________________
૩૨
કર્મોની સ્થિતિ કંઈક જૂન ૧ કેડાછેડી સાગરોપમ પ્રમાણે કરી ગ્રંથિસ્થાને આવે તે અધ્યવસાયનું નામ યથાપ્રવૃત્તકરણ : (૨) અપૂર્વકરણ -
પૂર્વે પ્રાપ્ત ન થયેલા એવા જે અધ્યવસાયથી અતિ ગાઢ રાગદ્વેષના પરિણામરૂપ ગ્રંથિભેદ કરે, તે અધ્યવસાયનું નામ અપૂર્વકરણ. (૩) અનિવૃત્તિકરણ - | નિવૃત્તિ વિનાના જે અધ્યવસાયથી અતિપરમ આનંદદાયક સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત કરે, તે અધ્યવસાયનું નામ અનિવૃત્તિકરણ કહેવાય.
૧. અપૂર્વકરણથી ગ્રંથિભેદ કર્યા બાદ અનિવૃત્તિકરણમાં આવેલે જીવ, અવશ્ય આગળ વધી સમ્યક્ત્વ પામે છે, પણ પાછા વળ નથી, માટે અનિવૃત્તિકરણના અધ્યવસાય નિવૃત્તિ એટલે વ્યાવૃત્તિ રહિત છે (પાછા ન વળે. એવા છે.)
અથવા વ્યાવૃત્તિ એટલે ફેરફાર,
આ કરણના અધ્યવસાય ફેરફાર વિનાના છે. કારણ કે આ કરણમાં જે અધ્યવસાય પહેલા સમયે છે તે જ જાતિના અધ્યવસાય પહેલા સમયમાં આવેલા સર્વ જીવોના સરખા હોય છે. બીજે સમયે પણ સર્વ જીવોના અધ્યવસાય એક સરખા હોય છે. આ પ્રમાણે અનિવૃત્તિકરણના દરેક સમયમાં અનુક્રમે અનંતગુણ અનંતગુણ વિરુદ્ધ એક સરખા અધ્યવસાય હોય છે, તે તે સમયમાં પ્રવેશ કરેલા સર્વ શ્રેણિગત ના અધ્યવસાય પરસ્પર સરખા હોય છે પણ ફેરફારવાળા દેતા નથી, તે કારણથી પણ આ કારણનું અનિવૃત્તિકરણ નામ છે.