________________
ફરી પૂના તરફ • ૧૬૭ તેવી મજબૂત નહિ થયેલી, વધારામાં મુંબઈના સખત વરસાદમાં પગે પાણીમાં સ્નાન કરેલું. તેથી પૂના જતાંવેંત તળિયે દુઃખાવો ઊપડ્યો. મને ડર લાગ્યો કે ઉતાવળ કરીને કાચું કપાયું. શું અંદર બગાડ તો નહિ રહી ગયો હોય ! ને ફરી કપાવવા વારો તો નહિ આવે ! એવી શંકા-કુશંકાથી ચિંતાતુર થઈ એક ડૉક્ટર પાસે બતાવવા ગયો. એ ભલા ડોક્ટરે જોઈ તપાસી કહ્યું કે દુઃખાવો થોડાક દિવસમાં મટી જશે ને ભયનું કોઈ કારણ નથી. ચિંતા કાંઈક શમી, પણ એ સાવ નિર્મૂળ તો દશેક દિવસ પછી થઈ. ડૉક્ટરના કહેવા પ્રમાણે ધીરે ધીરે પગ મૂળ સ્થિતિમાં આવી ગયો.
- અમે અમારી પ્રવૃત્તિ ઝડપભેર શરૂ કરી. પંચપ્રતિક્રમણ ને ચોથા કર્મગ્રન્થનું મેટર સાથે હતું. તેથી કોઈ સારા પ્રેસની તજવીજ કરવા માંડી, પણ ધાર્યું તેવું સુંદર કામ આપી શકે તેવો પ્રેસ તે વખતે ત્યાં ન મળ્યો. તેથી જે કાંઈ બીજું જરૂરી લખવાવાંચવાનું કામ હતું તે શરૂ કર્યું. હરિભદ્રસૂરિનો સમયનિર્ણય' એ નામનો એક મૌલિક નિબંધ મુનિશ્રી જિનવિજયજીએ તૈયાર કરેલો ને તે જ વર્ષમાં ત્યાં ભરનારી ઓરિયેન્ટલ કોન્ફરન્સમાં તે વંચાવાનો હતો. મુનિજીની ઇચ્છા તેને સંસ્કૃતમાં અનુવાદિત કરવાની હતી. તેમણે હિન્દીમાં એ નિબંધ લખેલો. હું તેમની સાથે સંસ્કૃત રૂપાંતર માટે બેસતો. છેવટે તેમને અને મને અનુભવ થયો કે આવું રૂપાંતરનું કામ એક હાથે જ ઠીક રીતે થઈ શકે. તેથી છેવટે એ કામ તેમણે જ હાથ ધર્યું ને હું તો રમણીકલાલ સાથેના મારા નિયત કાર્યમાં પડી ગયો.
ચોથા કર્મગ્રન્થનાં પરિશિષ્ટો ને પ્રસ્તાવનાની તૈયારી થતી ગઈ. ને ક્રમેક્રમે લખાતાં પણ ગયાં. વિદ્યાવ્યાસંગ ચાલુ રહેતો. ત્યાં તો ઓરિયેન્ટલ કૉન્ફરન્સના અધિવેશનના દિવસો પણ આવી પહોંચ્યા. મુંબઈના ગવર્નર ભાંડારકર ઇન્સ્ટિટયૂટનું ઉદ્દઘાટન કરવા માટે આવેલા. રામકૃષ્ણ ભાંડારકર પોતે અધિવેશનમાં આવેલા. બીજા પણ ઘણા વિદ્વાનોનો નવો પરિચય થયો. તેમાં હરિસત્ય ભટ્ટાચાર્ય, સતીશચંદ્ર વિદ્યાભૂષણ, જેવાનો સમાવેશ થાય છે. મહામહોપાધ્યાય લક્ષ્મણ શાસ્ત્રી દ્રવિડ વિદ્યાભૂષણજી સાથે આવેલા. તેમનો પરિચય તો મને કાશીમાં રહેતો ત્યારથી જ હતો, પણ આ વખતે કાંઈક તે પુષ્ટ થયો. અધિવેશન પ્રસંગે ભિન્ન ભિન્ન સ્થાનેથી આવેલા અનેક નિષ્ણાતોનો સવિશેષ પરિચય સાધવાની આ સંધિ હતી, પણ એ સંધિનો પૂર્ણ ઉપયોગ કરે તે પહેલાં દેવે બીજો જ સંકેત કર્યો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
