________________
૩૩. બીમારીને કારણે યાત્રાઓ
શ્રી રામનારાયણની સહાય
હવે હું મારી મૂળ ચિંતા તરફ વળે તો જ તે સંગત ગણાય. જોઈતો સમર્થ માણસ ન લાધ્યો તોય પણ કામ તો ચલાવવું જ હતું. એટલે ૫. રામનારાયણની મદદ લેવાનું મેં પસંદ કર્યું. રામનારાયણજી નાના હતા ત્યારથી તેમના પિતા સાથે મારી પાસે આવતા. તેઓ સંસ્કૃત સારું જાણે ને થોડોક પ્રાકૃત ભાષાનો તેમ જ જૈન પ્રકરણ ગ્રન્થોનો તેમને પરિચય પણ ખરો. સ્વભાવે તે એટલા બધા નમ્ર ને ખડતલ કે તેમનાથી કામ લેવામાં મને જરાય સંકોચ થાય તેમ ન હતું. તેઓ રહેતા પણ મારા સ્થાનની નજીક. એમની મદદથી પૂરો જોવાનું કામ શરૂ કર્યું. ને કામ આગળ ચાલુ કર્યું. હું એ દિવસોમાં જમતો. પણ રામનારાયણજીને ત્યાં. તે બંને ભાઈઓ મારી સંભાળ બહુ રાખે. હજી પણ તેમનો સદ્ભાવ અને વ્યવહાર મારા પ્રત્યે તેવો જ છે. જોકે તેઓ હવે તો સંસ્કૃતના પંડિત હોવા ઉપરાંત અંગ્રેજી પણ જાણે છે કે હાઈસ્કૂલમાં સંસ્કૃતના મુખ્ય અધ્યાપક પણ છે. રામનારાયણજીની મદદથી કામ ચાલુ રાખવા છતાં બીજી અનુભવી યોગ્ય વ્યક્તિની શોધમાં હું સતત રહેતો જ. ઘી-મધના મિશ્રણથી તાવ
અચાનક હું તાવમાં સપડાયો. એના કારણ વિષે મેં વિચાર કર્યા તો મને તે જડી આવ્યું. બીજાઓને પણ માહિતી ઉપયોગી હોવાથી તેનો પણ નિર્દેશ કરી દઉં છું. મધ અને ઘી બંને થોડાક સમયને અંતરે આગળપાછળ મેં લીધેલ તે જ તાવનું કારણ બન્યાં હશે એમ મને ચોક્કસ લાગ્યું. ઘી અને મધ સમપ્રમાણમાં સાથે લેવાથી ઝેર બને છે એમ મેં સાંભળેલું. તેથી મેં બંને વસ્તુઓને સાથે ન લેતાં આગળ પાછળ લીધી. બપોરે પ્રેસમાં જવું હતું ને ભૂખ સખત વ્યાપી હતી. થોડુંક ઘી ચાટ્યું. ભૂખ શમી ન દેખાઈ. તેથી થોડી વાર પછી થોડુંક મધ પણ લીધું. બંનેનું સમપ્રમાણ મિશ્રણ ઝેર થતું હોય કે નહિ તે તો અનુભવી જાણે, પણ આ બંને વસ્તુઓનું ઓછી-વધતી માત્રામાં અને આગળ પાછળ કરેલું સેવન મને ભારે પડ્યું. ગરમીમાં દૂર પ્રેસમાં ગયો ને આવ્યો એ પણ એમાં નિમિત્ત બન્યું હોય તો ના નહિ, પણ ઘણું કરી તે જ દિવસે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
