________________
( ૧૨ ).
રસ્તે ચાલતા થએલી જીની વિરાધનાને બળાપ. ૮૪ લાખ જીવાયેનિ પ્રત્યે ક્ષમાપના, અઢારે પાપને મિથ્યાદુકૃત. ફરથી ન થાય તેની શક્ય સાવધાની. દેવસ્તુતિ-ગુરુવંદન, સંધ્યાન. શ્રી સંઘની શાંતિ સમાધિ માટે સમકિતી દેવને જાગૃત રાખવા. આ છે પ્રતિક્રમણની પાવનકારી પ્રકિયા. સ્વર હિતકારી જાગૃતિનું આંદેલન જીવંત રાખનાર.
રાત્રે સુતી વખતે શું કરવું ? સરસ પ્રશ્ન છે. સાધુ મહાત્માએ તે સ્વધ્યાય કરે છે. પિરિસી ભણાવે છે. ચાર મંગળમય ઉત્તમ તને યાદ કરે છે. તેમનું શરણ સ્વીકારે છે. આહાર-ઉપાધિ દેહને મર્યાદા બાંધી વોસિરાવે છે ત્યાગ કરે છે. નમસ્કાર મહામંત્રનું સ્મરણ કરતાં સમાધિ સ્વીકારે છે સુશ્રાવક ગૃહસ્થો પણ પિતાની મર્યાદામાં આ વિધિ જરૂર કરી શકે છે. છેવટે સારા દિવસમાં થએલા દોષોને સંભારી પસ્તા કરે. સર્વ જી પ્રત્યે મૈત્રી કરૂણભાવ ધારણ કરે. કેઈની સાથે વેરઝેર થયા હોય તે સવારમાં ઉઠતા જ શાંતિ કરે. સૂતી વખતે નિર્મળ ભાવના ભાવને અરિહંતના ધ્યાનમાં રહે. કદાચ દેહત્યાગ થઈ જાય તે સદ્ગતિ તે થઈ જાય ને ?
પ્રભાતનું કર્તવ્ય. પરેઢીએ ૪ થી ૫ માં ઉઠવું એટલે સ્વાથ્યની સાચવણી. ઉઠતા જ અરિહંત અને સિધ્ધનું સ્મરણ ન કરવું પડે ભવભ્રમણ. આત્મામાં થાય રમણ. સદાએ રાગદ્વેષનું શમન. મુક્તિમાં થાય આત્માનું ગમન. પ્રતિકમણ આદિ હોય જ.