________________
૩૭
કીડીના દૃષ્ટાંતથી ત્રણ કરણની યોજના खिइसाभाविअगमणं, ठाणुसरणं तओ समुप्पयणं । ठाण ठाणुसिरे वा ओहरणं वा मुइंगीण ॥१॥ खिइगमणंपिव पढमं, ठाणुसरणं व करणमपुत्वं ।
ओप्पयणंपिव तत्तो, जीवाणं करणमनिअट्टि ॥२॥ ठाणुव्वगंठिदेसो, गठियपत्तस्स तत्थेव वत्थाणं । ओहरणंपिव तत्तो पुणो वि कम्मठिइ विवड्ढी ॥३॥
કેટલીક કીડીઓની પૃથ્વી ઉપર સ્વાભાવિક આડી અવળી ગતિ હોય છે. કેટલીક કીડીઓ કાષ્ઠના ખીલા ઉપર ચડેલી હોય છે, કેટલીક કીડીએ કાષ્ઠના ખીલા ઉપર ચડીને પાંખ આવતા ઉડી જનારી હોય છે, કેટલીટ કીડીઓ ખીલાના મૂળ આગળ જ ભમતી હોય છે અથવા પડી રહેલી હોય છે અને કેટલીક કીડીઓ તે ખીલા ઉપર ન ચડતાં પાછી વળી ગયેલી હોય છે.
આ પ્રમાણે જેમ પાંચ પ્રકારની કીડીઓ કહી તેમ દષ્ટાંત સાથે કરણની યેજના
ત્રણ પુરુષોનું સ્વાભાવિક ગમન અને તે સ્વાભાવિક ગમનથી ગ્રંથસ્થાન પાસે આવી પહોંચવું તે યથાપ્રવૃત્તકરણ શીધ્ર ગતિથી ચોરેનું ઉલ્લંઘન કરવું અને ચોરના તાબામાં ન આવવું તે અપૂર્વકરણ.
ઈષ્ટ સમ્યક્ત્વરૂપ નગરે જવું તે અનિવૃત્તિકરણ. આ ભાવાર્થ શ્રી વિશેષાવશ્યકની વૃત્તિને અનુસરે છે.