________________
‘દ્વાચિંશદ્વાચિંશિકા ગ્રંથની ‘યોગવિવેકદ્વાચિંશિકા'ના શબ્દશઃ વિવેચનના સંકલન-સંપાદનની વેળાએ પ્રાસ્તાવિક
શ્રુતસદનના સૂત્રધાર ઉપાધ્યાયજી મહારાજા -
આજથી લગભગ ૩૫૦ વર્ષો પૂર્વે યશોદેહે થયેલા ઈતરધર્મના પંડિતો પાસે જૈનશાસનની વિજયપતાકા સ્થાપિત કરવાના કારણે કાશીના ધુરંધર વિદ્વાનો દ્વારા ન્યાયાચાર્ય અને ન્યાયવિશારદ'નું બિરુદ પામેલા, ગંગાનદીના કિનારે છે કારના જાપથી સરસ્વતી દેવીને પ્રસન્ન કરીને “સરસ્વતીપુત્ર” તરીકે સુપ્રસિદ્ધ થયેલ, ગૌરવવંતા જૈન ઈતિહાસમાં ‘લઘુહરિભદ્ર'ના ઉપનામથી બિરદાવાયેલા, સ્વપરદર્શન નિષ્ણાત, પ્રકાંડ વિદ્વાન, સમર્થ સાહિત્યસર્જક, મહાજ્ઞાનનિધાન મહાપુરુષ એટલે “મહોપાધ્યાય શ્રીમદ્ યશોવિજયજી મહારાજા.”
તેમણે પોતાની જિંદગીની પળેપળને સાર્થક કરીને સચોટ, સ્પષ્ટ, સંદેહમુક્ત, વિસ્તૃત, વિપુલ જૈન સાહિત્યનું સર્જન કર્યું છે અને આગમગ્રંથોના સૂક્ષ્મતમ પદાર્થોના રહસ્યો આપણા સુધી પહોંચાડ્યા છે. પોતાના ઘણા ગ્રંથો ઉપર ગ્રંથમાં નિહિત પદાર્થ અને પરમાર્થને પ્રગટ કરતી સ્વોપજ્ઞ ટીકાઓ પણ તેઓએ રચી છે. તેમના ગ્રંથોના મુખ્ય વિષયો ન્યાય, આગમ, યોગ, ભક્તિ અને આચાર આદિ છે, જેને અનુલક્ષીને તેઓશ્રીએ અનેક નાના-મોટા ગ્રંથોનું સર્જન કર્યું છે. આવું અદ્ભુત શાસ્ત્રજ્ઞાન ધરાવનાર વર્તમાનકાળમાં તેમના પછી કોઈ થયા નથી, એવા તેઓ પ્રખર બુદ્ધિશાળી હોવાથી તેમનું વચન ટંકશાળી અને સર્વમાન્ય ગણાય છે.
પૂર્વધરોનું જ્ઞાન કેવું હોય, તેની ઝાંખી કરાવનારા આ કાળમાં પૂજ્ય ઉપાધ્યાયજી મહારાજા થયા. આગમગ્રંથોનું અમીપાન કરી આગમોનું પરિશીલન કરી, દોહન કરી વિપુલ સાહિત્યનું સર્જન તેઓ શ્રીમદે કર્યું છે, હજારો શાસ્ત્રો તેઓ ક્યારે ભણ્યા, ક્યારે પરિશીલન કર્યું અને ક્યારે સર્જન કર્યું તેની કલ્પના પણ આપણા જેવાને આવી શકતી નથી. તેઓ સ્વયં વિશ્વાસપૂર્વક કહી શક્યા છે કે “વાણી વાચક જસ તણી, કોઈ નયે ન અધૂરી રે.”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org