________________
(૮૯)
તેટલું જ અતિ વિશાળ ઉદારતાથી પ્રત્યે કરૂણાભાવ અમાપ છે. માટે જ
જ્ઞાન ઘણું ઊંડું છે. ભરેલું છે. સ જીવા 'जैनं जयति शासनम् '
કુદરતનું ગણિત,
જૈનશાસન–એક વાડા નથી. ટુંકી દૃષ્ટિનુ વિધાન નથી. મઢમાં કે આવેશમાં સ્થાપિત કેાઈ મત નથી. તી કરા પણુ ભવભ્રમણ કરી ચૂકયા છે. સાધનાની ઉચ્ચ ભૂમિકામાં રહ્યા છે. ધાર-જ્ઞાન-તપને આચર્યાં છે. પછી જ વિશ્વવદ્ય તીર્થંકર ધ્રુવ બન્યા છે. આ વ્યક્તિ તે દેવ એમ નહિ. આવા ગુણવાળા હાય તે દેવ. આ છે ખુલી નિષ્પક્ષપાતતા અને મહાન ઉદારતા જૈનશાસનની. ભગવંત મહાવીરદેવે ભૂદે–જાહેર કર્યું. હું પણ નરકે જઈ આળ્યા એ ફેરા, સમ્યહ્ત્વ પામીને વમ્યા પછી. જાહેરાત પણ જાહેર સમવસરણમાં-અતિ દિવ્ય વ્યાખ્યાન મહામંડપમાં-શી નિલે પતા ! શી નિરભિમાનતા ! કાળનું ગતિમાન ચક્ર ( સાયકલ એફ ટાઈમ ) ઉત્સર્પિણી--અવસર્પિણીની એક દોડતી સાયકલના એ પૈડા છે. આ વાત પહેલા કરી જ છે. હવે એના આરા કેટલા છે? શું એનાં નામ છે ? એ જોઇએ. આ બે મળીને એક કાળચક્ર થાય છે. ઉત્સર્પિણી-ચઢતા કાળ. દુઃખમ દુઃખમ ્.
૧
૩
२
*
૫
૬
દુઃખમ. દુઃખમસુખમ, સુખમ-દુઃખમ ્ સુખમ્ અને સુખમ્-સુખમ્ . અવસર્પિણી-ઉતરતા કાળ. એના પણ છ વિભાગ. સુખમ્–સુખમ, સુખમ, સુખમ-દુઃખમ, દુઃખમ્
*
५
૬
સુખમ, દુઃખમ, દુ:ખમ્-દુઃખમ્, આપણે અત્યારે પાંચમા આરામાં. દુ:ખમમાં છીએ. પ્રાયઃ દુઃખનું જ પ્રાધાન્ય. સુખ તે આટામાં લુણ જેવુ