________________
શિવમસ્તુ સર્વ જગતઃ
શ્રી સ‘ભવનાથાય નમઃ
શ્રી રત્નશેખરસૂરિષ્કૃત શ્રી ગુણસ્થાનક્રમાર હ
(મૂળ તથા વૃત્તિનું ભાષાંતર )
अर्हपदं हृदि ध्यात्वा, गुणस्थानविचारणाम् । अनुष्टुभामियं वृत्तिलिख्यते ह्यवचूर्णिवत् ॥ १ ॥ જીવવૃળિવત્ ।।
ગાથા : અ પદ્મનું હૃદયમાં ધ્યાન કરીને, ગુણસ્થાનાનું સ્વરૂપ ખતાવનારા અનુભશ્લોકાની ટીકા રઅવર્ણિની જેમ સક્ષેપથી કહેવાય છે.
૧ અનુભછંદ વિશેષ છે.
૨ વૃત્તિ એટલે ટીકા તેની અપેક્ષાએ અવણુ સક્ષેપમાં ડાય છે, અહિં અતિ વિસ્તૃત વૃત્તિ ન કહેતા અવચૂર્ણિ સરખી સક્ષિપ્ત વૃત્તિ આ ગ્રંથની કરેલી છે.
સૂત્રનાં પાંચ અંગ હૈાય છે.
(૧) મૂળ, (૨) નિયુÖક્તિ, (૩) ભાષ્ય, (૪) ચૂર્ણિ, (૫) વૃત્તિ. એમાં મૂળ સથી સંક્ષિપ્ત હાય છે, ત્યાર પછી ક્રમશઃ મૂળ કરતાં નિયુક્તિમાં, નિયુક્તિ કરતાં ભાષ્યમાં, ભાષ્ય કરતાં ચૂર્ણિમાં અને ચૂર્ણિ કરતાં વ્રુત્તિમાં અધિક-અધિક અર્થ હોય છે.
જેમ આવશ્યકસૂત્રનું મૂળ ૧૨૫ ગાથા છે, શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામિકૃત નિયુક્તિ ૩૧૦૦ ગાથા પ્રમાણુ છે, ભાષ્ય ૪૦૦૦ શ્લાક પ્રમાણુ છે અને શ્રી હરિભદ્રસૂરિષ્કૃત બૃહદ્વ્રુત્તિ ૨૨૦૦૦ શ્લોક પ્રમાણુ છે.