Kalpasutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 93

છે એમ વિચારીને ચારેએ શ્રી પ્રભુને ઉપરાઉપરી લાકડીએ તથા ગડદાપાટુને માર માર્યો. ભગવાને તે ત્રાસ સમભાવે સહન કર્યો. ત્યારબાદ દુ॰મ લાટ દેશમાં વિહાર કરતા ભગવાન ક્રમશઃ લાટ દેશના વભૂમિ નામના પ્રદેશમાં તથા શુભ્રભૂમિ નામના પ્રદેશમાં પધાર્યા. તે વજાભૂમિ તથા શુભ્રભૂમિમાં ભગવાન મહાવીર સ્વામીએ અનેક પ્રકારના કાંટા આદિના ઠંડી અને ગરમીના ડાંસ-મચ્છર આદિના કષ્ટોને સમિતિયુક્ત થઈને સમ્યક્ પ્રકારે નિર'તર સહન કર્યો. તેમણે શરીરને કષ્ટ પહેોંચાડનાર સ્થાનામાં નિવાસ કર્યો અને કષ્ટકારી આસનાને ઉપયેગ રાખ્યા. તે લાટ દેશની વભૂમિ અને શુભૂમિમાં ભગવાન મહાવીર સ્વામીને ઘણા ઉપસર્વાં નડયા.
જેમ કે ત્યાં ભગવાનને લૂખા-સૂકા આહાર મળતા. લાટના લેાકેાએ ભગવાનને લાકડી તથા મુઠી વડે માર્યાં, તેમને કૂતરાએ કરડાવ્યા અને નીચે પછાડી નાખ્યા. ત્યાંના ઘણા લેકે તા ‘કૃતરા ભલે આ શ્રમણને કરડે” એવુ વિચારીને કૂતરાઓને સિસકારતા હતા-કરડાવવાને માટે ઉશ્કેરતા હતા અને તે વાશુભ્રભૂમિનાં મેટા ભાગના લકો તે કઠાર વચને જ ખેલતા હતા અને સ્વભાવે ઘણા જ ક્રોધી હતા. લાટ દેશની તે વાભૂમિમાં બૌદ્ધ આદિ શ્રમણા કૂતરાએના ભયથી બચવાને માટે ડ ંડા લઇને તથા યષ્ટિ એટલે કે પોતાનાં શરીરના માપથી ચાર આંગળ લાંબી લાકડી લઇને ચાલતા હતા, તે પણ કૂતરા પાછળની બાજુએથી શ્રમણાને કરતાં હતાં તે કારણે આ વાત પ્રસિદ્ધ થઈ ગઈ હતી કે લાટ દેશમાં એવી જગ્યાઓ છે કે જયાં ચાલવું પણ મુશ્કેલ છે, એવા લાટ દેશમાં જઈને પણ ભગવાને કદી ડંડા પાસે રાખ્યા નહિ. તેમણે વિચાર કર્યા કે ઠંડા ધારણ કરવા સાધુઓને કલ્પતા (ખપત) નથી. ભગવાન તે દેહની મમતા વિનાના થઈને દુષ્ટ લેાકેા અને કૂતરાએ વડે કરાતા ઉપસર્ગો સહન કરતા હતા. જેમ હાથી યુદ્ધના મેરચે આગળ જ વધતા જાય છે તેમ ભગવાન પણ આગળ વધતા ગયા અને ઉપસર્ગાના પારગામી થયા. એક વખત લાટ દેશની દુÖમ ભૂમિમાં કોઈ એક ગામના સીમાડે પ્રભુ પહોંચ્યા. પહેાંચતા વેંતજ ભગવાનને જોઇને મ્લેચ્છ લેકા ગામમાંથી બહાર નીકળીને “ અહીંથી દૂર ભાગી જાએ, અહીથી પાછા ફરો ” એમ કહીને લાકડી અને મુડી આદિ વડે મારવા લાગ્યા. જયાં પહેલાં ભગવાન પર પ્રહારા થયા હતા, એજ સ્થાને મ ભગવાન કર્મોનો ક્ષય કરવા માટે વારવાર વિચરતા હતા. તે લાટ દેશમાં કોઈ અનાય ડંડાથી, તે કોઇ ગડદાથી, કાઇ ભાલા આદિ શસ્ત્રોની અણીથી, તેા કાઇ માટીના ઢક્ાથી, કોઇ પથ્થરથી, તેા કોઇ ઢેખાળાથી ભગવાનને મારતા અને કાલાહલ કરતા હતા. કાઈ કોઈ વાર તેએ લેચ કરવા છતાં ફરીથી ઉગેલી ટૂંકી મૂછોને ખેંચી ખેંચીને ભગવાનને વિવિધ પ્રકારના કષ્ટ પહોંચાડતા હતા. શરીરનું વિદારણ કરતા અથવા ધૂળથી આચ્છાદિત કરી દેતા હતા. અથવા ઉચકી ઉછાળીને મારતા હતા અથવા આસન પરથી નીચે પાડી દેતા હતા. આટલા બધા ઉપસર્ગો થવા છતાં પણ નિઃસ્પૃહ, શરીર પ્રત્યે નિ`મ અને હલેાક-પરલેાક સંબંધી પ્રતિજ્ઞા-કામનાથી રહિત પ્રભુ તે વેદનાને સહન કરતા હતા. આ પ્રમાણે ભગવાને સવરવાળા થઈને, કઠાર ઠંડી-ગરમી આદિના પરીષહા તથા મનુષ્યાદિ વડે કરાયેલા ઉપસર્ગીને સહન કરતા કરતા સંગ્રામના અગ્રભાગમાં રહેલ વીર પુરુષની જેમ સ્થિર ભાવે વિહાર કર્યાં. “માદન” એટલે કે કોઇને પણ ન હણા એવા ઉપદેશ આપનાર તથા અપ્રતિજ્ઞ મતિમાન ભગવાન મહાવીરે “મારી જેમજ બધા શ્રવણ આચરણ કરે” એવું વિચારીને વારવાર તે કલ્પ (વિધિ)નુ પાલન કર્યુ. (સ્૦૯૨)
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૨
૭૬