Aatmbodh Rasayanam

Author(s): Dharmdhurandharsuri, Pradyumnavijay
Publisher: Jain Sahityavardhak Sabha

Page 14

વિશદાર્થ સહિત-ક ૨ નરજન્મ દુર્લભતા [ પ ] દેવગથી એક ઘરે તે બીજી વખતે જમવા જાય, પણ સુકૃત વિણ ગત નરભવ તે પાછો ચેતન! નહિંજ પમાય. ૨
દુષ્ટાન્ત બીજું (ધાન્યનું) ભરતક્ષેત્રના સર્વ ધાન્યની દેવી ઢગલી કીધી એક, તેમાં પાલી સરસવ નાંખી લાવ્યે ડોશી વૃદ્ધ જ છેક; તે વૃદ્ધાથી કદાચ સરસવ સર્વ ધાન્યથી ભિન્ન કરાય, પણ સુકૃત વિણ ગત નરભવ તે પાછે ચેતન! નહિંજ પમાય.૩
દૃષ્ટાન્ત ત્રીજું (પાસાનું) દેવી-ઘૂતકલાથી જીતી શ્રીમંતોને વારંવાર, જે ચાણક્ય ચંદ્રગુપ્ત નૃપને ભરપૂર ભર્યો ભંડાર; માની લે કે તે મન્દી તે વણિક જનેથી પણ જિતાય, પણ સુકૃત વિણ ગત નરભવ તે પાછો ચેતન! નહિંજ પમાય. ૪
આ દુષ્ટાન્ત ૪ થું (રાજસભાનું) એક હજારને આઠ સ્થંભથી શાલા સ્તબ્બે સ્તબ્બે હાંસ, અષ્ટોત્તર શત હાર્યા વિણ તે સર્વ જીતવા નૃપની પાસ; એ ઘટનાથી જીતી જનકને રાજપુત્ર પણ રાજા થાય, પણ સુકૃત વિણ ગત નરભવ તે પાછો ચેતન ! નહિંજ પમાય. ૫
દૃષ્ટાંત પાંચમું (રત્નનું) દૂર દેશવાસી વણિકને શ્રેષ્ટિ સુતાએ આપ્યા રત્ન, પિતૃવચનથી પશ્ચાત્તાપે તે જ રત્ન મેળવવા યન;