________________
(૭૧)
ચારની સામે ચાર. ચાર સંજ્ઞાના નાશ માટે, આત્મા પરને સંજ્ઞાને કાબુ ઘટાડવા માટે દાન-શીલ તપ ભાવધર્મ અતિ જરૂરી છે. આ ચારે મહારક્ષક. આંતરિક અને બાહ્યરૂપે. તપ આહાર-સંજ્ઞાને નબળી બનાવે છે. અંદરથી અણુહારી પદ મોક્ષની તાલાવેલી જગવે છે. ભાવ- આત્મસ્વરૂપમાં રમણતા આણી ભયસંજ્ઞાને વિનાશ કરે છે. શીલ-બ્રહ્મચય આત્માના મૂળ સ્વભાવને જગવે છે. તન-મનની સ્વસ્થતાથી ઇદ્રિ પર કાબુ આવે છે. સ્ત્રી તરફનું આકર્ષણ ઘટવા માંડે છે. પરબ્રહ્મમાં એકતાન થતાં આકર્ષણ નાશ પામે છે. ઉર્ધ્વરેતા બનતા ઉગ્રધ્યાનસ્થ બની શકે છે. દાન લક્ષ્મીને તુછ મનાવે છે. હાથના મેલરૂપે લાગે છે. સંપત્તિની મૂરછ ઘટી જાય છે. દાનને પ્રવાહ શક્તિ અનુસાર અખ્ખલિત વહેતી થાય છે. અને કે પર ઉપકાર થાય છે. પિતાને આત્મા પ્રસન્ન બને છે. પ્રસન્નતા ઘણા પૂર્વભવના કર્મોને વિનાશ કરે છે. મુક્તિ ટુંક કાળમાં નિશ્ચિત થાય છે. વચલા ગાળામાં સગતિ જ્યાં જન્મે ત્યાં સંપત્તિ-વૈભવને પાર નહિ. પિતાને તેની પરવા નહિ. ધર્મકાર્યમાં છૂટે હાથે સદુપયોગ. સર્પની કાંચળીની જેમ ત્યાગ. સાધુપણું–સંયમસાધના અને પરંપરાએ મુક્તિ. શુધ્ધ સચ્ચિદાનંદ પંદની મસ્તી.
સાત ભય, આવા સુંદર આત્માઓને ભય શા? સાત હોય કે સાત હોય. ૧ ઈહલોક ભય-મનુષ્યાદિથી. ૨ પરલોક ભય–દેવાદિથી. ૩ આદાનભય–ચોરી થવાનો. ૪ અકસ્મા–એકસીડન્ટ થશે? શું થશે? પ આજીવિકા ભય-નોકરી જશે ?
