________________
૧૨૬
ધન્યકુમાર ચરિત્ર તમારા જેવાને અન્યાય કરવો તે તદન અનુચિત છે, તેથી જે પરદેશીઓને તમે કબજે રાખ્યા છે, તેમને છોડી મૂકો. સજ્જન થઈને ગર્વથી આ પ્રમાણે સન્માર્ગ કેમ છોડી દો છો ? પ્રાણ જાય તો પણ સજ્જન પુરુષો દુષ્ટ કૃત્ય કરતા નથી.' ધન્યકુમારે સેવક પુરુષો પાસેથી આવાં વચનો સાંભળીને કહ્યું, “અરે ? હું કોઈ દિવસ પણ સત્ય માર્ગનો લોપ કરતો જ નથી અને કદાચિત હું ત્યાજ્ય એવા કુમાર્ગે પ્રયાણ કરૂં, તો મને રોકવા કોણ સમર્થ છે ? જ્યારે ચક્રવર્તીનું ચક્ર ચાલતું હોય, ત્યારે કયો પુરુષ તેને રોકવા સમર્થ થાય છે? જો આ બાબતમાં રાજાને પરીક્ષા કરવાની ઇચ્છા હોય, તો તેમને પણ શિક્ષા કરવાને હું સમર્થ છું.' જો આપણા રાજા “હું શતાનિક (સો સૈન્ય જીતનાર) છું, તેવા નામની ખ્યાતિથી જ ગર્વ ધારણ કરતા હોય, તો હું લક્ષાનિક (લાખો સૈન્યને જીતનાર) છું, તેથી શતાનિક મારી પાસે કોણ માત્ર છે ?”
ધન્યકુમારે સ્વમુખે ઉચ્ચારેલાં ગર્વયુક્ત કઠોર વચનો સાંભળીને તે આવેલા પુરુષો તરત જ રાજાની પાસે ગયા અને નમસ્કાર કરીને જે હકીકત બની હતી, તે વિગતથી કહી સંભળાવી. રાજા પણ તેવાં ગર્વયુક્ત વચનોને સાંભળીને બહુ ક્રોધાયમાન થયો અને જે ધન્યકુમાર જમાઈ અત્યાર સુધી પોતાના પ્રેમનું સ્થાન હતું, તે વૈરનું સ્થાન થઈ ગયું. ત્યાર પછી શતાનિક રાજાએ યુદ્ધ કરવા માટે તૈયાર કરેલા પોતાના સૈન્યને ધન્યકુમારના મહેલ પાસે મોકલ્યું. તે વખતે ધન્યરાજાએ પણ તે લશ્કરનું આગમન સાંભળીને પોતાનું હસ્તિસૈન્ય, અશ્વસૈન્ય, પાયદળ સૈન્ય વગેરે એકઠું કરીને શતાનિક રાજાના લશ્કર સાથે તુમુલ યુદ્ધ શરૂ કર્યું. થોડી જ વારમાં ગાજતા એવા હાથી, ઘોડા ઈિત્યાદિથી યુક્ત શતાનિક રાજાના સૈન્યને નદીના પ્રવાહને પર્વત રોકી રાખે તેવી રીતે ધન્યકુમારે પરાડમુખ કરી નાખ્યું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org