Book Title: Kalpasutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
ગણઘરોં કો ત્રિપદીપ્રદાન કા વર્ણન
પૂર્ણાંક વંદન નમસ્કાર કરી નિવેદન કર્યુ” કે-હે ભગવન્ત ! સ’સારથી ઉદ્વેગ પામી આપની સમીપ દીક્ષા અંગીકાર કરવા માગું છું.' શ્રમણ ભગવાને અવસર જાણી સંમતિ આપી અને ચંદનબાળાની દીક્ષા થતાં ઘણી ઉગ્રવંશી, ભાગવંશી અને રાજન્યવંશીની કન્યાએ તેમ જ અમાત્ય વગેરેની પુત્રીઓએ સસાર છેાડી પ્રત્રજયા અંગીકાર કરી. આ ઉપરાંત ઉગ્રપુલ, ભાગકુલ વિગેરેની નર–નારીએ પાંચ અણુવ્રત અને સાત શિક્ષાવ્રત એમ બાર પ્રકારના વ્રતવાળા ગૃહસ્થ ધર્મ અંગીકાર કર્યાં અને ભગવાને આવા નર-નારીઓને શ્રાવક અને શ્રાવિકાપદ્ય અર્પણ કર્યુ. ત્યારબાદ તીથંકર નામ-ગોત્રના ક્ષય કરવા માટે ભગવાને સાધુ-સાધ્વી અને શ્રાવિક-શ્રાવિકા રૂપ ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરી. ત્યારપછી ઇન્દ્રભૂતિ વિગેરે ગણધર દેવાને ઉત્પાદ, વ્યય, અને ધ્રૌવ્યની ત્રિપદીનું પ્રદાન કર્યું". આ ત્રિપદીના આધારે ગણધરોએ દ્વાદશાંગ ગણિપટકની રચના કરી.
નવપ્રકાર કે ગણોં કે ભેદ કા વર્ણન ઔર ભગવાનકી ધર્મદેશના કા વર્ણન / ભગવાન કે ચાતુર્માસ સંખ્યા કા કથન
આ અગીઆર ગણધર દેવાના નવ ગચ્છ થયા. સાત ગણુધરાની જુદી જુદી વાંચના હોવાને કારણે સાત ગચ્છ ગણાયા. અકપિત અને અચલભ્રાતા બન્નેની પરસ્પર સમાન વાંચના હોવાથી તેઓના એક ગચ્છ થયા. આ પ્રકારે મેતા અને પ્રભાસ ખન્નેની એક જ વાંચના હાવાથી તેમના પણ એક ગચ્છ ગણાયા. આ પ્રકારે અગિયાર ગણધરોનાં નવ ગચ્છ થયા.
ત્યારપછી શ્રમણ ભગવાન મહાવીર મધ્યમ પાવાપુરીથી વિહાર કરી અનેક ભવ્ય જીવાને પ્રતિબંધ દેતા દેતા જનપદમાં વિચરવા લાગ્યા. આ પ્રમાણે અનેક દેશેામાં વિહાર કરી ભગવાને લેાકેાની અજ્ઞાનરૂપી દરિદ્રતા દૂર કરી. અને જ્ઞાનાદિ સંપત્તિનું દાન કર્યું. જેમ આકાશમાં પ્રકાશિત થતે સૂર્ય અંધકારને દૂર કરી જગતને આન‘તિ બનાવે છે તેમ જગતભાનુ ભગવાને મિથ્યાત્વરૂપી અંધકારનુ` નિવારણ કરી જ્ઞાન દ્વારા લેાકને આહ્વાદિક મનાવ્યા. ભવરૂપી કૂવામાં પડેલા ભવ્યેાને જ્ઞાનરૂપી દોરી વડે બહાર કાઢયા. ભગવાને મેઘની માફક અમેઘપણે ધર્મોપદેશની ધારા વડે પૃથ્વીને સિંચન કર્યુ
આ પ્રમાણે નિર'તર વિહાર કરતાં, ભગવાને એકતાલીસ ચતુર્માસ પૂર્ણ કર્યો. તેનું વન નીચે મુજબ છેઃ— પહેલુ' ચામાસું અસ્થિક ગામમાં (૧), એક ચંપાનગરીમાં (૨), એ પૃષ્ઠ ચંપાનગરીમાં (૪), બાર ચાતુર્માસ વૈશાલી નગરી અને વાણિજય ગામમાં (૧૬) ચૌદ ચાતુર્માસ રાજગૃહિ નગરીના નાલંદા નામના પાડામાં (૩૦), છ ચામાસાં મિથિલામાં (૩૬), એ ફ્લિપુરમાં (૩૮), એક આલ ભિકા નગરી (૩૯), એક શ્રાવસ્તી નગરીમાં (૪૦), અને એક વજાભૂમિ નામના અનાર્ય દેશમાં (૪૧), ત્યારબાદ વિહાર કરતાં કરતાં ભગવાને અંતિમ બેતાલીશમું ચાતુર્માસ પાવાપુરીમાં, હસ્તિપાલ રાજાની જૂની દાશાળા (જકાતસ્થાન)માં કર્યુ. (સ્૦૧૧૪)
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૨
૧૩૦
