Book Title: Kalpasutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
શાંતિનું સામ્રાજ્ય અંતરમાં વ્યાપતાં તેને વિચાર કરવાનો અવસર પ્રાપ્ત થયું. અશાંતિમાં કોઈ વિચાર આવતો નથી, તેમ જ ગ્ય નિરાકરણ પણ થઈ શકતું નથી. શાંતિ અને ક્રોધને ઉછાળો બન્નેનું અનુક્રમે વ્યાપણું અને ઠરી જવું થતાં તેની વિચારધારા બદલાઈ. આવા પરમ દયાળુ ક્ષમાવંત અને શાંત મુદ્રાવાળા પુરુષને જોઈ તેના અંતરમાં ઠંડક વળી અને માનભરી દૃષ્ટિએ તેમની તરફ જોઈ રહ્યો. અગ્નિ ઠંડા પાણીથી બુઝાય છે, શીત ગરમીથી ચાલી જાય છે, દરેક પદાર્થનો નાશ તેના વિરૂદ્ધ ગુણવાળા પદાર્થથી થાય છે એ પ્રકૃતિને નિયમ છે. જગતમાં યુદ્ધ બે જાતનાં પ્રવર્તે છે (૧) ઉષ્ણુયુદ્ધ-ધમધમાટ પ્રવૃત્તિવાળુ હોય છે, તેનાથી સમસ્ત જગત પ્રવૃત્તિઓથી ધમધમી રહેલું દેખાય છે, જેમ હલન-ચલન-ડધામ–મારે મારા–પિકાર-કુરતા-શસ્ત્રસજાવટ–લોકોની દેડઘામ વિગેરે ચારેકોર નજરો નજર દેખાય છે. કોઈને ઘડી ભરની પણ ફુરસદ હોતી નથી. અગ્નિમાં જેમ જેમ કાષ્ઠાદિ નાખવામાં આવે, તેમ તેમ, તે આગળ ધપતો હોય છે, તેમ આ ગરમ યુદ્ધ, જેમ જેમ લડાતું જાય છે, તેમ તેમ તે વિસ્તૃત થતું જાય છે. (૨) શીત યુદ્ધ જુદા જ પ્રકારનું માલુમ પડે છે. તે બહાર દેખાતું નથી, તેની દોડધામ નજરે પડતી નથી; તે કઈ પ્રકારે હલન-ચલન વાળ જણાતું નથી, પરંતુ આંતરિક પણે પ્રસરતું હોઈ સર્વ દાવાનળને ઠંડું ગાર બનાવી દે છે. જેમ હિમ એ ઠંડુ કુદરતી યુદ્ધ છે; તે શાકભાજી ઝાડ-પાન વિગેરેને બાળીને ભસ્મ કરે છે. તેમાં બહારને અગ્નિ હતો નથી, પરંતુ અંદરની સખ્ત તાકત હોય છે. ઠંડા યુદ્ધને બહારને આડંબર હોતો નથી, પણ તે અંદરખાનેથી સચોટ કામ કરી રહે છે. અને ગમે તેવા પદાર્થોને જડમૂળમાંથી ઉખેડીને નિબીજ કરી નાખે છે, તેમ ભગવાનની ઠંડી આત્મ શાતી રૂપ શક્તિએ, સર્ષની કષાય રૂપ ઉષ્ણ શક્તિ પર વિજય મેળવ્યું. આ વિજય પ્રસ્થાન રૂપે, સર્ષને વિચાર કરતા કરી મૂકો અને તેને આત્માના અસલ સ્વભાવ તરફ લઈ ગયે.
ભગવાનના બે વચનેએ, તેના પર જાદુઈ અસર કરી. તેના પૂર્વભવનું સ્મરણ કરાવ્યું. નરક આદિ ભની પ્રાપ્તિને યથાયોગ્ય ખ્યાલ કરાવ્યું. ભીષણ દુઃખની આગાહી કરાવી. કોઈને છોડવા વારંવાર ઉપદેશ દેવા માંડ. આવું અપૂર્વ જ્ઞાન અને દીલને ઠંડક વળે તેવા વીતરાગી વચને સાંભળવાથી, તેનું મન શાંતરસે પરિણમવા લાગ્યું. અને તે રસમાં ઠરવા, નિરાહારપણે રહી, ધ્યાનમગ્ન થયો. આત્મ ચિતનમાં આયુષ્ય પૂરું કરી, તે આઠમા દેવલોકે ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિએ, દેવપણે ઉત્પન્ન થયે. ત્યાંથી આવી એક ભવકરી, તે સિદ્ધગતિને પામશે. અહીંથી અવીને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં જન્મ લેશે. ત્યાનો ભવજ ફક્ત છેલ્લો હશે ! અને તે ભવમાં, સાધુ પણું અંગિકાર કરી પૂર્ણ પુરુષાર્થ વડે, આમ સ્વભાવ પ્રગટ કરી, શુદ્ધ દ્રવ્યને પ્રાપ્ત કરશે. અને આયુષ્ય પુરું કરી, સિદ્ધ દશાને મેળવશે. (સૂ૦૮૬)
શ્રી કલ્પ સૂત્રઃ ૦૨
૬૦
