Maru Jivanvrutt

Author(s): Sukhlal Sanghavi, Dalsukh Malvania
Publisher: Gurjar Granthratna Karyalay

Page 64

સામાજિક અને ધાર્મિક જીવનનો પરિચય - ૫૩ પ્રકૃતિનો ઉદ્રક હોવું જોઈએ. જે ત્યારબાદ કદી આવ્યાનું યાદ નથી. છેવટે ઘરનું કોઈ ન જાણે તેવી રીતે મિત્ર દ્વારા કાશી પત્રવ્યવહાર શરૂ કર્યો. જોકે એનો હામાં જવાબ આવવા વિષે કોઈ આશા ન હતી તેમજ આવવાની હા લખે તોય ઘર તરફથી સમ્મતિ મળવાની તો લેશમાત્ર આશા ન હતી. મેં મનમાં નક્કી કર્યું કે જો કાશીથી ધર્મવિજ્યજી મહારાજ આવવાની હા લખે તો ગમે તે ભોગે જરૂર જવું, પણ જવાની છેલ્લી ક્ષણ, આવે ત્યારે જ વડીલોને કહેવું, ત્યાં લગી આ વિચાર ગુપ્ત જ રાખવો. એક દિવસે અચાનક કાશીથી જવાબ આવ્યો કે, “તમે ભલે આંખે ન દેખો છતાં આવી શકો અને વીરમગામથી કેટલાક વિદ્યાર્થીઓ આવનાર છે એમની સાથે તમે આવો. તે માટે વિરમગામ જાઓ અને ત્યાં કાશી જૈન પાઠશાળાની ઓફિસમાં સેક્રેટરીને મળો. હું તેમને સીધું સૂચવું છું.' ઇત્યાદિ. આ કાર્ડ જ્યારે વાંચ્યું ત્યારે મારા હર્ષનો પાર રહ્યો નહિ, પણ સાથે કોને લેવો અને કઈ રીતે જવું એ જ ભારે મૂંઝવણનો પ્રશ્ન હતો. મારો પહેલેથી જ વિચાર હતો કે ઘરના કોઈ પણ માણસ સાથે ન જવું. નહિ તો મારાથી ખાનગી રીતે પરદેશમાં પડતી મુશ્કેલીના સમાચાર પિતાજીને આપી અધ્યયનમાં વિઘ્ન ઊભું કરશે. હું એટલું તો સમજતો હતો કે, એટલે દૂર પરાધીન સ્થિતિમાં અજાણ્યા વચ્ચે રહેતાં મને જરૂર અકલ્પિત મુશ્કેલીઓ આવવાની. સાથે જ એ પણ દઢ નિર્ધાર હતો કે મુશ્કેલીઓ ગમે તે આવે તોય કાશી જવું અને ત્યાં રહી ભણવું.
વતન લીમલીમાં પ્લેગ હોવાથી બધા બહારગામ ગયેલા. સહકુટુંબ પિતાજી નજીકના જ મુંજપર ગામમાં હતા, જ્યારે હું મૂળી ગયેલો અને ત્યાં જ કાશીથી આવેલું કાર્ડ મળેલું. પિતાજી તે જ દિવસે કોર્ટના કામ પ્રસંગે મૂળી આવેલા. મેં એમને કાશી જવાનો મારો વિચાર અને ત્યાંથી આવેલો પત્ર એ વિષે ટૂંકમાં કહ્યું, પરંતુ વાત શરૂ કર્યા પહેલાં જ મેં એમને ભારપૂર્વક પુત્રના લાડથી કહી દીધું કે જો તમે મને પ્રથમ જ જવાની ના પાડશો તો અમંગળ અને અપશુકન થશે એટલું જ, બાકી હું તો જવાનો છું, તે છું જ, આ બધું સાંભળી પિતાજી મૂંઝાયા અને અવાક થઈ ગયા. છેવટે કહ્યું કે ત્યારે આજે મારી સાથે ઘેર ચાલ. ત્યાં જઈ વિચારીશું. એમના મનમાં વૈશ્યપ્રકૃતિ પ્રમાણે એમ જરૂર સૂછ્યું હશે કે ઘેર આવશે અને ધીરે ધીરે સમજાવવાથી ઊભરો શમી જશે. તેમની સાથે રાતે ઘેર પહોંચ્યો. ભોજાઈએ આ વાત સાંભળી તો તે પણ દિમૂઢ થઈ ગઈ. મેં એને કહી દીધું કે ભાભી તમારે કાંઈ હા-ના કરવી નહિ. નહિ તો અપશુકન થશે એટલું જ, હું તો જમ્યા વિના જ નીકળી જઈશ. એણીએ બીજે દિવસે લાપસી કરી, પણ મને ભાવી નહિ.
હું પિતાજી અને મારા સમવયસ્ક ફઈના દીકરા ચુનીલાલ, જે મારે ત્યાં જ રહેતા – અમે ત્રણેય વઢવાણ કેમ્પ આવ્યા. ચુનીલાલને વિરમગામ સુધી લઈ જવાની ઈચ્છા હતી, પણ મોટાભાઈ ખુશાલચંદ વઢવાણ કેમ્પમાં હતા તે વચ્ચે આવ્યા. તેમનો સ્વભાવ પિતાજી જેવો મૃદુ નહિ અને તડફડ પણ કરી નાખે. પહેલાં તો મારી વાત સાંભળી