________________
૨૯. પિતાના કારજનો વિરોધ
લીમલીમાં પિતાના કારજનો વિરોધ
જે ઉદ્દેશથી પૂના અમે આવેલા તે મુખ્ય ઉદ્દેશ સિદ્ધ થતો ન દેખાયો, પણ પૂનાના આ વાસ દરમિયાન જીવનમાં કેટલાંક નવાં પ્રકરણો ઉમેરાવવાની તક મળી તેથી મને તે બદલ કાયમી સંતોષ જ રહ્યો છે. મારા પિતાશ્રીની માંદગીના પત્રો ઘરથી આવતા. છેલ્લા પત્રમાં મારા ભાઈઓએ લખેલું કે તમને પિતાજી યાદ કરે છે ને આ વખતની માંદગી અમને વધારે આશા આપતી નથી. હું ચિંતાગ્રસ્ત બની ઘરભણી જવા ઊપડ્યો. પૂના સ્ટેશને પહોંચું તે પહેલાં રસ્તામાં જ તેમના સ્વર્ગવાસનો તાર મળ્યો. હું મારા ભત્રીજા હરજીવન ને ભત્રીજી મૃગાવતીને સાથે લઈ લીમલી પહોંચ્યો. છેલ્લા દિવસોમાં મને મળી લેવાની પિતાજીની ઇચ્છા ન સંતોષવાનું મને દુઃખ હતું. એ સિવાય મારા મન ઉપર દુઃખની વધારે ઊંડી છાયા હોવાનું યાદ નથી. હું ઘે૨ ૨-૪ દિવસથી વધારે ન રોકાયો. જેટલું રોકાયો તેમાં મારી સામે મુખ્ય પ્રશ્ન એ હતો કે, પિતાજીનું કારજ ક૨વામાં મારે સમ્મતિ આપવી કે નહિ. ભાઈઓની સ્થિતિ સારી હતી. તે વર્ષોમાં તે ઠીક-ઠીક કમાયેલા પણ ખરા. મારા મોટાભાઈનું વલણ કારજ કરવાનું નહિ, પણ નાના બંને ભાઈઓનું વલણ કારજ કરવા તરફ મજબૂત હતું. અને કુટુંબીઓ તેમજ કાકાઓ પણ એ જ મતના હતા. આવા દબાણથી મારા મોટાભાઈ ચૂપ રહેતા ને લોકનિંદાના ભયથી ડરતા પણ ખરા. મને એમાંનું કાંઈ સ્પર્શતું જ ન હતું. તેથી હું તો સૌને ચોખ્ખચોખ્ખું કહી દેતો કે આ રિવાજ છોડી જ દેવો જોઈએ. દલીલથી કે બીજી રીતે મારી સામે કોઈ બચાવ ન કરતા, પણ બધાને મારું વલણ અવ્યવહારુ તેમજ ફકીરિયું લાગતું. મારો નાનો ભાઈ ઠાકરશી મને બહુ જ માને અને પૂજે છે, પણ એ સુધ્ધાં મને કહે કે ભાઈ પૈસા તો આવે છે ને જાય છે. જે નસીબમાં લખ્યું હશે તે અન્યથા થતું જ નથી. એના નિયતિવાદને હું કોઈ પણ રીતે સમજાવી શકું તેમ મને ન લાગ્યું. છેવટે મેં ભાઈઓને કહ્યું કે ભલે કારજ કરજો, પણ ટૂંકમાં જ પતાવજો. વળી મોટું કારજ કરવું હોય તોપણ તમારી ઇચ્છા, પણ એક વાત ધ્યાનમાં રાખો કે અત્યારે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
