Book Title: Kalpasutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
અને ધર્મોનું કથન કરશે. (૫) પાંચમે સ્વપ્ને શ્વેતરંગની ગાયાના ધણને દેખવાથી ભગવાન ચારવવાળા ધર્મની સ્થાપના કરશે એટલે તે સાધુ-સાધ્વી શ્રાવક અને શ્રાવિકા રુપી તીની સ્થાપના કરશે. (૬) છઠ્ઠું સ્વપ્ને કમળાવાળુ સરાવર દેખવાથી, ભગવાન, ભવનપતિ, વ્યતર, જયોતિષિક અને વૈમાનિક દેવાને ઉપદેશ આપશે. (૭) સાતમે સ્વપ્ને મહાસાગરને, સ્વભુજાએ વડે પાર કરતા જોવાથી અનાઢિ–અનંત-ચતુતિરૂપ સ ંસાર સમુદ્રના તેઓ પાર પામશે. (૮) આઠમે સ્વપ્ન તેજોમય સૂય ને જોવાથી ભગવાન, અનંત, અનુત્તર, પ્રતિપૂર્ણ, અપ્રતિષ્ઠાતી, અને નિરાવરણુ શ્રેષ્ઠ કેવળજ્ઞાન અને કેવળદર્શીનને પ્રાપ્ત કરશે. (૯) નવમા સ્વપ્ને હરિ નામના મણ અને લિલમ એટલે વૈડૂ^મણીની કાંતિવાળાં પેાતાના આંતરડાંથી ચારેબાજુ વિંટાએલ માનુષાત્તર પહાડને દેખવાથી ભગવાનની કીર્તિ, વણુ શબ્દ અને શ્લાક દેવા મનુષ્યા અને અસુરોમાં ગવાશે. (૧૦) દશમે સ્વપ્ને મેરુ પર્વતના શિખરે સિ ́હાસન ઉપર આરૂઢ થયેલ પેાતાને જોવાથી ભગવાન, દેવ-મનુષ્ય અને તિય ચૈાની પરિષદમાં એસી-કેવલી પ્રરૂપિત ધના ઉપદેશ કરશે, ને ધર્મની પ્રજ્ઞાપના-દર્શન-નિર્દેશન અને ઉપદનપિ પાંચ રીતિ નીતિ સમજાવશે. (સૂ૦૯૯)
ટીકાના અ་—ભગવાને જેએલાં તે પૂર્વોકત દસ મહાસ્વપ્નાનુ` શુ` અતિમહાન ફળ મળશે ? આ પ્રકારની જિજ્ઞાસા થતા તે ફળને આ પ્રમાણે વર્ણવે છે—(૧) શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે સ્વપ્નમાં જે ભયાનક અને પ્રચ'ડ રૂપવાળા તાડ જેવા પિશાચને હરાજ્યે એના ભાવ એ છે કે તેથી ભગવાન મેાહનીય ક`ને મૂળમાંથી ઉખાડી નાખશે. આ પહેલા મહાસ્વપ્નનુ ફળ છે. (ર) ભગવાને જે શ્વેત પાંખાવાળા નર-કાયલને જોયા, તેના ભાવ એ છે કે ભગવાન શુકલધ્યાનમાં લીન થઇને વિચરશે. આ બીજા મહાસ્વપ્નનું ફળ છે. (૩) ભગવાને જે ચિત્ર-વિચિત્ર પાંખાવાળા નર કાયલને જોયા, ભગવાન સ્વસિદ્ધાંત અને પસિદ્ધાંતથી યુક્ત ખાર અંગાવાળા ગણિપિટક (આચાર્યોને માટે રત્નાની પેટી સમાન આચારાંગ આદિ)નું સામાન્ય વિશેષરૂપથી કથન કરશે, પર્યાયવાચી શબ્દોથી અથવા નામાદિ ભેદોથી પ્રજ્ઞાપન કરશે, સ્વરૂપથી પ્રરૂપણા કરશે, ઉપમાન ઉપમેય ભાવ આદિ બતાવીને કથન કરશે, બીજાની અનુકંપાથી કે ભવ્ય જીવેાના કલ્યાણની અપેક્ષાએ નિશ્ચયપૂર્વક કરી કરીને બતાવશે, તથા ઉપનય અને નિગમનની સાથે અથવા બધા નયાના દષ્ટિકાણથી, શિષ્યાની બુદ્ધિમાં નિઃશંકરૂપે ઠસાવશે. આ ત્રીજા સ્વપ્નનું ફળ છે. (૪) ભગવાને સમસ્ત રત્નાવાળી માળાની જોડી જોઈ, તેના ભાવ એ છે કે ભગવાન ગૃહસ્થધર્મ અને મુનિધમ એ બે પ્રકારના ધર્મનું સામાન્ય અને વિશેષરૂપથી કથન કરશે, પ્રજ્ઞાપન કરશે પ્રરૂપણા કરશે, દર્શિત કરશે, નિર્દેશિત કરશે. આ ચેાથા મહાસ્વપ્નનું ફળ છે. (૫) ભગવાને જે શ્વેત ગાવઞ (ગાયાનું ધણુ) દેખ્યુ તેને ભાવ એ છે કે સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકારૂપ ચાર પ્રકારના સંઘની સ્થાપના કરશે. આ પાંચમા મહાસ્વપ્નનુ ફળ છે. (૬) પદ્મોવાળુ' જે સરોવર જોયું, તેના ભાવ એ છે કે ભગવાન ભવનપતિ, વ્યંતર, જ્યોતિષિક, અને વૈમાનિક એ ચાર પ્રકારના દેવાને સામાન્ય વિશેષ રૂપથી ઉપદેશ આપશે, પ્રજ્ઞાપન કરશે, દર્શિત, નિદર્શિત તથા ઉપત કરશે. આ છઠ્ઠા મહાસ્વપ્નનું ફળ છે. (૭) ભગવાને મહાસાગરને પેાતાની ભૂજાએ વડે પાર કર્યા, તેને ભાવ એ છે કે આહિં તથા અન્તવિનાના, ચાર ગતિવાળા સસારરૂપી સાગરને પાતે પાર કરશે. આ સાતમા મહાસ્વપ્નનું ફળ છે. (૮) ભગવાને તેજથી દૈદિપ્યમાન સૂર્ય જોયા, તેને ભાવ એ છે કે ભગવાનને પ્રધાન, સંપૂર્ણ અને સકળ પદાર્થોને જાણવાને કારણે અવિકલ (કૃત્સ્ન), પ્રતિપૂર્ણ (સકલ અશાવાળુ) બધી જાતની સર્જાવટ વિનાનું તથા આવરણ વિનાનુ` કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થશે. આ આઠમા મહાસ્વપ્નનુ
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૨
૯૫