Book Title: Kalpasutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
શિખર વિવિધ રંગના ઘટ અને પતાકાઓ વડે શણગારવામાં આવ્યું હતું. તેની મધ્યમાં પાદપીઠ સહિતનું એક સિંહાસન મૂકવામાં આવ્યું હતું. આ પાલખીને ઉપાડવા માટે એક હજાર પુરુષોની જરૂર પડે તેવી ભારે વજનદાર હતી.
આ પાલખીને તૈયાર કરીને, જ્યાં શ્રમણ ભગવાન મહાવીર બીરાજતા હતા. ત્યાં કેન્દ્ર પધાર્યા, અને આદક્ષિણ-પ્રદક્ષિણ પૂર્વક શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને ત્રણવાર વંદના-નમસ્કાર કરી ઘણાં મૂલ્યવાન અને અ૫ વજનવાળા આભરણે અને વસ્ત્રોથી સજજ થયેલા તિર્થંકર ભગવાનને તેમાં બેસાડયાં.
સૌધર્મ અને ઈશાન દેવલોકના સૌધર્મેન્દ્ર અને ઈશાનેન્દ્ર દેએ પડખે ઉભા રહી મણિ અને રનથી જડાએલ દંડવાલા ચામર ભગવાન ઉપર વી ઝવા લાગ્યા.
આ પાલખીને સૌ પ્રથમ રોમરોમ જેનાં પ્રતિલત થયાં છે, જેનું હૈયું હર્ષથી વિકસિત થયું છે. તેવા મનોએ ઉપાડી. ત્યારબાદ તેને વહન કરવામાં સુરેન્દ્ર અસુરેન્દ્ર, નાગેન્દ્ર અને સુપિન્દ્ર તેમની આ પાલખીના ચાર હાથા ચાર દિશાએ હતાં. પૂર્વદિશાને હાથે સુરેન્દ્ર પકડ હતે, દક્ષિણદિશાને નાગેન્દ્રએ ઉઠાવ્યો હતો, પશ્ચિમદિશાને હાથે અસુરકુમારેન્દ્રના હાથમાં હતો જ્યારે ઉત્તરદિશાને હાથે સુવર્ણકુમારેન્દ્રના હાથમાં હતે. (સૂ૦ ૭૬)
ટીકાને અર્થે આવ્યા પછી તે ચોસઠ ઈન્દ્રોએ દેવોએ અને દેવીઓએ ભગવાન મહાવીરને દીક્ષામહોત્સવ ઉજવવાનો આરંભ કર્યો. મોટાં મોટાં ઢોલ વાગવાં લાગ્યાં, લેરિયાના નાદ થવા લાગે, ઝાલરે અને શંખને નાદ થવા લાગ્યા. મૃદંગ આદિ:લાખો વાગે વાગવા લાગ્યાં. વીણુ આદિ તત (તંતુ વાદ્ય), પટ વિગેરે વિતત, કાંસાના તાલ આદિ ઘન અને બંસરી વિગેરે સુષિર–એ પ્રમાણેનાં ચાર પ્રકારનાં વાદ્ય વાગવા લાગ્યાં. કહ્યું પણ છે.
ભગવાનકી શિબિકા (પાલખી) કા વર્ણન
"ततं वीणादिकं ज्ञेयं, विततं पटहादिकम् ।
घनं तु कांस्यतालादि, वंशादि शुषिरं मतम् ॥ १॥ इति વીણા આદિને તત, ૫ટેડ (ઢાલ) આદિને વિતત, કાંસાના તાલ આદિને
ઘન અને બંસરી આદિને શુષિર માનવામાં આવ્યાં છે. ૧ સેંકડોની સંખ્યામાં ઉત્તમોત્તમ નત કે નાટય કરવા લાગ્યો. સમસ્ત વાજીત્રાનાં શબ્દોનાં નાદથી, મહાન શબ્દોથી. વિપુલ સંપત્તિથી. વિપુલ વિભૂતિથી તથા અતિશય હાર્દિક ઉલ્લાસથી બધાંએ તીર્થકર મહાન દીક્ષામોત્સવ ઉજવવાનો આરંભ કર્યો. તે આ રીતે
શક દેવેન્દ્ર દેવરાજે શિખિકા (પાલખી)ની વિકુવણ કરી એટલે કે વેકિય શક્તિથી પાલખી બનાવી. તે
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૨
૩૮
