________________
શ્રી પ્રશ્નવ્યાકરણ સૂત્ર
નાદ, દાંત પીસીને કરેલે સીત્કાર, દીન સ્વર, સિંધુડો રાગ જે આનંદ શબ્દ, કંઠમાંથી કાઢેલો વિનિ, મેઘના જેવી રૌદ્ર ગર્જના, એકી સાથે હસવાને તેમજ રેષને થતો કકળાટ, એવા પ્રકારને કેલાહલ યુદ્ધભૂમિમાં થઈ રહે છે. અતિ ક્રોધથી સુભટનાં વદન રૌદ્ર-બીહામણાં બની જાય છે, તેઓ દાંતે કરીને નીચેના ઓઠને કરડે છે, અને દઢ પ્રહાર કરવાને તેમના હાથ સાવધાન બને છે. અતિ ફોધવશતાથી તેમનાં ફાટેલાં નેત્રે અત્યંત લાલ બની જાય છે. વરદષ્ટિથી અને કેદની ચેષ્ટાથી તેમને કપાળમાં ત્રિવલી (ત્રણ રેષાએ) પડે છે અને ભ્રકુટી વાંકી બની જાય છે. શત્રુને મારવાના અધ્યવસાયે કરીને હજાર-હજાર મનુષ્યનું બળ-પરાક્રમ તે સુભટના શરીરમાં સ્કુરાયમાન થાય છે. વેગવાન ઘડાઓ જોતર્યા છે એવા રથ ઉપર બેસીને દેડતા ઢાઓ આવીને દક્ષતાપૂર્વક પ્રહાર કરીને જીતે છે અને તેઓ હર્ષે કરીને બેઉ હાથને ઉંચા કરતા અટ્ટ હાસ્ય કરે છે તથા અનેક માણસો કકળાટ કરે છે. આયુધ, ઢાલ અને બખ્તરથી સજજ થએલા ગર્વિષ્ટ તથા પ્રપંચી દ્ધાઓ વિરીના હાથીઓને મારવા અથવા હાથ કરવા ઈચ્છતા સામસામા લી પડે છે, અને યુદ્ધકળાને ગર્વ ધરાવનારાઓ મ્યાનમાંથી તલવાર કાઢીને કેધપૂર્વક શિવ્ર ગતિથી મેખરે આવી પ્રહાર કરી વરીના હાથીની સૂઢને તથા વેરીના હાથને છેદે છે; બાણુના સખ્ત પ્રહારથી છવાયેલા અને બીજા હથીયારોથી છેદાયેલા એવા હાથી વગેરેના વહેતા રૂધિરથી રણભૂમિના માર્ગો પર ચીકણે