________________
૧૧૨
પૂર્વે કહેલા સ્વરૂપવાળા શબ્દા અભિધેય અને રોગમાં એક શબ્દથી બીજા શબ્દમાં, એક અર્થથી બીજા અર્થમાં અને એક વેગથી બીજા યેગમાં જઈ ધ્યાન કરવું, એવા પ્રકારની પરસ્પર સંક્રાન્તિ રહિત, જે ધ્યાન કૃતના આલંબનથી કરવું, તે અવિચાર શુધ્યિાન સવિતક શબ્દનો અર્થ - निजशुद्धात्मनिष्ठं हि, भावश्रुतावलम्बनात् । चिन्तनं क्रियते यत्र, सवितकं तदुच्यते ॥७८॥ - ગાથાર્થ – પિતાના વિશુદ્ધ આત્મામાં રહેલ સૂક્ષ્મવિચારરૂપ ચિતન ભાવકૃતના આલંબનથી થાય, તે સવિતર્ક બીજું શુક્લધ્યાન છે.
ભાવાર્થ – જે ધ્યાનમાં પિતાના અતિવિશુદ્ધ આત્માનાં સૂફમવિચારપૂર્વક જે ચિંતન અાજલ્પાકારરૂપ ભાવ આગમ શ્રુતજ્ઞાનના આલંબન માત્ર ચિંતવવાથી થાય તે સવિતર્ક બીજુ શુલધ્યાન છે. (શ્રુતજ્ઞાનાવરણયના
૧. અંતઃકરણમાં સૂક્ષ્મ વચન જે લધ્યક્ષરૂપ છે, તે લયક્ષરે ભાવકૃતજ્ઞાન છે અને તે પણ પૂર્વગત મૃતસંબંધી આલંબનવાળા જ અહીં ગ્રહણ કરવા. કારણ કે આ પ્રકારના વિશેપણવાળું ફલધ્યાન પૂર્વગત જ્ઞાન વિના એટલે પૂર્વધરો સિવાય બીજાને ન હેય.
आद्ये शुक्ले ध्याने पृथक्त्ववितर्कैकत्ववितर्के पूर्वविदो અવત: પૃથફત્વવિર્તક અને એકત્વવિક–એ બે શુફલધ્યાન પૂર્વ ગત શ્રુતજ્ઞાનીને હોય છે. (ઈતિ તત્વાર્થભાષ્યવચનાત)
