________________
૧૨
(વ્યક્તમિથ્યાત્વવાળા છે જ) પ્રથમ ગુણસ્થાનમાં ગણાય તે કેવી રીતે?
ઉત્તરઃ- “સર્વે મારા સર્વેની કાન્નપૂર્ણા અનન્તશા”
સર્વ જીવોએ સર્વભાવ અનંતવાર પ્રાપ્ત કર્યો છે આ શાાવચનાનુસાર વ્યક્તમિથ્યાત્વવાળા છ વ્યવહારરાશિમાં હોય છે અને તે છે જ અહિં પ્રથમ ગુણસ્થાનમાં ગણાય છે, પરંતુ અવ્યવહારરાશિવાળા છે પ્રથમ ગુણસ્થાનમાં ન ગણાય, કારણકે તેઓને અનાદિ અવ્યક્તમિથ્યાત્વ જ હોય છે, માટે આ વાતમાં કઈ વિરોધ નથી.
બીજી અપેક્ષાએ વિચારતાં અવ્યક્તમિથ્યાત્વી અનાદિ અવ્યવહારરાશિવાળા ને પણ કાંઈક અવિપરીત જ્ઞાનમાત્રાની અપેક્ષાએ પહેલું ગુણસ્થાન કહેવું સર્વથા અનુચિત તે નથી જ. કારણ કે અવ્યવહાર નિગેદવ પણ પદાર્થના કેટલાક અ૫ પર્યાને પણ અવિપરીત પણે ગ્રહણ કરી શકે છે, પરંતુ સવે પર્યાયે વિપરીત રૂપે જ અવ્યવહારી જીવને પરિણમેલા છે એમ સર્વથા ન કહી શકાય, માટે કેટલાક અવિપરીત પણે પરિણમેલા પર્યાયની અપેક્ષાએ અવ્યવહારી ને પણ પ્રથમ ગુણસ્થાનક કહી શકાય. શ્રી મલયગિરિ મહારાજે ષડશીતિ વૃત્તિમાં કહ્યું છે કે –
“अन्ततो निगोदावस्थायामपि तथाभूताव्यक्त स्पर्शમાત્રપ્રતિત્તિ વિચૈતાપિ મવતિ”,