________________
૭૧.
૧૦. સૂમસં૫રાયગુણસ્થાન – પરમાત્માના સૂક્ષમતત્વની ભાવનાના બળથી મેહનીય કર્મની ૨૦ પ્રકૃતિઓ ઉપશાંત અથવા ક્ષય થયા પછી ફક્ત સૂમખડરૂપ (કીટ્ટીરૂપ) થયેલા એક લેભ કષાયનું જ અસ્તિત્વ (સૂમ લોભમાત્રને જ ઉદય) જે ગુણસ્થાનમાં હોય છે તે સૂકમસંપરાય (સૂફમકષાય) ગુણસ્થાન છે. * ૧૧. ઉપશાંતમૂહગુણસ્થાન –આત્માના સહજ સ્વભાવના બળથી મેહનીયકર્મની સર્વ પ્રકૃતિઓ ઉપશાંત કરીને પરમ ઉપશમ મૂર્તિવાળા થયેલા ઉપશમક જીવને ઉપશાંત હગુણસ્થાન હોય છે.
૧૨. ક્ષીણુમેહગુણસ્થાન – ક્ષપકશ્રેણિના માર્ગે ૧૦ મા ગુણસ્થાન પછી (૧૧ મું ગુણસ્થાન પામ્યા વિના) તરત જ કષાય રહિત શુદ્ધ આમભાવનાના બળથી સર્વ મેહકર્મને સર્વાંશે ક્ષય કરીને ક્ષેપકને જ ક્ષીણુમેહ ગુણ
સ્થાન હોય છે. ઉપશમણિ અને ક્ષપકશ્રેણિને પ્રારંભ ક્યાંથી ?तत्रापूर्वगुणस्थाना-चांशादेवाधिरोहति । शमको हि शमश्रेणि, क्षपकः क्षपकावलीम् ॥३९॥ - ગાથા – અપૂર્વકરણ ગુણસ્થાનનાં પ્રારંભથી જ *ઉપશમકે, જીવ ઉપશમશ્રેણિએ અને ક્ષપકશ્રેણિએ ચડે છે. " ૧ અહીં ચારિત્રમોહનીયને ઉપશાંત કરવા સન્મુખ થયેલ જીવ, એક પણ પ્રકૃતિ ઉપશાંત ન થઈ હોય, તે પણ ઉપશમક કહેવાય અને તે ૮–૯-૧૦માં ગુણસ્થાનવાળે જાણો.
૨ ચારિત્રમોહનીયને ક્ષય કરવા સન્મુખ થયેલો જીવ એક પણ પ્રકૃતિ ન ખપાવી હોય તે પણ ક્ષપક કહેવાય અને તે ૮-૯-૧૦ મા ગુણસ્થાનવાળો જણા.