________________
[૪]
આત્મબોધરસાયનમ ભાવાર્થ—નરજન્મ દુલભતા - જેના સિવાય જગતમાં આત્મકલ્યાણકર સાધનની પ્રાપ્તિ નથી, મહામૂલા અને ચુલક આદિ દશ દષ્ટાંતે દુર્લભ એવા મનુષ્યજન્મને પામીને ધીરજ ધારણ કરીને પોતાના આત્મહિતને હિતકર
આ “આત્મબોધ રસાયન”નું નિરંતર ખૂબ પાન કરે. ૨. વિશદાથ:
હવે બીજા સૂક્તમાં કર્તા સકલ આરાધનાનું બીજા સ્થાન, અનેક સુકૃતની ખાણ, અભૂતપૂર્વ અનુપમ સુખ મેળવવાને રસ્તે અત્યારના આધુનિક શબ્દોમાં કહીએ તો-Gaita way of Mukti એવા માનવભવની દુર્લભતા અને તેને પ્રાપ્ત કરી કરવા યોગ્ય કરણ કરવા સૂચન કરે છે. આ માનવભવ દશ દષ્ટાંતે દુર્લભ છે, તે વાત શાસ્ત્રમાં આવે છે અને પ્રસિદ્ધ છે. આ વાતને પદ્યમાં પૂજ્યપાદ આચાર્ય મ. શ્રી વિજયઅમૃતસૂરિજી મહારાજે વૈરાગ્ય શતકમાં ખૂબ જ સુંદર રીતે ગૂંથી છે તે પદ્યો ત્યાંથી ઉદ્ભૂત કર્યા છે.
(સવૈયા) બહુકાલે બહુવિધ દુઃખ સહેતા ધર્મ ક્રિયા કરવાને કાલ, નરભવરૂપે પ્રાપ્ત થયે છે પુણ્ય પ્રચયથી ચેતન હાલ; અલ્પકાલ સ્થાયી સુખદાયી સુર સમકિતી જેને સહાય, દશ દષ્ટાંતે દુર્લભ એને હારી જઈને જન પસ્તાય. ૧
દુષ્ટાન્ત પહેલું (ચૂલાનું) ભરતક્ષેત્રમાં ઘર ઘર ભેજન બ્રાહ્મણને આપે ચક્રીશ, ચોસઠ સહસ અન્તઉરી જસ નરપતિ સેવે સહસ બત્રીશ;
