________________
પ્રબુદ્ધ જીવન"
I તા૧૬-ર-
૧૦ હવે બાકી રહ્યું છે કે જ્યાં ગોરા અને કાળા ગણાશે. એ દિશામાં પ્રગતિ તે પણ કેટલીક રૂકાવટ. વચ્ચે કાયદેસર ભેદભાવ રાખવામાં આવે છે અને
આવવાનો સંભવ છે કારણ ત્યાં એક તરફ ગોરાઓ છે. વસાહતી વિસ્તાર, સરકારી કચેરીઓ, હોટેલ અને બીજી તરફ અશ્વેત છે. તેમાં આફ્રિકન કાળાઓ છે રેસ્ટોરા, સાગરના રેતીતટ, થિએટર અને કલબો વગેરેમાં અને વસાહતી ભ્રારતીય લે છે. એમાં ભારતની દશા. કાળા લેકને પ્રવેશવાની મનાઈ હોય છે અથવા તેમને બેસવા વિચિત્ર છે. નથી એમને ગેલેકે બહુ ચાહતા અને નથી માટે અલગ વ્યવસ્થા હોય છે.
કાળા લેકે બહુ ચાહતા. ગેમાં પણ જુદા જુદા રાજદ્વારી - દક્ષિણ આફ્રિકામાં રંગભેદની નીતિના કદર હિમાયતી પક્ષે છે અને કાળાઓમાં કદા જુદા પક્ષે છે જે પીટર બેથાએ સમાધાન માટે મંડેલા સાથે જેલમાં અનેકવાર એકબીજાની બધી બાબતે સાથે સહમત નથી. એટલે વાટાઘાટ કરી છે, પરંતુ મંડેલાએ કોઇપણ પ્રકારના શરતી દક્ષિણ આફ્રિકાની સમસ્યા ઉકેલ બહારથી દેખાઈ છૂટકારાને અસ્વીકાર કર્યો અને તેથી કાળા લોકાની ગેરીલા છે એટલે સરળ નથી. દક્ષિ આફ્રિકામાં આફ્રિકન નેશનલ લડત સતત ચાલતી જ રહી. પીટર બોથા પછી પ્રમુખ
કોંગ્રેસ એ અતિ લોકોને બતી ધરાવતે પક્ષ છે. કે જે ક્રોડરિક દ. કલાકે સત્તા પર આવ્યા પછી થોડા મહિનામાં જ ચુંટણીમાં એક વ્યકિતને એક મળ જોઈએ એવી માગણી મડેલા સાથે વારંવાર વાટાઘાટો કરીને એક અનુકૂળ સતત કરતા આવ્યા છે અને હું થાય તે દક્ષિણ આફ્રિકામાં વાતાવરણ ઊભું કર્યું. બેથા કરતાં કલાક વધારે
અશ્વેત લેકેનું રાજ્ય સ્થપાય. રાષ્ટ્રમાં કાળા લેકાની બીજી વાસ્તવવાદી છે. દુનિયાભરમાં માનવતાવાદી જવાળની
એક મેકી જાતિ છે. તે દેઢ કશી વસતી ધરાવતી ઝુલુ લેકેની સામે સત્તાના સિંહાસન કેવાં ડોલે છે તે નજરમાં રાખી
છે. ગારી સરકારે આ ઝુલુ લેને આફ્રિકન નેશનલ કોંગ્રેસની સાચી નિષ્ઠાથી મંડેલા સાથે જેલમાં વારંવાર વાટાઘાટો કરી.
વિરુદ્ધ ચડાવેલા છે. માંહોમાંહે આવીને રાજ્ય કરવાની ગોરામંડેલાને એક જ આગ્રહ હતા કે જેલમાંથી પિતાની મુકિત
એની નીતિને ભેગ આ સુ લેક પણ બન્યા છે. આ બિનશરતે જ થવી જોઈએ. મંડેલાના વ્યકિતવથી, રાષ્ટ્રપ્રેમની ઉપરાંત પાન આફ્રિકન કોંગ્રેસ અને બીજો એક પક્ષ છે. જે ભાવનાથી, ધીરજથી અને જુરસાથી પ્રભાવિત થયેલા પ્રમુખ
વધારે ઝનની છે. અને તે ગે સરકાર સાથે વાટાઘાટ કલાકને છેવટે એમ ખાત્રી થઈ કે મંડેલાને બિનશરતે મુકત
કરવામાં માનતા નથી, પરંતુ યુદ્ધ દ્વારા ગેરાએને હટાકરવામાં આવે તે એ કાળી તથા ગોરી બંને પ્રજાના હિતમાં
વીને સત્તા મેળવવા ઇચ્છે છે. રી સરકારમાં કામ કરતા. છે. સમગ્ર વિશ્વથી અટુલા પડી ગયેલા અને બહુ વગેવાયેલા અશ્વેત કર્મચારીઓનું વળી ? જ જૂથ છે અને તેનું પિતાના રાષ્ટ્રને બચાવવાને પણ એ એક ઉપાય છે. આમ જુદું જ વલણ છે. ઘણા કે તેમને વિશ્વાસ કરવા મંડેલા અને કલાકની પરરપર નિખાલસ અને નિષ્ઠાભરી ઇચ્છતા નથી. આ ઉપરાંત ભારેય લોક પણ છે. પરંતુ સમજૂતીને પરિણામે મંડેલાની મુકિત થઈ છે, જે ઘટનાને કાળા લે કે તેઓને સરકારના ખાંધા તરીકે વધારે ઓળખે છે. જગતના તમામ રાષ્ટ્રોએ આવકારી છે.
ગેર લેકામાં રૂઢિચુસ્ત પક્ષ કો લેકે સાથે કે પણ દ. કલાકે સત્તા પર આવ્યા પછી છેલ્લા થોડા મહિનામાં પ્રકારની વાટાઘાટે કરવામાં માનતનથી અને રંગભેદની નીતિ અશ્વેત લેકે માટેનાં કેટલાક નિયંત્રણ હળવાં કર્યો છે, કેટલેક સહિત જે પ્રમાણે છે તે પ્રમાણે નિર્દય રીતે રાજય કરવામાં સ્થળે અશ્વેત લેકેને પાસ વગર જવાની મનાઈ હતી તે માને છે. ગેર લે કોનો બીજ કે પક્ષ એ પણ છે કે જે પાસ પ્રથા રદ કરી છે. તેવી જ રીતે સમુદ્રના કેટલાક રેતીતટ એમ ઇચછે છે કે દક્ષિણ આફ્રિકા ધરતીમાં મેટ જ પ્રદેશ ઉપર હરવા ફરવાની અવેત કાને જે મનાઈ હતી તે પણ દર ફકત ગારાઓ માટે જ રાખામાં આવે અને ત્યાં કરવામાં આવી છે આમ દ. કલાકે વાટાઘાટ માટેની પિતાની .
ગોરાઓની વસતી માટેનું અલઃ રાજ્ય સ્થાપવું અને પ્રતીતિ આવાં વાતાવરણના નિર્માણ દ્વારા કરાવી છે.
કાળાઓને તેમને વિસ્તાર અને જય જદા સોંપી દેવાં. - દક્ષિણ આફ્રિકાની રંગભેદની નીતિની દુનિયાનાં ઘણાં ગોરાઓની નેશનલ પાટી" એમ ઈ છે કે રાષ્ટ્રની સત્તામાં રાષ્ટ્રોએ આર્થિક નાકાબંધી ફરમાવી પણ તે સંપૂર્ણપણે કાળા લોકોને પણ ભાગીદાર બનાવા, પરંતુ પિતાની સત્તા સફળ થઈ છે એમ નહિ કહી શકાય. વસ્તુતઃ એથી દક્ષિણ છોડી ન દેવી. આમ દક્ષિણ કાનું રાજદ્વારી કેકડું આફ્રિકાને બહુ અસર પહોંચી હોય તેવું થયું નથી. વર્તમાન ગૂંચવાયેલું છે. ગોરા લેકેની વસતી માત્ર પચાસ સમયમાં લગભગ બધાં જ રાક્ટ્રોને આયાત-નિકાસ કર્યા વગર લાખ જેટલી છે. કાળા લોકોની વસતી બે કરોડ અને ચાલે એવું નથી. દરેક રાષ્ટ્રને પિતાની વધારાની કુદરતી
સાઠ લાખ જેટલી છે. તેમ છતાં સમગ્ર રાષ્ટ્રની સત્યાસી સંપત્તિ કે ઉત્પાદિત સામગ્રી બીજા દેશમાં મોકલવાની અને
૧ ટકા જેટલી જમીન ગોરા લેકેન માલિકીની છે અને પિતાને ત્યાં ન હોય એવી સામગ્રી, ચીજ વસ્તુઓ તેર ટકા જેટલી જમીનમાં કાળા કા વસે છે. એટલે કે વેપારી માલ લાવવાની જરૂર પડે છે. વેપાર
આફ્રિકન નેશનલ કેસિની માણી પ્રમાણે રાષ્ટ્રના
સત્તા માટેની ચુંટણીમાં જે એ વ્યકિતને દ્વારા ધન કમાવું, તક મળે તે ચોરી છૂપીથી કે ગેરકાયદે
એક મત કમાઈ લેવું એવી વૃત્તિ માત્ર વ્યકિતઓમાં જ નહિ, રાષ્ટ્રોમાં
આપવામાં આવે તે ગેરા લેકે પાસે બિલકુલ સત્તા પણ રહેલી હોય છે. સ્વાર્થ' એવી ભયંકર વસ્તુ છે કે તેની
રહે નહિ. અને કાળા લોકે સર્વસત્તાધીશ બની જાય. આગળ મોટાં રાષ્ટ્રે પણ નમી પડે છે અને પિતાના જાહેર
કાળા લેકામાં ભલે જુદા જુદા પક્ષે હોય, છતાં બહુમતી તે કરેલા નીતિ નિયમેને વળગી રહેવાનું છોડી દે છે. દક્ષિણ
આફ્રિકન નેશનલ કોંગ્રેસને જ મળે અને તેમ થાય તે દક્ષિણ આફ્રિકા સમૃદ્ધ રાષ્ટ્રે છે, તેની પાસે સેનાની અને હીરાની આફ્રિકાના પ્રમુખસ્થાને નેલસન મંડેલા આવે. ખાણે છે. તેનું દેખી મુનિવર ચળે એમ કહેવાય છે તેમ આ - દક્ષિણ આફ્રિકાની રંગભેદની નીતિ સામે વિરોધ કરવામાં સેનાવાળા રાષ્ટ્ર સાથે આડકતરી રીતે વેપાર કરીને કમાઈ અને તે માટે કડક પગલાં લેવામાં ભારત આરંભથી એક લેવાવાળા દેશે પણ એાછા નથી.
અગ્રેસર રાષ્ટ્ર રહ્યું છે. નેલ્સન મંડેલાની મુકિતની જાહેરાત દક્ષિણ આફ્રિકાની રાજદ્વારી સમસ્યાને તરત સુખદ અને થતાં જ ભારતીય સરકારે તેમને ભારત આવવા માટે જે નિમંત્રણ સમાધાનભર્યો ઉકેલ આવી જશે એમ માનવું વધારે પડતું
(પૃષ્ઠ ૧૯ ઉપર )