Kalpasutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 82

ભગવાન કે સંગમદેવકૃત ઉપસર્ગ કા વર્ણન
મૂળનો અર્થ–બત vi” ઈત્યાદિ. ત્યારપછી ભગવાન નાવડામાંથી નીચે ઉતરી એક મહારણ્ય તરફ ચાલી નીકળ્યા. આ અરણ્યમાં એક સુનું ઘર હતું. ત્યાં આખી રાત કાયોત્સર્ગમાં ઉભા રહ્યા. ત્યાં મધ્યરાત્રિના સમયે માયીક અને મિથ્યા દષ્ટિવાળો અધમ દેવ જેનું નામ સંગમ હતું તે ભગવાનની પાસે આવી પ્રગટ થયો. આવતાની સાથે તેણે લાલાશ ધારણ કરી, રૂછપુષ્ટ શરીરનો આકાર કરી કોપાયમાન દૃષ્ટિએ ઉભું રહ્યો તેને દેખાવ ભયંકર રૌદ્રતાવાળે હતું. તેણે દાંત કચકચાવીને ભગવાનને કહ્યું કે “અરે ભિક્ષુ! તુ મતને શરણે આવ્યા છે ! તું લજા૨હિત થઈ રહ્યો છે. લક્ષમી, લાજ, ધીરજ અને કીર્તિ વિનાનો બની ગયો છે ! અરે ધમંઢેરી ! પુણ્યવાછક ! સ્વર્ગની ઈછાવાળા મોક્ષ મેળવવાવાળા ! ધર્મના ઈચ્છુક ! અરે ધર્મપિપાસુ ! તું શું મને ઓળખતું નથી કે હું તને પળવારમાં જ ધર્મભ્રષ્ટ કરી નાખીશ? આમ કહી તેણે ધૂળની આંધી ચડાવી. આ ભયંકર અધીને લીધે ભગવાનને શ્વાસોચ્છવાસ તેણે અટકાવી દીધે, તેમ છતાં ભગવાન મહાવીર ડગ્યા નહિ. ત્યારબાદ તેણે તીર્ણ મુખવાળી મોટી મોટી કીડિઓ ઉત્પન્ન કરી ભગવાનને કરડાવી. સાધારણ સંખ્યામાં આ કીડિઓ ન હતી, પણ જાણે કીડિએના રાફડો ફાટયા ન હોય તેમ તેઓ એકી સાથે ચટકા ભરવા લાગી. આ ચટકાઓને પરિણામે ભગવાનના શરીરમાંથી રૂધિરની સેરે ઉડી. આટલું થયું છતા ભગવાન જરાયે ન ડગ્યા. ત્યારબાદ તેણે ઉગ્ર વિષથી ભરેલા અને ભયંકર આંકડાવાળા વિંછીઓની પરંપરા ઉભી કરી. તે દ્વારા સંગમદેવે ભગવાનને અપાર વેદના આપી. આથી પણ વધારે ભયંકર એવા તીણ સૂંઢવાળા અને દાંતશૂળવાળા હાથીને પેદા કર્યો. હાથીએ ભગવાનને સૂંઢ વડે ઉછાળીને પછાડયા અને તીણા દાંત વડે ભગવાનને ચીયાં તેમ જ પગ નીચે ચગદી નાખ્યા. આ પછી તે સંગમ દેવ ભયાનક પિશાચનું રૂપ ધારણ કરીને પ્રભુને ડરાવવા લાગ્યા. ત્યારબાદ સિંહની વિકુવર્ણા કરી તેમનું શરીર તીક્ષણ નહોર વડે ચીરી નાખ્યું. આ ઉપરાંત તેમની ઉપર ભારે વજનવાળા લેઢાના ગોળા ફેંકયા. ઉપરોક્ત સઘળા ઉપદ્રમાં સફળ ન થતાં સંગમ દેવે સર્પ, ભૂંડ, ભૂત, પ્રેત વગેરેને ઉત્પન્ન કરી તેમની મારફત ભગવાનને પારાવાર દુઃખ આપ્યું; છતાં પ્રભુ તે અકંપિત, ભયરહિત, ત્રાસ વિનાના નિર્વિન, ઉદ્વેગરહિત ક્ષુબ્ધ થયા વિના અને જરા પણ અશાંતિ અનુભવ્યા વિનાના સ્થિર ઉભા રહ્યા. પ્રભુએ આ ભયંકર ઘેર, તીવ્ર, પ્રચંડ અને પ્રગાઢ વેદનાને સમભાવપૂર્વક વેદી અનંત દારૂણ દુઃખને સમ્યક પ્રકારે સહન કર્યું. આ ત્રાસની આનંદપૂર્વક તિતિક્ષા કરી અને તેના પરિણામોને વેદી લીધા. આટઆટલું થયા છતાં અનંત કરૂણાના સાગર પ્રભુએ નનથી પણ તે દેવનું યષિચિત્ અશુભ ઈરછયું નહિ. અને મૌનપણે ધર્મધ્યાનમાં જ લીન રહ્યા
શ્રી કલ્પ સૂત્રઃ ૦૨
૬૫