________________
(૧૦) દેવલોકની સામાન્ય પરિસ્થિત. દેના શરીર શૈક્રિય પુદ્ગલ–પરમાણુઓના બનેલા હોય છે. તેમાં કઈ જાતની મળમૂત્રાદિ અશુચિ હતી નથી. વૃદ્ધાવસ્થા આવતી નથી. સદા યૌવન જીવંત રહે છે. એમની પણ આયુષ્ય મર્યાદા પૂરી થાય છે. ભલેને દશ હજારથી ૩૩ સાગરેપમનું આયુષ્ય હોય. છ માસ પહેલા કુલની માળા કરમાવી, દેવીઓ–કર પરિવાર આજ્ઞા ન માને વિ. ચિહ્નો દેખાય છે. દુઃખી દુઃખી થાય છે. હજારો-લાખો વર્ષ ભોગવેલા સુખે આંખ આગળ રમ્યા કરે છે. કલ્પાંત પણ કરે છે. પણ કર્મસત્તા પાસે શું ચાલે? તેમાંએ ખબર પડે કે પશુ આદિમાં જન્મવાનું છે તે હતાશ બની જાય છે. જે કે માનવી સ્ત્રીના ગર્ભમાં જવું એજ એમને થરથરાવે છે.
આવી પરિસ્થિતિમાં પણ જેઓ સમ્યગૂ ધર્મતત્ત્વને સમજેલા છે. તેઓ આનંદમાં રહે છે. ઉલટ વિશેષ આનંદ એમને રહે છે. મનુષ્યભવમાં સંચમની પ્રાપ્તિ શક્ય હાઈ મુક્તિસાધના થઈ શકશે તેથી. કારણ કે દેવભવમાં પણ પ્રાયવિરાગી હોય છે.
ત્યાં મનુષ્યની જેમ અન્નાદિને કવલ (કેળીયા) આહાર નથી. સુધા જેવું લાગે ત્યારે તેવા પુદ્ગલ પરમાણુઓ શરીરમાં સંકમે. સુધા શાંત બની જાય છે. હાજત પેશાબ ઝાડાની હાતી નથી. પ્રસ્વેદ થતું નથી. કમાવાનું નથી. સફટિકમય આલામાં રહેવાનું છે. પણ જે પરિસ્થિતિ જન્મતા હોય તેજ રહેવાની. મેટા યા વિશિષ્ટ દેવેની સાહ્યબી–ઈએ છે તે ન મળે–બીજે પ્રયત્ન ત્યાં ચાલતું જ નથી. ઈર્ષ્યા અસંતેબની બળતરા સદા જળતી રહે તેને. જે મોટે ભાગે અહિંની દુનિયામાં એ જ રીતે ટેવાયેલા હોય. શંકા ને વાસના શું ન કરાવે !