________________
૧૧
(૨) અવ્યક્તમિથ્યાત્વ –
સમ્યગ્દર્શનરૂપ આત્મગુણને ઢાંકનારઅને જીવની સાથે સદાકાળ સંબંધવાળી મિથ્યાત્વમાહનીય પ્રકૃતિ, તે અવ્યક્તમિથ્યાત્વ છે.
अनाद्यव्यक्त मिथ्यात्वं, जीवे ऽस्त्येव सदा परम् । व्यक्तमिथ्यात्वधीप्राप्ति-— गुणस्थानतयोच्यते ॥ ७ ॥
ગાથા:જીવમાં સદાકાળ રહેનારું અનાદિ સંબ`ધવાળુ` અવ્યક્તમિથ્યાત્વ છે. ( માટે અવ્યક્તમિથ્યાત્વને ગુણસ્થાન કહી શકાતું નથી) પરંતુ વ્યક્તમિથ્યાત્વયુક્ત બુદ્ધિની જે પ્રાપ્તિ, તે જ ગુણસ્થાન કહેવાય છે.
ટીકા : અનાદિ અવ્યક્ત એવુ‘મિથ્યાત્વ અવ્યવહાર રાશિવર્તી પ્રાણીમાં સદાકાળ હાય છે જ, પરંતુ પૂર્વે કહેલા સ્વરૂપવાળી 'વ્યક્ત મિથ્યાત્વયુક્ત બુદ્ધિની જે પ્રાપ્તિ, તે જ ગુણુસ્થાન કહેવાય.
પ્રશ્ન :- સિદ્ધાન્તાઢિમાં “સન્ગનિઝાળ મિચ્છે”મિથ્યાત્વ ગુણસ્થાનમાં સર્વ જીવ સ્થાન હાય છે – એમ કહેલ છે, તા વ્યક્તમિથ્યાત્વવાળી બુદ્ધિની પ્રાપ્તિ
-
-
૧ વ્યવહાર રાશિવાળા વ્યક્તમિથ્યાત્વી જીવાને જ અહિં પ્રથમ ગુણસ્થાન કહ્યું, તે યુક્ત છે, કારણકે પહેલી ગાથામાં કહી ગયા કે—જે જે સ્થાને પૂર્વ પ્રાપ્ત થયેલા ગુણુથી કંઈક વિશેષ ગુણુ પ્રગટ થાય, તે તે સ્થાનને ગુરુસ્થાન કહેવાય, આ વચનાનુસાર અવ્યક્તમિથ્યાત્વથી વ્યક્તમિથ્યાત્વ વિશેષ ગુણ છે, માટે વ્યક્તમિથ્યાત્વ–એ જ પ્રથમ ગુણુસ્થાન કહી શકાય.
