________________
શ્રાવકનાં ૧૨ વ્રતો. સંયમ લેવાની શક્તિ નથી. સાધુપણું ગમે છે ઘણું. તે તે માર્ગ ખુલ્લે કરવા “શ્રાવક’ અણુવ્રત લે છે. કારણ કે સંસારની જંજાળમાં ફસાએલ છે. અનેક કાર્યો મનદુઃખે પણ કરવા પડે છે. માટે મર્યાદામાં પાલન થઈ શકે. બારે ટુંકમાં વિચારી લઈએ.
૧ સ્થૂલ પ્રાણાતિપાત વિરમણ મત:--કઈ પણ હરતા ફરતા જીવને જાણીબુઝીને વગર કારણે મારવાની બુદ્ધિએ મારૂં નહિ. આ રીતે “સવા વસે દયા પળાય છે. એક આની.
૨ સ્થૂલ મૃષાવાદ વિરમણ વ્રત –પાંચ મેટકા જુઠ્ઠા બેલે નહિ. કન્યા-ગાય-ભૂમિ માટે જુઠું ન બોલે. પારકી થાપણ ન દબાવી દેવી. ખાટી સાક્ષી ન ભરવી.
૩ સ્થૂલ અદત્તાદાન વિરમણ વ્રત -માલિકની રજા સિવાય કઈ વસ્તુ લેવી નહિ. રાજા દંડે અને લોક ભંડે તેવી ચોરી ન કરવી. તાળું તેડવું–ખીસું કાપવું વિ. વિ.
૪ સ્વદારાસંતોષ, પરસ્ત્રીગમન વિરમણ વ્રત – પરણેલી સ્ત્રી સિવાય મેટી મા સમાન. સમવયસ્ક બહેન સમાન. નાની દીકરી સમાન. આ હતી ભાવના વ્યાપક આર્યાવતમાં.
૫ પરિગ્રહ પરિમાણ વ્રત–ધન-ધાન્ય-હાટ-હવેલી દરેકનું સંખ્યાથી-તેલથી પ્રમાણ. જેમકે બધું થઈને લાખ કે બે લાખની કિંમતનું રાખવું. વધારે થાય તે સારા કામમાં વાપરી નાખવું. તદુપરાંત આ નિયમના આંતરિક મર્મને પામવા ચેખી આવકના ૧૦–૧૫ કે ૨૦ ટકા તે દર વર્ષે ધર્માદા-સાતક્ષેત્ર અને અનુકંપામાં વાપરવા એ
