમુખ ઐતિહાસિક જૈન પુરુષ ઔર મહિલાએ ૯ જિનવાણી ૧૦ ભારતને જૈન દિગંબર તીર્થ ભાગ ૧-૨ ૧૧ જૈન કલા અને સ્થાપત્ય [ત્રણ ભાગમાં] ૧૨ Jain Art and Architecture ૧૩ જૈન શાસન કા દવજ ૧૪ ભારતીય સંસ્કૃતિ ઔર શ્રમણપરંપરા ૧૫ પચ્ચીસસેવા નિવૃત્સવ ઉસે મનાયે ૧૬ પવકથા ૭ સુગંધદશમી વ્રતકથા ૧૮ આત્મગીત ૧૯ અહિંસાઃ વિશ્વધર્મ ૨૦ સંસાર કે સંગ્રહાલયે મેં જૈન સં. અમલાનંદ ઘોષ અંગ્રેજી હિન્દી છે. જયકિશનપ્રસાદ ખેલવાલ ડે. હરીન્દ્રભૂષણ જૈન મુનિ (ઉપાધ્યાય) વિવાનન્દજી, રાધામોહન જૈન પંડિત ખુશાલચંદ્ર જૈન સં. પ્રા. કમલકુમાર જૈન ઉપાધ્યાય વિદ્યાનન્દજી . બજેન્દ્રનાથ શમાં ૨૧ સ્વસ્થ જીવન કી પ્રથમ સીઢીઃ રાત્રિ ભજન-નિષેધ ૨૩ જૈનધર્મનું અવમૂલ્યન ૨૪ વર-નિર્વાણના અશાસ્ત્રીય કાર્યક્રમને - ઘર વિરોધ ૨૫ જૈમધમ ગુજરાતી મુનિ શ્રી ચંદ્રશેખરવિજયજી હિન્દી રતનલાલ જૈન Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જૈન સંસ્કૃતિ –– –u– – – –UR- --૭ સરનામું કિંમત પ્રકાશક ભેટ લાલા પ્રેમચંદ જૈન, જવરસન્દ કુલચંદ મેઘા ગ્રંથમાળા, જેન વોચ કંપની, દરિયાગંજ, દિલહી. ૮, સર હુકમચંદ માર્ગ, ગંભીર ભવન, ઈન્દોર-૨ (મ. પ્રો. બી ૪૫-૪૭, કનાટ પ્લેસ નવી, દિલ્હી-૧ ૩૦-૦૦ ભારતીય જ્ઞાનપીઠ ૩૫-૦૦ ૨૦-૦૦ ૧૨–૦૦ ૬૦-૦૦ ૫૫૦-૦૦ પપ૦-૦૦ વીર નિર્વાણ ભારતી ૧-૦૦ ૦–૭૫ વીર નિર્વાણ અન્ય પ્રકાશન સમિતિ જન સાહિત્ય સદન પ્રેમસાગર જૈન શ્રી પાંડયા અંત પંડ વીર નિર્વાણ ગ્રન્ય પ્રકાશન સમિતિ જ્ઞાનમ ૪૮, સીતામાતા બજાર, ઈન્દોર-ર (મ. પ્ર.) ચાંદની ચોક, દિહી-૬ ૪૬૮૪૧૨૧, અન્સારી રોડ, દરિયાગંજ, દિલ્હી– ગુના ૪૮, સીતામાતા બજાર, ઈદેર–૨ બજાજ, ભાગલપુર-૨ ૧-૦૦ ૦-૫૦ કમલ પ્રકાશને ટ્રસ્ટ ગાંધી રોડ, અમદાવાદ-૧૪ અ. ભા. દિ. જેને પરિષદ પબ્લિશીંગ હાઉસ ૨૦૪, કરીબાટલાં, દિલ્હી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અનુ. પુસ્તકનું નામ ૨૬ જૈન લક્ષણાવળી ભાગ–ર ૨૭ સમણુસુત્ત ૨૮ પ્રાચ્ય જૈન સરાક શોધ કાય ૨૯ જીવન્ધર ૩૦ જૈન જ્યોતિલેક ૩૧ જૈન દશન, મનન ઔર મીમાંસા ૩ર જૈન ધર્મકા મૌલિક ઈતિહાસ ૩૩ સત્યકી ખાજ: અનેકાંત કે આલેાકમે' ૩૪ અંગસુત્તાણી ભા. ૧-૨-૩ ૩૫ જૈન અંગ શાસ્ત્ર કે અનુસાર માનવ વ્યક્તિત્વ કા વિકાસ ૩૬ જૈન સ્થાપત્ય, શિલ્પ એવ' મૂતિ કલા ૩૭ જૈન સાહિત્ય કા બૃહત ઈતિહાસ ભાગ. ૬ કાવ્ય સાહિત્ય ૩૮ અપભ્રંશ કથા કાવ્ય ૩૯ જૈનધમ' કે ચાવીસ તીર્થંકર ૪૦ નારી આલાક કી નૌ કિરણે ૪૧ પ્રશ્નવ્યાકરણ સૂત્ર ૪૨ જૈનધમ સાર ૪૩ જૈનધમ ૪૪ શ્રમણ સંસ્કૃતિ કે ઢાઈ હજાર વર્ષ ૪૫ ય જૈન કન્સેપ્ટ એફ એમનીસેન્સ ૪૬ જૈન વાંગમય કા પ્રામાણિક સર્વેક્ષણ ૪૭ જૈન વીઝન એન્ડ જેનેટીક રીસચ ૪૮ વીર અંખડ ચરિત્ર ૪૯ જૈનધમ કા મૌલિક ઈતિહાસ ભાર ૫૦ શ્રી ગુરુ ગૌતમસ્વામી ૫૧ તત્ત્વાર્થ સૂત્ર (ઈંગ્લીસ આવૃત્તિ) ૩૩૨ Jain Educationa International મહાવાર લેખક–સ‘પાદક ભાષા હિન્દી સ'. : ખાલચન્દ્ર સિદ્ધાંતશાસ્ત્રી પ્રાકૃત-હિન્દી પ્રેરક : આચાય વિનાખા ભાવે હિન્દી * "" ,, 29 "" પ્રાકૃત હિન્દી .. "" હિન્દી "" "" "" 22 ,, અગ્રેજી હિન્દી અંગ્રેજી હિન્દી ખાબુલાલ જૈન જમાદાર રાધામેાહન જૈન માતીચંદ જૈન સરાફ્ મુનિ નથમલજી આચાર્ય શ્રી હસ્તીમલજી મુનિ નથમલજી સઃ ડો. હરીન્દ્રભૂષણ જૈન ડે.. જયકિશનપ્રસાદ ખડેલવાલ ડે. ગુલાબચન્દ્ર ચૌધરી ડો. પ્રેમચન્દ્ર જૈન ડા, ગાકુલચન્દ્ર જૈન મિશ્રીમલ જૈન સઃ ઉપાધ્યાય અમર મુનિજી જિનેન્દ્રકુમારજી વણી રતનલાલ જૈન મુનિ મહેન્દ્રકુમારજી ‘ કમલ ’ સં. નેમિચન્દ્રજી પુગલિયા રામસિં શ્રીધર વાસુદેવ સાહાની ડૉ. એચ. પી. વાઁ અને ડૉ. એ. પી. જી. શ્રી મૂલચન્દજી મુનિ આચાય'શ્રી હસ્તીમલજી "9 ગુજરાતી શ્રી રતિલાલ દીપચંદ્ર દેસાઈ અગ્રેજી વિવેચકઃ પંડિત સુખલાલજી પંચાસરામાં નિબો મ માહિતી વિશેષાંક For Personal and Private Use Only Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કિંમત પ્રકાશક સરનામું ૨૫-૦૦ ૧૦-૦૦ ૧૨-૦૦ વીર સેવા મંદિર, સર્વ સેવા સંધ પ્રકાશન અહિંસા નિકેતન જૈન સાહિત્ય સદન જેન ત્રિલોક સંસ્થાન આદર્શ સાહિત્ય સંઘ જેન ઈતિહાસ સમિતિ જૈન વિશ્વ ભારતી ૨૧, દરિયાગંજ, દિલ્હી-૬ રાજ ધાટ, વારાણસી બેલચશ્મા, બિહાર ચાંદની ચોક, દિલ્હીવીર વિજ્ઞાન વિહાર, નજફગઢ નવી ચુર (રાજસ્થાન) જયપુર (રાજસ્થાન) લાડનું (રાજસ્થાન) ૩-૦૦ ૦-૫૦ ૧–૫૦ ૨૫-૦૦ ૪૦-૦૦ પ-૦૦ ૨૫૫-૦૦ આગરા-૨ સન્મતી જ્ઞાનપીઠ ૧૫૦૦ જ્ઞાનમ પાર્શ્વનાથ વિઘાશ્રમ શેાધ સંસ્થાન શુભારંજ, ભાગલપુર ૦-૫૦ જૈન ઈન્સટીટયુટ, આઈ. ટી. આઈ. રેડ, વારાણસીપ ૨૫-૦૦ ૨૦-૦૦ – ૩-૦૦ ૨૦-૦૦ પરાગ પ્રકાશન ૩-૧૧૪, કર્ણગલી, વિશ્વાસનગર, શાહદરા, દિલ્હી-૩ર વીર-નિર્વાણ ગ્રન્થ પ્રકાશન સમિતિ ૪૮, સીતલા માતા બજાર, ઇન્દોર-૨ સન્મતિ જ્ઞાનપીઠ આગરા-૨ સર્વ સેવા સંધ પ્રકાશન રાજધાટ, વારાણસી-૧ અ. ભા. દિ. જેને પરિષદ પબ્લિશિંગ હાઉસ ૨૦૪, દરીબાટલા, દિલ્હી-૬ શીતલ જૈન સાહિત્ય સદન માંડલગઢ, ભીલવાડા રાજસ્થાન એલ. ડી. ઈન્સ્ટીટયુટ ગુજરાત વિદ્યાપીઠ પાસે, અમદાવાદ-૯ સુજાગંજ, ભાગલપુર-૨ ૩૦-૦૦ ૦-૫૦ જ્ઞાનમ્ ભીમક, રતલામ (મ. પ્ર.) જયપુર ૪૦-૦૦ ચન્દ્રશેખર કટારીઆ જૈન ઇતિહાસ સમિતિ શ્રી જીવન મણું ટ્રસ્ટ એલ. ડી. ઇન્સ્ટીટયુટ ગુજરાત વિદ્યાપીઠ પાસે, અમદાવાદ ૩૩૩ રાત છે Ruી _ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભાષા લેખક-સંપાદક જુદા જુદા વિદ્વાનોના પ્રવચનો ગુજરાતી મુનિશ્રી અમરેન્દ્રવિજયજી અનું. પુસ્તકનું નામ પર આસ્પેકટ ઓફ જૈન આર્ટ એન્ડ આર્કિટેકચર ૫૩ ઈસિભાસિયાઈ ૫૪ આત્મજ્ઞાન અને સાધનાપથ ૫૫ સ્વાનુભૂતિ અને સમ્યગ્દર્શન : પદ ચિત્ત ઐયની કેડીએ પ૭ સાધનાનું હૃદય ૫૮ ૨૫ હેતુલક્ષી જનાઓ ૬૯ જ્ઞાનકા અમૃત ૬૦ સાધના કે અમર પ્રતીક ૬૧ ન્યુ ડોકયુમેન્ટસ ઓફ જૈન પેઈન્ટીંગ્સ હિન્દી કુમારપાળ વિ. શાહ શ્રી જ્ઞાનમુનિજી અંગ્રેજી સં. સ્વ. ડો. મોતીચંદ્ર અને ડે. ઉમાકાંત શાહ , સં. ડો. આર સી. ત્રિવેદી દર કેન્દ્રીબ્યુશન ઓફ જૈનીઝમ ટુ ઈન્ડિયન કલચર ૬૩ આયારે ૬૪ ભરત બાહુબલિ મહાકાવ્યમ હિન્દી સં. મુનિશ્રી નથમલજી , અનુવાદ મૂળ લે. શ્રી પુણ્યકુશલગણિ અનુ. મુનિશ્રી દુલહરાજ અંગ્રેજી સં. મુનિ મહેન્દ્રકુમાર [દ્વિતીય] ૬૫ થિયરી ઓફ એટમ ઈન જૈન ફિલે સેફી ૬૬ દશ વૈકાલિક ૬૭ દસઆલિય હિન્દી અનુવાદ મુનિશ્રી નથમલજી , સં.: વિવેચક મુનિશ્રી નથમલજી સ્વાધ્યાય ન વિ અસ્થિ ન વિ આ હેહી સાયમ તકર્મ, A : - Relp ૩૩૩ * માતાવિક ".. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રકાશક સરનામું કિંમત એલ. ડી. ઈન્સ્ટીટયુટ ગુજરાત વિદ્યાપીઠ પાસે, અમદાવાદ ગુજ૨ ગ્રન્થરતન કાર્યાલય કુવારા સામે, રિલિફ રોડ, અમદાવાદ વર્ધમાન સેવા કેન્દ્ર, ૬૮, ગુલાલવાડી, મુંબઈ-૪ ૦-૭૫ - - શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય ઓગસ્ટ કાંતિમાર્ગ, મુંબઈ-૩૬ મોતીલાલ બનારસીદાસ દિલ્હી - જૈન વિશ્વભારતી લાડનું ૧૫-૦૦ ૮૫-૦૦ સ્વાધ્યાય સ્વાધ્યાય જેવું તપ કદી થયું નથી, વર્તમાનમાં છે નહિ અને ભવિષ્યમાં થશે નહિ, ATV9 NEGUJ એ જ કહ્યું છે ૩૩૫ પાકે MUSLSSSBN aણમહાર મોરા 10માહિતો વિશેક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભવતારક ભગવાન કા શ્રી મહાવીરસ્વામીને કાટી કાઢી વંદના g Jain Educationa International ચિત્તરંજન એન્ડ કંપની ૩૧૨, મેકર ભવન ૧૧૧, ૨૧, ન્યુ મરીન લાઈન્સ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૨૦. 0 [] S ઈસ્પોટ સ એક્ષપોર્ટ સ અને કમીશન એજન્ટ For Personal and Private Use Only ફેન : ઓફિસ : ૩૧ ૧૨ ૩૬ ફેશન : ઘર તાર : “વર્ષા ” સુખ ઈ : ૩૬૫૪૦૮ Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જિણધમ્મસંગીતિએ, આચાચ વિનોબા ભાવેની માગણીને પૂરી કરવા “સમસુત્ત” નામે જૈન ધર્મને સાર સમજાવતે ગ્રંથ તૈયાર કર્યો. આ ગ્રંથ રાષ્ટ્રીય સમિતિના ચારે જન ફિરકાના આઠ અતિથિવિશેષ આચાર્યો તથા મુનિવરની દેખરેખ નીચે અનેક વિદ્વાનોને સહકાર લઈને તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે, અને એનું પ્રકાશન વારાણ સીના સર્વ સેવા સંઘે કર્યું છે. મૂલ્ય રૂા. ૧૨-૦૦ છે. આ ગ્રંથમાં મૂળ પ્રાકૃત ગાથાઓ સાથે એને હિંદી અનુવાદ આપવામાં આવ્યા છે. આ ગ્રંથ ગુજરાતી, અંગ્રેજી વગેરે ભાષાઓના અનુવાદ સાથે પણ પ્રગટ કરવામાં આવનાર છે. આ ગ્રંથનું અનેક રાજ્યમાં, જાહેરસભામાં, વિશિષ્ટ વ્યક્તિએએ ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. સુમસુતું ગ્રંથનું દેશભરમાં ઉદ્ઘાટન | ભવ્ય d' મહાવીરને વડાપ્રધાન ને કુમારભાઈએ શ્રી તીર્થકર ભગ- સંપૂટને જુથવાર વારાફરતી માથે વાન મહાવીરને ચિત્રસંપૂટ મૂકી તેનું ગૌરવ કર્યું હતું. આ ભગવાન શ્રી અર્પણ કરેલ હતું. આ જ સંપૂટ આચાર્યશ્રીને પણ સમિતિ ચિત્રસંપૂટ સમિતિ તરફથી કેન્દ્રીય તરફથી સમર્પણ કરાયે. પ્રધાન શ્રી જગજીવનરામ અને વડાપ્રધાનને ગ્રંથ સમર્પણ ડે. કરણસિંહને પણ અર્પણ કરાયા બાદ આચાર્ય શ્રી તુલસી કરાયા. તા. ૧લી જુલાઈ ૧૯૭૪- જી આદિ શ્રમણની નિશ્રામાં ચિત્રસંપૂટ ના રોજ આ સમર્પણ પ્રસંગે યોજાયેલ સમારેહમાં મુનિશ્રી રાજકિય આગેવાનેએ સંપૂટના યશોવિજયજી મહારાજને આવે અર્પણ સંપાદક મુનિશ્રી યશોવિજયજી ઉત્તમ કલાત્મક ગ્રંથ શતાબ્દી મહારાજ અને તેના કલાકાર શ્રી વર્ષમાં આપવા માટે અભિનંદન નવી દિલ્લી: વડા પ્રધાન ગોકુલભાઈ કાપડિયાની મુકતકંઠે આપ્યા હતા. શ્રીમતી ઈન્દિરા ગાંધીને તેમના પ્રશંસા કરી હતી. સમિતિ તરફથી આ ચિત્રનિવાસસ્થાને જઈને જેન ચિત્રકળા આના આગલા દિવસે સંપૂટ આશ્રી તુલસીજી, ઉપાનિદર્શન સમિતિ તરફથી સર્વશ્રી આચાર્ય શ્રી વિજયસમુદ્રસૂરિજી ધ્યાય શ્રી વિધામુનિજી અને ધીરજલાલ ટેકરશી શાહ અને મહારાજની સ્વાગત યાત્રામાં કેબીનેટ પ્રધાન શ્રી સુરેજની સુંદરલાલ ઝવેરી તેમજ કીતિ પંજાબી બહેનેએ આ ચિત્ર- મહિષીને પણ સમર્પણ કરાયે. કIN ૩૩૭ સાપ્તાક માહિતી વિશેષતા છે. આ રીત: Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - “અનુત્તરગી તીર્થકર મહાવીર” નવલકથાનું ઉદ્દઘાટન ઇન્દોરઃ અત્રે ૧૪ ફેબ્રુઆરી ૭પના રેજ સ્થાનિક વિશ્વવિદ્યાલયના સભાગૃહમાં શ્રી રાજકુમારસિંહજીની અધ્યક્ષતામાં “અનુત્તરગી તીર્થકર મહાવીર' નવલકથાના પ્રથમ ખંડનું પત્રકાર શ્રી રાહુલ બારપુતેએ ઉદ્દઘાટન કર્યું હતું. આ નવલકથા શ્રી વીર નિર્વાણ ગ્રન્થ પ્રકાશન સમિતિ ઈન્દોર તરફથી પ્રગટ થઈ છે. બીજે દિવસે પ્રકાશન સમિતિના ઉપક્રમે આ નવલકથા પર પરિસંવાદ થયે. તેમાં સર્વશ્રી રાજકુમાર કુંભજ, રાજેન્દ્ર માથુર, રાજેન્દ્ર મિશ્ર, શ્યામ વ્યાસ અને ડે. નેમચન્દ જેને નવલકથાની વિરતૃત ચર્ચા કરી હતી. વીર નમું આનંદ ઉરધારી રે ત્રિજમનાયક જન સુખદાયક લાયક સમ્યક ગુણધારી રે, તારક ધારક છે નર સૌના, વારક વિષય વિકાશ રે, વીર નમું આનંદ ઉરધારી રે... મેસર્સ દેવજી કેશવજી એન્ડ કાં. D ૧૧ ૪, કેટવજી નાક રેડ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૯ 1 એ.ફિરઃ ૩૩૩૧૧ : ૩૩૩૨૮૮ ૦ ફોન ૦ ૫૯૧૮૨૯ : ૩૩પર૦: ધર F ull Héich તાજકીઠમાહર્તાવિશીક 8 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નવીદિલ્હીઃ “વિદ્વત્તા અને - પીપલાની (પાલ): અત્રે ત્યાગની મૂર્તિ સમે વિદ્વાન વર્ગ પંચકલ્યાણકની ઉજવણી પ્રસંગે સમાજ માટે કલ્પવૃક્ષ સમાન અધ્યાત્મસંત શ્રી કાનજીછે. વિદ્વાનોના માગદશન દ્વારા સ્વામીની સાનિધ્યમાં ડે. હકુમજ સમાજ કુલી-ફાલી શકે છે. વન્દજી ભારિત્વનું સન્માન કરાયું સાહિત્ય અને સંસ્કૃતિની રક્ષા હતું. ઉત્તર પ્રદેશ મુમુક્ષુ મંડળ માટે આ ૨૫૦૦મા નિર્વાણ તરફથી મધ્યપ્રદેશના ભૂતપૂર્વ વર્ષમાં વિદ્વાનનું ઘરઘરમાં બહુ- ૧૯૭૫ના વરસમાં દીવાળી સુધીમાં નાણું નાણાંપ્રધાન શ્રી મિશ્રીલાલજી માન કરવું જોઈએ. એમ કરવાથી પ૦ વિદ્વાનોની આડમાન કરવાની ગંગપાલ શ્રી ભાલિને તેમની જ આપણે આપણી પ્રાચીન ગરિમા યોજના બનાવી હતી. કૃતિ “તીર્થકર મહાવીર ઔર અને આદર્શોને સુરક્ષિત રાખી આ પેજના અનુસાર આ તેમજ તેમની વિવિધ જૈન ઉનકા સર્વોદય તીર્થ” પુસ્તક શકીશું.' સંસ્થા તરફથી, આ ચાર વિદ્વાન ઉપાધ્યાય શ્રી વિદ્યાનંદ- ઉપરાંત સર્વશ્રી પંડિત બેચરદાસ સાહિત્ય સેવાઓ માટે મુનિજીએ “વીર નિર્વાણ ભારતીના છ [અમદાવાદ), પંડિત કુલચંદજી અભિનંદનપત્ર ભેટ અપાયા હતા રૂા. ૨૫૦૦૧ રેકડા, શાલ અને ઉપક્રમે અત્રેના શ્રી જૈન બાલ સિદ્ધાંતશાસ્ત્રી (વારાણસી], ડે. આશ્રમ (દરિયાગંજ)ના પટાંગણમાં દરબારીલાલ કેયિા, પંડિત પિતાના સન્માનના જવાબમાં જાયેલ વિદ્વાનોના બહુમાનના પરમેષ્ઠીદાસ જેન, પંડિત મકખન- ડો. ભારિ લે પિતાના તરફથી સમારેહ પ્રસંગે આ ઉદ્દગારે લાલજી શાસ્ત્રી સિદ્ધાંતવાચસ્પતિ રૂા. ૧૦૧ ઉમેરીને, પોતાને મળેલ કાઢયા હતા. [મેરેના ], પંડિત બંશીધરજી રૂ. ૨૫૦૦૧ને પુરસ્કાર વિતરાગ આ સમારોહમાં ચાર વિદ્વાનો શાસ્ત્રી, વ્યાકરણાચાર્ય [બીને], વિજ્ઞાન સાહિત્ય પ્રકાશન (આગ્રા) પંડિત જિનદાસ પાર્શ્વનાથ ફડકુલે શ્રી એ. સુખૈયા શાસ્ત્રી, સિદ્ધા- સંસ્થાને સહર્ષ દાનમાં આપ્યો (શિલાપુર), પંડિત જગન્મોહન તાચાર્ય [બેંગર), શ્રી અગર તે. લાલ શાસ્ત્રી (કટની), પંડિત દલ- ચંદજી નહાટ [બીકાનેર પંડિત સુખભાઈ માલવણિયા (અમદાવાદ) નાથુલાલજી શાહી [ઈન્દોર), શ્રી ગંજબાસૌદા : ભગવાનના અને પંડિત ભંવરલાલ, ન્યાયતીર્થ હીરાલાલજી શાસ્ત્રી [ખ્યાવર], કેવળજ્ઞાન કલ્યાણક ઉત્સવ પ્રસંગે (જયપુર) નું મધ્યપ્રદેશના મુખ્ય શ્રી ટી. એસ. શ્રીપાલ [મદ્રાસ), શહેરના વયેવૃદ્ધ વિદ્વાન પંડિત પ્રધાન શ્રી પ્રકાશચંદ્ર શેઠીએ, શ્રી હીરાલાલજી જૈન “કૌશલ” પરામજી ન્યાયતીથ શાસ્ત્રીનું ' વીર નિર્વાણ ભારતી” પુરસ્કાર [દિલ્હી, ડે. કસ્તુરચંદકાસલીવાલ સન્માન કરાયું હતું. આપીને બહુમાન કર્યું હતું. [જયપુર), પંડિત નેહરલાલજી વિદ્વાનેને સુવર્ણપદક, પ્રશસ્તિ શાહ જૈન [રાંચી), પંડિત એસ. સતના: કેવળજ્ઞાન દિવસપત્ર અને રૂ. ૨૫૦૦ એનાયત આદિરાજ શાસ્ત્રી હિમ્મચ], ના સમારંભમાં સતના જૈન કરાયા હતા. શ્રીકાન્ત ભુજબલ શાસ્ત્રી, ડે. સમાજ અને નગર નિવાત્સવ ઉપાધ્યાય શ્રી વિદ્યાનંદ રાજારામ જૈન [ આરા] અને સમિતિ તરફથી વયેવૃદ્ધ વિદ્વાન મુનિજીની પ્રેરણાથી સ્થપાયેલ આ પંડિત જિનરાજ હેગડે વગેરેનું પંડિત જગન્મેહનલાલજીનું વીર નિર્વાણ ભારતી” સંસ્થાએ બહુમાન કરાયું હતું. બહુમાન કરાયું હતું. જળી SALMA માહિતી વિશર્મા 2 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કુરૂક્ષેત્રઃ અખિલ ભારતીય રતીય રે છે. પ્રેમસુમન જૈનને દેવકુમાર પ્રાચ વિદ્યા સંમેલને, ડિસેમ્બર પુરસ્કાર ૭૪માં કુરુક્ષેત્ર વિશ્વવિદ્યાલયમાં દિલ્હી : શ્રી રાજકૃષ્ણજી આગ્રા : શ્રી લક્ષમીદેવી જાયેલ એક સમારોહમાં પ્રાકૃ જેન ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટે જૈનદર્શન, જૈન પુરસ્કાર યોજના સમિતિએ તના પ્રાધ્યાપક ડે. પ્રેમસુમન ન્યાય, અધ્યાત્મ, અપરિગ્રહ, ૧૯૭૪ થી ૧૯૭૬ સુધીમાં પ્રગટ જૈનને શ્રી દેવકુમાર પુરસ્કાર અનેકાંત, સ્યાદવાદ આદિ વિષયે થયેલ “ભગવાન મહાવીર અગેના આવ્યા પરના સર્વોત્તમ પ્રવચન માટે પુસ્તક પર સર્વોત્તમ પુરસ્કાર રૂ. મૈસૂર ઃ નિર્વાણ સમિતિના ના રૂા. પાંચ હજારને પુરસ્કાર જાહેર ૩૦૦૦ અને “જૈનધર્મ” અંગેના ઉપક્રમે ૨૨મી જુન ૧૭૫ના રાજ કર્યા છે. આ વિષય પરના પ્રવ- પુસ્તક પર સર્વોત્તમ પુરસ્કાર રૂા. મૈસુર વિશ્વવિદ્યાલયના ઉપકલપતિ ઉપકુલપતિ ચન દર વરસે દીપાવલી આસપાસ ૧૫૦૦ની જાહેરાત કરી હતી. શ્રી ડી. જબરે ગૌડાની અધ્યક્ષ- 2 જાશે. દિલ્હી વિશ્વવિદ્યાલયે સમિતિએ આ ઉપરાંત તામાં જ્ઞાનગોષ્ઠી થઈ. આ પ્રસંગે સમિતિએ મૈસુર વિશ્વવિદ્યાલયને - સ્વ. શ્રી રાજકૃષ્ણજી જૈન મેમે - નિર્વાણ દિને પ્રગટ થયેલ સર્વોત્તમ કન રીયલને સંમતિ આપી દીધી છે. પત્ર-પત્રિકા વિશેષાંક માટે રૂા. જૈન દર્શન અને પ્રાકૃત ભણનાર ૧૦૦૦ અને ભગવાન મહાવીર વિદ્યાર્થીઓને વાર્ષિક શિષ્યવૃત્તિ અને જૈન ધર્મ સંબંધી સર્વ આપવા રૂ. ત્રણ હજારનું દાન શ્રેષ્ઠ લેખ માટે રૂા. ૧૫૦૦ને આપવાની જાહેરાત કરી, આ શિષ્યવૃત્તિ દર વર્ષે વિદ્યાથીની પુરસ્કાર ઘેષિત કર્યો છે. લેખકેએ પિતાનું પુસ્તક યેગ્યતા મુજબ જાતિ, વર્ણ કે અને લેખની તેમજ સંપાદકેએ ધર્મના ભેદભાવ વિના જૈનદર્શન અને પ્રાકૃતમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ પિતાના સામયિકની બબ્બે નકલ પ્રાપ્ત કરનારને મળશે. તે સિહીઃ અહીં જૈન પત્ર શ્રી જયંતિપ્રસાદ જૈન, મેસર્સ - આઠ જૈન ભાઈઓએ આ પત્રિકાઓનું પ્રદર્શન યોજવામાં વિનદીલાલ જયંતિપ્રસાદ જૈન, ચાલુ વરસ માટે રૂ. બે હજાર આવ્યું હતું. સારામાં સારી ટીમ્બર કમીશન એજન્ટ, ૧૩૭. જૈન દશન ભણનાર વિદ્યાથીઓ પત્રિકાને પુરસ્કાર આપવામાં ગંજબજાર, મેરઠેકેન્ટ [ઉ. પ્ર.ના માટે આપ્યા. આવ્યું હતું. સરનામે મોકલી આપવાની હતી. - પતિયાલા : પંજાબ સરકારે પંજાબી વિશ્વવિદ્યાલયને ભગવાન હે માનવ! મહાવીર સંશોધન કેન્દ્ર માટે એક માત્ર સત્યને જ સારી રીતે જાણુ રૂા. દસ લાખનું અનુદાન આ૫ અને ઓળખ! વાની સંમતિ આપી છે અને દર વરસે રૂા. બે લાખ આપતા પ્રવીણચન્દ્ર એન્ડ કંપની રહેવાની પણ જાહેરાત કરી છે. ગુરૂ નાનક વિશ્વ વિદ્યાલયે ૦ ૧૫૮-૦, કાલબાદેવી રોડ, 0 પણ જૈન ધર્મ અને પ્રાકૃતના અધ્યયન માટે વ્યવસ્થા કરી છે. ૦ મુબઈ-૪૦૦-૦૦૨ ) * દ સીમા નિર્ધામ, પS. મહાપરના ધ Wા સોના માલિતવિક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નવીદિલ્હી ભગવાન મહાન મહાવીર ગ્રામીણ પુસ્તકાલયો માટે વીર ર૫૦૦મી નિર્વાણ મહત્સવ રાષ્ટ્રીય સમિતિ દ્વારા નિર્ધારિત કાર્યક્રમમાં એક મહત્વપૂર્ણ _ - કુલ રૂા. સાડા ચાર લાખનું અનુદાન કાર્યક્રમ દેશના ૨૦ રાજ્યમાં પુર નિર્વાણ સમિતિ- યપુરઃ રાજસ્થાન યુનિ“ભગવાન મહાવીર ગ્રામીણ પુસ્ત- ના ઉપક્રમે યોજાયેલ “જૈન વસિટીના ઉપ-કુલપતિ શ્રી કાલયની સ્થાપના કરવાનું છે. સાહિત્ય ભેટ સમારોહમાં વિવિધ ગેવિંદચંદ્ર પાંડેના પ્રમુખસ્થાને ભારત સરકારે આ હેતુ સંસ્થાઓ તરફથી રૂા. બે લાખની જૈન સાહિત્ય ભેટ કા યં ક્રમ માટે ૧૫ રાજ્યમાં “ભગવાન કિમતના ૧૨ હજાર જૈન પુસ્તકે જાયે. આ પ્રસંગે રાજસ્થાનમહાવીર ગ્રામીણ પુસ્તકાલયો” રાજ્યપાલને ભેટ અપાયા. આ ના રાજયપાલ શ્રી જેગિન્દ્રસિંહ માટે રૂા. સાડા ચાર લાખનું અનુ- પુસ્તકે ત્રણ વિશ્વવિદ્યાલય માં મુખ્ય અતિથિ હતા. દાન આપ્યું છે. પાંચ રાજ્ય રખાશે આ પ્રસંગે રાજસ્થાન સરતરફથી સૂચના હજી સુધી નથી રાજસ્થાન વિશ્વવિદ્યાલયના કારે પુસ્તકાલયમાં મહ વીર ખંડ મળી. મળેથી તેમને પણ અનુદાન કુલપતિ ડે. ગોવિંદચંદ્ર પાંડેએ સ્થાપવાની જાહેરાત કરી. એ માટે અપાશે. કહ્યું કે આ વરસના પ્રથમ સત્ર- રૂા. એક લાખની કિંમતના ૧૨ જે રાજ્યને રૂા. ૩૦ હજારનું થી જ રાજસ્થાન વિશ્વવિદ્યાલય- હજાર પુસ્તકે ભેટ અપાયાં. અનુદાન આપ્યું છે તે રાજ્યના માં જેન દશનના ઉચ્ચ અભ્યા- ઈટારસી (મ.પ્ર.)માં ૨૨ નામ આ પ્રમાણે છે: ૧. આસામ, સની શરૂઆત કરાશે. ડીસેમ્બર ૧૯૭૪ના “અનેકાંત ૨. એરિસા, ૩. બિહાર, ૪. સાહિત્ય શોધ સંસ્થાન ની સ્થાગુજરાત, ૫. હિમાચલ પ્રદેશ, પુસ્તક ભેટ પના થઈ પના થઈ ૬. કેરળ, ૭. કર્ણાટક, ૮. મધ્યપ્રદેશ, ex મદ્રાસ : શ્રી અગરચંદ ૯. મણિપુર, ૧૦. મેઘાલય, ૧૧. બાડમેર [ રાજસ્થાન] રાજ- જ્ઞાનમલ જૈન કેલેજના પ્રાંગણમાં મહારાષ્ટ્ર, ૧૨. ૫ બંગાળ, ૧૩. સ્થાનના તમામ જિલ્લા પુસ્તકા- ૧૬-૧૦–૭૫ના શ્રી સૂરજમલ રાજસ્થાન ૧૪. તામિલનાડુ અને લયમાં સ્થાપિત “ભગવાન મહા- જ્ઞાનચંદ મેહતાએ ભગવાન મહા૧૫. ત્રીપુરા. વીર કક્ષ) માટે. શ્રી આદીશ્વર વીર જ્ઞાન - ભવનનનું શિલારોપણ બુદ્દેલખંડ : પ્રાચ્ય વિદ્વા જેન મંડળ, બાડમેરે ૭૫ પુસ્તક, કર્યું. આ ભવનનું ક્ષેત્રફળ નવશોધ અકાદમીએ “વર્ધમાન શ્રી પાર્શ્વ જૈન મંડળ, બાડમેરે હજાર સ્કવેર ફીટનું છે. તેમાં શોધ પુસ્તકાલયની સ્થાપના ૭૮ પુસ્તક, શ્રી વર્ધમાન જૈન કોલેજના વિદ્યાથીઓ રેજ કરી છે. અકાદમી તરફથી “જૈન મંડળ, બાડમેરે ૯૦ પુસ્તક, શ્રી પ્રાર્થના કરશે. દર્શનમાં આત્મદ્રવ્યનું વિવેચન' વન્દના પ્રકાશન, બાડમેરે ૮૫ આ જ્ઞાનભવનમાં એક વિષે શોધ નિબંધ પ્રકટ કરાયા છે. પુસ્તક, શ્રી નાકેડાજી તીર્થ, વિશાળ જૈન પુસ્તકાલય પણ મૂલ્ય રૂ. ૧૫. પ્રાપ્તિસ્થાન ઃ મેવાનગરે ૩૦ પુસ્તક અને ૩૦ ખોલવામાં આવશે. પ્રાર્થના નિર્દેશન પ્રાચ્ય વિદ્વા શેધ ચિત્ર તેમજ શ્રી ભૂરચન્દ જૈન, હેલની દીવાલ પર ભગવાન અકાદમી,પિ. ચુનારા, જિ ઝાંસી, બાડમેરે ૮૫ પુસ્તક ભેટ મહાવીરની વાણી શિલાલેખ દ્વારા ઉ. પ્ર, પીનકેડ ૨૮૪ર૦૪. આપ્યા હતા. અંકિત કરાશે. મિની, GHANSARITERSમા૪િતા ઘોષક8 02:: Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ત્રીસ પુસ્તકાલયોને • • • ગણું “હંમેશા સાધુ (સજજન) સત્સંગ કરે.• ત્રણે જૈન સેટ બિકાનેરઃ સાધુમાળી જૈન સંઘે રાજસ્થાનનાં ૨૬ જિલ્લા ? પુસ્તકાલયે, ત્રણ વિશ્વવિદ્યાલય અને રાજ્ય વિધાનસભાના પુસ્તકાલમાં મહાવીર કક્ષ સ્થાપવા માટે પિતાના પ્રકાશમાં ત્રણ ત્રણ સેટ ભેટ આપ્યા છે. ભેટ લાયન નવીનચંદ્ર સી. શાહ TEE ધઉ, તુવેરદાળ, દરેક ૦ પ્રમાદ ન કરે ૦. ખા, ઘઉ, તુવેરદાળ, દરેક ખીમજી એ જાતનું અનાજ, ગોળ, હીંગ તથા દરેક જાતના મસાલાના વેપારી. ૧૩૯, ગુલાલવાડી, કીકા સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૪ફેન : ૩૩ ૨૩૭૧ ૪ ૩૫ ૫૭ ૨૨ ૦ ૮૫, મરીનડ્રાઈવ 0 શ્યામસદન 0 ફલેટ નં. ૧૨ હું મુંબઈ-૨, દેવના પણ દેવ છે. 0 જ્ઞાની લોભ અને ભયથી સદા મુકત હોય છે VIJAY METAL Manufacturers & Dealers in : V. M. Brand Stainless Steel Wares 197, Gulalwadi, Gogate Mansion, BOMBAY-2. Kunvarji Ghelabhai 0 Lalji Kunvarji Dhanji Kunvarji 0 Jadavaji Kunvarji (Kutch-Kundradiwala) દે પણ હાથ જોડી દે છે દેવાધિદેવ પૂજિત એવા શ્રી મહાવીર ભગવાનને મસ્તક નમાવી વંદીએ છીએ. છે મનુષ્ય! પા૫ કમથી નિવૃત્ત થા, ' યારણ, માણસનું જીવન આપે છે એમ. પી. ભાયાણી મૂલચંદ મેન્શન, બીજે માળે, રૂમ નં. ૧૭, ૮૦, પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨, ઓફિસ ઃ ૩૧ ૧૯૯૨ ફોન – ઘર ઃ ૫૨૪૯૪૩ કંપાણી કુટુંબના કુટુંબીજને Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઓફ જેન લિટરેચર એન્ડ સીવિવાદ | કપેરેટિવ ફિલેજ, ૭. જૈન શ આર્ટ એન્ડ આર્કીટેકચર, નવીદિલ્હીઃ નિર્વાણુ વર્ષ રાજગૃહી (બિહાર) ૧૪ થી દરમિયાન “જૈન ધમ પર જ્ઞાનસત્ર ૧૭ નવેમ્બર સુધી અત્રે શ્રી જૈન આંતરરાષ્ટ્રીય સંમેલન” યે જવા વેતાંબર કેઠીના મંડપમાં માટે ૧. પંડિત દલસુખભાઈ - મુનિશ્રી રૂપચંદજીની સાન્નિધ્યમાં માલવણિયા (ડાયરેકટર, એલ. ડી. જૈન વિદ્યાપરિષદ “જૈન તત્વ વિદ્યા પરિષદ ઈન્સ્ટીટયુટ ઓફ ઈન્ડોલોજી મળી. બિહારના લેકાયુકત શ્રી અમદાવાદ), ૨. ડે. ઉમાકાન્ત ૮ જૈન સ્કૂલ ઓફ મેથેમેટિકસ, એસ. પી. સેહનીએ ઉદ્ઘાટન પી. શાહ (ડેપ્યુટી ડાયરેકટર, ૯ જૈન કેમેલેજી એન્ડ અધર કર્યું. ઓરિએન્ટલ ઈન્સટીટયુટ, વડોદરા), એપ્લાઈડ સાઈન્સીઝ, ૧૦. જૈનિ- આ પરિષદમાં કન્નડ ભાષામાં ૩. ડે. એ. એન. ઉપથે ઝમ એન્ડ અધર સેશ્યલ સાઈ- જૈન સાહિત્ય” પર શ્રી પંચાલ(અધ્યક્ષ, જેનેલજી એન્ડ પ્રાકૃત, સીઝ, લાઈફ સાયકલા, રીએ. જૈન દર્શન અને ઈલામમૈસુર વિશ્વવિદ્યાલય), ૪. ડે. ઈન્થોપાલેજી, સેશ્યાલાજી, માં અહિંસા પર ડે. ઈસરીએ, નેમિચન્દ્ર શાસ્ત્રી (અધ્યક્ષ, એજ્યુકેશન, પિલિટિકલ સાયન્સ સંસ્કૃત-પ્રાકૃત વિભાગ, હ. દ. ૧૧. જૈન સોસીઝ ઓફ ઈન્ડિયન ‘પ્રાચીન અને અર્વાચીન પદ કોલેજ, આરા), ૫. ડો. સત્યવ્રત હિસ્ટ્રી, સીવીલાઈઝેશન એન્ડ સાહિત્યમાં મહાવીર' પર ડે. શાસ્ત્રી અધ્યક્ષ, સંસ્કૃત કચર, ૧૨. જેનેજીકલ સ્ટડીઝ કસ્તુરચંદ કાલીવાલે, “અતિવિભાગ, દિલ્હી વિશ્વવિદ્યાલય ઈન ઈન્ડિયા એન્ડ એબ્રોડ, ૧૩. ન્દ્રિય જ્ઞાન” પર શ્રી બુધમલજી દિડી), . . ગોકલચંદ્ર, ટ્રેડીશનલ લનીગ ઓફ જૈનિઝમ શામસુખાએ પ્રવચને આપ્યા. જૈન (મહામંત્રી, જેનેજીકલ એન્ડ ઈટ કલ્ચર, ૧૪. જે નઝમ “શાસ્ત્ર પરીક્ષા રિસર્ચ સે સાયટી, દિલ્હી) વગેરે આર એન્ડ ઈટસ રિલેન્સ-વગેરે ભાનીરામ વમાં (અગ્નિમુખ)એ પવિતેની એક પ્લાનિંગ કમિટી- વિષય પર અ ગ્રેજી, સંસ્કૃત, પ્રાકૃત શોધનિબંધ વાંચ્યું. શ્રી ભવર * અને હિન્દી ભાષામાં નિબંધ લાલનાહટાએ નાલંદા-પાવાપુરી, ની રચના કરાઈ હતી. આ કમિટીએ દેશ અને મોકલવા માટે સંખ્યાબંધ પત્ર રાજગૃહી પર ઐતિહાસિક અને વિદેશમાંના જૈન ધર્મના વિદ્વાને વ્યવહાર કર્યો હતે. પરિષદમાં પધારેલા વિદ્વાન જેનિઝમ : એઝ એ રિલિજીયન સંમેલનના સ્થળે જૈન કળા અને ૨ નેનું સન્માન કરાયું. અને એન્ડ એ સ્કુલ ઓફ ફિલોસોફી, સ્થાપત્ય અંગે પ્રદશન સ્મારિકા પરિષદના અધ્યક્ષ ડો. નથમલજી ૩. જૈન સ્કુલ ઓફ લોજીક, ૪. પ્રકાશન, વિદ્વાનેનું સન્માન ટાંટિયાએ આવી પ્રવૃત્તિ જૈન સોસાયટી એન્ડ ઈટસ કલચર, આદિ કાર્યક્રમને સમાવેશ સતત ચાલુ રાખવાને અનુરોધ ૫. જૈન લિટરેચર, ૬. લે-વેજીઝ થાય છે. કયે. કમીટિએ ઘડેલ કાર્યક્રમમાં પુરાતત્વ દૃષ્ટિએ વિવેચન કર. પાસે ૧. હિસ્ટ્રી ઓફ કૅનિઝમ. , UNNNow જ S13 RANSPA MONI>Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રાજગૃહી (બિહાર) ભગવાન મહાવીરના ર૫૦૦મા પરિનિર્વાણ જૈન કલા પર સચિત્ર વ્યાખ્યાન મહોત્સવની પ્રેરણાથી પાવાપુરી- 1 સાગર (મધ્યપ્રદેશ) : મધ્ય જેનું અધ્યક્ષપદ અનુક્રમે છે. માંના તા ૩-૧૧-૭૫ના સમાપન પ્રદેશ રાજ્યસરકારના સહયોગથી જગદીશચંદ્ર જૈન (મુંબઈ), ડી. સમારોહ પછી ભગવાન મહાવીર- પ્રાચીન ભારતીય ઇતિહાસ, રામચંદ્ર દ્વિવેદી (ઉદયપુર), ડે. ની બધભૂમિ રાજગૃહીમાં દિગ- સંસ્કૃતિ તથા પુરાતત્વ વિભાગ, દરબારીલાલ કઠારી (વારાઅર-વેતામ્બર બંને સમાજના સાગર વિશ્વવિદ્યાલયના ઉપક્રમે યુસી), ડે. નરેન્દ્ર ભાનાવતુ વિદ્વાને અને સાધુ-સાધ્વીઓની ૨, ૩ અને ૪ જાન્યુઆરી ૧૯ (જયપુર) અને શેઠ ભગવાનદાસ એક જ્ઞાનગોષ્ટિ (પરિસંવાદ) તા. ૦૬ના અખિલ ભારતીય સ્તરે [સાગર–એ સંભાળ્યું. ૬-૭ નવેમ્બર ૧૯૭૫ના રોજ જન સેમિનાર યોજાયે. જાયેલ હતી. જાણીતા વિદ્વાન શ્રી અગર સેમિનારમાં લગભગ ૪૦ દિગંબર આચાર્યશ્રી વિમલ ચંદજી નાહટાની અધ્યક્ષતામાં, વિદ્વાનોએ પિતાના શેધ– નિબંધ વાંચ્યા. જૈન કલા પર સાગરજીના સાન્નિધ્યમાં રાજગૃહી- સાગર વિશ્વવિદ્યાલયના કુલપતિ પણ માં શ્રી સરસ્વતી મંદિરના ઉપ્ર. ટી. એસ. મૂર્તિએ સેમિ- સચિત્ર વ્યાખ્યાનનું આયેાજન થયું. પ્રાચીન ભારઘાટન પ્રસંગે દિગમ્બર આયિ. નારનું ઉદ્દઘાટન કર્યું. આ આ તીય ઈતિહાસ, સંસ્કૃતિ અને કાઓ ઉપરાંત શ્વેતામ્બર, સ્થાનક- સેમિનારમાં જૈન પુરાતત્ત્વ, કલા વાસી સાધ્વીઓ અને દિગમ્બર અને વિજ્ઞાન, ભાષા અને સાહિ. પુરાતત્વ વિભાગના અધ્યક્ષ ડે. વેતામ્બર વિદ્વાનની આ જ્ઞાન. ત્ય, જૈનધર્મ અને દશન વિષયે કૃષ્ણદત્ત સેમિનારનું સફળ સંયો D ] ગોષ્ઠિમાં ડે. નથમલ ટાંટિયા પર જ્ઞાનગોષ્ઠી આયોજીત થઈ. જન કયું". ડો. તિવારી, પં. બાબુલાલ જૈન, છે. પ્રતાપકુમાર ટેલિયા, ડે. " જન સતેની વિવિધ સાહિત્ય સેવા જન સ ાના વિવિધ સાહિત અંગરાજ ચૌધરી, ડે. દર્શન - સિંહ વિવિધ દેશના બૌદ્ધ સાધુ- બેંગ્લોર [ કર્ણાટક] અત્રેના સાહિત્ય, ૫. સ્થાનકવાસી સંત એ, દશનાચાર્ય મહાસતી શ્રી હિન્દી રિમે ભગવાનના જન્મ અને તેમનું સાહિત્ય, ૬. તેરાપંચંદનાજી અને શ્રી સુમતિકુંવરજી દિવસ નિમિત્તે “સ્વાતંત્તર થી અને તેમનું સાહિત્ય, ૭. વગેરેએ ભાગ લીધે હતું અને જૈન સંતે કી હિન્દી સાહિત્ય દિગંબર સંત અને તેમનું મનનીય પ્રવચને. કર્યા હતાં. સેવા” વિષય પર સાત દિવસનું સાહિત્ય, ૮. આચાર્ય શ્રી લબ્ધિપ્રવચનોના વિષય હતાઃ “ભારતીય એક જ્ઞાનસત્ર પેર્યું હતું. સૂરિજી અને તેમનું હિંદી સાહિત્ય, સંસ્કૃતિને જૈનધર્મનું ગદાન” સત્રમાં વંચાયેલા નિબંધના ૯. આચાર્ય તુલસી, વ્યકિતત્વ અહિંસા અને વિશ્વશાંતિ, વિષયો આ પ્રમાણે છેઃ ૧. જૈનત્વ અને સાહિત્ય સર્જન, ૧૦. કવિ “ભગવાન મહાવીર અને નારી સિદ્ધાંત, પ્રારંભ અને પરંપરા અમરમુનિજી અને તેમનું હિન્દી -આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા વર્ષના ૨. જૈન ધર્મ અને વિભિન્ન સાહિત્ય, ૧૧ મુનિશ્રી સુશીલસંદર્ભમાં” સળંગ બે દિવસની જૈન સંપ્રદાય, ૩. હિન્દી કુમાર અને તેમનું સાહિત્ય તથા આ જ્ઞાનગોષ્ઠિ ખૂબ વિચાર જૈન સાહિત્યની પૃષ્ઠભૂમિ, ૪. ૧૨. મુનિશ્રી નથમલજી અને પ્રેરક બની હતી. ] ] મૂર્તિપૂજક સંત અને તેમનું તેમનું હિન્દી સાહિત્ય. ૩૪૪ EBOOR Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉજજૈન (મધ્ય પ્રદેશ) ૨૩ નિવણ મહોત્સવ સમિતિએ ૨૩ મીએ સવારે સાહિત્યાચાય છે. દહેજ ફેબ્રુઆરીથી માર્ચ ૭પ સુધી પન્નાલાલ જૈન, (સાગર)ની અધ્ય વ્યાખ્યાનમાળા જી હતી. ક્ષતામાં “મહાવીર વિચાર સંવિ પ્રથા સિદ્ધાન્તાચાર્ય પંડિત કૈલાસચંદ્ર વાદનું આયેજન થયું. સંવિ શાસ્ત્રીએ વિદ્વત્તાપૂર્ણ વ્યાખ્યાને વાદમાં ડે. વ્રજબિહારી નિગમ, અચોગ્ય આપ્યા હતા. ડો. કે. સી. જૈન, ડે. રાયનાડે, સમિતિની મહિલા ઉપડે. શિવાજી, પ્ર. શ્રી ચન્દ્ર, સમિતિએ પણ ૧૨ જાન્યુઆરીથી પંડિત સત્યંધર શેઠી, પંડિત દયા ૧૮ જાન્યુઆરી ૭૫ સુધી ચન્દ્ર શાસ્ત્રી, અને ઈન્દોરથી વિષય પર વ્યાખ્યાન શિબિર યોજી હતી. પધારેલા મુખ્ય અતિથિ ડે. દેવે ૧૭મીએ “દહેજ પ્રથા અગ્ય ન્દ્રકુમાર જૈને પિતપતાની લાક્ષ- મહિલાઓની છે” વિષય પર અને ૧૮મીએ ણિક ઢબે ભગવાનના જીવન અને “મહિલાઓ દ્વારા ભગવાન મહાઉપદેશની વિશદ સમજ આપી. ચર્ચા વીર નિર્વાત્સવમાં ગદાન” નાગપુર (મહારાષ્ટ્ર) અત્રેની પર ચર્ચાઓ થઈ હતી. . પ્રાધ્યાપક પ્રતાપકુમાર ટેલિયાએ ચર્ચાઓ, જાહેર પ્રવચને, નિકટકટક (ઓરિસ્સા) જૈનેતર મનનીય પ્રવચને આપ્યા હતા. વતી એતિહાસિક તીર્થસ્થળની સંસ્થા “ઈન્સટીટયુટ ઓફ એરિ છે. ટેલિયાએ “જૈન શૈલીએ યાત્રા, ધ્યાન – સંગીત, ઊંડિયા ચેન્ટલ એન્ડ ઓરિસ્સન સ્ટડીઝ” યાન સંગીત ” અંગે શોધ ભક્તિ સંગીત, જૈન હિન્દી ભક્તિ ના ઉપક્રમે તા. ૧૧ થી ૧૫ નિબંધ વાંચ્યું હતું. સંગીત, શાસ્ત્રીય નૃત્ય અને બૌદ્ધ જાન્યુઆરી સુધી “જેનદર્શન સેમિનારમાં વિવિધ વિષયે કથા નાટક વગેરે કાર્યક્રમ થયા, અને બૌદ્ધ ધર્મ” વિષય પર પરનાં નિબંધનું વાચન ઉપરાંત આંતરરાષ્ટ્રીય સેમિનાર યોજાયે. આ સેમિનારમાં ભારતના વિવિધ જયપુર (રાજસ્થાન) રાજ ચર્ચાઓમાં રાજ્ય ઉપરાંત જમની, પિલેન્ડ, સ્થાન વિશ્વવિદ્યાલયના હિન્દી ઈગ્લેન્ડ, અમેરિકા, કેનેડા, ઓસ્ટ્રેટ વિભાગના રીડર ડે. ગાયત્રીદેવી મહિલાઓ પણ લિયા, હંગેરી, વિયેટનામ, ફિલિ વૈશ્યની અધ્યક્ષતામાં અત્રે ભી પાઈન્સ, થાઈલેન્ડ, જાપાન, સિલેન માર્ચ ૧૯૭૫ના રોજ અત્રેના મે ખરે આદિ દેશમાંથી વિદ્વાને હાજર મહિલા જાગૃતિ સંઘે “ભગવાન રહ્યા હતાં. મહાવીર અને દર્શન” વિષય પર ધરાએ પિતાના નિબંધે વાંચ્યા સંવિવાદ જ હતે. સંવિવાદ- હતા. આ સેમિનારમાં જૈનદર્શન માં શ્રીમતી ડે. શાન્તા ભાનાવત્, મુંબઈઃ મહારાષ્ટ્ર અનેકાંત અગે ભારતીય વિદ્વાનોમાં પૂજ્ય કમારી ચન્દ્રલતા કાસલીવાલ, યુવક સંઘના ઉપક્રમે મુંબઈમાં મુનિરાજ શ્રી વિશાળવિજયજી સુદર્શનાદેવી છાબડા, કુમારી જુદા જુદા સ્થળે વિવિધ વિષયે મહારાજ [વિરાટ] અને સુશિલા વૈર અને શ્રીમતી જીવન પર વ્યાખ્યાનમાળા યે જાયી. - - - - - - - - જ ACTS ૩૮૫ ન્માદિતા વિશેષાંક ઝીલી શS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કે તારે : બેલડી> ફ્રાન ન બર ઓફિસ : ૩૩૬૨૩૮ સેલ્સડેઃ ૩૨૩૫૦૮. ફેકટરી : ૪૪૩૮૭૧ વિનદકુમાર હેમરાજ એન્ડ સન્સ ઘર C/o. : ૩૭૧૮૪૫ ૦ ઓફિસઃ ૨૨૭, નરસીનાથી સ્ટ્રીટ, ભાતબજાર, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૯ ૦ સેસડીઃ ૧લે ગાળે, “એન' ગલી, કરલા સ્ટ્રીટ, દાણાબંદર, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૯ શા. વિનોદકુમાર હેમરાજની કુ. ૦ ઓફિસ : ૨૭, નરસીનાથી સ્ટ્રીટ, ભાતબજાર, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૦ નેમીકુમાર વશનજીની કુ. 1 ૨૨૭, નરસીનાથા દ્વીટભાતબજાર, મુંબઈ-૪૦૦૦૮૯, ઓફિસ ૦ છા શેઠીપાદાલ એન્ડ ગ્રેન કૃસીંગ મીલ અને બેસનના વેપારી પ્લેટ નંબર, સી. એમ. ૨૧૩, સેમેટરી રોડ ૦ શીવડી, મુંબઈ-૪૦૦૦૧૫ ૦ સ વ ા ત ની શા ળ આમ जो पुरुष सत्कार्य में संपत्ति का विनियोगकरता है, संपदा उसे स्वयं ढूंढती हैं, सदबुद्धि उसे खुद खोजती है, कीर्ति उसे निर्निमेष निहारती है, नीरोगता उसके पास सदैव बनी रहती हैं और मुक्ति स्वयमेव उसकी अमिलाषा करती हैं । -૩યરાજ્ઞ अन्ड सन्स ત્તિ : રૂરૂપ૭ર: રૂ ૩૨૪ - વર્ષ : ૨૬ : ૧૭૭૪૦૦ "g ૨૮, છે. મ. મા D વો વો. નં. ર૩૭૭ -बम्बी -२ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નિબંધ સ્પર્ધા રૂ. ૨૫૦૦ના પ્રથમ પુરસ્કાર વિજેતા મુસ્લિમ લેખક ઈન્દર નિર્વાણ કલ્યાણ બેલગામ નવી દિલહીઃ ભગવાન મહા- ૩. . તિપ્રસાદ જૈન, ભાવનગર : શ્રી શ્રેયસ વીર ૨૫૦૦મી નિવણ મહોત્સવ જૈન મિત્ર મંડળ તરફથી લેવામહાસમિતિએ “ભગવાન મહાવીર ૪ શ્રીમતિ કમલ વૈદ, યેલ “ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦ જીવન અને ઉપદેશ અંગે અખિલ ભારતીય નિબંધ સ્પર્ધા જી દ્વિતીય પુરસ્કાર નિર્વાણ કલ્યાણક મહોત્સવ અને હતી. સ્પર્ધાની ઘેષણ સમયે ૧. શ્રી અશોકકુમાર જૈન, ફળશ્રુતી એ વિષય ઉપરની પ્રથમ, દ્વિતીય અને તૃતીય પુર રૂડકી [મ.પ્ર.] નિબંધ સ્પર્ધાનું પરિણામ નીચે સ્કાર માટે રૂ. પાંચ હજારની ૨. શ્રી ડી. એસ. પરમાજ, મુજબ જાહેર કરવામાં આવ્યું, રકમ જાહેર કરી હતી. સ્પર્ધાના પરિણામ સમયે આ રકમ વધારીને ૩. સુશ્રી વિશલ્યાદેવી આ વિભાગ (૧) શારદાબેન રૂા. આઠ હજારની કરવામાં દીપચંદ ગંગવાલ, અહમદનગર કનૈયાલાલ ગાંધી (૨) શાહ ઈલાઆવી હતી. નવી શેષણુ પ્રમાણે ૪. શ્રી હરિન્દ્રભૂષણ જૈન, બેન પ્રતાપરાય (૩) કામદાર પ્રથમ પુરસ્કાર રૂા. પચીસો ઉજજૈન ' મને જ નવિનચંદ્ર : બે વિભાગ અને તૃતીય પુરસ્કાર રૂા. પંદર રખાયા. પ્રથમ પુરસ્કારમાં (૧) મહેતા રશિમન કાંતિલાલ મહાસમિતિના મહામંત્રી શ્રી લેખિકા ભાગીદાર (૨) સત ચંદ્રકાંત છોટાલાલ અક્ષયકુમાર જૈને જાહેર કરેલ - (૩) સરલા હિંમતલાલ સંઘવી પ. શ્રી રતનચન્દ્ર જૈન, પરિણામે મુજબ પ્રથમ પુરસ્કાર ભોપાલ અને કામદાર જાગૃતિ નવીનચંદ્ર ચાર વ્યક્તિઓને, દ્વિતીય પુરસ્કાર ૦ તૃતીય પુરસ્કાર પાંચ વ્યક્તિઓને અને તૃતીય ચંડીગઢઃ હરિયાણચંડી ૧. ડે. રામમૂતિ શાસ્ત્રી, પુરસ્કાર પણ પાંચ વ્યક્તિઓના ગઢ ભાષા વિભાગ દ્વારા હિન્દી ફાળે ગયે છે. પુરસ્કાર મેળવનાર ૨. કુમારી મંજુલ મહેતા, નિબંધ સ્પર્ધામાં દિલ્હીના શ્રી વિજેતા લેખકના નામ આ વારાણસી રાજકુમાર જૈનને “ભારતીય પ્રમાણે છે: ૩. કુમારી સરલા કાંકરિયા સાંસ્કૃતિક પરંપરા કી મહત્વ૦ પ્રથમ પુરસ્કાર રાજનંદગાવ મિ પ્ર.] પૂર્ણ કડી શ્રમણ સંસ્કૃતિ” નામે ૧. શ્રી નિજામુદ્દીન, જમ્મુ ૪. ડે. પ્રરુષોત્તમદાસ માણે મા નિબંધ માટે રૂા. ૨૫ને પ્રથમ છે ૨. શ્રી પરિપૂર્ણનન્દ વમ. શ્વરી, ભેપાલ કાનપુર ૫. શ્રી બાલ પાટિલ. મુંબઈ પુરસ્કાર અપાય. ३४७ N:/%/ GABAT તથઘોડી , ૪ ) જય Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુંબઈ (મહારાષ્ટ્ર) શ્રી ખંભાત જૈન મિત્ર મળે,[૩- એક વધુ ઇનામ મુસ્લીમ લેખકને : ૪૧, ધનજી સ્ટ્રીટ ૧લા માળે, મુંબઈ ૩] ૧. ભ૦ મહાવીર વિજેતાનું ‘નિબંધશ્રી' પદથી સન્માન ના સિદ્ધાંતે, ૨. આજના યુગમાં સંસ્થાની અગત્યતા, અને ૩ નિબંધ સ્પર્ધાનું પરિણામ કુમાર જૈન, ઈન્દોર [પ્રથમ મધ્ય વર્ગના ઉત્કર્ષ સંબંધી - આ મુજબ જાહેર કરાયું અભયકુમાર જૈન, બીના (દ્વિતીય) જન અંગેની ઈનામી નિબંધ છે : રા. રૂપાને પ્રથમ કુમારી ઉષા નાહટા (તૃતીય) હરિફાઈ જૈન-જૈનેતર કેઈપણ પુરસ્કાર નિજામઉદ્દીન [પ્રાધ્યા- વિજેતા જાહેર કરાયા. સવશ્રી ભાગ લઈ શકે તેવી વિશાળ પક અને હિન્દી વિભાગધ્યક્ષ પારસ જૈન, (ફાલના), પવનકુમાર દૃષ્ટિએ જી હતી, અને પ્રથમ ઈલામિયા કેલેજ, શ્રી ન ગ ર બડજાત્યા (ઈન્દોર] રતનચંદ્ર આવનારને રૂા. ૫૧, બીજુ ૪૧ ને કાશમીર ] અને શ્રી રતનચંદ્ર જૈન “રનેશ” (બાલાઘાટ), સુરેત્રીજુ રૂ. ૩૧નું ઈનામ રાખ્યું “રત્નશાને. રૂ. ૧ ૧ને દ્વિતીય શચન્દ જૈની (ઉજ્જૈન) અને હતું. પુરસ્કાર શ્રી મહાવીરસિંહ મુકિયા ધર્મચન્દ્ર જૈન [ ઈન્દર)ને હિસાર હિરિયાણ] નિર્વાણ (ઉદયપુર) અને જમનાલાલ જૈન પ્રોત્સાહન ઇનામ અપાયા. મહોત્સવ સમિતિ દ્વારા દસ (વારાણસી) રૂા. ૫૧ને તૃતીય વિષય પર નિબંધ સ્પર્ધા યેજ- SS મા (મધ્ય પ્રદેશ) જ- પુરસ્કાર : શ્રી શેભાનાથ પાઠક વામાં આવી હતી. ૨૪ એપ્રિલ (મેઘનગર-મ.પ્ર.) અને સુશ્રી અખિલ ભારતીય જૈન જયોતિ ૭૫ નિબંધ મોકલવાની છેલ્લી : મુદત હતી. નિબંધના વિષયે 1 સુમનલતા જૈન હિસાર-હરીયાણા] નવયુવક સંઘે કોલેજના વિદ્યાથી આ પ્રમાણે હતા. ૧. ભગવાન ઈન્દોર [મધ્યપ્રદેશ] સ્થા- ભાઈ–બેને માટે ઈનામી નિબંધ મહાવીર તથા ઉનકે મૂળ સિદ્ધાંત નકવાસી જૈન યુવક સંઘ તરફથી સ્પર્ધા જી હતી. નિબંધને ૨. વતમાન સમસ્યાઓ કે સમા- “વર્તમાન પરિસ્થિતિમાં ભગવાન વિષય માનવ હિતમાં જન ધાનમેં અહિંસા ક ગ ૩. મહાવીરના સિદ્ધાંતની ઉપભગવાન મહાવીર કા અપરિગ્રહ કા ગિતા” વિષય પર (૧૯૭૪માં) ધર્મનું પ્રદાન” રખાય હતે. શ્રી વિશ્વક મહાન દેન ૪. વત યાજાયેલ અખિલ ભારતીય પ્રથમ વિજેતાનું “નિબંધશ્રી માન સમાજ તથા ભગવાન મહાવીર નિબંધ સ્પર્ધામાં સર્વશ્રી વિક્રમ પદથી સન્માન કરાયું કા અનેકાંત સિદ્ધાંત પ. ભગવાન :મહાવીર કે સિદ્ધાંત અનુસાર વત માનકાળ એ જ એક માત્ર તક છે, અને બાધ પ્રાપ્તિ છે સુલભ નથી, એમ સમજી પોતાના આદર્શ સમાજની પરિકલ્પના ૬. 8. કલ્યાણમાં તત્પર થાઓ! તપ, ત્યાગ તથા સંયમકા જીવન મેં મહત્ત્વ છે. ભગવાન મહાવીરસે સુ બો ધ ભા ઇ ચી મ ન લા લ પૂર્વક જૈનધર્મ ૮. ભગવાન છે મહાવીરકે સિદ્ધાંતકા વૈજ્ઞાનિક 8. સ્વાશ્રય” મરીનડ્રાઈવ, શ્રી નિકેતન બિલ્ડીંગ, સ્વરૂપ૯. ભારતીય કલા વિકાસમેં મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨. જૈનધર્મક ગદાન ૧૦. જૈન 0 ફેન : ૨૯ ૭૨ ૧૫ . સાહિત્ય : ઉદ હર ' , " દા 2 REA તે વખતે માહિતી શિક છે Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ન ની આગામી “જીયે ઔર જીને દો પ્રતિસ્પર્ધી કલકત્તા [પં. બંગાળ]. જૈન ટ્રસ્ટ કલાના સ્થાપક સ્વ. બાબુ જુગમંદિરદાસ જેને દ્રસ્ટ , તરફથી ભગવાન મહાવીરના જીવન અને સિદ્ધાંત પર લખાયેલ શ્રેષ્ઠ કૃતિને રૂા. ત્રણ હજારને પુરસ્કાર આપવાની ઘોષણા કરી માથમિક ધોરણની વિધાથીની યણુપ્રસાદ (રાયપુર) ૨. વિમલહતી. આ સ્પર્ધામાં છે. પ્રેમ ઓ માટે વિષય હતો “ભગવાન કુમાર માડુ (રાયપુર) ૩. દિનેશસુમન જૈન (ઉદયપુર)ની” અપ્રતિમ મહાવીરનું જીવન અને ઉપદેશ', ચંદ્ર ગુપ્તા [ બૈરાગઢ] અને તીર્થંકર મહાવીર” અને શ્રી એમાં ક. કિરણ ખડીકર પ્રથમ, કમલકુમાર બૈગાની. આ ઉપરાંત મિશ્રીમલ જૈન [ગુના)ની કુ. તિ બાપટ, દ્વિતીય અને બીજા ૧૦ વિશેષ પુરસ્કાર અને ભગવાન મહાવીર ઔર ઉનકે કુ. પુષ્પ શમાં તૃતીય આવી નવ પ્રોત્સાહક પુરસ્કાર પણ જાહેર સિદ્ધાંત” કૃતિની પસંદગી થઈ હતી, હાયર સેકન્ડરી વિદ્યાથીની- કરાયા હતા. છે. આ બંને લેખકોને આ પુર- ઓ માટે વિષય હતેઃ “ભગવાન ચુરારા: [ રાજસ્થાન] પુરસ્કાર વહેંચી આપવામાં મહાવીરનું જીવન અને ચિંતન, “જીયે ઔર અને દે’ વિષય આવ્યું છે. આ સ્પર્ધામાં પ્રથમઃ કુ. હેંમત પર જાયેલી નિબંધ સ્પર્ધામાં માઉન્ટ આબુ (રાજસ્થાન) પ્રભા નું દેચા, દ્વિતીયઃ કુ. રજના- રૂા. ૫૦૧નું ઈનામ ડો. શિવારામ અહીં એક નિબંધ સ્પર્ધા જાઈ કાન્તા મોદી, તૃતીય સ્થાન કુ. શરણ શમને આપવામાં આવ્યું હતી જેને વિષય હતે “ભગવાન સંસ્થા નાહરે મેળવ્યું હતું. હતું. તેઓ બુંદેલખંડ કોલેજમાં મહાવીર અને આધુનિક યુગ.' અગ. બિકાનેર [૨ા જ સ્થાન: હિન્દિના પ્રાધ્યાપક છે. કમશઃ આચાર્ય શ્રી જિનવિજયેન્દ્રસૂરિ બીજા અને ત્રીજા ક્રમે છે. સત્યપરિણામઃ શ્રી નિર્મલ ટ્રાટે[બિકાનેરનીચેના પાંચ વિષય પ્રકાશ, નિર્દેશક સાલારગજ કુમાર ગંગવાલ, કુચામન સિટિ, પર ઈનામી નિબંધ સ્પર્ધા યોજી સંગ્રહાલય અને કુ. સુષમાં જૈન, પ્રથમ, શ્રી પ્રકાશચંદ જૈન, ગુડ હતી: છતરપુરે આવ્યા હતા. આમાં ગાંવ છાવની, હરિયાણા, દ્વિતીય ૧. સમત્વદૃષ્ટિ ઔર અનેકાંત * ૨૦૦ લોકોએ ભાગ લીધે હતે. અને સુશ્રી સંતેષ શેઠિયા ફતેહ- વાદ ૨. ભગવાન મહાવીર કા પુર, સીકર તૃતીય આપ્યા હતા. વિશ્વમૈત્રી સંદેશ ૩. ભારતીય મઉરાનીપુરા [ ઉત્તરપ્રદેશ | ધમેમેં અપરિગ્રહ ૪. રૂઢિદક પ્રાચ વિદ્યા શોધ અકાદમીએ બદનાવર [રાજસ્થાન] ભગ મહાવીર ૫. સ્વાવલંબનનપદેષ્ટા “માનવધર્મકા મૂળ મંત્ર “જીયે વાન મહાવીર ૨૫૦૦માં નિવણ મહાવીર ઔર જીને દે” વિષય પર મહોત્સવ નિમિતે બદનાવરની આ સ્પર્ધા માટે રૂ. ૩૦૧, અખિલ ભારતીય નિબંધ સ્પર્ધાનું નિવણ મહોત્સવ સમિતિના રૂ. ૨૦૧ અને રૂ. ૧૦૧ના એમ આયોજન કર્યું હતું. શ્રેષ્ઠ તત્વાવધાનમાં કન્યા ઉચ્ચતર પ્રથમ ત્રણ ઇનામ રાખવામાં નિબંધને રૂા. ૫૦૧ને પુરસ્કાર માધ્યમિક વિદ્યાલયમાં એક લેખ- અવ્યા હતા. હિતે. નિબંધ મોકલવાની સમય સ્પર્ધા, મિડલ અને હાયર સેકન્ડરી સ્પર્ધાનું પરિણામ આ મર્યાદા ૨૪ માર્ચ ૭૫ સુધીની સ્તર પર જવામાં આવી હતી. મુજબ છે. ૧. સર્વશ્રી ચંદ્રનારા- હતી. -- એ છે :/ કે જિ હતા જ, ૩૪ , હૈ માહિતી શિક : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ ૧ વક્તુત્વ સ્પર્ધા ૦ ૦ ઉ.મા.વિ, હિસાર, તૃતીય પુરસ્કાર પ્રેમકુમાર, હરીરામ હાઈસ્કુલ હિસાર, ફતેહબાદ સ્થાનિક નિ વણ હિસાર (હરિયાણા) સ્થાનિક હાંસી [હરીયાણા) ભગવાન મહોત્સવ સમિતિ આયેાજીત નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિના મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ વકતૃત્વ સ્પર્ધામાં ફહબાદ ઉપર ઉપક્રમે સી. એ. વી. હાઈસ્કૂલ. સમિતિ હાંસીના ઉપક્રમે ગવને મંડળના ઉચ્ચતર અને ઉચ્ચ હિસારમાં જાયેલ વક્તત્વ મેન્ટ હાયર સેકન્ડરી સ્કુલ હાંસીમાં વિદ્યાલયના વિદ્યાર્થીઓએ ભાગ સ્પર્ધામાં હિસાર ઉપમંડળના ઉચ્ચ- વકતૃત્વ સ્પર્ધાનું આયોજન થયું લીધે પરિણામ આ પ્રમાણે તર વિદ્યાલયના વિદ્યાથીઓએ પરિણામ આ મુજબ જાહેર થયુ. જાહેર થયું. ભાગ લીધે. પરિણામ આ મુજબ પ્રથમ : શ્રી સુરેન્દ્રકુમાર. પ્રથમ : રવીન્દ્રકુમાર, ગવ. જાહેર થયું: પ્રથમ પુરસ્સાર : રાજકિય ઉચ્ચ વિદ્યાલય, મઠ, હાઈસ્કુલ, રતિયા, દ્વિતીય : નીરૂ જૈન, જૈન મિડલ સ્કુલ, દ્વિતીય. શ્રી કૃષ્ણ ગુપ્તા રા. સંતેષસિંહ, ગવ. હાયર સેકન્ડરી હિસાર અને આભા ગુપ્તા, રા. ઉચ્ચ મા. વિ. હાંસી, તૃતીય, સ્કૂલ, ફતેહબાદ, તૃતીયઃ સત્યવીર કઉ.મા.વિ. હિ સા ૨, દ્વિતીય શશીબાલ. રા. ઉચ્ચ. મા. વિ. સિહ, ગવર્નમેન્ટ હાઈસ્કુલ, કુલ પુરસ્કાર, સરિતા ભટનાગર, રા. હાંસી. หห์หหหหหหหหหหหหหหหห์ห็น વંદનાભિલાષી વીર જિનેશ્વરા પ્રેમથી નમું રે જોડી હાથ વિનય સાથ ભવ તરણ તુમ શરણ ધ્યાનમાં રમું રે વીર જિનેશ્વરા પ્રેમથી એક શુભેચ્છક ni = " NIC માધાકિશખક For Personal and Private Use Only Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - --- . શ્રેણી–૧ : પ્રથમઃ બ્રહ્મ- અંબાલાશહર (પંજાબ) એકાંકી ભટ આશાબેન વ્રજલાલ-(નારણ સ્થાનિક શ્રી આત્માનંદ જૈન પુરા શાળા નં. ૩) દ્વિતીય ઃ કેલેજમાં નન્દુમલ પરિથીરાજ નાટય શાહ શીલ્પા ધીરજલાલ (ગંગા- જૈન આંતર કોલેજ વકતૃત્વસ્પર્ધા બેન જૈન કન્યાશાળા) તૃતીયઃ નું આયોજન થયું હતું. શ્રી સ્પર્ધા વ્યાસ ગીતાબેન દિનેશકુમાર દૌલતસિંહજી જૈન [ દિહીની (સાબરમતી શાળા નં. ૧૦). અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલ આ સ્પર્ધાઅંબાલા (પંજાબ) માં હરિયાણા, પંજાબ, ચંડીગઢ શ્રેણી નં. ૨ઃ પ્રથમઃ કેલેજોના ૨૧ વક્તાઓએ ભાગ જાલંધરના શેઠ શ્રી કેવલ કૃષ્ણજીની અધ્યક્ષતામાં અત્રેની ભટ કલ્પના બાબુભાઈ [જી. સી. લીધે હતે. અત્રેના સાહનલાલ એસ એ જૈન હાઈકલમાં | ગર્લ્સ હાઈસ્કુલ) દ્વિતીય ઉપા- શીક્ષા મહાવિદ્યાલયે ફરતે ચંદ્રક આવિદ્યાલય એકાંકી નાટક) : દયાય રવીશંકર (દીવાન લલ્લુભાઈ પ્રાપ્ત કર્યો. ગ્યતા પ્રમાણે સ્પર્ધા યોજવામાં આવી હતી.. માધ્યમિક શાળા-કાંકરીયા) ૫) અન્ય ચાર પુરસ્કાર અપાયા. આ એકાંકી નાટિકાઓ ભગ તૃતીય : શાહ કુસુમ ચીનુભાઈ - વાન મહાવીરના વિવિધ જીવન [સી. એન. વિદ્યાલય, આંબાવાડી] પ્રસંગે અને ઉપદેશ મહાવીર જીવન પર શ્રેણી-૩ : પ્રથમઃ હેમંત ! આધારિત હતી. સ્પર્ધામાં કુમાર દ શાહ (મહાદેવભાઈI બધી ભાષામાં પ્રથમ પુરસ્કાર “જૈન ઇતિ-! સમાજસેવા મહાવિદ્યાલય) હાસ કે પને” માટે જૈનદ્વિતીયઃ એસ. એ. ગોલકિરઝા પ્રકટ થશે હાઈસ્કુલ, રેહતકને અને એમ. એસ. યુનિઆર્ટસ બીજુ-ત્રીજુ ઇનામ અનુક્રમે ફેકલ્ટી) તૃતીય દવે મીનાબેન કે. દિલ્હી : નેશનલ બુક ટ્રસ્ટ, પૂજ્ય કાશીરામ ગલર્સ હાઈr [[સાબરમતી કન્યા વિદ્યાલય,]. ડો. જગદીશચંદ્ર જૈન લિખિત સ્કૂલ (અંબાલા) અને શ્રી | “ભગવાન મહાવીર કી જીવની” આત્માનંદ જૈન કન્યા ઉચ્ચ શ્રેણી-૩ અને પ્રથમ દેસાઈ ટૂંક સમયમાં પ્રકાશિત કરશે. વિદ્યાલય (અંબાલાનગ૨)/ મુકુન્દરાય [પાવર હાઉસ પ્રા. પ્રથમ આ જીવની હિન્દી અને મેળવ્યા હતા, શાળા] દ્વિતીય : શ્રીમાણી ! અંગ્રેજીમાં પ્રકાશિત થશે. ત્યાર 'મંગળદાસ નરસિહભાઈ (અસારવા બાદ ભારતની બીજી ભાષાઓમાં અમદાવાદ (ગુજરાત) બનિયાદી શાળા–૪) તૃતીયઃ | તેનું પ્રકાશન થશે. “સાબરમતી કેળવણી ટ્રસ્ટ તર- ત્રવાડી અરવિંદાબેન પ્રાણજીવન- ] રાજગઢ (ધાર) મધ્યપ્રદેશ ફથી “શ્રમણ ભગવાન મહાવીર ભાઈ ખાડીયા શા. નં. ૧૦) પાઠ્યપુસ્તક - નિગમ ભોપાલ જીવન અને ઉપદેશ” અંગે તરફથી પ્રકાશિત “ભગવાન મહાવીશ” પુસ્તકમાં રહેલી વક્તતૃત્વ સ્પર્ધાનું આયોજન કરવા. “શ્રેણી-૩ બ : પ્રથમઃ શાહ ખામીઓ શ્રી રાજેન્દ્ર જન નવમાં આવ્યું હતું. શ્રેણીવાર નીચે વીનેદચંદ્ર મફતલાલ (સાબરમતી) યુવક પરિષદ રાજગઢના અધ્યક્ષ મુજબના વકતાઓ પ્રથમ, દ્વિતીય દ્વિતીયઃ શાહ ચતુરભાઈ ગણેશ | શ્રી પ્રેમસિંહ રાઠોડ દ્વારા દર્શાવ. અને તૃતીય ઈનામ પ્રાપ્ત ભાઈ [રાણીપ] તૃતીય ઃ ડે. | વામાં આવતાં તેમાં સુધારે જગદીશભાઈ પટેલ (કાબરમતી) | કરવામાં આવ્યો છે. ૩૫૧ GITA *માહિતી વિરોધી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જોધપુરઃ જિ૯લા સમિતિ દ્વારા ભારતભરમાં પ્રગટ થતા તમામ જૈન પત્ર-પત્રિકાઓનું એક પ્રદર્શન તા. ૬ થી ૮ નવે જોધપુરમાં જન સામયિકાનું પ્રદર્શન મ્બર (ચાર દિવસ) સુધી શ્રી રબાગ પાર્શ્વનાથ તીર્થ-જોધપુ૨માં યોજવામાં આવ્યું હતું. ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ અંગે પરિચય-પુસ્તિકાઓ ભારત જૈન મહામંડળ, મુંબઈ જૈનધર્મ-પરિચય પુસ્તક માળા” શ્રેણીનું પ્રકાશન કર્યું, આવી પરિચય પુસ્તિકાઓ પ્રાયઃ આ પહેલી જ વાર પ્રકટ થઈ. પુસ્તિકાઓના નામ, લેખક અને કિંમત આ પ્રમાણે છે: ૧ઃ ભગવાન મહાવીર, લે. આચાર્ય શ્રી તુલસી ૨. અનેકાંત દર્શન, લે. પંડિત સુખલાલજી, ૩. જેને સંસ્કૃતિક વ્યાપક ૨૫, લે. મહાત્મા ભગવાનદીન, ૪. જૈનધર્મ સાહિત્ય ઔર સિદ્ધાંત, લે. ડે. હીરાલાલ જૈન. ૫. ધ્યાન ઔર કાયોત્સર્ગ, લે. મુનિ શ્રી નથમલ, ૬. મહ મંત્ર નવકાર, લે. ઉપાધ્યાય અમરમુનિ, ૭. નવતત્વ, લે. આચાર્ય શ્રી આનંદઋષિજી, ૮. ગુણસ્થાન, લે. શ્રી મધુકર મુનિ, ૯, આહારશુદ્ધિ, લે. શ્રી ધર્મચન્દ્ર સરાવગી, ૧૦. જૈન ધર્મકી વ્યાપકતા, લે. શ્રી રિસભદાસ શંકા, ૧૧. જૈન ધર્મ, મેરી દષ્ટિમેં, લે. વિનોબા ભાવે, ૧૨. ભગવાન મહાવીર, જીવન ઔર દર્શન, લે. ચિમનલાલ સી. શાહ, આ બારેવ પુસ્તિકાઓની કિમત ૫ પૈસા છે. ૧૪. મહાન જૈનાચાર્ય, લે. સાબી શ્રી સંઘમિત્રા, ૧૪. ચોવીસ તીર્થકર, લે. ડે. દેવેન્દ્રકુમાર, ૧૬. મહાવીર વાણી સિચિત્ર] લે. ચન્દનમલ' ચાંદ ૧૭. અનેકાન્ત કે જીવનદષ્ટિ, લે. શ્રી સૌભાગ્યમલ જૈન અને ડો. સાગરમલ જૈન, ૧૮. સ્વાનુભૂતિ ઔર સમ્યગ્દર્શન, લે. મુનિશ્રી અમરેન્દ્રવિજયજી, ૧૯. પ્રાકૃત અપભ્રંશ તથા અન્ય ભારતીય ભાષામેં, લે. ડો. પ્રેમસુમન જૈન, ૨૦. મહાવીર યુગ કી મહિમામયી મહિલાચું, લે. શ્રીમતી હીરાબાઈ બોરદિયા, ૨૧. જૈન ધર્મ, એક સર્વભૌમ જીવનદષ્ટિ, લે. કાકા કાલેલકર નંબર ૧૩થી ૨૧ સુધીની પુસ્તિકાઓની કિંમત રૂ. એક છે. આ પ્રકાશન સંસ્થાનું સરનામુ આ પ્રમાણે છે. ભારત જૈન મહામંડળ, મરકન્ટટાઈલ બેન્ક બિડીંગ. ૭મે માળે ૫૨/૬૦ મહાત્મા ગાંધી રોડ, ફોર્ટ, મુંબઈ, ૪૦૦૦-૦૧, ફેન ૨૬ ૯૦ ૬૨. ૩% અહમ મહાવીર જિનેશ્વર જાપ જપું દિન રાત રે પ્રભુવિણ બીજું કાંઈ ન ઈચછું, માતા પિતા તુ ભ્રાત રે.. જજજ રામચંદ એન્ડ સન્સ ૬-૭ પીકેટ ક્રોસ રોડ, D લુહાર ચાલ | મુંબઈ-૪૦૦૦-૦૨, 6 કત પચીસ 2 ઉ૫ર II) HIS RIDLES For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - | • • દેશના વિવિધ રાજાએ પિતાના સરકારી મુખપત્રના નિર્વાણ મહેત્સવ પ્રસંગે વિશેષાંક પ્રકટ કર્યા. જૈનેતર સંસ્થાઓએ પણ પિત ને મુખપત્રો દ્વારા ભગવાનને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી. અમને મળેલ આવા વિશેષાંકોના નામ આ પ્રમાણે છે : ૧.લોકરાય : મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય સરકારના માહિતી અને પ્રસારણુ ખાતા તરફથી આ મુખપત્રના હિન્દી, અંગ્રેજી, ઉર્દુ અને મરાઠી ભાષામાં જુન ૧૯૭૪માં સચિત્ર વિશેષાંક ૨, મહારાદૂ માનસ : નવેમ્બર ૧૮૭૫. • • ૫. સાપ્તાહિક હિન્દુ સ્તાન (હિન્દી) ૧૭ નવેમ્બર ૧૯૭૪, ૬, ધમયુગ ( હિન્દી સાપ્તાહિક) ૧૭ નવેમ્બર ` ૭૪. ૭. ઇલસ્ટ્રેટેડ વીકલી (અંગ્રેજી સાપ્તાહિક, મુંબઈ) ૧લી ડીસેમ્બર ૧૯૭૪.. ૮. વિશ્વ હિન્દુ પરિષદ અંગ્રેજી અને હિન્દીમાં માસિક. મુંબઈ. ૯. તાતા રિન્યૂ: જે. જે. ભાભા, તાતા સર્વિસીઝ લાભીટેડ, મુંબઈ ૧૦ જીવન સાહિત્ય: સસ્તા સાહિત્ય મંડળ પ્રકાશન, દિરહી. ૧૧. જાહવી : માસિક (હિન્દી) મે, ૧૯૭૫ દિલ્હી. - ૧૨, મહાવીરઃ અમર ચિત્ર કથા, મુંબઈ ૧૩- ધી ઇન્ડિયન (અંગ્રેજી વોલ્યુમ : ૫, અંક: ૬, ડિસેમ્બર ૧૮૭૪, ૮૭e, વિડિહામ સ્ટ્રીટ) હેગૉગ.. તામિલનાડુના માહિતી અને પ્રસારણુ ખાતા તરફથી, અંગ્રેજી અને તમિલ ભાષામાં નવેમ્બર ૧૯૭૪માં વિશેષાંકે. ૪. ઓર્ગેનાઇઝર ( અંગ્રેજી સાપ્તાહિક-દિલ્હી) નવેમ્બર ૧૯૭૪, નવી દિલ્હી : ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ મહેસવ સમિતિ તરફથી “વીર પરિ નિર્વાણ' નામનું હિન્દી ભાષામાં માસિક પ્રકાશિત થયું. જુન ૧૯૭૪માં તેને પ્રથમ અંક પ્રકટ થયે. નિર્વાણ મહત્સવની વિવિધ કાર્યવાહીને સવિસ્તર પરિચય અને સમાચારને અહેવાલ આપે. રાષ્ટ્રીય સમિતિ અને મહાસમિતિની વિવિધ બેઠકોના અહેવાલો આપ્યા. મહાસમિતિના કાર્યાધ્યક્ષ સહુ શ્રી શાંતિપ્રસાદજી જેને દરેક અંકમાં ઉજવણી અંગે પ્રેરક માર્ગદર્શન આપ્યું. અહેવાલ ઉપરાંત આ અંકમાં જેન અને જૈનેતર વિદ્વાને, લેખ, સહિ. ત્યકારોના ભગવાનના જીવન અને ઉપદેશ અંગેના લેખે અને કાવ્ય પ્રકટ થયા હતા. નજીબાબાદ : ઉત્તર પ્રદેશ સરકારના શિક્ષણ વિભાગમાં ધેરણ પ્રમાણે પ્રાચીન જૈન કવિની કૃતિઓ રાખવા માટે સમસ્ત જૈન કવિની કૃતિઓના સંકલનનું કામ નિવણ મહોત્સવ સોસાયટીએ હાથ ધર્યું છે. પ્રધાન સંપાદક શ્રી અક્ષયકુમાર જૈન અને કાર્યકારી સંપાદક શ્રી એલ. એસ. આચ્છાના સંપાદન હેઠળ, નિર્વાણ મહત્સવ પ્રસંગ માટે જ પ્રકટ થયેલ આ સામયિકે વિવિધ રાજ્યોમાં થયેલી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કુરુક્ષેત્રઃ હરિયાણા જૈન સમાજની પ્રતિનિધિ સંસ્થા “ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ મહત્સવ સમિતિ "એ જેન સંસ્કૃતિ અને હરિયાણા” નામે સશેઃધનાત્મક પ્ર થનું પ્રકાશન હાથ ધર્યું છે. આ ગ્રંથમાં જૈનધર્મ, જૈન સંસ્કૃતિને વિકાસ, કલા અને પુરાતત્વ, સાહિત્ય, જૈન સમાજ અને તેનું રાજકારણમાં પ્રદાન, જૈનાચાર્યો અને શ્રાવકેની પરંપરા આદિ વિવિધ અભ્યસનીય લેખસામગ્રી હશે. કાર્યાલયઃ શ્રી મદનલાલ સવાલ, નયાબજાર, કુરુક્ષેત્ર-૧૮, ( હરિયાણું). મંદસૌર : ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ વર્ષના સમાપન અવસરે જૈન ટ્રેનિંગ કોલેજના ભૂતપૂર્વ સ્નાતક, મંદ સૌર નિવાસી શ્રી પ્રેમચંદજી લોઢા ન્યાયતીર્થે પોતાની સંચિત રેકડ સંપત્તિના ત્રણ ભાગ કરીને એક ભાગ રાષ્ટ્રસંત ઉપાધ્યાય અમરમુનિની વીરાયતન જનાના આગમ મંદિરના નિર્માણ માટે પિતાની રવ. ધર્મપત્નીની પુણ્ય સ્મૃતિ રૂપે દાન કર્યું. રાજસમન્દ : “સંસ્થાન’ નામના સામયિકે “ભારતીય સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ મેં મહાવીર કા સમાજ” નામના વિષયને આવરી લેતા વિશેષાંક પ્રગટ કર્યો છે. આ વિશેષાંકમાં મુખ્યત્વે આ પ્રમાણે વિષયોને આવરી લેવાયા છે: ૧, મહાવીર સ્વાતંત્ર્ય સંદેશ, ૨, સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામમાં જૈન સેનાની, ૩. જૈન સત્યાગ્રહીઓની વિગત, , બ્રિટીશ ભારતમાં કુંઠિત જૈન સમાજ, ૫. સ્વાત ત્ર્ય સંગ્રામના મુખ્ય જૈન સાહિત્યકાર, ૬. સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામમાં ભામાશાહ - 'પિય પિય કસ્સઈ કરેજના g પ્રિય-અપ્રિય બધુ શાંતિથી સહે આપની :વેક્ષ, શેક લુ, લુ ફલેક્સ, રેઝીન, ગમ, જીલેટીન પાવડર અને શીટસ, કેસીન, સીઝીંગ સ્ટાર્ચ, કેમીકલ અને મીનરલસ તેમજ તમામ પ્રકારના એન્જલે શેલેકની જરૂરિયાત પૂરી પાડીશું. -: મળો કીર્તિકુમાર ચંદુલાલ એન્ડ કાં. ૫૦, ઈસાઈ સ્ટી, વડગાદી, Gram : મુંબઈ૪૦૦-૦૦૩ CHANDUCO ફોન : ઓફિસ : ૩૨ ૮૧ ૩૮ : ૩ર ૨૭ હ૩] ઘર ઃ ૫૫૧૬૯૮ NATHA 0 29 લો 06, 2.5 રનમ, અસોમાનિર્ધાર G A Iકરો છે. માહિતી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીરના જીવન અને ઉપદેશ અંગે તેમજ જૈન ધર્મ અને જૈન સંસ્કૃતિ અંગેના સાહિત્યને વ્યાપક પ્રચાર થાય તે માટે કેટલીક પ્રકાશન સંસ્થાઓએ નિર્વાણ વર્ષમાં પોતાના પ્રકાશનની મૂળ કિમતમાં રાહત (કન્સેશન) આપવાની જાહેરાત કરી હતી. પ્રકાશન સંસ્થાઓની જેમણે ૫૦ ટકા રાહતના દરે જૈન સાહિત્ય આપવાની જાહેરાત કરી તેઓના નામ આ પ્રમાણે છે : સાહિત્ય પ્રચાર માટે ઉદાર રાહત ૧. ભારતીય જ્ઞાનપીઠ, દિલ્હી, ૨. એલ. ડી. ઈન્સ્ટીટયુટ, અમદાવાદ, ૩. સન્મતિ જ્ઞાનપીઠ, આગરા, ૪. જેન વિશ્વ ભારતી, લાડનું, ૫, શ્રી વીર નિર્વાણ પ્રખ્ય પ્રકાશન સમિતિ, ઈન્દોર, ૬. વીર નિર્વાણ ભારતી, મેરઠ, ૭, શ્રી ભારતવષય દિગમ્બર જૈન વિદ્વત પરિષદ, સાગર, ૮, ભારત જન મહામંડળ, ૯, આદર્શ સાહિત્ય સંધ, જયપુર, ૧૦, ભારતીય વિદ્યા ભવન, મુંબઈ, ૧૧, શ્રી ટોડરમલ સ્મારક ભવન, જયપુર, ૧૨. શ્રી અભા. દિ. જૈન શાઅપરિષદ, બડૌત, ૧૩. શ્રી આત્મારામ જૈન પ્રકાશન સમિતિ, લુધિયાણા, ૧૪. જૈનભવન, કલકત્તા, ૧૫. અનુપમ પ્રકાશન, જયપુર, ૧૬. જૈન મિત્રમંડળ, દિલ્હી, ૧૭. શ્રી વીર સેવામંદિર ટ્રસ્ટ, વારાણસી, ૧૮. વિરેન્દ્રકુમાર દેવેન્દ્રકુમાર જૈન, મુંબઈ, ૧૯. શકુન પ્રકાશન,દિલ્હી, ૨૦. શ્રી અખિલ વિશ્વ જૈન સંઘ, અલિગંજ, ૨૧, રાજકૃષ્ણ જૈન ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટ, દિલ્હી, ૨૨. શ્રી કુન્ધસાગર સ્વાધ્યાય સદન, ખુરઈ, ૨૩. મીના ભારતી, નવી દિલ્હી, ૨૪. દિગંબર જૈન ત્રિલોક શોધ સંસ્થાન, હસ્તિનાપુર, ૨૫. સરેજ પ્રકાશન, દિહી, ૨૬, શ્રી ગણેશપ્રસાદ વર્ણ જૈન ગ્રંથમાળા, વારાણસી, ૨૭. જૈન સંસ્કૃતિ સંરક્ષક સંધ, શાલાપુર, ૨૮. શ્રી રોશનલાલ જૈન એન્ડ સન્સ, જયપુર, ૨૯. શ્રી દિગંબર જૈન વીર પુસ્તકાલય, શ્રી મહાવીરજી, ૩૦. પુછપી કાર્યાલય, અહહાબાદ, ૩૧, શ્રી ગુજરાત પ્રાંતીય સહજાનંદ સાહિત્ય મંદિર, અમદાવાદ, ૩૨. જૈન સાહિત્ય વિકાસ મંડળ, મુંબઈ, ૩૩. સંગમ પ્રકાશન, અલહાબાદ, ૩૪. શ્રી દિગંબર જૈન અતિશય ક્ષેત્ર, જયપુર, ૩૫, ગોધા ચેરિટી ફંડ, ઇન્દોર, ૩૬. આગમ અનુગ પ્રકાશન, સાંડેરાવ અને ૩૦. આચાર્ય શ્રી ૧૦૮ દેશભૂષણુજી મહારાજ ગ્રંથમાળા, દિલ્હી. ૪૦ ટકા રાહત આપનાર પ્રકાશન સંસ્થાઓ : ૧. સર્વ સેવા સ ધ પ્રકીશન, વારાણસી, ૨. આત્મારામ એન્ડ સન્સ, દિલ્હી, ૩, ભારત વષય દિગંબર જૈન સંધ, મથુરા, ૪. વિલી ઈસ્ટર્ન લિમિટેડ પબ્લિશર્સ, નવી દિલ્હી, ૫. મુનિશ્રી હજારમલજી સ્મૃતિ પ્રકાશન, બાવર અને ૬. રાજસ્થાન પ્રારય વિદ્યા પ્રતિષ્ઠાન, જોધપુર I Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ☆ © પ STD Jain Educationa International હું દેવેન્દ્રોને વદન કરવા યોગ્ય ! હૈ સમરત પાના રહસ્ય જ્ઞાતા ! હું સંસાર તારક! હે વિભા ! ✩ અને બચાવ ! અને ભય દેનારાં સકયે' રૂપી સહાસાગરથી ખેદ પામતાં મને તુ પાવન કર નટવરલાલ એન્ડ કહ્યું. (ટેક્ષ કન્સલ્ટન્ટસ ) શ્રી હનુમાન બિલ્ડીગ, ખીજે માળે, ૨, પિકેટ રાડ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૨ ફોન : આફ્રિક્સ : ૩૧૯૨૫૫ ઃ ઘર ઃ ૩૭૬૦૧૨, .: ✰✰✰✰ D ૧૬નાભિલાષી નટવરલાલ એસ. શાહ ✩ For Personal and Private Use Only ✩✩✩ Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આચાય જિનસેન સ્વામી શ્રીમ એ મહાપુરાણના મંગલાચરણમાં સકલ જ્ઞાન ઋષભ જિનેન્દ્રને નમસ્કાર કરતાં સામ્રાજ્યપદ પીય એમને લોકપાલ સિદ્ધ કર્યા છે. ધર્મચક પંદરમાં કુલકર ભગવાન આદી ભૂતેભાગે નાથના સમયથી આપણે રાજા અને પ્રજા તરીકે રહેતા આવ્યા નમ: છીએ. આજ એમાં પરિવર્તન સંસાર દેખાય છે, પરંતુ એ પ્રજાતંત્રનું ભીયુષે જ રૂપ હતું. રાજાનું કર્તવ્ય પ્રજાપાલન હતું. એમાં દુષ્ટ નિગ્રહ અને શિષ્ટ અનુગ્રહ આવશ્યક હતે. રાજનીતિમાં આ કાર્ય અસ્ત્ર-શસ્ત્ર વિના સંભવિત નથી. પ્રથમ શતાબ્દીનું ધમચા અસિ, મષિ, કૃષિ, શિલ્પ, સેવા, – વાણિજ્ય આ ષટકર્મોમાં અસિ (તલવાર)ના બળે પ્રજાનું રક્ષણ કરવાનું રાજાનું કર્તવ્ય રહ્યું છે. ક્ષત્રિય જ રાજા હતા. એટલે અસિ વિદ્યા એમનું કામ હતું. જે દુખ કે કષ્ટથી રક્ષણ કરે છે એ ક્ષત્રિય છે ક્ષત્રિય રાજાઓએ પિતાના આ કર્તવ્યને ભૂલીને રાજ્ય વિસ્તાર માટે તલવારને દુરૂપયોગ કર્યો અને ભેગવિલાસમાં રત રહીને પ્રજાહિતને ભૂલાવી દીધું. પરસ્પર યુદ્ધની સૃષ્ટિ આ જર,જેરૂ અને જમીન માટે થતી રહી, જે દેશના વિનાશ-પતનનું કારણું બની. ધર્મ ચક્રનું ૨હસ્ય અદ્ધચકી અને વખંડ ચક્રવતી પાસે જે ચક્ર રહેતું હતું; એ જ અસ્ત્ર (હથિયાર)થી તેઓ પૃથ્વી પર વિજય પ્રાપ્ત કરી દિગ્વિજયી બનતા હતા. પરંતુ આ ભૌતિક વિજ્ય સ્થાયી રહેતું ન હતું, એથી વાસ્તવિક ન્યાયની રક્ષા કરતા ન હતા, એ જ કારણે જરાસંઘ અર્ધચકીને વિનાશ શ્રી કૃષ્ણ કર્યો અને રાવણુને રામે. એમનું પોતાનું ચક એમનું જ ઘાતક બન્યું. ભરત ચકવતીનું ચક પણ બાહુબલિને ઘાત કરી શકયું નહિ. એટલે રાજચક્રના બદલે ધમચક્રનું જે, : લેખક : 0 સ્વ. ધીરેન્દ્ર દોશી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રતિક મહત્વ છે એને ઉપરોક્ત મંગલમાં ની આ પ્રક્રિયાને સંસાર કહે છે, બતાવવામાં આવ્યું છે. જે ચક્રનું પર્યાપવાચક છે. સતત ચાલનારી આ પક્રિયામાં આપણા બધા તીર્થકર ક્ષત્રિયકુળમાં અપરિવર્તનશીલ તત્વને વિસ્તૃત ઉત્પન્ન થાય છે, સાથે જ રાજ ન કરી શકે, એ જ જ્ઞાતવ્ય છે. ઘરાનામાં જ એમને જન્મ થાય કરીને ખાઈ જાત અને સમસ્ત છે. વિશ્વ કલ્યાણની કામનાથી સંસાર ત્રસ્ત અને અશાંત થઈ ફરવા નીકળ્યા. અને આસપાસના એકવા૨કબીર વહેલી સવારે જે વિશિષ્ટ અવ્યધિક પુણ્ય બંધાય જાત. છે એનું જ આ પરિણામ છે ઘરમાં ચાલતી ઘંટીને અવાજ કેવળ ભૌતિક શાસનનાં જ અધિ. એટલે અહિંસાના પ્રતિક, સાંભળી રડી પડયા? પતિ બનીને તેઓ પ્રજાનું રક્ષણ * ધમરૂપી ચકને ધારણ કરવાવાળા ચલતી ચકકી દેખકર, નથી કરતા, પરંતુ આત્મ અજ્ઞાન ચોવીસ તીર્થંકર જ વાસ્તવિક દિયા કબિરા રોય ! થી થનારા મોહજડિત સંતાપથી છે. ત્રિલોકાધિપતિ થવાના અધિકારી દે પાટ કે બીચમે, પીડાતાં વિશ્વને અંતર પ્રકાશને છે, જે કેવળ મનુષ્યના નહીં, છે, જે કેવળ મનુષ્યના નહી, સાબુત સાબુત બચા ન કેય. માગ દર્શાવે છે. બાહ્ય શત્રુઓથી પશુઓ, પક્ષીઓ, કીડા-મકડાં પૃથ્વી અને આકાશની વચ્ચે લેક માનસ એટલું ભયભીત નથી અને અગ્નિ, વાયુ, વનસ્પતિ વગેરે વગેરે સમસ્ત પ્રાણી મરી રહ્યા છે, થતું જેટલું પોતાની જ અંદરના સ્થાવર જીવોના રક્ષક છે. એમ આ સંસારની કેવી સ્થિતિ છે? કામ-ક્રોધ વિગેરે શત્રુઓથી થાય નામાં આત્માનું અસ્તિત્વ બતાવી, છે એટલે એ ભયના નિવારક એના રક્ષણને ઉપાય બતાવે છે કબીરના પુત્ર કમાલે, પિતાના પિતાની આ વ્યથાને શાંત કરવા જ્ઞાન સામ્રાજ્યના અધિપતિ કે ધર્મ, મનુષ્ય સિવાય, પણ તીથકર જ છે. સંસારમાં અનંત પક્ષી, કીડાં, મંકૈડાં, અને વાયુ, તુરત જ જવાબ આપ્યો : પ્રાણી છે, એનામાં વિદ્યમાન જે વનસ્પતિ વગેરેમાં આત્માની સત્તા “પિતાજી! ઘંટીના બે પડ જ્ઞાન છે એની મિથ્યાત્વરૂપ પરિ. નથી. બતાવતા આ જ કારણે જે વચ્ચે પીસાતાં અનાજના દાણામાં શુતિને સમ્યકત્વ રૂપ સ્વભાવમાં પશુવધ, પશુબલિ, પશુ-યજ્ઞ વગેરે જે દાણે વચ્ચેના ખીલા કેન્દ્ર) લાવવાનું નિમિત્ત તીર્થકરોની હિંસાના દુષ્કૃત્ય ધર્મનાં નામે ની આસપાસ રહે છે એ બચી દિવ્યવાણી છે. એ દિવ્યવાણીને થતાં રહ્યાં છે અને ધર્મગુરૂઓએ જાય છે. જે એ ખીલાથી દર ની સરસ્વતી કહેવામાં આવે છે. આ આ પૃથ્વી પર લેહીની નદીઓ રહે એ જ દળાય છે. વિશ્વ કલ્યાણકારી વાણીને ધમ. વહાવી છે. જીવને સદુપદેશ ‘અર્થાત, જન્મ-મરણ ૩૫ ચકના નામથી પણ સંબોધી આપી માંસ, મદિર, શિકાર વગેરે દુઃખને અનુભવ એમને જ થાય શકાય છે. એના પ્રભાવથી જ હિંસા કાયથી વેગળા કરી અહિંસા છે જે પોતાના આત્મકેન્દ્ર શાશ્વત સમસ્ત સંસાર હિંસાથી બચેલે તરફ દેરવા તથા પિતાના સ્વ સ્વભાવ)ની નિકટ ન રહેતા છે, જો આ હિંસા રૂપ અધમ ભાવ ધિર્મને બોધ કરાવવાનું એનાથી સદા દૂર રહીને અનિત્ય દર થઈને, અહિંસા રૂપ ધમ શ્રેય ક્ષત્રિય તીર્થકરોને જ છે. શરીર વિગેરેમાં મુગ્ધ રહે છે. મનમાં ન હોત તે આ વિશ્વમાં જીવનનું ચક ચાલી રહ્યું આત્મ-સ્વ ભાવ (વસ્ત કેઈ ઉગરી શત નહિ. પિતા છે. જન્મ-મરણને ક્રમ અનાદિ સ્વભાવ)ને જ ધર્મ કહે છે – પુત્રને, પુત્ર પિતાને, ભાઈ ભાઈને કાળથી ચાલી રહ્યો છે. પરિવર્તન- “વત્થસહાધમ્મ ” જ ધર્મનું પ૮ III Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્વરૂપ છે. પોતાના અસ્વાભાવિક વિકારી ભાવાથી દૂર રહીને સ્વ-સ્યને સમજીએ. સ્વભાવનું શ્રધ્ધાપૂર્ણ જ્ઞાન અને આચરણ જ ધ છે. આ જ આત્માનુ સ્વરૂપ છે, ઉપરાંત ચક્ર [ઘંટી]ની ગતિ, પરિવતન, ક્રાંતિમાં જ સ્વને વિસ્તૃત ન કરતાં, સમૃધ્ધ થવાની ચેષ્ટા શાંતિની શોધ, આત્મ આરાધના જીવનને આનંદ પ્રાપ્ત કરતાં રહેવાનું આપણું લક્ષ્ય રહેવુ જોઈએ. આ જ સત્ય-શિવ સુંદરમ્ છે. આ જ આલેાક, અમૃત અને આનંદ છે. ચક્રની પર પરા ઘણી જ પ્રાચીન છે. વિભિન્ન પુરાણા અને ઇતિહાસામાં અધ ચક્રી અને ચક્રવતીનું વણ ન કેટલીક જગ્યાએ વાંચવામાં આવે છે. ચક્રવતી'નુ' ચક્ર એના [ચક્રવર્તીના] છ ખંડ વિજેતા હાવાનુ` સૂચક છે. વિજય લાલસાથી ચુકત આ ચક્રની કથા છે. ભલે આની પાછળ લેાકમ ગલની ભાવના રહેલી છે, પરંતુ હિ'સાનેહિ સાધી જીતવાના કારણે કેટલીએ માતાના ખાળેા ખાલી કરી, કેટલીયે સાહુ ગણાના સેંથાનું સિ ંદૂર ભૂંસીને અને કેટલાક સિ’હ્રાસન છીનવીને પણ એ શાંતિ નથી આપી શકયું. આની પાછળ આવેશ કે અવિવેક જ વધારે છે, વિવેક કે સ’યમ આછે. ‘ચક્ર વતી ભરત રાજ્યલિપ્સાવશ જ, ક્રોધાવેશમાં, બધું ભૂલીને આપણે આ ધમાઁચક્રના રહે. પરિવતનશીલ છે. પરિવતનનુ ચક્ર ઊંચું–નીચું થતું જ રહે છે. વર્તમાન સ્થૂળ દૃષ્ટિએ ભલે જૈન શાસન વિજયી નથી દેખાતું પરંતુ સૂક્ષ્મ દૃષ્ટિથી ભાવ રૂપે સમસ્ત પ્રાણીલાકમાં અહિંસાનુ માધ્યમ જયવંતુ અનેલું છે. Jain Educationa International તીર્થંકરાનું આ ધર્મ ચક્ર જિન શાસનનું ગૌરવ વધારનાર છે. જિન શાસનની પતાકાં લહરાવતાં ભગવાન ઋષભદેવથી મહાવીર પર્યંત હાલમાં જ અઢી અજાર વર્ષ પૂર્ણ થયાં છે. જૈન શાસનની અહિંસા અને અનેકાન્તના મૂલ્યાંકનનું આ સુફળ છે કે શ્રમણ સંસ્કૃતિના પ્રભાવ કાયમ છે. આજ જિનશાસન સર્વાંગી અને સાવભેામ નથી રહ્યું. જીવન ધર્મચક્રની ગતિ અપ્રતિહત છે --- તે કદી નિષ્ફળ જતુ નથી પેાતાના જ ભાઈ બાહુબલી પર ચક્ર ચલાવી દે છે. પછી ભલે એ માહુબલિના પુણ્ય પ્રતાપથી એને પરિક્રમા કરવા લાગ્યું હેય. વાય માતા વિશે For Personal and Private Use Only તીથ કરાની વાણીની મુખ્ય ઘેષણા- ક્ષેમ સવ' પ્રજાનામ' કે આત્મવત્ સવભૂતેષુ ની ઉદાત્ત ભાવના છે જૈન જયંતી શાસનમ ? - ત્રિશષ્ટિ શલાકા પુરુષ ગ્રંથમાં ધર્મચક્રનુ વર્ણન કરતાં લખ્યું છે કે, ચક્રવતી પાસે જેમ ચક્ર હોય છે, દેવાધિપતિ ઈન્દ્ર પાસે વા હાય છે, જે શત્રુઓના સંહાર કરી એને વિજય અપાવે છે, એવી રીતે ધર્માધિપતિ અહુ" તનું ચક્ર (ધ ચક્ર) એમને માત્ર વિજયી જ નથી મનાવતું પરંતુ બધા જન્માનાં નિમિત્ત ક્રમ શત્રુઓ પર વિજય પ્રાપ્ત કરવા માટે હોય છે. ઈન્દ્રનું વા કે ચક્રવતી'નું ચક્ર અટકી શકે છે, એનાથી ફળની પ્રાપ્તિ થાય કે ન પણ થાય, ભરતનું જ ચક્ર બાહુબલિની પ્રદક્ષિણા કરવા લાગે છે. જ્યારે ધર્મચક્રની ( અહુ તનું ચક્ર) ગતિ અપ્રતિહુત હાય છે. એને કઈ શકી શકતું નથી, એ કદી નિષ્ફળ નથી જતું. એમાંથી સ્વકાર્યની સિદ્ધિ થાય જ છે. ૩૫૯ Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અહિંસક ધમચક્રમાં હિંસક એવી રીતે એ સ્વાવલંબી બની શકે છે. સિંહનું પ્રતીક, ભગવાન મહા- પિતાના જ પુરુષાર્થનું ફળ ભેગવે સિંહ પિતાના લક્ષ્યને સારી વીરનું ચિહ્ન હવાની સાથે સાથે છે, કારણ કે પરાવલંબન જ પેઠે જાણે છે. કૂતરાંને જેમ લાકડી ભગવાન મહાવીરની, સિંહથી ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ મારવાથી એ લાકડીને બચકું મહાવીર બનવાની કથા પણ કહી ભરવા દોડે છે, તેમ સિંહ નથી જાય છે. કે દસ ભાવ પૂર્વને સ્વાવલંબનનું દોડતે પરંતુ એ તે પિતાના ક્રૂર હિંસક સિંહ, આત્મબોધ લક્ષ્યને શસ્ત્ર ન બનાવતાં, આકપામીને, પિતાનું આત્મકલ્યાણ પ્રતિક મક્રને જ બનાવે છે. કહેવાની કરીને પરમાત્મા બની જાય છે! મતલબ એ છે કે જીવનમાં સિંહ એટલું જ નહિ, સિંહના જીવન વૃત્તિ જ સુખનું મૂળ છે. અહીં ઉપર ઊંડાણથી વિચાર કરતાં સિંહ વૃત્તિને અથ એની પૂરતા કેટલાંક અન્ય તથ્ય પણ સામે ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ કે હિંસક વૃત્તિ નહિ પરંતુ એનાં આવે છે. સિંહ પિતાનો શિકાર દુઃખનું મૂળ છે. આથી એ પ્રકટ શૌર્ય-સાહસ આદિ સદ્દગુણે છે પોતે જ કરે છે, કેઈ બીજાએ થાય છે કે સિંહ સમાન શૌય આ વૃતિના કારણે દસભવ પૂર્વને કરેલા શિકારને એ ખાતે નથી. ધરાવનાર (પુરુષાથી) ફળને ચાખી સિંહ મહાવીર બની ગયે. સિંહ વીર પ્રભુના ચરણે અણુમી વિનયથી ઉચ્ચકું, મળો ભભવ લહાણું શાસન ત્રિપુટી નિર્મળું. » વનાભિલાષી ૪ SOLVIN SERVICES : All Kinds of : INSURANCE SERVICES : cop. : LALCHAND V. SOLANKI 3/3, Ahmed Sailor Building O Jyotiba Fule Road, Naiegaum DADAR, BOMBAY-600-014 44 11 91 - Phone - 44 70 94 રાજપીશ ૩૬o. :: E ભકત ભારતના આધ્યાતિવિક Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જનપથ સે જનપદ તર્ક ધર-ધર સતત પ્રવત ન કરતા, મહાવીર કે સર્વોદય કા સબલ સમય ન કરતા. સહ-અસ્તિત્વ, લેાક મોંગલ કા સદેશા લાયા હૈ, આરતી ઉતાર, ચલા દ્વાર પર ધર્મચક્ર આયા હૈ. मृग નાગમય ર 311 પૂજન : વડાપ્રધાન શ્રીમતી ઇન્દિરા ગાંધી ધમ નું' વિધિપૂર્વક પૂજન કરે છે. સ્વાગત : આહાર (રાજસ્થાનમાં) પ્રવેશ પામેલ ધર્મચક્રની તરવીર राजमुद्रा वीतरागता का समता प्रभाव जिनके चरण समीप विराजत, शान्त निराकुल जन्मजा આરતી ઉતારે ચલા દ્વાર પર, Jain Educationa International होवें प्राणा मेरे भी हिय में कब उमड For Personal ar ધર્મ ચક્ર આયા હૈ Use Only Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જે દેવાણ વિ દે, જે દેવા પંજલિ નમસંતિ; તં દેવદેવ મહિઅં, સિરસા વંદે મહાવીર 骗骗骗骗骗骗骗骗骗骗: 听听听听听听 呱呱呱呱呱呱呱呱呱呱 舅舅舅舅舅舅舅劉 骗骗骗骗骗骗 听听蝙蝠断断断断断 蝙蝠 蝙蝠 蝙蝠 鏡鏡鏡鏡鏡 સોનલ મેટલ સીન્ડીકેટ 15,hat txt,306-Yogoog Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જિનેન્દ્ર ભગવાન મહાવીરનું ધમચક જગતમાં જયવંતુ બની પ્રવર્તિ રહ્યું છે. આ ધર્મચક્રનું સમ્મદનરૂપ મુખ્ય કેન્દ્ર છે. આચારાંગાદિ દ્વાદશાંગી તેના આરા છે. પાંચ મહાવ્રત આદરૂપ તેની ધુરા છે. ત૫રૂપ તેને આધાર છે, ભગવાન મહાવીરનું [જિનેન્દ્રદેવ] આવું ધર્મચક આઠ કર્મોને જીતીને પરમ વિજયને [મોક્ષને પામે છે. ૧૯૭૫ના રોજ તે પાછું નિર્ધારિત કાર્યક્રમ અનુસાર ભેપાલ આવ્યું. ધમચકની ૨૮૩ સ્થાન પર આ ધર્મ યાત્રા સમાપ્તિ પ્રસંગે મધ્ય- ચકની અભૂતપૂર્વ શોભાયાત્રા પ્રદેશના રાજયપાલ શ્રી સત્ય- નીકળી. આ ઉપરાંત અનિનારાયણ સિંહા, મુખ્યપ્રધાન ર્ધારિત એક હજાર સ્થાને શ્રી શેકી સહિત અનેક રાજ- પર પણ ધર્મચક્રનું અભૂત સત્ય, અહિંસા, અનેકાન્ત, અપરિગ્ર, વિશ્વમૈત્રી વગેરે ભગવાન મહાવીરના સનાતન સિદ્ધાંતને દેશભરમાં વ્યાપક પ્રચાર કરવાના વિવિધ કાર્ય કમેના એક ભાગ રૂપે ધર્મચક” પ્રવર્તનને એક અદ્વિતીય કાર્યક્રમ નિર્વાણ વર્ષ દરમ્યાન ખુબજ સફળતાથી વેજા. સમગ્ર દેશમાં ભગવાનને અમર સંદેશ ગુંજતો કરવા માટે કુલ પાંચ ધર્મચક્ર” દેશભરમાં દબ- . દબાભરી રીતે ઘૂમ્યા. ધ મં ચક્ર પ્રવ તન ને સૌ પ્રથમ શુભારંભ મધ્યપ્રદેશમાંથી થયે. દિનાંક ૧૩ નવેમ્બર ૧૭૪ના રેજ, તે સમયના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી પ્રકાશચંદ્ર શેઠીએ ધર્માચકનું વિધિપૂર્વક ઉદ્દઘાટન કર્યું. આ ધર્મચક સંપૂર્ણ મધ્યપ્રદેશ ઉપરાંત ગુજરાત, રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશ તથા મહારાષ્ટ્રના કેટલાક ગામશહેરમાં પણ ઘુસ્યું. આ ધર્મચકે ર૭૦૦૦ કીમીટરની યાત્રા કરી અને દીવાળી SHREE MANDER વડેદરા (ગુજરાત)માં ધર્મચકનું સ્વાગત કીય આગેવાનોએ અને જૈન પૂર્વ સ્વાગત થયું. - ધર્મચક્રની શે ભા યાત્રા એ સ્વાગત કર્યું. તેમજ વિશેષ દાનના માધ્યમથી જનેતાએ તેનું હાદિક માટે બેલીઓ, ગુપ્તદાન BAA runs, North IndiG ભાનતાલિશહાથ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિર: સર્વસુરાસુરેન્દ્રહિત વીર બુધા સંશ્રિતા: વીરેણાહિતઃ સ્વકર્મની વીરાય નિત્ય નમ: N Tદ III * વંદનાભીલાષી * શ્રી જૈન તપગચ્છ સંઘ મોરબી [સૌરાષ્ટ્ર) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ ૧૮ લાખની જંગી રકમ ભેગી થઈ. આ નિધિ નવસ્થાપિત ‘મહાવીર ટ્રસ્ટ ’ માં જમા કરવામાં આવી. ખીત ધચક્રનો પ્રારંભ નવી દિલ્હીથી થયેા. વડાપ્રધાન શ્રીમતી ઇન્દિરા ગાંધીએ રામલીલા મેદાનમાં ચાજાયેલ વિરાટ સભામાં આ ધામિક વિધિથી આ બીપ્ત ધર્મ ચક્રનુ ઉદ્ઘાટન કર્યુ”. આધ ચઢે હરિયાણા, પંજાબ, રાજસ્થાન રાજ્યના સેકડા ગામાની યાત્રા કરી. અને દીપાવળી ૧૯૭૫ના હસ્તિનાપુરજી તીથ ક્ષેત્રમાં આ યાત્રા પૂર્ણ થઈ. ત્રીજું ધમાઁચ ક ૨૨-૧૨-૧૯૭૪ના દ્વિનાં ક શ્રવણ શૈલગાલા, મા હુ ખ લિ જી (કર્ણાટક)થી નીકળ્યું તેનુ ઉદ્ઘાટન રાજ્યપાલશ્રી માહનલાલ સુખડિયાએ કયુ`. આ ત્રીજા ધર્મચક્રે કર્ણાટક રાજ્ય ઉપરાંત, તામિલનાડુ, કેરળ, આંધ્રપ્રદેશ અને કેરળ રજ્યના વિવિધ નાના-મોટા ગામ શહેરામાં પણ યાત્રા કરી. ચેાથું ધર્માંચક, ભગવાન મહા વીરના પુનિત ચરણાના સ્પર્શથી પાવન બનેલી ધરતી બિહારમાં પાવાપુરીથી શરૂ Jain Educationa International चला બાડમેર ( રાજસ્થાન)માં ધર્મચક્રનું સ્વાગત પાંચ ધમ ચક્રોની દેશભરમાં શાનદાર વિજયયાત્રા SHREE MAHAVE महावीर ઠેર ઠેર સ્વાગત × પુષ્પવૃષ્ટિ * આરતી * મગળગાન મહાવીરના માહિતી વિશેષ્યક For Personal and Private Use Only થયું આચાર્ય શ્રી વિમલસાગરજી મહારાજના શુભાશીર્વાદ અને મગળ વાચના માદ આ ધર્મચક્રે પેાતાની મ‘ગળ યાત્રા શરૂ કરી, તેણે પૂર્વ ભારતના પ.મ ગાળ, ઓરિસ્સા મેઘાલય, મણીપુર અને નાગાલેન્ડ રાજ્યના અનેક ગામોમાં પ્રચાર પ્રવાસ ખેડ્યા. આ ધર્મચક્રના શુભારંભ તે સમયની બિહાર ધારાસભાના અધ્યક્ષ શ્રીધર વાસુદેવ સાહાની, શ્રી વિજયસિંહૈં નાહુર આદિ રાજકીય નેતાએની અને વિરાટ જનમેદ્યની વચ્ચે થયે. તે પ્રસંગે ખિરાજમાન પૂજ્ય સાધ્વી શ્રી ચન્દનાજીએ મંગળ આશીનંદ આપ્યા. ૩૬૫ Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ થઈ. કવિ સંમેલન થયાં. આ બધા જ ધર્મચક્રે સાથે પાંચસોથી વધુ વીરભકતે સતત રહ્યા હતા. હપુર [ગુજરાત)થી ફેબ્રુઆરી ૧૯૭૫માં પાંચમું ધર્મચક નીકળ્યું. આ ધર્મચક્રે ગુજરાતના તેમજ દેશના વિવિધ તીર્થધામની યાત્રા કરી. ત્રણેક મહિના સુધી તેણે સેંકડે માઈલેની યાત્રા કરી. આ પાંચેય ધમંચોએ જે જે ગામ અને શહેરમાં પ્રવેશ કર્યો ત્યાં તેનાં શાનદાર સ્વાગત માટે માર્ગો પર તે રણે બંધાયા, કમાનો બંધાઈ કેટલેક સ્થળે હેલીકેપ્ટરમાંથી ધર્મચક પર પુષ્પવૃષ્ટિ થઈ પ્રેક્ષકોએ પણ કુલેથી સ્વાગત આનંદ અને ગૌરવની વાત એ છે કે ધર્મચક્રના સ્વાગતમાં મુસલમાન, ખ્રિસ્તી, શીખ, હિન્દુ આદિ અન્ય ધમપંથના ભાઈબહેનેએ પણ ઉમંગથી ભાગ લીધો હતે. અને રાજ્યની રાજધાનીમાં પ્રવેશ સમયે ધર્મચક્રનું સરકારી સ્વાગત થયું હતું. ૦ કર્યું. બહેનેએ મંગળ ગીત ગયા અને આરતી ઉતારી. કેટલેક સ્થળે જાહેરસભાઓ Quality And Service વિનય સ્વયં એક તપ છે, અને શ્રેષ્ઠ ધર્મ છે. PARAS TRADERS EXCLUSIVE SHOW ROOM OF PHILIP PRODUCTS SdilHd • Radio TRANSISTORS Lamps • Tubes And Commercial, Industrial fittings. LEONARA L AMP SHADES ૬ ૦ M, G. Road. BHAVNAGAR ૦ YWS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જૈન દવજ ઊંચા રહે હમારા.. લાલ રંગ: સિદ્ધ અત્ય પીળા રંગ: આચાર્ય અચૌર્ય સફેદ રંગ : R અહિંસા અરિહંત લીલો રંગ : ઉપાધ્યાય બ્રહ્મચર્ય' કાળા રંગ: સાધુ અપરિગ્રહ આદિ વૃષભ કે પુત્ર ભરત કા ભારત દેશ મહાન, સે મહાવીર તક કરે સુમંગલ ગાન; પંચ રંગ, પાંચ પરમેષ્ઠ, યુગ કે જે આશીષ, વિશ્વ-શાંતિ કે લિએ નકાએ પવન દેવજ કે શીષ, જિન” કા દવનિ, જેન કી સંસ્કૃતિ, અગ-મગ કે વરદાન વૃષભદેવ જનધ્વજ અંગે જરૂરી માહિતી.... દવજને આકાર: લંબચોરસ લંબાઈ–પહોળાઈઃ ૩૪૨ લાલ, પીળા, લીલા, કાળા રંગના પટ્ટાઓ સમાનઃ સફેદ–બેવડો. સ્વસ્તિક, કેસરીયા રંગમાં. તા. ૧૯ જુન ૧૯૭૩ ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મા શ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈને નિર્વાણ મહોત્સવનો પ્રારંભે સમગ્ર પ્રમુખપદે મળેલી મહાસમિતિની જૈન સમાજના સં૫, સંગઠન અને સભામાં એ નિર્ણય લેવામાં સમન્વયની દિશામાં એક વિરાટ આવ્યું કે કાયાધ્યક્ષ સાહુ શાંતિ- પગલું ભરવામાં આવ્યું. પ્રસાદજૈન ચારે સમાજે સંપર્ક લગભગ એક વર્ષની, દેશસાધીને એક સર્વમાન્ય વ્રજ ભરના થારે સંપ્રયદાના અગ્રઅને પ્રતીકને નિર્ણય કરે. ણીઓ સાથે ચર્ચા-વિચારણા આ નિર્ણયાનુસાર ચારે બાદ જૈન એકતા અને સંગઠનના સમાજોને સંપર્ક સાધવામાં શુભારંભ રૂપે જૈન સમાજના આવ્યું અને અત્યંત આનંદની એક દવજ અને પ્રતીકને નિર્ણય વાત છે કે બધાના આશીર્વાદથી કરવામાં આવ્યું. સમગ્ર જૈન સમાજના એક દવજ આ વિજ અને પ્રતીકના અને એક પ્રતીકને નિર્ણય કર- નિર્ણયમાં આચાર્ય શ્રી દેશભૂષવામાં આવ્યું. ણજી મહારાજ, આચાર્ય શ્રી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આ પારસનગર કે. હાઉસીંગ સોસાયટીની સ્થાપના આ શ્રી મહાવીર સ્વામી નૂતન જિનાલયનું નવનિર્માણ આ મુંબઈ શહેરમાં. જોગેશ્વરી-પૂર્વમાં મજાસ રેડ નવા તીર્થક્ષેપ પવિત્ર સ્થાનમાં રહેવાનું સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત કરે. પર એક નાની ટેકરી આવેલ છે. આ રળયામણી જગ્યા ૫. પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંતશ્રી વિજયનન્દનઉપર “પારસનગર' બની રહ્યું છે. તેની મધ્યમાં એક સૂરીશ્વરજી મહારાજે આપેલા મુદ્દત પ્રમાણે ભવ્ય ગગનચુંબી-શિખરબંધી જિનાલય અને આસ- મહા વદ ૬ને શનિવાર તા. ૫-૨-૭૨ના પાસ-ચારે બાજુ દસ બિડીંગ બનશે. દરેક બિડીંગ- અહી: નવનિર્માણ થનાર શ્રી મહાવીરસ્વામી માં લગભગ ૧૪૦ બ્લેક અદ્યતન સુવિધાવાળા બનશે. જિનાલયનું શિલાસ્થાપન શ્રી રિષભદાસજી આ નગર જોગેશ્વરી સ્ટેશનથી પૂર્વમાં ૧૨ મીનીટના સ્વામી (મદ્રાસવાળા)ના વરદ હસ્તે થયું હતું. અન્તરે અને હાઈવે ( અમદાવાદ રોડ)થી ત્રણ જ આ પ્રસંગે પ. પૂજ્ય આચાર્યદેવશ્રી વિજય મીનીટના અન્તરે આવેલ છે. આ વિસ્તારમાં મારવાડી પ્રતાપસૂરીશ્વરજી મહારાજ, ૫. પૂજ્ય આચાર્યશ્રી અને કરછી જન ભાઈઓની લગભગ ૩૦૦ દુકાને છે. વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મ૦, ગણિવર્ય શ્રી અને અન્ય વસ્તી લાખથી પણ વધુ છે. આ “પારસ- જયાનંદવિજયજી મ., પોતાના શિષ્ય-પ્રશિષ્ય નગરની પાછળના બે બિલ્ડીંગોની નીચે એક વિશાળ આદિ શ્રમણ ભગવતે સાથે પધાર્યા હતા. હેલ બનશે. તેમાં ધાર્મિક, સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક તેઓ મીની નિશ્રામાં શિલાસ્થાપનવિધિને કાર્યક્રમો યોજવા માટે ઘણી મોટી જગ્યાની સુવિધા મંગલ કાર્યક્રમ યોજાયો. પ્રાપ્ત થશે. આ શુભ અવસરે જૈન સમાજના સુપ્રતિષ્ઠિત આ એક અનોખી ઢબે અનુપમ, આદર્શ અને આગેવાન શ્રી શાદીલાલજી જૈન, શ્રી સોહનલાલજી આધુનિક સુવિધાવાળું નગર બનશે. તેમાં તરત જ કોઠારી, શેઠશ્રી વસંતભાઈ જીવતલાલ પ્રતાપસી વગેરે આપને બ્લોક લખાવી, આ જોગેશ્વરી “પારસનગર”ના પધાર્યા હતા. અને તેઓ સૌએ અમારા આ કાર્યની અનુમોદનાપૂર્વક સફળતા ઇરછી, તદનુસાર બધા બિડીંગોનું બાંધકામ અને નૂતન જિનાલયનું નિર્માણ કાર્ય જોરશોરથી ચાલી રહ્યું છે. અને હવે તે આ કામ લગભગ પૂરું થવા આવ્યું છે. આ નગરનું નિર્માણ ફલેટ ઓનર્સ એટલે કે માલિકીરણે કરવામાં આવેલ છે. ફલેટની કિંમત ધણી સામાન્ય રાખવામાં આવી છે; અને ૬૫ ટકા સરકારી લોનની પણ સુવિધા છે. જે ભાઈઓની બ્લોક ખરીદવા ઈછા હોય તેઓ તુરત સ પર્ક કરે. છે. સી. બી. ન પારસ કન્સ્ટ્રકશન કંપની ૧૫૮૬૪, રાજારામ ભવન, ૬ઠા માળે, કાલબા દેવી રોડ. મુંબઈ-૨ : ફેન ઃ ૩૧૯૭૮ [ સમય : સવારના ૧૦ થી ૧. અને સાંજે ૩ થી ૭ સુધી) “પારસનગર' માસ રોડ, જોગેશ્વરી. મુંબઈ-૧૦ સમય : સવારે ૯ થી ૧૨ સુધી રવિવારે, સવારે ૯ થી સાંજે ૫ Jain Educationarnemational For Personal and Private Use Only Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તુલસીજી મહારાજ, મુનિશ્રી ધ્વજની મધ્યમાં ચતુગ વિશેષ મહત્વ છે. એટલે એને વિદ્યાનંદજી મહારાજ, મુનિશ્રી તિના પ્રતીક રૂપ સ્વતિકને અપ- વજની વચ્ચે રાખવામાં આવ્યું યશોવિજયજી મહારાજ અને નાવવામાં આવે છે. સ્વસ્તિકની છે. ચતુતિ સંસારમાં પરિ. મુનિશ્રી સુશીલકુમારજી મહારા- ઉપર ત્રણ બિંદુ છે જે સમ્યફ બ્રમણનું કારણ છે, એથી આગળ જને અનન્ય સહકાર અને દર્શન, સમ્યક જ્ઞાન અને સમ્યફ વધીને અહિંસાને આચરણમાં આશીવાદ મળ્યાં. આ માટે ચારિત્ર્ય દર્શાવે છે. ત્રણ બિંદુ અને અહંતને હષથી અપનાવીને સંપૂર્ણ જૈન સમાજ એમને ઉપર અર્ધચંદ્ર છે એ સિદ્ધ જ આપણે નિર્વાણ પ્રાપ્ત કરી કૃતજ્ઞ છે. શિલાને લક્ષિત કરે છે. અધ શકીએ છીએ. જૈન ધ્વજની વિશિષ્ટતા ઃ ચંદ્રની ઉપર એક બિંદુ છે એ : પ્રતીક : - જૈન સમાજના આ સવ. મુક્તજીવનનું સૂચક છે. પ્રતીકમાં પણ સ્વસ્તિકને માન્ય વજમાં પંચ પરમેષ્ટીના જૈન સંસ્કૃતિમાં સ્વસ્તિકનું ત્રિકને આકાર પુરુષાહારમાં પ્રતીક રૂપે પાંચ રંગે અપનાવવામાં આવ્યાં છે ? દવજના રંગેની સમજણ આ પ્રમાણે છે લાલ રંગસિદ્ધ. પીળો રંગ-આચાર્ય. સફેદ રંગ-અહંત. લીલે રંગ-ઉપાધ્યાય. કાળો રંગ-સાધુ. દવજના આ પાંચ રંગે પાંચ અણુવ્રત અને પાંચ મહાવ્રત રૂપે પણ સૂચક છે. લાલ રંગ-સત્ય પીળા રંગ–અચૌર્ય સફેદ રંગ–અહિંસા લીલે રંગ-બ્રહ્મચર્ય કાળા રંગ–અપરિગ્રહ રંગોની આ મેળવણું ઘણું જ એગ્ય લાગે છે. - પંચ પરમેષ્ટીમાં અહંત અને મહાવ્રતમાં અહિંસાનું વિશેષ મહત્વ છે એટલે સફેદ રંગને મધ્યમાં રાખવામાં આવ્યું IP Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શાંતિપૂર્ણ સહઅસ્તિત્વની દિશામાં 卐 આગળ વધવાની પ્રેરણા આપે છે. પ્રતીકની સુંદરતાથી સમસ્ત છે. સ્વસ્તિક ઉપર ત્રણ બિંદુ પરસ્પરોપગ્રહું જૈન શાસનની ઘણી જ સરસ જીવાનામ ત્રિરત્નના સૂચક છે, જે સમ્યક્ દર્શન, સમ્યક્ જ્ઞાન અને સમ્યક્ ચારિત્ર્ય દર્શાવે છે. ત્રિરત્નની ઉપર અધચંદ્ર સિદ્ધશિલાને લક્ષિત અને સુંદર અભિવ્યક્તિ મળે છે. ત્રિલાક આકારમાં પ્રતીકનું સ્વરૂપ એ બેધ આપે છે કે ચતુતિમાં ભ્રમણ કરતા આત્મા અહિંસા કરે છે. સ્વસ્તિક નીચે જે હાથ નીચે જે સંસ્કૃત વાક્ય આપવામાં ધમ' અપનાવીને સમ્યક્ દન, આવ્યું છે, તે છે: આપવામાં આવ્યા છે એ અભયના એધ આપે છે. તથા હાથની પરસ્પરોપગ્રહ જીવાનામ્ વચ્ચે જે ચક્ર છે અહિંસાનું ધમ-અર્થાત–જીવેાના પરસ્પર ઉપકાર. ચક્ર છે. ચક્રની વચ્ચે ‘ અહિંસા’ પ્રતીકમાં જૈન દનનું આને લખવામાં આવ્યું છે. પ્રતીકની સૂત્ર યુગયુગોથી સંપૂર્ણ જગતને સમ્યક્ જ્ઞાન અને સમ્યક્ ચારિત્ર દ્વારા મેક્ષ મેળવી શકે છે. ખરેખર, આ પ્રતીક આપણમેક્ષ ભણી પ્રયત્નશીલ થવાના પાઠ ભણાવે છે. અપનાવવામાં આવ્યેા છે, જેનુ જૈન શાસનમાં મહત્વપૂર્ણ સ્થાન 39 Jain Educationa International પ્રભુ શ્રી મહાવીને લાખ લાખ વદ્યુત... હે ધીર પુરુષ ! આશા, તૃષ્ણા અને સ્વચ્છંદતાના ત્યાગ કરે. તું પાતે જ આ કાંટા મનમાં રાખી સ્વયં દુ:ખી થાય છે, મહાસુખલાલ લક્ષ્મીચંદ શે મેસસ એમ. એલ. એન્ટરપ્રાઈઝ સ્વદેશી મરકેટ ૫૯, કૃષ્ણે ગલી, સુઅઈ-૪૦૦-૦૦૨ એફીસ : ૨૯૪૯૮૪ ફાન ઃ ૫૭૬૩૯૪ : ઘર ભાહ વખાણે For Personal and Private Use Only Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ F જૈન સંસ્કૃતિ કલાકેન્દ્ર, C/o શ્રી ચંદુલાલ માતીલાલ ઝવેરી, ૨૨૩, મેાતીધર્મ કાંટા બિલ્ડી’ગ, મુમ્માદેવી રાડ, મુબઈ–ર સ્થાપક : મુનિરાજશ્રી યશેાવિજયજી મહારાજ [ રાષ્ટ્રીય નિર્વાણુ શતાબ્દી સમિતિના અતિથિવિશેષ શ્રમણ ભગવત] ૧ મહાવીર વંદના : Jain Educationa International SHASHYRA भारतावि वार वंदना વધમાન ભારતી ( એગ્લાર) સસ્થાની રેકોની તસ્વીર ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦ મા નિર્વાણ કલ્યાણકના ઐતિહાસિક અવસર નિમિત્તે નોંધપાત્ર સંખ્યામાં જિનભકિત ગીતે, સ્તવને અને સૂત્રેની રેકર્ડે ઉતરી. આ સુમગળ પ્રસંગે પચ્ચીસથી વધુ રેકર્યાં દેશભરમાં ગૂંજતી થઈ. ફિલ્મી રેકર્યાં ઉતારતી વેપારી કંપનીએ એચ એમ. વી. અને પાલિડર કપનીએ પણ અનુક્રમે “ શ્રાવક—શ્રુતિકા ” અને “ મહાવીર વંદના” નામે લેાન્ગ પ્લે રેકર્ડા ઉતારી. જે જૈન સસ્થાઓએ આવી જૈન રેકર્ડી ઉતારી તેની માહિતી આ પ્રમાણે છેઃ— ૦૯ r © 5 1 2 ૦૦૦૨ક ૨૦૦ For Personal and Private Use Only પહેલી માનુ— માતા ત્રિશલા ઝુલાવે પુત્ર પારણે : હાલરડું. મહાવીર સ્તુતિઓ ખીજી મા સિદ્ધારથના રૅ નંદન વિનવુ. વીર કુંવરની વાતલડી કેને કહીએ ત્રિશલાનંદન જયજયકાર ... ... [નોંધ : આ રેકર્ડ ઉપરાંત આ સંસ્થાના પ્રેરક મુનિરાજ શ્રી યશેાવિજયજી મહારાજ પ્રેરિત *y< &<& ૩૭૧ Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭-૦ પિત્રકાર શ્રી ગોકુલદાસ કાપડિયા કૃત શ્રી મહાવીર ધમ બિના કોઈ નહીં અપને ૧૪-68 ચિત્રસંપૂટને શિ પરથી ૫ એમ. એમ. ૯. ભગવંત ભજન કાં ભૂલા રે પોઝેકટર રંગીન સ્લાઈડે તેમ જ નાના બાળકે ઘટ ઘટ જીવન જ્યોતિ જલાદી ૧૪-૦૦ માટે EYE VIEWERમાં અથવા મોટા પ્ર ૧૦. પ્રભુ તેરી મહિમા કિહિ મુખ ગાવે કટરમાં બતાવી શકાય તેવી શૈક્ષણિક ફિલ્મ ક્રીપ્ટ રે મન ભજ ભજ દીનદયાળ ૧૪-૦૦ પણ બનાવવામાં આવી છે.] ૧૧. તુમસે લાગી લગન કાશી ગ્રામેફેન ઇન્ડસ્ટ્રીઝ ૭/૬૯ બલા- “ધમ ઔર પાવા તીર્થ નાલા, વારાણસી તરફથી જૈન ધર્મ અને ભગવાન [ઉપાધ્યાય વિદ્યાનંદજીનું પ્રવચન ૧૪-૦ મહાવીર સંબંધમાં ૬ સિંગલ પ્લે તથા ૫ એકસે. ૧૨. ચંદન મેરે ગાંવ કી માટી ટેસ્ટેડ પ્લે કે બનાવવામાં આવી છે, સિંગલ પ્લેના પ્રગટ ગયે મહાવીર રૂા. ૭-૫૦ તથા એસટેડ પ્લેના રૂ. ૧૬ ૧૩ કરે આરતી વર્ધમાન કી રાખવામાં આવ્યા છે. મહાવીર ભરોસો તે ભારી શ્રમણ જેન ભજન પ્રચારક અંધ ૧૪. ધસમી કે ધમ સદા મન મેં ૨૯૯ર, શાકાહા, જગ મેં પ્રભુ પૂજા સુખદાઈ દરિયાગંજ, દિલ્હી-૬ ૧૫. એ જગ કે શકિતદાતા કિંમત અબ મેરે સમકિત સાવન આયે ૧૪-૦૮ ૧. અયવ કરે મુર જીર આ જિન- ૧જય હૈ પુણ્ય ભવ્યું કે વાણી મેરે ચાર શરણ ચાહી —૦૦ દિગમ્બર દેવ આયે હૈ ૧૪-૦૦ ૨. ચુનરી સખી ઈક મેરી બાત ૧૭. જય મંગલ નિત્ય શુભમ મંગલ માન કહા અમ મધુકર મેરા ૦૦ સન્મતિ જિનપમ ૧૪-૦૦ ૩. હમારી વીર હરી ભવ પીર, ૧૮. પરમ પરમ તિ કે અબ હે તાર લેડુ મહાવીર. ૧૪-૦૦ ઈપરિયશુભગાય ૧૪-૦૦ ૪. સિદ્ધારથ રાજદરબારે બરત વધાઈ ૧૯. જૈન ધ્વજ ગીત બાબા મેં નકાહુ કે કેઈનશિરે ૧૪-૦૦ કહાં ગયા કિધર ગયા સિદ્ધારથ ૭-૦૦ ૫. શ્રી મહાવીરશખકસ્તત્રમ ૧૪-૦૦ ૨૦. મહાવીર જન્મ વધાઈ ગીત ૬. કાર મંત્ર ૨૧. સોચી તે ગંગા યહ વિતરાગવાણું મંગલા આરતી આતમરામ ૧૪-૦૦ જગતપતિ તુમ હૈ ૧૪-૦૦ ૭. સકલ ય જ્ઞાચક તદપિ ૧૪-૦૦ નિધઃ આ બધી જ રેકર્ડની સ્પીડ ૪૫ ૮. જય જય શ્રી આદિ જિન આર. પી. એમ. છે.] નામ L ૩૭ Mા ક્ષત્રિના 8 સી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિવાણ કલ્યાણક વર્ષની ઉજવણીને પ્રારંભ જેટલી દિવ્યતા અને ભવ્યતાથી થયે તેટલી જ દિવ્યતા અને ભવ્યતાથી નિર્વાણુ વર્ષના સમાપનની ઉજવણી થઈ. દેશના વિવિધ રાજ્યની રાજધાનીઓમાં તેમ જ બીજા અનેક નાના–મોટા ગામ અને શહેરોમાં સરકારી સ્તરે, સંસ્થા સ્તરે અને શ્રી સંઘ-સ્તરે જાહેરસભાઓ થઈ. પ્રભાતફેરી નીકળી. જિનમંદિરેમાં પૂજન અને ઉત્સ થયાં. આ પ્રસંગે પણ જીવદયા, અભયદાન અને માનવરાહતના પ્રશસ્ય કાર્યો થયા. નિર્વાણ વર્ષની વિવિધ ઉજવણીના સમાચારે અમને ઠીક ઠીક પ્રમાણમાં મળ્યા હતા. પરંતુ સમાપન સમારોહના સમાચાર અમને નહિવત્ પ્રમાણમાં મળ્યા છે. આ અંગેના સમાચારે વિવિધ સામયિકે અને પત્રમાં પ્રકટ થયા છે. પરંતુ મોટા ભાગે એનું સંકલન નિર્વાણ વર્ષની સમગ્ર ઉજવણી સાથે સંયુક્ત થયું હોવાથી તે અલગ તારવાનું સંપાદન કાર્ય, અધિકૃત માહિતીની અપેક્ષાએ મુશ્કેલ બન્યું છે. આથી અત્રે અમને ટપાલ દ્વારા સીધેસીધા સમાપન સમારોહના જે થોડાક સમાચાર મળ્યા છે તે આપીને અલ્પ સંતોષ માનીએ છીએ. સમાપન સમારોહના સમાચાર પ્રકટ કરતાં અગાઉ આપણી મહાસમિતિએ આ સમારોહ ઉજવવા માટે આપેલ સૂચિત કાર્યક્રમની પ્રથમ નંધ જાણી લઈએ. સમાપન કાર્યક્રમની રૂપરેખા આ પ્રમાણે છેઃ તા. : ૨જી નવેમ્બર ૧૯૭૫થી તા. : ૯ નવેમ્બર ૧૯૭૫ સુધી. ૧લે દિવસ : વિરાટ ધર્મયાત્રા. ૨ જે દિવસ : સવારે સામુહિક ધ્યાન, પૂજન, કીતન અને ગુણાનુવાદ સભા. ૩ દિવસ : “ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશની આજના યુગમાં સાર્થકતા” વિષય પર સેમિનાર, સંમેલન, વ્યાખ્યાનમાળાનું આજન. એથે દિવસઃ “ભારતીય સંસ્કૃતિમાં જૈન ધમનું ગદાન” વિષય પર સેમિનાર, સંમેલન. વ્યાખ્યાનમાળાનું આયોજન. તેમજ સાર્વજનિક પુસ્તકાલય, મંદિરે, સ્થાનકે આદિમાં જૈન સાહિત્ય ભેટ આપવું. પાંચમે દિવસ: “મહાવીર અને મહિલા તેમજ આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા વર્ષ” વિષય પર સેમિનાર, સંમેલન આદિનું આજન, તેમજ વિદૂષી અને સમાજસેવિકા મહિલાઓનું બહુમાન. છઠ્ઠો દિવસઃ “જૈનધમ અને તીર્થંકર પર પરા વિષય પર સેમિનાર, સંમેલન આદિનું આજન. સાતમે દિવસ : “અહિંસા અને વિશ્વશાંતિ ' વિષય પર સેમિનાર, સંમેલન આદિનું જ પર ન આજન. આઠમો દિવસઃ વિરાટ જાહેરસભા. આ ઉપરાંત મહાસમિતિએ સાર્વજનિક સ્થળો પર સવાર અને સાંજે અનુકુળ સમય પ્રમાણે જૈન ધર્મની ભકિતગીતે, સ્તવને અને સૂની રેકર્ડો વગાડવાને; આઠ દિવસમાં શક્ય વધુ દિવસે સ્થાનિક હસ્પીટલમાં દરદીઓને દવા અને ફળ વગેરેનું વિતરણ કરવાને; નેત્રચિકિત્સા શિબિર જવાને મદિરે, સ્થાનકે તેમ જ જૈન સંસ્થાઓમાં કામ કરતાં કર્મચારી ભાઈ-બહેને વિશેષ પ રિતે ષિક આપવાને પણ અનુરોધ કર્યો હતે. સિનેમાઘરોમાં સ્લાઈડ દ્વારા, પિષ્ટકાર્ડ, લેટરહેડ, બ્લેન્ડ વગેરે ટપાલ સામગ્રી દ્વારા ભગવાનની વાણીને પ્રચાર કરવાને અને ઘરે ઘરે તેમજ દુકાને દુકાને જૈનવજ ફરકાવવાને પણ ભારપૂર્વક અનુરોધ કર્યો હતે. મહાસમિતિના મુખપત્ર “વીર પરિનિર્વાણને નિવણવર્ષની ઉજવણીના સમાચારને અંક પ્રકટ થવાની યોજના છે. આ માટે ઉજવણીના આરંભ થી સમાપન સુધીના સંપૂર્ણ સમાચારે તેનાં કાર્યાલય પર મોકલી આપવાની પણ જાહેરાત કરાઈ છે. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નાઇવેલ લએજજા... સાધક જરૂર કરતાં વધુ ન લે. કુસુમગર કોર્પોરેટ્સ ૦ ૫૦૩, કાલબાદેવી રોડ, ૦ એડવર્ડ સિનેમા સામે, ૦ મુંબઇ-૪૦૦-૦૦૨ ✩ S SKF F Jain Educationa International www કોઇપણ જગાએ ભીખુભાઈ ચીમનલાલ પરીખ વિનયચંદ્ર ચીમનલાલ પરીખ કોઈપણ પદાર્થ પર નેશનલ ટાઇલ્સ એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ પ્રા. લી. ૩૧, હમામ રટ્રીટ, મુ.૧૪-૬૨૦-૦૧ ચારિત્રહીનની મુક્તિ નથી. શ્રી વીર પ્રભુને શત શત વદન મહાવીર ટ્રેડીંગ કારપેારેશન ( ખેલ એરીંગ સ્પેશ્યાલીસ્ટ ) ] ૧૩૭–એ, નાગદેવી સ્ટ્રીટ, મુંબઇ-૩. પ્રલેાભિત ન બને. જ્ઞાન અને ચારિત્ર જ મોક્ષ છે. શીલવતીબેન મગનલાલ વેરા ૦ એચ, ૧૪, પન્નાલાલ કૅરેશ O ! લે માળે, ગ્રાન્ટ રોડ, O મુ.બઇ-૪૦૦૦૦૭ www જે ફેશન ૩૨ ૭૩ ૯૩ ૩૪૫૦૧૪ For Personal and Private Use Only wwwwwww એફ-૧૦ વિનસ એપાટમેન્ટ ૪૩, વલા' સીક્રેસ, મુ*બઈ-૧૮ નિરુદ્ધગ ભાવિ નદી હુઈ રી ટૂંકામાં કહી શકાય તે વાત લખાવીને ન કરવી. જાદવજી લલ્લુભાઈ ર૪૫, કાલબાદેવી રાહ મુંબઇ-૪૦-૦૨ Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નવી દિલ્હીઃ “આજે જે , પ્રગતિશીલ નીતિઓની જરૂર “ભગવાન મહાવીરનો ઉપદેશ આપણે અનુભવીએ છીએ તેને શુભારંભ ભગવાન મહાવીરે આજથી ૨૫૦૦ વર્ષ પહેલાં જ કરી દીધે હતું. તેમને ઉપદેશ આપણું જીવનનું ધ્યેય બને.” આપણા જીવનનું ધ્યેય બને.” રાષ્ટ્રપતિશ્રી ફકરૂદીન અલી અહમદે ઉપરોક્ત ઉદ્ગાર વ્યક્ત કરીને ભગવાન શ્રી મહાવીર પર - ફકરૂદીન અલી અહમદ માત્માને ભાવભરી શ્રદ્ધાંજલિ (રાષ્ટ્રપતિ) અપી હતી. ૪થી નવેમ્બર ૧૯૭૫ ના અત્રેના ઐતિહાસિક લાલકિલા શિવરાની જેને જિનભક્તિ સંગીત “અહિંસા અને વિશ્વશાંતિ વિષય મેદાનમાં, સમાપન સમારોહ કાર્યક્રમ આપ્યો. પર જ્ઞાનગોષ્ઠી થઈ પ્રસંગે યોજાયેલ વિરાટસભામાં સભાનું સંચાલન સમિતિ- “મહાવીર અને મહિલા” પ્રવચન કરતાં વધુમાં કહ્યું હતું કે, ના મંત્રી મહેતાબચંદજી જૈને વિષય પર શ્રી સમતીબાઈ શાહ, આજે ભાષણે સાંભળવાનું અને કર્યું. મહાસમિતિના કાર્યાધ્યક્ષ શ્રીમતિ કમલા લોઢા વગેરેએ સંભળાવવાને સમય નથી અને સાહ શ્રી શાંતિપ્રસાદજીએ રાષ્ટ્ર અને “અહિંસા અને વિશ્વભાષણોથી સાચી શ્રદ્ધાંજલિ આપી પતિં શ્રી અહમદનું ફુલહારથી શાંતિ' વિષય પર શ્રી ડી. પી. પણ શકાતી નથી. ભગવાન મહી- સ્વાગત કર્યું. વીરને સાચી શ્રદ્ધાંજલિ તેમના યાદવ, શ્રી શાંતિલાલ વનમાળી, ઉપદેશને પિતાના જીવનમાં ઉતા આ પ્રસંગે રાષ્ટ્રપતિએ જૈન શ્રી યશપાલ જૈન વગેરેએ પ્રવરવાથી જ આપી શકાશે. કલા-સ્થાપત્યની તસ્વીરેના ત્રીજા અને કર્યા. દિલ્હી પ્રદેશ ભ ગ વા ન ભાગનું ઉદ્દઘાટન કર્યું અને તેનાં આ પ્રસંગે સાહુ જૈન આ ત્રણે ભાગ તેમને ભેટ અપાયા. મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ મહે- * " ટ્રસ્ટના સૌજન્યથી “ભગવાન સવ સમિતિના ઉપક્રમે. નિવણ સમાપન સમારોહની બીજી મહાવીર અને તેમની પરંપરા વર્ષને આ સમાપન સમારોહ એક વિરાટ સભા ઉપરાષ્ટ્રપતિ નામની દસ્તાવેજી ફિલ્મ બતાવાઈ જાય હતે. દિલ્હીના મુખ્ય શ્રી બી. ડી. જતીની અતિથિ કાર્યકારી પાર્ષદ શ્રી રાધારમણ વિશેષતામાં મળી. દિલ્હી પ્રશાસને ભારતીય જૈન મિલન દ્વારા જીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી આ શ્રી મહેતાબચન્દજી જૈનની અધ્ય- તા. ૭ થી ૯ નવેમ્બર ૭૫ સુધી વિરાટસભામાં મુનિશ્રી રાકેશ- ક્ષતામાં “કવિ સંમેલન” પેઢ્યું. મહાવીર વાટિયા, દરિયાગંજમાંકુમારજી, મુનિ શ્રી સમન્તભદ્રજી, શ્રી દિગમ્બર જૈન મંદિરમાં પ્રદર્શન, સાહિત્ય વિતરણ તેમજ બ્રહ્મચારી બહેન કૌશલજી આદિએ “મહાવીર અને મહિલા ” વિષય ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ પ્રાસંગિક પ્રવચનો કર્યા. શ્રી પર સેમિનાર યોજાયે. આ ઉપ- યે “જૈન મેળાનું આયેાજન તારાચબ્દ પ્રેમી અને શ્રીમતિ રાંત શ્રી પ્યારેલાલ ભવનમાં કરાયું. ૩૬૫ સતાપક Ma Re ( કોઈ માહિતી વિશકી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જયોતિ કન્સ્ટ્રકશન કાં ચાર પ્રકારનાં સત્ય સ્વર્ગનું દ્વાર છે. ધર્મદ્વાર છે: ક્ષમા, વિનય, સરલતા ( દિવ્ય જાતિ બિડર) અને મૃદુતા, ૦ ૭૬/૪૦, મરીનડ્રાઈવ, પંચાસર, એથે માળે, 0 મુંબઈ-૪૦૦ ૦૨ : ફેન : ૨૯૬૫૧૮ છે રૂપલ સત્ય જ સિદ્ધિનું પાન છે. શાહ { આર. નાગરદાસ એન્ડ કંપની ૫૫, શામશેટ સ્ટ્રીટ ૦ ૧૦૯, સેમ્યુઅલ સ્ટ્રીટ, (છીપી ચાલ) ૦ (ખજાગલી,) ૧ લે માળ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૨ મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૯ પિતાના પ્રાણને ભલે ત્યાગ કર, આ પરંતુ પિતાનું ધર્મશાસન ન છોડવું. પોપ્યુલર મેટલ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ વીરચંદ ઉમરશી બિલ્ડીંગ, ૧૩/૨૧, ત્રીજી પાંજરાપોળ લેન, દુકાન નં. ૧૦, મુંબઈ-૪ ૪ ફેન ઓફિસઃ ૩૩ ૭૭૫૦ : ઘરઃ ૪૭ ૫૫ ૫૮ સુનિલ મેટલ વકર્સ છ-૮૩, સર્વોદયનગર, પાંજરાપોળ રેડ, | મુંબઈ-૪. 4 ફેનઃ ઓફિસઃ ૩૩૨૦ ૬૭ઃ ઘરઃ ૪૪ ૭૭ ૮૯ પ્રામાણિક મેટલ માટે p. જી–૭૪, સર્વોદયનગર, પાંજરાપોળ રેડ, | મુંબઈ-૪. ૪ ફેન ઓફિસઃ ૩૩ ૨૪ ૨૮ઃ ઘરઃ ૪૪ ૭૭ ૮૯ wwwwwwwwww ww Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુંબઈમાં સમાપન પ્રસંગની શાનદાર ઉજવણી મુંબઈ : ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦માં નિર્વાણ કલ્યાણક વના સમાપન સમારા પ્રસ ંગે મહારાષ્ટ્રના મુખ્યપ્રધાન શ્રી શંકરરાવ ચવ્હાણે ભગવાન મહાવીરના સાત્રિક ઉપદેશના પ્રચાર અને પ્રસાર માટે શહેરમાં એક સંસ્થાની સ્થાપના કરવાની તેમજ તે માટે જગા આપવાની કરેલ રોમહષક જાહેરાતને જંગી મેદનોએ તાળીઓના ગડગડાટથી વધાવી લીધી હતી. મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય સરકારના ઉપક્રમે રાજ્યકક્ષાની સમિતિએ, શહેરના મશહુર આવેલ મેદાનમાં Jain Educationa International મહાવીરન માહિતી પશાક For Personal and Private Use Only " સ્વાગત D Żપુષ્પપૂજન B belenlete bee$*_e Pr ae -Paratpe Lal]>Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Fight with your own-salf what is the good of fighting the external foes? By Conquering one's self through (by means of ) one's own self, one obtains. TRUE HAPINESS 5555555 5555555 听听听 $ 5 乐 5555055555 F FF 听听 F $ $$ $$ $ 步 5 5555 $ Mahendrakumar Mast "DEVDARSHAN" SAM ANA (Punjab) For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બાંધેલ ખાસ શમિયાણામાં તા. ૬ નવેમ્બર ૭૫ના જાયેલ જંગી અને વિરાટ સભામાં પિતાના અધ્યક્ષીય પ્રવચનમાં મુખ્યપ્રધાન શ્રી ચબહાણે વધુમાં કહ્યું હતું કે, જેની અધિકૃત સંસ્થાઓ સાથે મંત્રણ કરીને આ સૂચિત સંસ્થા અંગે એક વિસ્તૃત યેજના તૈયાર કરીશ. શ્રી ચવ્હાણે ભગવાનને ભાવભરી શ્રદ્ધાંજલિ આપતાં કહ્યું હતું કે ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશ મુજબ લેકે જે બીજાઓના મંતવ્યના સત્યને સમજે અને તેને આદર કરે તે ઘર્ષણે અને અથડામણ જરૂરથી નિવારી શકાય. સમાપન સમારોહ પ્રસંગે મુબઈમાં નીકળેલ વિરાટ રથયાત્રાનું દૃશ્ય રથયાત્રામાં પધારેલ પૂજ્ય યુગદીવાકર આચાર્ય શ્રી વિજય ધર્મસૂરિજી મહારાજ, પૂ આ શ્રી વિજય રૂપ્રભસૂરિજી મ. આ શ્રી વિજયદેવસૂરિજી મ., આ. વિજયકતિચંદ્રસૂરિજી મ, ઉપ શ્રી હેમચંદ્રવિજયજી મ. મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મ , મુનિરાજ શ્રી સૂર્યોદયવિજયજી આદિ શમણુભગવતે. A Sr ૩૩૯ છે મારિંતા થશshક ઈંટ ૪ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રચં વિસ્સાસ કારણે પરમ આ સત્ય વિશ્વાસનું પરમ કારણ છે, NARESH SHAH NARESH ENGINEERING & HARDWARE STORE OOO. • Importers & Stockists of Carban Steel & Mild Steel, Seamless And EKW G. I. Pipes & Tubes, Boiler Tubes, Stay & Hydraulic Tubes, Fabricated Pipes Anu All Kinds of Pipe Fittings, Values Cocks Flangs etc, Maskati Building, 163, Narayan Dhuru Street, O • BOMBAY-400-203. • Gram : 'DIECOLLETS" Phone : 32 69 67 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 T બાલજ પગઈ | અભિમાન કરવું એ અજ્ઞાનીનું લક્ષણ છે. wa " COMPLETE TEXTILE ENGINEERING SERVICE" M/s. Associated Textile Engineers 43, Dr. V. B. Gandhi Marg Fort, BOMBAY-400-023. AHMEDABAD COIMBATORE CALCUTTA DELHI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 જલમંદિર-પાવાપુરી . શેઠ અમીચંદ પનાલાલ જૈન દેરાસર (મુંબઈ–વાલકેશ્વર)ના ચોકમાં, ભગવાન શ્રી મહાવીર નિર્વાણ મહોત્સવ સમિતિ તરફથી પ્લાસ્ટર ઓફ પેરિસથી બનાવેલ પાવાપુરી-જળમંદિરની રચનાની તસ્વી૨. સમારંભના અતિથિવિશેષ અને મહારાષ્ટ્ર રાજ્યના રાજ્યપાલ શ્રી અલિયાવર જંગે કહ્યું હતું કે “ભગવાન ભગવાન મહાવીર પરમાત્માને વારસે ચિરંજીવ છે. માત્ર અંગત મહાવીરનો જ નહિ પણ જાહેર જીવનમાં પણ એને વિનિયોગ કરી શકાય અહિંસાનો સંદેશ તેમ છે. તેમના ઉપદેશે માત્ર જૈને પૂરતા જ મર્યાદિત નથી, શાશ્વત છે....' એ આખાય વિશ્વને સ્પર્શે છે. હિંસા અને હત્યાથી છવાયેલા આજના વિશ્વમાં ભગવાન મહા –શ્રી અલિયાવર જંગ વીરને અહિંસાનો સંદેશ શાશ્વત શ્રી પિનાકીન શાહના જિનભક્તિ સંગીત કાર્યક્રમથી થયે હતો. મંગલાચરણ બાદ મુખ્યપ્રધાન શ્રી શંકરરાવ ચવ્હાણે ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માની તસ્વીરને કુલનો હાર પહેરાવ્યું હતું. પુષ્પહાર અર્પણ વિધિ બાદ ભગવાન મહાવીરની પ્રતિમા ઉપહારની વિશિષ્ટ વિધિ થઈ હતી. પૂજય સાહિત્ય કલારત્ન અને રાષ્ટ્રીય સમિતિના અતિથિવિશેષ શ્રમણ સભ્ય મુનિરાજ શ્રી યશેવિજયજી મહારાજના માર્ગદર્શન તળે ઘડાયેલ ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માની આરસની ત્રણ પ્રતિમાજી રાજયપાલ શ્રી અલી. תלתל આ સમાપન સમારેહને શુભારંભ સુપ્રસિધ્ધ સંગીતકાર I ૩૮૧ કરી છેમાતાહિક પાછળો For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અખિલ વિશ્વના તારણહાર, આય સંસ્કૃતિના મહાન તિધ૨, ચરમ તીથપતિ શ્રી મહાવીર પ્રભુને 24413 Sidsid 9841... ttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttt KHAJANCHI BROS. @ Opp. Vijaynagar, • DADAR • BOMBAY-28 © Phone : 45 16 94 : 46 36 08 DEALING IN: ALL LEADING DAIRY-PRODUCTS. CTS. tttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttt $ $ 5 4 5 4 4 4 45 He alone who perceives God's existence in every being, has rightly understood Him and will be able to realize Him absolutely ww Bansilal Shashipal Katra Ahluwala, AMRITSAR (Punjab). Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ચાવર જગને, મુખ્યપ્રધાન શ્રી શકરરાવ ચવ્હાણુને અને શિક્ષણ પ્રધાન શ્રીમતી પ્રભારાવને અપણુ કરાઈ હતી. આ ત્રણ પ્રતિમાજીએ અનુક્રમે શ્રી દીપચંદ એસ. ગાડી' (પ્રમુખ : શ્રી જૈન શ્વેતાઅર કાન્ફરન્સ), શ્રી વાડીલાલ ચત્રભુજ ગાંધી, શ્રી ચંદ્રસેન ઝવેરી અને શ્રી રસકલાલ કાલસાવાળાએ અણુ કરી હતી. પૂ. મુનિશ્રી યશે:વિજયજી મહારાજને આ પ્રસંગે આવેલ સંદેશે શ્રી ચીમનલાલ સી. શાહે વાંચી સંભળાવ્યેા હતા. શ્રીમતી પ્રભારાવે સ્વાગત પ્રવચન કર્યાં ખાદ્ય વિધાનપરિષદના અધ્યક્ષ શ્રી વી. એસ. પાગેએ જૈનધમ અને ભગવાન મહાવીરના સંદે શાના પ્રચાર કરવાની જરૂર સાથે તેને જીવનમાં ઉતારવા ઉપર ભાર મૂકયા હતા. શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહે જણાવેલ કે–ભગવાન મહાનીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાણક વષ માં લાકહિત અને લાકકલ્યાછુના ઘણાં કામે થયા છે. ભગવાનના ઉપદેશ અને જીવન અંગે ખૂબ સારા પુસ્તક પ્રગટ થયા છે. માત્ર જૈનએ જ નહિ પણ રાજ્ગ્યા અને કેન્દ્ર સરકારે ઠેર ઠેર ઉજવણી કરી છે. ભારત રાજ્ય ધર્મનિરપેક્ષ રાજ્ય છે, ધર્મવિમૂખ નથી. ધમને તજી દેતાં રાજ્યનું પતન થાય છે. ભગવાન મહાવીરે અહિંસા, અપરિગ્રહ Jain Educationa International [] વીરવદન ગુરુવંદન [] પ્લાસ્ટર એક્ પેરીસમાંથી બનાવેલ આબેદ્લ પાવાપુરીજળમ"દિરની વિરાટ રચનાનું... ઉદ્ઘાટન મુખ્યપ્રધાન શ્રી શકરરાત્ર ચવ્હાણે કર્યું. ભગવાનને વંદના કરી તેએશ્રી પણ ફરી રહ્યા છે. તેમની આગળ પૂ. આચા` ભગત શ્રી વિજયધમ - સૂરિજી, મુનિશ્રી યશાવિજયજી મ. તેમજ શ્રી ચંદ્રસેન ઝવેરી તસ્વીરમાં દેખાય છે. પ્રણવારના માતા વી નિપ્રોપ્લસ For Personal and Private Use Only 3/3 Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરસૂરીશ્વરજી મહારાજને.... મહુડી [મધુપુર ]માં ઉજવાયેલ ૫૦ મે સ્વર્ગારોહણ દિન મહેસાણા જિલ્લાના વિજાપુર તાલુકાના મહુડી (મધુપુરી)માં પરમ પૂજ્ય આયાત્મજ્ઞાન દિવાકર, શાસ્ત્રવિશારદ, શાસનશિરતાજ, અષ્ટોત્તર શતાધિ ગ્રંથ પ્રણેતા, યોગનિષ્ઠ, ધુરંધર આચાર્ય ભગવંત શ્રી ૧૦૦૮ શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબને ૫૦ મો સ્વર્ગારોહણ દિન [સુવર્ણ જયંતિ મહોત્સવ ] સંવત ૨૦૭૧ના જેઠ સુદી ૧૧ થી જેઠ વદી ૩ સુધી, દિન ૮ ને મહોત્સવ શ્રી મહુડી [ મધુ રી] જેના વેતામ્બર મતિપૂજક સંધ તરફથી આચાર્ય ભગવંત શ્રી કૈલાસસાગરસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ તથા આચાર્ય ભગવંત શ્રી સુબોધસાગરસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબના શિખે તેમજ સમુદાયના સાધ્વીજી મહારાજની પાવનકારી નિશ્રામાં તેમજ ચતુર્વિધ સંધની નિશ્રામાં ઉજવાય હતે. આ પ્રસંગે શ્રી સિદ્ધચક્ર પૂજન, અષ્ટોત્તરી શાંતિસ્નાત્ર, શ્રી પાર્શ્વનાથ અઢાર અભિષેક પૂના, શ્રી ગુરુ મહારાજશ્રીની પુજ, તેમજ દેરાસરમાં બીજી ચ૨ પૂજન ભણાવવામાં આવી હતી. આઠ દિવસ સવારના ૧૦ વાગ્યાથી બપોરે બાર વાગ્યા સુધી મહારાજશ્રીને ગુણાનુવાદ રાખેલ હતો. આ માટે ૫ હજાર માણસ બેસી શકે તે ભવ્ય મંડપ બાંધવામાં આવ્યો હતો. મહારાજશ્રીને જન્મ સં. ૧૯૩૦ના મહા વદી ૧૪ શિવરાત્રીના દિવસે વિજાપુરમાં કણબી પાટીદાર કુટુંબમાં થયો હતો. અને સં. ૧૯૮૧ના જેઠ વદી ૭ ના રોજ વિજાપુરમાં જ નિવાણુ પામ્યા હતા. મહારાજશ્રીના આ ૫૦મા સ્વગહણ દિન પ્રસંગે જેઠ સુદ ૧થી જેઠ વદ ૩ સુધી વિવિધ પુજાએ ભાવિક સદ્દગૃહસ્થ તરફથી ભણાવવામાં આવી હતી. પૂજ્યપાદ યોગનિષ્ઠ ગુરૂ ભગવંતશ્રીના ૧૦૮ આધ્યામ ચંશે સંબંધી પુજ્યપાદ આચાર્ય ભગવંતે તેમજ વિદ્વાનોના પ્રવચનો પણ યોજવામાં આવ્યા હતા. આ પ્રસંગે શ્રી સિદ્ધચક્ર પૂજન ભણાવવા માટે શ્રેટિવ ક્રિયાકારક બાબુભાઈ કડીવાળા તેમજ વિધિવિધાનકાર શ્રી કાન્તિલાલ રાયચંદ સાણંદવાળા પધાર્યા હતા. પુજા તથા ભાવનામાં સંગીતરત્ન શ્રી ગોપાળદાસભાઈએ તેમની મંડળ સહિત પધારી ભક્તિરસની અનેરી જમાવટ કરી હતી. આ પ્રસંગને અનુરૂપ શ્રી મહુડી [ મધુપુરી) જૈન તીર્થ પેઢી તરફથી શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરસૂરીશ્વરજી “ પુણ્ય સ્મૃતિ અંક’ પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવ્યું છે, જેની કિંમત રૂ. બે છે. જેમાં મહારાજશ્રીનું જીવન ચરિત્ર, મહેસવને કાર્યકમ, તેમના હાથે થયેલ પ્રભાવક કાર્યો, સાહિત્ય સર્જન, શ્રી ઘંટાકર્ણ - વીર સમકિતી દેવ વિશેનું લખાણ, શ્રી મહુડી-મધુપુરી તીયના પ્રાચીન અને અર્વાચીન ઇતિહાસની ભવ્ય ઝલક, કેટલાક ફોટા વિગેરે સાહિત્ય આપવામાં આવ્યું છે. આ સ્મૃતિ અંક મહારાજશ્રીની સ્મૃતિ માટે દરેક વસાવા ગ્ય છે. તે મેળવવા માટે શ્રી મહુડી (મધુપુરી] જૈન તીર્થ પેઢી, મુ પોસ્ટ મહુડી, તા. વિજાપુર, જિ. મહેસાણા (ઉ. ગુ); મે. દિલીપકુમાર એન્ડ કાં. રાણીનો હજીરા, માણેક ચોક, અમદાવાદ, અથવા શ્રી મહુડી તીર્થના દ્રસ્ટી, ચીનુભાઈ વાડીલ લ વોરે, મે. વાર ટ્રાન્સપોર્ટ , ૧૫/૭, “ગેશ્વર' ૧લા માળે, કાઝી સૈયર સ્ટ્રીટ, મુંબઈ- મન ર૦૫૭૪-૭૩૮૩૨૬. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અને અનેકાંત પ્રવર્તાવેલ, તે આજે ભાતબજારથી આવેલ મેદાન સુધી પણ ચાલી રહેલ છે. આ વિરાટસભાની અગાઉ ભગવાન મહાવીર જય જય નાદ કચ્છી વિસા ઓસવાળ દેરાવાસી રસ્તામાં ઠેર-ઠેર માનવ મહેરામણ આ વરઘોડાને નિહાજૈન મહાજન અને તેના અન્ય ળવા ઉમટયે હતે. ઠંડા-મીઠા પાણીની સગવડ પણ રસ્તાઓમાં સંસ્થાઓ તેમજ શ્રી જૈન ભાવિકોએ પિતાના તરફથી રાખી હતી. આ વરઘોડાને વધુ દેદીયઝવેતામ્બર કેન્ફરન્સ અને બીજી માન કરવા માટે શ્રી નારાણજી શામજી મામાયા અને તેમના સહચારેય ફીરકાની સંસ્થાઓના ઉપ કાર્યકરોએ સારી મહેનત લીધી હતી. કમે શ્રી નારાણજી શામજી આ સમારેહના ટેલીવીઝન પર પણ પ્રદર્શિત કરાયા હતા. મોમાયા, શ્રી દીપચંદભાઈ ગાડી વાલકેશ્વર પૂજ્ય આચાર્ય ની અત્યંત આકર્ષક, આબેહબ વગેરેના પ્રયત્નોથી બપોરે ૧૨ શ્રી વિજયધમસૂરિજી મહારાજ, અને વિશાળ એવી ભવ્ય રચના કલાકે ભાતબજારથી ભવ્ય વરઘેડે પૂ. મુનિશ્રી યશોવિજયજી મ., કરવામાં આવી હતી, જેનું ઉદ્ચકર્યો હતો. જેમાં યુગદીવાકર સુનિશ્રી વાચસ્પતિવિજયજી મ., ઘાટન મુખ્યમંત્રીશ્રી શંકરરાવ આચાર્ય શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મુનિશ્રી સૂર્યોદયવિજયજી મ. થીહાણે કર્યું હતું. મહોત્સવ શ્રી દયવિજયજી મ. ચૌહાણે કર્યું મહારાજ, આચાર્યશ્રી વિજય મેરૂ- આદિની સાંનિધ્યમાં નિર્વાણોત્સવ- દરમ્યાન પ્રતિદિન પૂજા, આંગી, પ્રભસૂરીશ્વરજી મ., આઇ શ્રી ની ઉજવણીના પૂર્ણાહુતિ પ્રસંગે ભાવનાદિ થયેલ. વ્રત-તપ-જપ વિજયદેવસૂરીશ્વરજી મ., શતા- તા. ૩૦ ઓકટોબરથી ૧૦ દિવ- તેમ જ અભયદાન અને અનુકંપાવધાની આ શ્રી વિજયકીર્તિચંદ્ર સનો મહોત્સવ ઠાઠથી ઉજવા. દ્વાન વગેરે સારા થયેલ. સુરિજી મ., ઉપાશ્રી હેમચંદ્રઃ આ પ્રસંગે પાવાપુરી-જલમંદિર વિજયજી મ., મુનિશ્રી યશે. તે વિજયજી મ.વગેરે વિશાળ શ્રમણ . પાવાપુરી : બિહાર રાજ્ય ભગવાન મહાવીરને શ્રધ્ધાંજલિ સમદાય સામેલ થયે તે શી સમિતિના ઉપક્રમે, મહાસતી શ્રી અર્પણ કરી. ચંદનાશ્રીજી મહારાજની નિશ્રામ પાવાપુરી : ભગવાન મહાગારેલા ત્રણ રથ, ઈન્દ્રધ્વજ, અને રાજ્ય ધારાસભાના અધ્યક્ષ વારના આ નિર્વાણ ભૂમિ પર ઘેઠાઓ, ટ્રકે, મહિલા મંડળ, શ્રી હરીનારાયણજી મિશ્રની અધ્ય- તા. ૩૧ ઓકટોબરથી ૪ નવેમ્બર બેડે, જુદા જુદા બેનેરે, જૈન વજ અને સાજન-માજન સાથે ક્ષતામાં, અત્રે ખાસ ઊભા કરાયેલ સુધી વિવિધ કાર્યક્રમોથી સમાપન શોભાયાત્રા ભવ્ય બની હતી. આ વીર શમીયાણા (પાલ)માં કુછ સમારોહઉજવાય. નિર્વાણ લાડુની ઉછામણીથી રૂા. ૬૧૦૧ અને અન્ય નવેમ્બર ૭પના જાયેલ સમાપન રે વરઘોડો મજીદબંદર, વિજય- સમારોહનું લોકાયુક્ત એસ.બી. બદીઓથી આ તીર્થક્ષેત્રને વધુ વલભચેક, ઝવેરીબજાર, પ્રિન્સેસ સાહનીએ ઉદ્દઘાટન કર્યું. * રૂ. ૫૦૦૦ જેટલી આવક થઈ. સ્ટ્રીટ અને બીતળાવ થઈ રાજ્ય- ત્રણ દિવસ સુધી વિવિધ આ સમારોહમાં નાલંદાથી વિદ્વાનોના પ્રવચન થયાં પંડિત કક્ષાએ યોજાએલ સમારંભસ્થળ આવેલા ચીન, જાપાન, વિયેટનામ સુભાષચંદજી “પંકજ' (મથુરા) ચર્ચગેટ પાસેના ઓવેલ મેદાનમાં થાઈલેન્ડ, શ્રીલંકા આદિ રાષ્ટ્રના અને શ્રી ધનકુમારજી જૈન ૪-૩૦ કલાકે ઉતરી ત્યાં જ બૌદ્ધ ભિક્ષુઓએ તેમ જ અન્ય [હિસારો વગેરેએ જિન-ભકિતસભાના રૂપમાં ફેરવાઈ ગયો હતો. વિદ્વાનોએ પોતપોતાની ભાષામાં સંગીત કાર્યક્રમ આપ્યું. SRMA VISHRAMમાહિતી વિરોખક : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતત જાગ્રત રહેનાર ઇદ્ધિ ઉપર વિજય મેળવનાર * વીર પુરુષોએ મનનાં બધાં ઢંઢોને પરાસ્ત કરી સત્યને સાક્ષાત્કાર કર્યો છે. સત્યમાં સ્થિર થાઓ, હે માનવી! * એક માત્ર સત્યને જ તું સારી રીતે જાણી લે, * જે બુદ્ધિશાળી સાધક * સત્યની આજ્ઞામાં ખડે રહે છે - તે મૃત્યુને તરી જાય છે. : * પૂજ્ય મુનિરાજ | | શ્રી લલિતાંગવિજયજી દીક્ષા : સં. ૧૮૮૯ માગશર શદિ ૧૧ સ્વર્ગવાસ : - સં. ૨૦૨૫ જેઠ શુદિ ૪ * * * * * * * * * * - - - - - - શ્રી હીરાચંદ નગીનચંદ ઝવેરી ૧૭/૧૯ ધનજી સ્ટ્રીટ, ચોથે માળે, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૩ ફોન : ૩૩૯૨ ૭૯ * * ૩૦ ૩૫ ૩૨ ૩૨ ૩ Rા ક ન ક . સત્ય જ ભગવાન છે. દુનિયામાં સત્ય જ સારભૂત છે. સત્ય મહાસાગરથી પણ વધારે ગંભીર ચંદ્રમંડળથી પણ વધારે સૌમ્ય અને સૂર્યમંડળથી પણ વધારે તેજસ્વી છે. 2014 જલી HARSHADRAY PRIVATE LIMITED Jiji House, Raveline Street Fort, BOMBAY-400001 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પરમ પૂજ્ય આચાર્ય દેવ શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહારાજ અને પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી યશોવિજ્યજી મહારાજના ૦ ૦ પ્રેરણું અને માર્ગદર્શનથી સ્થાપિત ૦ ૦ ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ કલ્યાણક મહામહોત્સવ સમિતિ–મુંબઈ પ્રમુખ ઉપ-પ્રમુખ શ્રી પ્રતાપપુમાર ભેગીલાલ શ્રી શ્રેયાંશપ્રસાદજી જૈન શ્રી નારાણજી શામજી મોમાયા શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ શ્રી દીપચંદભાઈ એસ. ગાડી શ્રી જયંતીલાલ રતનચંદ શાહ શ્રી ધીરજલાલ મેહનલાલ શ્રી દીપચંદ મગનલાલ શાહ શ્રી ધીરજલાલ ટેકરશી શાહ શ્રી ચિત્તરંજન દાદરદાસ શાહ શ્રી ચંદ્રસેન જીવણલાલ ઝવેરી મંત્રી કોષાધ્યક્ષ [ ગેડીઝ, પાયધૂની. શ્રી કેશવલાલ બુલાખીદાસ , રમણલાલ નગીનદાસ પરિખ , ગોકુળદાસ લલુભાઈ સંઘવી | વાલકેશ્વર શ્રી સિતાપચંદજી અમીચંદજી , પોપટલાલ ભીખાચંદ , શાંતિલાલ કેશવલાલ ઝવેરી સુમતીલાલ જમનાદાસ મુકિતલાલ વી. વીરવાડીઆ , કેશવલાલ મેહનલાલ શાહ સર્વશ્રી સભ્યો : વિભાગવાર ધરમદાસ ત્રિકમદાસ કપુરવાળા , સુમતીલાલ ભોગીલાલ દવાવાળા , જયેન્દ્રભાઈ હીરાલાલ લલુભાઈ એ ડો. વી. એમ. શાહ. ,, મહેન્દ્રભાઈ હરીલાલ ભીમાણી ધીરજલાલ શાંતિલાલ કપાસી છે નાનુભાઈ કે. ઝવેરી , કાંતિલાલ કે. શાહ વાડીલાલ મગનલાલ વોરા - ચંદ્રકુમાર દોલતસિંહજી , સેવંતીલાલ કેશવલાલ " જયંતીલાલ મણીલાલ ઘડીયાળી AS ક પચીસ જ EN A ૩૮૭ તાજે 'ભારતીહs વાર વિશે30 PM $“અસર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ✩ Jain Educationa International ✩ तं नमह महावीरं अणतराय पि परिहरियरायं । सुग़य पिसिव सोमं पि चत्तदोसोदपारभं ॥ ☆☆☆ ✩✩✩✩✩ જે વિઘ્ન રહિત છે અને રાગના ત્યાગ કરનારા છે, જે મુક્તિ સુખને પામેલા છે છતાં કલ્યાણ કરનારા છે, જે ચંદ્ર જેવી શીતળતા આપનારા છે છતાં ઢાષ, યા અને આર્ભની પ્રવૃત્તિના ત્યાગ કરનાર છે. તેવા મહાવીર પરમાત્માને નમસ્કાર કરું છું. ધીરજલાલ એમ. શાહ શ્રી નેમિનાથ મહારાજ જૈન મંદિર, મેનેજીંગ ટ્રસ્ટી. શ્રી ગાવાલીયાટેક જૈન સંઘ, પ્રેસીડેન્ટ. શ્રી ઝાલાવાડ જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક સંધ, પ્રેસીડેન્ટ. શ્રી વિજયવલ્લભસૂરિજી જન્મ શતાબ્દી શિક્ષણ ટ્રસ્ટ, ટ્રસ્ટી. શ્રી જૈન વેતામ્બર કાન્ફરન્સ, ટ્રેઝરર. ધીરજલાલ એન્ડ કંપની ૩૦૦-એ-૩, તારદેવ રોડ, નાનાચેચક, મુંબઈ-૪૦૦-૦૩૬. ફાન ઃ એક્સિ : ૩૬૯૩૩૦ : ૩૬૬૭૭૪ : ઘર : ૩૬૯૭૫૭ ✩✩✩✩✩✩✩✩✩✩✩✩✩✩✩ For Personal and Private Use Only Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ E ગેવાલિયા ટેક શ્રી સારાલાલ લક્ષ્મીચંદ ઝવેરી , પ્રાણલાલ કાનજીભાઈ દોશી • કાંતિલાલ ડી. કેરા દામજીભાઈ કુંવરજી છેડા | મરીનડ્રાઇવ શ્રી ઝવેરચંદ નેમચંદ મહેતા , વૃજલાલ કપુરચંદ મહેતા » માનસિંહજી વૈદ છે ચીનુભાઈ ચીમનલાલ • બાલુભાઈ નાનાલાલ D ચોપાટી શ્રી ચંપકલાલ જમનાદાસ શાહ ક સુધાકરભાઈ મણીલાલ શાહ , પ્રા. રમણૂલાલ ચીમનલાલ શાહ એમ. એમ. ધ્રુવ છે મનસુખલાલ ધનજી વોરા || પ્રાર્થનાસમાજ શ્રી હિંમતલાલ ડાહ્યાભાઈ કોઠારી છે ખુમચંદ રતનચંદ જોરાજી છે જયંતીલાલ મંગળદાસ શાહ છે દિનેશભાઈ પનાલાલ છે, જયંતભાઈ માવજીભાઈ શાહ , ડે. મુકુન્દભાઈ કે. પરીખ - ડો. શાંતિલાલ શાહ. છે. ડે. રમણલાલ સોમાભાઈ કેશી , મોતીલાલ વીરચંદ શાહ , શાંતિલાલ મગનલાલ શાહ T કે શ્રી નવીનચંદ્ર છગનલાલ કંપાણી - મગનલાલ જેઠાલાલ શાહ છ મનસુખલાલ તારાચંદ મહેતા » ઋષભદાસ પી. રાંકા છે ચંદનમલ ચાંદ 1 શ્રી નેમિનાથજી શ્રી રસીકલાલ ચીમનલાલ શાહ T પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ, ઝવેરી બજાર શ્રી પનાલાલ બી. શાહ - નટવરલાલ મુળચંદ શાહ , નરોત્તમભાઈ , સુંદરલાલ એસ. ઝવેરી , રમણીકલાલ મોતીચંદ ઝવેરી આદીશ્વરજી, પાયધુની શ્રી ઉમેદમલજી હજારીમલજી શ્રીપાળનગર શ્રી દલીચંદ પરશોત્તમદાસ શાહ , શાંતિલાલ ગુંદરવાળા ચીમનલાલ મેહનલાલ ઝવેરી , બાબુભાઈ સી. જરીવાળા TI વડગાદી શ્રી શાંતિલાલ નાગરદાસ શાહ D ગુલાલવાડી શ્રી કુમારપાળ વી. શાહ 1 ધોબીતળાવ શ્રી ટોકરશી ભુલાભાઈ વીરા અંધેરી શ્રી અમૃતલાલ કાળીદાસ દોશી ઇ લાલચંદ વનેચંદ કોઠારી છે દેવરાજ ગણપતભાઈ T વિલેપાલ શ્રી રમણલાલ ડાહ્યાભાઈ , રાજેન્દ્રકુમાર ગગલદાસ છે જગુભાઈ શાહ શ્રી રવજીભાઈ ખીમજી છેડા , નંદલાલ રૂ૫ચ દ શાહ “ ; કરી TET Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨ ઘી यूनिवर्सल वूलन मिल्स - इन्डिया ३९६, गली छापाखाना, सदर बाझार O wwwwwwnn धम्मेणं चैव वित्तिं कप्पेमाणा विहरति । सद्गृहण्थ धर्मानुकूल ही आजीधिका करते हैं । O ♦ Jain Educationa International દાણાણુ ક્ષેત્ર અભય દાણુ 0 दिल्ली - ११०००६ અધા દાનેામાં અભયદાન શ્રેષ્ઠ છે. ww ૦ અમૃતલાલ એન્ડ કું. G ૬૯, વિકટારીઆ રાડ, મુ.બઈ-૪૦૦૦૧૦. [] ગ્રામ : Malbarwood ફાન ઃ ૩૭૮૭૮૭ ચરમાસનેોપકારી ચરમ તીર્થાધિપતિ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર પરમાત્માની કૃપાથી સૌ જીવા દુઃખથી મુક્ત બની પરસ સુખને પામે. શ્રી નવરંગપુરા શ્વે. મૂતિ જૈન સંઘ અમદાવાદ-૯. પ્રેરક . પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજયયાભદ્રસૂરિ શિષ્યાણુ મુનિશ્રી રત્નપ્રભવિજયજી For Personal and Private Use Only ૦ ૭ ને વણ્ રસ' થઈજા. કંઠાર–કડક વચન ન લા 卐 હોટલ રાજેશ 2 બસ સ્ટેન્ડ પાસે 7 મહાબલેધર. [ મહારા'ક્રૂ ) Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 ઘાટકોપર શ્રી વાડીલાલ ચત્રભૂજ ગાંધી » ચંદુલાલ મનસુખલાલ શાહ , વીસનજી ખીમજી છેડા , કરમશીભાઈ (સાઠ ટ્રાન્સપોર્ટવાળા) , જયંતીલાલ હઠીસિંગ શાહ છે જયંતીલાલ ચીમનલાલ શાહ કે દુર્લભજી કેશવજી ખેતાણી , દામજી હીરજી ભારમલ , મેઘજી વેલજી , ચંદુલાલ કાનજી I મુલુન્ડ શ્રી કાંતિલાલ હરગોવીંદદાસ શાહ , ભોપીનભાઈ મણીલાલ ગાંધી , પ્રતાપભાઈ ગોવિંદજી શાહ | સાયન શ્રી બંકીમચંદ્ર કેશવજી , સનતભાઈ શાહ. , વાડીલાલ રાજપાળ શાહ શાંતિલાલ બેચરદાસ શાહ. તે માટુંગા શ્રી મણીલાલ લક્ષ્મીચંદ વોરા ક વસનજી રવજી જીવરાજ , કાંતિલાલ શામજી હરીચંદ માણેકચંદ , પોપટલાલ હીરજી સાવલા ,, નેણશીભાઈ છે લક્ષ્મીચંદ લીલાધર ભાઈચંદ પ્રફુલચંદ્ર ભવાનજી છે ભવાનજી નરશી [C] સાંતાક્રુઝ શ્રી ટોકરશી ભાણજી સાવલા , ચંદ્રકાન્ત ભુરાભાઈ , હીરાલાલ નાથાલાલ 3 લતનગર-બોરીવલી શ્રી કાંતિલાલ શીવલાલ શાહ , કુલચંદ સી. બરડીયા [] જામલીગલી, બોરીવલી શ્રી રતિલાલ ભીખાભાઈ ,, ભોગીલાલ મહાસુખલાલ T કાંદીવલી શ્રી વૃજલાલ રતિલાલ શાહ. , જયંતીલાલ મહાસુખલાલ ગેરેગાંવ શ્રી જેસીંગભાઈ ચુનીલાલ , ભગુભાઈ મણીલાલ , રમણલાલ મંગળદાસ શાહ [] ખાર શ્રી ચીમનલાલ ચુનીલાલ , બી. એમ. ભેજાણી , શાદીલાલજી જૈન [] વાંદરા શ્રી દેવીચંદજી જેના , વાલચંદજી જેને || માહિમ શ્રી હિંમતમલજી જૈન [] દાદર શ્રી તેજરાજજી ભભુતમલજી ] ભાંડપ શ્રી રસીકભાઈ , નરશી હંસરાજ | ચેમ્બુર શ્રી ભીખમચંદજી કાળુરામજી , ટાકરશી માણેક [] વરલી શ્રી સરદારમલજી જૈન [] વહાલા શ્રી કરમશી હીરજી 2 ts - ૩૧. કેહતા થોડી ઓ 2 ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T શિવરી શ્રી જીવરાજ ભાથુજી 0 દેવચંદનગર, મલાડ શ્રી દેવચંદ જેઠાલાલ શાહ , ચીમનલાલ ત્રિભોવનદાસ ઇ ત્રિકમલાલભાઈ , પ્રેમચંદભાઈ ] ભાયખાલા શ્રી રૂપચંદજી જસરાજજી , પુખરાજજી ૨ાજજી ] દહીસર શ્રી પુખરાજજી ચુનીલાલજી , નેમચંદભાઈ શાહ 0 કાંદાવાડી શ્રી મણીલાલ વીરચંદ મેઘજી , ખીમચંદ મગનલાલ વોરા મુળચંદ મણીલાલ શાહ. , બાબુભાઈ મણીલાલ પરીખ » મહાસુખભાઈ પાટણવાળા સુરેન્દ્ર એ. છેડા ] ભાતબજાર શ્રી વેરશી માંડણ , કુંવરજી જેઠાભાઈ , પુનશી દામજી ,, દેવજી દામજી સુમતિચંદ્ર શીવજી - મણકાંત ચત્રભૂજ છે ચંદુલાલ ગાંગજી રેમવાળા ખીમજી એમ. ભુજપુરીઆ , વેરશી ખેમજી:હરીઆ • કુંવરજી માલશી હરીઆ ઇ વીરજી નરશી સાવલીઆ ઇ કરમશી લખમશી શાહ વીસનજી ખીમજી છેડા ચાંપશી હરસી શાહ ઇ નાનજી હીરજી શાહ તલકશી વિસનજી શાહ , પ્રેમજી વેલજી લખમશી, , રવજી પ્રેમજી વેરશી , હરશી વેલજી ટીઆ , કેશવજી હીરજી ગોગરી , ડુંગરશી સોજભાઈ મેતા છે ઉમરશી છે. પોલડીઆ જ વાલજી આણંદ છેડા શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય ઓગસ્ટ ક્રાંતિ માર્ગ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૩૬. ફોન : ૩૬૪૪૧૭ મમ: “ આગમસૂત્ર ) “ આ વિદ્યાલય તે જે સમાજનું ગૌરવ છે પ્રગતિની પારાશીશી છે, શ્રમની સિદ્ધિ છે અને આદર્શની ઈમારત છે. આ વિધાલય સદાસવપ્રગતિશીલ રહે અને ધર્મ, સમાજ અને દેશની સેવામાં સહાયક થાય.” સંસ્થાના આદ્ય પ્રેરક : આચાર્યશ્રી વિજયવલ્લભસૂરિજી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મારકેટલા શ્રીસ ૩. બેંગલોર ? અત્રે સાધ્વીશ્રી નવસારી : નવસારી, સુરત સવા લાખના ખર્ચે “મહાવીર રૂપાજીના સાંનિધ્યમાં તા. ૩- અને મુંબઈમાં વસતા અને કોમ્યુનિટી હોલ' બાંધવાનું નકકી ૧૧-૭૫થી ૯-૧૧-૭૫ સુધીને હીરાને બંધ કરતા બનાસકાંઠા કર્યું છે. સરકાર તરફથી દશ સમાપન સમારોહ યોજાતા, તેમાં જિલ્લાના વતનીઓની એક સભા હજાર વાર જમીન ભેટ આપવાનું “દિવ્યવનિ' સ્મારિકાનું ઉદ્દ- નવસારીમાં મળતા, તેમાં “પાલનઆશ્વાસન મળ્યું છે. ઘાટન, ભગવાન મહાવીર સંબંધી પુર ઝવેરી ટ્રસ્ટની સ્થાપના પાલાં (ઈસ્ટ)-મુંબઈઃ પૂજ્ય જ જુદા જુદા વિદ્વાનેના પ્રવચને, કરવામાં આવી. આ ટ્રસ્ટ દ્વારા આ શ્રી વિજયભુવનચંદ્રસૂરિજી સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ વગેરેનું નિવણ વર્ષની યાદમાં એક મ આદિની સાંનિધ્યમાં સમા આ જન થયું હતું. આ પ્રસંગે હોસ્પીટલ ઊભી કરવામાં આવપન પ્રસંગે, દિવાળીના દિવસે, રાજ્યના રાજ્યપાલશ્રી, પ્રધાન, નાર છે. શહેરને શ્રીસંઘમાં ૧૦૦ છઠ્ઠ-અઠ્ઠમ તપની અધિકારી વર્ગ, જૈન બાલાઘાટ : સાધ્વીશ્રી ઉમંગભેર આરાધના થઈ ઉપરાંત તેમ જ જૈનેતર આગેવાને ચરણપ્રભાશ્રી આદિની નિશ્રામાં વગેરેની સારી એવી ઉપસ્થિતિ નિવણ વર્ષમાં વિવિધ તપ-જપની પાવાપુરી-જળમંદિરની ભવ્ય રહી હતી. આરાધના સારી એવી થઈ રચના કરવામાં આવી, જેનું ઉદ્ નિર્વાણકલ્યાણક પ્રસંગે પાવાપુરી, ઘાટન શેઠશ્રી કાંતિલાલ ન્યાલચંદ (પાટણવાળા)ના હાથે થયેલ. ભગવાન મહાવીર સમેતશિખરજી આદિની રચના જિનાલયમાં રેશની, લાડુના સ્વસ્તિક સઠ સિદ્ધશીલાની પણ રચના દિપકથી કરવામાં આવેલ. ) ૦ કમ્યુનિટી હોલ માલેરકેટલા ચઢાવા, સામુહિક આરતી વગેરે જૈન ધર્મશાળા : મદ્રાસ થયા. તા. ૧૦ ડીસેમ્બરના આઠદિવસને મહોત્સવ ઉજવાયે. ૦ વિદ્યાલય : ગટુર મહાવીર કીર્તિસ્થંભનું ઉદ્ઘાટન મદ્રાસઃ સમાપન પ્રસંગે ૦ કીર્તિસ્તંભ : પાટણ શ્રી પ્રકાશચંદજી શેઠી (મુખ્યજૈન સ્થાનક, તેરાપંથી ભવન , હેસ્પિટલ : નવસારી મંત્રી, મધ્યપ્રદેશ)ના હાથે થયું તેમજ દિગમ્બર અને વેતામ્બર – હતું. પૂજ્ય સાધ્વીજીના ઉપદેશમદિર એમ ચાર સ્થળે કરેલી ગટુર : બે કિ. મી. લાંબી થી અઢી મહિના સુધી નિ:શક. પ્રભાતફેરીમાં તમામ ફિરકાના વરઘોડો નીકળ્યા. ગરીબને ચાદરા રોટલી-શાક અપાયા. પ્રતિદિન સંઘોની વિશાળ ઉપસ્થિતિ રહી. અને પુસ્તકાલયને જૈનધર્મના ૩૦૦ વ્યકિત લાભ લેતી હતી. મદ્રાસની લે અને મંડળોના ગ્રન્થ અપાયા. અહીંના જૈન શ્રીસંઘના આગેવાન શ્રી કાલ વિદ્યાથીઓની મોટા પાયે વકત- સમાજે પાંચ એકર જમીન ખરીદી રામજી બાકના વગેરેએ આ વસ્પર્ધા જાઈ ચારે કિકાની વિદ્યાલય બાંધવાનો નિર્ણય દરેક કાર્યોનું સુ દર સંચાલન વિશાળ સભા મળી. આ પ્રસંગે કર્યો છે. કરેલ. નિવણ મહોત્સવ સમિતિના પાટણ: તા. ર૭-૧૦-૭૫- ભુજ : મુનિશ્રી પુનમચંદજી કાયાધ્યક્ષ શ્રી મિલાપચંદજી દ્વાએ ના શ્રી રાજકુમારજી વમાંના મીની સાંનિધ્યમાં પૂર્ણાહુતિના ૧૫ લાખ રૂા.ના ખર્ચે થનાર વરદ હસ્તે કીર્તિસ્તંભનું ભૂમિ- ઉપલક્ષમાં પ્રભાતફેરી, પ્રવચને મહાવીર જૈન ધર્મશાળા અને પૂજન થયું. કીર્તિસ્તંભનું વગેરે રોજાએલ. ૭૦૦ થી ૮૦૦ તેની જોડે શરૂ કરવામાં આવનાર નિર્માણ શ્રી રતનચંદ મોતીચંદ બાળકેએ ફટાકડા ન ફેડવાના ભેજનશાળાની વિગતે સમજાવી. તરફથી થનાર છે. નિયમ લીધા. GS Muhan QE (SA YAARTI મારા | ૩૯૫ માતાવરી *િ*ી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ –શ્રી કેશ રિયા છે વીરપરંપરા મહાપ્રાસાદ-પાલિતાણા નિર્વાણ કલ્યાણક એટલે શું ? નિર્વાણ એટલે સર્વથા કમ રહિત થવું તે. ૨૫૦૦વર્ષ પહેલાં થયેલ આ પંચમ આરામાં ચરમ શાસનપતિ તીર્થ - કર ભગવાન મહાવીર સ્વામીજી કરુણાના પ્રતીક તરીકે જગત પ્રસિદ્ધ છે. તેમણે ચતુવિધ સંધની સ્થાપના કરી. ત્રીશવર્ષ પયત આ ભરતક્ષેત્રની ભૂમિમાં વિચર્યો. અનેક ભવ્યજીને તાર્યા. છેવટ બહોતેર વર્ષની વયે અપાપાનગરીમાં હસ્તિપાળ રાજાની જુક સભામાં આસો વદ અમાવાસ્યાની પાછલી રાત્રે નિર્વાણ પામ્યા. તેમના સમગ્ર વ્યક્તિત્વને તપાસતાં માલુમ પડે છે કે પ્રભુ વીરના જીવનમાં ક» ણ રસ ઘટઘટમાં, રગરગમાં અને લોહીના કણેકણમાં વ્યાપ્ત બની ચુકયા હતે. ભગવાન મહાવીરે જે સંદેશ આપે તે સંદેશાને અનુસાર મેક્ષમાગ આજે પણ એ જ રીતે એ જ અવિરત ગતિએ, ચાલી રહેલ છે. એમનાં સંદેશા તરફ જરા દષ્ટિપાત કરીએ. અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય, | અપરિગ્રહ આદિ મૂળભૂત તત્વે દરેક ધર્મના મહત્વના સિદ્ધાંત સમા બની રહ્યાં છે. ભગવાન મહાવીર નિર્વાણ કલ્યાણકને ૨૫૦૦ વર્ષ પૂરા થવાને સમય આવી રહ્યો હતે. આ કલ્યાણકને લક્ષ્યમાં રાખી, મધ્યબિન્દુ તરીકે રાખી, અનેક મહાન સંતેએ, અગ્રગણ્ય વ્યક્તિઓએ આ નિર્વાણના માહા ભ્યને વધુImportant આપવા માટે પ.પૂજ્ય, ગુણસમુદ્ર આ. શ્રી વિજયામૃતસૂરિજી માની અને આ. પ્રવરશ્રી ધર્મધુરંધરસૂરિજી મહારાજની પુણ્ય પ્રેરણા અનુસાર કેશરિયાજી નગરની સ્થાપના થઈ. ભગ્નહદય પામર એ વા આ ૫ ણ કલ્યાણને પુણ્ય-પ્રકાશ પ્રગટાવનાર એ વીરના અગણિત ઉપ કા રે અને એ મ ની અસીમ કરૂણાનું ત્રણ ચુકવવા માટે આપણે શકિતશાળી નથી. પણ તે ઉપકાર ન ભૂલાય તે માટે પ્રભુ મહાવીરના ૨૫૦૦ વર્ષની ચરમસીમાએ પહોંચતાં તયાર થયેલ કેશરિયાનગર સાચે જ દીઘદૃષ્ટિએ ભવિષ્યમાં પણ પ્રેરણારૂપ બની રહેશે. ૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાશુકમાં દરેક વ્યકિત પિતાને યથાશકિત કાળે આપી શકે તે માટે અનેક માગે મહાન સાધુભગવંતેએ બતાવ્યા છે. નાના ભૂલકાઓની સાધનાથી માંડી મહાન પુરુષોની આશધના સુધી તેમજ જ્ઞાન, ધ્યાન, તપ, સંયમની સાધના, વિરતિન અનેક પ્રકારે, મોક્ષની કેડીએ કુમકુમ પગલાં માંડનાર આત્મા ની કસોટી આદિ કાર્યક્રમને યિાઓથી ભરપૂર ઘડી કાઢવા. તેને અમલ પણ પ્રત્યેક માનવે ભગવાન મહાવીરને કરુણાસ્ત્રોત સૂકાઈ ન જાય તે માટે જીવનમાં છેડે અંશે અપનાવી જીવન સાર્થક બનાવવા લાગ્યા. ફરજ એ ધમ રૂપ જ છે. જૈન શાસનમાં તીર્થોમાં સીમાચિહ્ન સ્વરૂપ, ૫ ૨મ તા૨ણુતારણ જહાજ જિનેશ્વર ભગવાનના ચ ૨ ણ સ્પર્શથી પવિત્ર થવાનું પરમસ્થાન એટલે પાલિતાણું. પાલિતાણનું મહત્વ ત્યાં આવેલા જિનાલને અધીન છે, એમ નહિ પણ દરેક જિનચૈત્યે પા છ ળ ને રહસ્ય ભરેલે ઈતિહાસ છે. પ્રત્યેક દહેરાસરમાં રહેલી બેન માં અને એ પ્રતિમા ... Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * સમાચારોનું સંકલન અને સંપાદન * કાર્ય પૂરું થયા બાદ પ્રાપ્ત સમાચાર ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦ સ્લાઈડ, વિવિધ બોડે, શુભ- ક સમેતશિખરમાં સમવસરણ મા નિવણ મહોત્સવને કાર્યરત કામના કાર્ડ ઈત્યાદિ રૂ. એક મંદિર અને હસ્તિનાપુર ક્ષેત્રમાં બનાવવા ભારતભરના દિગમ્બર લાખના ખર્ચે તૈયાર કરાવી, મહાવીર વનસ્થળીનું નિર્માણ સમાજે સંગઠિત થઈ “એલ ભારતભરમાં ૧ હું ચવા માં કરવાને નિર્ણય લીધે. ઈન્ડિયા દિગમ્બર ભગવાન મહા- આખ્યા. * મહાવીર ક્ષેત્રમાં આંખની વીર ૨૫૦૦મી નિર્વાણ મહોત્સવ ક રાજગૃહીમાં ૧૪ થી ૧૫ હોસ્પિટલનું નિર્માણ થશે. ' સોસાયટીની દિલ્લીમાં સ્થાપના લાખના ખર્ચે ભગવાનના આ રીતે સંસ્થાએ નિવણકરી. રચનાત્મક અને પ્રચારાત્મક સ્મારકનું ભવ્ય નિર્માણ કાર્ય ત્સવની ઉજવણી યાદગાર અને કાર્યને વિશાળરૂપ આપવા દેશના ચાલી રહ્યું છે. શાનદાર રીતે ઉજવી. દરેક રાજ્ય અને જિલ્લાને આવરી લઈ ૪૫ પ્રાદેશિક સમિ એલ ઇન્ડિયા દિગખર કૃતિઓ દુનિયાભરમાં જબ્બર આકતિઓ અને તેના અન્તગત ૨૬૦ ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મી પંણ બની છે એ સંસ્થા તરફથી સમિતિઓની રચના કરી. આ સંસ્થા દ્વારા નિર્વાણ મહોત્સવ સંસાયટી નિવણોત્સવ વર્ષમાં “વૈશાલી D‘બુલેટિન નામે હિન્દી માસિક કે અભિષેક ” નામે કઠપુતલી પ્રદર્શનને કાર્યક્રમ દેશના અનેક શરૂ કરવામાં આવ્યું. • એક ઝલક .. D ધર્મચક્રનું પ્રવતન દિલ્લી નગરો-ગામમાં રજુ થયે હતો. અને ઈન્દૌરથી આરંભી અનેક આ કાર્યક્રમમાં માતા ત્રિશલાને રાજ્યમાં કરવામાં આવ્યું. આવતા ચૌદ સ્વપ્ન, ઈન્દ્રનું ‘વશાલી કા અભિ પ ક સિંહાસન ડેલવું, ભગવાન મહા| જૈન સ્તવન-ભજનની ૨૬ નામે કઠપુતલીને એક વીરની સાધનાનું પ્રથમ વર્ષ ઉપરાંત રેકર્ડ તૈયાર કરવામાં અને, આકર્ષક કાર્યક્રમ આવી. વગેરે દશ્ય રજુ કરવામાં આવ્યા O વિદેશમાં ધર્મપ્રચાર માટે હતા. એક શ્રા વકને મોકલવામાં અખિ લ ભારતીયસ્તરની આન્યા. જાણીતી સંસ્થા “ભારતીય લેક- આ આયોજનમાં ભગવાન દેશના જુદા જુદા સ્થળોએ કલા મંડલ-દિલી” કે જેને મહાવીરનું રંગમંચ પર વ્યક્તિત્વ લગભગ ૧૦૦ કીર્તિસ્તંભ “મુગલ દરબાર” નામે કઠપુતલી નહીં દર્શાવતા, જ્યાં જરૂર લાગી નિર્માણ કરવામાં આવ્યા. નાટિકા પ્રદર્શિત કરવામાં વિશ્વને ત્યાં તેમની ઉપસ્થિતિને બદલે જનવજ, જૈન પ્રતીકના પ્રથમ પુરસ્કાર મળે છે તેમજ પ્રકાશપૂજને ઉપયોગ કરવામાં બિલા, કેલેન્ડર, સિને મા જેની રામાયણ, પંચતંત્ર આદિ આવ્યું હતું. રાક સી. ર Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A ભારત સંસ્કૃતિ દર્શન. ભગવાન મહાવીર BHAGAWAN MAHAVIRA 2500 TH NIRVANA ANNIVERSARY Jain Educationa International शिवमस्तु सर्वजगतः परहितनिरता भवन्तु भूतगणा: दोषाः प्रयान्तु नाशं सर्वत्र सुखी भवन्तु डोका 3x NON VIOLENCE માધાન : THEORY OF RELAT by #ONAC0/IT/D% x LAW OF KARMAN ૯૯૯૦ શુદ્ધ ચાંદીની તેમજ પંચધાતુ આધારિત વિશિષ્ટ ધાતુ સંમિશ્રણની સ્મૃતિ મુદ્રા પ્લાસ્ટીકની આકર્ષક સઁપુટિકામાં ૫૦ ગ્રામ વજનમાં મળી શકશે. સાથે અમારી શુભેચ્છાઓ સાથે રજુ કરીએ છીએ – વિશ્વમાતા ત્રિસલા દેવીના ચૌદ દિવ્યસ્વપ્નો સાથેનો પ્રભુ મહાવીરનો મૂળ પ્રાકૃત ખોધ; હિન્દી, ગુજરાતી તેમજ અંગ્રેજી ભાષાન્તર સહિત વિશિષ્ટ પુસ્તિકા જારા સ્મૃતિ મુદ્રા વિશિષ્ઠ પુસ્તિકા સહિત સર્વને અનુકુળ યોગ્ય કિંમતે મળી શકશે. મુખ્ય કાર્યાલય નૅશનલ રીફાઈનરી પ્રાયમ્હેટ લિમિટેડ. ૮૭, તારદેવ રોડ, મુંબઈ નં. ૪૦૦ ૦૩૪, ફોન ૩૭૨૨૬૩૦ ૩૭૨૭૮૮ Grams: ARGOR શાખા-૨૮, ૧લી અગ્યારી લેન, મુંબઈ ૪૦૦ ૦૦૨ ક્રોન ઃ ૩૨૨૧૪૪, આ ઉપરાંત અમારે ત્યાંથી શુદ્ધ ચાંદીમાં ગાળ સ્મૃતિ મુદ્રા : વજન ૫૦ ગ્રામ નવકાર મંત્ર : વજન ૫-૧૦-૨૫૫૦ મામ ભગવાન શ્રી શખેશ્વર પાસ નાથજી : વજન ૧૫ થાય ભગવાન મહાવીર : વજન ૧૫ અને ૫૦ ગામ વિશ્વેતા : મણીલાલ ચીમનલાલ એન્ડ કુાં. ૧૮૮, શ્રોફ્ બજાર, મુંબઇ-૨. For Personal and Private Use Only *** dun નિજ્જરમૂઢયાએ તવમહિલ્કેજ્જા - માત્ર ફ નિરા માટે જ તપસ્યા કરવી જોઇએ આ લાક, પરલાય કે યશ કીતિ માટે નહિ. pig Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કચ્છ (ગુજરાત) આચાર્યશ્રી ગુણસાગરસૂરિજી મહારાજની પરમાત્મા શ્રી મહાવીરદેવ- - ની ૨૫મી નિવારણ શતાબ્દી પ્રેરણાથી કરછમાં ઉપાસનામય ઉજવણી નિમિતે અચલગચ્છાધિપતિ પૂજ્ય - આચાર્યશ્રી ગુણસાગરસૂરીશ્વરજી ૨. મારાથી સંઘવી ૬ સુથરી અને તેરામાં પૂજ્યમહારાજની પ્રેરણાથી થયેલા હેમરાજ દેરાજભાઈએ પંચતીથી શ્રીના આજ્ઞાતિની સા વીશ્રી શાસનપ્રભાવક કાની નેંધ તથા ને છરી પાળ સંઘ કા. આદિની નિશ્રામાં અઠ્ઠાઈ મહાપૂજ્યશ્રીએ રચેલ કૃતિઓનીધ: તેમાં ભદ્રેશ્વર, જખૌ વગેરે તીર્થોમાં ત્સવ ઉજવાયે. ૨૫મી શતાબ્દી નિમિતે વરઘેડા, ૭. ભૂજપુર, બીદડા, મોટા • જિનમંદિશદિ નિર્માણ સભા, પચીસસે સાથિયા, ખમા- આસબીઆ, નાના આસબીઆ, ૧. કચ્છ– દેઢીઆમાં શ્રી સમણું આદિ કાર્યક્રમનું આયે- ફરાદી, પુનડી, રામાણીઆ, કાંડાઆદીશ્વરપ્રભુના જિનાલય સાથે જન થયેલ. કરા, મેરાઉ, નાંગલપુર, જખૌ, વિશાળ રંગમંડપ, શ્રી શત્રુંજય, ૩. કેટડા ગામમાં પૂજ્ય નલિયા, કારા, મોટા લાયજા, સમેતશિખરજી આદિ તીર્થોના આચાર્યશ્રીએ ઉપદેશ આપેલ બાડા, દેઢીઆ, સાભરાઈ, ડુમરા, આરસના પટ્ટો, સંઘભક્તિ માટે કે ૨૫મી શતાબ્દી નિમિતે ૨૫ મોથારા, નારાણપુરા, દેવપુર, વિશાળ મંડપ અને ઉપાશ્રયનું વરસીતપ થવા જોઈએ. આ ગઢશીશા, શેરડી, ડેણ, નાના નિર્માણ થયું છે. ઉપદેશની અસરથી ૨૫ વરસી- રતડીયા, સસરા, નરેડી વગેરે ૨. ચુનડી ગામમાં ભવ્ય તપના તપસ્વી થયા. કચ્છભરના ગામમાં તથા ભૂજ, પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ પૂર્વક નૂતન પૂજ્યશ્રીના શિષ્ય તપસ્વી માંડવી આદિ શહેરમાં પૂજ્યશ્રીજિનાલયનું નિર્માણ, અને ઉપ- મુનિ શ્રી ગુણોદયસાગરજીએ સળંગ એ પિતાની આજ્ઞાવતી સાધુશ્રયનું નિમણ. સાતમા વરસીતપનું પારણું એમની સાધ્વી સમુદાયે એકલી જન્મ૩. કાંડાકરામાં પ્રતિષ્ઠા જન્મભૂમિ ગામ કેટલામાં કર્યું. કલ્યાણક, કેવળજ્ઞાન કયાણુક મહા-મહોત્સવપૂર્વક નૂતન જિના- ઉદ્યાપન સહ મહેત્સવ ઉજવાયે. નિર્વાણ કલ્યાણક આદિની ઉજલય નિર્માણ તથા ઉપાશ્રય છે- ૪. બીદડા નારાણપુર અને વણું કરાવી. દ્વાર સહ બૂડતીકરણ. ગોધરામાં ઉજમણું, મહાપૂજને મુંબઈમાં વિચરતા આજ્ઞા ૪. વાંઢ જિનાલયને છ- સહ આઠ દિવસના મહત્સ વતિની સાધ્વીજીઓની પ્રેરણાથી દ્ધાર કરાવી મહત્સવપૂર્વક પુનઃ પૂજ્ય આચાર્યશ્રીની નિશ્રામાં પલાગલી, લાલવાડી, માટુંગા, પ્રતિષ્ઠા કરાવી. ઉજવાયા. મુલુંડ, ઘાટકેપર, ગેરેગાંવ - પ. ભૂ જ ૫૨ માં વિશાળ પ. રાયણમાં પૂજ્યશ્રીના મુલુંડ, વાંદરા વગેરે સ્થળોએ જિનાલય. શિ મુનિશ્રી કીતિસાગરજી મહાપૂજન સહિત અઠ્ઠાઈ મહે૬. દેવપુરમાં નૂતન ઉપાશ્રય. આદિની નિશ્રામાં મહાપૂજને સહ ત્સવ થયા. વિવિધ શાસન પ્રભાવના: અઠાઈ મહોત્સવ ઉજવાય. મુનિ રાજસ્થાનમાં બાડમેર, ભીન ૧. કચ્છ-દેઢીઆથી શ્રી ભદ્ર. શ્રી કલાપ્રભાસાગરજી દ્વારા સંપા- માલ તથા મરસીમ ગામે આજ્ઞાશ્વરજી તીથને છરી પાળતે દિત પરમાત્મા શ્રી મહાવીરદેવ વતિની સાધ્વીશ્રી પ્રિયવંદાશ્રીજી. સંઘ, પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં સંઘવી નિર્વાણ સમૃતિ ગ્રન્થનું ઉદ્દઘાટન ની પ્રેરણાથી વિવિધ મહત્સવ રાયશી ભાણજી તરફથી નીકળે. થયું. થયા. ક Yad KIER સિમો 15 તા.તા વાહ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩ જ્ઞાનપંચમીતપનું ચોળીયું. એકવીસ દીક્ષા : ૫ વર્ધમાનતપનાં ચાર સ્તવને, ' નિ. : લાખો રૂા.ના ખર્ચે આરાધના સત્ર : હા, ચૈત્યવંદન તથા સ્તુતિ : માનવકલ્યાણ કેન્દ્ર ૬ વરજિન સ્તવન યાને લઘુ ૮. શ્રી અખિલ ભારત પુણ્યપ્રકાશ સ્તવન ૩૧ કંડિકા. ભાભર [જિ. ઝાંબુઆ] : (વિધિપક્ષ) અચલગચ્છ વેતાંબર ૭ જિન નવાંગ પૂજના દેહા. પર્વતમાળાઓની વચ્ચે આવેલા જૈન સંઘ દ્વારા દુષ્કાળ રાહત અર્થે ૮ જિન અષ્ટપ્રકારી પૂજનાં દંહી, અને આદિવાસીઓથી વસેલા આ સાધમિક બધુઓમાં પાંચેક લાખ ૯ જિન અભિષેક ગીત. નાના એવા ગામમાં લાખ રૂપિકા વિતરીત થયા. કચ્છના અનેક ૧૦/જન આરતા-જિનમંગલદાવા. યાના ખર્ચે “મહાવીર માનવગામમાં ત્યાંના આગેવાનોએ ૧૧ સંસ્કૃતમાં મહાવીરાટક. કલ્યાણ કેન્દ્ર અસ્તિત્વમાં આવ્યું પણ એકેક કે બબ્બે લાખ રૂ. ૧૨ સાથી કરતી વખતના છે છે. આ કેન્દ્રનો મુખ્ય ઉદ્દેશ એકત્રીત કરી દુષ્કાળ રાહતના કાર્યો બોલવાના દુહા. આદિવાસીઓને સુસંસ્કારી બનાકર્યા. માન અને પશુઓ માટે ભદ્રેશ્વરજી તીથ : પૂજ્ય વવા અને દારૂ, માંસ વગેરેથી રાહતના સારા એવા કાર્યો થયા. આચાર્યશ્રીના આજ્ઞાતિની મુક્ત બનાવવાનો છે. આ ઉપરાંત ૯. કચ્છના જુદા જુદા સાધ્વીશ્રી નરેન્દ્રશ્રીજી તથા સંસ્થા દ્વારા દવાખાનું, વૃદ્ધાશ્રમ, ગામોમાં આ નિવણ વર્ષના સાધ્વીઝા વિધુત્રભાશ્રીની ઉદ્યોગગડ, ગૌશાળા, મા શના અવસરે ૨૧ મુમુક્ષુ ભાઈબહેને એ સાનિધ્યમાં દશ દિવસના “આરા- ર હેલ, પુસ્તકાલય વગેરે બની ભાગવતી પ્રત્રજ્યા અંગીકાર ધના સત્ર” જાયે. રહ્યા છે.. | વિજાપુર [રાતા મહાવીરજી] હ, પૂજ્ય આચાર્યશ્રાએ ભગવાન મહાવીર જન્મકલ્યાણક- એનએન ભવાનીલાલજી જૈન શ્રી ભવાનીલાલજી જેને શિષ્ય પરિવાર સહ આ વર્ષ દર- ની ઉજવણી અને આરાધના મ્યાન અનેક જ્ઞાનભંડારેને વ્યવઆચાર્ય શ્રી વિજયપ્રેમસરીશ્વરજી ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટ” રથાપી શરૂ સ્થિત કરવાના કરેલ નિર્ણય મુજબ ' મના સમુદાયના વિદ્વદવય કરેલ આ તમામ પ્રવૃત્તિઓ, ભુજપુર, માંડવી, સુથરી, સાયરા, પંન્યાસશ્રી ભદ્રંકરવિજયજી તેમના તન-મન-ધનના ગે સારે કિંમણુ, કુમરા, હાલાપુર, સાંધવ, ગણીવર્યાદિ તથા કચ્છ-વાગડવાળા એ વિકાસ સાધી રહી છે. રાયધણજા, અંજાર, રાયણ આદિ સમુદાયના આચાર્યશ્રી વિજય- મન્દસૌર વિશાળ રથયાત્રા સ્થળનાં જ્ઞાનભંડારને વ્ય કલાપૂર્ણસૂરિજી મ. આદિની નીકળી, જેમાં દરેક જિનાલયના વસ્થિત કરેલ. નિશ્રામાં સાનંદ થઈ. આ પ્રસંગે રથે પ્રથમવાર સાથે નીકળ્યા. પૂજ્ય આચાર્ય શ્રીનું સાહિત્ય સર્જન વિજાપુર ગામથી રથયાત્રાનો અહીં સવા મહિના સુધી ચાલેલા ૧ કલ્પસૂત્રનું નૂતન ભાષાંતર. વિશાળ વડે ચઢી હથ્થુડી સમાપન નિમિત્તના વિવિધ કાર્ય ૨ પર્યુષણાષ્ટાદ્ધિક વ્યાખ્યાનનું રાતા મહાવીરજી તીર્થે ઉતરેલ. કમ અન્તર્ગત “મહાવીર ત - ભાષાંતર. તીથ-પેઢી તરફથી સંઘભક્તિ નું નિરંતર ભ્રમણ જૈન મંદિરમાં ૩ વાસ સ્થાનક ચઢાળીયા, થયેલ. વ્યાખ્યાન, પૂજા, ભાવના કરવામાં આવ્યું. નગરના જુદા દહાઓ, ચૈત્યવંદન તથા માં ભાવિકેએ મેટી સંખ્યામાં જુદા ૧૩ સ્થળોએ શિલાલેખે સ્તુતિઓ. ભાગ લીધે હતે. લગાડવામાં આવ્યા. કરી. 80માતાMિISS - - Jain Editicationa Internation - - - - - For Personal and Private Use Only Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫. પૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજયઅમૃતસૂરિજી મહારાજ અને ૫. પૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજયધર્મ ધુરધરસૂરિજી મહારાજની પ્રેરણા અનુસાર શ્રી કેશરિયાજીનગરની થયેલ સ્થાપના અદ્ભૂત ર હ સ્ય, આશ્ચય અને સૌન્દ્રય ના જ્યાં ત્રિવેણી સંગમ સધાયા છે. જીએમાં રહેલ અદ્ભૂત તેજ અને એજસને આભારી છે. આવુ જ એક ઐતિહાસિક રસથી પૂર્ણ શ્રી કેસરિયાજીનગર છે. અહા! શુ' અદ્ભૂત રહસ્ય, આશ્ચય અને સૌદય ને જ્યાં ત્રિવેણી સ‘ગમ સાથે છે એવુ` કેસરિયાનગર આ ભવ્ય જિનાલય નિર્માણ યાજના કરવાની ઇચ્છા કોઇ મહાપુરુષ ના દિલ અને દિમાગમાં ઊભી થયેલી અને સંપૂર્ણ સાકારપણાને પણ પામી શકી. કેશરિયાજી-વીરપર પરા જિનાલય ભવ્ય અને આકષર્ણાંક છે એટલુ જ નહિ પણ દેવાધિદેવ પરમ તારક, પ્રથમ તીથ પતિ, યુગાદિદેવ આ જિનાલયના મૂળનાયક છે. એમની કરુણા નિતરતી દૃષ્ટિ મળતા હૈયાને ઠારે છે. મુખડાના શ્યામ રંગ નિહાળતાં નયનની કીકી ધરાતી નથી. ભકતહૃદયને તેનું પ્રતિષિંખ સતત ઝીલ્યા જ કરવાનું મન થાય છે. કેસરિયાજી વીરપર પરા મહાપ્રાસાદ નીચેથી ૧૦૮ ફૂટ ઊંચા, ૧૦૦ ફૂટ લાંઞા, Jain Educationa International ૬૫ ફૂટ પહેાળા, પાંચ શિખી ને એ સામરણાથી શેભતે મહાપ્રાસાદ ભવ્ય છે. નીચે ભૂમિગૃહમાં શિરપુર [આકાલા]માં મહારાષ્ટ્ર અંત રિક્ષ પાર્શ્વનાથજી છે તેવા એક જ આરસમાં કાતરાયેલા, ભૂમિથી અદ્ધર એક જ ફૅસી ઉપર સ્થાપન થયેલાં બિખની મહત્તા કાંઈ જેવી તેવી નથી. ઉપર મેઘનાદ મંડપ છે. તેમાં પ્રગટ પ્રભાવી ચૈતન્યની જીવતમૂતિ' શાશ'ખેશ્વર પાર્શ્વનાથ પ્રભુ બિરાજમાન છે. સૌથી ઉપર પ્રભુ વીરની પરંપરામાં આવેલા ગણધરો, ૧૪ પૂત્રીઆ, ૧૦ પૂર્વધરાના બિંબની સ્થા પના, તેમજ આ હુંડા અવસપિણીકાળમાં પ્રથમ તીથ’પતિએ બ્રાહ્મી તેમજ સુદરીને આપેલ લિપિ અને ૬૪ કળા, ભરતઆહુમલીની મૂર્તિએ આ બધું જોતાં શાસનને સુવર્ણ યુગ આપણી નજર સમક્ષ ખડા થઈ જાય છે. જિનાલયની આજુબાજુ ધક્રિયા કરવાનું મંગલ સ્થાન, ધ મ શા ળા, સાજનશાળા, આય'ખિલભવન, For Personal and Private Use Only પાઠશાળા, પુસ્તકાલય દરેક શાસન ઉન્નતિના પ્રકારો ગાઢ વાયેલા છે. થાડા સમયમાં જ તૈયાર થયાં છે અને થઈ રહ્યાં છે. આ કેસરિયાજીનગર વિ જ્યમાં જૈનધમ માં ઉપસ્થિત થતાં અનેક શંકા-આશકાની સામે પડકારરૂપ બની રહેશે આ નગર ભવિષ્યમાં પથદશ ક ખની રહેશે. આ નગરની મહત્તા તેના બાહ્ય દેખાવને લીધે નથી. જો કે રગમ પ વિશાળ છે. શેભામાં અભિવૃદ્ધિ કરે છે. તદુપરાંત વર્તમાન જૈન શાસનની જરૂરિયાતને લક્ષમાં લઈને ભાવિન વિચાર પણ તેમાં આવિષ્કૃત કરવામાં આવેલ છે. આથી જ દરેક તીર્થાંમાં જેમ પાલિતાણા શ્રેષ્ઠ છે તેમ પાલિતાણાના ભવ્ય ઐતિહાસિક જિનાલયેમાં સીમા ચિન્હરૂપ આ શ્રી કેશરિયાજી વીરપર પરામહાપ્રાસાદ છે. ભગવાન મહાવીર પરમાત્માના ૨૫૦૦મા વષઁના નિર્વાણુ કલ્યાણકના અનુસંધાન નિમિત્ત આ અજોડ અને બેનમૂન, જિનાલય પથ ઉપરથી પસાર થતાં અનેક ભવ્યાત્માના જીવન કલ્યાણની પર’પરા વહેવડાવતુ અચેતન છતાં ચેતનરૂપ બની માગ દશ ક તરીકે ખડું થએલુ છે. - Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હે ધીર! આશા અને સ્વને છેડી દે. તે એનું શલ્ય સ્વીકારીને જ તુ રખડયા કરે છે. સુખનું સાધન માનેલી વસ્તુઓ જ તારા દુઃખનું કારણ થઈ પડે છે. , દિનેશભાઈ ૦ ડીઓનેસ ટ્રેડર્સ ૩૫/૩૯, ડે. દેશમુખલેન ૦ - વો. પી. રોડ મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૪ ૦ ફોન : ૩પ ૭૮૩૩૦ શ્રી મહાવીરમ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ લેષને F પાપથી આત્માને પાછા વાળ કા ૬ વિજય જે. શાહ P. D.P. E. હું ગેરેજ ટુલ્સ એન્ડ બેરીંગ કેરપોરેશન ઓફિસ : ૧૪, કેલસા કોસલેન, શિરિન મેન્શન, રૂમ નં. ૨૩, પાયધુની, મુંબ૩-૩. દેન . ૩૨ ૧૧૭૧ : કર ૭૬ ૦૧ ઘર : ઈશ્વરભવન, ત્રીજે માળે, કવારી રોડ, મલાડ ઈસ્ટ) મુંબઈ - ૪ ૦ ૦ ૦ ૬૪ રાગને મારી હટાવો ચતુર તે છે કે જે કદી પ્રમાદ નથી કરતો કુમાર ટુરીસ્ટ ટુર ઓર્ગેનાઈઝર અને કેન્દ્રાકટર In ૨૯૦, ૧લે માળે, | ફીઅર રોડ, મુંબઈ-૧. કાંતિલાલ સુખલાલ શાહ ક્રિસ્ટલ એપ્ટીકલ કાં. ૩૬૧, કાબાદેવી રોડ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨. ૩૧ ૬૫ ૭૯ 1 ફેન ૩૧ ૩૬૫ ૬ ૨૬ ૭૩ ૦૧ : ૨૬ ૬૫ ૭૪. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જગદલપુર જિલ્લા સ્તર પૂ. શ્રી ઉદયસાગરજી મ.ની પ્રેરણાથી નિવણ સમિતિની રચના કરી - તેના ઉપક્રમે અનેકવિધ કાર્યો માનવસેવાના થયેલા અનેક કાર્યો જવામાં આવેલ. પૂ. પં.પ્ર. . આ ર્યપુત્ર શ્રી ઉદયસાગરજી ણમાં જાહેર સભા પૂજ્યશ્રીની ત્સવની અનુમોદનીય ઉજવણી મમ્હારાજની નિશ્રામાં સમિતિ નિશ્રામાં વેજાઈ હતી. અતિથિ. થઈ હતી. આ અગાઉ કુસુમસા તરફથી તા. ૧૧-૧૭૫નાં સ્થાન ચ વિશેષ તરીકે કલેકટર શ્રી ફઝલ અને દલીરાજહરા નગરે પણું રાજમહેલના પ્રાંગણમાં, મધ્ય પધારેલા. સભામાં ૧૫ હજાર પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં શિખરબંધી પ્રદેશ વિધાનસભાના મંત્રી શ્રી મેં આ લોકોની હાજરી થઈ હતી. સભા જિનાલયની ખનન વિધિ તથા સુરતી કીસ્ટયાના અતિથિવિશેષ બાદ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમ જાયેલ. આધારશિલા જુદા જુદા જિનાપદે, જાહેરસભા મળી હતી. બીજી આ નિર્વાણુ વર્ષ દરમ્યાન લયની થઈ હતી. કુસુમકસા એક જાહેરસભા પૂજ્યશ્રીની આ શહેરમાં આરસના શિખરવાળા નિવાસી શેઠ મને રમલજી સીંધી નિશ્રામાં તથા શ્રી પૂજ્ય જિન- બે મજલાના જિનાલયની પ્રતિષ્ઠા, તરફથી પ્રતિદિન સાત ગરીબોને ચંદ્રસૂરિ, યતિશ્રી ચેતનલાલજીના પ્રતિષ્ઠા દરમ્યાન સ્થાનિક મંડળે લગાતાર ચાર મહિના ભજન અતિથિવિશેષપદે મળી હતી. તેમ જ બહારગામથી આવેલા અપાયું હતું. શ્રી સીંધીજી તરકાંકેર–કેશકાલ આદિ નગરમાં ૧૦ સંગીત મંડળ દ્વારા પ્રતિદિન ફથી સ્કુલના વિદ્યાર્થીઓને વસ્ત્રદાન, ધર્મપ્રચારાર્થે નીકળેલા ઉપરોક્ત સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમનું આયોજન, પણ અપાયું હતું. યતિવગ સાથે શ્રી કાલુરામજી પંચપ્રતિક્રમણ તથા જૈન તત્ત્વ- ચાતુર્માસ બાદ પૂજ્ય શ્રી બાફના, શ્રી મેઘરાજજી બેંગાની, [, જ્ઞાનને અભ્યાસ કરતા લગભગ જયપુર (ઓરિસ્સા) પધારતાં, ત્યાં મિશ્રી લાલજી લેઢા આદિ આગે- ૬૦ વિદ્યાર્થી ભાઈ-બહેનોને પારિ- સૂર્ય મહેલના પ્રાંગણમાં જાહેરવાને પણ આ સભામાં ઉપસ્થિત તેષિક વિતરણ આદિ શાસન સભા મળી હતી. સભામાં કલેકટર રહ્યા હતા. પૂજાના પ્રભાવેત્પાદક પ્રભાવક કાર્યો થયા હતા. સાહેબ, મંત્રીગણ આદિ ૨૦ પ્રવચને થયા હતા. આ બંને શ્રીસંઘમાં 3પ ઉપર શ્રીસંઘમાં ૨૫૦ ઉપવાસ, હજાર વ્યક્તિઓની ઉપસ્થિતિ જાહેરસભામાં દશ-દશ હજારની ર૫૦૦ સામાયિક અને ર૫૦૦ થઈ હતી. પૂજ્યશ્રીનું પ્રવચન માનવમેદની ઉપસ્થિત થઈ હતી. વ્યક્તિઓએ જાપ કર્યા હતાં. આકાશવાણું જયપુર સટેશનેથી પ્રભાતફેરી, સરઘસ વગેરે કાર્ય ર૫૦ પ્રભાતફેરી નીકળી હતી. રીલે કરવામાં આવેલ. ક્રમ પણ જવામાં આવ્યા પાંચ હજાર ગરીબને ભેજન, માણસા : ઉદાસી મુનિશ્રી ૨૫૦ ગરીબોને વસ્ત્ર અને ૨૫૦ ચંપકસાગરજી મ.ની નિશ્રામાં જન્મકલ્યાણક દિવસે સારા ગરીબોને ધાબળા આપવામાં નિર્વાણ કલ્યાણક નિમિત્તે તપશહેરને જૈન ધ્વજા, તેરણ અને આવ્યા હતા. ર૫ વ્યક્તિઓએ જપ આદિની આરાધના સારી મહાવીર વાણીના દ્વારેથી શણ સાત વ્યસનને ત્યાગ કર્યો હતે. એવી થયેલ. ગારવામાં આવેલ. સવારે પ્રભાત એક સ્મારિકાનું પ્રકાશન પણ નામલી : ૨૫૦૦ નિર્વાણ ફેરી, બપોરના ભવ્ય જલયાત્રા કરવામાં આવ્યું હતું. વર્ષના ઉપલક્ષમાં એક જૈન ધમવરઘોડે અને રાત્રે દિગમ્બર આમ, પૂજ્યશ્રીના ચોમાસા શાળા રૂા. ૨૨ હજારના ખર્ચે મંદિરની સામે કોલેજના પ્રાંગ- દરમ્યાન જગદલપુરમાં નિર્વાણ- બાંધવામાં આવી છે. હતા. ૨ ટS ૪૦૧ DAVE PAT મા&િતાધિકારીઓ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - નળ-ક- ભગવાન શ્રી મહાવીરે કહ્યું છે કે: મનુષ્યદેહ ક્ષણભંગુર છે.” પ્રભુના આ ઉપદેશને અનુભવ અમને બિપિનના અકાળ અવસાનથી થયું. કલ્પના પણ ન હતી કે તેનું જીવનપુષ્પ ખીલે તે પહેલાં જ કરમાઇ જશે. ખરેખર કર્મસત્તા બળવાન છે. બિપિન સી. મહેતાના પુણ્યસ્મરણાર્થે "JAYANT” Leading Name in Packaging Largest Manufacturers of :: * Corrugated Fibre Board Shipping Containers for Export, Heavy duty Printed Corrugated Cartons * And other Industrial Packaging Requisites. @ FOR RIGHT SELECTION OF PACKAGING O CONTACT JAYANT PAPER BOX PVT. LTD. o 205, Kakad Chambers, 132, Dr. Annie Besant Road, Worli, BOMBAY-400.018. | Phones : 37 58 70 = 37 64 57 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બિહાર સમિતિ દ્વારા થયેલા અનેક કાર્યો બિહાર રાજ્યમાં સરકારી સ્તરે, દરેક રાજ્ય કરતાં સવ પ્રથમ, ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦ મી નિર્વાણ મહાત્સવ સમિતિની રચના થઈ. તેની પહેલી અને બીજી એડ઼ક પાવાપુરીમાં મળી. બીજી બેઠકમાં ગામમ`દિરમાં વિશાળ સભામંડપ અને જલમદિર ફરતી ફૂલવાડી બનાવવાના નિણા લેવાયા. ત્યારપછી ત્રણ મેઢકા રાજભવન-પટનામાં અને એક બેઠક પાવાપુરીમાં પુનઃ મળી. ત્યારબાદ અન્ય અનેક બેઠકે પણ જાઈ. આ દરમ્યાન નિર્વાણુ મહાત્સવના જે જે કાર્યાં થયા તેનું સ’ક્ષિપ્ત વિવરણ નીચે મુજબ છે: * પાવાપુરી સ્ટેશનના વિકાસ થયા. પ્લેટફામ ઊંચું ખનાવવામાં આવ્યું. સ્પેશ્યલ ટ્રેનાને ઊભી રાખવાની તથા બુકીગ એક્સિ માટેની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી. કલકત્તાથી પાવાપુરી સુધીના એકસ્ટ્રા કાચ ઘણા દિવસે સુધી જોડવામાં આવ્યા. . બિહાર સરકારના ટુરિસ્ટ વિભાગે પાવાપુરી, રાજગૃહી, વૈશાલી વગેરેના અનેક આ ષિત ચિત્રા છપાવી પ્રચાર કર્યાં. મુનિશ્રી રૂપચ’દજી મહારાજ લિખિત · મહાવીર Jain Educationa International જીવની ની પુસ્તિકાઓ છાપી અનેક સ્થળે વિતરત કરી. વૈશાલી મંદિરના નિર્માણ માટે રાજ્ય સરકારે રૂા. સવાલાખની રકમ આપી. નિર્વાાત્સવના ઉપલક્ષમાં માંસના વેચાણ અને શીકાર પર પ્રતીબંધ મુકાયા. જન્મકલ્યાણક દિવસે જાહેર રજા પળાઇ અને કતલખાના બંધ રહ્યા. : મધુબનમાં એક સાજનિક દવાખાનું ખુલ્યું. ત્રણ વર્ષ સુધી શિ કા ર મ ધી પ્રા નિબ * ગિરીડીહુમાં એક હામિયા પેથિક દવાખાનું શ્રી નવરતનમલજી સુરાનાએ ખેલ્યું. .. ‘ શ્રી જૈન વે, ભડાર તીથ પાવાપુરી ને આયકર મુકિત ૫મી નવેમ્બર ૧૯૭૫ના શ્રી ચંદ્રપ્રભુ દિગ ંબર જૈનમ રિઆપવામાં આવી. માં વિશાળ સભા અને ભવ્ય ::. દિગમ્બર જૈન સમાજ દ્વારા કવિ સંમેલનનું' આયેાજન થયું. અનેક દેરાસરાના જીર્ણોદ્ધાર, સાંજે શ્રી એમ. એમ. પટેલ માનસ્તંભાના નિર્માણ, સેમિ-પ્રશિક્ષણ મહાવિદ્યાલય (અમ નારના કાયક્રમાનું આયેાજન,દાવાદ)ના પ્રાચાય શ્રી સી. કે. પુસ્તિકાઓનું પ્રકાશન અને આક્રુવાલાની અધ્યક્ષતામાં જાહેરવિતરણ આદિ કર્યાં થયાં. ક્ષત્રિયકુંડ ગ્રામ (વૈશાલી)માં પાંચ લાખ શ.ના ખર્ચે સ્થાનકવાસી સંઘની સભા થઈ. વિદ્યાથી ઓ અને અધ્યાપક માટે એક હોસ્ટેલ નિર્માણુ અનુમેદનીય પ્રવૃત્તિ કરવાનુ. વિચારાયું....અને સોમ Ins B : બિહાર રાજ્ય સરકારે ત્રણ વ' માટે [તા. ૧૫ નવેમ્બર ૧૯૭૮ સુધી] શિકાબ"ધી જાહેર કરી. For Personal and Private Use Only અમદાવાદ [ગુજરાત] અત્રેની સમસ્ત સ્થાનકવાસી જૈન સમિતિએ સમાપન સમારોહ ગરીબે ને તેમ જ અનાથાને મીઠાઈ આપીને, તપસ્વીઓને પ્રભાવના કરીને, તેમજ દરેક સ્થાનકામાં જીવ છેડામણ માટે અને માનવરાહત માટે સારી એવી રકમ વાપરીને ઉજન્મ્યા. તા. ૯–૯–૭૫ના રોજ સૌરાષ્ટ્ર સ્થાનકવાસી જૈન સંઘની વાડીમાં, શહેરમાં બિરાજમાન પૂજ્ય સાધુ-સાધ્વીજીએ અને મહાસતીજીએને આમત્રીને તે સૌના જાહેર પ્રવચનેાનું આયા જન થયું. ૪૦૩ Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - * * * * * * * * * * * રાજસ્થાનનું શ્રી સંતોકબા દુર્લભજી મેમેરીયલ હોસપીટલ ગૌરવ પૂજ્ય રાષ્ટ્રસંત ઉપાધ્યાય શ્રી અમરમુનિજીની પ્રેરણાથી રાજગૃહમાં સ્થાપિત “વીરાયતન” નામની વિરાટ અને મહાવાકાંક્ષી સંસ્થાના પ્રમુખ શ્રી ખેલસંકર દુર્લભજીનું મૂળ વતન મેરબી [ ગુજરાત ] પરંતુ રાજસ્થાનને તેમણે પિતાનું વ્યાવસાયિક ક્ષેત્ર બનાવ્યું છે. ઝવેરાતને વેપાર કરતાં તેઓશ્રીએ અનેકવિધ સેવા કાર્યો કર્યા છે. પિતાની માતાપિતાની પુણ્ય સ્મૃતિમાં તેઓશ્રીએ સંતોકબા દુર્લભજી ટ્રસ્ટની ૧૯૫૭માં સ્થાપના કરી. જયપુરમાં આ ટ્રસ્ટે ૧૯૬૯માં મેટરનીટી-કમ-નર્સિંગહોમની સ્થાપના કરી. પ્રજાને ઉમળકા ભર્યો પ્રતિસાદ [રિસ્પોન્સ ] મળતાં પદ્મશ્રી ખેલશંકરભાઈએ ભવાનીસિંહ માગર, જયપુરમાં સંતકબાઈ દુલભજી મેમોરીયલ હોસ્પીટલ, કોપ્લેકસની સ્થાપના કરી. આધુનિક તબીબી સાધન સામગ્રીથી સુસજ્જ અને સાધન સંપન્ન આ હોસ્પીટલમાં ગરીબોને મફત સારવાર અપાય છે અને જનરલ વોર્ડમાં દાખલ થવાના દર પણ પ્રમાણમાં ઘણાં ઓછા છે. ટ્રસ્ટ દર વરસે, હોસ્પીટલને રૂ. ત્રણથી ચાર લાખનું દાન આપે છે. ધી સંતકબા દુલમજી મેમોરીયલ હોસ્પીટલ રાજસ્થાનનું ગૌરવ છે. કાર્યક્ષમ તબીબી સેવા અને સસ્તા દરને લીધે તે અતિ કપ્રિય બની છે. કોપ્લેકસમાં તેના તમામ કર્મચારીઓ માટેના રહેવાના અદ્યતન ફલેટ અને કવાટર છે. દરદીઓના સગાએ માટે ઉતરવા-રહેવા માટે તાજેતરમાં જ ત્રણ માળનું ગેસ્ટ હાઉસ બંધાયું છે. ટ્રસ્ટની ભાવના હોસ્પીટલમાં હજી વધુ ૩૦૦ બિછાના વધારવાની છે. જન્મ ગુજરાતી પણ સેવાક્ષેત્રથી રાજસ્થાની પદ્મશ્રી ખેલશંકરભાઈ પિતાના જ્ઞાન, અનુભવ અને ધનથી સમાજની સુંદર સેવા કરી રહ્યા છે. D શ્રી શંખેશ્વર મહાતીર્થમાં દાન કરવાની ઉત્તમ તક] મહાપ્રભાવિક પ્રાચીન શ્રી શંખેશ્વર મહાતીર્થમાં ધર્મશાળા અને ભોજનશાળાને વધુ વિસ્તૃત અને વધુ સગવડવાળી કરવાનું નિર્માણ કાર્ય ચાલી રહ્યું છે. શ્રીમતી અજવાળીબેન લલુભાઈ દેવચંદ, ભવનની બાજુમાં રૂા. ત્રણ લાખના ખર્ચે ભોજનશાળા માટેનું નવું ભવને તૈયાર થઈ રહ્યું છે. નવા ભવનમાં નવો વિશાળ આયંબિલ હેલ, સ્ટોર રૂમ, પાણીની ટાંકી તૈયાર થઈ ગયા છે. નવા હાલનું સ્ટોર રૂમનું તેમજ રૂમનું નામકરણ બાકી છે. જુની ધર્મશાળાને અદ્યતન-માધુનિક સગવડે સાથે નવા સ્વરૂપે ઊભી કરવા માટે રૂા. છ લાખને અંદાજ છે. ભોજનશાળામાં માત્ર સવા રૂપિયામાં એક ટંકનું શુદ્ધ ઘીવાળું ભેજન અપાય છે. ઉપરાંત તપસ્વીઓને પારણુ કરાવાય છે. ભેજનશાળાને વરસે રૂા. પણ લાખને તારે આવે છે. આ બે જરૂરી કામ માટે ઉદારતાથી દાન કરે. ; નિવેદછે : શ્રી પોપટલાલ છગનલાલ કાપડીઆ [ પ્રમુખ ] શ્રી મુક્તિલાલ વીરવાડિયા, શ્રી પોપટલાલ કેશવલાલ ઝવેરી (ઉપપ્રમુખો) શ્રી રતિલાલ મોહનલાલ : શ્રી દેવશીભાઈ ભુદરદાસ શ્રી નરસિંહભાઈ ચીમનલાલ શ્રી વીરચંદભાઈ એન. ગાંધી મંત્રીઓ * * * * * * * * * * * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - + + + KIRANSI + श्री महावीर विनती म ' . म नगरु तां वढवाण विशेषियइ, चलीय ए पीरु जिणेश्वर देखियह; अमीय ए फिर हेम कचालडइ, मिलिउ माणिक कांचन मुंद्रडइ. १ नगरन गुरु ए पुरु तइ करी, मन रहिउ विरु पाषिति तु फरी; मिरषतां तुझ रूप नितू नवू, किरुउ मूरष माणुसु हां कवउं? २ फडस जे पुण लेउ कपूरनी. किरणि चंद्र तणे किरी नीपनी; ईसीय मूरति देषिय निर्मली मन तणी हिव पूरिसु हउ रुली. ३ पग न पूजइ पूष्प तणी कली, जिन जिनेश नहालई तई वली; अमर पामर लेोक जई मिलिया, सवि सही भवसागर ते स्वलिय. ४ झगमगइ भुख पुनिमचंद्रमों, कमलकोमल तू नयनोपमा; विपुल बेउ कपाल निकासला हृदय देखीयु थाउ नवासला. ५ भुज बिन्हई पुर मोगल सिउ भिडी नखशिखा किर बेउल पांखडी; चरणचंगिम तू नितु जोई सिउ, अवर आसणु नस्थिअ जोई सिउ. ६ सकल विभ्रम टालीय वेगला, दई तिस्त कई तत्त्व तणी कला; जिम कषाय न आवड आसना, मनि वसई तुज्झ शासनवासना. ७ ॥ इति श्री जयशेखरसूरिकृता श्रीमहावीर वीनती ॥ [रचनाः वि. सं. १४१८] 蝙蝠盟 શ્રી સુરેશચંદ્ર કીર્તિલાલ 蝠听听听听 9 भुम Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तीर्यते अनेनेति तीर्थम् તારે તે તીથ. ભગુભાઈ સંચાલિત ૨ એપ્રિલ તથા મે માસમાં ૦ શિખરજી ૦ ૦ પાવાપુરી ૦ ૦ કા શ્મી ૨૦ પ્રવાસ યાજક ૨૬/૨૮, ધનજી સ્ટ્રીટ, સુ*બઈ-૪૦૦૦૦૩ O ફોન ઃ ૩૨૩૭&* O PRI ચિનુભાઈ છગનલાલ શાહ કવાલીટી કન્સ્ટ્રકશન કંપની (ખિડી'ગ ફોન્ટ્રાક્ટર) કે. સી. શાહ એન્ડ કંપની કવીક બિલ્ડસ ૭ વિક્રમ કેમિકલ ક ંપની Jain Educationa International ૧૩૦, એપેલા સ્ટ્રીટ, અપ્રીજય હાઉસ, ત્રીજે માળે, ફાટ, મુંબઈ-૧. ૩૨૨૮૩૭ ૩૨૯૨૮૭ • ફોન કાંતિલાલ ભોગીલાલની ક’પની : : આફ્રિક્સ : ઃ ગ્રામ : 'Pipetools' : ધર ઃ ૩૬૯૪૩૫ હેમાણી ઈમ્પોટીંગ એજન્સી ડીલસ અને સ્ટોકીસ્ટ તેમજ ડાઇરેક્ટ ઈન્સાસ — એલ, રેાલર, થ્રન્ટ અને ટેપહ મેરી’ઝ, પ્રીસીશન અને સ્પેશ્યલ એરી’ઝ તેમ જ ફાઈબર ફેઈજ, નીડલ બેરીંગ અને પાવર ટ્રાન્સમીશન યુનીટસના સ્પેશ્યાલીસ્ટ. ૧૦૧, નાગદેવી સ્ટ્રીટ, બીજે માળે, પો. આ ન. ૩૩૨૦, સુખઈ-૩. ★ માન્ય O ૨/૩૫૩, મીન્ટ સ્ટ્રીટ, મદ્રાસ-૧. ૦૩, ખાડીયાર પરા, રા જ કા ઢ–૩. O અ મ શ સા ૩ [ ગુ જ રા ત] ૦ ૨૯, કેન્ટીન મેન્ટ, સીલેાન્ગ-૧. હેડ એક્સિ : ૬૮, નાગદેવી ક્રોસ લેન, સુબઈ-૩. બ્રાન્ચ આફિસ : લક્ષ્મી ભુવન, ફૈઝ ખા શેડ, લક્ડપીઠા રોડ, વડોદરા-૧. : ફાન : ૩૨૪૨૪૨ ૩૨૭૧૮૧ ૩૩૮૧૦૬ શાહ જયંતીલાલ જીવરાજની કંપની એફિસ હ ૧૯૫, ભાતમજાર, મુંબઇ-૪૦૦૦૦૯ : ગ્રામ : 'HEM IMPORT' : ફોન : : એફિસ : ૨૫૨૫૯૭ ૨૫૮૦૯૬ ૨૫૦૬૬૦ For Personal and Private Use Only ઃ ઘર : ૪૦૫૦૩૫ ૪૮૨૩૮૦ મૈં પ્રમાદીને અધા પ્રકારે ભય છે અને અપ્રમાદીને કેઇ પ્રકારે ભય નથી. વિજય ટ્રાન્સપોર્ટ કુાં. ૯૯/૧૦૧, કેશવજી નાયક રાડ, સુબઈ-૪૦૦૦૦૯ : ફોન : ૩૩૫૯૩૧/૩૨ ૩૩૩૯૦૯ * ગ્રામ ઃ VIJAYTRANS' Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - મુલુન્ડમાં ચિરસ્મરણિય રથયાત્રા ૦ m કર્ણાટક p બીજાપુર ઃ ભગવાન મહામુલુન્ડ (મુંબઈ] : પૂ. મુનિ ધાન કરી તેમ જ માથા ઉપર વીર જન્મકલ્યાણક મહોત્સવ પ્રવરશ્રી કનકવિજયજી મ. મુનિ હેલ, કુંભ, શ્રીફળ-લેટે મૂકી, ચારે ફિરકાએ મળી સુંદર રીતે શ્રી પૂર્ણાનન્દવિજયજી મ. આદિ વિશાળ સંખ્યામાં જોડાયા હતા. ઉજવ્યા. સવારે ભવ્ય વરઘડે તથા સાધ્વીશ્રી પ્રિયંવદાશ્રી આદિ સૌથી આગળ નવજ, ચઢયે; અને રથમાં ભગવાન ઠા ૬ અને અચલગચ્છના સાધવી ને બત અને વિજધારી ઘોડેસ્વાર મહાવીરને ફેટે તથા પંચરંગી શ્રી અરૂણોદયાશ્રી ઠા. ૪ની હતાં. બગીમાં ભગવાન મહાવીરની ધ્વજે પાંચ ઘોડા ઉપર ફરફરતા નિશ્રામાં નિર્વાણ કલ્યાણકની ઉજ- ભવ્ય છબી પધરાવવામાં આવી હતા. જૈન-જૈનેતર સૌ તેમાં વણ રથયાત્રા, રંગેની પ્રદર્શન, હતી. એક જ યુનિફોર્મમાં પાઠ- સામેલ થયાં હતાં. ઘર-ઘર ઉપર નૃત્યનાટિકા અને વિવિધ તપ- શાળાની બાલિકાઓ, બાલમંદિરના પંચરંગી દવજ ફરતા હતા. જપની આરાધના, અનુષ્ઠાન તેમ ભૂલકાઓ તેમ જ આત્મવલ્લભ રાત્રિના જાહેરસભા મળેલ. તેમાં જ અડ્રાઈમહોત્સવપૂર્વક શાનદાર જૈન બેન્ડ સાદડીના યુવાને સેલાપુરથી પધારેલા પદ્મશ્રી રીતે ઉજવાઈ હતી. જોડાયા હતા. મુલુન્ડના મુખ્ય સુમતિબહેનનું મુખ્ય પ્રવચન તા. ૧–૧૨–૭૪ના સવારે મુખ્ય માર્ગો પસાર થઈ રથયાત્રા યોજાયું. ૯ વાગે ઝવેરરેડ દેરાસરથી ભવ્ય ૧રા વાગે દેરાસર આવી પહોંચી તા. ૨૯-૪-૭૫ને ધર્મ, ચક્રનો પ્રવેશ થતાં ભવ્ય સ્વાગત રથયાત્રા ચઢી હતી. તેમાં શ્રી હતી. વિશાળ મેદની, દાંડીયારાસ આ થયું. જૈનના બધા ફિરકાઓ મુલુન્ડ વે. મૂર્તિપૂજક સંઘ, અને જયનાદે ગજવતી બહેને સલન્ડ વધમાન સ્થાનકવાસી સંઘ, તથા વિવિધ શાસને શાભા યુકત ' ઉપરાંત લિંગાયત, કર્ણાટકી દરેક કે સામેલ હતા. કલેકટર શ્રી પાન્ધચંદ્રગચ્છ જૈન સમાજ- સામગ્રી જેવા આખા રસ્તે માનવ મુલુન્ડ, શ્રી મુલુન્ડ જૈન મિત્ર- મહેરામણ ઉભરાયું હતું. આખી સાહેબે ધર્માચકને પુષ્પથી વધામંડળ, કચ્છી વિશા ઓસવાલ રથયાત્રા અનેરી ભાવેશત્પાદક અને દવજાપતાકા વગેરેથી સુંદર રીતે વેલ. શહેરને દરવાજા, કમાને, જીવંત બની હતી. જૈન સમાજ-મુલુન્ડ, કચ્છી દશા એસવાલ જૈન સર્વોદય મંડળ, ૨૫૦૦મા નિર્વાણ કલ્યાણક શણગારવામાં આવેલ. રાત્રે પ્રસંગની આ ભવ્ય ઉજવણી જાહેરસભા મળી. ભગવાન મહાશ્રી મુલુન્ડ વર્ધમાન સ્થાનકવાસી વીરના જીવન-કવન ઉપર કન્નડ મુલુન્ડને આંગણે સારી રીતે જૈન યુવક મંડળ, હાલારી વીસા ઉજવાય તે માટે સંઘના પ્રમુખ ભાષામાં પ્રવચનો થયાં હતાં. સવાલ જૈન સમાજ-મુલુન્ડ, શ્રી મોરારજીભાઈ રેતીવાલા, શ્રી તળાજા તીથ કમિટી–પેઢીના શ્રી મહાવીર સ્નાત્રમંડળ વગેરે જોડાયા હતા. અને મુલુન્ડની ન કાંતિલાલ હરગોવિંદદાસ, શ્રી મેનેજર, કવિશ્રી અમરચંદભાઈ ભેપીનભાઈ ગાંધી, શ્રી પ્રતાપ- માવજીભાઈ શાહે આ પ્રસંગે બહેનના મંડળમાં વાસુપૂજ્ય ભાઈ હરજીવનદાસ શ્રી પ્રતાપ પિતાનું વક્તવ્ય રજૂ કરેલ. આમ, મંડળ, પ્રેરણું મંડળ, ભકિત ભાઇ ગોવિંદજી, શ્રી વાઘજીભાઈ આ વિવિધ કાર્યક્રમોથી સમગ્ર મંડળ, મહિલા મંડળ, જિનેન્દ્ર તથા અન્ય અનેક કાર્યકરોએ જનતામાં ભગવાન મહાવીરનું ભક્તિ મંડળ તથા પાશ્વનાથ સતત જહેમત ઉઠાવી હતી. નામ ગાજતું થયું હતું. રાજસ્થાન મહિલા મંડળના બહેન એ જુદી જુદી સાડીઓ પરિ ગાજતુ બનવું ૬ ગાજતું બનેલ ભગવાન મહાવીરનું નામ ૪૦૭ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પાલિતાણા : ‘શ્રી સિદ્ધ સામાયિક મંડળ’દ્વારા ભવ્ય સમારંભ ક્ષેત્ર સામાયિક મ`ડળ ના ઉપક્રમે ૨૫૦૦મા નિર્વાણુ વર્ષોંને અનુલક્ષી સમૂહ સ્નાત્ર, સમૂહ યાત્રા, સમૂહ સામાયિક, વકતૃત્વસ્પર્ધા, નિબંધસ્પર્ધા વગેરે કાયક્રમો ઘણા ઉલ્લાસપૂર્વક ચે।જાયાં. ઉપરાંત મંડળ દ્વારા નિર્વાણુ વર્ષના સમાપન સમારંભ ‘સ્ટેટ બેન્ક ઓફ સૌરાષ્ટ્ર ના ડેપ્યુટી જનરલ મેનેજર શ્રી વિનયકાંત કે. મહેતાના પ્રમુખપદે અને આ પ્રસંગે મ`ડળના પ્રમુખશ્રી ડા. ભાઈલાલભાઈ ખાવીશી, મંત્રી સર્વેશ્રી સોમચ દ્રભાઇ ડી. શાહ, પતિ કપુરચંદભાઇ, ખાલાશ્રમના સુપ્રી. વીરચંદભાઈ, નાગરિક બેન્કના મેનેજર વિનુગુરૂકુળના સુપ્રી॰ નગીનભાઈ, ભાઈ, સ્ટેટ બેન્કના મેનેજર મઢુપાલિતાણાના નગરશેઠ શ્રી ચુનીભાઇ પડયા, સંઘના આગેવાનશ્રી એચરભાઈ, સમારંભના પ્રમુખશ્રી તથા અતિથિવિશેષા, અધ્યાપક જય'તિલાલ એમ. શાહ, માણેક લાલ બગડિયા વગેરેના પ્રવચના ભાઈ તથા કલકત્તાનિવાસી આગેવાન કા કર્યાં અને પાવા પુરીના ટ્રસ્ટી શ્રી વૃજલાલ ડાહ્યાભાઈ દોશીના અતિથિવિશેષ પદે મેટાદ : Jain Educationa International નૂતન ઉપાશ્રયમાં યાજવામાં આવેલ. થયા હતા. તેમ જ ઉપરોક્ત સ્પર્ધામાં વિજેતા થયેલાઓને આ પ્રસંગે ઇનામે આપવામાં આવ્યા હતા. મડળને તેમ જ સ્પર્ધાના વિજેતાઓને માટે અનેક ભાઇઓએ આ પ્રસગે સારી એવી રકમ આપી હતી. અમદાવાદ–ન વ ૨ંગ પુરા : અહીં ૨૫૦૦મા નિર્વાણેાત્સવ વષ' દરમ્યાન અનેકવિધ અનુષ્ઠાને અને નિર્માણકાર્યાં ઉમંગભેર થયા છે. તેમાં શ્રી સુમતિનાથનું જિનાલય, સાધ્વીજીઓ માટેના ઉપાશ્રય, આય'મિલશાળા વગેરે મુખ્ય છે. ARR શ્રી શ્વેતામ્બર જૈન સાઘ, શ્રી આદિનાથ જૈન મિત્રમ`ડળ અને શ્રી સાસાયટી મિત્રમંડળ દ્વારા નિર્વાણુ કલ્યાણુકને અનુલક્ષી ચાજવામાં આવેલ ભવ્ય પ્રદુશન, For Personal and Private Use Only Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રસપૂર્વકનું દર્શન દેલતનગર [બોરીવલીમુંબઈ] : પૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજય મેરૂપ્રભસૂરિજી મ. આદિની નિશ્રામાં ભગવાન મહાવીર નિર્વાણ કલ્યાણકની ઉજવણી વિવિધ રંગોળી, અંગરચના, પ્રભાવના તેમ જ છઠ્ઠના તપ-જાપૂર્વકની આરાધના સહિત ઉમંગથી થઈ હતી. વીર પ્રભુના દીક્ષા કલ્યાણકને ભવ્ય વરઘડે પણ ચઢેલ. સલુમ્બર શેઠ બદામીલાલ ગાંધીએ એક જિનાલય બંધાવી વાલકેશ્વરમાં બિરાજમાન સાહિત્ય-કલારત્ન મુનિશ્રી યશોવિજયજી તેમાં પા ફૂટના મહાવીર પ્રભુજી મહારાજના વંદનાર્થે પધારતા “ચિત્રસંપૂટનું એકાગ્રતાપૂર્વક ના ખડગાસન પ્રતિમાજી બિરા- નિરીક્ષણ કરી રહેલા વિર્ય શ્રી કાકા-કાલેલકર. (મુંબઈ) જમાન કરાવ્યા છે. પટૌદા : પૂ. પંન્યાસશ્રી વેતામ્બરેનું સમેલન મળ્યું. પારેલા : નિવત્સવ ન્યાયવિજયજી ગણીવર્યશ્રીએ પૂજ્યશ્રીના ઉપદેશથી ભગવાન નિમિતે ભગવાન મહાવીરસ્વામીના અહીંના પલીવાલ ક્ષેત્રોમાં મહાવીરનું નૂતન જિનાલય નિર્માણ જીવનચરિત્રના ચિત્રોનું પ્રદર્શન વસતા જેમાં સારો એવો થયું. આ ક્ષેત્રમાં મૂર્તિપૂજક અને તેઓના જીવન અને ઉપદેશ ધર્મભાવ જગાડે. શિબિરનું સાધુનું આ પ્રથમવાર જ ચાતુ સંબંધી વ્યાખ્યાને ભેજાએલ. આયોજન થયું. અને પલ્હીવાલ માંસ થયું હતું. न्या. न्या. मुनिश्री न्यायविजयजी महाराज लिखित पुस्तके “કાચા મારતો” न केवल जैनों के लिये ही यह पुस्तक ૦ અલભ્ય એવી આ કૃતિની અતિશય उपयोगी है, अपित तत्त्वजिज्ञासु सभी के लिये पढने-अध्ययन करने योग्य है। इसमें आप માગના કારણે બીજી આવૃત્તિ છપાય છે. भारतीय प्राचीन दार्शनिक विचार धाराए तो છે જેની કિંમત રૂા. આઠ રહેશે. અગાઉથી देखेगे ही इसके अलावा धर्म की वास्तविक ગ્રાહક થનારને રૂા. ૫-૦૦માં મળશે. एवं विस्तृत विवेचना भी आप पायेगे । आप પિસ્ટેજ અલગ, આજે જ ગ્રાહક બનો. इसम अहिंसा, मानवता, मैत्री, सेवा और आध्यात्मिकता के सुमधुर उपदेश प्रवाह देखेगें। છે આ પુસ્તકની વિશેષતા એ છે કે તે इसकी भाषा भी सरल, सौम्य तथा प्रवाह સંસ્કૃત-અંગ્રેજી-ગુજરાતી ત્રણ ભાષામાં बद्ध है और वाचक के रस को अक्षुण्णु बनाए ઉલ્લતી હું काउन १६ पेजी साईज, ५५६ पृष्ठ ૦ આપને મ. એ. નીચેના સરનામે एवं मनोहर जिल्द और सुन्दर जेकेट से મોકલે. अलंकृत। मूल्य पांच रूपिया (पोस्ट खर्च अलग) मिलने का पताः ૦ નખાતાની રકમમાંથી પણ લઈ શકાશે. . श्री हेमचन्द्राचार्य जैन सभा, हेमचन्द्र मार्ग, पाटन (उ. गुजरात) હ તોમવંદ . શાદ, પછીતાના ( Taria) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * * સ્નેહના બંધન ભયંકર છે * * * * * * ૦ લોભને જીતવાથી સતેષની પ્રાપ્તિ થાય છે. શ્રી હીરાલાલ નાથાલાલ શાહ મેનેજીગ ટ્રસ્ટી શ્રી સાન્તાક્રુઝ તપગચ્છ જૈન સંધ મીના', પાંચમો રસ્તે, સાન્તાઝુંઝ (ઈસ્ટ) મુંબઈ-૪૦૦૦૧૫ નવીનચંદ્ર ખુબચંદ એન્ડ કુ. છે ૧૬, ઈન્ડસ્ટ્રીઅલ હાઉસ ૫૧/૫૩ નાગદેવી ક્રોસ લેન મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩ હે મનુષ્ય ! જાગો! પરલોકમાં આત્મજાગૃતિ થવી દુલભ છે. ચેતન જસવંતલાલ મહેતા C/o જસવંતલાલ ભાઈચંદ મહેતા, પેનોરમા, વાલકેશ્વર રોડ, પાંચમે માળે, તીનબત્તી, મુંબઈ શાંતિથી કોધને જીતે ૦ આત્માનું હિત ચાહનાર સાધક સદાચારી જીવન જીવે રસિકલાલ ચુનીલાલ કાપડિયા પ્રેરાઈટર ચુનીલાલ મૂળચંદ એન્ડ કાં. ઇન્ડિયન મરકેન્ટાઈલ મેન્યાન, મેડમ કામા રોડ, મ્યુઝીયમ, મુંબઈ-૩૯ ફોન : ૨૧ ૧૫ ૧૫ ગ્રામ : “મ્યુરોમ” સેવન સીઝ પિકચર્સ ૦ હે આય! આત્મા જ સમત્વભાવ છે અને આત્મા જ સામાયિક છે. બાલુભાઈ લાલભાઈ શાહ [પેશ્યલ ટ્રેનવાળા] R. યુનિવર્સલ ટ્રાવેલ સવસીઝ મદનલાલ ઠા. શાહ (પાર્ટનર) યાત્રિક” | ૩૮૬-સી વિઠ્ઠલભાઈ પટેલ રોડ, કેસ હાઉસની બાજુમાં મુંબઈ-૪૦૦૦૦૪ (ટુર એન્ડ ટ્રાવેલ ઓર્ગેનાઈઝર ). ૧૯૨૧, હમામ સ્ટ્રીટ, બીજે માળે, રૂમ નં. ૨૦, ફેર્ટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૧ ૪૧૦ * * * * * * * * * * For Personal and Private Use Only Jain Educationa International www.janembrary.org Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ બેજોડ છે. -વિશ્વનું વિસ્મયકારક વસહિ| | અર્બુદગિરિ આબુના શિપનું સૌન્દર્ય D જગપ્રસિદ્ધ જૈન વિમલ – વસહિ 0 દેલવાડા મંદિર લુણ- વસહિ આજથી લગભગ ૯૪૫ અને હિન્દુ ધર્મશાસ્ત્રોનાં “વિમલ વસહિ”ની જેમ આ વર્ષ પહેલાં અબુંદગિરિ પર, આખ્યાન પણ કંડારેલા છે. મંદિરમાં બાવન જિનાલય છે. આંખે જોતાં થાકે નહિ તેવું અધિષ્ઠાત્રી શ્રી અંબિકાદેવીની અહીંના નૌકી, રંગમંડપ, વિસ્મયકારી વસતિનું નિર્માણ પણ એક દહેરી છે. આ પ્રભા- હસ્તિશાળા, દેરાણું-જેઠાણના થયું. વસહિ એટલે મંદિર. વિકા દેવીની કૃપાથી મંત્રીએ ગોખ અને ભારતીય નૃત્યઆજે નવ શતક બાદ પણ વિશ્વના આ અનુપમ શિ૯૫ કલાની વિવિધ મુદ્રાઓમાં આ “વિમલ વસહી તેની સૌન્દર્યની રચના સફળતાથી ખીલેલા કમલની પાંખડીઓ કલાકારીગરી અને શિલ્પ પૂરી કરી. પર પ્રદર્શિત નૃત્યાંગનાઓ સૌન્દર્ય માટે બેનમૂન અને “વિમલ વસહિ”ની જેમ વિશેષ રમણીય છે. ‘લુણ વસહિ પણ શિલ્પ સૌન્દ- આ બે વિસ્મયકારી વસહિ પ્રભાવક ધર્માચાર્ય શ્રી યંમાં અપ્રતિમ અને બેનમૂન (મંદિર) ઉપરાંત જૈન ગુર્જર ધર્મઘોષસૂરિજી મહારાજના છે. રાજા વિરધવલના બે મંત્રી ભીમાશાહના પિત્તલના ઋષભસદુપદેશથી, ગુજરાતના રાજા ભાઈઓ વસ્તુપાળ અને તેજ- દેવવામીનું મંદિર (વિ.સં. ભીમદેવ (પ્રથમ)ના મંત્રી પાળે વિ. સં. ૧૨૮૮ [સને ૧૩૭૩ અને વિ.સ. ૧૪૮૯), વિમલશાહે સંવત ૧૦૮૮ ૧ર૩૦માં “વિમલ વસહિની ત્રણ માળ ઊંચું ભગવાન [સને ૧૦૩૧)માં ૧૮ કરે અને બાજુમાં, થેડેક ઊંચે રૂા. ૧૨ પાશ્વનાથનું ખરતરવસહિ પ૩ લાખ રૂપિયાના જંગી કરેડ અને ૧૩ લાખના લખ [પ્રાય સં. ૧૫૫] પણ શિલ્પ ખર્ચે સૂત્રધાર કીર્તિધર પાસે લુંટ ખર્ચે જિનપ્રાસાદ બંધા સૌન્દર્યમાં બેનમૂન છે. ભગવાન સફેદ સંગેમરમરને ભવ્ય તેમાં પિતાના ગુરુ શ્રી શ્રી મહાવીર સ્વામીનું મંદિર અને અલૌકિક જિનપ્રાસાદ વિજયસેનસૂરિજી મહારાજની પણ એવું જ દર્શનીય છે. બનાવાયે, તેમાં પ્રથમ તીર્થંકર ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦ વરદ્ હસ્તે બાવીસમા તીર્થંકર ભગવાન બાષભદેવની મૂર્તિની શ્રી નેમિનાથ ભગવંતની પ્રતિ મા નિર્વાણ મહોત્સવના સંદપ્રતિષ્ઠા કરાઈ. માજીની પ્રતિષ્ઠા કરાવી. ર્ભમાં દેલવાડા જૈન મંદિરમાં આ “વિમલ વસતિમાં બે ભાઈઓને અને ખાસ [વિ. સં. ૧૬૩૯ અને વિ.સં. છત સ્થંભ, તોરણ, ગેખ કરીને તેજપાળની ધમપત્ની ૧૮૨૧ના મધ્યમાં નિમિત] ભગવાન મહાવીરના આ મંદિ વગેરેની કલા-કારીગરી, કમ- અનુપમાદેવીના અથાગ પ્રયત્ન રનું વિશેષ મહત્વ છે. ળની વિવિધ વેલ, હાથી, અને પ્રેરણાથી વિશ્વના આ ભગવાન મહાવીરની મનેઘડા, સિંહ, બતકની બીજા “સંગેમરમરના સૌન્દર્ય” હર, અને ખી અને આકર્ષક હારમાળા, ભકિતનૃત્યમાં લીન નું નિર્માણ થયું. આ મંદિરની પ્રતિમાજીનું દર્શન યાત્રિકે, પૂતળીઓ અને છતમાં લટકતાં દીવાલો, છત, ગોખ, સ્થંભ પર્યટકે અને દશકના હૈયે આનાં જીમ્મર આદિ કલા- પર એટલું બધું બારીક નકશી ભાવની હેલી ચડાવે છે. આ એક એકથી અનોખો કામ કરાયું છે કે જોઈને દંગ જ ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦ અને અજોડ છે. આ ઉપરાંત થઈ જવાય કે આ શિલ્પકામ મા નિર્વાણ મહોત્સવની સાચી છતે અને દિવાલ પર જન છે કે કાગળનું નેતરકામ!! શ્રદ્ધાંજલિ છે. કુતિય Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પિતાની પ્રશંસા અને બીજાની નીંદા પણ અસત્ય બરાબર છે. ૦ કેન્ટીનેન્ટલ સેસ કેરપરેશન જેના ચરણ-કમળના કિરણ કેશરના આલિંગન સુરેન્દ્રના મુકુટ કરે છે, અને જે ત્રણ લોકને માટે મંગલ સ્વરૂપ છે એવા મહાવીરસ્વામીને D ૨૩, બેક હાઉસ લેન, ત્રીજે માળે 0 ફલેટ નં. ૧૪૦, ફેર્ટ | મુંબઈ-૧. D ફોન ઃ ૩૧ ૭૮ ર૧ જેમણે અનેકાન્તવાદ કે સ્યાદ્વાદરૂપી સૂર્યને પ્રકાશ કરીને ‘કમલ છાપ જીવન તથા જગતના પ્રશ્નો સમજવાની એક નવી જ કેસરવાળા તરફથી તદષ્ટિ આપી એવા અખિલ વિશ્વના તારણહાર, આર્ય સંસ્કૃતિના મહાન જાતિધર, જ્ઞાનવશ વિભૂષણ સિદ્ધાર્થ સુત, ત્રિશલાનંદન ચરમ તીર્થપતિ વિશ્વવઘ ૬ રાજસ્થાન ટ્રેડર્સ શ્રી વીર પરમાતાને મારી ૨૯૬, સેમ્યુઅલ સ્ટ્રીટ, કેટી કેટી વંદના હે... વડગાદી, –વિ. સા. પ્રિયંવદાશ્રીજી મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩ ભગવાને ત્રણ પ્રકારને ધર્મ કહ્યો છે. ૦ સમ્યક પ્રકારે સુત્રાદિનું અધ્યયન સમ્યક પ્રકારે ધ્યાન અને સમ્યક તપ ખીમજી વેલજીની કાં. છડપટ્ટી (લેખંડની ], કંતાન, સુતળી, ટપ્રુફ પેપર, મેટીંગ અને પેકીંગવુડના વેપારી તથા KHMCO ' બ્રાન્ડ વેટરફ તાલપત્રી બનાવનાર, D ૬૨, ડેનતાડ સ્ટ્રીટ, ખડક | મુંબઈ-૪૦૦-૮૦૬. || ફોન : ૩૨ ૫૪૪૩ ૩૨ ૮૩૪૨ ] ગ્રામ: “IRONHOOPS! I Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વર્ધમાન સેવા કેન્દ્ર ૬૮, ગુલાલવાડી, મુંબઈઆત્મીય, પરમ હિતમિત્ર વડીલ બંધુ શ્રી કુમારપાળભાઈ તમારી શુભ ભાવનાઓ અને સત્ સંકલ્પને અમારા પ્રણામ. - પરમ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયભુવનભાનુસૂરિજી મહારાજની તપસિંચિત મંગલ વાણીથી અને તમારા ભરપૂર આત્મપ્રેમથી અમે, તમારા દ્વારા સંચાલિત “જૈન ધાર્મિક શિક્ષણ શિબિરમાં રહીને ઘણું ઘણું પામ્યા છીએ. શિબિર દ્વારા અમારા જેવા અલ્લડ યુવાનનું નૈતિક અને આધ્યાત્મિક ઘડતર કરવાનું કામ છેલ્લા કેટલાય વરસેથી તમે અથાગપણે અને ઉત્સાહથી કરી રહ્યા છે તે જોઈ જાણીને અમારો આત્મા પુલક્તિ થાય છે. એક યુવાન પિતાની શુભ ભાવનાઓને સાકાર કરવાને સત્સંકલ્પ કરી તેમાં લયલીન બને તે તે પિતાનું તેમજ સમાજ અને શ્રી સંઘનું પણ કેટલું બધું કલ્યાણ કરી શકે છે તેનું તમે પ્રેરક જીવંત ઉદાહરણ છે જૈન ધાર્મિક શિક્ષણ શિબિરની પ્રવૃત્તિમાંથી આજ તમે સમ્યક પ્રવૃત્તિઓનું જે એક પછી એક વૃક્ષ વાવી સેવાની હરિયાળી સજી રહ્યા છે તે જોઈ અને જાણીને તમારા આત્માને આપોઆપ વંદન થઈ જાય છે. તમને તમારી કઈ પ્રશંસા કરે તે નથી ગમતું છતાંય આટલું લખ્યું છે, પણ તે પ્રશંસા કરવા માટે નથી લખ્યું. “વર્ધમાન સેવા કેન્દ્ર” નામની સંસ્થાને નામે તમે જે સેવાયજ્ઞ પ્રજ્જવલિત કર્યો છે તેથી અમારા આત્માને જે આનંદ થઈ રહ્યો છે તે જ વ્યક્ત કર્યો છે. કેન્દ્રની સમ્યક પ્રવૃત્તિની અનુમોદના કરવા અને બીજાઓને તેમાં સહભાગી બનાવવા માટે જ અમે આટલું લખ્યું છે. અમે તમારા “વમાન સેવા કેન્દ્રની પ્રવૃત્તિઓની પ્રશંસા કરીએ છીએ. અમારા જેવા યુવાનો માટે જ નહિ પરંતુ વડીલે માટે પણ આ કેન્દ્ર પ્રેરણારૂપ બની રહેશે. માત્ર પાંચેક વરસના સમય દરમિયાન કેન્દ્ર જે કંઈ સમાજ અને સંઘની સેવા કરી છે તે ખરેખર અનુમોદનીય અને વધુ ને વધુ સૌને સાથ અને સહકાર આપવાનો ભાવ પ્રેરે તેવી છે. આનંદ તે સૌથી વિશેષ અમને એ વાતનો છે કે તમારા કેન્દ્ર સેવાના એવા ક્ષેત્રે સ્પર્યા છે કે જ્યાં ખરેખર સેવાની જરૂર છે. યુવાનોને જૈન ધર્મના સંસ્કાર અને જૈનાચાર શીખવતી, કુદરતી આફતે વખતે અર્થાત્ દુકાળપિડિત, અકળ પીડિત તેમજ કયારેક વિદેશે (બંગલાદેશ)ના નિરાશ્રિતને ઘટના સ્થળે જઈને તેમના દુઃખમાં સહભાગી બનતી, અને દૂરસુદૂર પલ્લીવાલ ક્ષેત્રમાં વિસરાઈ ગયેલા જૈનત્વના સંસ્કારને પુનઃજીવંત કરતી તમારા કેન્દ્રની પ્રવૃત્તિ સાચે જ તન-મન અને ધનના સહકારના ગ્યને સુપાત્ર છે. કેન્દ્રના મુખપત્ર “વર્ધમાન જૈન” નામના “મિની પત્ર” (પાક્ષિકો દ્વારા અમે આ બધી સમ્યક પ્રવૃત્તિથી માહિતગાર થઈએ છીએ. છેલ્લા બે એક વર્ષથી કેન્દ્ર દ્વારા પલ્લીવાલ ક્ષેત્રના પલ્લીવાલ જૈન ભાઈ–બહેનોને જૈન ધર્મના સંસ્કાર આપવા કેન્દ્ર જે જહેમત લઈ રહ્યું છે તે જાણીને આત્મા આનંદની વિભેર બની જાય છે. આવા અજાણ્યા ક્ષેત્રમાં “સવિ જીવ કરું શાસન રસી ની ભાવનાને સાકાર કરવા માટે તમને અને કેન્દ્રના તમારા અન્ય આજીવન સેવાવ્રતીઓને અમારાં અભિનંદન. અમે અંતરના ય અંતરથી શાસનદેવને પ્રાર્થના કરીએ છીએ કે વર્ધમાન સેવા કેન્દ્રની સમ્યફ પ્રવૃત્તિઓ સમાજના ભરપૂર સાથ અને સહયોગથી દિન-બ-દિન વિકસિત અને સંગીન બની રહે. લિ. તમારા ઋણી ભૂતપૂર્વ શિબિરાથીઓ. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 આમા પર ૦ જે આત્મસ્વરૂપને જાણે છે વિજય મેળવી તે બધું જ જાણે છે તે સુખને પ્રાપ્ત કરે. M/S. CHANDRAKANT BROTHERS ADVERTISING AGENTS EASTERN FOR OUTDOOR ADVERTISING AGENCIES 19-B, Ellora Shopping Centre, Daftari Road, Malad (East) 38, Police Court BOMBAY-E 4. Lane, o Behind Handloom ૦ ક્ષણ માત્રને પ્રમાદ ન કરે છે House Annexe VISHWA BHARATI 0 Fort. BOMBAY-1. TRADING CO o Phone : Manufacturers of : 261849 : 266404 All Welding & Safety Requirement 266405 O 45, Mint Road, Post Box No. 1052, Telex : 011-2111 Fort, BOMBAY-400-001. O Gram : O Phone : 26 63 71 : 26 15 55 : 26 37 95 Chemipharma Telex : -0113339 Gram : VIBHACO *********ttttttttttttttttttttttttttt***************ttttttttttttttttttt tttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttt સત્સંગથી ધમની પ્રાપ્તિ 21139 અધમ કરનારનું જીવન નિષ્ફળ જાય છે ? UNITED OVERSEAS TRADING CORPORATION LEADING DEALER AND STOKIST OF MINERALS 32, Kika Street, Gulalwadi, BOMBAY-400-004. Phone : 33 42 97 Gram : Punyashali CEEKAY SALES AGENCIES OILL TALK IS A SIN o C. K. MEHTA & CO. R. K. OSWAL HOSIERY FACTORY (Regd.) 44, NagdeviCross Lane, Purana Bazar LUDHIANA-141001 (Punjab) Phone : 21030 ☆ 20030 mm BOMBAY. 400-003 898 00 OOOOOOOOOOOOOOOOO Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ नमामि वीरं गिरि मुछाळा श्री महावीरस्वामोजी धाणेराव (राजस्थान) स्थित सार धीरम् Www USHA TEXTILE AGENCY . पार्टनर . * चम्पालाल भुरमलजी * फतेहचंद मीश्रीमलजी * शिवलाल कलानी तीरथराज आनंदराजजी GOVT. CONTRACTOR, CLOTH MERCHANT & MILLS AGENTS. wwwwwwwwwww 264/66, Mary Building, 1st Floor, Dr. Cawasji Hormusji Street, Dhobitalao, BOMBAY-400-002 0 Phone : 292632 O Gram : TIPUKALA AAAAnanwwwwwwwwwwwwwwwww w wwwwwwwwami Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હે આત્મપ્રકાશના સ્વામી! હું હે ધર્મના નાયક! અમને અમને અંતરના પ્રકાશનું જ સુખશાંતિની-ધર્મની Elst sål! $$122 SIR!! ZD ASHOK INDUSTRY A 1 INDUSTRIES [CHEMICAL DIVISION] (ENGINEERING DIVISION] Manufacturers of : METALLIC SURFACE TREATMENT CHEMICALS Degreasing Agents Rust Removers : PHOSPHATING CHEMICALS Rust Preventives Anti-Corrosive Boiler Compound Water Softening Compound Boiler Scale Remouers Corrosion Inhibitors Heat Treatment Salts. WATER FINISHING AND WATER CONDITIONING PLANTS AND MFGRS. OF SPECIALITYCHEMICAL PRODUCTS Phone : 37 58 96 Gram : “AQUASOFT-WORLI” O SALES OFFICE O 101, KaKad Chambers 132, Dr. Annie Besant Road WORLI-BOMBAY-400.018 Kakad Chambers O 132, Dr. Annie Besant Road O PHONE O Office : 37 58 96 ☆ Factory: 55 53 93 83 Gram : "SHRICHEM" O WARLI O BOMBAY-400-018 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પરમ પૂજ્ય પ્રાતઃસમરણિય ચરમ તીર્થંકર ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામી જેએ વિનયાદિ ગુણેથી વિભૂષિત હતા, માતા-પિતા તથા ગુરુજનોને યોગ્ય આદર કરનાર, સર્વ જેની પ્રત્યે સૌમ્ય પ્રકૃતિથી સૌના હૃદયને જીતનારા હતા...તે શ્રી વીર પરમાત્માને અમારી કેરી કેટી વંદના છે, પૂજ્ય માતુશ્રી જડીબેન તથા પૂજ્ય વડીલબંધુ શ્રી ખીમચંદભાઈના આત્મશ્રેયાર્થે ખેરવા જતના નિવાસી સાહ છગનલાલ ત્રિભોવનદાસના સુપુત્રો શ્રી ચિનુભાઈ, શ્રી શાન્તિભાઈ, શ્રી ચીમનભાઈ શ્રી દિલીપકુમાર વગેરે પરિવાર, શ્રી ચી નુ ભાઈ છગન લાલ શાહ સવિતા ટેરેશ, ૧૯૬, ગુજરાત સેસાયટી, સાયન (વેસ્ટ) મુંબઈ-૪૦૦૦૨૨ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અખિલ વિશ્વ અને સમગ્ર જીવસૃષ્ટિના રહસ્યને જાણનારા જગદૂર, પ્રાણીમાત્રના આનંદદાતા, ચરાચર પ્રાણીઓના સ્વામી અને બંધુ, જગત પિતામહ, સમસ્ત લોકના ગુરુ, જિનેશ્વર ભગવંત શ્રી મહાવીર પરમાત્માને જય હો જ્ય હે... ઘાટકેપર શ્રી પાર્શ્વનાથ છે. મૂ. જૈન સંઘ [સંઘાણી એસ્ટેટ] સાઈનાથ નગર, આગ્રા રેડ, ઘાટકોપર, મુંબઈ-૪૦૦-૦૮૬ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જે માણસ જ્ઞાની છે તેને માટે કશો ઉપદેશ નથી. તે કુશળ પુરૂષ કાંઈ કરે અથવા ન કરે તેથી તે બધ્ધ પણ નથી અને મુકત પણ નથી. (પણ) લોકસંજ્ઞાને બધી રીતે બરાબર સમજીને અને સમયને ઓળખીને તે કુશળ પુરુષ પૂર્વેના મહા પુરુષોએ ન આચરેલા કર્મો આચરતો નથી. શ્રી આદીશ્વર જૈન દેરાસર કાપડ બજાર, માહિમ, મુંબઈ-૪૦૦૦૧૬ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i જાણે જે જગજીવભદ્ભવ સ્થળે, જે છે જનેને ગુરુ, વિશ્વાનન્દ જગેશ બન્ધ સઉને, જે છે પિતા સર્વને; શાસ્ત્રોના રચનાર અંતિમ બધા તીર્થંકરમાં પ્રભુ, એવા વીર સુધીર માનમ સદા, વિવે વિજેતા રહે. હવે તે હું કેવળ ને ટેક્ષ ગંજી જ વાપરું છું. નીટેક્ષ ગંજી સૌને ગમે નીટેક્ષ હેઝીયરી મીલ્સ દરેક પ્રકારના ઉત્તમ હઝીયરીના ઉત્પાદક દરીયાપુર, બારડોલપુરા, અમદાવાદ [ ફેન : ર૩૮૩૯ ] * * * * * * * * * * * * * * * * * * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંસારમાં પ્રાણીમાત્રને આ ચાર ઉત્તમ અંગો મળવા ઘણા દુર્લભ છે. એક | મનુષ્યપણું-મનુષ્યને અવતાર. બે IT શ્રુતિ–સારા વચનનું શ્રવણ. ત્રણ 7 HD તે સાંભળેલા સારા સારા વચનોમાં શ્રદ્ધા થવી. ચાર UDDHI થયેલી શ્રદ્ધા અનુસાર સંયમની પ્રવૃત્તિમાં પુરુષાર્થ કરે. M/s. Kirti Steel Corporation ( Iron & Steel Suppliers ) 41, Steel Yard House, Sant Tukaram Road, Iron Market, BOMBAY–400-Oo1 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હે વીતરાગ ! તમારી પૂજા કરવાની અપેક્ષાએ તમારી આજ્ઞાનું પાલન કરવું વધુ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. આજ્ઞાની આરાધના મુકિત માટે અને તેની વિરાધના બંધન માટે થાય છે. Jain Educationa International તમારી શાશ્વત આજ્ઞા છે કે, હેય અને ઉપાદેયના વિવેક કરવા. શ્રી શાંતિનાથજી જૈન દેરાસર ભવાનીશંકર રોડ, દાદર ( વેસ્ટ ) મુંબઈ. For Personal and Private Use Only આશ્રવ સવ'થા હુંય છે અને સવર [બંધન–નિરાધ] સવા ઉપાય [ આચરણીય ] છે. Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભકિત માતા છે, જ્ઞાન પિતા છે અને ચારિત્ર એમને પુત્ર છે. ચારિત્રને જન્મ ન આપે એ ભકિત વધ્યા છે. g Bષક મેસર્સ ચુનીલાલ લવજીની કંપની | વિજય ટુલ્સ મેટલ પ્રોડકટ્સ ૬૫, નાગદેવી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૦૩ ૪૪૦૦ ૮૪૦ ફેન ૦ ઓફિસઃ ૩ર ૧૮૪૮ ફેકટરી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કદાચ ધમમાગના શ્રવણને પ્રસંગ સાંપડયો અને તેમાં શ્રદા પણ બેઠી તેમ છતાંય તે પ્રમાણે વર્તવા સાર ગ્ય પુરુષાર્થ કરવાનું વળી ભારે દુર્ઘટ બને છે. ઘણા લેકે એવા હોય છે કે જેઓ “ધર્મમાગ. માં પોતે શ્રદ્ધા તે રાખે છે” એમ કહેતા હોય છે, પણ તે પ્રમાણે વતા શકતા નથી. અર્થાત મહા થયા પછી તે પ્રમાણે પુરુષાર્થ કરો ઘણે દુલભ બને છે. ૦ મનુ અને અ વ તા ૨ કદાચ મહામુસીબતે મળી ગયે તે પણ જે વચનેને સાંભળીને તપ, ક્ષમા અને અહિંસાને ચિત્તમાં સ્થિર કરી શકે એવા ધમવચનેનું સાંભળવું ભારે દુલભ છે. શેઠ વાડીલાલ સારાભાઈ શ્રી ચંદ્રપ્રભસ્વામી જૈન મંદિર ટ્રસ્ટ પ્રાર્થના સમાજ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૪ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મુંબઈમાં ઉજવાયેલ ભગવાન મહાવીર પચીસમે નિર્વાણમહોત્સવ “માહિતી વિશેષાંકન્નો પ્રકાશન સમારોહ મુંબઈ: પૂજ્યપાદ મહેમાને અને શ્રોતાયુગદિવાકર આચાર્ય શ્રી | * પDICITI પાસ કરી લ એનું હાર્દિક સ્વાગત વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી હો "માહિતી વિશેષાંક કરતાં કહ્યું હતું કે પૂજ્ય મહારાજ, સાહિત્યકલા C આચાર્ય શ્રી વિજયરત્ન મુનિરાજ શ્રી યશ ધર્મસૂરિજી મહારાજને વિજયજી મહારાજ આદિ આપણા મુંબઈ ઉપર પુજ્ય શ્રમણ ભગવંતની ઘણે ઉપકાર છે. તેઓશ્રીમંગળ નિશ્રામાં અને ની પ્રેરણાથી અનેકવિધ ચારેય ફિરકાના તેમ જ સામાજિક અને ધાર્મિક બૃહદ મુંબઈની લગભગ પ્રવૃત્તિઓ થઈ છે. મારું તમામ જૈન સંસ્થાઓ માનવું છે કે ગત વરસે ના આગેવાનોની ભરચક મુંબઈમાં જે ભવ્યતાથી હાજરીમાં તા. ૬ જુને ભગવાન મહાવીર પ્રભુની ૧૯૭૬ના રવિવારના રોજ ૨પમી નિર્વાણ શતાબ્દી ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦ ઊજવાઈ તેવી ઉજવણી મા નિ વ ણુ મ હ ત્સવ પૂ. આચાર્ય ભગવંતની માહિતી વિશેષાંકને હાજરી અને તેઓશ્રીની પ્રકાશન સમારંભ ભારે પ્રેરણું ન મળી હોત તે હર્ષોલ્લાસ સાથે ચેજાઈ તે ઊજવાઈ શકી હોત જતાં વિશેષાંકના પ્રકાશક તરીકે સાહિત્યપ્રેમી શેઠ શ્રી રતિલાલ કે કેમ તે શંકા છે. • જૈન સાપ્તાહિકે તેની પ્રગતિનું મણીલાલ નાણાવટીએ “જેન ના આ મહાપુરુષમાં એવી લબ્ધિ એક નવું સીમાચિહ્ન અંક્તિ વિશેષાંકનું વિધિપૂર્વક ઉદ્દઘાટન છે કે તેઓશ્રી જે કામ હાથમાં કર્યું છે. કર્યું હતું. સમારંભનું અતિથિ- લે છે તે સારી રીતે સફળ થાય શ્રી અખિલ ભારતીય જૈન વિશેષપદ જાણીતા સમાજસેવક છે. નિર્વાણ વર્ષની ઉજવણીની કવેતામ્બર કેન્ફરન્સ અને ભગ- શ્રી જયંતીલાલ રતનચંદ શાહ માહિતીને વિશેષાંક કાઢવા માટે વાન મહાવીર ૨૫મી નિર્વાણ અને કચ્છી જૈન સમાજના ભાઈ મહેન્દ્ર તેઓશ્રીને વાત કરી કલ્યાણક શતાબ્દી ઉત્સવ સમિતિ આગેવાન નેતા શેઠ શ્રી નારણુજી અને તેમણે અંતરથી આશીર્વાદ –મુંબઈના ઉપક્રમે, શ્રી મહા- શામજી માયાએ સંભાળ્યું હતું. આપ્યાં. તેઓશ્રીની પ્રેરણા અને વીર જૈન વિદ્યાલયના સભાગૃહમાં સમારંભના સ્વાગતાધ્યક્ષ અને આશીર્વાદ શ્રી ગુલાબચંદભાઈ જાયેલ આ સમારંભમાં, આપણી કેન્ફરન્સના પ્રમુખ શ્રી અને તેમના સુપુત્રથી આ માહિતી જાણી તા ઉદ્યોગ પતિ અને દીપચંદ એસ. ગાડીએ નિમંત્રિત વિશેષાંકનું કામ શક્ય બન્યું. - પ્રગ્રી : * ST 13 વિD, ૪૩૩ ] N SS કKS A B 4 T દ છે જી . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આ વિશેષાંક આટલે બધે વિશેષાંક ને ઊર્મિલ સ્વરે પરિ. અને આશીર્વાદ આપ્યાં છે. આ સમૃદ્ધ થયે છે તે માટે પૂજ્ય ચય આપતાં જણાવ્યું હતું કે જાણે મને થયું કે સમર્થ વ્યક્તિ મુનિરાજશ્રીના વિદ્વાન શિષ્ય પૂજ્ય કેવળ જૈન સમાજ માટે જ નહિ હાથ ઝાલનાર છે, આથી મૂંઝાવા મુનિરાજ શ્રી યશોવિજયજી મહા- પણ દેશ અને દુનિયા માટે જેવું તે નથી જ. રાજને ઉપકાર પણ ઘણે માટે ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦ મા આ વિશેષાંક તૈયાર કરવામાં છે. તેમણે રાત-દિવસ જોયા નિર્વાણુને એક મોટે ઉત્સવ બની અમને અનેક વ્યક્તિઓ, અને વિના આ વિશેષાંકમાં સંપૂર્ણ ગયે. આ નિમિત્તે તાત્કાલિક શક્તિઓને સાથ મળે છે, રસ લીધા છે. પૂજ્ય મુનિરાજ- પ્રચારના તેમજ કાયમી અને અનેક સંસ્થાઓને એક યા બીજા શ્રીએ વિશેષાંક માટે પોતાના સ્થાયી સેવાના અનેક કામો થયાં પ્રકારે સહકાર મળે છે. આ સંગ્રહમાંથી બહુમૂલ્ય ચિત્ર કે જેને અંદાજ નથી. આ વરસે સૌમાં પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજય આપ્યાં છે. તેઓશ્રીએ આ ઉદાર અમારીના, અહિંસાના, જી ધર્મસૂરિજી મહારાજ શક્તિના સહકાર ન આપે હોત તે છેડાવવાના વગેરે એટલાં બધાં પ્રતીક બન્યાં છે. તેઓ આ આ વિશેષાંક કદાચ આટલે કામો થયાં કે તેને સંકલિત કરવા વિશેષાંકના સુકાની સાબિત થયા સમૃદ્ધ ન બનત. પૂજ્ય આચાર્ય માટે જેનના આવા ૧૭ થી ૨૦ છે. શ્રી દીપચંદભાઈ ગાડી તે શ્રી તથા પૂજ્ય મુનિરાજશ્રીની ગ્રન્થ પણ ઓછા પડે. તે વિશેષાંકની મૂડી બન્યા છે. પ્રેરણા અને આશીર્વાદથી વિશે- આ અવસર નાને સૂન તેઓ અમને ન મળ્યા હતા તે વાંકનું ભગીરથ કામ આજે ન હતે. હિન્દુસ્તાનની બધી આ અંક કાઢવાની અમે હિમત સંપૂર્ણપણે સફળ થયું છે. રાજ્ય સરકારે– પ્રજાઓએ, પણ ન કરી શક્યા હોત. પૂજ્ય વિશેષાંકની પૂર્વ ભૂમિ કા જૈનેના બધા ફીરકાઓએ એકી આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજયઆપ્યા બાદ શ્રી ગાડી સાહેબે સાથે તેની ઉજવણી કરી. એથી ધર્મસૂરિજી મહારાજ અને શ્રી શેઠશ્રી રતિલાલ મણીલાલ નાણા- ખ્યાલ આવે છે કે ભગવાન ગાડી સાહેબના આત્મીય સાથ વિટીને સંક્ષિપ્ત પરિચય આપે મહાવીર વિશ્વમાનવી હતા, વિશ્વ સહકારથી અમે આ સાહસ કરી હતું. જ્યારે આપણે કોન્ફરન્સના ઉદ્ધારક હતા. શક્યા છીએ. મંત્રી શ્રી જયંતભાઈ એમ. આવી શાનદાર ઉજવણી અમારા સંપાદન વિભાગના શાહે અતિથિવિશેષ શ્રી જયંતી- ક્યારેય થઈ નથી. આ ઉજવણીને વાત કરું તે આ ગ્રંથને તૈયાર લાલ આર. શાહ અને શ્રી જે સંસ્મરણ આપણે જાળવી ન કરવા માટે ઢગલાબંધ અને નારાયણજી શામજી મોમાયાનો શકીએ તે આપણે આપણી જાતજાતની સામગ્રી અમને મળી પરિચય આપેલ. જવાબદારી ભૂલીએ છીએ. હતી. આમાંથી મહત્વની સામગ્રી પરિચય વિધિ બાદ કેન્કર- એક દિવસ મહેન્દ્ર આવીને તારવવાનું, હિન્દી-અંગ્રેજી સાહિન્સનાં અનેક સ્થળોએથી આવેલા મને વાત કરી કે કાકા, આવો ત્યાંથી ગુજરાતી કરવાનું, એ શમણુભગવંતના, આગેવાનના એક વિશેષાંક કાઢવાનું વિચારું બધી સામગ્રીનું સંકલન કરવાનું સંદેશાઓનું વાચન કર્યું હતું. છું. હું તે સાંભળીને ઠંડાગાર! તેમજ તેના પ્રેસ કેપી કરવાનું, જૈન પત્ર સાથે લગભગ ત્રણ મેં પૂછયું: સામગ્રી કેટલી, ખર્ચ ગોઠવણી કરવાનું કામ જિનદાયકાથી સક્રિયપણે સંકળાયેલા, કેટલે? ત્યારે તેણે મને કહ્યું સંદેશના તંત્રી ગુણવંતભાઈએ સિદ્ધહસ્ત લેખક શ્રી રતિલાલ પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજયધર્મ કર્યું છે. રાત-દિવસ જોયા વિના દીપચંદ દેસાઈએ “માહિતી સૂરિજી મહારાજે આ માટે પ્રેરણા તેમણે એટલું બધું કામ કર્યું છે કે કરવા ૪૩૪ લકા : CS : ::: Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વંથી માહિતી વિશેષાંકનું કાય થઈ શકયું. અગાઉ શ્રી દીપચંદ ગાડીએ આ ગ્રન્થ માટે જે કહ્યું તે બધું જાણીને થાય કે આ અંકમાં કેટલી બધી સામગ્રી ભેગી થઈ છે. સ ́પાદક મંડળમાં શ્રી કાન્તીલાલ કારા છે, તેમણે અને ખીજા સ`પાદકોએ ખરેખર આ વિશેષાંક તૈયાર કરવામાં ખૂબ જ મહેનત લીધી છે. આ માટે સંપાદક મંડળને ધન્યવાદ. આ ભાઈઓએ આ નિશેષાંક તૈયાર નથી કર્યાં, પરંતુ એક દસ્તાવેજી ગ્રંથ આપ્યા છે. છેલ્લે મૈામાયાએ જૈન પત્ર હજી વધુ ફૂલેફાલે, શાસનની સેવા વધુ ને વધુ કરે તેવી શુભેચ્છા વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે વધુમાં કહ્યું હતું કે આ વિશેષાંકમાં જે ચિત્રા છે તે માત્ર ચિત્રો જ નથી, પરંતુ સાક્ષાત્ ભગવાન મહાવીર પ્રભુની પ્રતિમાનાં દર્શન છે. મને શ્રદ્ધા છે કે આ ગ્રન્થ જીવંત રહેશે અને પેઢી દર પેઢી સુધી અમર રહેશે. આ માહિતી વિશેષાંકના પ્રાણ સમા પ્રેરક અને માગર્દેશ ક પૂજ્ય સાહિત્યકલારત્ન મુનિરાજ શ્રી શેાવિજયજી મહારાજે ગ્રન્થ પરિચય બાદ, આગેવાન પેાતાના આશીર્વાદ પ્રવચનમાં ઉદ્યોગપતિ અને સાહિત્યકલાપ્રેમી ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા શેઠશ્રી રતિલાલ મણીલાલ નિર્વાણુ-કલ્યાણની ઉજવણી શાનપ્રકાશન સમારંભના અતિથિ-દાર અને ભવ્યતાથી થઈ તેની નાણાવટીએ ‘માહિતી વિશેષાંક ’નું વિધિપૂર્વક પ્રકાશન કર્યુ હતું. વિશેષ શેઠ શ્રી નારાણુજીભાઈ ઝાંખી કરાવી હતી. જાહેર–જનતા માટે ખુલ્લા મુકા-મામાયાએ જૈનના ઇતિહ્રાસના પરિચય આપતાં જણાવ્યું હતું. કે પાણી સદી સુધી જૈન નિયમિત નીકળ્યા કરે છે તે આનંદની વાત છે. આ માટે તેવા સંચાલકોને ખરેખર ધન્યવાદ ઘટે છે. ચેલ આ ગ્રન્થ સર્વશ્રી ઉમેદ્યમલજી હુજારીમલજીએ પૂજ્ય આચાય શ્રી વિજયધમ સૂરિજી મહારાજને અને શ્રી ચંદ્રસેન જીવણલાલ ઝવેરીએ પૂજ્ય મુનિ રાજ શ્રી યશે વિજયજી મહારાજને સાદર સમર્પણ કર્યાં હતા. ગ્રન્થનુ’ પ્રકાશન કરતાં શેઠશ્રી રતિલાલ નાણાવટીએ કહ્યું હતુ કે મહેન્દ્રભાઈ મારે મંગલે આવ્યા ત્યારે તેમણે ગ્રન્થની કોપી આપી. ગ્રન્થની આછી-રૂપરેખા જોઈ ગયા. હું' તેમાં બધું સમજ્યું છું તેમ નહિં કહુ, પણ અત્યારે શ્રી રતિભાઈએ કહ્યું, એ તેઓશ્રીએ કહ્યું હતુ કે આઝાદી બાદ આ અવસરે પહેલીવાર દેશમાં તલખાના મધ રહ્યાં, શિકારબધી જાહેર થઈ, કેટ્ટીઓની સજામાં ઘટાડો થયા, ફ્રાંસીની સજાને આજીવન કેદમાં અને બદલવામાં આવી, દારૂ માંસના વેચાણ્ણા આંધ રહ્યાં. આ અને આવા બીજા અદ્ભુત કામે માહિતી વિશેષાંક માટે ખેલતાં તેમણે જણાવ્યું કે નિર્વાણુ વ ની ઉજવણી યાદગાર થઈ તે બધાની માહિતી ને ભેગી કરવામાં ન આવે તે પાંચ વરસમાં બધું ભુલાઈ જાય. પણ પૂજ્ય આચાય ભગવંત શ્રી વિજયધમ સૂરિજી મહારાજ અને પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી યજ્ઞેોવિજયજી મહારાજની પ્રેરણા અને આશી આ વર્ષમાં થયાં. મને થતુ કે આ બધી માહિતીઓ ગ્રંથસ્થ નહિ થાય તે શું થશે? તે કામ કરતાં કરતાં બેશુદ્ધ થઈ ગયા; છતાં ખીમાર તબિયતે પણ તેણે વિશેષાંકનુ કામ પૂરું કર્યુ. આ ગ્રંથમાં અનેક રંગીન છબીઓ છે. સ્થાયી સેવાના કામોની યાદી છે. ગામેગામના સમાચાર છે. ભગવાન મહાવીરની કેટલીક અલભ્ય અને ઓછી જાણીતી છબીઓ છે. ટૂંકમાં શક્ય તેટલી વધુ માહિતી આ ગ્રન્થમાં સંકલિત કરવામાં આવી છે. મારે કહેવુ જોઈએ કે જૈનના ૭પ વર્ષના જીવનમાં આ એક સુવર્ણ અંક બની રહેશે. Jain Educationa International MAGU REDIS For Personal and Private Use Only ત્યાં ભાઇ મહેન્દ્ર આચાય મહારાજને મારા મનની વાત કરી, તેઓશ્રીએ તેને આશીર્વાદ આપ્યા અને આ વિશેષાંકનુ ૪૩૫ Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કામ થઈ શક્યું. જો કે મારી ભાવના અને હું જે વિચારતા હતા તેવા રૂપે અને સ્વરૂપે બધું નથી થઈ શકતુ. પરંતુ જે કાંઇ અને જેવાં સ્વરૂપે પણ થઈ શકયું છે તે પણ ખૂબ જ સારું અને ઉપયોગી થયુ છે. આવે ગ્રંથ સંસ્કૃત ભાષામાં નીકળવા જોઈએ. જૈન પત્ર માટે ખેલતાં પૂજ્યશ્રીએ કહ્યું કે સમાજમાં જીવતું અને જાગતુ આ એક ૪ પત્ર છે. પત્ર એ સમાજના અવાજ છે, જાહેર જીવનની પારાશીશી છે. તે સમાજના પ્રસંગાના પડદો પાડનાર છે. જૈન પત્રે સત્ય અને શાસનને નજર સમક્ષ રાખી ઘણી વખત કડવી વાત પણ લખી છે. - આજે જૈન પત્રની આર્થિક સ્થિતિ નબળી છે. આ હાલતમાં પણ ભાઈ મહેન્દ્રએ ભારે હિંમત કરીને આ અતિ ખર્ચાળ એવા વિશેષાંક અનેકના સાથ સહકાર મેળવીને કાઢયા છે. D વાત આ પ્રસંગે ગુલાબચદભાઈ, મહેન્દ્રના ધમમાતા સમરથબેન, તેમના સુપુત્રા નવીનભાઈ, વિનેાદ ભાઇ સા હાજર થયા છે. તેમના માટે આ સુવણ' પ્રસંગ છે. આ વિશેષાંકની જ કરું તેા તેની પાછળ ઘણી મહેનત લેવાઈ છે, અને એમ કરવા જતાં જૈન પત્ર ઘણા મોટા આર્થિક બોજા હેઠળ આવી ગયું છે. આ માટી જવાબદારી અમારા માથે છે. આ જવાબદારી પાર ૪૩ Jain Educationa International પાડવામાં સમાજ મન મૂકીને ઉદારતાથી સહકાર આપે એવી હું સૌને અપીલ કરુ છું. માહિતી વિશેષાંકના પ્રણેતા પૂજ્યપાદ યુગદિવાકર આચાય ભગવંત શ્રી વિજયધમસૂરિજી મહારાજે પેતાના ભાવસભર પ્રવચનમાં જણાવ્યું હતું કે ભગવાન શ્રી મહાવીર પ્રભુના ૨૫૦૦મા નિર્વાણુકલ્યાણક વર્ષના પરિણામે દુનિયાભરના લે।ક। તેમના અહિંસા, અનેકાંત, અપ રિગ્રહના સિદ્ધાંતા વિચારતા થયા છે. અહિંસા માટે. તેના પ્રચાર માટે એક વિદેશીએ રૂા. એક કરાડનું ટ્રસ્ટ પણ બનાવ્યું. આ એક જૈનધમના આદર્શો અને સિદ્ધાંતાની સિદ્ધિ છે. આ વરસમાં અહિંસાના પ્રચારના ઘણાં કામે થયાં. આ બધાની માહિતી આપતા આજે આ વિશેષાંક પ્રકટ થયે છે. આ અંક તૈયાર કરવામાં અમારા યશેવિજયજીએ મહેન્દ્રને ઘણે! સાથ આપ્યું. હિંમત હારી જવાના સમયે તેમણે તેની પીઠ થાબડી અને તેના ઉત્સાહ ટકાવી રાખ્યા. આ કાય માટે અમારા પૂજ્ય ગુરુ મહારાજના આશીર્વાદ હતા જ, પણ યશેવિજયજીએ તે આ કામને સફળ બનાવવામાં ઠેઠ સુધી રસ લીધા. વિશેષાંકની કાગળની માટી જવાબદારી પણ તેમણે જ ઉપાડી અને વિશેષાંક વધુ સારો અને તે માટે ફોટા વગેરે સામગ્રી પણ આપી. Cari 49v3 For Personal and Private Use Only મહેન્દ્રે પણ વિશેષાંકનુ‘ કામ પૂરું કરવા ખૂબ જ દોડધામ કરી, નાની ઉંમરમાં તેણે સાચે જ આ એક મેટું સાહસ કર્યુ" છે. પૂજ્ય ગુરુ મહારાજની કૃપાથી તેમજ ચશે.વિજયજીના અને બીજા અનેકના પુરુષાથથી આ વિશેષાંકનુ કામ સફળ થયું છે. છતાંય તેની આર્થિક જવાબદારી હજી અમારા માથે છે. આ જવાબદારી પૂરી કરવા માટે તમારા સૌના સાથની જરૂર છે. પૂજ્ય આચાય શ્રીના આશી વંદુ પ્રવચન બાદ જાણીતા વિદ્વાન શ્રી દલસુખભાઈ માલવણિયાએ પ્રાસગિક પ્રવચન કરતાં કહ્યું હતું કે જૈન પત્રને હું નિયમિત વાચક છું. અત્યારના કપરા સમયમાં પણ તેણે પોતાની નિયમિતતા જાળવી માટે તેના સંચાલક અને સ ંપાદકને ધન્યવાદ ઘટે છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું હતું કે આજ વ્યક્તિગત પત્ર ચલાવવું અને તેને નિયમિતપણે વરસો સુધી ટકાવી રાખવું એ ખરેખર દુષ્કર કાય' છે. અને મુશ્કેલીએ વચ્ચે આજે જૈન ટકી રહ્યું છે. અને આજ તેણે દસ્તાવેજી જેવા માહિતી વિશેષાંક પણ પ્રકટ કર્યાં છે. મુંબઇના શ્રીમ ંતો અને જૈનાની ફરજ તેને આર્થિક રીતે પગભર કરવા પૂરેપૂરો સહકાર આપે. ત્યાર બાદ ‘જૈન’ના તંત્રી શ્રી ગુલાબચ ંદભાઇ દેવચંદ શેઠનું વિવિધ ઉપહારપૂર્વક જાહે સન્માન કવામાં આવ્યું હતું. Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | | ૦૪ ૦ x 8. + હ = 2 8 “જૈન” – “માહિતી વિશેષાંકના પ્રકાશન સમારોહ સમયે યુગદિવાકર પરમપૂજ્ય આચાર્યશ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મ.સા. પ્રવચન આપી રહ્યા છે. બાજુમાં સાહિત્ય કલારત્ન મુનિરાજશ્રી યશવિજજી મ.સા., મુનિરાજશ્રી સદ્દગુણવિજયજી મ.સા. આદિ બિરાજમાન છે. 8 2 0 - - ત = U માહિતી વિશેષાંક ગ્રંથનું પ્રકાશન જાણીતા આગેવાન શ્રી રતિલાલ મણિલાલ નાણાવટી કરી રહ્યા છે. | Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સન્માન સમારોહ માહિતી વિશેષાંક ૫૦ પૂ આ શ્રી વિજયધર્મસૂરિજી મને ધર્મપ્રેમી શ્રી ઉમેદમલજી હજારમલજી અર્પણ કરી રહ્યા છે. કે જે સમારંભના સ્વાગતાધ્યક્ષ, મિલનસાર સજજન શ્રી દીપચંદ સેવચંદ ગાડી તંત્રીશ્રી ગુલાબચંદ દેવચંદ શેઠને સુખડને હાર પહેરાવી બહુમાન કરી રહ્યા છે. - 5 ' ગ્રંથ ૫૦ પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી પ્રવિજયજી મ.સા.ને સખીદિલ શેઠશ્રી ચંદ્રસેન જીવનલાલ ઝવેરી અર્પણ કરી રહ્યા છે. B . C Hà Nội * કી . 2 શ્રીયુત દીપચંદ એસ. ગાડી “જૈન” પત્રના સંપાદક શ્રી સમારોહના અતિથિવિશેષ, જાણીતા આગેવાન કાર્યકર શ્રી રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈને શાલ જયંતિલાલ રતનચંદ શાહ “જૈન” પત્રના તંત્રીશ્રી ગુલાબચંદ ઓઢાડી તેમનું જાહેર બહુમાન દેવચંદ શેઠની સેવાની સ્મૃતિરૂપે સન્માનપત્ર આપી રહ્યાા છે. Use Only કરી રહ્યા છે. પણ તે Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UR UR 舅舅舅 SRUFFiggesigg she is t h e site sir. “જૈન” પત્ર માટે બે ગૌરવરૂપ પ્રસંગે તે "SHip కస కస ల వ ల క ల క ల గ g Arigg signs is so sigg is 騙 蝙蝠」 UK UR UR જૈન” સાપ્તાહિકના ઇતિહાસમાં યાદગાર બની રહે એવા બે સમારેહ તા. ૬-૬-૭૬ રવિવારના રોજ મુંબઈમાં, ઊજવાઈ ગયા. એક સમારોહ હતે “જૈન” પત્ર તૈયાર કરેલ “ભગવાન મહાવીર ૨૫૦૦મે નિર્વાણ મહોત્સવ માહિતી વિશેષાંકના પ્રકાશનને અને બીજે સમારેહ હતે “જૈન” સાપ્તાહિકના સૌજન્યશીલ તંત્રી ભાઈશ્રી ગુલાબચંદદેવચંદ શેઠે, અનેક પ્રકારની મુશ્કેલીઓ વચ્ચે પણ, આ પવનું નિયમિત પ્રકાશન ચાલુ રાખીને, પિતાના પત્ર દ્વારા કરેલ જૈનધર્મ, સંઘ અને સમાજની દીર્ઘકાલીન સેવાઓ નિમિત્તે એમને સન્માન-પત્ર અર્પણ કરીને એમનું બહુમાન કરવાને. આ બન્ને સમારંભેનો અહેવાલ આજના અંકમાં અન્યત્ર આપવામાં આવ્યું છે, એટલે એની વિગતે અહીં આપવાની જરૂર નથી. “માહિતી વિશેષાંકના પ્રકાશનને ઉત્સવ “જૈન” પત્રના તંત્રીશ્રી માટે તથા આ વિશેષાંકના સંપાદક-મંડળ માટે ભારે રાહત, સંતોષ અને હર્ષને પ્રસંગ હતે. “જૈન” પાસેની ટાંચી સાધન-સામગ્રી અને કંઈક નબળી કે સામાન્ય લેખી શકાય એવી આર્થિક જોગવાઈની દષ્ટિએ વિચાર કરતાં, આ માટે અંક તૈયાર કરવાનું કામ, મને તે નબળા કે પાંગળા પગે પર્વત ચડવા જેવું અતિ અતિ મુશ્કેલ લાગતું હતું. આ માટે દેશના ખૂણા ખૂણામાથી કેટકેટલી સામગ્રી ભેગી કરવાની હતી! એવી સામગ્રી એકત્ર ક્ય પછી એનું અવલોકન અને વગીકરણ કરીને એની વ્યવસ્થિત ને કરવાનું કામ કેટલું જંગી હતું! અને આ બધું કર્યા પછી એકરંગી તથા બહુરંગી અઢીસ જેટલાં ચિત્ર સાથે, પાંચસોથી પણ વધુ પાનાના આ દળદાર અંકને સુંદર, સુઘડ અને સ્વચ્છ રૂપમાં છપાવવાનું કામ તે એનાથી ય વધુ કપરું હતું. મારું મન તે સતત એ જ ચિતા અને વિમાસણ કર્યા કરતું હતું કે આવું મોટું કામ અમે હેમખેમ પૂરું કરી શકીશું ખરા? કદાચ આ કામ ધારણું પ્રમાણે અમે પૂરું ન કરી શક્યા તે જૈન” પત્રની અને અમારી પણ પ્રતિષ્ઠાને કેટલી બધી હાનિ પહોંચશે! શ્રી ગુલાબચંદભાઈએ તે, છેલ્લા મહિનાઓ દરમ્યાન, આ અંકનું પ્રકાશન ન થાય ત્યાં સુધી ઘી ખાવું બંધ કર્યું હતું! પણ છેવટે અમારી બધાની ચિંતાને અંત આવ્યે, “સેકી લકડી એક કે બેજ' એ કહેવત પ્રમાણે અનેક શક્તિઓ અને વ્યક્તિઓના સક્રિય સહકારથી એક ઉત્તમ કેટને વિશેષાંક તૈયાર થઈ ગયે તથા એને પ્રકાશનવિધિ પણ આનંદ અને ઉલ્લાસ સાથે ઊજવાઈ ગયે; અને સોએ વિશેષાંકની અને “જૈન” પત્રના સાહસની મુક્ત અને પ્રશંસા કરી. આ બધું જોઈને અમારું ચિત્ત સંતુષ્ટ અને આહૂલાદિત થયું અને અમારા મનને ભાર દૂર થયે. આ બધું પરમાત્માની કૃપાનું જ ફળ સમજવું ઘટે. જૈન” પત્રના જીવનના આવા હર્ષજનક, યાદગાર અને સેનેરી અવસર ઉપર જાણે સુવર્ણકળશ ચડાવવાને કુદરતને શુભ સંકેત હોય એમ આ વિશેષાંકના પ્રકાશન-સમારે હની સાથે સાથે જ, તથા વિકાસ” AS,, હના પચીસ A / N90 RER છે. 3 ૪૩૯ 1480 માહિતી શિક8 ડિગ્રી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સરળખુદથી શ્રી ગુલાબચંદભાઈનું જૈન સંસ્થાઓ દ્વારા જાહેર સન્માન કરવાનો કાર્યક્રમ જા તે સેનામાં સુગંધ ભળ્યા જેવું બન્યું. શ્રી ગુલાબચંદભાઈને સમાન-પત્ર અર્પણ કરવાના આવા સમારોહનું આયોજન કરવામાં આવ્યું એ જાણીને હું ખૂબ ખૂબ ખુશી થયા હતા. જૈન” પત્ર સાથેના મારા નિકટના સંબંધને કારણે, ત્રણેક દાયકાથી તે હું શ્રી ગુલાબચંદભાઈને સારી રીતે જાણું છું. તેઓ નિરંતર કામ કરવામાં જ માને છે અને નામના કે કીતિની લાલસાથી હમેશાં દૂર રહે છે. અત્યારના પત્ર સંચાલકમાં ભાગ્યે જ જોવા મળતા સરળતા, નમ્રતા, વિવેકશીલતા, ઓછાબોલાપણું, અભિમાનને અભાવ વગેરે ગુણે એમનામાં છે અને એના લીધે જ મારે એમની સાથે સંબંધ આટલા વખત સુધી નભી શકે છે, એમ હું માનું છું. એમને સન્માનપત્ર અર્પણ કરવામાં આવ્યું, એ મેળાવડાની બાબતે મને વિશેષ નોંધપાત્ર લાગી છે. એક તે, ૩૪ જેટલી સંસ્થાઓ તરફથી આપવામાં આવેલ સન્માનપત્રમાં જેમ જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક સંધના તપગચ્છ, ખરતરગચ્છ, અચળગચ્છ તથા પાયચંદગચ્છની સંસ્થાઓને સમાવેશ થાય છે, તેમ દિગંબર, સ્થાનકમાગી અને તેરાપંથી સંસ્થાઓને તથા શ્રી ભારત જૈન મહામંડળને પણ સમાવેશ થાય છે. આવી કદરદાની એ “જૈન”ને માટે વિશેષ ધન્યતાની બાબત બની રહે એ સ્વાભાવિક છે. આ મેળાવડાની બીજી આનંદ ઉપજાવે એવી વાત એ છે કે એમાં પૂજ્ય આચાર્ય મહારાજ શ્રી વિજયધર્મસૂરિજી સહિત અનેક આગેવાનોએ “જૈન”ની સેવાઓને બિરદાવવાની સાથે એની ઉપયોગિતા તરફ અંગુલી નિર્દેશ કર્યો હતે, એટલું જ નહીં, પણ એથી આગળ વધીને, એમણે જૈન” પત્ર આર્થિક રીતે ભગભર બને એવી કેઈક યોજના સમાજે હાથ ધરવી જોઈએ, એવી સમથી રજૂઆત પણ કરી હતી. આ બધા ઉદગારેમાં “જૈન” પત્ર પ્રત્યેની મમતાની અને એ નિશ્ચિતપણે ચાલુ રહે એવી ચિંતાની લાગણી વ્યકત થતી હતી. આ બધું જોઈને હું બહુ રાજી થયે છું. પિણે વર્ષની ઉંમર વટાવી ચૂકેલા શ્રી ગુલાબચંદભાઈને, પિતાની લાંબા સમયની સેવાઓની આવી ઉમળકાભરી કદર થયેલી જોઈને, આત્મસ તેષ અને આનંદ થાય એ સહજ છે. આ સમારોહમાં સૂચવવામાં આવ્યા પ્રમાણે “જૈન” પત્રને આર્થિક રીતે નિશ્ચિત કરવાની કેઈજના ઘડીને એને અમલ કરવામાં આવશે તે એથી “જૈન” પત્રને તથા જૈન સમાજને–એમ બન્નેને ઘણો લાભ થશે, એમાં શક નથી. તા. ૧૩-૬-૭૬ અમદાવાદ-૭ નૈતિલાલ દીપચંદભાઈ દેસાઈ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જાલાના 'કન : સામુએ બંધાવેલ દેરાસર દાનવીરેને વહુએ બંધાવેલ દેરાસર દિર : * સર્વજિન પ્રસાદ શ્રી આદિનાથાય નમઃ રત્નતિલક પ્રાસાદ શ્રી ધર્મનાથાય નમઃ ચિંતી તિહાં આઠ હજાર તીર્થરક્ષાના લાભ અપાર.”–પૂ. દીપવિજયછે. ગુજરાતના ભરૂચ જિલ્લામાં આવેલા આ અતિ પ્રાચીન તીર્થને જીર્ણોદ્ધાર અને શ્રી આદીશ્વરજીની સંપ્રાત મહારાજાના વખતની (અસલ હતી તે જ) પ્રતિમાજીની પ્રતિષ્ઠા વિ. સં. ૧૬૪૯ માં વડનગરના ધર્મનિષ શ્રી બટુક શ્રેષિએ આચાર્યશ્રી વિજયહીરસૂરીશ્વરજી મહારાજના મના શિષ્ય આચાર્યશ્રી વિજયસેનસૂરીશ્વરજી મ. પાસે ધામધૂમથી કરાવી આ જિનાલયનું નામ સવજિન પ્રાસાદ રાખ્યું. એ પછી એક સમયે શ્રી બટુક શ્રેષ્ઠિના ધર્મપત્ની હીરાબાઈ તથા તેમના પુત્રવધુ વીરાંબાઈ અત્રે યાત્રાથે પધારેલા. આ સમયે નવા જિનાલયની બારસાખ વીરાંબાઈને માથામાં વાગતાં, તેમણે ખિન્ન થઈ જિનાલયના નીચાણવાળા બારણાની ટીકા કરી. આથી તેમની સાસુ હીરાબાઈએ ટકોર કરતાં કહ્યું કે, “એમ હોય તો તમે તમારા પિતાને ત્યાંથી દ્રવ્ય મંગાવી બીજું જિનાલય બનાવી બારણુ ઊંચું કરાવો.” આ સાંભળી વીરાંબાઈએ પોતાના પિતાની સહાયથી પાંચ વર્ષમાં દેવવિમાન સમું બાવન જિનાલયવાળું મંદિર તૈયાર કરાવી દીધું. અને સં. ૧૬૫૪ માં આચાર્યશ્રી વિજયસેનસૂરિજી મન્ના વરદ હસ્તે શ્રી ધર્મનાથ ભગવાનની અંજનશલાકા-પ્રતિષ્ઠા કરાવી જિનાલયનું નામ “રત્નતિલક પ્રાસાદ” રાખ્યું. તીર્થના આ બન્ને જિનાલયે કાળક્રમે છણ થતાં, તેના જીર્ણોદ્ધારનું કામ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. આ ઉદ્ધારના પુન્યકાર્યમાં સમાજના દાનવીરને અને શ્રી સંધના અને ટ્રસ્ટીઓને ઉદારતાથી ફાળો આપવા નમ્ર વિનંતી છે. ધર્મશાળા તથા ભોજનશાળાની અહીં ઉત્તમ સગવડ છે. કાયમી અખંડદીવો અને ભાતાખાતું પણ ચાલુ છે. સુંદર હવા-પાણું અને ધર્મભાવના જગાડે એવું ઉત્તમ આ તીર્થસ્થાન છે. કાવી તીર્થની યાત્રાએ આવવા માટે ભરૂચ, ખંભાત, અમદાવાદ, વડોદરા, જંબુસર અને ઝગડિયાથી આવવા-જવાની બસ મળે છે. નાણાં મોકલવાના સ્થળો :– શ્રી રીખવદેવજી મહારાજ જૈન દેરાસર જિ. ભરૂચ [ગુજરાત] મુકાવી શા, જયંતિલાલ અમીચંદ ૮૨/૮૬, અબ્દુલ રહેમાન સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૩ [ કેનઃ ૩ર૩૦૭૬ ] લિ. શ્રી કાવી તીર્થના ટ્રસ્ટીઓ તથા કાર્યવાહક કમિટી Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International MANUFACTURING BATLIBOI ट The Four Facets on which Batliboi builds a tradition ०९ MARKETING EXPORT CONTRACTING Batliboi's tradition can be traced back to 1892 when we began as only a trading organisation. Today it is a complex of four facets- Marketing Industrial, Agricultural equipment and Consumer durables; Exporting goods from machinery to textiles; Manufacturing Machine tools and Air-conditioning equipment at our works in Udhna and Contracting turnkey projects in the field of environmental engineering. Batliboi, a leading business house today has many and diverse strings to its bow, growing from strength to strength in the 84 years of its existence. Therefore if you have a sound idea or a good product,come to Batliboi. They have both the know-how and the skill to make it or market it or export it anywhere in the world. Batliboi & COMPANY PRIVATE LIMITED Regd. Office: P. Box 190 A, V. B. Gandhi Marg, Fort, Bombay-400023. Branches and Dealer Network All OVED INDIA For Personal and Private Use Only Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જૈન તીર્થોની રક્ષા કરવા અને તેની પવિત્ર સ્વતંત્રતા જાળવી રાખવાના ઉદાત્ત દયેયથી, ૧૨મી એપ્રિલ ૧૯૦૩ના રોજ અમદાવાદથી શ્રી ભગુભાઈ કારભારીએ “જૈન” નામનુ વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક સમાજનું સૌ પ્રથમ સાપ્તાહિક પ્રકટ કર્યું. તીર્થરક્ષા અને સ્વતંત્રતા માટે શ્રી કારભરીએ તે સમયના રાજાઓ સામે જેને ને બુલંદ અને નીડર અવાજ વ્યક્ત કરીને થોડાક જ સમયમાં “જૈન અને એક પડકારતી સફળ સત્તા તરીકે સ્થાપિત કર્યું. અમદાવાદમાં આ કારણે સત્યને અવાજ રુંધતે લાગવાથી શ્રી કારભારીએ “જૈન”નું પ્રકાશન છેડા વરસે મુંબઈથી કર્યું. જેને નવમા વર્ષમાં પ્રવેશ કર્યો ત્યારે શ્રી કારભારીને પિતાના આરોગ્ય માટે વિદેશ જવાનું થયું. પિતાની ગેરહાજરીમાં તેમણે “જૈન”નું સંપાદન અને સંચાલન શેઠ દેવચંદ દામજી કુંડલાકરને શ્રદ્ધાપૂર્વક સેપ્યું. શેઠ દેવચંદભાઈએ આદ્યતંત્રીની શ્રદ્ધાને યશસ્વી રીતે સાબિત કરી. શ્રી કારભારીનું વિદેશમાં જ અવસાન થયું, આથી તેમના જીવનમાંથી પ્રેરણા લઈને શ્રી કુંડલાકરે “જૈન' સાપ્તાહિકની સત્યની યાત્રાને આવરત ચાલુ રાખી. સમયને પ્રવાહ બદલાતાં તીર્થરક્ષા અને સ્વતંત્રતાના દયેયને “જૈન' સાપ્તાહિકે વધુ વિસ્તૃત બનાવ્યું. જૈન સમાજમાં બનતા ધાર્મિક અને સામાજિક પ્રસંગો અને પ્રશ્નો અંગે અગ્રલેખો અને સામયિક કુરણ લખી સત્યના અવાજને વધુ વ્યાપક ક્ષેત્રે ગૂજત કર્યો. અગ્રલેખે, સામયિક કુરણ અને સમાચાર ઉપરાંત દર અને વિવિધ વિષય પર વિદ્વાનોના લેખે, વાર્તાઓ વગેરે પણ આજ સુધી પ્રકટ થતા રહ્યા છે અને નિયમિત અંક ઉપરાંત પયુંષણ, દિવાળી અને ભગવાન મહાવીરના જન્મ કલ્યાણકના પ્રસંગે સાહિત્યસભર વિશેષાંકે તેમજ કેન્ફરન્સ જેવી સંસ્થાના અધિવેશન અને પ્રતિષ્ઠા પ્રસંગે વિશિષ્ટ પુતિઓ પણ અવારનવાર આજ સુધી પ્રકટ થતા રહ્યા છે. શેઠ દેવચંદભાઈનું વિ. સં. ૧ લ્માં અવસાન થતાં “જૈન ની સંપૂર્ણ જવાબદારી તેમના પુત્ર શ્રી ગુલાબચંદભાઈએ ઉપાડી અને તેઓશ્રીએ પણ પિતાના પુરોગામી તંત્રીઓની પ્રગતિશીલ નીતિને એકધારી જાળવી રાખી. આજે ૭૩ વર્ષે “જૈન” નિયમિત દર સપ્તાહે પ્રકટ થાય છે અને દેશભરમાં પ્રસારિત થયેલું છે. શ્રી ગુલાબચંદભાઈની વૃદ્ધાવસ્થા અને નાદુરસ્ત તબિયતને ધ્યાનમાં લઈ અત્યારે તેની બધી જ જવાબદારી તેમના સુપુત્ર શ્રી નવીનભાઈ શ્રી વિનોદભાઈ અને શ્રી મહેન્દ્રભાઈ સંભાળી રહ્યા છે. આમ ત્રણ પેઢીથી ચાલતું વ્યક્તિગત માલિકીનું પણ સેવાને વરેલું જૈન” સાપ્તાહિક જૈન પત્રમાં એકમેવ છે. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 4 (9S JAIN WEEKLY-BHAVNAGAR. A REGD. NO. G. BV. 20. ડૉ મન્મ ગ્રહી ઓછાયો ઉતારી.. દિશ અ૭ી દુળિયાએ કાગવાળા શ્રી માલ્ટા 2400 ના 1િcTહા કલ્યાણકર્તા( ઉ૪C બળ ઉખાણા કટ્ટી. બે આલો થ્યો સંઘઠી. હાલમetoiા કાર્યમાં લાશ 68ઈએ..... ન કોફ૨ક્સ એટલે દશ એડી વિદેશમાં ચૈતા-બ૨ મૂર્તિપૂજક મંદાળનો વનમ પણ બુલંદ અવાજ ! હ કોન્ફટક્સ એટલે તામ્બિક્ટ મૂર્તિપૂજક જૈન સંઘની એકal ડૉ * અબલાસઈ, પ્રિન્ટક પ્રતીક! છે કોન્ફરન્સ એટલે ચૈતi+બ૨ મૂર્તિપૂજક જૈન સંઘના વિવધૂ પ્રજાતિના સમાધાન ફર્ડd. & ભાવાન મહાબલ્ટિા ૨પ૦૦ મા Locieણ ફટાણાકડા સૂવર્ણ અઘeta પ્રસંગ કોફટસ બૂલંદ બUાજ બની છે. એકતાઠવું પ્રતીક Clષ્ટીકે ઝળકી છે 2બી આ જ સુવર્ણ અવઢ૨ નિમિ7 6જાદંલા વિવાદના સમાધાનની કડી પ્રણા મળી છે. - ફોસ્ફરન્સનો આહ દાદાકાળી ઈતિહાસ ઉજજવળ છે. આ દીર્ઘ પ્રગતિ યાત્રામાં હંમેશા તેહ ક્ષફળ માર્ગદર્શક કામ કર્યું છે. અ ાળકા2 જાહેર કર્યું છે કે કોન્ફરન્સ 6જૈન ક્ષમાજની એક વિચિત્ર પ્રટક મ્બૌ માદક સંસ્થા છે. * મારી ભાવળા વિશદ્ધ બડી ઉcj0ા છે. કોન્ફરન્સ હજી પણ વધુ ને વધુ સંઘ હિત રંબૌ કહ્યાભાઈ7( ક્ષાક કાર્યોમાં ભાÉદક અહી મદદDIt૨ બી ટી છે અનૈ બની રહેશે. બ્રા માટે ફીન્કસ જરૂ૨ છે સૈવાભાવી સંનિષ્ઠ કાર્યકરના. ફોન્ફ૨ત આ માટે આપની પાસૈ માગે છે : સમયની ભૌગ શકિતની થીમ * અને આર્થિક સહયોગ - આ સાથો સાથ આપતી પ્રાપ્ત તે કોન્ફરન્સના વિવિધ કાય"નાં કાપતા પ્રેમભર્યા સાથ અર્થ સહકા૨ની તૈમજ પ્રે૨ાા ભાઈંદૂતનદ u , તો બંધુઓ ! આવો અને હાથ મિલાવી. નિર્વાહા : ig Jinshasan તે બ્રા પહ સંઘના નવનિર્માણના સમયક કાર્યોમાં ખભેખભા મિલ મા તાય શ્રી જે. ત, | 0 : મંત્રી) ૧૯-એ, ગુલાલબાડી ગોડીજી બિલ્ડીંગ 2 ઉપ પ્રમુખ) દેવચંદ . શાહ(પકશ્રી) 2સીફલાલ સી. શાહ 1 Rusીઈ ઍમ. શાહ . બીજે માળે, મુંબઈ-૪૦૦ 002 ' જયંતિલાલ આ૨. શાહે જગદીશચંદ્ર બી.નગ૨ોઠ છે . ફોનઃ - 333273 વારાણ6જી ૨ામજી મોમાયા વિળીદ ચંદ દલીચંદ શાહ છે મોતીલાલ વીશય્યદ હાફ કેશવલાલ બુલાખીદાસ તંત્ર: મુદ્રકઃ પ્રકાશક: માલીક: 6 Oાલાબચંદ દૈવચંદ, વકતા, ભાવ41012.-૩૬૪o 01' મૂet@ાઠીઃા 681 પ્રહeટ્ટી, તાવતા, લાd6002-૩૬૪૦૦૧ COજ02 (1) . I/III. 044489 qyanmandir@kobatirth.org અખિલ ભારતીય