Kalpasutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 69

ભગવાન્ કે યક્ષકૃત ઉપસર્ગ કા વર્ણન
મલનો અર્થ – an or” ઈત્યાદિ. વિહા૨ કરતા કરતા, ભગવાન પ્રથમ ચાતુર્માસમાં અસ્થિક ગામમાં પધાર્યા. ત્યાં શુલપાણી નામના યક્ષના યક્ષાયતનમાં રાત્રીના સમયે કાર્યોત્સર્ગ માં સ્થિર રહ્યાં. દુષ્ટ ભાવનાવાલા તે યક્ષે, પોતાની પ્રકૃતિ અનુસાર, ભગવાનને ઉપ આપ્યો તેમ જ ઉપસર્ગોની પરંપરા શરુ કરી દીધી.
પહેલા ઉપસર્ગમાં ડાંસ-મચ્છર ઉત્પન્ન કરી ભગવાનને વિપુલ પ્રમાણમાં ડાંસ-મચ્છર કરડાવ્યા. આ વેદનામાં ભગવાન અક્ષુબ્ધ રહેવાથી, યક્ષે બીજે ઉપસર્ગ તૈયાર કર્યો. તેણે પિતાની દિવ્ય પ્રભાવટે, જમીન ઉપર સેંકડો વિંછીઓને પેદા કર્યો. આ વિંછીઓને ડંખ પણ, ભગવાન સહન કરી ગયા, અને ધર્મધ્યાનથી આ અચલ અને અકંપિત દશાવાળા ભગવાનને જોઈ, યક્ષે, ત્રીજે પ્રયોગ કર્યો. આ પ્રયોગમાં, તેણે એક મહાન વિષધારી સર્ષની ઉત્પત્તિ કરી. આ સર્પદંશથી પણ ભગવાનને ચલિત થતા ન જોવાથી, તે વધારે કોપાયમાન થઈ, જંગલી પશુઓની વિકૃવણ કરી. આ વિકુણામાં રિં છે ઉત્પન્ન કર્યા, એ રિંછાએ પોતાના તીણા અને ઉગ્ર નખ વડે ભગવાનના શરીરને ઉઝરડી નાખ્યું. આવી વેદનામાં પણ ભગવાન અડોલ રહ્યાં. આ અડોલતાને યક્ષ સાંખી શકશે નહિ. ભગવાનને ઉદ્વેગ વિનાના અને અસંવિગ્ન જોઈ, તેનો મિજાજ ફર્યો અને તેના કોઇની પારાશીશી વધવા લાગી. વિકિય શક્તિ દ્વારા, ઘૂર દૂર કરતા તીક્ષણ દાંતવાળા સુવર (ભંડે) ને ઉત્પન્ન કર્યા. આ સુવરો દ્વારા, ભગવાનના શરીરનું વિદારણ કરાવ્યું. આમાં પણ પ્રભુને દઢ રહેતા જઈ, તેણે ઘણો વિષાદ અનુભવ્યો. વજાની અણી જેવા તીખા તગતગતા દાંતવાળે હાથી તેણે સર્યો, અને તે હાથી દ્વારા, તીવ્ર દુખ આપ્યું. આ દુઃખથી પણ ભગવાન અચલ રહ્યા. આ પહાડ જે અચલ આદમી જોઈ તેને પિત્તો કર્યો. આથી તેણે તીણ નખ અને દાઢવાળા વાઘ તૈયાર કરી, તેના દ્વારા અતુલ દુઃખ આપ્યું. જ્યારે યક્ષે અહિં પણ દુઃખને હસી કાઢતા ભગવાનને જોયા, ત્યારે તેણે કેશરીસિંહની વિકુવણ ઉભી કરી. તેના નખ વડે, પ્રભુનું શરીર ચીરાવ્યું. ઉગ્ર વેદના હોવા છતાં તેઓ મધ્યસ્થ મુખેવાળા જણાયા. ત્યારબાદ તેનું વેર અને કોધ શાંત કરવા પિતે વૈતાલનું રૂપ ધારણ કરી, અત્યંત વિકરાળતા બતાવી અનેક કષ્ટો દ્વારા તેમને ચલિત કરવા પ્રયાસો કર્યા. છતાં તેમને વિષાદહીન તો યક્ષ પિતે વિષાદગ્રસ્ત થયે ને અત્યંત ખેદને પામવા લાગ્યો. ભગવાન તે વિષાદવિહીન, કલુષતાહીન, અવ્યથિત, અદીન માનસ, તથા મન-વચન-કાયાથી ગુપ્ત રહી મધ્યસ્થતાને અનુભવવા લાગ્યાં. આવા મરણાન્તિક દુઃખને પણ સમ્યફ પ્રકારે સહન કરી, અતુલશક્તિ પેદા કરવા લાગ્યાં. આવા ઉગ્રકષ્ટોમાં પણ કોઈને શમાવી દઈ ક્ષમાના ગુણ ખિલવવા લાગ્યાં. દુઃખનું વેદન કરતાં પણ દિનતા અનુભવી નહિ ને નિશ્ચલતાના ગુણને વધારે ને વધારે પ્રગટ કરતાં ગયાં. આ યક્ષે જ્યારે જાણ્યું કે ભગવાન તે મનથી પણ ચલિત થતાં નથી, આમ જાણી ક્ષમાના સાગર સમા
શ્રી કલ્પ સૂત્રઃ ૦૨
૫૨