________________
(9૪. . . . .
અધ્યાત્મમતપરીક્ષા ...... ગાથા : ૧૬૦-૧૬૧:૧૬૨. પર્વ' એ પ્રમાણે પુરુષોથી હીનપણું હોવાથી પણ સ્ત્રીઓની મુક્તિ ન થાય, કેમ કે હીનોને ઉત્કૃષ્ટ પદની પ્રાપ્તિ સંભવતી નથી. ‘મપ ચ' અને વળી સ્ત્રીપણું મિથ્યાત્વની સહાયવાળા એવા મહાપાપથી બંધાય છે, એથી કરીને કેવી રીતે ઘણી પાપપ્રકૃતિથી પરાભૂત તેઓને=સ્ત્રીઓને, પરમ પુણ્યના પ્રભારથી=જથ્થાથી, પ્રાપ્ય પરમાનંદની સંપત્તિ ઉદય પામે? ‘મપિ ' અને વળી સ્ત્રીઓ સાતમી નરક પૃથિવીમાં જતી નથી, એ પ્રમાણે આપણે બંનેને=શ્વેતાંબર અને દિગંબર બંનેને, સમાન છે. અને તે=સ્ત્રીઓ, સાતમી નરક પૃથ્વીમાં જતી નથી તે, તેઓને સ્ત્રીઓને, તેવા પ્રકારના પાપપરિણામના પ્રકર્ષના અભાવથી જ સંગત થાય છે, અને એ પ્રમાણે તેઓને=સ્ત્રીઓને, તાદશ પુણ્યપરિણામનો પ્રકર્ષ પણ સંભવતો નથી. એથી કરીને કેવી રીતે તેના વિના=પુણ્ય પરિણામના પ્રકર્ષ વિના, મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય? અર્થાતુ ન થાય. એ પ્રમાણે સાતમી નરક પૃથ્વીગમનના અયોગ્યપણા વડે તેઓને=સ્ત્રીઓને, વજઋષભનારાચસંઘયણ પણ સ્વીકારાતું નથી. એથી કરીને કેવી રીતે તદેકસાધ્ય=વજઋષભનારાચ પ્રથમ સંઘયણથી જ સાધ્ય, એવી સિદ્ધિ તેઓને સ્ત્રીઓને, હોય? એ પ્રમાણે સંક્ષેપ છે. II૧૬૦-૧૬૧ાા ,
અવતરણિકા - ચૈતન્નસિતુમહિ - અવતરણિકાW - હવે આને = ગાથા-૧૬૧માં કહેલ સંક્ષેપને, નિરાકરણ કરવા માટે ગ્રંથકાર કહે છે -
ગાથા -
तम्मिच्छं वेयखओ सरीरनिव्वत्तिनियमणियउत्ति ।
चरणविरहाइआ पुण सव्वे तुह हेयवोऽसिद्धा ॥१६२॥ (तन्मिथ्या वेदक्षयः शरीरनिर्वृत्तिनियमनियत इति । चरणविरहादिकाः पुनः सर्वे तव हेतवोऽसिद्धाः ॥१६२||)
ગાથાર્થ :- =દિગંબરમત, મિથ્યા છે, અર્થાત્ પ્રથમ સ્ત્રીવેદને ખપાવીને સિદ્ધ થનાર સ્ત્રીલિંગસિદ્ધ કહેવાય છે ઇત્યાદિ ગાથા-૧૬૧માં જે કહ્યું, તે દિગંબરમત મિથ્યા છે. કારણ કે વેદનો ક્ષય શરીરનિવૃત્તિનિયમ સાથે નિયત છે. વળી ચરણવિરહાદિ તારા કહેલા=દિગંબરના કહેલા, સર્વે હેતુઓ અસિદ્ધ છે. ll૧૬શા
ટીકા - “થતિસિદ્ધા” રૂત્ર ચત્તાવપિરીતબારડ્યાન લાધ્વરેખા વૃક્ત તત્વ સૂત્રાશાતનામવાત, स्वपरिकल्पितोत्सूत्राशातनाभयाद्वा? आद्ये सूत्राशातनाभयाद्विभ्यच्चूाशातनाभयात् कुतो न बिभेति ? न खलु राजानमासेवमानस्यापि महामन्त्रिणोऽपराध्यतो न तत्प्रयुक्तः पराभवः ।अन्त्ये तु स्वैरमुन्मत्तकेलीविलसितप्रायं व्याख्यानमेतत्, वेदक्षयस्य शरीरनिर्वृत्तिनियमनियतत्वात् । तथाहि- यदि पुरुषः प्रारम्भकः तदा पूर्वं नपुंसकवेदं, ततः स्त्रीवेदं, ततो हास्यादिषट्कं क्षपयति, ततः पुरुषवेदं च खण्डत्रयं कृत्वा खण्डद्वयं युगपत्क्षपयति, तृतीयखण्डं तु संज्वलनक्रोधे प्रक्षिपति । यदि च स्त्री प्रारम्भिका ततः प्रथम नपुंसकवेदं ततः पुरुषवेदं ततः षट्कं, ततः स्त्रीवेदमिति । यदि च नपुंसक एव प्रारंभकः तदासौ प्रथम
