Book Title: Prashna Vyakaran Sutra
Author(s): Chotalal Muni
Publisher: Laghaji Swami Pustakalay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023102/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI praznavyAkaraNa [gu ja rA tI anuvAda ] ka jaina muni zrI choTAlAlajI huM maLI che paNa ApaNuM nA thI paNa Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya zrI lAdhAjI svAmI smAraka graMthamALA--maNukA 22 meA. an =d0 --03 zrI praznavyAkaraNa sUtra [ gujarAtI anuvAda ] - anuvAdaka sva. jainAcAya pUjya zrI lAdhAjI svAmInA ziSya muni zrI cheTAlAlajI. ( lIMbaDI saMpradAya ) mahavvae paMca aNuvvae va / taheva paMcAsava saMvare ya // viraMti idda sAmaNiyaMmi panne / lavAvasakI samaNe ttibemi / / sUyagaDAMga // prakAzaka nAthAlAla DAhyAbhAI zAha Ana. sekreTarI, pUjya zrI lAdhAjI svAmI pustakAlaya, lIMbaDI. AvRtti 1 lI prata 1000 vIra saMvata 2459. sane 1933. vi. saM. 1989 == amadAvAda dhI " DAcamaMDa jayubilI " prinTiMga presamAM parIkha devIdAsa chaganalAle chApyuM. mUlya 10 AnA DOOD tec iub Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya zrI lAdhAjI svAmI smAraka graMthamALA, jaina muni zrI cheTAlAlajI kRta pustake. maNake 1 vidyAsAgara bhAga 1. rU. 0-8-0 * 2 , , 2. rU. 1-0-0 , 3 zrIsadupadeza kusumamALA (6 ThI AvRtti) bheTa. , 4 mAMdAnI mAvajata (nathI) 5 zrI bhaktAmara maMtramAhAbhya rU. 2-0-0 , 6 vizuddha premapravAhinI (kAvya) rU. 7-12-0 (nathI) 7 pU. zrI lAdhAjI svAmInuM jIvanacaritra 0-12-0 8 vidyAsAgara bhAga 3 (chapAze) , 9 Izvarastuti (a. muM. paDhIyArakRta) 0-1-6 , 10 madAMdhanI mastI (nathI) , 11 hArI vitaka vArtA (nathI) 12 pavitra pramadAnuM parAkrama (kathA) 0-10-0 13 zrI laghu kAvya batrIsI (kAvyo) 0-8-0 14 apavitra vastra virUddha pavitra khAdI (citro) (bheTa) lAkhA paTelanI lAkaDI (bodhaka vArtA) (bheTa) zrI laghusabAdha puSpamALA (bheTa) triratna (bheTa) sAmAyika sUtra (bheTa) , 19 be hAtha joDI (prArthanA) 1-4-0 - 20 sAmAyika-pratikramaNa sUtra 0-2-0 , 21 nava ratna (bheTa) , 22 praznavyAkaraNa sUtranuM bhASAMtara 0-10-0 16 bheTa ApavAnAM pustake AnA posTeja mokalavuM. maLavAnuM pUjya zrI lAdhAjI svAmI placane vyavasthApaka bAhela-pa, lIMbaDI (kAThiyAvADa) Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caraNakamaLamAM anAdi kALathI karmanAM AvaraNamAM aTavAtA muja raMkane hAtha jhAlI AtmA ane karma zaktinI oLakhANa karAvI, karmacakramAMthI mukta thaI muktinA mArgane batAvI jeNe anaMta upakAra karyo che, te upakAranA smaraNarUpe he arpaNa A puSpa pAMkhaDI, sva. jainAcArya zrImad pUjyazrI lAdhAjI svAmInA caraNAraviMdamAM vinamra bhAve apita Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAra patrikA A pustakamAM agAuthI Arthika sahAya karI uttejana ApanArAonAM nAma, rU. 51, parI. dAmodaradAsa jeThAbhAInAM sva. putrI hena dhanalakSmInA samaraNArthe. (amadAvAda) 25) zAha puMjAbhAI karamazI hA. zrI velajI ugAbhAI (mu. khArAI kaccha-vAgaDa) 17 vakIla lakhadhIra desAbhAI zAha (bhacAu-kaccha vAgaDa) 1) zrI. avacaLabhAI mULajI zAha (ghANIthara-kaccha vAgaDa) pa) zrI. suMdarajI bAvAbhAI desAI hA. Do. mohanalAlabhAI (sAyalA ) Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamAprArthanA prastuta praznavyAkaraNa sUtranA gujarAtI anuvAdanI jAherAtanA henDakhIlamAM jAhera karavAmAM AvyuM hatuM ke A graMthane muni puNyavijayanI suMdara prastAvanAthI suzobhita karavAmAM Avaze." eTale vAcakA A pustakanuM pAnuM udhADatAM te prastAvanA jovAnI AzA jarUraja rAkhatA haze; paNa jyAre tenuM pAnuM ughADatAM te AzAne nirAzAmAM pheravAyalI joze tyAre jarUra keTalAka vAcakrAne duHkha thaze e huM kharAbara samajuM chuM, ane te badala prAraMbhamAMja te udAra ane snehI vAcaka enI savinaya kSamA prAruM chuM. munivara zrIyuta cheTAlAlajI svAmInA ane mAre ekaja dharmapracAraka dhamapitA zramaNa bhagavAna mahAvIra prabhunA putra tarIkenA aMgata snehasaMbaMdha vaSa~ thayAM nikhAlasapaNe cAlyA AvatA hatA. tene pariNAme gata cAturmAMsamAM eTale ke vikrama saMvata 1988nA cArtumAsamAM teezrIe mane praznavyAkaraNanA anuvAda upara vistRta prastAvanA lakhavA atyaMta Adara ane lAgaNIbharI rIte Agraha karyo. jo ke huM sAcuM kahuM te, mArI kA sa raNI bhinna dizAmAM vahetI hAvAthI prastuta pustakanI prastAvanA lakhavA mATenI je taiyArI joI ce te jarAya nahotI ane te mATenI rUparekhAya . mArA magajamAM nahotI, tethI me' teozrIne te mATe nA pADI hatI; tema chatAM teozrIe mArA samakSa evI dalIla raju karI ke-- Apa A pustaka upara prastAvanA lakhazo teA ubhaya saMpradAyanI samajadAra janatA upara evI asara paDaze ke parasparamAM amuka aMze bhinna bhinna mAnyatA dharAvavA chatAM ekaja dharmapitAnA putra samAna, ubhaya saMpradAyanA jaina munie satya siddhAMtanI AkhatamAM paraspara sahakAra ane samabhAva sAdhI zake che, ane tethI . Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema paNa thaze ke-parasparamAM vikhUTA paDatA ubhaya saMpradAyanA samajadAra janasamUhane eka bIjAnI samIpamAM AvavAne prasaMga maLatAM parasparanA virodha vaimanasya Adi dUra thaze. AthI mArI namra vinaMti che ke Apa jarUra A graMtha upara prastAvanA lakhe." munivara zrIyuta choTAlAlajI svAmInI A dalIla mane gaLe utarI ane mArI prastuta pustakanI prastAvanA lakhavA mATenI kazIye taiyArI na hovA chatAM anicchAe paNa meM temanuM vacana mAnya karyuM. astu. tema chatAM kudaratanuM nirmANa ja evuM hatuM ke-huM prastuta graMthanI prastAvanA lakhavA mATe je vizALa avalokana Adi karavuM joIe te mArI tabIatanA kAraNe karI zako nahi, ane jema jema avalokana karavA lAgyo tema tema vadhAre Aghe pahoMcavAnI IcachA thaI; eTale manamAM ema thayuM ke-jyAM sudhI A bAbate mATe pUrNa avalokana na thaI rahe tyAMsudhI A viSayamAM atyAre kazuM ja na lakhavuM, ane je khAsa viziSTa jaNAtI bAbatonI carcA A prastAvanAmAM choDI devAmAM Ave to tevI artha vagaranI prastAvanA lakhavI e kaIrIte zobhAspada na gaNAya. prastuta pustakane huM IcchuM te karatAM ati satvara prakAzamAM mUkavAnuM hovAthI huM vAcakone prastAvanA pUrI pADI zakyo nathI te badala dareka jijJAsu vAcakanI kSamA prArtha chuM. temaja munivara zrIyuta choTAlAlajI svAmInI AMtara IcchAne pUrNa karI zakI nathI te badala teozrInI savizeSa kSamA prArtha chuM. ane huM vizvAsa rAkhuM chuM ke-je prastuta pustakanI bIjI AvRtti nIkaLavAne samaya Avaze ane tyAre je mArAthI banaze te vAcakonI sevAmAM jarUra huM prastAvanA raju karIza, eTaluM IcchI viramuM chuM. 1989 Azvina kRSNa 7 | muni puNyavijaya. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prastAvanA suvarNa vastutaH zuddha ane nirmaLaja hoya che. bhUta bhaviSya ane vartamAna e traNe kALamAM suvarNa suvarNarUpe rahe che. koI vakhate te suvarNanAM kaNe jathAmAM jAme che-koI suvarNakAra tene jamAve che, tyAre te suvarNanA alaMkAra bane che ane te vakhate tenI meMghI. kiMmata aMkAya che. jyAre e ja vikharAI jAya che tyAre te mATI sAthe maLI jAya che ane tenA para vadhu mATInA thara jAme che tyAre te sAmAnya janasamAjanI dRSTithI adazya bane che. keTalAka vakhate suvarNanAM rajakaNe vadhu chUTAM paDI gaelAM hoya, te suvarNamizrita mATIne nahi jANanArAo e mATI-mATImAM chUpAela suvarNane halakAmAM halakA kAryamAM paNa upayoga kare che. eja rIte AtmA vastutaH zuddha-nirmaLa-ajara-amara hevA chatAM, traNe kALe zAzvata-siddha svarUpI hovA chatAM, karmarUpa mATInAM AvaraNathI evo vyApta thaI gayo che ke e ajarAmara AtmAne punara inanane punari mau-vAraMvAra janma maraNanAM Avartane karavAM paDe che, sthULa daSTie manuSya-deva-pazu-pakSI ane narakanA avatAra dhAraNa karI te te gatinAM sukhaduHkhanA kartA-bhoktA ' tarIke gaNAvuM paDe che. pitAnA svarUpane bhUlI gaela AtmA ajJAnavaDe karIne siMhe pitAne mAnela gheTAnI mAphaka A sthala dehamAMja huMpaNuM mAnI nAnAvidha karmo karI vadhu ne vadhu karmarUpa mATInA tharanI nIce dabAI jaI AtmAnuM AtmApaNuMja visarI jAya che, ane lAMbA kALanI e bhUlane pariNAme AtmA-anaMta zaktimAna AtmA pitAnAMja karelAM karmanI pAse pote rAMka-gulAma jevo banI jaIne nAca nAce che. kSaNika ane nAzavaMta sukha-kharI rIte sukhAbhAsane joIne te AnaMdathI nAcI uThe che, ane kSaNika-nAzavaMta Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dukha-duHkhAbhAsane joIne te raDI paDe che. AvI rIte raDavAmAM ane hasavAmAM keTalAe kALa-yugane vitAvI nAMkhyA tenI koI gaNunAja nathI ! te karmane kato ane bhoktA nizcayanayanI apekSAe AtmA bhale na hoya, paraMtu vyavahAranayanI apekSAe te AtmA ja karmane kartA ane bhoktA che; ane zrI vItarAga deva paNa kahe che ke -"macur at vittA ya, kudAya hAya"--arthAta sukha duHkhane kartA ane bhoktA AtmA poteja che; e siddhAntane anulakSIne jaina siddhAntakAra ane zrI bhagavaddagItAkAra paNa AtmAne ja pote potAnA mitra ane zatru tarIke oLakhAve che. jenAmAM thoDe aMze paNa buddhinI nirmaLatA che tene te e vAta jarUra samajAya tema che. sukhaduHkhane kartA ane bhakto AtmA che e vAta satya che, saMpUrNa satya che, paNa te amuka apekSAo. jaina dharmanA siddhAnta ekAntavAdI nathI paNa anekAntavAdI che. amuka apekSAe lAkha vAmIna javA thi, arthAta karelAM karmo bhegavyA sivAya AtmAne mokSa nathI, e vAta satya che; parantu ethI dareke dareka bAbatamAM eka siddhAnta tarIke ekaja vAta na mAnI besavI ke-karmanAM phaLa bhogavyA sivAya AtmAnI mukti naja saMbhave. dareka karma kAMI eka ja prakAranAM hotAM nathI. keI karmabaMdhana zithila heya che, ane koI karmabaMdhana niviDa-nikAcita hoya che. je zithila karmabaMdhane hoya che, te te jJAna, dhyAna, tapazcaryA, aMtaHkaraNapUrvakane zuddha pazcAttApa, zuddha ane prabaLa bhAvanA vagere sAdhanaThArA vagara "bhogavyeja dUra thaI zake che, ane nikAcita karmabaMdhane jeke bhagavyA sivAya sarvathA-sarvaze chUTA thaI zakatA nathI, paraMtu purUSArtha vaDe, te je lAMbI mudata bhegavavAnAM hoya te alpa mudatanAM, ane bahuja mahAdukhadAyaka hoya te te alpa duHkhakAraka karI zakAya che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 jo dareka dareka karmAMnAM phaLa bhogavavAMja paDatAM hoya teA AtmAne mATe kAI paNa kALe mukti sabhaveja nahi, kAraNake jyAMsudhI pAMca prakAranA zarIramAM AtmA rahe ane pUrvIkRta (eTale je samaye kanA zivapAka bhAgavatA haiAya tenI pahelAM kAI paNa samaye karelAM ka', pachI te pAMca-pacIsa janmAntara pahelAM karyeA hAya ke mAtra pA kalAka pahelAM karyA hAya paNa bhAgavavAnA-anubhavavAnA vakhata pahelAM kAI paNu vakhate karelAM karyAM, te pUrvIkRta) kanAM kavipAka jyAre jyAre bhAgavAtA hoya tyAre tyAre eja samaye navAM krama- zubhAzubha karma baMdhAtAMja heAya che; parantu navAM kama je vakhate baMdhAtAM hoya che te vakhate jo te AtmAnAM mana-vacana ane kAyA traNe ekAkAra thAya tAja e kramanA baMdha paDe che; paNa jo avyakta bhAve-nilepa bhAve-anAsaktipaNe e karmo thatAM hAya te pachI e karmInA pAkA baMdha paDatA nathI, ane tethI tevAM kAM vagarabhegaLye paNa dUra karI zakAya che, ema zrI vItarAga deva kahe che. dhamakI A vAta vyavahArathI paNa samajI zakAya tevI che. irAdApUka-dveSapUrvaka kAine ApAela mArI nAMkhavAnI e gunho gaNAya che ane te jo sAkhIta thAya che te tenI zikSA paNa dhamakI ApanArane bhAgavavI paDe che; ane thADA paNa irAdA vinA ke dveSa vinA ajANapaNe kadAca kAI ne prahAra thaI gayA heAya ane te jo sAkhIta karI zakAya te te zikSA bhAgavatA nathI. jema vyavahAramAM A niyama che tevIja rIte kramabaMdhana ane tenAM phaLa bhAgavavAnA saMbaMdhamAM paNa jJAnadaSTie samajI zakAya tema che ane ethI ja zrI vIraprabhue kathela che ke kriyAe baMdha nathI paNa pariNAme aMdha che" ane te kathana sAze satya che. kanA saMbaMdhamAM jaina siddAntanA anekAntavAdanA AdhAre eka vAta e paNa vicAravA jevI jaNAya che ke, dareka AtmAne caitapeAtAnAMja karelAM zubhAzubha manAM kLa bhAgavavAnAM hAya che-- ' Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 ane tenAM mULa AvA prakAranI kare te leAgave," bIjAne eka anyanAM karelAM zubhAzubha karmanAM baMdhanA sAthe lAgavavA mATe eka bIjAne kAMI saMbaMdhaja nathI. mAnyatAne lIdhe eka kahevata thai gaI che ke " je mAtA-pitA-putra--bhAi--hena-strI-pati vagerene eka khIjAe karelAM karmanAM phaLa bhAgavavAM paDatAMja nathIH A mAnyatA- . e ekAnta rUpa pakaDela hAvAthI, parasparanA sneha sevAbhAva ane eka khIjAnAM duHkhamAM hArdika sahAnubhUtinA bhAvanA lagabhaga nAza thai gayA che. jo thADe dhaNe aMze mAyAvI svArtha hAya tA kAMIka paNa eka bIjAne sahAya kare, athavA leAkalajjAthI sahAya kare, paNa te pAtAne khAsa agavaDa na Ave tyAM sudhI ja; jyAre potAne khAsa muzkelI bhAgavavAnA prasaMga upasthita thAya, tyAre apavAda sivAya sau krAIma enAM kayA e bhAgave, ApaNe zuM karIe" ema kahI dUra khasI jAya che! mAnA pariNAme hRdayanI zuSkatA vadhe che ane manuSyamAMthI manuSyatva naSTa thatuM mane jAya che. amuka apekSAe ekakhIjAnAM zubhAzubha kamanAM mULa bhAgavavAmAM ochAvadhatA aMze khIjAneA paNa bhAga che, e vAta kAMIka ceAgya jAya che. jaina siddhAntamAM kAi paNa bhavamAM mUkI AvelAM adhikaraNa-kAi paNa jAtanAM sAdhanA pacyA rahelAM hAya tenA upayega krANu kare che, e vAta sAdhana mUkI AvanAra muddala jANatA na hoya, temaja atyAre te sAdhana-zastranA upayeAgamAM tenI anumeAdanAe na hoya, chatAM e sAdhanathI thatI kriyAnA kanI rAvajI-kramanA phaLa vipAkanA amuka aMza sAdhana mUkI AvanArane Ave che ane tenA sukha duHkhanAM phaLa paNa bhAgavavAM paDe che. A vAta tattvadaSTie vicAra karatAM satyaja jAya che. zAstra pratye zraddhALu tA A vAta jarUra mAne che, ane mAnavAyeAgya paNa che, jyAre kranI rAvajI AvavAnI vAta manAya che teA pachI potAnAM karyAM ja karmo pAtAma bheAgavavAM paDe che, khIjAne levA devA nathI, evA ekAnta siddhAnta Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zA AdhAre janasamAja mAnI beThela che, te A lakhanArathI samajatuM nathI. e vAta te sahu koI kabUla kare che ke-karelAM zubhAzubha karmanAM phaLa kaI paNa kALe bhogavavAM te paDe cheja, ane te paNa jyAM sudhI AtmA pitApitAnA svarUpane jANe nahi-vibhAvamAMthI nIkaLI svabhAvamAM na Ave tyAM sudhI te sadudyama karI zake nahi. e karmanAM AvaraNene dUra karavAne pote potAnI zaktine upayoga na karatAM manane adhIna varte tyAMsudhI to te AtmAne pote karmathI nirlepa hovA chatAM karmabaMdhanathI baMdhAIne janma jarA maraNanA ane janma janmAMtaranA phaLavipAka bhogavavA paDavAnAja, kAraNake baMdhana ane muktinuM kAraNa mana che. e mana jItAI jAya, mana AtmAne adhIna banI jAya, mana marI jAya, eTale eja ghaDIe AtmAnI dehAdhyAsAdinI saghaLI bhramaNA TaLI jAya ane svasvarUpamAM sthita thaI, araNuMka muni ke gajasukumAra muninI peThe alpa samayamAM kaivalyajJAna ane kaivalyadarzanane prApta karI kadAca aMtakRta kevaLI thaIne parama pade sthita thAya. eTalA mATeja zrIvItarAga deve kahyuM che ke- jIje kayA java arthAta eka manane jItyuM eTale pAMce Idriya jItAI gaI, ane pAMca I driyonA viSayo chatAyA eTale sarva kAMI chatAI gayuM. zrImAna AnaMdaghanajI mahArAje zrI kuMthunAthajInA stavanamAM kahyuM che ke "mana jItyuM teNe saghaLuMre jItyuM, e vAta nahi khaTI" A kathana saMpUrNa satya che. manane jItavA mATe ane karmanAM AvaraNo dUra karavA mATe : karmanA svarUpane jANavuM joIe, kAraNake je vastusthiti hAnikAraka hoya, je pravRttithI kaI paNa jAtanuM nukasAna thatuM hoya, te vastu athavA pravRttinA yathArtha svarUpane jANavuM joIe. tenA . Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 yathArtha svarUpane jANyA sivAya teno bhaya na thAya ane bhaya thayA sivAya tene tyAga paNa thaI zake nahi; aphINa ke semala vagerenI oLakhANa na thai heya, tenA pariNAmane jANyuM na hoya te ajANapaNe paNa tene upayoga thavAno saMbhava rahe che ane e svarUpane jANanArAo maraNubhayathI ane jIvavAnI AzAthI, jherathI dUra nAse che. evI ja rIte karmanA svarUpane jANavAnI atyaMta AvazyakatA che. e AvazyakatA pUrNa karavA mATeja zrI vIra prabhue zrIpraznavyAkaraNa satramAM karmabaMdhane kevI rIte niviDa ane zithila baMdhAya che, AtmA kaI rIte karmanAM AvaraNothI vadhu ne vadhu AvarAya che, ane e AvaraNe kaI rIte dUra karI zakAya che, vagere vistArapUrvaka kacyuM che. karmanA pravAhane AvavAnA jJAnanI jeTale aMze jarUra che teTaleja aMze te pravAhane rokavAnA jJAnanI paNa jarUra che. e jJAna paNa zrI praznavyAkaraNa sUtramAM zrI vIraprabhue bahu jhINavaTathI samajAveluM che. sUtranI mULa bhASA ardhamAgadhI hovAthI enA abhyAsIo bahu thaDA hoya che eTale tene lAbha sAmAnya jana samAja laI zakatA nathI. tethI yathAzakti A anuvAdane prayatna karyA che. te keTale aMze saphaLa thayuM che te to vidvAna vAcake kahI zake. eka vizeSa vAta. sUtramAM sthaLe sthaLe munine mATe maghamAMsAdinA tyAganI sUcanA Ave che. A uparathI sAmAnya rIte loko kadAca mAnI le ke e kALe jaina muniemAM e pravRtti bhagavAne joI haze ane tethI tene tyAga karavA kahyuM haze. AvI mAnyatA bhUlabharelI che. te kALe aneka pathenA tyAgIo, sAdhu ane zramaNa tarIke manAtA ane temAMnA keTalAkAmAM e pravRtti joIne jaina sAdhune tethI jUdA pADavA ane oLakhAvavA mATe e sUcane temAM samAreluM hoya evo mAro abhiprAya che; chatAM mane lAge che ke A viSaya upara vizeSa prakAza ane spaSTatA sAthe temaja itihAsadRSTithI lakhAela ekAda vistRta nibaMdha vartamAna jaina sAhityamAM hevo joIe che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 prastuta pustakamAM, hiMsA-jUTha-cerI-abrahmacarya--parigraha e pAMca prakAranA Asava karmanuM AvavuM, e viSene adhikAra prathama khaMDa mAM che; ane ahiMsA-satya-asteya-brahmacarya--aparigraha e pAMca saMvarane adhikAra bIjA khaMDamAM che. e varNananI mahattA-khuda tIrthaMkara devanI vANunI mahattA huM pAmara zuM kathI zakuM ? vAcakee vicArapUrvaka A sUtranuM mananapUrvaka vAMcana karavuM, ane je kaMI paNa vADAnA durAgrahamAM potAnI buddhine gedhI rAkhyA vinA taTasthatAthI ekathI vadhu vAra A zAstranuM vAcana karavAmAM Avaze te huM vizvAsapUrvaka kahI zakuM ke vAMcanArane pitAnA mAnavajIvananI upayogitA ane AmakalyANanI sAcI sAdhanA jarUra jaDI Avaze. vaida te dardanI cikitsA karI davA ApI zake, pachI davA khAvI ane karI pALavI ane Arogya prApta karavuM ke kema te te dardInI marajInI vAta che. e ja rIte janma jarA maraNa-bhavaroga maTADavA mATenI amUlya auSadhi zrI vItarAgadeve ApaNane ApI che tene upayoga kevo kara e te mAnavanI vRtti upara AdhAra rAkhe che ne! hArI zArIrika asvastha prakRti ane bIjI keTalIka pravRttine lIdhe temaja eka azuddha prati uparathI karAyeluM prathama vAranuM bhASAntara bInaupayogI thavAthI Akhuye bhASAntara pharI vAra lakhavuM paDeluM hevAthI pustakaprasiddhimAM dhAravA karatAM ghaNuM vadhAre DhIla thaI che tene mATe udAracarita pAse kSamA yAcuM chuM. mArA hamezanA sahAyaka sevApremI munivarya zrI lakSmIcaMdrajI muninI je mane saMpUrNa sahAya na hatI te huM je kAMI AvI sAhitya pravRtti karI zakuM chuM te kadi paNa na ja banata; e emanI sahAya mArA para upakAraka che. vaLI A pustaka je kAMI suvAcya banyuM che te zrI. cunIlAla vardhamAna zAhanA athAga zramane AbhArI che, e RNane paNa atra svIkAra karavo joIe. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 14. A sUtrane anuvAda karavAmAM be chApelI prata ane be hastalikhita pratene upayoga karyo che, temaja zabdArthane spaSTatAthI samajAvavA mATe zatAvadhAnI paMDitaratna zrI ratnacaMdrajI svAmI kRta ardhamAgadhI zabdakeSanI moTI sahAya maLI che. A pustakanI prastAvanA lakhavAnuM vidhAna muniratnazrI puNyavijacacha (pravartaka zrI kAntivijayajInA ziSya zrImAna caturavijayajImahArAjanA ziSya) e svIkAryuM hatuM, paraMtu anuvAda pharIthI karavo paDayo tenI pAchaLa bahu samaya gayo ane pustaka utAvaLe prasiddha karavAnuM hatuM tethI chApelo bhAga vAMcI javAne paNa pUrata avakAza rahevA pAmyo nahi, eTale te prastAvanA lakhI zakyA nahi. temanI prastAvanAthI bhagavAnanI A vANuM upara kAMI ane prakAza paData, paratu upara jaNAvelA kAraNathI te banI zakAyuM nathI. chevaTe A pustakanA-A anuvAdanA vAcana-mananathI koI paNa jIvAtmA karmanAM baMdhanathI baMdhAtA aTake, AtmajAgRti anubhave, jagatanA mAyAvI padArthomAM muMjhAI rahI che aneka nahAnA moTA prANuo sAthe vaira bAMdhe che ane jenAM kaTu phaLo aneka janmAMtaramAM bhegavavAM paDe che te vairabaMdhana karatAM aTake, vibhAvamAMthI nIkaLI svabhAvamAM Ave, pitAne pote oLakhe, jagatanA prANI mAtranI niSkAma bhAve sevA karavAnI vRtti jAgRta thAya ane jagatanAM sukhaduHkhane samabhAve sahI levAnI vRtti keLavAya, paradeSagrAhaka dRSTi dUra thAya, ane nAnA prakAranA karmanA udayathI jeo pApapaMkamAM paDayA hoya tenI pratye dveSa ke abhAva utpanna thavAne badale tenI pratye samabhAva jAgRta thAya, eTaluM ja nahi paNa mithyA kApavAdanA bhayane tyajI jagatathI tyajAelAnA siddha svarUpI AtmA sAme joI tenI zuddha bhAve sevA karavAnI rUci Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 utpanna thAya, AvuM A mAMhenuM thoDuM paNa je kAMI banI zake te mAre A raMka prayatna saphaLa thaye gaNuM chuM kRtakRtyatA anubhavIza. sukhinaH saMtu sarvatra sarve santu nirAmayAH sarve bhadrANi pazyatu mA kazcid duHkhamApnuyAt. liH amadAvAda. ) Aso sudi 15 vIra saMvata 2459 vikrama saMvata 1989 ] jaina muni choTAlAlajI. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA. viSaya Asava kAra adhyayana 1 luM. hiMsAkarma... " adhyayana 2 ju. mRSAvAda * * adhyayana 3 ju. adattAdAna (cauryakarma) adhyayana 4 thuM. abrahmacarya . - adhyayana 5 muM. parigraha * * saMvara dvAra adhyayana 1 luM. ahiMsA . adhyayana 2 jI. satya vacana. adhyayana 3 ju. dattAdAnagrahaNa. (acaurya) adhyayana 4 thuM. brahmacarya. - adhyayana 5 muM. aparigraha . Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM zrI pUjya zrI lAdhAjI svAmI saddagurave namaH zrI praznavyAkaraNa sUtra prastAvanA zrI zramaNa bhagavaMta mahAvIra svAmInA pAMcamA gaNadhara zrI sudharmA svAmI pitAnA vaDA ziSya zrI jaMbU svAmIne kahe che ke, he jaMbU! have huM "zrI praznavyAkaraNa sUtra" saMbhaLAvuM chuM. jIvarUpa taLAvamAM karmarUpa pANI AvavavAne AsavarUpa mArga ane te Asavane baMdha karanAra saMvararUpa je pratibaMdha athavA divAla che te A sUtramAM kahela che. A tAvane-satyAsatyane nirNaya karavA mATe huM A zAstra saMbhaLAvuM chuM. AvuM A zAstra zrI tIrthaMkaradeve potAnA apUrva jJAnathI jANIne kathela che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI prazna vyAkaraNa sUtra karma AvavAnAM pAMca dvAra zrI jinezvara deve karma AvavAnAM dvAra rUpa AsavanA pAMca bheda kahela che.e pAMca prakAranA Asava saMsArI jIvanI mAphaka (saMsAranI mAphaka) Adirahita che, paraMtu aneka prakAranA jIvamAMnA keI jIvanI apekSAe tene aMta paNa che. te pAMce AsavanAM nAma A pramANe (1) hiMsA Asava-arthAt ekendriyathI paMceMdriya paryantanA jIvane ghAta kara. (2) mRSA Asava-arthAta asatya bole te. (3) adatta Asava arthAt rajA vinA ke mAleke ApyA vinA kaI paNa vastu grahaNa kare te. (4) abrahma Asava arthAt mathunasevana kare te. (5) parigraha Asava arthAta dravyAdi vastune saMgraha ane te para mamatva kare te. A pAMca AsavanAM pAMca adhyayana kahelAM che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAkama Asava dvAra adhyayana 1 luM hiMsAkarma prathama adhyayananAM pAMca dvAra kahelAM che, te pAMca dvAra A pramANe -(1) prathama dvAramAM hiMsAnuM zuM svarUpa che te kahela che; (2) bIjA dvAramAM hiMsAnAM nAma kahela che; (3) trIjA dvAramAM je je kAraNothI hiMsA thAya che te kAraNe kathela che; (4) cethA dvAramAM hiMsAthI je pariNAma Ave che te hiMsAnAM phaLa samajAvela che; ane (5) pAMcamA dvAramAM je pApI jane prANavadha kare che teonuM svarUpa samajAvela che. e pAMca prakAranA dvAravALA A adhyacanamAM AsavanuM svarUpa kahuM chuM te sAMbhaLe. (ema zrI sudhamAM svAmI zrI aMbU svAmI pratye kahe che). hiMsAnuM svarUpa. zrI jinezvaradeve e prANavadhane hamezAM pApakArI arthAt pApaprakRtinuM baMdhana karavAvALe, caMDa kodhanA kAraNarUpa, raudra-bhayaMkara, kSudra-droha karanAra, sAhasika, vagara vicAra karelo, anArya-svecachAdikee pravartAvelo, nidhRNa-pApanI sugaMchA vinAne, zaMsa-kUra athavA sUgarahita, mahA bhayakArI, pratibhaya-bIjAone bhaya upajAvaNahAra, atibhaya-mAraNAMtika bhayane karanAra, bhayAnaka-prANI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra mAtrane bhayanA sthAnarUpa, trAsanA sthAnarUpe, anyAyakArI, udvegakArI, paraaAkAdinI apekSArahita, zruta-cAritrAdi dhamathI rahita, pIpAsA-snehathI rahita, yArahita, chevaTe narakamAM lai javAvALA, mAha tathA mahAlayanA karaNahAra, ane prANatyAgarUpa dInapaNAne upajAvanAra evA kahyo che. hiMsAnAM nAma. have hiMsAnAM guNaniSpanna evAM 30 nAma kahe cheH (1) prANavadha, ekendriyanA cAra prANathI mAMDI pacendriyanA dasa prANasudhInA prANane nAza karavA te, (2) zarIrathI jIvanuM unmUlana karavuM te, arthAt jema vRkSane jamInamAMthI umeLI kADhavAmAM Ave che, tevI rIte zarIramAMthI jIvane kADhI nAMkhavA te, (3) vizvAsanA hetu mATe avisaMbha, (4) hiM'sa-vihiMsA arthAt jIvanA vizeSe karIne ghAta, (5) akaraNIya-nahi karavA ceAgya karavuM te, (6) ghAta karavA te, (7) mAravuM te, (8) vadha karavA te, (9) prANIAne upadrava karavA temane pajavavAM te, (10) mana, vacana, ane kAyAthI temaja deha, AyuSya ane indriya e traNathI rahita karavuM, (11) Arabha-samAraMbha karavA, (12) AyuSya kamane upadrava karavA, AyuSya karmAMnA bheda karavA, AyuSyane gALavuM, AyuSyane saMvata karavu (sAcAvavuM, TuMkuM karavuM, zarIramAMthI jIvanA pradezane sakAcAvavA), (13) mRtyu karavuM, (14) asayama karavA, (15) jInanI senAnuM mana karavu, (16) zvAsathI jIvanA aMta karavA, (17) parabhavamAM gamana karAvavuM, A bhava chaDAvavA, Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAkrama (18) gatimAM pADavuM, (19) pApaprakRtinA vistAra karAvavA, (20) pApakAmAM Asakta thavuM, (21) zarIra chedana, (22) jIvitavyanA aMta karavA, (23) bhaya karavA, (24) RNu (bhavarUpa devuM) vadhAravuM, (25) va samAna vajanacukta, (26) paritApa-duHkharUpa Asrava, (27) prANInA prANa kADhavA, (28) jIvathI rahita karavuM, (29) prANanuM leApana karavuM, (30) prANIonA uttama guNanI virAdhanA-khaMDanA karavI, cAritrAdi guNanI virAdhanA karavI. e rIte samuccaye trIsa nAma prANavadha . (hiMsA)nA kahelAM che, ane te trIse praNavadha rUpa ka kaDavAM phaLa TvenAra che. viziSTa hiMsA, have keTalAka pApIo upara kahyA sivAyanI bIjI rIte paNa hiMsA kare che, te kahe che. asaMyati, avirati, anupazAnta pariNAmavALA ane mana, vacana, kAyAnA duSTa ceAgane dhAraNa karanAra prANavadha kare che. e prANavadha bhayaMkara, ahuvidha aneka prakAranA che. te hiMsA karanArA anya jIvAne duHkha upajAvavAmAM tatpara rahe che ane te nIce jaNAvela trasa-sthAvara jIvAnI upara dveSa rAkhavAnI buddhivALA hAya che. jaLacaraH--(pAThIna) matsya, (titi) moTAM matsya, timiMgala jAtinAM vagere aneka prakAranAM matsya, vividha prakAranA deDakA, be prakAranA kAcabA, narka tathA magara e e Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra prakAranA grAha, dili, veDhaka, maMDuka, sImAkAra, pulaka e pAMca prakAranA grAha, susumAra e vigere aneka jAtanAM jaLacara. * sthaLacara -mRga, rUrU jAtine mRga, aSTApada, camarI gAya, sAbara, gADara, sasalAM, vanacara prANa, godhA, hita, ghaDA, hAthI, uMTa, gadheDA, vAMdarA, rejha, nahAra, ziyALa, nAnAM bhuMDa, bilADA, meTA suara, zrIkaMdalaka, Ava, lema, be kharIvALA pazu, eka jAtinAM haraNa, pADA, vAgha, bakarA, citrA, eka khurI vizeSa chava, kutarA, tarasa, rIMcha, zAla siMha, kesarI siMha, cillAra, vagere catuSpAda jAnavara. urapara-ajagara, pheNa vinAne sapa, daSTiviSa sarpa, makulIka sarpa, pheNa na mAMDe tevA sarpa, kAkedara, darbhakara, phaNadhara, asAlI sarpa, mahAraga, ItyAdi aneka prakAranA urapara. bhujapara hIrala, saMga, seha,sellaga, uMdara, naLIye, kAcIMDe, kAMTAvALo zeLo, mukha sarakhe chava, khIsakelI, cAtupada, gALI, e sarvane samUha bhujapara che. " khecara- haMsa, bagalA, bataka, sArasa, ADA paMkhI, seMtIkA paMkhI, kulala, vaMjula, pArApata, kIva, pIpI zabda belanAra, veta haMsa, paga ane he kALA hoya tevA haMsa, bhAsa, kulIkesa, keca, dagatuMDa, Dhela, sugharI, kapIla, pIMgalAkSaka, kAraMDava, cakravAka, ukkosa, garUDa, paMgula, popaTa, kaLAvALo mera, kAbarI, naMdImukha, naMdamANakara, keraMga, Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - hiMsAkarma : bhIMgAraka, keNalaga, javechavaka, tetara, vartakA, lAve, kapIjala, helA, kAga, pArevA, ca, aMka, kukaDA, mesara, nAcanArA mora, cakara, hayapuMDarIka, karaMkaraka, sIMcANA, kAgaDA, vihaMga, bhaNasI, cAsa, vaDavAgoLa, cAmAcIDiyAM, vitatapaMkhI, e vagere khecara pakSInA bheda. upara kahyA te jaLacara, sthaLacara, becara, ane paMcendriya pazunA samUhane haNe, beIndriya, trI indriya, ane caurendriya jIvone haNe, vividha prakAranA chane haNe ke jemane pitAnuM jIvita vahAluM che ane maraNanA dukhathI vAse che. e bicArA rAMka jIne dUra karma karanArAo hiMsAnAM kAraNe teo e prANIone je je kAraNe karIne haNe che, te kAraNe nIce mujaba che-cAmaDAM, carabI, mAMsa, meda, lehI, jamaNuM pAsAnI gAMTha, phephasAM, magaja, hRdayanuM mAMsa, AMtaraDAM, pitta, phephasa (zarIranI aMdaranuM avayavo, dAMta, hADakAM, hADakAMnI aMdaranI majajA, nakha, AMkha, kAna, na, nAka, nAI, zIMgaDAM, dADha, pAMkha, viSa, hAthIdAMta, ane vALane mATe paceMdriya jIvane haNe che. bhramara, madhukara vagere cauridriya jIvanA samUhanA madhurA rasamAM vRddha thaelA cauriMdriya ane haNe che. tevIja rIte zarIranA rakSaNane arthe uMghane arthe zaMka triIiMdriya (jU-mAMkaNa ItyAdine haNe che. vastrane Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra arthe (rezama ItyAdi) kIDA vagerene, gharane athe beidriya jI sAthenI mATIne, temaja vibhUSaNane arthe (metIsIpa vagere) beIdriya jIvone, e rIte aneka kAraNone mATe ajJAnI cha beIdriyAdi trasa jIvene haNe che. e sivAya eke driyane Azraye rahelA trasa jIvone tathA trasa jIvene Azraye rahelA ekendriya jIvone paNa teo aneka kAraNone lIdhe haNe che. te bicArA ekendriya rakSaNarahita che, zaraNarahita che, anAtha che, bAMdhavArirahita che, karmarUpI sAMkaLathI baMdhAyelA che, akuzaLa pariNAmavALA che, maMdabuddhi ke jemane jANatA nathI evA che. e ja pRthvIkAyanA jIve che tathA pRthvI kAyane Azraye rahelA (aLaziyAM vagere) cha che; pANInA jIve che tathA pANIne Azraye rahelA (porA vagere) jIve che; agninA jIve che, vAyunA jIve che; tRNa-vanaspatinA jIve che tathA tene Azraye rahelA jIve che. te cha ekendriyapaNe utpanna thAya che ane temane AhAra paNa ekendriyane che. evA vyasane teo haNe che. trasa jIve ekedriyAdine je AhAra kare che tenA sarakhAM varNa, gaMdha, rasa, sparza, zarIra, rUpa ane svabhAva pariName che. te AMkhe dekhAya nahi tevA tathA AMkhe dekhAya tevA trasakAyanA asaMkhyAta ja che. temaja sthAvara, sUkSma, bAdara, pratyeka, sAdhAraNa ane anaMta kAyAdika ne teo haNe che. A sthAvara jI vivekarahita, sukhaduHkhanA jANavAvALA che. A prakAranA trasa ane sthAvara jIne te loke haNe che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAkama hiMsAnA viziSTa kAraNu. have je je kAraNa karIne hiMsA thAya che, te te kAraNe kahe che. khetI, kamaLasahita caumukhI vAva, kamaLasahita gaLa vAva, kayArA, phUvA, vaNakhodeluM taLAva, deluM taLAva, mATI khANa, vedikA, nagaranI khAI, vAva, kIDAnAM sthAna, maraNa pAmelAnAM pagalAM, gaDha, bAraNuM, gaDhanI paLa, gaDhanA keThA, gaDha ane nagara vacce mArga, pUla, mArga tathA pagathIyAM, mahela, tenA bhAge, bhavana, gRha, ghAsanA kubA, parvata uparanAM gRha, hATa, pratimAnuM sthAnaka, zikharabaMdha devamaMdira, citrasabhA, paraba, devanAM sthAnaka, tApasAdikanAM rathAnaka, bheMyarAM ane mAMDavA, temaja dhAtunAM vAsaNa, mATInAM vAsaNa, (ghaMTI khAMDaNIyo vigere) gharanAM rAcaracIlAM, e vagere aneka prakAranA kAraNe maMda buddhivALAo pRthvI kAyanI hiMsA kare che. snAna, pAna, bhajana, vastra dhovAM, zauca Adine kAraNe maMda buddhivALAo apakAyanI hiMsA kare che. rAMdhavuM, raMdhAvavuM, agni saLagAva, dIvA vagere karavA, ItyAdi kAraNe agnikAyanI hiMsA kare che. sUpaDe jhATakavuM, vIMjhaNo vijha, bapaDe vIMjhaNe vIMjha, merapIccha pherava, mukhe uccAra kara, tAboTA vagADavA, sAgapatra pharakAvavuM, vastra AdithI vAyu DheLavo ityAdithI vAyukAyanI hiMsA kare che. ghara, hathIyAra, miSTAnnAdi, anna, zayyA, Asana Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 zrI praznavyAkaraNa sUtra ( bAjaTha Adi), pATIyuM, sAMbeluM, khAMDaNI, vINA Adi vAditra, paTaha (DhAla Adi), AtAdya (vAditranA prakAra),vahANu, vAhana, maMDapa, nAnA prakAranAM bhavana, tAraNa, kASTa-pASANunAM zikharamaMdha daherAM, jALI, ardhuM cadrAkAra pagathIyAM, gharanAM bArasAkha, prAsAda uparanI cadrazALA, vedikA, nIsa raNI, hADI, nagArI, khuMTA, gamANunA khuMTA, parama-pANIyArUM, Azrama, sugaMdhadAyaka padArtha(kapurAdi), puSpamALA,aMgavilepananA padArthAM, vastro, sarUM, haLa, pAtra, moTA ratha,pAlakhI, nAnA ratha, gADAM, yAna, taddana nAnA ratha, gaDhanA kAThA, gaDhanI aMdaranA mAga,khArAM, pALa, AgaLA, rahe'Ta, zULI, lAkaDI, musuddhi (eka prakAranuM hathIyAra), se| jaNane mAre tevuM hathIyAra, te uparAMta hathIyAra ane gharavAkharA ItyAdi ghaNAM kAraNAne mATe upara jaNAvyA te tathA bIjAM sattvavALAM tathA sattva vinAnAM vRkSAnA samUha ItyAdi vanaspatikAcanI hiMsA atimUDha ane dArU mativALAe krodha, mAna, mAyA, lAbha, hAsya, rati, arati, zekavaDe, veda (zrI, purUSa ane napuMsaka)ne mATe, vitane artha, kAmalegane artha, dhanane arthe ane dhama nimitte kare che. vaLI teo svavaza rahelAne, paravaza rahelAne, peAtAne artha, 5rane artha, trasa prANI ane sthAvara ekedriyAkrikane haNe che. te maMda buddhivALAo svavazapaNe tema para vazapaNe ane svavaza tathA paravaza beu prakAre hi'sA kare che. teo peAtAne age, parane arthe ane peAtAne tathA parane beune arthe hiMsA kare che. teo hAsyapUrvaka, vaira Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAma pUrNAMka ane rati upajAvavA arthe, temaja hAsya-vara-rati e traNane arthe hiMsA kare che. teo krodhe karIne, lAle karIne ane ajJAnapaNe karIne temaja krodha-lAbha-ajJAna e traNe karIne hiMsA kare che. dhanApAjanane artha, dhama nimitte, kAma-bhAgane arthe, temaja dhana-dhama ane kAmabhAga e traNene arthe teo hiMsA kare che. hiMsaka leAkeA. 11 A badhI hi MsA kANa kare che? AheDu (suarane zikAra karanArA), dhIvara (macchImAra), pAradhI (5'khIonA zikArI), bIjA prakAranA pAradhI (vAhA); e krUra kama karanArAe vAgarI (eka jAtanuM prANI), citto, mRgAdikane jIvatA khAMdhavA upAcA kare che; temaja trApA para esIne maccha pakaDavAne jALa nAMkhe che; khAja pakSI, leAhanAM sAdhanA, DAbhanA pAsalA, kuDI, bakarI (cittA vagerene AkavA mATe) vagere zikAranAM sAdhanA, ane pApI seva kAne paNa te cAMDAleA pAtAnA hAthamAM rAkhe che. vanacara (bhIleA vagere), vyAdha (mRganA vadha karanArA), madha ekaThuM karanArA, bALa hatyArA, mRgalInA pASaka (mRgalAM meLavavA mATe), mRgAnA pASaka, sarovara-draha-nadI-taLAva-nAnuM taLAva vagerene ( zakha-sIpa-matsya vagere meLavavA mATe) gALanArA, tene vizeSa uMDA karanArA, pravAhane bAMdhanArA, pANIne vahevaDAvI nAMkhanArA, kAlakuTa jhera ane sAmAnya viSa ApI hiMsA karanArA, ghAsa tathA khetara Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra vagaDAne agni lagAva nirdayatAthI bALanArA, ane kUra kama karanArA pleccha jAtinA lekeH e badhA A prakAranI hiMsA kare che. hiMsaka lekanAM jAti-deza. - A mleccha jAtinA leke kayA kyA dezanA vAsI che? sakaka deza, yavana deza, saMbara deza, barbara deza, kAya deza, muraDa deza, uDa deza, bhaDaga deza, bhittiya deza, ekaNaka deza, kulAkSa deza, geDa deza, siMhala deza, pArasa deza, phreMca deza, aMdha deza, draviDa deza, cittala deza, puliMda deza, Asa deza, Deba deza, piwANa deza, gaMdhahAraka deza, bahalIka deza, jala deza, rema deza, mesa deza, bakuza deza, malaya deza, cuMbuka deza, culika deza, koMkaNuka deza, meda deza, pallava deza, mALava deza, magara deza, AbhASika deza, anakSa deza, cIna deza, nahalAsika deza, khasa deza, khAsika deza, nedhara deza, mahA rASTra, muSTika deza, Araba deza, Devilaka deza, kuhaNa deza, kekaya deza, huNa deza, rUDaka deza, marUga deza, ane cilAka dezaH e dezanA vAsIo pApamati che. teo jaLacara, sthaLacara, nakhavALAM (siMhAdi) prANIo, sarpAdi, becara (pakSIo, sANasA jevA mukhavALAM paMkhIo, saMsI prANIo, asaMsI prANIo, paryApta cha vagerenI azubha lezyA ane duSTa pariNAme karIne hiMsA kare che. e prANahiMsA karanArAo hiMsA karavAne sAmA cAlIne jAya che. teo Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAkama pApa upara rUcivALA, prAvadha karIne AnaMda mAnanArA, jIvahiMsAne anuSThAna mAnanArA ane prANahiMsAnI kathA. vArtA sAMbhaLavAmAM saMtoSa dharAvanArA heya che. hiMsAnAM phaLa, te pApanAM phaLa temAM AnaMda mAnanArane bahu prakAre bhogavavAM paDe che. ajJAnapaNe e karelAM pApanAM phaLa narakAdinA duHkhakAraka ane bhayaMkara hoya che. ghaNA kALa sudhI avizrAntapaNe aneka prakArathI naraka ane tiryaMcanI gatimAM vedanAne anubhava e pApa karAve che. AyuSya pUruM thaye e ja ghaNAM azubha karmone yoge narakamAM utpanna thAya che. e pApI che zIgha mahAnarakamAM utpanna thAya che. narakyAtanAnuM varNana. e naraka kevI che? tene vAmaya bhIte che, ati pahelI che, sAMdhA vinAnI che, dvAra vinAnI che, kaThora bhUminAM taLIyAM che, tene sparza karkaza che, uMcI-nIcI viSama bhUmi che. e narakagraha baMdhIkhAnAM jevAM che. te atyaMta uSNa, hamezAM tasa, durgadhI, saDelAM pudgalavALAM, ugajanaka ane bhayaMkara dekhAvavALAM che. te narakagraha zItaLatAmAM hImanA paDaLa jevAM che, kAntie kALAM che, bhayaMkara che, uMDAM-gahana che, jemAMcakAraka che, aramaNIya che. anivArya rega ane jarAthI pIDAyalA nArakI nuM e nivAsasthAna che. tyAM hameza timira guphA ane aMdhakAra vyApele che. tyAM parasapara bhaya rahe che. tyAM Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI praznavyAkaraNa sUtra graha, caMdra, sUrya, nakSatra, tArA vagere nathI. A narakagraho meda, carabI, mAMsa, parU, lehIthI mizrita ane durgadhamaya, cIkaNu tathA sI gaelA kAdavathI vyApta che. tyAM kheranAM lAkaDAMnA je jAjavalyamAna ane rAkhathI DhaMkAyelA je agni che. e narakagRhane sparza tatvAra, chare, karavatanI dhAra je tIkSaNa, vIMchInA AMkaDAnA DaMkha je ati duHkhakara che. evA narakamAM jIva rakSaNa vinAno, zaraNa vinAne, kaDavAM duHkhe karI pIDA pAmate, pUrve bAMdhelAM karmovALA hAI vedanA bhagavyA kare che. narakamAM paramAdhAmI deve vyApI rahelA che. nArakI ane aMtarmuhUrtamAM vaikiya-labdhi vaDe karI beDeLa, bIhAmaNuM ane hADakAMnasa-nakha-remathI rahita zarIra prApta thAya che. tyArapachI pAMca paryAya ane pAMca indriya paripUrNa vikase che ane te vaDe azubha vedanAe bhegave che. te vedanA atyaMta AkarI, prabaLa, sarva zarIravyApI, traNa cogamAM vyApelI, chevaTa sudhI rahenArI hoya che. vaLI te vedanA tIvra, karkaza, pracaMDa, bIhAmaNI, ane dArUNa kevI hoya che te have kahe che. lehInI meTI hAMDalImAM rAMdhavuM, sekavuM, tAvamAM taLavuM, bhaThThImAM bhujavuM, leDhAnI kaDAImAM ukALavuM, balidAna devuM (devI AgaLa bakarIvat ), khAMDavuM, zAmalI vRkSanA tINuM lohakaMTaka jevA kAMTA upara ragadeLavuM, phADavuM, vidAravuM, mAthAne pAchaLa nIcuM namAvI bAMdhavuM, lAkathI phaTakA mAravA, gaLAmAM baLAtkAre phAMsI nAMkhIne hIMcoLavuM, Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - hiMsAkama zuLanI aNu ghaMcavI, AjJA karIne ThagavuM, bheThA pADavuM, apamAna karavuM, gunho batAvIne vadhabhUmimAM laI javuM, vadhya jIvane mATImAM dATa, e pramANenAM kaSTothI pUrve karelAM karmonA saMcayathI nArakI cha pIDAya che. naraka kSetrane agni, mahAagni (dAvAnaLa sarakhe), enI ati duHkhakArI, bhayakArI, azAtAkArI zArIrika ane mAnasika evI be prakAranI vedanA e ja bhagave che, ane e vedanAne e pApIo ghaNA palyopama ane sAgarepamanA AyuSya sudhI dayAjanaka rIte sahana kare che. paramAdhAmI jyAre nArakIne trAsa upajAve che, tyAre nArakIo bhayabhIta svare AkaMda karatAM kahe che: "he atyaMta zaktimAna, he svAmI, he bhAI, he bApa, he tAta, he zatrujita ! mane cheDe, huM maruM chuM, huM durbaLa chuM, vyAdhi pIDita chuM!" ema bela te jIva dayArahita paramAdhAmI tarapha daSTi kare che ke rakhe mane mAraze ! te kahe che: "mane kRpA karIne muhUrtamAtra zvAsa levA de ane mArA upara reSa na kare! kSaNa mAtra visAme laI zakuM te mATe mAruM gaLAnuM baMdhana cheDe, nahitara huM marI jaIza. mane bahu tarasa lAgI che, mATe mane pANI pIvA Apa." te vakhate paramAdhAmI te nArakIne ke maLa AmaMtraNa vaDe "zItaLa ane nirmaLa pANI tuM pI" ema kahe che ane tene pakaDIne paramAdhAmI kathIrane rasa kaLazamAMthI tenA karasaMpuTamAM reDe che; te pANI dekhIne nArakI dhrujI uThe che, ane AMsu gALatAM karUNAjanaka svare kahe che ke "mArI tarasa have chIpAI gaI che, mAre have * : - Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 zrI praznavyAkaraNa sUtra pANI pIvuM nathI." ema khelatAM nArakI dizAmAM dRSTi karatA, rakSaNurahita, zaraNarahita, anAtha, amAMdhana, svajanAdithI rahitapaNe bhaya pAmelA mRgAnI peThe utAvaLA ane bhayathI udvigna thai nAse che. tenAsI jatA nArakIne nirdaya paramAdhAmIe baLAtkAre pakaDInetemanuM mhAM lAha'Da vaDe khulluM karIne kaDakaDatA kathIranA rasanetemAM rahe che. kAI paramAdhAmIe temane dAjhatA joIne hase che, te vakhate nArakIe pralApa kare che, layakArI azubha zabda uccAre che, raudra zabda kare che, karUNa vacanA mele che, pArevAnI peThe gadgad svara kare che. e rIte pralApa karatA, vilApa karatA, dayAmaNe zabde AkraMda karatA nArakI AraDe che ane (" he deva, huM tAta, " evA) zabdo uccAre che. AMdhyA-rUMdhyA nArakIonA AvA prakaTa Ata svara sAMbhaLIne tarjanA karatA ("Ta" zabdoccAra karI), kApatA pramAdhAmI avyakata gajanA karIne tene pakaDe che, maLa vApare che, prahAra kare che, chede che, bhede che, lAMya pachADe che, AMkhanA DALA kADhe che, hAtha Adi a'ga kApe che, chede che, mAre che, khUkha mAre che, gaLuM pakaDI mahAra kADheche, utAvaLA ane pAchA dhakele che, ane kahe che: " pApI ! tArAM pUrvanA pApa karmane ane duSkRtyeAne sabhAra; " evA zabdothI jevI rIte nagaramAM Aga lAgavAthI kolAhala thAya ane leAkAne trAsa upaje tevI rIte narakamAM paDaghA paDe che ane kAlAhula thAya che. narakamAM paramAdhAmIothI pIDA pAmI rahelA nArIo aniSTa zabdo uccAryAM kare che, eTale paramA d Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAkarma dhAmIe temane tavAranI dhAra sarakhAM pAMdaDAMnA vanamAM, darbhanA vanamAM, aNaghaDa-aNudAra pattharanA raNamAM, aNudAra zuLonA jaMgalamAM, khAranI bharelI vAvamAM, ukaLelA kathIrarasanI vetaraNuM nadImAM, kadaMba puSpa sarakhI caLakatI retImAM, prajvalita guphAkaMdarAmAM pheMke che. tethI teo mahA pIDA pAme che. ati tata kAMTAvALA dhUsarA sahita rathe nArakIone jene tapAvelA lehamAga upara parANe paramAdhAmIo calAve che, ane uparathI nAnA prakAranAM zastra karIne temane mAra mAre che. te zastro kevAM che? muddagara, susuMDhi (eka jAtanuM lohanuM hathiyAra), karavata, trizuLa, haLa, gadA, muzala, cakra, bhAla, bANa, zULI, lAka, chare, lAMbe bhAle, nALa, cAmaDAmAM maDhele patpara, mugarAkAra hathIyAra, muSThi jevaDe patthara, talavAra, kheDaga (eka jAtanuM zastra), tIra, lehanuM bANa, kaNaga (eka jAtanuM bANa), kAtaraNuM, vAMsalo, parazu, aNIdAra TaMka, evAM ati tIkSaNa, nirmaLa, cakacakATa karatAM aneka prakAranAM bhayaMkara zastro vikreya banAvIne ane sajaja karIne pUrva bhavanA virabhAvathI nArakIo aMdaroaMdara mahAna vedanA upajAve che, sAmA thaIne eka bIjAne mAre che, mudagaranA prahAre eka bIjAne cUrNa kare che, musuMDhie karIne bhAge che, dehane kacaDI nAMkhe che, yaMtre karIne pIle che, taraphaDatA dehane hathIyAre karIne kApe che. keTalAka nArakInI cAmaDI utaraple nAMkhe che, kAna-haTha-nAkane mULamAMthI kApI nAMkhe che, hAtha-paga chedI nAkhe che, tatvAra-karavata-aNIdAra Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 zrI praznavyAkaraNa sUtra bhAlA-parazunA prahAra karIne nArakInA dehane kApe che, vAMsalethI aMga-upAMgane chede che, kaDakaDatA unA kSAra siMcIne gAtrane bALe che, bhAlAnI aNIe bheMkIne zarIrane jarjarita kare che, bheMya upara pAne ragadaLe che, ane temanAM aMrgopAMga sUjI jAya che. vaLI narakamAM nahAra, kUtarA, zIyALa, kAgaDA, bilADAM, aSTApada, citrA, vAgha, siMha, evAM madenmatta jAnavara je sadA bhejanarahita hoI kSudhAthI pIDAIne ati ghara ane bIhAmaNuM zabada kare che ane jemanAM rUpa atyaMta bIhAmaNuM che, teo nArakIne - paga vacce ghAlIne pitAnI AkarI dADhathI tIvra rIte DaMkhe che, kheMce che, tIvranakhe karIne temane phADe che, ane temanA dehane vidArIne dizA-dizAmAM pheMkI de che; tethI temanAM aMganA sAMdhA DhIlA thaI jAya che ane aMgopAMga vyAkuLa thaI jAya che. te nArakInA zarIrane kaMka, kUra gIdha, ghara ane moTA kAgaDA jevA paMkhIono samUha potAnA karkaza, nizcala ane AkarA nakha karIne cuMTe che ane lohamaya cAMce karIne temane pakaDe che. e paMkhIo AkAzamAMthI utarI AvIne temane pAMkhe karIne mAre che ane tIvra nakhe karIne jIbha tathA AMkha kheMcI kADhe che, nirdayapaNe tvacAne utarI nAMkhe che, ane temanA mukhane pahoLA karIne bhAge che. eTale e nArakIo AkaMda karatA uMcA uchaLe che, nIcA paDe che ane cAre bAjue pArabhramaNa kare che. pUrva karmanA udayathI teo pazcAttApa kare che, baLe che, ane pitAne niMde che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAkama 19 hisakanA punarjanma pUrve karelAM karmone ane pApAne anusaratAM cIkaNAM duHkha te te narakamAM bhAgavIne pachI nArakInAM AyuSya pUrA thatAM temAMnA ghaNA tIryaMcanI gatimAM utpanna thAya che. te gatimAM paNa e jIvA dArUNa duHkha bhogave che. te gatimAM janma, maraNa, jarA, vyAdhi e badhAM phaiTanI gatinI mAphaka (cakravata) bhAgavavAM paDe che. jalacara sthalacara ane khecaranI gatimAM upajIne mAMheAmAMhe vinAza ane prapaca Adare che. jagatamAM rAMka-paDAM tIryacA ghaNA kALa sudhI duHkha pAme che e tA prakaTa che. A duHkhA kevAM che? TADha, tApa, tarasa ane bhUkhanI vedanA veThavI; suzrUSAthI rahitapaNe vanamAM janma pAmavA; sattAe bhaya tathA udvegamAM vasavuM; bhaye karIne jAgavuM; vadha'- dhananu prahAranuM duHkha veThavuM, khADAmAM paDavuM, bhAre karIne hADakAM bhAgavAM, nAka vidhAvavuM, prahAre karI du:kha pAmavuM, kAna vagere aMgopAMga chedAvavAM, khaLAtyAre-mAra khAIne kAma karavuM, cAbuka-akuza-Ara vageraine zarIramAM bheAMkAvavAM, parANe zIkhavuM (kramana veThavuM), nAnA prakAranA bhAra vahelA, mAtApitAnA viyeAga sahevA; kAna-nAkanA chidra vATe rAza-doraDA vaDe baMdhAvuM; zastra, agni, viSa ityAdi vaDe hAvuM; gaLuM-zIMgaDAMnA AmaLavAthI maraNa pAmavuM; gala ane jALe karI pANImAMthI (mAchalInuM) bahAra nIkaLavuM, pAMkanI pere sekAvuM, cheDhAvuM, jIvita sudhI maMdhanamAM rahevuM, pAMjarAmAM purAvu, peAtAnA ToLAmAMthI vikhUTA paDavuM, (du:khapUrvaka) vAyu purAvave, Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 zrI praznavyAkaraNa sUtra daravAvuM, deraDA vaDe gaLe baMdhAvuM, vADAmAM ghaNuM pazuo sAthe purAvuM, kAdava-pANImAM khUcavuM, baLAtkAre pANImAM pesavuM, uMDA khADAmAM naMkhAIne gAtrabhaMga veTha, parvatAdi uparathI nIce pachaDAvuM, dAvAnaLanI javALAe karIne baLavuM, ItyAdi seMkaDe duHkhathI te pApI jIvane saMtapta thavuM paDe. che. narakamAM je karmanAM phaLa duHkha rUpe bhagavyAM che te pUrAM nahi thayAM hovAthI te jIvane tIrthaMca paMceMdriyamAM AvAM dukhe bhogavavAM paDe che. pramAda ane rAgadveSe karIne je hiMsAdi pApa karmo uparAjyAM che tethI ati azAtAmaya ane kaThora evAM A dukhe chone bhogavavAM paDe che. catureMdriyamAM bhramara, macchara, mAkhI ityAdinI gatimAM upajelA aneka prakAranA che jemanI jAti nava lAkha kuLakInI che te janma-maraNanA anubaMdhane bhegavatA saMkhyAtA kALa sudhI paribhramaNa kare che ane narakanAM jevAM tIvra duHkha bhogave che. sparza, jIbha, nAka ane AMkha e cAra iMdriA sahita e che upara jaNAvyA te prakAranAM duHkha bhogave che. tevIja rIte trikriyAmAM kaMthavA, kIrva, udhaI AdinI ATha lAkha kuLake che. temAM janma-maraNane anubhava karatAM saMkhyAtA kALa sudhI paribhramaNa karatAM narakanA samAna tIvra duHkhe sparza, jIbha ane nAkavALAM e triI driya. jI bhagave che. sparza ane jIbha e be indriyavALA che, jaLa, aLazIyAM, karamIyAM, keDane jIva (akSa), ItyAdinI sAta Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAkama lAkha kuLake che. te janma maraNanAM tIvra dukha saMkhyAta kALa sudhI jogavatAM paribhramaNa kare che. ekedriyapaNe pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati, sUrama, bAdara, paryApta, aprayata, pratyeka zarIradhArI, sAdhAraNu zarIradhArI (anaMtakAya)mAM cha janma maraNanAM duHkha bhagave che. temAM pratyeka zarIrI jIva saMkhyAtA kALa sudhI ane sAdhAraNa zarIrI jIva anaMta kALa sudhI aniSTa dukhe anubhave che. ekedriyapaNe utkRSTa utpatti vAraMvAra vRkSa samUhane viSe che. kedALI, haLa vagere zastrathI jamIna khodAya tethI pRthvI kAyamAM jIvane duHkha bhogavavA paDe che. pANImAM rahelA ekeMdriyapaNe jIne snAna vageremAM mardAvuM, kSobhAvuM (ulecAvuM) ane raMdhAvuM paDe che. agni ane vAyukAyamAM jIvone paraspara eka bIjA sAthe athaDAvuM, haNAvuM, marAvuM ane paraspara paritApanA veThavI paDe che. AvA ekedriyAdikane vAMcchanA vinA, nirarthakapaNe, pite nahi utpanna karelAM evAM duHkho parane arthe bhegavavAM paDe che. kAryane arthe, pitAnAM dAsAdika ane pazu nimatte tathA auSadhe-AhAra Adine mATe ekedriya jIne manuSya khAMDe che, chAla utAre che, rAMdhe che, cUrNa kare che, daLe che, phUTe che, seke che, gALe che, ceLe che, seve che, vibhAga kare che, bhAMge che, chede che, chole che, (vALa-resAne) cuMTe che, (pAMda-phaLa mATe) jhuDe che, agnithI bALe cheH ItyAdi rIte ekeMdriyapaNe ja dune bhavaparaMparAmAM avicchinapaNe anubhavatAM bhayAnaka saMsAramAM paribhramaNa kare che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te paNa , vikRta aMge A baDA rA, kANa, zrI prakSavyAkaraNa sUtra prANAtipAta (hiMsA) karanArA pApI jI ekedriyapaNe anaMta kALa sudhI dukha bheLavIne manuSyapaNuM pAme temaja narakAdimAMthI nIkaLIne manuSyapaNuM pAme, te paNa teo bApaDA puNyarahita hAine vikRta aMge ane vikalA rUpane pAme che. teo kUbaDA, vAMkA zarIravALA, ThIMgaNA, baherA, kANA, kaDavALA, pAMgaLA, gAtrarahita, mULAM, babaDA, AMdhaLA, eka AMkhavALA, cIpaDAbharI AMkhevALA, regavyAdhithI pIDAtA, alpAyuSI, zastrathI vinAza pAmatA, mUkha, kulakSaNA, dubaLA, beDeLa, kaDhaMgA, virUpAkRti, kurUpa, rAMka, halakA kuLanA, baLa savathI hIna, sukharahita, azubha duHkha bhogavanArA manuSyapaNe utpanna thAya che. narakamAM bhogavatAM bAkI rahelAM karmo bhegavavA nArakI tIrthaMca ane bhuMDA mANasanA avatArapaNe paribhramaNa karatAM anaMta duHkhane, e pApa karanArAo pAme che. e pramANe hiMsA karanArAo A leka ane paralokamAM hiMsAnA phaLa-vipAkane bhegave che. e phaLavipAkamAM alpa sukha, bahu duHkha raheluM che. jene karma rUpa mela bahu cIkaNe che, dArUNa che, karkaza che, Akare che, hajAra varSa sudhI na chUTe te che, tene te kama bhegavyA vinA chUTake nathI ane te sivAya mukti paNa nathI. A pramANe jJAnakulanaMdana mahAtmA jeNe rAgadveSane jItyA che, jenuM "vIra evuM zreSTha nAma che, temaNe prANavadhane phaLavipAka kahyuM che. e prANavadha pApakArI, pracaMDa, rUdra-zudra janee Acarela, anAe karele, dayArahita, ghAtakI, mahAbhayakArI, bIkanA kAraNarUpa, bhISaNa, trAsakA Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRSAvAda 2ka, anyAyakAraka, udvegakAraka, jIvarakSAnI apekSArahita, dharmarahita, sneharahita, karUNArahita, jaldIthI narakamAM laI janAra, mehanA mahAbhayane pravartanakAra ane maraNathI dInatA lAvanAra che. adhyayana 2 juM mRSAvAda jaMbU svAmI pratye sudharmA svAmI kahe che ke have Asava dvAranuM bIjuM adhyayana mRSAvAda viSe saMbhaLAvuM chuM. A adhyayananAM pAMca dvAra che. mRSAvAdanuM svarUpa. mRSAvAda guNagaurava rahita che, capaLa purUSa bole che, bhayakAraka che, duHkhakAraka che, apayazakAraka che, vairakAraka che, cittane udvega-manane saMteSa-rAga-dveSa evAM lakSaNavALo manakaleza upajAve che, zubha phaLathI rahita mAyA ane avizvAsane atyaMta vyApAra che, nIca janethI sevAya che, sUgarahita che, vizvAsa vinAzaka che, sArA sAdhue niMdavAlAyaka che, parapIDAkAraka che, utkRSTa kRSNa lezyAthI yukta che, durgatimAM laI janAra che, saMsAra vadhAranAra che, vAraMvAra janma karAvanAra che, ghaNA kALathI paricIta che, ghaNA kALathI sAthe cAlyuM Ave che, ane aMte dukha upajAvanAra che. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 zrI praznavyAkaraNa sUtra mRSAvAdanAM nAma. bIjA adhama dvAramAM mRSAvAdanAM trIsa guNaniSpanna nAma nIce mujaba kahyAM cheH--(1) jUThThuM. (ra) mAyAvI zabda. (3) anAyA~ vacana. (4) kapaTayukta jUThuM. (5) na hAya te vAta kahevI te. (6) enDru, adhika ane nirarthaMka khelavuM te. (7) irAdApUrvaka mithyA pralApa. (8) vidveSayukta niMdyA. (9) varka vacana. (10) mAyA-pApavALuM vacana. (11) DhagAI bharyuM vacana. (12) " mithyA kahyuM " evuM kahyA chatAM pAchaLathI tevuMja karavuM te. (13) avizvAsu vacana. (14) potAnA doSa ane pArakA guNane DhAMkanArUM kathana. (15) nyAyathI uparavaTa vacana. (16) A dhyAna. (17) ALa mUkavuM. (18) malina vacana. (19) vAMku khelavu. (20) vananA jevu' gahana (gUDha) vacana. (21) mayukta vacana. (22) gUDhAcAravALuM vacana. (23) mAyApUrvaka geApaveluM vacana, (24) apratItijanaka vacana. (25) asamyak AcArayukta vacana. (26) kheATI pratijJA. (27) satya vacana pratye zatrutAsarca kathana. (28) avahelanAvALA zabdo. (29) mAyAe karI azuddha (sAvadyakArI) vacana. (30) vastunA sadbhAvane DhAMkanArUM kathana. e pramANe samuccaye pApakArI mRSAvAdanA 30 nAma kahyAM. e uparAMta mRSAvAdanA cAga aneka prakAre che. mRSAvAdIo. huve mRSAvacana kANu khele che te viSe trIje dvAra kahe che, pApI, asaMyamavaMta, avirati (pApathI nivA~ nathI teo), kapaTI, kuTila, dANu svabhAvavALA, capaLa(asthira), Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRSAvAda 25, kSaNe kSaNe navA bhAvavALA, krodha, lobhI, bIjAne bhaya upajAvanArA, mazkarI khera, sAkhIyA (hAjI hA karanArA), cera, mAMgaNahArA, mAMDavIyA, jItelA jugArI, gIre rAkhanAra, mAyAvIyA, khoTA vezadhArI, mAyAvI veza karanArA, vANijyakAra, khATuM taLanArA, huM mApanArA, khoTA sIkkA calAvI AjIvikA calAvanArA, vaNakara-sonI-chIpAbaMdhArA vagere, ThagArA, herU (gupta cAra-jAsUsa), mukha-maMgaLIyA (bhATa-bhAMDa), keTavALa, jAra karma karanAra, duSTa vacana bolanArA, cAyA, traNane nAkabUla karanArA, paheluM vacana belavAmAM catura (ke je vacanane pAchaLathI pheravI taLAya), sAhasika mANase, techaDA mANase, asatya hetuvALA, addhi vagerenA garvavALA, asatyane satya tarIke sthApanArA, ahaMkArI, anigrahI, niraMkuza, svachaMdI, jema-tema bolI nAMkhanArA, e badhA jUThuM bolanArA hoya che. jeo jUThathI nivaryA nathI teo paNa mRSAvAdI che. atyaMmati mRSAvAdIo te uparAMta nAstikavAdI tathA lokasvarUpane viparIta kahenArAo che, ke jeo ema kahe che ane sAMbhaLe che kejIva ke ajIva kAMI che nahi, janma-jAti kazuM che nahi, Ihileka-paraleka nathI, jIvane puNya ke pApa kAI lAgatAM -vaLagatAM nathI ane tenAM phaLarUpe sukha-dukha maLe che ema paNa nathI, paMca mahAbhUta ekaThAM thavAthI ja mAtra zarIra utpanna thayuM che ane te mAtra vAyunA rogathI sahita che. keTalAke pAMca kaMdhane eTale ke vijJAna, vedanA, saMjJA, saMskAra Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra ane rUpanA samUhane jIva kahe che. keTalAka manajIvikAmata. vALAo manane ja jIva kahe che. keTalAka zvAsane jIva kahe che. keTalAke kahe che ke A zarIraja mAtra Adi ane aMta che (pUrvajanma ane punarjanma kAMI che ja nahi, A bhava che te eka ja bhava che, te bhavane nAza thatAM ja sarvane nAza thAya che. teTalA mATe (paraleka i. nathI te mATe ) keTalAka mRSAvAdIo kahe che ke dAna, vrata, pauSadha, tapa, saMyama, brahmacarya AdinuM phaLa kalyANakAraka che evuM kAMI nathI. vaLI teo kahe che ke, hiMsA, jUTha, cerI, paradArasevana, parigraha e pApakarmo nathI, temaja naraka-tIrthaca-manuSyanI nimAM utpanna thavApaNuM nathI ane devalokamAM ke siddhagatimAM javApaNuM nathI; mA-bApa paNa nathI; udyama karavApaNuM nathI; pratyAkhyAnanI jarUra nathI; kALa nathI ke mRtyu paNa nathI; tevI ja rIte arihaMta, cakavata, baLadeva, vAsudeva paNa nathI; keI RSi-muni paNa nathI; DuM ke jhAjhuM dharma-adharmanuM phaLa paNa nathI; mATe ema jANune-iMdriyane anukULa sarva prakAranA viSaye bhegavavAnI kriyAmAM kAMI pApa nathI ke akriyAmAM nirjarA nathI. e pramANe nAstike, vAma lekamArgIo kahe che. kudazanIo ane asadbhAvavAdIo (achatA padArthone prarUpanArAo) ane mUDha loke bIjuM evuM paNa kahe che ke A jagata IMDAmAMthI pitAnI meLe jagyuM che. e pramANe teo asatya prarUpaNa kare che. vaLI keTalAke kahe che ke prajApati (brahmAe) A jagata banAvyuM che, keTalAka Izvarane jagatkartA kahe che, keTalAke A jagatane viSNumaya mAne che, keTalAke paMcabhUtamAMthI A ja Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRSAvAda 27 gat potAnI meLe banyuM che ema mAne che. keTalAke evI mithyA vAta prarUpe che ke jagatamAM ekaja AtmA vyApI rahelo che, te sukRta-duSkatane kartA nathI paNa bhektA che; idrija sarvathA sukRta-duSkRtanA kAraNarUpa che; sarva prakAre nitya, kiyArahita, guNa (triguNa) rahita ane karmabaMdhananA leparahita e jagatamAM ekaja AtmA che. vaLI keTalAka e mRSAvAda kare che ke je kAMI A manuSya lokamAM sukRta -duSkRtanAM phaLa dekhAya che te aNaciMtavyAM nIpaje che athavA svAbhAvika rIte janme che athavA daivaprabhAvathI (bhAvibhAva) utpanna thAya che, paraMtu prANIe pote karelA udyamanuM phaLa e nathI. e pramANe bhavitavyatAvAdIo paramArthanA svarUpanuM lakSaNavidhAna kare che. e pramANe keTalAke prarUpe che. [e sarva anyamati mRSAvAdIonA prakAre kahyA. have gRhastha mRSAvAdIonA prakAre kahe che. ] grahaw mRSAvAdIo. ddhigarva, rasagarva ane zAtAgarvamAM tatpara evA ghaNA leke jeo dharmakriyA karavAmAM ALasu che teo dharmanI vicAraNAmAM mRSA bole che. bIjA leke adharma" aMgIkAra karatAM rAjyanI virUddha jUThAM ALa caDAve che ane corI nahi karanArane cera kahe che; samabhAvI ane sarala mANasane kajIyAkhora kahe che; suzIlavaMta mANasane duHzIlavaMta kahIne te paradArAgAmI che evuM kahI ALa caDAvI malIna kare che; vinayavaMtane duvinIta kahe che. bIjA duSTa manuSya paranI kIrtine nAza karatAM kahe che ke "e te pitAnA Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vane ke tinI ja che. 28 zrI praznavyAkaraNa sUtra mitranI strInuM sevana kare che. keTalAke bIjAone dharmabhraSTa, vizvAsaghAtI, pApakarmI, lekavirUddha karma karanAra, agamya evI strIo (bahena-putrI Adi) sAthe duSTAcAra sevanAra, durAtmA, bahupAtakI kahe che, ane e rIte bhalA purU ne matsaradhArI manuSya avaguNayukata kahe che. te leke pitAnI kItinI vAMchanAvALA ane paralokanA sukhanI vAMcchanA vinAnA hoya che. evAM jUThAM vacana belavAmAM heziyAra ane bIjAne deSita TharAvavAmAM Asakta manuSpo jeo aNuvicAryA vacane bele che ane jeonuM mukha temanA zatrurUpa che teo potAnA AtmAne akSaya duHkhanAM bIja evAM karmonA baMdhane karIne vIMTe che. vaLI evA ke pArakI thApaNa pacAvI pADavA jUThuM bole che, pArakA dhanane viSe Asakta hoI lebhane vaza vartatA thakA bIjAo upara achatA denuM ApaNuM kare che, jUThI sAkSI pUre che, AtmAnuM ahita karanAra evA dhanane arthe jUThuM bole che, kanyAne arthe jUThuM bole che, bhUmine arthe jUThuM bole che, temaja caupadAdi-jAnavane arthe jUThuM bole che evuM maTakuM jUThuM bolanArAo adhagatine pAme che. anyatara mRSAvAdIo e sivAyanA bIjAo paNa vividha prakAre jUThuM bole che. keTalAke jAti-kuLa-zIla viSe kapaTapUrvaka jUThuM bole che. capaLa manuSya (asthira svabhAvavALAo) AghuM pAchuM bole che, cAla kare che, parama artharUpa muktinAM ghAtaka evAM - vacana le che. keTalAke achatuM, dveSayukta, anarthakArI, Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRSAvAda 29 pApakarmanA mUlarUpa vacana, asamyak prakAre dekheluM ane asa mya prakAre sAMbhaLeluM hoya evuM vacana, avicAryuM vacana, nirlajaja vacana, lekanigha vacana, je vacanethI atyaMta vadha-baMdhana ane paritApa utpanna thAya tevAM vacana, jarAmaraNa-duHkha-zokanA kAraNarUpa vacana ane azuddha pariNAme malIna evAM vacana bele che. vaLI khoTA abhiprAyamAM pravatenArA, achatA guNane bolanArA, chatA guNane uDA mUkanArA, hiMsA vaDe jIvane nAza thAya tevuM vacana belanArA, mRSAvAdayukta vacana bolanArA, sAvadya (pApakArI)-akuzala ane sAdhujanethI niMdAyeluM vacana bolanArA ane adharmajanaka bolanArAo paNa mRSAvAdI che. te uparAMta puNyapApanA ajANa, adhikaraNa-sAdhanathI thatI kriyAnA pravataMka, pitAne ane para anartha tathA vinAzanA karanArA e badhA mRSAvAdI che. hiMsaka mRSAvAdIe. bIjA keTalAke bheMso, Dukkare, vagerenA ghAtakene (temanA sthAnanI) khabara Ape che, temaja sasalAM, jaMgalI pazuo, rejha vagerenI khabara vAgharIone Ape che te uparAMta pAradhIne (zikArIne) tetara, baTe, lAvA, kapiMjala, kabUtara vagere pakSIonI jANa kare che; vaLI mAchImArane mAMchalAM, magara ane kAcabA vagerenI khabara Ape che, zaMkha, keDA vagere jIvaDAMnI khabara dhIvarane Ape che; ajagara, pheNarahita sarpa, maMDalIka sarpa, phedhara sarpa, mukulIna sapa Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 zrI pravyAkaraNa sUtra vagerenI khabara gArUne Ape che, gha, zeLe, sallaka, kAkIMDA vagerenI khabara tenA pakaDanArane Ape che; hAthI-vAnaranAM 'TeLAMnI khabara tene pAzamAM bAMdhanArane Ape che, pipaTa, mera, menA, keyala, haMsanAM TeLAM, sArasa vagerenI khabara temane pakIne pIMjare pUranArAne Ape che; vadha, baMdhana ane pIDA upajAvavAnI rIta nagaranA keTavALa vagerene batAve che; dhanadhAnya tathA gAya vagere pazuonI khabara cerane Ape che; gAma, nagara, paTTaNa vagerenI khabara herUne (gupta cAra) Ape che, mArgane aMte athavA mArgamAM musApharone lUMTavAne mATe lUMTArAone-gaMThI cheDAne khabara Ape che; cerI karanAra viSenI khabara keTavALane Ape che; pazunA kAna kApavA, khasI karavI, gAya vagerene vAyu pUra, dohavuM, prANa vagerethI piSavuM, vAchaDAne bIjI gAya sAthe heLavavAM, pIDA upajAvavI, baLada vagerene gADe joDavA, ItyAdi prakAranI rItamAhItI govALIyA vagerene Ape che; dhAtu, maNasIla, pravAla, ratnAdinAM utpattisthAnanI khabara AgarIyAne (khANa gALanArane) Ape che; phaLa-phula vagere nIpajAvavAne vidhi mALIne kahe che; bahumUlya madha nIpajavAnAM sthAnanI khabara bhIla lokone Ape che; judA judA prakArane aniSTa upadeza Apa, je ke (uccATanAdikanA) aMtrane upayoga karavAnI rIta batAvavI, (garbhapAtAdika mATe) viSaprayoga jaNAva, nagarAdikane bhAvavuM, (vazIkaraNa dinA) tathA jI-buTI (auSadha)nA prAge batAvavA, cerI-paradAra gamana-vagere bahu pApakarmanI rIti zIkhavavI, chaLa-kapaTathI Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRSAvAda. 31 bIjAnA baLane toDavA samajAvavuM, gAma bhAMgavAM-vana bALavAM-taLAva pheDavAM vagere duSkarmo zIkhavavAM, keInI sArI buddhine athavA viSAdine nAza karatAM zIkhavavuM. A pramANe upadeza ApanArAonuM kArya bhaya, maraNa, kalezAdi deSane upajAvanAra che, mananA bhAvane kalezayukta ane malIna karanAra che.evA prakAranAM upadezavacane prANIne ghAta tathA paraMparAe vinAza karAvavAvALAM che ane te badhAM hiMsAkArI vacane pApanI udIraNa karanArAM che. pUchaye ke vagarapUchaye pArakI vAtanI ciMtA karyA kare ane aNuvicAryuM bAlyA kare te mRSAvAda che. vaLI upadeza Ape ke uMTa, baLada, rejha vagere janAvarene dama-kAma karatAM zIkhavo kAraNake have te juvAna thayAM che, ghoDA, hAthI, bakarAM, kukaDAne bhADe phera, vece, vecAtA levarAve, (pakSI Adikane) rAMdhe, sagAM-saMbaMdhIone te Apa, madirAdi pAo, dAsa-dAsI, cAkara, bhAgIdAra, ziSya, khepIyA, kAmagarA, kiMkara, evA badhA svajana-parijane kema navarA beThA che, kema kAma batAvatA nathI, tamArI strI kema navarI beThI che ane kAma karatI nathI, gahana vana, dhAnya vAvavAnAM khetara, aNakheDyAM khetara tathA bIjAM khetaramAM bahu ghAsa ugI nIkaLyuM che mATe tene bALe, vADhI nAMkho, vRkSane kApI nAMkhIne tenAM yaMtra, vAsaNa, ane bIjA bahuvidha sAdhana banAve; zeraDane kApIne palA, talane pIlA, gharane arthe iMTe paDA, khetara kheDe ane kheDA, jaMgalamAM gAma, nagara, gAmaDAM, kavaDa (nAnuM nagara), vAsa vagere vasAve; ghaNI vizALa sImAmAM Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zrI praznavyAkaraNa sUtra phaLa-phula, kaMda, mULAdi pAkI nIkaLyAM che mATe te sagAMsaMbaMdhIone mATe laI lo ane saMgraha kare; DAMgara, cokhA, java vagere laNa, khaMDA, upaNA ane jaldI ke ThAramAM bhare; nAnAM-moTAM vahANenA sAthane haNa-lUTe, lazkara laIne nIkaLo, ghora jaMgalamAM jAo, laDAI calAve, bALakane gADAM vagere hAMkatAM zIkha, muMDana-vivAha-yajJAdi amuka divase karo kAraNake te divasa sAre che, karaNamuhUrtanakSatra-tithi sArAM che; Aje snAna kare, AnaMda pUrvaka khAo-pIo, nhAo-dhuo, maMtra-mUlAdithI saMskArita karelA jaLavaDe snAna kare, zAnti-karma (havanAdi) kare, sUrya--caMdranA grahaNanAM phaLa tathA mAThAM svapnAdinAM phaLa AvAM che ema kahe, sagAM-vahAlAM mATe, potAnA jIvananI rakSA mATe (bakarAM vagerenA) mastakano bhAga caMDikAdi devadevIone caDAve, kaSTa nivAravA nimitte vividha prakAranI auSadhIo, madirA, mAMsa, bhAnapAna, puSpamALA, caMdanAdine lepa devone dhare, ujavaLa dI kare, sugaMdhI dhUpa saLagAve, phUla-phaLathI saMpUrNa evI devatAnI pUjA kare, ane ema bahuvidha hiMsAthI vidane TALa; viparIta prakA2nA utpAta, bhaMDAM svapnAM, mAThAM zakuna, grahanI mAThI cAla, amaMgaLa nimittanA deSa, e badhuM nivAravAne mATe amuka prakAranA hiMsaka anuSThAna kare; amukanI AjIvikA kApI nAkho, ene kazuM paNa dAna Apazo nahi, bhale mAryo, bhale che, bhale bhe; A pramANe vividha prakArane pApakArI upadeza karanArAo mana-vacana-kAyAe karI mRSAvAdanuM pApa kare che. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRSAvAda . 34 mRSAvAdanAM phaLa. * mRSAvAdIo belavA viSe avivekavALA, anArya, kheTAM zAstrovALA, beTA dharmamAM tatpara, mithyA kathAomAM rasa meLavanArA hoya che ane teo khoTuM bolI tathA bahu prakAre beTAM kAma karI saMtoSa mAnanArA hoya che, temaja teo mRSAvAdanAM mAThAM phaLane nahi jANatA thakA, mRSAvAda karIne mahAbhayane, avirata vedanAne, ghaNA kALa sudhI bahu duHkhe karIne yukta evI naraka-tIrthayanI gatinI vedanAne vadhAre che. vaLI teo evAM duHkhe jogavatA thakA punaH punaH bhavanA aMdhakAramAM bhame che. bhayaMkara durgatimAM upajyA thakA teo manuSyabhavamAM kevI sthitine pAme che? dIrgha samayanI daridratA, paravazatA, lakSmI ane bhegathI rahitatA, asaukhya (mitrarahitatA), zarIranuM regIpaNuM, kurUpatA, virUpatA sparzanI karkazatA, AnaMdarahitatA, chidrayukta zarIra, kAntirahita deha, viphaLa-avyakta bhASA, saMskAra-sanmAnarahita tatA, durgadhI zarIra, cetanArahitatA, durbhAgatA-aniSTatA, asuMdaratA, kAgaDA je svara, dhIme ane phATele (apriya lAge te) svara, vihiMsA (tucchakArane bhaya), mUrkhatA; baherApaNuM, mUgApaNuM, guMgaNApaNuM, aLakhAmaNI bhASA, vikRta iMdriye, nIca jAtinuM sevana, lokaniMdA, sevakapaNuM, halakA lekanuM dAsatva, dubuddhi, lekazAstra (sAmAnya nItizAstra)-vedazAstra-adhyAtmazAstra-samayazAstra (AhaMta zAstra)nI samajaNathI rahitapaNuM, dharmabuddhithI rahitatA A badhuMya pUrva bhavamAM karelA mRSAvAdanA kamarUpI agnithI hatA tevA paNa, Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra dAjhelA manuSyeA pAme che. achatuM-khATu khelanArA pApI janA apamAna, niMdyA, cADI, mitrabheda ane mAtA-pitA-mAMdhavasvajana-mitra ItyAdi taraphanAM aneka prakAranAM ALa-dUSaNane pAme che. A ALa-dUSaNu manane aNugamatAM, hRdayamanane duHkhakAraka, jIvatAM sudhI na Utare tevAM hoya che. aniSTa-kAra-AkarAM vacana sAMbhaLavAM, tanA-nibhaDsanA thavI, dIna vajrana, kaMgAla mana, helaka bhAjana, halakAM vajra, kuvAsa ityAdi vaDe phleza pAmatA e pApI janAne sukha ke zAnti prApta thatAM nathI. evAM atyaMta vipula duHkhe e mRSAvAdI sekaDA game bhAgave che. mRSAvAdanA vipAka A lAkamAM ane paraleAkamAM alpa sukha, bahu duHkha, mahA laya, ahuM kama rUpI melane upajAve che ane te krama'nAM phaLa AkarAM, raudra, kaThAra, azAtAjanaka, hajAro varSe paNa bhAgaLyA sivAya na chUTe tevAM che. e pramANe siddhArtha rAjAnA putra, mahAtmA, zrI mahAvIra bhagavAna bIjA adhyayanane viSe mRSAvAdanA phaLa nipAne kahe che. mRSAvAda kevA che ? te mRSAvAda tAchaDA che, capala purUSo te kare che; vaLI te bhayaMkara, duHkhakara, apacazakAraka, vairakAraka, rati-aratikAraka, rAga-dveSakAraka, mana:klezakAraka, mAyA-kapaTane DhAMkanAra, ati hakAraka, nIca janathI sevita, sUgarahita, apratItikAraka, susAdhuthI niMdya, parapIDAkAraka, utkRSTa kRSNa vezyAthI yukta, dugA~tikAraka ane durgativaka, vAraMvAra janma-maraNanA kAraNarUpa, ghaNA kALathI paricita, para'parAthI cAlyA AvatA ane duHkhe karI aMta pAmI zakAya tevA che. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madattAdAne adhyayana 3 juM adattAdAna (caryakarma) jaMbU svAmI pratye sudhamAM svAmI kahe che ke, he jaMbU! have huM adattAdAna viSe trIjuM adhyayana saMbhaLAvuM chuM. adatta eTale nahi ApelI evI vastunuM haraNa karavuM te (sAmA mANasane) cittane saMtApa-maraNa-bhaya-trAsa upajAvanAruM, paradhanane viSe bRddhapaNuM upajAvanAruM, lobhanuM mULa, ardha rAtrie (corI karIne) parvatAdi viSe saMtAvuM paDe tevuM che. jemanI tRSNA chedAI nathI teone te adatta dAna) adhogatinA paMthanI yAtrA karAvanAruM, apakIti karanArUM ane anAryanuM AcaraNa che.(paragRhamAM pravezavA mATenA) chidrane tathA (corI karavAnA anukULa) avasarane jenAre, kaSTa tathA rAjA taraphanA upadravane netaranAre, utsavamAM magna thaelA-pramAdavaMta-uMghanArA-evA lekene ThaganAra, vyagra karanAre, mAranAre ane anupazAMta svabhAvavALo, evA mANasane cora mAnavo. adattAdAnanuM svarUpa. (e adattAdAna kevuM che?) dayArahita, rAjapurUSathI aTakAvAyeluM, sAdhujanethI sadA niMdita, priyajana-mitrajana vacce bheda-aprItine karanAruM, rAgadveSane puSTa karanAruM, ghaNA lakone viSe laDAI, mArAmArI, rAjya vaccene kalaha, kaleza, kaMkAsa, hiMsA ityAdine karAvanArU, durgatimAM pADa Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra nAruM, durgatine vadhAranAruM, janma-maraNane vadhAranAruM, ghaNA kALanuM seveluM, hamezAM sAthe cAlyuM AvanAruM ane dukhe aMta pAmI zakAya tevuM e adattAdAna che. adattAdAnanAM nAma. e adattAdAnanAM guNaniSpanna trIsa nAma che -(1) cAravuM, (2) parakA dhanane haravuM, (3) nahi ApelI vastu levI, (4) phUra kArya karavuM, (pa) pArakA dravyane lAbha le, (6) asaMyama, (7) paradhanamAM vRddha thavuM, (8) lelupI thavuM, (9) taskarapaNuM, (10) apaharaNa karavuM, (11) paradhana haravAmAM hAthacAlAkI karavI, (12) (cerI rU5) pApakarma karavuM, (13) caurya bhAva, (14) haravuM ane dhananI hAni karavI, (15) paradhanane levuM, (16) paradhanane chInavI levuM, (17) apratItijanaka kArya, (18) parane pIDAjanaka kArya (19) paradhana levA mATe udyama, (20) saMtADavuM, (21) vizeSa prakAre karIne chupAvavuM, (22) kuMDAM tela, (23) kuLane kalaMka lagADavuM, (24) paradravyane abhilASa karave, (25) (rAjA taraphathI kaSTa Ave tyAre) dInatA darzAvavI, (26) vinAzakAraka vyasana, (27) paradhananI abhilASA ane meLavelA dhana mATenI mUcha, (28) pAmelA dhananI tRSNA ane nahi pAmelA dhananI vAMcchanA, (ra9) kamane DhAMkavA mATe mAyA kapaTa, (30) pArakI najara cukAvIne corI karavI. e pramANe adattAdAnanAM 30 nAma che, ane te uparAMta adattAdAnanA duSTa karmanAM bIjAM aneka nAme jANavAM. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adattAdAna coryakarma karanArAo. have trIjA dvAramAM corInuM karma keNa kare che te darzAve che -cAra, taskara, paradravyahAraka, corInA dhaMdhAdArIo, corI karavAnI taka sAdhanArA, corI karavAmAM hiMmatabAja, tuccha AtmA, ati asaMtoSavALA, lobhagrasta, vacananA ADaMbarathI bIjAne ThaganAra, mAyA-prapaMcakAraka, paradhanane viSe Asakta, sAme thaIne mAranAra, karaja laIne na cUkavanAra, bo9yuM nahi pALanArA, rAjAe (corInA kAmane kAraNe) dezanikAla karelA, jJAti bahAra karelA, jaMgalane bALanAra, grAmaghAtaka, nagaranA ghAtaka, paMthanA ghAtaka,chAnI rIte gAma bALanAra,tIrtha jatA jAtrALuene mAranArA, hAthacAlAkI karanArA, bIjAne chetarIne corI karanArA, jugArI, mAMDavInA rakhavALa, strI cora, purUSa cora, khAtara pADanArA, gaMThoDA, sAmA mANasane mArIne dhana haranArA, ThagArA, haTha karIne dhana lenArA, sAmA mANasane bahu mAra mArIne lUMTanArA, chUpA cera, gAye cAranArA, ghoDA coranArA, dAsI coranArA, ekalA corI karanArA, corane saMtADanArA, cerane bhejanAdi ApepahoMcADe teo, coranI pAchaLa chAnA rahenArAe, sAthane ghAta karanArA, vizvAsanAM vacana belI dhana lenArA, bIjAne moha pamADavA vizvAsanAM vacana belanArA, rAjanigrahathI lUMTanArA (bahAravaTIyA), e rIte corI ane paradhananuM haraNa karavAnI buddhinA bhede karIne adattAdAna, lenArAo aneka prakAranA che. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 zrI prekSa vyAkaraNa sUtra paradhanalAbhI rAjAo, vaLI pArakA dravyane viSe jeo avirati che jemane paccakhANa nathI, jeo atyaMta samartha che ane parigrahavALA che, tevA rAjAo pArakA dhanane viSe Asakta heI, potAnA dravyane viSe asaMtuSTa rahyA thakA, bIjA rAjAenA dezane vinAza kare che. teo pArakA dhanane viSe lebhAIne hAthI ghoDA ratha pAyadaLa evI caturaMgI senA sahita ane nizcayavALA-yuddhamAM zraddhAvALA pradhAna subhaTe sahita, "huM pahelo laDavA javuM" evA ahaMkAra sahita prayANa karIne pAbUha, zakaTabRha, cibRha, cakravyuha, garUDabRha ItyAdi bRhomAM sinyanI sthApanA kare che ane sAmAnA lazkarane potAnA lazkarathI gherI le che tathA hArelAnA dhanane harI le che. bIjA yoddhAo raNabhUmine mokhare pitAnI meLe jaIne saMgrAmamAM praveza kare che. (A coddhAo saMgrAmamAM kevI rIte jAya che te kahe che). teo kavaca Adine sajaja kare che, taiyAra thAya che, mAthe vastrane sakhata paTa bhIne, hAthamAM zastro tathA talavAra dhAraNa karIne, deha upara lohamaya bakhtara pahere che, cAmaDAnA kavacathI zarIrane DhAMke che, lohane kaMcu pahere che, kAMTAvALuM kavaca pahere che, tIranAM bhAthAM chAtI upara gaLA sAthe ubhAM bAMdhe che, pitAne hAthe raNamAM javAne mATe zastronI vizeSa racanA kare che, kaThera dhanuSyane harSapUrvaka hAthamAM dhAraNa kare che, ati tIkhAM bANane varasAda varasAve che, varasAdanI dhArAnI peThe bANenI pracaMDa vRSTithI Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adattAdAna 39 chavAyalA mArgamAM praveza kare che. vaLI AkAzamAM aneka dhanuSya-mANu-tavArA-triA-kharachIo uchaLI rahI che temAM cAndrAe DAbe hAthe DhAla laine, myAnamAMthI jaLahaLatI talavArA bahAra kADhIne prahAra karavA pravRtta thAya che. bhAlAM, khANu, cakra, gadA, kAhADA, mUzaLa, hala, trizULa, lAkaDI, bhIMDImAla (eka jAtanuM charA jevuM hathiyAra), meTA bhAlA, paTTIza, cAmaDe vIMTelA patthara, ghaNu, muThThI pramANa pASANu, sugara, bhAgaLa, gANanA gALA, Takkara, bhAthAM, kuveNI (magadha dezanuM eka jAtanuM zastra), AsanarUpI zasra, tatvAra, ityAdi jaLahaLatAM zastro zatru pratye teo phreMka che tyAre AkAza vIjaLInA prakAzanI peThe krAntimAna ane che. vaLI raNabhUmine viSe zaMkha, bherI, duMdubhi, tUrInA spaSTa dhvanithI ane paDahu vAgavAthI je gaMbhIra zabdo thAya che tethI zUrAo harSita thAya che ane e bhayaMkara avAjathI kAyarA khIhe che. hAthI, gheADA, ratha, suzane utAvaLe cAlavAthI je raja uThe che tenAthI chavAyalA atyaMta adhakArathI kAyara janAnAM netra ane hRdaya AkuLavyAkuLa anI jAya che. zithilapaNe karIne caMcaLa evA zikharavALA mukuTA, kiriTA, ku'DalA, nakSatramALA (kaMThamAM paheravAnuM AbharaNa)thI zAlatA ane vijayadhvaja, vaijayantI patAkA, vIMjhAtA cAmara tathA chatrAvALA (sulaTA) paNu gahana aMdhakAramAM DUbI jAya che. gheADAnA hahaNATa, hAthInA gulagulATa, rathanA dhaNadhaNATa, pAyadaLa lazkaranA hara-harajI evA dhvani, khabhA upara bhujAnA thApATA, siMhanA jevA Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra nAda, dAMta pIsIne karele sItkAra, dIna svara, siMdhuDo rAga je AnaMda zabda, kaMThamAMthI kADhelo vini, meghanA jevI raudra garjanA, ekI sAthe hasavAne temaja reSane thato kakaLATa, evA prakArane kelAhala yuddhabhUmimAM thaI rahe che. ati krodhathI subhaTanAM vadana raudra-bIhAmaNAM banI jAya che, teo dAMte karIne nIcenA oThane karaDe che, ane daDha prahAra karavAne temanA hAtha sAvadhAna bane che. ati phodhavazatAthI temanAM phATelAM netre atyaMta lAla banI jAya che. varadaSTithI ane kedanI ceSTAthI temane kapALamAM trivalI (traNa reSAe) paDe che ane bhrakuTI vAMkI banI jAya che. zatrune mAravAnA adhyavasAye karIne hajAra-hajAra manuSyanuM baLa-parAkrama te subhaTanA zarIramAM skurAyamAna thAya che. vegavAna ghaDAo jotaryA che evA ratha upara besIne deDatA DhAo AvIne dakSatApUrvaka prahAra karIne jIte che ane teo harSe karIne beu hAthane uMcA karatA aTTa hAsya kare che tathA aneka mANaso kakaLATa kare che. Ayudha, DhAla ane bakhtarathI sajaja thaelA garviSTa tathA prapaMcI ddhAo virInA hAthIone mAravA athavA hAtha karavA IcchatA sAmasAmA lI paDe che, ane yuddhakaLAne garva dharAvanArAo myAnamAMthI talavAra kADhIne kedhapUrvaka zivra gatithI mekhare AvI prahAra karI varInA hAthInI sUDhane tathA verInA hAthane chede che; bANunA sakhta prahArathI chavAyelA ane bIjA hathIyArothI chedAyelA evA hAthI vagerenA vahetA rUdhirathI raNabhUminA mArgo para cIkaNe Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adattAdAna kAdava thaI rahyuM che, jene pAsAmAM vAgelA ghAthI rUdhira rAve che ane AMtaraDAM bahAra nIkaLI gayAM che evA ddhAo vikaLa banIne taraphaDe che, marmasthAne vAgelA sakhta ghAthI mUrzita thaIne bhUmipara relAya che ane niSTa paDayA che. raNabhUmimAM karUNAjanaka vilApanA svare saMbhaLAya che, maraNa pAmelA ddhAo, bhamatA gheDA, masta thaelA hAthI, bhayabhIta thaelA manuSya, mULamAMthI bhAgI gaelI dhvajA patAkAo, bhAgelA ratha, mAthuM kApI nAMkhelA hAthInAM kalevare, hathIyAre, AbharaNe ane ghareNAM ityAdi vikharAyelAM paDyAM che. mastaka vinAnAM dhaDe nAcI rahelAM che, bhayaMkara kAgaDAnAM ane muDadAMomAM lupI banelAM gIdhanAM ToLAM bhamatAM hovAthI gADha aMdhakAra chavAI rahyA che; pRthvIne kaMpita karanArA deve jevA rAjAo pratyakSa zmazAna jevA atyaMta bhayaMkara bIhAmaNuM ane karme karI praveza karI zakAya tevA saMgrAmanA gahana sthAnamAM pArakA dhananI vAMcchanA karIne praveza kare che. paradhana haranArA re - bIja pagapALA cAranA samUha, coranA TeLAne prava rtAvanAra senApati, aTavInA viSama pradezamAM rahenArA, kALA-lIlA-rAtA-pILA ane sapheda evA seMkaDe prakAranA cinhapaTa bAMdhanArAo dhananA lobhathI pArakA dezane haNe che. cacIyA. (have samudranA ceranI vAta kahe che). ratnAkara samudra je hajAre taraMgenI mALAthI uchaLI rahyo che temAM Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 zrI praznavyAkaraNa sUtra AkuLa-vyAkuLa thaeluM vahANa Dele che tathA temAMnA musAphare (vahANamAM pANI dAkhala thaI javAnA bhayathI) kakaLATa kare che. pAtALakalazamAM rahelA vipula vAyunA vegathI uchaLatA samudranAM pANInA kaNathI aMdhakAra chavAI gaye che. vAyue karI vikSubdha thaelA pANI sAthe atyaMta ujaLAM ziNa uDavAne lIdhe samudranA aTTa hAsyane bhAsa thAya che. pANInAM me jo tvarita gatie sarva dizAethI AvIne vAyuthI kSubdha thatA kAMThAnI sAthe athaDAya che. kSubdha thaela jaLasamUha AgaLa vahe che ane kAMThA para athaDAtAM pAchA potAne sthAnake vaLe che. gaMgAdi mahAnadInA vegavALA pANInA pravAhathI je bharAya che, je atyaMta gaMbhIra hAI uMDANa jANI zakAtuM nathI, jemAM pANInA meTA vamaLa paDe che, uMDA pese che, uMcA uchaLe che ane nIce paDe che, je eTalI utAvaLI gatie jAya che ke ati kaThora sparzathI athaDAI e pracaMDa vyAkuLa thaelA pANInA bhAga thaI jAya cheH tevA taraMga ane kalelathI vyApta samudramAM moTA magaramaccha, kAcabA, mahAraga (macchanI jAta), susumAra, hiMsaka jaLacara prANI ItyAdi mAMhomAMhe prahAra karavAne dhase che ane tevA asaMkhya bhayaMkara jaLacare pANInA samUhamAM kAyara janenA hRdayane kaMpAve che, bhayaMkara zabda karIne ghaNe bhaya upajAve che. upadravanA ThAmarUpa, trAsa upajAvanAra, AkAzanI peThe pAra na pamAya te, AlaMbanarahita, utpAtathI utpanna thaelA pavananA yogathI atyaMta vegavALAM tathA uparAuparI uchaLatAM taraMgothI yukta, garvacuta, ati veMga Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 vALA, daSTimAgane AcchAdatA, kAi sthaLe gabhIra, kArda sthaLe vistANu, ( meghanI peThe) gAjatA,gujArava karatA, kaDAkA karatA ( AkAzamAMnA kaDAkAnI peThe ), kAI bhAre paTTAtha paDavAthI thatA avAjanA jevA dhvani karatA, lAMmA kALa sudhI dUrathI saMbhaLAtA evA gabhIra ghughavATa karatA samudra che ane temAM musApharI karanArAonA mArgomAM kApita thaelA cakSa, rAkSasa, kuSmAMDa, pizAca vagere hajArA upasarvAM tathA utpAta utpanna kare che, ane temanA mA avAdhe che. te vyaMtara devAne zAnta karavAne mATe vahANa-vaTIe balidAna, hAma, dhUpa, rUdhiranuM balidAna, pUjanaarcana, vagere karavAmAM yatnazIla rahe che. saghaLA yuganA a Mtima yuga ( pralayakALa ) sarakhI upamAne ceAgya samudranA aMta bahu duSkara che. gaMgAdika mahAnadInA svAmI (sAgara) atyaMta bhayaMkara dekhAya che. duHkhe sevAya tevA, jemAM pravezavu duSkara che :tevA, duHkhe UtarI zakAya tevA, duHkhe Azraya laI zakAya tevA ane khArA pANIthI bharelA, evA samudramAM uMcA karelA kALA saDhavALA, utAvaLe cAle tevA vahANumAM besIne, dUra dUra jaIne, 56nyane haranArA, anukaM pArahita tathA paraleAkanA bhayathI rahita cAra leAkeA vahANavaTIonA vahANane bhAge che ane temane lUTe che. cArInAM saTa adattAdAna gAma, Agara, nagara, gAmaDuM, kavaDa, ma'Dapa, droNumukha ( jaLa-thaLanA mArga ), pATaNa, Azrama, vaNIkAvAsa, deza ItyAdimAM rahetA dhanika leAkAne cera loko haNe che, kaThaNu Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 zrI prakSavyAkaraNa sUtra haiyAnA ane nirlajaja cAra ke bIjAone lUTe che ane gAyane upADI jAya che. e dArUNa mativALAo ane dayArahita cAre potAnAone paNa haNe che, ghara phevane khAtara pADe che, gharamAM rAkheluM-dATeluM dhana-dhAnya-dravya cerI jAya che. vaLI tevA nirdaya cere dezanA lokone mAre che-phUTe che. pArakuM dravya haravAnI AkhI vinAnA ane aNadIdhuM dravya levAnI mativALA leke paradravyanI zodha karavAne kALe ane akALe Thera Thera bhaTake che. citAomAM baLatAM rUdhirAdithI bharelAM muDadAMne kADhIne, rUdhirathI kharaDelAM sukhavALI DAkaNe te muDadAne khAya che tathA temAMnuM lehI pIe che, evA bhayaMkara smazAnamAM ke jyAM ziyALIyAM bhayAnaka zabda kare che, ghuvaDe ghora ghughavATa kare che, pizAca aprakaTa rahIne kahakahATa kare che tathA aTTa hAsya kare che, e prakAre bIhAmaNA-aramaNIya, ati durgadhayukta ane sUga utpanna kare tevA samazAnamAM, vanamAM, sUnA gharamAM, pattharanI khANamAM, mArganI vacamAM AvatA hATAdimAM, parvatanI guphAmAM, siMhAdi hiMsaka jAnavaranA nivAsavALAM viSama sthAmAM, kaleza pAmatA TADhatApathI sukAyelA zarIravALA tathA kAMtirahita banelA cora leke narakatIcanA bhAvamAM bhogavavAM paDatAM duHkhonI paraMparAne ane (cerInAM) pApakarmone ekaThAM kare che. miSTa bhojana ane pAchuM jene durlabha che ane je bhUkha tathA tarasathI dukha pAme che, te cora leke mAMsa, muDadAla mAMsa, kaMda mULa ane je kAMI maLe tene bahAra karI le che ane udvigna tathA bhayathI dhaDakatA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aAjJAna 45 tathA Azrayarahita sthitimAM vanamAM vAsa karI rahe che. vana seMkaDe sapathI vyApta heIne bhayanI AzaMkAvALA tathA apayazakArI bhayaMkara cera leke " kenuM dhana harUM? "Ajeja dravya harUM" ema ekaThA thaIne gupta maMtraNa kare che. ghaNuM lekenA kAryakaraNamAM vizva utpanna karanArA, madamatta-pramAdI-sUtelA-virAma karatA-evAnAM chidra joI avasare haNanArA ane kaSTa tathA utsavane samaye corI karavAnI buddhivALA, cora leke naheravALAM jAnavaronI peThe lehInI abhilASA rAkhatA bhamyA kare che. rAjAnI maryAdAne lepanArA, sArA mANasethI niMdAlA, pitAnA karmo karIne pApakarmanA karanArA, azubha pariNAmavALA, duHkha bhegavanArA, hamezAM asamAdhiyukta tathA melA manavALA, IhalekamAM kalezane pAmanArA tathA paradravyane haranArA manuSya seMkaDe duHkhane pAme che. cArInAM bhayAnaka phaLI. keTalAke pArakA dravyane zedhatAM rAjapurUSothI pakaDAya che tyAre temane mAra paDe che, baMdhAya che, aTakamAM rakhAya che, turata nagaramAM pheravAya che ane tene keTavALane soMparAmAM Ave che. keTavALa tene salAvIne mIThe vacane. manAve che, (ane je te na mAne-te) tene AmaLelA vastranA golITAnA prahAra karavAmAM Ave che, nirdaya keTavALa kaThera vacane tenI tarjanA kare che, tenuM gaLuM pakaDIne chuM ke che, evI rIte dIna banI gaelAone kedakhAnAmAM dAkhala Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI prakSAkaraNa sUtra ' karavAmAM Ave che, je kedakhAnuM naraka sarakhuM che. tyAM paNa khevALanA prahAre, agninA kAma, tiraskAra, kaDavAM vacana, mayaMkara dhamakI ItyAdithI lAcAra thavuM paDe che. vaLI tyAM paheravAnAM vastrA kheMcI levAmAM Ave che, paheravAnAM vastrA melAM ane kakaDe kakaDe sAMdhIne banAvelAM maLe che, ane keTavALane lAMca ApIne paNa tenI pAsethI vastrAdinI vadhu sagavaDa te keda purAyalAo mAMge che. keTavALanA paheregIre temane nAnA prakAranA baMdhane bAMdhe che. te baMdhane kevAM che? lAkaDAnI heDa, lekhaMDanI be, vALanI rAza-deraDuM, kudaDeka (lAkaDAnA daMDane cheDe bAMdheluM deraDuM), cAmaDAnuM deraDuM, lohanI sAMkaLa, leDhAnI hAthabe, cAmanA pATA, paganI kAmaNa, ItyAdi aneka prakAranAM duHkha upajAvanArAM baMdhane karI temane keTavALanA paheregIre mAtra sakeThAvIne ane aMgepAMga marIne bAMdhe che. e maMdapuNya jIne kASTayaMtramAM, kamADa vacce ane lehapiMjaramAM ghAlI mAre che, bheMyarAmAM pUre che, aMdhArA kUvAmAM utAre che, khIlAdhUsarAM ane ( rathanAM ) piDAM sAthe majabUta bAMdhe che, thAMbhalA sAthe bAMdhe che, udhe mAthe bAMdhe che, e prakAre pIDA upajAvatAM temane mAre che. vaLI temanI garadana maravine nIcI vALIne mAthAne chAtI sAthe bAMdhe che, temane dhULamAM dATe che, temanA phaDakatA ane nisAsA nAkhatA hRdayane-chAtIne bhIMsIne bAMdhe che, temanA mAthAne cAmakAthI vIMTe che, temanI jAMgane care che, kAraNa karIne temanA ghuMTaNane bAMdhe che, tapAvelA lehanA saLIyAthI DAma Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adattAdAna 47 de che, soya ce che, lAkaDAnI peThe chele che, e pramANe temane pIDA upajAve che, khAra, lIMbaDe, maracAM vagere temanA nAkamAM ghAle cheH ema seMkaDe prakAranAM kaSTa temane pamADavAmAM Ave che. chAtI upara meTuM lAkaDuM mUkIne temane kaSTa ApavAmAM Ave che, pachI lAkaDAne AghuM pAchuM karIne te vaDe temanAM hADa-pAMsaLAM bhAgavAmAM Ave che. vaLI temane gaLe bAMdhe che, lehanA daMDa vaDe chAtI, peTa, gudA, pUMTha upara prahAra karI temane pIDe che, hRdayane made che, ane temanAM aMgopAMgane bhAgI nAMkhe che. uparInA hukamathI keTalAka sevake niraparAdhIne paNa zatrubhAvathI jamanI peThe pIDe che. te maMdabhAgI adattanuM haraNa karanArAone capeTA mAre che, cAmaDAnA deraDAthI mAre che, lehanA saLIyAthI mAre che, nAnA-moTA cAmaDAnA cAbUkathI mAre che, netaranI seTIthI mAre che. e prakAre seMkaDo prahArathI aMgepage mAra sahana karatA bApaDAo labI gaelI cAmaDIvALA ane ghAthI pIDA pAmatA chatAM corInA pApane choDatA nathI. aneka prakAranAM zastra karIne mAra paDavAnI, lehamaya benA baMdhane gAtra baMdhAvAnI ane bhaMgAvAnI, zarIranI hAjata baMdha karavAnI ityAdi bahuvidha vedanA e pApI jane pAme che. e rIte maLI IdrivALA, viSayAsakta, ati mohamugdha, paradhanamAM lubdha, sparzendriyanA viSayamAM ane strImAM tIvra AsaktivALA, strInA rUpa-zabda-rasagaMdhamAM manavAMchanAvALA, bheganI tRSAvALA ane dhana haravAmAM AnaMda mAnanArA, e badhA corI karavAnA phaLanA Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 zrI praznavyAkaraNa sUtra ajANu mANasone rAjAnA sevakenI pAse laIne temane soMpavAmAM Ave che. " te rAjasevake kevA che ? vadhazAstranA pAThaka, anyAyanA vyasanI,tevA karmo karanArA, lAMca lenArA, phUDa-kapaTa karanArA, veza-bhASA badale karanArA, mAyA-kapaTathI ThagavAmAM sAvadhAna, aneka prakAre asatya bolanArA, paralokanA vicArathI vimukha, narakagatie janArA e rAjakiMkonI AjJAthI cora lokenA duSTAcaraNanI sajA turata nagaramAM jAhera karavAmAM Ave che. nagaramAM traNa mArgane coka, cAra mAgane ceka, aneka mArgane ceka, rAjamArga, sAmAnya mAga hoya che, tenI vacce netarane seTe, lAkI, kASTadaMDa, DAMga, daMDake, mUThI, lAta, paganI pAnI, ghUMTaNa, keNI vagerenA prahAro karI ceranA zarIranAM gAtre bhAMgavAmAM-mavAmAM Ave che. te vakhate e aDhAra prakAranAM caurya karma karanArAnAM aMgopAMga bhAgI javAthI teo pIDA pAme che, karUNAjanaka sthitimAM AvI paDe che, tRSAthI kaMTha-haTha-tALavuM ane jIbha sukAI javAthI pANInI yAcanA kare che, jIvavAnI AzA nAza pAme che. evA tRSAtura rAMka bApaDA pANI paNa pAmatA nathI, tyAre te cAra lekene kaI pANI pAvA Ave te rAjapurUSe temane pANu pAtAM aTakAve che. kaThIna baMdhane bAMdhelA, krUra rIte pakaDI rAkhelA, nAsI na jAya te mATe hAthe bAMdhelA, TuMkuM kapaDuM paherAvelA, mArI nAMkhavA mATenA nizcaya rUpe kaMThamAM rAtAM kareNanAM phUlanI Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adattAdAna mALA deraDAnI peThe paherAvelA, maraNanA bhayathI zarIre parasevAthI rebajheba banelA jANe ke zarIre tela cepaDayuM hoya, rAkhe kharaDelA jevA dekhAtA zarIravALA, dhULathI bharelA dekhAtA kezavALA jANe mAthe kasuM lagADo heya, jIvavAnI AzAthI rahita banelA, vikaLapaNe latA, heNuvAne mATe laI javAmAM AvatA hovA chatAM prANazvAsozvAsa upara prItivALA te cera lekene tala-tala jevA cheda karavAmAM Ave che, tethI vahetA lohIthI temanuM zarIra kharaDAya che, temanA mAMsanA nAnA-nAnA kakaDA karI. temane khavaDAve che, pApI jane cAmaDAnA thelAmAM patthara bharI temane mAre che, vAyunI peThe na aTakAvI zakAya tevAM. strI purUSanAM ane nagarajanenAM TeLAM temanI sAthe temane jetA jetA phare che. vadha karavA mATe egya vastro paherAvIne temane nagaranI vacamAM pheravavAmAM Ave che, te rAMkadina cera lekenA vinAzane nivAranAra keI nathI, teo zaraNarahita che, anAtha che, baMdhavarahita che, svajanathI tyajAyelA che, AsapAsa jue che (pitAne keI. mukAvanAra che ke nahi evA bhAvathI jue che), maraNanA bhayathI udvigna thaelA che. temane vadhasthAne pahoMcADe che, zULIe caDAve che, dehane vidAre che, temanA aMge pAMgane kApe che, vRkSanI DALe bAMdhe che, tyAre teo dIna vacane vilApa kare che. vaLI keTalAka cAranAM cAra aMga (be. hAtha ane be paga) bAMdhIne temane parvatanI Toca parathI. nIce gabaDAve che tyAre teo bahu uMcethI paDavAthI viSama Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10, zrI praznavyAkaraNa sUtra pathara sAthe kuTAya che. bIjAone hAthInA paga heThaLa cagada-. vAmAM-mavAmAM Ave che. vaLI pApI adhikArI jano keTalAka carenAM aDhAre aMge khaMDita kare che, keTalAkane buThThA kehADe karI mAre che, keTalAkanA kAna-heTha-nAka kApe che, keTalAkanI Akhe-dAMta-vRSaNa-jIbhane chede che, keTalAkanA kAna tathA mastaka kApI nAMkhe che, ane vadhabhUmi para laI jaIne tavArathI TukaDA karI nAMkhe che. keTalAkane dezapAra karavAmAM Ave che, keTalAkanA hAtha paga kApI nAMkhIne choDavAmAM Ave che, keTalAkane mRtyu sudhI bAMdhI mUkavAmAM Ave che. keTalAka paradravyaharaNamAM lukhya lekene hAtha pagamAM be paherAvIne kArAgRhamAM pUrI rAkhavAmAM Ave che. e paradravyahArI janene temanAM svajane tyajI de che, mitre temane tiraskAra kare che, teo nirAza banI jAya che, aneka lekanA dhikkAranA zabdathI lajavAya che, chatAM te nirlajaja banI gayA hoya che. sudhAthI pIDAtA, tApa-TADhanI AkarI vedanA sahana karatA, virUpa mukhavALA, kAntihIna zarIravALA, aphaLa gaelA marathavALA, melathI bharelA dehavALA, dubaLA, glAni pAmatA, karatA, kuSTAdi vyAdhi pAmatA, udararogathI pIDAtAM gAtrovALA, nakha-keza-dADhI-mUcha-ramAdi jenA bAMdhelA che tevA, pitAnA maLa-mUtramAM ragadoLAtA cora leke tyAM ja-kArAgRhamAM ja mRtyune nahi IcchatA chatAM maraNa pAme che, pachI temanA hAtha-paga bAMdhIne kArAgRhamAMthI temane bahAra ghasI kADhe che ane khAImAM pheMkI devAmAM Ave che, jyAM varU, Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adattAdAna 51 kUtarA, ziyALa, Dukkara, bilADAMnAM TeLAM, sANasA sarakhI cAMcavALAM pakSIonAM vRda AvIne seMkaDe mukhe-cAMe karIne e cAranAM muDadAMnAM aMgopAMga bhedIne cuMthe che. keTalAkanA dehamAM kIDA paDe che. joke temane aniSTa vacane karI zrApa de che ane "sAruM thayuM, bhale e pApI mUo," ema belIne keTalAka lake harSita thAya che, ane marI gayA chatAM te cera ke bIjAone lajajAnA kAraNe rUpa bane che. paradhana haranArAnI durgati. vaLI mUA pachI ghaNA vakhata sudhI temanA svajanane paNa teo lajajAnA kAraNarUpa bane che. maraNa pAmyA pachI teo paralokamAM narakane viSe upaje che. aNagamatA narakamAM baLatA aMgArAnI uSNa ane atizaya zIta vedanA vagere satata kaSTa azAtA vedanIya kAma udaya AvavAne lIdhe teo seMkaDe game sahana kare che. te narakathI nIkaLIne vaLI pAchA tIrthaMca nimAM upaje che ane tyAM paNa narakanA jevI vedanAo bhegave che. pachI anaMta kALe te ja kadAca meTe kaTe karI manuSyabhava pAme che, te paNa aneka vAra narakagatimAM jaIne ane lAkho vAra tIrthaMcapaNe janmIne pachI manuSyapaNuM pAme che. manuSyapaNe paNa te ja anArya dezamAM halakA kuLamAM upaje che ane je Arya dezamAM upaje che te lokabAhya eTale vajavAyogya tIrthaMca jevA, DahApaNurahita ane kAmagane viSe Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra sadA atRpta evA upaje, ane tyAM paNa narakanAM Avana AMdhe, bhavaprapaMce karI janma-maraNanA pherA kare, phrI saMsAranAM Avana bAMdhe; dharmazAstranA jJAnathI rahita, anArya, krUra kA~nA karanArA ane mithyAtvazAstranA matanA AdaranArA ane. te ekAMta hiMsAnI rUcivALA karALIcAnI jALanI peThe kama'nA AvaraNathI vIMTAine duHkha bhAgave. peAtAnA ATha prakAranA kama'nA taMtunA majabUta baMdhane adhAyalA hAI te paribhramaNa kare che.evI rIte narakatIrthaMca-manuSya ane devagatirUpa saMsAranI parighimAM paribhramaNa kare che, para saMsArasamudra. e sa'sArasamudramAM janma-jarA-maraNarUpI gaMbhIrapaNuM che, duHkhe karIne prakSubdha evuM ghaNuM jaLa che, saceAga vicAgarUpI mejA uchaLe che, ciMtAnA prasaMge cAmera prasarI rahelA che, vadha-madhanarUpI mATI kallAla vistarI rahyo che, karUNAjanaka zabda-vilApa ane lAbhanA kalakala dhvani atizaya sabhaLAI rahyA che, apamAnarUpa INu uDI rahyuM che; tIvra niMdA, ghaNA rAgonI niraMtara vedanA, parAbhava tathA patana, niSThura vacana, nitsanA, e badhAMne upajAvanAra kaThAra ka rUpI pASANe karIne jene viSe taraMgo cAlI rahelA che; sadA maraNabhayarUpI pANInI sapATI jemAM rahelI che, cAra kaSAyarUpI pAtALakalazeAthI nyAsa, lAkhA bhavarUpI pANInA samUhanA jyAM aMta nathI, je udvegakAraka che, jenA pAra pAmI Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adattAdAna 53 zakAtuM nathI, meTA bhayane upajAvanAra che, bIhAmaNe che, parimANurahita che, je mahecchA ane melI buddhirUpa vAyuvegathI uchaLe che, AzA-pipAsArUpa je samudranuM taLIyuM che, jemAM kAma, rAga, dveSa, baMdhana, aneka prakAranI cittanI ciMtA ItyAdirUpa pANInAM rajakaNa uDe che, te rajakaNathI jyAM aMdhakAra chavAyo che, jyAM mehanAM Avartana ane kAmaga maMDalakAre bhrame che, uMDA utare che, uMce uchaLe che; vaLI je samudramAM uMce AvI nIce paDatA ane Ama tema doDatA pAThIna (maccha) jevA pANInA jIvanI peThe garbhavAsamAM uce-nIce pANIne paDavApaNuM raheluM che, jyAM kaSTapIDita manuSyanA rUdanarUpa pracaMDa vAyuvaDe melA saMkalpa rUpI taraMge cAlI rahyA che, jyAM vyAkuLa taraMgathI pachaDAIne vaheMcAI jatuM ane aniSTa mahAna mAMthI vyAsa jaLa patharAI raheluM che, pramAdarUpI raudra ane zudra hiMsaka prANIothI upadrava pAmIne uThatA evA masyarUpI manuSyonA samUho jemAM AvI rahelA che, jemAMnA masyarUpI manuSya ati raudra che, vinAza svabhAvI che, ghaNA anarthaapayazathI cukta che, jemAM ajJAnamAM bhramatAM ane dakSa mA rahelAM che, anupazAMta iMdrivALA moTA magaranI tvarita caNAe karIne je samudra kSebha pAmI rahela che, jemAM saMtAparUpa vaDavAmi (samudrane agni) nitya ati capala-caMcaLa rIte saLagI rahyo che, atrANa ane azaraNe manuSya ke jemane pUrva karmanA saMcayathI pApa udaya AvyAM che teonA seMkaDe duHkhanA vipAkarUpI vamaLa je samudranA jaLamAM Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 zrI praznavyAkaraNa sUtra ghUmI rahyA che, Rddhi-rasa-zAtArUpI gArava-azubha adhyavasAyarUpI jalacara vizeSathI grahAyalA karmathI pratimaE thaelA jIve tevA samudranA narakarUpI taLIyA tarapha taNAya che ane temAM bahu khuMcI jAya che; ati-rati-bhaya-viSAda- zAka-mithyAtvarUpI parvatAthI te sAMkaDA che, karma adhanarUpI tenA anAdi satAnA che, kleza arthAt rAgadveSarUpa kAdavathI bharelA hAine dustara che, deva-manuSya-tIryaMca-nArakIe cAra gatimAM javuM e tenAM cakravat parivarta che ane vistIrNa jaLanI vela che; hiMsA-mRSAvAda-addattAdAna-abrahmacaryaparigrahanA Arasa karatAM-karAvatAM ane anumADhatAM aMdhAcalAM ATha prakAranAM azubha karmanA samUhe karIne ghaNA bhAra thaI jatAM viSama pANInA samUha prANIone DubAvIne 'cA-nIcA pachADe che evuM durlabha tenuM (saMsAra-samudranuM) taLI che; zArIrika ane mAnasika duHkhA pAmatAM zAtAazAtA ane paritApanuM upajavuM eja uMce javu* ane nIce paDavuM che; cAra gatirUpa, moTA ane anata evA vistIrNa saMsArarUpa samudra che; jemane sayamanI sthiti nathI, temane e samudramAM kazuM avalaMbana nathI, kazA AdhAra nathI, aprameya ( sarvajJa vinA kAi na jANe tevA ) che, corAzI lAkha-jIvaceAninuM utpattinuM gahana sthAnaka che, tyAM ajJAnarUpI aMdhakAra che, ana'takALa sudhI nitya trAsa pAmatA ane (sAta) laya ane (cAra) saMjJAthI yukta jIvA sa'sAramAM paribhramaNa kare che. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adattAdAna paradhanahArIne punarjanma. udvegavaMta nivAsasthAnamAM jyAM jyAM (je je kuLamAM) che AyuSya bAMdhe (utpanna thAya), tyAM tyAM te pApakarmI chone temanA bhAIo, svajane, mitra cheDI de che, aLakhAmaNa heIne temanuM vacana keImAne nahi, teo avinIta hoya che, rahevAnuM sthAna-Asana-zamyA-bhejana kharAba hoya che, zarIra azuciyukta hoya che, zarIranuM saMhanana (zarIranuM baMdhAraNa), pramANa, saMsthAna (AkAra) ane rUpa kutsita hoya che, teomAM bahu kodha, mAna, mAyA, lobha ane moha hAya che; dharmasaMjJA ane samyaktvathI bhraSTa heya che, dAridraya ane upadravathI pIDAya che; re ja pArakAM kAma (cAkarI karanArA hoya che AjIvikAnA sAdhanathI rahita rAMka, ane pArakA bhajanane zodhanArA (bhIkhArI) hoya che; teo dukhe karI AhAra meLavI zake che; arasa ane virasa alpa bhejana maLavAthI peTa paNa pUruM bharAya nahi; bIjAnAM ddhisatkAra-bhejanAdi vagere vaibhava joIne pUrva bhave pote karelAM ane udaya AvelAM karmo-pApane tathA tethI upajelAM duHkhane niMde che; teo dInatA ane zekathI dAjhatA duHkhane bhagave che; teo satvathI rahita, sahAyathI rahita, zilpacitrAdi kalA-samayazAstra (dhanurvedAdi vidyA)nA jJAnathI rahita hoya che ane pazu sarakhA janmelA hoya che, teo apratItikArI, hamezAM halakAM kAryo karIne AjIvikA meLavanArA, leke vaDe niMdanIya hoya che ane temane meha, mane ratha tathA abhilASA ghaNA hoya che paNa te Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bi6 zrI praznavyAkaraNa sUtra niSphaLa jAya che, te AzApAzathI baMdhAyelA prANIo - jagatamAM mukhya manAtI dhanaprApti ane kAmaganI prApti meLavavAne mATe bahu udyama kare che, paraMtu temAM niSphaLa thAya che je udyama karavA chatAM mahAkAleze karIne sidhAnsa De paNa saMgraha karI zakatA nathI; hamezAM dravyathI rahita, asthira dhanadhAnyabhaMDAranA upabhegathI rahita, kAma-bhegathI ane sarva sukhathI rahita, ane bIjAnI lakSamI-bhopabhoganA sAdhanane Azraya zodhanArA hoya che te bApaDAo paravaze-IcchA vinA duHkha bhogave che, sukha tathA nivRttine pAmatA nathI, ane atyaMta seMkaDe prakAranAM duHkhathI dAjhe che. ' paradravyanA haraNathI jeo nathI nivaryA, teo adanAdAnane phaLavipAka A loka ane paralokamAM a5 sukha ane bahu duHkha rUpe bhogave che. te mahA bhayanuM kAraNa che, kamarUpI melane gADha rIte utpanna kare che. te raudra, kaThora, azAtAnuM kAraNa che ane hajAro varSe paNa bhagavyA sivAya na chUTAya tevuM karma che. te bhagavye ja chUTake thAya che. e pramANe zrI siddhArtha rAjAnA putra mahAtmA vItarAga mahAvIra svAmIe kahyuM che. e pramANe Asava dvAranuM trIjuM adhyayana adattAdAna viSenuM, Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrahmaca adhyayanaMwdhuM - - A abrahmazcarya jaMbU svAmI pratye sudhamAM jANiItADI, zAla jabU! have huM AsavadvAranuM cothuM adhyayana abrahmacarya viSe saMbhaLAvuM chuM. abrahmacaryanuM svarUpa. e abrahmacarya devatA, manuSya ane asura e badhA lokane viSe prArthanIya-abhiSaNIya che, bhAre kIcaDa rUpa che, pAtaLA kAdava rUpa che, pAzarUpa che, mAchalAM pakaDavAnI jALa jevuM che, strI-purUSa-napuMsakanA lakSaNa rUpa che, tapasaMyama-brahmacaryane vidana karanAra che, cAritrane vinAza karanAra che, ghaNuM pramAdanuM kAraNabhUta che, kAyara ane kharAba mANaso tenuM sevana kare che, sArA manuSyae varjavAyegya che, deva loka-naraka laka-manuSya leka traNe lokamAM tenuM sthAna che, jarA-maraNa-ga-zekane vadhAranAra che, vadha-baMdhanavighAta chatAM tenI lAlasA zAnta thatI nathI, darzana (sa myakatva) mehanIya ane caritra mehanIyanA kAraNarUpa che, lAMbA kALathI paricita che, paraMparAthI cAlyuM Ave che ane dukhe karIne aMta pAmI zakAya tevuM che. abrAcatAM nAma. 1. abrAncanAM guNaniSpanna trIsa nAma kahAM che. (1) abrahmacarya, (2) maithuna, (3) caraMta-vizvavyApI, (4) Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 zrI praznAvyAkaraNa sUtra saMsargI-purUSanA saMsargathI upajeluM, (5) sevanAdhikAraakAryanuM sevana, (6) saMkalpa-vikalpane hetu, (7) bAdhApIDAne hetu, (8) darpakArI (garva utpanna karanAra), (9) maha-ajJAnane hetu, (10) manamAM saMbha upajAvanAra, (11) anigraha-iMdriyane svacchaMdI banAvanAra, (12) kalezane hetu, (13) guNaghAtane hetu, (14) vibhaMga-guNanI virAdhanAne hetu, (15) vizvamane hetu, (16) adharma AcaraNane hetu, (17) zIlanuM vinAzaka, (18) kAmaguNa arthAta zabdAdine zodhanAra, (19) kAmasevA, (20) saneha ciMtAne hetu, (21) kAmagamAM maraNAMta sudhI Asakta rAkhI aneka maraNa nIpajAvanAra, (22) vairane hetu, (23) chAnuM kartavya, (24) chupAvavA gya, (25) ghaNAne manamAnyuM, (26) brahmacaryanuM ghAtaka, (27) guNanuM ghAtaka, (28) cAritryanI virAdhanA karanAra, (29) kAmAsakti, (30) kaMdarpa nA guNakArya rUpa. samuccaye abrahmacaryanAM e trIsa nAma kahyA. abrahmacarya sevanArAo. have abrahmacaryane keNa seve che, te kahe cheH -vaimAnika devatAo devAMganAo sAthe mehamugdha matithI tenuM sevana kare che. bhuvanapatio-asurakumAra,nAgakumAra,suvarNakumAra, vidyut kumAra, agnikumAra, dvIpakumAra, udadhikumAra, dizAkumAra, pavanakumAra, sthAnitakumAra e 10 tenuM sevana kare che. vANavyaMtara-ANapatrI, pANapatnI, IsIvAI, bhUyavAI, kaMdima, mahAkadima, kuhaMDa, payaMgadeva, pizAca, bhUta, yakSa, rAkSasa, Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrahmacarya pala kinnara, kiMjurIsa, mahAraga, gaMdharva e 16 tachI lokamAM rahenArA deve tenuM sevana kare che. tiSI, vaimAnika, manu SyagaNa, jalacara, sthalacara, khecara, mohathI Asakta cittavALA thAya che, viSayatRSNA sahita che, kAmaganA tRSAtura che, baLavAna ane meTI viSayatRNAthI pIDita thayA che, viSayathI guMthAI gayA che, ati mUcchita thayA che, abrahmacaryamAM khuMcelA che, ajJAna bhAve karIne yukta che, darzana ane cAritra mohanIya kamarUpI piMjaramAM purAyA che. abrahmacArI cakavatI. have abrahmacarya sevanArAo viSe vistArathI kahe che. teo anya anya kAmaganuM sevana kare che. bhuvanapati, vANavyaMtara, jyotiSI, vaimAnika devatAo, tiryaMca ane manuSya kAmagamAM AsaktithI citra-vicitra krIDA kare che. vaLI deva tathA rAjAone pUjanika eve cakavartI paNa abrahmacaryane seve che. (have e cakravartInI addhi AdinuM varNana kare che). jevI rIte devatAo devalokamAM virAje che tevI rIte cakavartI bharatakSetramAM virAje che. e bharatakSetramAM parvata, nagara, vaNikavAsa, janapada (deza), pura, jaLa-sthaLanA paMtha, mATInA keTavALAM gAma, gAmaDAM, maDapa(dUra-dUra AvelAM gAma), saMvAha-(dhAnyAdinA saMgraha mATenAM killA), pATaNa, evAM hajAro sthAne AvI rahelAM che, evI paracakanA bhayathI rahita pRthvIne eka chatre sAgarasahita bhagavate cakravartI nagaramAM siMha je, manu Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 zrI praznavyAkaraNa sUtra jyeAmAM iMdra jevA, naravRSabha jevA, mabhUminA vRSabha jevA ( bhAranirvAhaka) samatha che. atizaya rAjateja ane lakSmIe karI dedIpyamAna che. (caMdranI peThe) saumya che ane rAjavaMzamAM tilaka samAna che. vaLI tenA zarIra upara vidhavidha prakAranAM maMgaLa cinhA-lakSaNA hAya che, jevAM ke (1) sU, (2) caMdra. (3) zaMkha. (4) uttama cakra. (5) sAthIceA. (6) dhvajA. (7) java, (8) matsya, (9) jhUma-kAcae. (10) ratha. (11) bhaga-ceAni. (12) bhavana. (13) vimAna. (14) azva. (15) tAraNa. (16) gApura (tripALI). (17) maNi (caMdrakAntAdi). (18) ratna. (19) naMdAvata-navapUNA sAthIceA. (20) mUzaLa. . (21) heLa. (22) suMdara kalpavRkSa. (23) mRgapati (siMhaeN). (24) bhadrAsana. (25) surUci (eka prakAranuM AbharaNu). (26) stUpa. (27) suMdara sukuTa. (28) muktAvali. (29) kuMDala. (30) hAthI. (31) suMdara vRSabha. (32) dvIpa. (33) merU puta. (34) garUDa. (35) pazu-vaja vizeSa, (36) iMdrasthaLa. (30) 45Nu. (38) aSTApada-dhruta ramavAnA bAjoTha. (39) dhanuSya, (40) mANu. (41) nakSatra, (42) megha, (43) strInI kaTimekhalA. (44) vINA. (45) dheAsarUM. (46) chatra, (47) mALA. (48) dAmaNI. (49) kamaDaLa. . (50) kamaLa. (51) ghaTA. (para) suMdara vahANa, (53) sAma. (54) samudra. (55) kumudanuM vana. (56) magara, (57) hAra. (58) ghAgharA. (59) jhAMjhara, (60) parvata, (61) nagara. (62) vajA. (63) kinnara. (64) mAra. (65) rAjahe'sa. (66) sArasa, (67) Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrahmacaya cakera. (68) cakavAkanuM joDuM. (69) cAmara. (70) kheTaka (eka prakAranuM Ayudha). (71) satAra. (72) suMdara vIja(73) lakSmIne abhiSeka. (74) pRthvI. (75) khaDjha. (76) aMkuza. (77) nirmaLa kaLaza. (78) bhaMgAra (eka prakAranuM vAsaNa). (79) zarAvalAne saMpuTa. ItyAdi judAM judAM prazasta purUSalakSaNone dhAraNa karanArA e cakravatI hoya che. batrIsa hajAra rAjAo temanI pAchaLa pAchaLa cAlatA hoya che. cosaTha hajAra suMdara yuvatIonA te nayanAbhirAma che. Akhone ThAranArA che. te strIonI kAnti lAla che, kama-. LanA garbha sarakhe temane gaura deha che, keraMTa puSpanI mALA gaLe dhAraNa kare che, caMpAnAM phUla ane kasoTInA patthara upara tapAvelA senAnI rekhA karI hoya tenA je temanA zarIrane varNa che, sarva avayavo sughaTita hovAthI temanAM aMga suMdara hoya che. meMghA ane meTAM nagaramAM upajatA vidhavidha raMgarAga e cakravartIo bhogave che. mRgacarmane keLavIne banAvelAM ane vRkSanI chAlanuM sUtara banAvI temAMthI vaNelAM vastro pahere che. cIna dezamAM nIpajelAM rezamanAM paTakULe dhAraNa kare che. kamara para kaTisUtra paherIne aMgane zaNagAre che. vaLI teo aMgane madhura sugaMdha kasturI ItyAdinA cUNethI suvAsita kare che. mastaka upara suMdarasugaMdhI puSpone zaNagAra kare che. nipuNa kArIgaroe taiyAra karelA alaMkAro jevAM ke sukhadAyinI mALA, kaMkaNa, bAhubaMdha, berakhA, ItyAdi zarIre dhAraNa kare che, kaMThamAM ekAvali hAra paherIne chAtIne bhAve che, beu pAse laTaktA temanA rIno vaNAnI rekhA che ane karInA Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI prakSavyAkaraNa sUtra uttarIya vastrane suMdara rIte dhAraNa kare che, suvarNanI-pILA raMganI vIMTIthI AMgaLIne zobhAve che. evI ujavala vezaracanAe karIne virAjamAna teo teje karIne sUryanI peThe dedIpyamAna dekhAya che. zaradanA navA meghanA je madhura, gaMbhIra ane niSpa temane zabda hoya che. samasta ratnacakaratnAdi 14 ratnanA teo svAmI che, nave nidhinA ghaNuM che, temanA bhaMDAra bharelA che, cAre dizAnA aMta vibhAga che. jyAM te (cakavartI) jAya tyAM cAra prakAranI senA hiAthI, gheDA, ratha, pAyadaLa) temanI pAchaLa jAya che. azvapati-gajapati-rathapati-nara (senA) pati Adie karIne temanuM puSkaLa lazkara che. zaraRtunA pUrNa caMdra jevuM saumya temanuM vadana che. teo zarA che, trilokamAM temane prabhAva vyApele che, suvikhyAta che, samasta bhAratanA adhipati nareMdra che. parvata-vana-kAnana ane cUla hImavaMtathI mAMDIne sAgaranA cheDA sudhI bharatakSetrane bhegavIne jemaNe zatruone jItyA che, rAjavIomAM je siMha jevA che, te cakavartIo pUrve karelA tapanA prabhAve karIne saMcita kareluM sukha hajAre varSanA AyuSya sudhI hajAre strIonI sAthe bheLavatAM, AkhA dezanA uttama no upara adhikAra calAvatAM, anupama zabda-sparza-rasa-rUpa ane gaMdhane upabhega karatAM chatAM kAmagamAM atRpta rahA thakA mRtyune pAme che. abrahmacArI baLadeva-vAsudeva. vaLI baLadeva ane vAsudeva paNa maraNa pAme che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrAcaya teo kevA che? teo pravara purUSa che, moTA baLa-parAkramavALA che, moTA dhanuSyane TaMkAra karanArA che, mahA satyAhasanA sAgara che, pratispaddhathI jItI na zakAya tevA che, dhanurdhara che, purUSomAM vRSabha samAna che. e rAma (baLadeva) ane kezava (vAsudeva) e be bhAI parivAra sahita che. vasudeva, samudravijaya Adi dasa dazAha hadayanA vallabha che; pradyumnakumAra, pradIpakumAra, sAMbakumAra, anirUddhakumAra, naiSadhakumAra, uzukakumAra, sAraNa kumAra, gajakumAra, sumukhakumAra, dumukumAra, Adi yAdanA sADA traNa karoDa kumArenA hRdayanA lalabha che, tathA devI rehiNuM (baladevanI mAtA) ane devI devakI (kRSNanI mAtA) nA hRdayane AnaMdane bhAva utpanna karanArA che. seLa hajAra pradhAna rAjAo temanI pAchaLa pAchaLa hIMDe che. soLa hajAra devIonAM nayana-hRdayane vahAlA lAge che. nAnA prakAranA maNi, suvarNa, ratna, motI, pravAla, dhana, dhAnya vagere trAddhinA saMgrahathI temanA keSAgAra bharelA che. hajAre ghaDA, hAthI, rathanA svAmI che. hajAro gAma, Agara, nagara, gAmaDAM, maMDapa, droNamukha, pATaNa, Azrama, saMvAha, bhayavarjita hAine sukhasamAdhi ane AnaMda bhagavatA vividha lekethI bharelI pRthvI, sarovara, nadI, taLAva, parvata, kAnana, ArAma (bagIcA), udyAnathI netrane AnaMda Ape che, evA arthe bharatanA te svAmI che. dakSiNA bharata vaitADhaya girithI vibhakata thaele che ane lavaNasamudrathI viMTAI rahe che. vaLI cha prakAranI tu Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja zrI prakSavyAkaraNa sUtra enA guNakarmathI te yukta che, evA adha bharatanA svAmI pairyavaMta, kIrtivaMta purUSa che. achinna baLazALI che, ati balavaMta che, koIthI haNAya nahi tevA che, aparAjita che, zatrunuM mardana karanAra che, hajAra vairInA mAnanuM mathana karanAra che, anukaMpa sahita che, matsararahita che, capaLatArahita che, acaMDa-radratAthI rahita che, mRdumaMjula svare belanArA che, hasamukhA che, gaMbhIra-madhura vacana uccAranArA che, je Ave tenI pratye vAtsalyabhAva dharanArA che, zaraNe AvelAne rAkhanArA che, sAmudrika lakSaNavyaMjanAdi guNathI sahita che, mAnenmAna pramANa eTale 108 AMgaLanA pramANe karIne paripUrNa evA sarjAya suMdara deha che, caMdranI peThe saumya AkAra che, kamanIyamane hara che, priyaMkara darzana che, kAryane viSe ALasarahitaudyamI che, duHsAdhyanA sAdhaka che, AjJA pramANe sainyAdine pravartAvanAra che, gaMbhIra darzanavALA che, tAlavRkSanA citra nathI aMkita vijA (baLadevanI) ane garUDa pakSInA cihunathI aMkita vijA (vAsudevanI) ne pharakAvanArA che, atibaLavaMta che, (amArA je keNa che? ema) garjanA karanArA che, atida-abhimAnavALA che, mauSTika malane cUrNa karanAra (baLadeva) che, cANura malane cUrNa karanAra (vAsudeva) che, riSTa vRSabhanA ghAtaka che, kesarI siMhanA (athavA kaMsanA duSTa gheDAnA) mukhane vidAranArA che, ati davAna nAga (jamanA nadImAM rahetA kAlIya nAga)nA dapanuM mathana karanArA che, amala ane arjuna nAmanA vRkSane Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abracaya bhAMganArA che, mahAzakuni ane pUtanA vidyAdharInA vairI che, kaMsanA mukuTanA meDaNahAra (mAranAra) che, jarAsaMdhanA mAnanuM mardana karanAra che, ghaNI zalAkAe karI sahita virAjamAna che, avirala-samAna zalAkAe karI maMDita e bIje kaI nathI tevA che, caMdramaMDaLa sarakhI kAntivALA che, sUryanA kiraNakavacathI prasaratA teje karIne jAjavalyamAna evA aneka daDAvALA chetre karIne virAjamAna che; vaLI moTA parvatanI guphAomAM vicaratI nIragI gAyanI pUThe nIpajatA ane nirmaLa sapheda vikaselA kamaLa jevA ujaLA cAmarothI virAjamAna che; (e cAmarenuM vizeSa varNana kare che). e cAmara rajatagiri (cAMdInA pahADa) nA zikhara jevA vimaLa che, caMdranAM kiraNa sarakhA ujaLA che, svaccha cAMdI jevA nirmaLa che; pavanathI hAlatAM caMcaLa pANImAM nAcatAM mejae karI lIredaka sAgaramAM je kAla prasarI rahe che tenA jevA caMcaLa e cAmara vIMjhAI rahe che; mAnasarovaranA vistAramAM vasatI, nirmaLa veza tathA AkAravALI ane suvarNaparvatanA zikhara upara beThelI haMsI capaLa-zIdhra gatie uMcenIce uDe tenA jevA e cAmaro che; nAnA prakAranA maNirana, mUlyavAna ane tapAvelA suvarNathI nIpajAvelA vicitra daMDathI e cAmaro zobhe cheH evA prakAranA lAlitye karIne yukta cAmare rAjAnI lakSmInA samudAyane prakAzita kare che; moTAM nagaramAM nIpajatA ane samRddha rAjAo vaDe sevAtA, kALuM aNa (kalAgurU) ane zilArasA Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI praznavyAkaraNa sUtra Adi cArU-sugaMdhI dravya jevA dasa prakAranA dhUpathI suvAsita temanAM sthAna maghamaghATa karI rahe che; temanI beu pAse cAmaranA sukhakArI zItaLa vAyuthI temanAM aMga vIMjhAI rahe che, teo ajita che, ajita rathavALA che, hAthamAM hala-muzala-bANa (Ayu)ne dhAraNa karanAra (baladeva) che; (paMcajanya) zaMkha, (sudarzana) caka, (kaumudakI) gadA, trizuLa, naMdanaka kharzane (vAsudeva) dhAraNa kare che, suMdara, ujajvala, uttama, vimaLa kaustubhamaNi hadayane viSe dhAraNa kare che, mastaka para mukuTane dhAraNa kare che. vaLI kuMDele karI zobhAyamAna temanAM vadana che, sapheda kamaLa jevAM temanAM netra che, kaThe ekAvali hAra paheravAthI temanAM vakSasthaLa zobhe che, zrIvaccharUpI rUDuM jemanuM lAMchanA che; tevA teo ati yazasvI che. sarva hatuonAM sugaMdhI puSpothI racita lAMbI zobhatI vikasita vicitra prakAranI vanamALAthI temanAM vRkSasthaLa zobhe che; jUdAM judAM ekase ne ATha prazasta suMdara lakSaNothI virAjita temanAM aMge pAMga zebhe che; matta airAvata hAthInI lIlAyukta gatinA jevI temanI valasita gati che; kaTisUtra sAthe nIlAM (baLadeva) ane pILAM (vAsudeva) vastro teo pahere che, ane teje karI dIptimAna che. zarada RtunA navA meghanI garjanA je madhura-gaMbhIra-snigdha temane zabda che naramAM siMha jevuM temanuM baLa che ane siMha jevI temanI gati che; evA teo paNa asta pAmyA. meTA rAjAomAM siMha samAna saumya, dvArAmatI nagarInA pUrNa caMdra (AnaMdakAraka), pUrva Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrahmacarya 67 kRta tapanA prabhAve karIne saMcelAM sukhA aneka zata varSoMnA AyuSya sudhI strIo sAthe bhAgavatAM chatAM, sakaLa dezamAM pradhAna sukhAe vilasatAM chatAM, anupama zabda-sparza-rasa- rUpa-gadhane anubhAgatA chatAM, te paNa kAmabhAgane viSe atRpta rahyA thakA maraNa dhamane pAme che (mRtyu pAme che.) abrahmacArI rAjAe. vaLI maMDaLIka rAjA senAvALA che, aMtaHpuravALA che, pariSadA-parivAravALeA che, purAhita sahita che, tenA amAtya-daMDanAyaka, senApati, maMtraNA viSe ane nIti viSe kuzaLa che, nAnA prakAranA maNiratna, ghaNA dhana-dhAnyanA saMcaya tenA bhaMDAramAM bharelA che; te vipula rAjya lakSmIne bhogavatA chatAM, ahu kAre gatA chatAM ane baLe karIne matta chatAM kAmabhogamAM atRpta rahIne maraNu dharmane pAme che. abrahmacArI jugalIyA. punaH uttarakurU-devakurUnAM vanivavAmAM je page cAlatA manuSyanA samUha che, te bhAge karI uttama che, bhAganAM lakSaNa-bhAganI reSAone dhAraNa karanArA che, bhAge karIne zeAbhAyamAna che, prazasta-saumya-pratipUrNa rUpe karIne darzana karavAceAgya che, sughaTita avayAe karIne suMdara agavALA che, lAla kamaLapatra jevAM manahara temanA hAthapaganAM taLIyAM che, rUDA AkAranA kAcA jevA temanA suMdara caraNa che, anukrame caDautara-susahata temanI AMga Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra LIo che, uMcA-pAtaLA-lAla ane niSpa temanA nakha che, sughaTita-suzliSTha ane mAMsala temanI paganI ghuMTIe che, mRgalInI jeghA upara jema kurUviMdanA tRNanA jevA Avartaka paDyAM hoya tevI rItanI anukrame jADI thatI temanI jaMghA che, dAbaDAnA DhAMkaNAnA jevA svabhAve karIne mAMsala temanA ghuMTaNa che, uttama matta hAthInA jevI temanI vilAsayukta hIMDavAnI gati che, suMdara gheDAnA sarakhuM temanuM guhyAMga che, jAtavaMta ghoDAnA je temane maLarahita deha che, ane temanA jevA teo harSavaMta che, uttama gheDA ane siMhathI adhika vartulAkAre temanI kaTI-kamara che; gaMgAnA avatana peThe, dakSiNAvartanI peThe, taraMgalaMganI peThe, sUryakiraNathI jAgRta thaIne vikasita thaelA kamaLanI peThe gaMbhIra tathA vikaTa temanI nAbhi che; ekaThI bAMdhelI tragItraNa lAkIonA je, muzaLanA jevuM, darpaNanA jevA nirmaLa karelA suMdara senAnI banAvelI tatvAranI mUThanA je ane vajana jevo pAtaLo temane zarIrane madhya bhAga che; sarala, supramANayukata, avirala, svAbhAvika sUkSma, kALI, sinagdha-tejavaMta, bhAyukta, manohara, sukumAra, ane sukemaLa evI temanI romarAji che; matsya ane paMkhI jevI suMdara ane mAMsala temanI kukSI-jaThara deza che matsyanA jevuM temanuM udara che; kamaLanA jevI prakaTa temanI nAbhI che; nIcA-nIcAM namatAM, saMgata-aMtararahita suMdara, nirmANa guNayukata, ane supramANayukta-mAMsala-ramaNIya temanAM * pAsAM che, pUMTha mAMsala hevAthI temanA pUMThanAM hADa bahAra Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrahmacartha dekhAtAM nathI, kanakanA sarakhI temanI kAnti che; nirmaLa, rUDe ane rogarahita temane deha che; sonAnI zilAnA taLIyA jevI, prazasta, aviSama, samAMsala, vistIrNa ane pahelI temanI chAtI che; dhUsarA sarakhA, mAMsala, ramaNIya ane meTA hAthanA UMcA che; susaMsthita, suzliSTha, viziSTa, manojJa, sunizcita-zubha pudgalayukta, vizALa, daDha ane subaddha asthinA saMdhI che; moTA nagaranI bhegaLa sarakhI vartulAkAra temanI bhujAo che; nAgarAjanuM moTuM zarIra svasthAnakathI bahAra nIkaLe tevA ramaNIya ane goLa argalA jevA dIdhuM temanA bAhu che; lAla hatheLIvALA, mRdu, mAMsala,zubha lakSaNa yukta, prazasta, achidra-avirala AMgaLIethI yukta temanA hAtha che; puSTa, suMdara ane kemaLa temanI AMgaLIo che; lAla, pAtaLA, pavitra-cekhA, rUcira-suMdara, snigdha temanI AMgaLIonA nakha che; hAthamAM caMdra, sUrya, zaMkha, cakra, dakSiNAvarta sAthI e prakAranI rekhAo che; sUrya-caMdra-zaMkha-caka dakSiNAvarta sAthIo ema jUdI jUdI suMdara hAtha mAMhenI rekhAo che; mahISa, zakara-varAha, siMha, zAla, vRSabha, hAthI samAna vistIrNa temane kaMdhapradeza che; cAra AMgaLa pramANunI zaMkhanA sarakhI temanI grIvADeka che; yathAvasthita, zebhAyukta mUcha che; mAMsala, rU, prazasta, siMha sarakhI vistIrNa haDapacI che; kamAvelA zilApravAla tathA pAkAM bIMbaphaLa (dhIleDAMnA phaLa) jevA lAla nIcenA heTha che; peLI, caMdramAnA TukaDA jevI sapheda, nirmaLa zaMkha jevI, gAyanA dUdha jevI, samudraNa jevI, kuMdanAM zakAra gaNita, cIna che Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 -zrI praznavyAkaraNa sUtra puSpa jevI, pANInAM TIpAM jevI, kamaLa jevI dhaLI dAMtanI hAra che; paripUrNa, asphaTita, avirala, susnigdha, sujAta, evA eka eka dAMtanI hAranI jevI aneka dAMtanI paMkti che, agnithI tapAvelA nirmaLa unA suvarNanA jevuM lAla temanuM tALavuM ane jIbha che; garUDanI cAMca jevI lAMbI, sarala ane uMcI temanI nAsikA che; khIlelA puMDarIka-kamaLa, sarakhAM temanAM nayana che; vikaselI, sapheda, pAMpaNa sahita temanI AMkho che; thoDA namAvelA dhanuSya sarakhI, manohara vAdaLAnI rekhA jevI kALI, saMsthita, ekasarakhI, lAMbI, suMdara temanI bhramare che; suMdara AkAravALA temanA kAna che; suMdara zravaNapuTa che; puSTa ane mAMsala gAlane pradeza che; tAjA ugelA bAlacaMdranA AkAranuM temanuM vizALa lalATa che; caMdramA sarakhuM paripUrNa saumya vadana che; chatranA AkAre temanuM mastaka che; leDhAnA ghaNa sarakhA daDha-subaddha sniAyue karI sahita, unata, zikhara sahita gharanA jevuM vartulAkAre temanuM mastaka che; agnimAM tapAvelA nirmaLa suvarNa je lAla kezano aMtabhAga tathA mastakanI cAmaDI che; zAlamalI vRkSanA atyaMta puSTa-kaThIna ane vidyArelA phaLanA jevA mRdu, vizada, prazasta, sUkSma, lakSaNavaMta, sugaMdhayukta, suMdara, bhUjamocaka ratna jevA (kALA), bhramarA jevA, nIla ratna jevA, kAjaLa jevA, haSita bhramaranA samUha jevA, snigdha, samUharUpe avikharyA, vAMkA vaLelA, pradakSiNavRtta lAMbA vaLelA, evA temanA mastakanA keza che, suniSpana, suvibhakta ane eka bIjAnI sAthe susaMgata Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrahmacarya 71 evAM temanAM aMge lakSaNa ane vyaMjana guNe karIne yukta che; prazasta batrIsa lakSaNa dhAraNa karanArA che; haMsanA je, krauMca pakSInA je, duMdubhinA jeva, siMhanA je meghanA je, manuSyanA samUhanA svara je temane svara che; susvayukta temane dhvani che; vASabhanArAca saMhananane dhAraNa karanArA che; samacaturaMsa saMsthAne karI saMsthita che; kAntimAna tathA ughAtavaMta temanAM aMgopAMga che; regarahita temanA zarIranI tvacA che keka pakSInA jevI temanI (nirlepa) gudA che; pArevAnI peThe temane AhAra pace che (kAMkarA paNa pacI jAya) zakuni pakSIne jevA temanI gudAnAM pAsAM che, je matavisarjana karatAM kharaDAya nahi; padmakamaLa ane nIlakamaLa sarakhe temanA zvAsane gaMdha che; sugaMdhI vadana che; manahara temanA zarIramAMnA vAyune vega che; gauravarNaya, sateja ane kALa temanA zarIrane anurUpa kukSI pradeza-udara pradeza che; amRtarasa sarakhAM phaLane A hAra karanArA che; traNa gAu uMcA temanAM zarIra che; traNa palyopamanI temanI sthiti che; traNa palyopamanuM utkRSTa temanuM AyuSya che, tevA e jugalIyA paNa kAmagathI atRpta rahyA thakA maraNadharmane pAme che. (have jugalIyAnI strInuM varNana kare che.) temanI strI (jugalaNa) paNa saumyAkRtivALI ane suniSpanna sage karI suMdara hoya che, pradhAna strIonA guNe karIne yukta hoya che; ati kamanIya, viziSTa pramANayukta, suMvALA, sukumAra, kAcabAnA AkAranA suMdara caraNe temane hoya Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 zrI praznavyAkaraNa sUtra che; sarala, mRdu, puSTa ane avirala temanI AMgaLIo heya che; uMcA, sukhadAyI, pAtaLA, rAtA, svaccha ane snigdha temanA nakha hoya che; remarahita, vartulAkAre, uttama, prazasta, lakSaNayukta, ramya evI temanI be jAMga hoya che; sunimita ane adazyamAna evA temanA paganA ghuMTaNa che; mAMsala, prazasta ane subaddha-snAyuyukta temanA (asthinA) saMdhi che; keLanA thaMbhathI adhika (suMdara) AkAravALA, vraNarahita, sukumAra, mRdu, komaLa, avirala, ekasarakhA, lakSaNayukta, vartulAkAra, mAMsala, paraspara sarakhA evA temanA sAthaLa che; aSTApada taraMganA (eka prakAranA jugAranA) pATalAmAMnI rekhAo jevI rekhAothI yukta, prazasta, vistIrNa, pahoLI temanI kaTI-kamara che; vadananI laMbAInA pramANathI bamaNa (24 AMgaLa), vizALa, mAMsala, daDha, e temanI kaTIne pUrva bhAga che; vAnA jevuM virAjita, prazasta lakSaNayukta, kRza temanuM udara-peTa che; trivalIe karI namele kRza temane madhyabhAga che; sarala, pramANe peta, jAtavaMta-svAbhAvika, pAtaLI, akhaMDa, sateja, zobhAyukta, manahara, sukumAra, mRdu, ane jUjavI temanI remarAja che; gaMgAnA AvataranI peThe, dakSiNAvartanI peThe, taraMgabhramanI peThe, sUryanA kiraNathI jAgRta thaI vikAsa pAmelA kamaLanI peThe gaMbhIra ane vikaTa temanI nAbhI che, aNuupa, prazasta, suniSpanna ane puSTa temanI kukSI che; nIcA namatAM, aMtararahita, suMdara, nirmANa gupata, suparimANayukta, mAMsala ane ramaNIya temanAM Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrahmacarya pAsAM che; pUMThanA asthi adazyamAna che; senA samAna kAntimAna, nirmaLa, sujAta, rogarahita, temanI gAtrayaSTI che; sonAnA kaLazanA jevAM pramANayukta, ekasarakhA, sulakSaNayukta, manahara zikharayukta, samaNIyukta, evAM be vartulAkAra temanAM stana che; sapanI peThe anukramavALA (jADA-pAtaLA), kamaLa, gAyanA pUchaDAnI peThe gALa, eka sarakhA, madhyabhAge virala, namelA, ramaNIya ane lalita temanA bAhu che; tAMbA jevA lAla nakha che; hAthanA agra bhAga mAMsala che; komaLa ane puSTa AMgaLIo che; hAthamAMnI reSAo sateja che; caMdra, sUrya, zaMkha, cakra, svastika, evAM jUjavAM lakSaNe karI virAjatI hAthanI reSAo che; puSTa ane UMcI kAkha tathA bastIpradeza che; paripUrNa puSTa gAla che; cAra AMgaLanA mApanI, zaMkhane AkAre, rekhA sahita temanI grIvA-Deka che; mAMsala tathA rUDA AkAranI temanI hanuvaTI-haDapacI che; dADamanAM pula samAna sate, puSTa, jarA lAMbe, AkuMcita e suMdara nIcene he che; dahIM, pANInAM biMdu, kudanAM puSpa, caMdramA, vAsaMtInI sukumAra kaLI samAna chidrarahita ane nirmaLa temanA dAMta che; lAla kamaLa ane lAla padmapatra samAna sukomaLa temanuM tALavuM ane jIbha che; kareNanI kaLI sarakhI vAMkI, uMcI ane saraLa temanI nAsikA che; zaradaRtunAM navakamaLa, kumuda ane nIlakamaLanA samUha samAna, sulakSaNayukta, prazasta, nirmaLa, manohara, temanAM nayane che; thoDA namAvelA dhanuSya sarakhI, manahara, kALI vAdaLanI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 zrI praznavyAkaraNa sUtra rekhAmI, eka sarakhI, suniSpanna, pAtaLI, kALI ane sateja temanI bhramare che; suMdara AkAravALA, pramANayukta ane rUDA temanA kAna che; puSTa ane suMvALA temanA gAla che cAra AMgaLa jeTaluM vizALa temanuM lalATa che; kArtika mAsanI pUrNimAnA caMdra sarakhuM nirmaLa, paripUrNa caMdramAM jevuM temanuM vadana che; chatra sarakhuM uttamAMga-mastaka che; atyaMta kALA ane sateja tathA lAMbA temanA mastakanA keza che; batrIsa lakSaNa (cina) jevAM ke, dhvajA, thaMbha, tUpa, dAmaNI, kamaMDaLa, kalaza, vAva, sAthIo, patAkA, java, kAca, ratha, makaradhvaja, aMka ratna, thALa, aMkuza, aSTApadanuM phalaka, Aliye (2), deva athavA mayUra, lakSmIne abhiSeka, teraNa, pRthvI, mahAsAgara, uttama bhavana, girivara, arIse, malapate hAthI, vRSabha, siMha ane cAmara, e pramANe 32 lakSaNene teo zarIra para dhAraNa kare che; haMsa sarakhI temanI gati che; koyalanA jevI madhura temanI vANI che; sarva janane kamanIya ane vallabhapriya che; cAmaDInI karacalI, sapheda keza, vyaMga (kurUpa aMga), duSTa varNa, vyAdhi, durbhAgya, zoka ItyAdithI teo rahita che; uMcapaNe purUSathI che ochI uMcI che, zRMgAra rasanA AgAra rUpa suMdara temane veza che; suMdara stana, jaghana, vadana, hAtha, paga, netra, lAvaNya, rUpa, yauvana e guNe karIne sahita che; naMdana vananA vivaramAM e asarAnI jema paribhramaNa kare che; uttarakurUne viSe manuSya rUpe apsarA sarakhI, Azcarya upajAvanArI, dekhavAgya e juga Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrahmacaya laNI) traNa paceApamanuM utkRSTa AyuSya pALIne paNa kAma bhAgane viSe atRpta rahI thakI mRtyudhane pAme che. abrahmacaryanAM phaLa. 75 maithunasajJAmAM gRddha ane mAha-ajJAnathI bharelA te viSayarUpI viSanI udIraNA karatA thakA eka mIjAne zastra karIne haNe che. vaLI keTalAkeA parastrInI sAthe pravatatAM bIjAethI haNAya che. (evA durAcAra viSe) vAta. jAhera thatAM tenA dhananA ane svajanArdikanA nAza thAya che (rAjA dvArA evA daMDa pAme che). parastrI thakI je nivA~ nathI, maithunasajJAmAM gRddha che, mehe bharelA che, tevA azva, hAthI, geAdhA, mahISa, mRgA kAmavyAkuLatAthI paraspara mArAmArI kare che, temaja kAmI manuSyA, vAMdarA ane pakSIo mAMDAmAMhe virAdha kare che. mitra hAya te verI thAya che. paradArAgAmI manuSyeA siddhAntanA arthane, dhamane, samAcArI-sAdhugaNane kazA lekhAmAM gaNatA nathI. dharmanA guNune viSe rakta evA brahmacArI paradvArAnA sevanathI kSaNamAtramAM cAritrathI bhraSTa thAya che. yazavata ane rUDAM vrata AcaranArA tethI apayaza, apakIti, vyAdhine vadhAre che, vizeSa ga-vyAdhithI pIDA pAme che, ane beu leAkamAM-ha leAkamAM tathA paralAkamAM durArAdhaka thAya che. paradvArAthI je nivA~ nathI temAMnA koi paradArAne zodhatAM pakaDAya che, haNAya ane eDImAM rUMdhAya che. e pramANe atyaMta mAha-mugdhatA rUpa sa'jJA maithunanu kAraNa che ane tethI parAbhavelA jIve Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 zrI praznavyAkaraNa sUtra durgatine pAme che. vaLI judAM judAM (anyamatinA) zAstrone viSe paNa sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke pUrve (teja kAraNathI) lekane kSaya karanArAM yudhdha thayAM che. sItA, draupadI, RkimaNI, padmAvatI, tArA, kAMcanA, rakta subhadrA, ahalyA, suvarNagulikA, kinnarI, svarUpavatI vidyumnati, rohiNI ItyAdi aneka strIone arthe saMgrAma thaelA saMbhaLAya che. e pramANe thaelAM yuda che adharmanAM-viSayanAM mULa che. azvahmacaryane sevanArA ilekathI naSTa thAya che (apakIti roga Adine pAme che) ane paralokane viSe paNa naSTa thAya che. (te kevI rIte ) mahAmoharUpI aMdhakArane viSe ane ghera jIvasthAnane viSe pIne teo naSTa thAya che. trasa, sthAvara, sUkSma, bAdara, paryApta, aparyApta, sAdhAraNa-anaMtakAya, pratyeka vanaspatimAM teo upaje, vaLI aMDaja (pakSI-sarpAdi), pitaja (hAthI Adi), jarAyuja (manuSyAdi), rasaja (madyAdimAM upajatA beiMdriyAdi), saMdaja (jU-mAkaNAdi), saMmUrNita (deDakA Adi), udubhijaja (tIDa Adi), tathA nArakI devatAmAM teo upaje, naraka, tIrthaca, devatA ane manuSya e cAre gatimAM jarA, maraNa, rega, zeka Adie karI zekabharyA saMsAramAM ghaNuM palyopama-sAgarepama sudhI, anAdi-anaMta ane dIrgha kALavALI evI cAra gatirUpa saMsAra aTavImAM e mehane vaza paDelA cha vAraMvAra paribhramaNa kare che. abrahmacaryane phaLavipAka evA prakAra che. abrahmacarya IhalokamAM ane paralokamAM alpa sukha ApanAruM ane Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pasthita 77: bahu duHkha ApanAruM che, mahA bhayarUpa che, ghaNA kamarUpI melathI AkarUM che, dArUNa-raudra che, karkaza-duHkhayukta che, azAtA upajAvanAruM che, hajAro varSa paNa aNagace na chUTe tevuM che, te bhagavye ja chUTake-mekSa rahelo che. e pramANe zrI siddhArtha rAjAnA putra mahAtmA vItarAga mahAvIra svAmIe kahyuM che. e pramANe AsavadvAranuM abrahmacarya phaLavipAka viSenuM cothuM adhyayana saMpUrNa thayuM. adhyayana 5 muM parigraha jaMbU svAmI pratye sudhamAM svAmI kahe che ke, he. jabU! have huM AsavadvAranuM pAMcamuM adhyayana parigraha viSe nizcaye karIne jema che tema saMbhaLAvuM chuM. parigrahanuM svarUpa vividha prakAranAM maNi, suvarNa, ratna, mUlyavAna (kasturI Adi) parimala-sugaMdha, putra-strI-Adi pari. vAra, dAsIo, dAsa, cAkara, pRSya (kAma paDaye mekalavA mATene cAkara); ghoDA, hAthI, gAya, bheMsa, UMTa, gadheDAM, bakarAM, gADara; zibikA (pAlakhI), gADAM, ratha, yAna (vAhana), yugma (jugna-pAlakhI jevuM; caMdana (eka prakArane ratha); (5laMgAdi) zayana, (bAjoThAdi, Asana, vAhana, gharavApa Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 zrI prakSavyAkaraNa sUtra rAnI jUdI jUdI cIje; dhana, dhAnya, pANI, bhajana, vastra, gaMdha, (puSpAdi)mAlA, vAsaNa, bhavana ItyAdi vidhavidha vastuone rAjA bhogave che. temaja bahuvidha bharatakSetra che temAM aneka parvate, nagara, vANijyasthAna, deza, pura, jalapaMtha, dhULakeTa, gAma, gAmaDAM, maMDapa, bAha, paTTaNa Adi hajAre sthAne AvelAM che. evA bharatakSetrane temaja bhayarahita pRthvIne, eka chatre, sAgara sahita bhogavatA chatAM rAjAnI tRSNA apari. mita (mApa vinAnI) ane anaMta rahe che. temanI sAthe meTI ne meTI IcchArUpe (vadhu prApta karavA rUpe) parigrahanuM vRkSa vadhavA lAge che. e vRkSanAM nararUpa jADAM mULa che, le, saMgrAma ane kaSAya (kedha-mAna-mAyA ) rUpa moTuM thaDa che, seMkaDe ciMtArUpe aMtararahita vistIrNa zAkhAo che, (ddhi AdinA) gavarUpe vistAravaMta upalI ane madhya bhAganI pratizAkhAo che, mAyA-kapaTarUpa chAla, pAMdaDAM ane nAnI TIzIo che, kAma-bhegarUpa puSpa-phaLa che, zarIrane kheda, manane kheda, kalaha, e vaDe kaMpato tene zikharane bhAga che; evA parigraharUpI vRkSane rAjA pUje che, ghaNA manuSyanA hRdayane te vahAluM che, ane parigrahathI yukta thavAne je nirlobhArUpa mArga che te mArganI argalArUpa e parigraharUpa vRkSa che. parigrahanAM nAma.' - e parigrahanAM guNaniSpanna 30 nAme A pramANe che -(1) parigraha, (2) saMcaya (ekaThuM karIne saMgrahavuM), Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parigraha 79 (3) caya (ekaThuM karavuM), (4) upacaya (maTe Dhagalo karI rAkha), (5) nidhAna (bhUmimAM ekaThuM karI rAkhavuM), (6) saMbhAra (sArI rIte bharI rAkhavuM), (7) saMkara (saMmizrita pIMDakaraNa), (8) Adara (Adara sAthe rAkhI levuM), (9) pIMDe banAva, (10) dravyasAra (dravya lakSaNane sAratatva kADhI rAkha), (11) mahecchA, (12) pratibaMdha (snehanuM kAraNa), (13) lobhasvabhAva, (14) meTI yAcanA, (15) upakaraNa (gharavAkharAno saMgraha), (16) saMrakSaNa (zarIrAdinuM vizeSa prakAre rakSaNa), (17) bhAranuM kAraNa, (18) anarthanuM utpAdana (19) kalezane karaMDiye, (20) dhana dhAnyane vistAra, (21) anarthanuM kAraNa, (22) saMstava, (dhana svajanAdine paricaya), (23) mananuM agepana, (24) zarIrane AyAsa (kheda-parigraha hetupUrvaka), (25) aviyoga (dhanAdine tyAga sahajamAM na kare), (26) amukti (salebhatA), (27) tRSNa, (28) anarthaka (paramArtha vRttinI rahitatA), (29) dhanAdine AsaMga, (30) asaMtuSTa vRtti, ItyAdi trIsa nAme parigrahanAM che. parigrahIo. (have parigraha karanArAo viSe kahe che.) parigraha karanArAo mamatva mUchIthI grasta ane lobhagrasta hoya che. bhavanapati Adi vimAnavAsI devo paNa parigrahanI rUcivALA ane vividha prakAranA parigraha karavAnI buddhizALA hoya che. devatAo jevA ke asurakumAra, nAgakumAra, suvarNa Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra kumAra, vidyuta kumAra, agnikumAra, dvIpakumAra, udadhikumAra, dizA kumAra, pavana kumAra, sthanita kumAra; vaLI. ( ATha nyatA ) ANupatnI, pANapatnI, IsIvAI (RSivAdI ), bhUtavAdI, kaDhI ( krudita ), mahAkadita, kuhuDa ( kuSmAMDa ), pataMga; vaLI pizAca, bhUta, yakSa, rAkSasa, kinnara, ki purUSa, maheAraga, gaMdhava, vaLI tIrthaM leAkanA vAsI pAMca prakAranA jyotiSI daivA; bRhaspati, cadra, sUrya, zukra, zani, rAhu, dhUmaketu, budha, maMgaLa, e badhA tapAvelA sAnA jevA raktavaSNunA graha vizeSA; vaLI je graho jyAtiSa cakramAM bhramaNa karI rahelA che; vaLI paribhramaNa karavAmAM rativALA ketu (grahA), aThAvIsa prakAranA nakSatra devatAnA samUha, nAnA prakAranAM sasthAne karIne sthita tArA, avasthita-nizcaLa dIptivALA tArA jeo manuSya kSetranI bahAra phare che, jeA kSaNa mAtranA visAme nahi letAM tiyoAkanI uparanA bhAgamAM jayAtiSacakramAM pharyAM kare che; urdhvalAkanA vAsI e prakAranA vaimAnika devA; (1) saudhama (2) izAna (3) sanatkumAra (4) mahedra (5) brahmalAka (6) lAMtaka (7) mahAzuka (8) sahasrAra (9) anata (10) prANata (11) AraNu (12) acyuta, e khAra kapeApanna devatAnA samUha; traiveyaka ane anuttara vimAnI e kalpAtIta devatA; A devA mahA Rddhivata che, devAmAM uttama che; e cAre prakAranA devatAo pariSada ( parivAra ) sahita che, paNa te mamatA kare che (parigraha rAkhe che). (have temanA parigrahanI vastu kahe che). bhavana, vAhana, yAna (zakaTAda), vimAna, 80 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parigraha 81 zayana (palaMgAdi), Asana, nAnA prakAranAM vastra, bhraSa, uttama hathIyArA, nAnA prakAranA-pAMca vaNa nAM maNiratnAnA divya saMcaya, vividha pAtrA, svecchAe karIne nAnA prakAranAM rUpa viSuve (utpanna kare) tevI apsarAonA samUha, dvIpa, samudra, dizAo, vidizAo, caitya (madirA athavA vRkSA), vanakhaDA, parvata, gAma, nagara, ArAma, udyAna, kAnana (moTAM vana), kUvA, sarAvara, taLAva, vAva, dISikA (moTI vAva), devanAM daherAM, sabhA, parama, tApasanAM Azrama, Adi ghaNA padArthInA parigraha rAkhatA, bhAre vistI dravyanuM mamatva rAkhatA, dhruva-devIo ane iMdro paNa tRpti ke tuSThi (satASa) pAmatA nathI. tenI buddhi atyaMta lAle karIne parAbhavelI che. vaLI mivaMta, kSukAra, vRtta parvata, kuMDala parvata, rUcaka, mAnuSAttara pavata, kAleAdhi, lavaNusamudra, gaMgAdika nadI, padma Adi draha, ratikara paryaMta, ajanaka paryaMta, dhimukha paryaMta, avapAta paryaMta ( deva utare te ), utpAta parvata ( je dvAza bhavanapati manuSya kSetramAM Ave che), kAMcanagiri, vicitra parvata, jamaka paryaMta, zikharI pata, ityAdi patAnA phrUTane viSe vasatA devA parigraha dhAratA chatAM tRpti pAmatA nathI. tevIja rIte vaSadhara parvatanA deva ane akama bhUminA deva paNa tisa pAmatA nathI. vaLI ka bhUmimAM je je deza rUpa vibhAgeA che temAM je manuSyA, cakravartI, vAsudeva, aladeva, mAMDalika rAjA, yuvarAja, paTTamadha, senApati, iMbla (jenI pAse eTaluM dravya hoya ke jethI ubhA hAthI DhaMkAI Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra jAya te), zeTha, zeThIyA (dezane adhikArI), purohita, kumAra, daMDanAyaka, mAMDalika (dezanA sImADAnA rAjA), sArthavAha, kauTuMbika (kuTuMbanA meTA), amAtya, ItyAdi bIjA je aneka manuSya vase che te badhA parigrahane karanArA che. (A parigraha kevo che?) e parigraha aMtarahita che, zaraNarahita che (ApattimAMthI choDAve te nathI), duHkhabharyA saMtavALe che, adhuva che, anitya che, azAzvata (kSaNe kSaNe vinAza svabhAvavALA) che, pApakamanAM mULarUpa che, (vivekIe) nahi karavAgyA che, vinAzanA mULa rUpa che, atyaMta vadha-baMdha-kelezanA kAraNarUpa che, anaMta saMkaleza (kha) nA kAraNarUpa che; dhana-dhAnya-ratnAdine samUha karatA chatAM lebhathI grasta thaelAo saMsAramAM paribhramaNa kare che. e saMsAra sarva duHkhanA nivAsasthAna rUpa che. parigrahanA kAraNuM. parigraha sevavAne arthe ghaNA manuSya seMkaDo prakAranAM zilpa (vijJAnAdi) nI (citrAdi) kaLAo zIkhe che, nipuNa lekhake lakhavAnI, pakSIo vagerenA zabda zakunanI, gaNitAdinI bahetara kaLAo zIkhe che; cInI ratinI upajAvanArI cosaTha kaLAo zIkhe che; (rAjAdikanI) sevAne arthe zilpakaLA, talhAranI (yuddhanI) kaLA, lekhanakaLA, khetInI kaLA, vyApAranI kaLA, vyavahAra zAstra, arthazAstra, dhanuvidyA, khalgAdinI mUTha pakaDavAnI kaLA, vidhavidha maMtra prayAga (vazIkaraNAdi, ane bIjA aneka prakAranA kaLA Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pagriha vidyA vagere-parigraha karavAnA kAraNarUpa dhaMdhA jIvana sudhI teo karyA kare che. vaLI e maMda buddhinA manuSya parigraha sevavAne arthe prANuone vadha kare che, jUThuM bole che, mAyA-prapaMca kare che, sArI vastumAM naThArI vastu bheLavIne Ape che, pArakA dravyane levAne lAbha kare che, pitAnI ane pArakI strInA sevanathI zarIra ane manane kheda prApta kare che, (vacanavaDe) kalaha, (kAyAe karI) bhAMDaNa-jhagaDe, vaira, apamAna, ane kadarthanA pAme che. IcchA ane mahecchA rUpI seMkaDe vaSAoe karIne tarasyA, tRSNa (aprApta vastunI) e karI labhagrasta, ane AtmAnA anigrahavALA manuSya niMdanIya kedha, mAna, mAyA ane lAbha kare che. vaLI parigrahathIja nizcaye (mAyA Adi) zalya, (traNa) daMDa, (traNa) garva, (cAra) kaSAya, (cAra) saMjJA, (pAMca) kAmaguNa, (pAMca) Asavakarma, (pAMca) iMdriyavikAra, (traNa aprazasta) vezyA, svajana saMganI mamatA, sacitta -acitta dravyanuM mizraNa, ItyAdi prApta karavAnI IcchA upaje che. parigrahanAM phaLI. tIrthakara bhagavAne kahyuM che ke devatA, manuSya ane AsurAdi lokamAM lobhathI upajelA parigraha je bIje kaI parigraha nathI, pAza nathI, pratibaMdha nathI. sava lekamAM sarva jIvene parigraha vaLagelo che. parigrahathI graselA che parakamAM naSTa thAya che (sugatine pAmatA nathI) ane Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 zrI praznavyAkaraNa sUtra ajJAnarUpI aMdhakAramAM magna thAya che. mahAmahanIya (cAritra mohanIya)thI mUchita thaelI mativALA e che lobhane vaza thaI rahevAthI mahA ajJAnanA aMdhakAra rUpa trasthAvara-sUphama-Adara-praryAsa-aparyApta evA jIvanikAyamAM dIrdha kALa sudhI paribhramaNa kare che. evA parigrahane phaLavipAka A lekamAM ane paralokamAM alpa sukha ane bahu duHkha rUpa che. te mahAbhayanuM kAraNa che, karma rUpI rajane gADha rIte utpanna kare che, te dArUNa che, kaThera che, azAtAkAraka che ane hajAra varSa sudhI jogavyA sivAya na chuTAya tevuM karma che. e pramANe siddhArtha rAjAnA putra mahAtmA vItarAga mahAvIra svAmIe parigrahane phaLa vipAka kahyuM che. e pramANe AsavadvAranuM pAMcamuM adhyayana parigrahanA phaLavipAka viSenuM saMpUrNa thayuM. Asava dvArane upasahAra. e pramANe pAMca Aa kamarUpI rajathI jIvane malina kare che, ane samaye samaye jIvane cAra gatinA kAraNa rUpa saMsAramAM rakhaDAve che. je anaMta adharmayukta ane akRtapuNya cha dharmane sAMbhaLatA nathI ane sAMbhaLIne pramAda kare che, teo sarva gatimAM bhaTake che. bahu prakAre upadeza pAmyA chatAM mithyAdaSTi ane buddhihIna ane nikAcita karmathI baMdhAyelA manuSya dharmane sAMbhaLyA chatAM Acare nahi. sarva duone aMta lAvanArAM, guNamAM madhura evAM jinavacana rUpI auSadha ApyA chatAM je te pIvAne Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parigraha IcchatA nathI teo zuM karI zakavAnA che? jeo pAMca (prANAtipAtAdi) Asava chAMvane pAMca (prANAtipAta viramaNa Adi) saMvarane bhAvapUrvaka pAme che, teo kama rUpI rajathI mukta thaIne anukrame siddhine pAme che. Iti Asava dvAra samAsa, Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra saMvara dvAra - - adhyayana 1 luM ahiMsA jaMbU svAmI pratye sudharmA svAmI kahe che ke, he jaMbU! have huM saMvara (anuSThAna karmanA)nA pAMca dvAra anukrame je pramANe bhagavAne kahyAM che te pramANe saMbhaLAvuM chuM. e pAMca dvArA sarva duHkhamAMthI mukti ApanArAM che. saMvaranAM pAMca kAra, (1) paheluM dvAra ahiMsA, (2) bIjuM dvAra satya vacana, (3) trIjuM dvAra (tIrthaMkara-gaNudharAdie) prarUpeluM evuM je bIjAe ApeluM levuM te, (4) cothuM dvAra brahmacarya ane (5) chelluM dvAra aparigraha, ahiMsA basa-sthAvara-sarva jIne kSemakArI-sukhakArI che. ahiMsA (pAMca) bhAvanAthI yukta che, tenA (anaMta guNa che temAMthI kAMIka-DA guNe viSe kahuM chuM. mahAvratane mahimA. te A pramANe che: he suvrata (jabU) ! mahAvate (anuvratanI apekSAe) lokahitane karanArAM che, zrutasAgara (siddhAntasamudra)mAM upadezelAM che, tapa-saMyama upArjana karAvanArAM che, zIlaguNe (samAdhi-vinayAdi guNe) karI pradhAna Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA 807 vrata che, satya vacana tathA mAyAtyAge karI pradhAna vrata che, naraka-tIrthaMca-manuSya-deva gatinuM nivAraNa karanArAM che, sarva tIrthakaroe pratipAdelAM che, kamarajane vidAranArAM che, seMkaDe bhavanA pherAne vinAza karanArAM che, seMkaDe sukhane pravartAvanArAM che, kAyara purUSone pALatAM dehyalAM lAge tevAM che, zarA-dhIra purUSoe sevelAM che, nirvANagamananA mArga ane svarganA mArga pratye prayANa karAvanArAM che, evAM saMvaranAM dvAra bhagavAne pAMca kahelAM che.. ahiMsA. temAM paheluM ahiMsA dvAra che. ahiMsA deva-manuSyaasura lokane (saMsArasAgaramAM) dvIpa rUpa, trANu (ApattimAM) zaraNarUpa, saMpadA ApanArI tathA (zreyArthIe) AdaravAyogya che. ahiMsAnAM nAma. (have ahiMsAnAM guNaniSpanna nAma kahe che). (1) nirvANanuM kAraNa, (2) cittanI svasthatA, (3) samAdhi, (4) zAni, (5) kIti ApanAra, (6) kAnti (zarIranI)nuM kAraNa, (7) (manane) rati upajAvanAra, (8) (hiMsAthI) nivRttinuM kAraNa, (9) zubha aMga (zrutajJAna)nuM kAraNa, (10) tRtinuM kAraNa, (11) dayA, (12) vimukti, (13) kSAnti-kSamA, (14) samyaktvanI ArAdhanA, (15) (sarva dharmAnuSThAnamAM mahatI, (16) bedhi (sarvajJa dhamanI prApti), (17) buddhi, (18) dhRti-paiya, 19o samRddhi, (20) Rddhi, (21) vRddhi, Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 zrI praznavyAkaraNa sUtra (rara) (muktine viSe) sthiti, (23) (puNyanI) puSTi, (24) AnaMda, (25) bhadra-kalyANa, (26) vizuddhi, (27) labdhi, (28) viziSTa (nirmaLa:) daSTi, (29) kalyANa, (30) mAMgalya, (31) prada-harSa, (32) vibhUti, (33) rakSA, (34) mokSavAsa, (35) anAsavaH karmabaMdha rUMdhavAnuM kAraNa, (36) kaivalyasthAnanI prApti, (37) ziva-nirupadrava, (38) dravya samyakatva, (39) zIla, (40) saMyamaH hiMsAthI nivatana, (41) zIlanuM sthAnaka, (42) saMvara, (43) gupti, (44) (nizcayadharma rU5) vyavasAya, (5) unnata bhAva, (46) bhAvayA, (47) uttama guNane Azraya, (48) abhayadAna, (49) apramAda, (50) AzvAsana, (51) vizvAsa, (52) abhaya, (53) savajIne anAghAta-amArakatA, (54) cakakhAI (mananI), (55) pavitratA (cittanI), (56) atizaya zucitA, (57) bhAvapUjA, (58) vimaLatA, (59) prabhA, (60) atyaMta nirmaLatAH e prakA "naja AtmAnA guNe karI nimita ahiMsA bhagavatInA paryAya nAme che. ' e bhagavatI ahiMsA bhayabhIta ne zaraNanA sthAna rUpa che, pakSIone AkAzanA AdhAra rU5 che, tarasyAne pIvAnA pANI rUpa che, bhUkhyAne bhojana rUpa che, samudranI madhyamAM vahANa rUpa che, (gAya-bheMsAdi) caupada chane AzrayanA sthAna rUpa che, rogathI pIDAtA prANIene auSadhanA baLa rUpa che, aTavA-vagaDAmAM (bhUlA paDelAne) sAthI 5 che. evI viziSTatA e ahiMsA che. pRthvI, jaLa, agni, vAyu, vanaspati, bIja, haritakAya, Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA jaLacara, sthaLacara, becara, trasa, sthAvara, sarva jIne kSemakAriNI-sukha karanArI ahiMsA che. e prakAranI ja e ahiMsA bhagavatI che-anyathA (laukika daSTie kalpita) nathI. ahiMsA sevanArA (have ahiMsAnuM sevana koNa kare che te kahe che.) aparimita jJAna-darzana dhAraNa karanAra, zIla (zuddha AcAra)- mULa guNa-vinaya-tapa-saMyamanA nAyaka, tIrthaMkara bhagavAna, AkhA jagatanA vAtsalyakArI, tribhuvananA pUjanIya, vitarAga deva, kevaLa jJAnI emaNe ahiMsAne vizeSa prakAre jANuM che, sAmAnya jajumatie (sAmAnya mana:paryava jJAnI) vizeSe dekhI che; vipulamati (vizeSa mana:paryava jJAnI) e sArI peThe jANI che; cAha pUrvanA dhAraNa karanArAoe adhika pALI che, viyalabdhivALAoe Ajanma pALI che; matijJAnI, zrutajJAnI, mana:paryava jJAnI, kevaLajJAnI, sparza karIne vyAdhi maTADavA jevI labdhi dharAvanAra, mukhamAMnA zuMka rUpe auSadhi dharAvanAra, zarIranA mela rUpe auSadhi dharAvanAra, mUtra-purISAdi rUpa auSadhi dharAvanAra, tathA (spazarthaMka-mela-mUtra-purISAdi) e sarva auSadhi rUpa libdhine dhAraNa karanAra, bIja sarakhI buddhivALA, ke jevI buddhivALA (aMtaramAM utAreluM bhUle nahi), padAnusArI buddhivALA (eka pada uparathI pachInAM aneka padone artha samajI le tevA ), zarIranAM badhAM- avayae karI sAMbhaLanArA, zratanA dhAraNahAra, nizcala manane dhAraNa Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rasa ala vacana mAlanAra, vI - zrI praznavyAkaraNa sUtra karanAra, (jema bele tema nivaDe evuM) vacanabaLa dhAraNa karanAra, (parisahane sahe tevuM) zarIrabaLa dhAraNa karanAra, jJAnarUpI baLavALA, dazana-samyakatvarUpI baLavALA, caritrarUpI baLavALA, dUdhanAM jevAM mIThAM vacana bolanAra, madhanAM jevAM mIThAM vacana bolanAra, ghIthI paDelA padArthanI jema arUkSa vacana belanAra, akSINa raseIvALA (jenA rasoDAmAM rasoI khUTe nahi tevA-pitA arthenA bhejanamAMthI sAdhujanane bhejana Ape, chatAM pote atRpta na rahe, jaMghAcAraNa vidyAvALA (AkAzagAminI labdhivALA), vidyAdhare, ekAMtara upavAsa karanArA, saLaMga be upavAsa karanArA, saLaMga traNa upavAsa karanArA, cAra upavAsa karanArA, ema pAMca, cha, sAta, paMdara upavAsa karanArA, eka mAsa, be mAsa, traNa mAsa, cAra mAsa, pAMca mAsa ane cha mAsanA upavAsa karanArA, utsisa caraka (rAMdhavAnA vAsaNamAMthI upAdhine bhejanane padArtha gRhastha potAnA bhANAmAM lIdhuM hoya te ja bhojana levuM e abhigraha dhAraNa karanAra), nikSisacaraka (rAMdhavAnA vAsaNamAMthI bahAra kADheluM hoya teja levAne abhigraha dhAraNa karanAra), vAla-caNAdine AhAra lenAra, jamatAM vadhyuM hoya tene AhAra lenAra, lukhe AhAra lenAra, gharonA samUhanI bhikSA lenAra, nirdoSa ane calita na thayo hoya tevo AhAra lenAra, saunapaNe bhikSA lenAra, kharaDelA hAthe ke kharaDele vAsaNe bhejana Ape teja te levAne kalpa rAkhanArA, je padArtha lejanamAM ApavAnuM hoya teja prakAranA padArthathI hAtha ke Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA 1 vAsaNa kharaDAyeluM hoya ane te vaDe ja bhojana padArtha Ape te le e kalpa dharanArA, upAzrayathI najIka ja AhAra maLe te lenArA, zuddha eSaNaya-zaMkAdi deSarahita AhAra lenArA, (dAtinI) saMkhyA pramANe AhAra viharanArA, dekhAtA sthAnethI lAvela AhAra lenArA, jene pUrve ja na hoya te mANasa AhAra Ape te lenArA, "A bhajana Apane kape?" e pramANe) pUchIne AhAra Ape te lenArA, sadA AyaMbila karanArA, sadA purimaThTha karanArA,sadA. ekAzana karanArA, nivi (moTA tapane pAraNe vigaya rahita AhAranuM ta5) karanArA, kaTakA karIne pAtramAM nAMkhe te AhAra lenArA, parimita AhAra lenArA (maryAdita karelI saMkhyA jeTalAM ghara, keLIyA ke dravyane ja AhAra le), vAla-caNA vagerene bAkI vadhele AhAra lenArA, (badhA. jamI rahyA pachI prAMta AhAra lenArA,( hiMga maracAM virahita) arasa AhAra lenArA, rasarahita AhAra lenArA, tuccha-alpa AhAra lenArA, lukhe AhAra lenArA, antAhAra-prAMtAhAra-lUkho AhAra-tuccha AhAra laIne jIvanArA, upazAnta AjIvikA calAvanArA,prazAnta (saumyaaMtavRttinI apekSAe) AjIvikA calAvanArA, bahiraMga vRttie deSarahita AjIvikA calAvanArA, dUdha-madha-ghIthI rahita AhAra lenArA, madya-mAMsanA tyAgI, kAusagnane Asane besanArA, bhikSunI bAra paDimA pALanArA, utkaTuka ukkaDuM) Asane besI rahenArA, vIrAsane besI rahenArA, palaMkAsane besanArA, daMDAsane besanArA, laguDAsane-sthira Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- zrI praznavyAkaraNa sUtra besI rahenArA, eka pAse zayana karanArA, AtApanA lenArA, prAvaraNa (vastrAdi rahita rahenArA (TADha-tApa sahenArA), mukha-zleSmane na pariThavanArA, khajavALa AvatA chatAM zarIrane nahi khaNunArA, keza-mUcha-rAma-nakhane zobhAnI daSTie) nahi rAkhanArA, zarIranAM badhAM avayavonA saMskArane choDanArA, zratadhara (sUtranA jANakAra), ane arthanA samUhane jANa nAra buddhivALA, e badhAye bhagavatI ahiMsAne AcarI-pALI che. jeo dhIra mativALA che, buddhivALA che, daSTiviSa sarSanA ugra teja jevA teja-prabhAvayukta che, nizcaya tathA purUSakArathI paryApta evI paripUrNa mativALA che, nitya svAdhyAya-dhyAnAdi karanArA che, satata dharmadhyAnane AcaranArA che, pAMca mahAvratarUpa cAritra karI yukta che, (pAMca) samitimAM pravarte che, pApane zamAvyAM che, chakAyarUpI jagatanA vallabha-vAsatyakArI che, sadA apramatta che, teoe ane temanA sarakhA bIjA aneke ahiMsA bhagavatInuM pAlana karyuM che. ahiMsakanAM kartavya. | ( have ahiMsApAlanamAM udyamavata manuSya zuM karavA gya che te kahe che ). pRthavI, pANI, agni, vAyu ane vanaspati, trasa tathA sthAvara e sarva jIvonI dayA pALavAne arthe zuddha AhAranI gaveSaNa (dhana) karavAgya che. (sAdhune artha) nahi taiyAra kareluM, nahi karAveluM, anAhuta (animaMtraNapUrvaka vahereluM), anuSTi (udezika doSa rahita), sAdhune arthe vecAtuM nahi lIdheluM, nava keTie Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA ( mana-vacana-kAyAe nahi kareluM-karAveluM-anumADheluM ) parizuddha, (zakAui) dRza doSathI rahita, (sALa) udgamadoSa ane (sALa) utpAdana doSathI rahita evuM eSaNIya tathA zuddha, peAtAnI meLe (ApavAnI vastuthI) dUra thaelA athavA potAnI meLe dUra rahelA (kRmi Adi) jIvA hAya ane e rIte acitta thaelI vastu ane prAthuka evuM bhAjana gaveSavAceAgya che. (cAcarIe-bhikSArthe jaI ne) Asana para esI kathA pracAjana karavAthI prApta na thaeluM, cikitsA- maMtrayaMtra-jaDIbuTTI-auSadha-kAya karIne prApta na kareluM, lakSaNa (cakra-stutikAdika cihnA)-utpAta-svama-jAtiSanimittanI kathA ke vismayAtpAdaka vArtA karyAM vinA maLeluM, mAyA-kapaTa karyAM vinA maLeluM, kAryane mATe rAkhI mUkeluM na hoya tevuM, kaLA Adi zIkhavyA vinA maLeluM, mAyA kapaTa vinAnuM-rAkhI na mUkeluM-kaLAdi zIkhavyA vinA maLeluM, evuM bhikSAbhAjana gaveSavAceAgya che. koInuM apamAna karI, niMdA karI, mAna ApI, vakhANa karI, sevA-pUjA karI, apamAna-ni dA-mAna-sevA ItyAdi karI bhikSAna levAyeAgya nathI. kAine bhaya batAvI, tajanA karI, tADanA (mAra mArI) karI, bhaya-tanA-tADanA karI, bhikSA levAyeAgya nathI. gava karI, daridratA khatAvI, rAMkanI peThe yAcI, gava-ridratA--yAcanA e traNevAnAM karI bhikSA levAcAgya nathI. mitratA batAvI, prAthanA karI, bhRtyavat sevA karI, mitratAprArthanA-sevA karI bhikSA levAceAgya nathI. (svajanAdine) ajANye, agrathita-pratikhaddha, adRSTa dveSAdithI rahitapaNe, Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra adInapaNe, avimanasTapaNe (AhAra na maLatAM vimanaska na thAya), karUNapaNe, viSavAdarahitapaNe, 'sayamamAM udyamavata manAyeAge karI, yatanAe karI, (aprApta) sacamayeAganI prAptie karI, vinaya-kSamA Adi guNe karI yukta, e prakAre bhikSeSaNAmAM bhikSu udyamava'ta rahe. AkhA jagatanA jIvAnI rakSAne arthe, dayAne arthe, zrI mahAvIra bhagavAne e pramANe pravacana kareluM che. e pravacana AtmAne hitakAraka che, janmAMtare zuddha phaLane ApanArUM che, AgAmI kALe kalyANakAraka che, nirdoSa-zuddha che, nyAyya che, makSaprApti mATe sarala che, sarvottama che ane sarva duHkha-pApane upazamAvanArUM che. pAMca bhAvanAo. 94 pahelA prANAtipAta viramaNa vratanA rakSaNane arthe pAMca bhAvanAo che. pahelI bhAvanAe sthAnamAM sthiti karavAmAM, cAlavAmAM, peAtAne ane bIjAne upaghAta na thAya tevI rIte guNu cAgayukta ane (gADAnA) dhUsarAnA pramANa jeTalI bhUmi upara STi paDe tevI STie cAlavuM. kIDA, pataMga, trasa, sthAvara jIva upara je dayALu che ane nitya puSpa, phaLa, chAla, aMkura, kada, mUla, pANI, mATI, bIja, lIleAtarI ityAdine (sajIva jANI) je parihare che, teNe samyak prakAre (IyA~samitie ) cAlavuM. madhA prANIo( ne avagaNavA nahi, nirdevA nahi, tiraskAravA nahi, mAravA (page cAMpIne) nahi, khaMDha karavA nahi, chedavA nahi, vyathA upajAvavI nahi, ane jarA paNa bhaya ke duHkha upa Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA jAvavuM nahi. je evI rIte Isamiti ceganI bhAvanAe karI bhAvita hoya che, tene aMtarAtmA pApanA maLathI rahita, vizuddha pariNAmavALI ane akhaMDa cAritryavALI evI (sAmAyikAdi bhAvanAe karI yukta, ahiMsaka, saMyamavaMta ane sAdhaka (sAdhu) bane che. bIjI bhAvanA-mane karI pApa ciMtavavuM nahi. e pApa adhAmika che, dArUNa che, nRzaMsa (sUgarahita) che, ghaNA vadha-baMdha-parikalezane upajAvanAruM che, bhaya-maraNa parikaleze karIne azubha che, ane kadApi pApayukta mane karI jarA paNa (prANAtipAtadi) ciMtavavAgya nathI. e prakAre manasamiti yoganI bhAvanAe karI je bhAvita hoya che tene aMtarAtmA pApanA maLathI rahita, vizuddha pariNAmavALI ane akhaMDa cAritryavALI bhAvanAe karIne cukata, ahiMsaka, saMyamavata ane (makSane) susAdhaka-sAdhu bane che. trIjI bhAvanA-vacane karI pApa karavuM nahi. e pApa adhAmika che, dArUNa che, nRzaMsa che, ghaNuM vadha-baMdha-parikaleza (azAtArUpa paritApa) upajAvanAruM che, jarA-maraNaparikaleze karIne azubha che, ane pApayukta vacane kadApi. jarA paNa belavAyegya nathI. e pramANe vacana samiti cage karIne je bhAvita che tene aMtarAtmA pApanA maLathI rahita, vizuddha pariNAmavALI ane akhaMDa cAritryavALI bhAvanAe karI yukta, ahiMsaka, saMyamavaMta ane susAdhaka che. cothI bhAvanA-AhArasamiti) eSaNIya, zuddha, Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / -zrI praznavyAkaraNa sUtra alpa AhAra gaSa. (AhAra ApanAra gRhasthathI) ajANu rIte, akathita rIte (pitAnI oLakhANa ApyA vinA), aziSTa rIte (bIjAe kahyA vinA), adInatApUrvaka, avimanaskatApUrvaka (AhAra na maLe te vimanaska-udAsa na thAya), akarUNa rIte (dayAmaNuM pariNAmathI rahita), viSAdarahitapaNe, saMyamamAM udyamavaMta manegapUrvaka, yatanApUrvaka, saMyamapUrvaka, vinayakSamA Adi guNe karI yukta, e prakAre bhikSeSaNAmAM bhikSu udyamavaMta rahe. e pramANe bhikSAcaryA mATe bhramaNa karIne thoDuM thoDuM laI AvIne gurUjananI pAse gamanAgamana karatAM lAgelA aticAranuM pratikramaNa karI deSathI nivarte, je rIte bhajananA padArtho lIdhA hoya te kahe ane gurUjanane te dekhADe ane gurUne upadeza sAMbhaLI, niraticAra thaI apramatta thAya. vaLI sAdhune aneSaNAnA je kaMi deze ajANatAM lAgyA hoya ane AlecyA na hoya tenuM pratikramaNa kare, pachI prazAnta citta, sukhaniSpanna (anAbAdha vRttie) bese, pachI dhyAna-zubha jega-jJAna-svAdhyAyathI muhUrta mAtra manane gApita karanAra anirUddha manavALe sAdhu), dharmamAM manavAche, anya cittavALa, zubha manavALe, avigraha (kalaharahita) manavALe, samAdhiyukta(samatAyukta) manavALe, zraddhAsaMvega-nirjarAmAM saMsthApita cittavALe, pravacana-siddhAntamAM vAtsalya bhAvavALe, e sAdhu ubhe thaIne, harSita thatAM, pitAthI meTA sAdhuone anukrame nimaMtrIne, badhA sAdhuone bhAvapUrvaka bhajana levA Agraha kare, pachI Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA gurUjananI AjJAne anusarI Asana upara bese; mukhavagnikA-rajoharaNe karI mastaka sahita AkhA zarIrane pramAje; hAthanI hatheLIonuM pramAna kare; pachI amUtipaNe, agRddhapaNuM, agrathitapaNe-AkAMkSArahitapaNe, AhAranI niMdA-tiraskAra karyAM vinA, rasamAM ekAgrapaNuM karyAM vinA, nimaLa citte, malubdha citte, AtmArtha nahi paNa paramAthe AhAra karUM chuM evA bhAve, saDasaDATa ke cavacava (evA avAja) karyAM vinA, anutsuka rIte, avilaMba rIte-mahu vAra karyAM vinA, bheAMya para eka biMdu paNa paDavA dIdhA vinA, prakAzavaMta (paheALA mukhanA) bhAjanamAM, yatnAsahita, prayatna sahita, saceAjanA doSarahita, iMgAladoSa (rAga dveSa)rahita, dveSarahita, gADAnI dharIne tela uMjavAnI peThe, traNane auSadhanA lepa karavAnI peThe, sa'cama yAtrA nihaeNvAne mAtrA nimitte, sacamanA bhAra vahevAne arthe, ema samyak prakAre sIMcati (sAdhu) AhAra kare. e pramANe AhArasamitinA ceAgathI je bhAvita che tenA aMtarAtmA maLarahita, asakliSTa pariNAma sahita, akhaMDa cAritranI bhAvanAe bhAvita, saMcamavata sAdhaka ane che, '' 97 pAMcamI bhAvanAe vastu AdAna-nikSepa samiti.pATaleA, pATIyuM, zayyA, sa MstAraka, vastra, pAtra, kAMmaLI, daMDa, rajoharaNa, cAlapaTA, mukhavastrikA, pAdapu chaNu, e badhAM saMcamanA pASaNa arthenAM upakaraNA che; vAyu-AtApaDAMsa-masalAM TADhamAMthI rakSaNa-nivAraNa arthe che; e upakaraNA rAgadveSa rahitapaNe bhAgavavA ceAgya che. sAdhue haMmezAM e bhAjana G Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pramavyAkaraNa sUtra vasAdi upakaraNane pratilekhavAM-nAthI vistArI jevA, pramAjavAM ane rAtri-divasa pramAdarahitapaNe tene niraMtara levA-mUkavAM. e pramANe AdAna-bhaMDa-nikSepaNA samitinA cage karIne je bhAvita che tene aMtarAtmA pApasaLarahita, asaMkilaSTa pariNAmayukta ane akhaMDa astrinI bhAvanAne bhAvita, ahiMsaka, saMyamavaMta, susAdhaka bane che. ahiMsAnAM phaLa. e pramANe saMvara dvAra samyak prakAre AcaratAM sukhanihita-surakSita thAya che. e pAMca bhAvanAe karIne, manavacana-kAyAe karIne, sadA maraNa paryata surakSita e roga-pAMca bhAvanA rUpa vyApAra pratimAne ane matimAne nivahavAyogya che. e roga anAsavarUpa che, nirmaLa che, chidrarahita che (jethI karma jaLa praveza karI zakatuM nathI), aparisTavita che (jethI aMdara jarA paNa karma jaLa jhamatuM nathI), cittanA kalezathI rahita che, zuddha che, ane badhA jineetIrthakaree anujJAta che, pALIne upadezelo che. e prakAre paheluM saMvara dvAra AdaryuM, pALyuM, (aticAra TALI) zuddha karyuM, pUruM karyuM, upadezya, ArAdhyuM ane jina bhagavAnanI AjJAe karIne sAdhu janee pALyuM che. e pramANe bhagavAna jJAta munie (mahAvIre A siddhavara zAsana prajJApyuM, prarUpyuM, prasiddha-pratiSThita karyuM, cUya kahyuM, upasyuM ane prazasta karyuM che. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya vacana adhyayana 2 juM satya vacana jaMbU svAmI pratye sudhamAM svAmI kahe che ke, he jaMbU! . have huM satya vacana viSe bIjuM adhyayana saMbhaLAvuM chuM. satya vacanane prabhAva. satya vacana nirdoSa, mahApavitra, mekSanA heturUpa, sujAta, subhASita, sutratarUpa, sukathita, sudaSTa (atIndriya daSTivALAoe rUddha pere jeeluM), supratiSThita (badhA pramAsethI pratipAdita), supratiSThita cazayukta, susaMyamita vacanathI uccarAyaluM, uttama deve-naravRSabha-pradhAna purUSa-baLavaMta jane-suvihita jane vaDe bahumAnya, parama sAdhujanene dharmAcaraNa rUpa, tapa niyamane AdaryA rUpa, sugatine mArga darzAvanAra ane lokomAM uttama vrata che. vidyAdharanI gaganagAmI vidyAnuM sAdhana, svargane mArga darzAvanAra ane siddhine mArga darzAvanAra satya vacana che. vaLI satya vacana jubhAvayukta-sarala che, akuTila-avake che, prajanAthe karIne vizuddha nirdoSa) che, udyata karanAra che ane sarva bhAvanA jIvatokane prakAzita karanAra che. avisaMvAdI, yathArtha, ane madhura evuM satya vacana pratyakSa daivata tulya ane AzcaryakAraka che. ghaNI vAra viparIta avasthAmAM AvI paDelA manuSyo satye karIne mahAsamudranI madhye nizabAdha rahe che, bUDatA nathI. (sakramAM bhUlA paDelA Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 - zrI praznavyAkaraNa sUtra (beTI dizAe) gaelA ane pANInA vamaLamAM paDelAM vahANe paNa satyathI DUbatA nathI, temAMnA mANase maratA nathI ane sthAna (kinAre) meLave che. satyathI agnisaMbhramamAM paNa mANasa dAjhatA nathI. satyavAdI mANase tAtA tela, kathIra, loha ke sIsAne sparza kare athavA hAthamAM dhAraNuM kare te paNa teo dAjhatA nathI, parvatanA zikhara uparathI paDe tepaNa satyathI mANasa marate nathI, satyavAdI samarAMgaNamAM (zatruonI) talavAranA piMjArAmAM sapaDAyA chatAM temAMthI aNaghavAyale bahAra nIkaLe che. mArapITabaMdhana-ghora zatrutAmAM sapaDAyA chatAM ane zatruonI vacce AvI paDyA chatAM satyavAdI manuSya temAMthI abAdhita chUTe che ane bahAra nIkaLe che. (ApattinA samayamAM) devatAo satyavAdIne-satya vacanamAM rati dharAvanArAone sahAya kare che. satyane AcaranArA, AvuM satya bhagavAna zrI tIrthaMkara deve dasa prakAranuM rUddha rIte bhAkhyuM checauda pUrvadhare satyanA prabhUta-pUrva gata arthane jANe che maharSioe siddhAnta karIne satyane ApyuM che; devendra ane narendra satyanuM prajana (artha) prakAzeluM che; vaimAnika dee satyane mahA artha- mahAprayajana sAdhyuM che, maMtrauSadhi vidyAnI sAdhanA mATe satya (Avazyaka) che, vidyAdhara-cAraNAdi vaMdanI ane zramaNanI vidyA (AkAzagamana-vaikeyakaraNadi) satyathIja Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya vacana 101 siddha thAya che. manuSyone mATe satya vaMdanIya che, devane mATe arcanIya che ane asura lekene pUjanIya che. aneka pAkhaMdha matavALAoe paNa satyane aMgIkAryuM che; satya e lokamAM sArabhUta che, mahAsAgara karatAM vadhAre gaMbhIra che, merUparvata karatAM vadhAre sthira che, caMdramaMDaLa karatAM vadhAre saumya che, sUryamaMDaLa karatAM vadhAre dIptimAna che, zarada RtunA AkAza karatAM vadhAre nirmaLa che, gaMdhamAdana parvata karatAM vizeSa sugaMdhayukta che; lekane viSe bAkInAM je maMtrAdi, gAdi (vazIkaraNAdi), maMtrajApa, vidyAo, juMbhakA devatA, astra-zastrAdi (kivA arthazAstrAdi) zikSaNa (kalAdinuM), Agama-siddhAnta che, e badhAM satyane viSeja pratiSThita che. nahi balavAyogya satya. vaLI satya paNa saMyamane uparopakAraka thAya tevI rItanuM jarA paNa na bolavuM. hiMsA ane pApathI yukta, cAritrane ghAta thAya tevuM, vikathAvALuM (strI AdinI kathA); anarthavAdavALuM, kalahakAraka, anArya ( kiMvA ajANya), apavAdayukta, vivAda upajAve tevuM, (bIjAne) viDaMbanA upajAve tevuM, ejayukta (baLa-jussAthI uccareluM), dharya cukta (hiMmatabharyuM) lajajArahita, lekaniMdAne pAtra, duSTa (mAThuM joyuM hoya tevuM), duzruta (asamyak prakAre sAMbhaLeluM), asamyak prakAre jANeluM, AtmazlAghAthI cuta, paraniMdAthI cukta, evuM satya heya te paNa besavuM nahi. "tuM buddhi Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 zrI praNavyAkaraNa sUtra mAna nathI, tuM dhananA leNadAra nathI, tuM dharmapriya nathI, OM kulIna nathI, tuM dAtA nathI, tuM zuM nathI, tuM rUpavAna nathI, tuM saubhAgyavaMta nathI, tuM paMDita nathI, tuM bahuzruta nathI, tuM tapasvI nathI, tuM paraleAka saMdhe nizcayakAriNI mativALA nathI " evA prakAranAM vacanA je jAti, kuLa, rUpa, vyAdhi, rAga viSenAM hoya te vajranIya ( tyajjAceAgya ), drAhakAraka ane upacAranuM (dravyapUjA tathA bhAvapUjAnuM ) atikramaNa karanArAM hAI satya hAca tApaNu AlavAM nahi. elavAyeAgya satya. vaLI evuM satya khelavuM ke je drance, pAMce, guNe, karme (kRSi Adi vyApAre), bahuvidha kaLAe ane gama siddhAntAdike karI yukta hoya, temaja nAma, kriyApada, niSAda, upasaga, tahita, samAsa, saMdhi, pada, hetu, cAMgika, zu (pratyaya), kriyAvidhAna, dhAtu, svara, vibhakti, va, eTalAM (vyAkaraNanAM aMge)e karIne saMpUrNa (satya) vacana hAya. punaH trikALe (bhUta-vamAna-bhaviSya) satya hoya te khelavuM. satya dasa prakAranuM che. (1 janapada, 2 saMmata. 3 sthApanA. 4 nAma. 5 rUpa. 6 pratIta. cha satya. 8 yuvahAra. 9 bhAva. 10 caiAga ). e satya paNa je pramANe elavuM teja prakAre kArye karIne (akSarathI lekhana karavA vageremAM athavA hastAdinI kriyAnA sUcanamAM ) darzAvavuM. bhASAnA 12 bheda che. (saMskRta, prAkRta, zaurasenI, mAgadhI, Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya vacana 103 paizAcinI, apabhraMza, e 6 bhASAnuM gadya ane padya). vacana seLa prakAranAM che. (3 vacana, 3 liMga, 3 kALa, pratyakSa ane parokSa, upanIta, apanata, upanIta-apanata, apanIta-upanIta ane adhyAtma). e prakAre tIrthaMkara bhagavAne anujJAta kareluM, buddhithI paryAlocita kareluM vacana saMyamavaMta manuSya yathA avasare balavuM. A prakAranAM asatya vacana, cA-cugalI, kaThora vacana, aniSTa vacana ane capaLa-adheryayukta vacananA nivAraNArthe bhagavAne pravacana (siddhAntamAM) kaheluM che. A pravacana AtmAne hitakAraka che, parabhavamAM zubha phaLadAyaka che, bhaviSya kALe kalyANakAraka che, zuddha che, nyAya che, kuTilatAthI rahita che, sarvottama che, sarva duHkha-pApane upazamAvanAruM che. pAMca bhAvanAo, A bIjA vratanI pAMca bhAvanAo che. jUThAM vacanathI viramavAne arthe, satya vacananA rakSaNane arthe, pahelI bhAvanA A pramANe che -(saddagurU samIpe) saMvarane artha tathA paramArtha (makSa lakSaNayukta) sAMbhaLIne, samyak prakAre jANIne, utAvaLuM, tvarita, capaLa, aniSTa, kaThora, sAhasika, parane pIDAkAraka ane sAvadya (pApayukta) vacana bolavu nahi; satya, hitayukta, parimita, grAhaka (pratItiyukata), zuddha, susaMgata, spaSTa, samihita (buddhie karIne paryAcita) vacana saMyamavaMta manuSya avasarane anukULa prakAre Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 zrI prakSavyAkaraNa sUtra balavuM. e prakAre anuvicitya samitinA cAga lakSaNe karIne je bhAvita hoya che tene aMtarAtmA hAtha-paganayana-vadanane saMyata karate thake sAdhu ane satyA jevathI saMpanna bane che. bIjI bhAvanAe krodha seva nahi. kruddha ane rUdra manavALo manuSya jUThuM bole, anyanA apavAda bole, kaThera vacana bole, jUThuM-apavAda-kaThera vANI bole; kalaha kare, vaira kare, vikathA kare, kalaha-vaira-vikathA kare, satyane haNe, zIlane haNe, vinayane haNe, satya-zIla-vinayane haNe apriya thAya, vastudoSAvAsa thAya, paribhava (nigamana) thAya, apriya-vastudoSAvAsa-paribhava thAya; e ane bIjA paNa aneka prakAranAM mRSAvacana kodhAgnithI dAjhelo manuSya bole; mATe krodha seva nahi. e pramANe je kSamAthI bhAvita thAya tene aMtarAtmA hAtha-paga-nayana-vadanane saMyata karanAre, sAdhu ane satyAvathI saMpanna bane che. . trIjI bhAvanAe lebha seva nahi. bhalubdha manuSya kSetrAdine mATe, gRha Adine mATe ja huM bele, kIti ane oSadhAdine arthe jU huM bele, addhi ( parivArAdi) ane sukhane artha jUThuM bole, janapAnAdine mATe jU huM bele, pATa-pATIyAne mATe ja huM bele, zayyA-saMsmArakane mATe jUThuM bole, vastra-pAtra mATe ja huM bele, kAmaLI-pAdavuMchanane mATe ja huM bele, ziSya-ziSyAne mATe jUThuM bole, e ane bIjA aneka kAraNe bhalabdha manuSya jUThAM vacana bele; mATe temAM seva nahi. e pramANe mukti (ni Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - satya vacana 105 letA)nI bhAvanAe je bhAvita thAya che tene aMtarAtmA hAtha-paga-nayana-vadanane saMyata karate thake sAdhu ane satyAjavathI saMpanna bane che. cathI bhAvanAe bhaya pAmave nahi. bhayabhIta manuSyane zIdhra aneka prakAranA bhaya naDe che. bhayabhIta manuSyane keI sahAya karatuM nathI, bhayabhItane bhUta-preta bahuvaDAve che, bhayabhIta mANasa bIjAne paNa hIvaDAve che, bhayabhIta manuSya tapasaMyamane paNa cheDe che, bIhata mANasa saMyama rUpa bhArane vahI zakatuM nathI, bIhata mANasa satparUe sevelA mArgane pALavA samartha heta nathI, mATe kadApi bhaya dhAraNa karavuM nahi. bIhavAthI vyAdhi, roga, jarA, mRtyu ane bIjA aneka bhaye upaje che. e pramANe je dharyathI bhAvita thAya che, tene aMtarAtmA hAtha-paga-nayana-vadanane saMyata karate thake sAdhu ane satyAjavathI saMpanna thAya che. - pAMcamI bhAvanAe hAsya sevavuM nahi. parihAsa karanArAo krUDAM (asaMbhUta arthavALAM-azabhana) vacane bole che, te vacane parAbhavanAM kAraNa che (paranA upahAsanAM kAraNa rUpa che). hAsya para parivAdanuM kAraNa thAya, parane pIDA upajAvavAnuM kAraNa thAya, cAritrabhedanuM kAraNa thAya, vibhUtinuM (nayana-vadana vikRta thavAnuM) kAraNa thAya, anyaanya kuceSTAnuM kAraNa thAya, ane anya marma-kuceSTAdinuM kAraNa thAya, lekaniMgha karmanuM kAraNa thAya, kaMdarpa devatuMbhAMDa vRttinuM kAraNa thAya, AdezakArI devatAnuM (AbhigamananuM) kAraNa thAya, bhavanapati Adi devatAnuM kAraNa thAya, Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 zrI praznavyAkaraNa sUtra AsurI gatinuM ane cAMDAla rUpa (kilvISi) devatAnuM kAraNa thAya (hAsya te te adhama devatAnI gatimAM upajavAnA kAraNa rUpa thAya); teTalA mATe hAsya sevavuM nahi. e prakAre maune karIne je bhAvita thAya tene aMtarAtmA hAtha-paga-- nayana-vadanane saMyata karate thake sAdhu ane satyajIvathI saMpanna thAya che. e prakAre A saMvara dvArane samyaka prakAre AcaratAM te rUDA nidhAna rUpa thAya che. e pAMce kAraNe karI manavacana-kAyAe karI surakSita rAkhatAM thakAM e (satya vacana) coga maraNaparyaMta dhRtimAna ane matimAna manuSya nitya nirvahavA cogya che. anAsavayukta, nirmaLa, achidra, aparisavita, kalezarahita, sarva tIrthakaree anujJA kareluM evuM A bIjuM saMvara dvAra kAyAe karI pharasavAgya, pALavAyegya, aticAra TALI zuddha karavAgya, pAra utAravAcogya, anyane upadezavAyogya, anupAlana karavAgya ane AjJAnusAra ArAdhavAgya che. e pramANe jJAta putra zrI mahAvIra bhagavAne upadezya, prarUpyuM ane prasiddha karyuM che evuM A siddha zAsana pUjanIya sadupadezita ane prazasta che. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattAdanagrahaNaH acaurya 107 adhyayana 3 juM dattAdAnagrahaNa acArya jaMbU svAmI pratye sudhamAM svAmI kahe che ke, he jaMbU! have huM datta tathA anujJAta evI vastuoja grahaNa karavA rUpa saMvara viSenuM trIjuM adhyayana saMbhaLAvuM chuM. dattAdAnanuM svarUpa. he suvatI (jaMbU !) e mahAvrata che ane guNavrata che. (Ihaloka-paralokanA upakAranuM kAraNabhUta che). paradravyanA haraNa pratye viraktiyukta, aparimita tathA anaMta tRNuM rUpa ane anugata (varatuo AzrI) mahecchA rUpa je mana-vacana vaDe thatuM pApa rUpI grahaNa (AdAna) tenA sukhu nigrahayukta, suDuM saMyamita mana-hAtha-paganA saMvaraNa yukta, (bAhya tathA atyaMtara) graMthIne TALanAra, niSThAyukta (utkRSTa), nirUkta (tIrthakaree upadezeluM), Asavarahita, nirbhaya, vimukta (lebha doSathI rahita), uttama naravRSabhee, pradhAna balavaMta manuSyae ane suvihita (sAdhu) janee mAnya kareluM ane parama sAdhuonA dharmAnuSThAna rUpa evuM A (trIju) vrata che. gAma-Agara-nagara-nigama-kheDa-kavaDamaMDapa-droNamukha-saMbAha-paTTaNa-Azrama AdimAMnuM kaI paNa dravya jevuM ke maNi, muktA (motI), zilA, pravAla, kAMsuM (dhAtu), vastra, rUpuM, sonuM, ratna Adi kAMI paDayuM hoya keInuM khovAI gaeluM paDayuM hAya (ane tenA mAlekane Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 zrI praznavyAkaraNa sUtra . jaDatuM na hoya), te paNa te keIne kahevuM ke pite levuM sAdhune kape nahi. hiraNya-suvarNathI rahitapaNe ane pASANa tathA kAMcanane samAna gaNatAM (evI upekSAvRttithI) kevaLa aparigraha ane saMvRtta (iMdriyonA saMvarayukta) bhAve sAdhue lokane viSe viharavuM. kAMI paNa dravyAdi khaLAMmAM hoya, khetaramAM heya, vagaDAnI vacce hoya, kAMI puSpa-phaLachAla-maMjarI (pravAlA)-kaMdamULanUNa-kATha-kAMkarI Adi vastuo alpa mUlyavALI ke vizeSa mUlyavALI hoya, thI hoya ke ghaNI hoya, te paNa te vastuo tenA mAlIkanI aNadIdhI levI sAdhune kape nahi. dina dina pratye avagraha meLavIne (mAlIkanI paravAnagI laIne) te te vastu sAdhue grahaNa karavI kape. sAdhu pratye aprIti karanAranA gRhamAM praveza ke tevA aprItikArakanAM bhajana-pAnAdi sAdhue varjavAM temaja aprItikArakanAM pATa, pATIyAM, zayyA, sastAraka, vastra, pAtra, kAmaLI, daMDa, rajoharaNa, pATale, cala paTe, mukhavastrikA, pAdapuchaNAdi, bhAjana, vastrAdi upakaraNa e paNa varjavAM. vaLI pArakA apavAda (vikathA), pArakA dezenuM darzana ane pArakAne nAme (AcArya ke glAna sAdhune nAme) kAMI vastu levI, te daSe paNa sAdhue vajavA. temaja bIjAe karelo upakAra (sukRta) nAza pamADe (matsarapUrvaka upakAranI avagaNanA karavI) e prakAranuM kArya, dAnamAM vina karavAnuM kArya, dAnane vinAza, bIjAnI cAvI-cugalI tathA matsaritva (pArakA guNe pratye asahiSNutA), e badhA deze (tIrthakaree anujJAta nahi karelA hAI) varjavAyegya che. te Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattAdAnagrahaNa: acaurya 19 acAryanA anArAdhaka ane ArAdhaka. je sAdhu pATa-pATIuM-zasyA-saMsmAraka-vastra-pAtrakAmaLI-daMDa-rajeharaNa-besavAne pATale-cala paTe-muhapattIpAdayuM chaNAdi ane bhAjana, laMDa ItyAdi upakaraNa (AcArya lAnAdine) vaheMcI Ape nahi, evAM upakaraNe deSamuktasUjhatAM maLatAM levAnI rUci dharAve nahi, tapane cora hoya, vAcAne cAra hoya, rUpane cora hoya, AcAra dharma (samAcAra)ne cera hoya, bhAvane cAra heya (bIjAonuM vyAkhyAna sAMbhaLIne vyAkhyAna kare ane temane bhAva pote zodhI kADhe che ema kahe te), (rAtre) gADha-utAvaLe svare bele, (gacchamAM) bheda pADe, kalaha kare, vera kare, vikathA kare, cittanI asamAdhi kare, sadA pramANurahita bhajana kare (batrIza keLIyAthI vadhu jamanAra), satata vairane dhAraNa kare, nitya roSa rAkhyA kare, e prakArane sAdhu A trIjA vratane ArAdhI zakatuM nathI. kevA sAdhujane te vratane ArAdhI zake che? je vastra-bhajanapAna levA tathA ApavA viSe kuzaLa che, atyaMta bALaka-dubaLa-glArka-vRddha-mAsakSamaNAdi tapa. karanAra-AcArya-upAdhyAya-ziSya-sAdhamika-tapasvI- kula gaNa-saMgha-jJAnAthI eTalAnI vaiyAvRtya potAnA karmakSayane arthe kIti AdinI vAMcchanAthI rahitapaNe dasa prakAre athavA bahu prakAre kare che, je aprItikArInA gRhamAM pravezate nathI, apratikArInAM bhejanA pAna grahaNa karate Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 zrI akSavyAkaraNa sama sevatA nathI, aprItikArInAM pATa-mATIuM-zayyA-astAravA pAtra-kAMmaLI-daDa-rajoharaNa-besavAne pATalA-cAlapaTA suhupattI-pAdapuMchaNAdi-bhAjana-vastrAdi upakaraNa -nathI, je pArakA apavAda khelatA nathI, je pArakA doSa grahaNa karatA nathI, pArakA (vRddhAdinA) nimitte je kAMi (bheAjana-pAnAdi) vahAratA nathI, je koI manuSyane (dAnAdi dhamathI) vimukha karatA nathI, je kAInA dIdhelAnA rUDA kAryanA inakAra karatA nathI, je(dAna) daIne athavA vaiyAvRttpAdi karIne pAchaLathI pazcAttApa karatA nathI, je (maLelAM bheAjanapAnAdinA) saMvibhAga karavAmAM kuzaLa che, je sagrahApagrahamAM (ziSyAdine bheAjana tathA jJAnanuM dAna karavAmAM) kuzaLa che tevA sAdhue A vratane ArAdhI zake che. pAMca bhAvanA. paradravyaharaNathI viramavAnA vratanuM rakSaNa karavAne arthe zrI bhagavAne sakaLa jIvAne hitakArI, parabhavane viSe hitakAraka, AgAmI kALe kalyANakAraka, nyAyacuta, akuTila, sarvottama, sava duHkha-pApanuM upazamana karanAra evuM prava cana kareluM che. te trIjA vratanI pAMca bhAvanAe A pramANe cheH-- paradragRharaNathI viramavAnA matanA rakSaNane arthe pahelI bhAvanAmAM dainakuLa, sabhAsthAna (mahAjana sthAna), parama, parivrAjakanuM sthAna, vRkSamULa, agIcA, paryaMtanI kadarA, (lehArdikanI) khANa, girizA, cunA pADavAnuM Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattAdAnagaheNu : acoya 111 sthAna, udyAna, cAnazALA (vAhana rAkhavAnuM sthAna), ghara vAkharA bharavAnuM sthAna, yajJAdinA maMDapa, zUnya ghara, mazAna, layana (patagRha), hATa ane bIjA evAM sthAnakAmAM sAdhue vihAra karavA ceAgya che. pANI, mATI, bIja, lIleAtarI, trasa jIvA, ityAdithI rahita ane gRhasthe pAtAne athe manAveluM ghara phAcuka (zuddha) hAya, srI-pazu-pagathI rahita hAya, prazasta hAya, evA upAzrayamAM ja sAdhue viharavuM ceAgya che. jyAM ghaNAM ASAkarmo (sAdhune the karelAM pApaka) karavAmAM AvyAM hAya, jevAM ke mAchAM pANI chAMTyAM hoya, sAvaraNIthI sthAna pramAryuM hoya, khUba pANI chAMTayuM hAya, (mALA-phUla-tArAdithI) zaNugAryuM hoya, (dAMdithI) AcchAdana karyuM-chAyuM hoya, khaDIcUnAthI dhAnyuM hoya, chANe karI lIMpyuM hAya, lIMpyA upara pharIthI lIMpyuM hAya, (TADha nivAravAne) agni saLagAgyeA hAya, (sAdhune athe) vAsaNa kusaNa herabyAM pheravyAM hAya, e pramANe upAzraya sthAnanI aMdara ane bahAra sAdhune arthe prANudhAta karavAmAM ALye hAya, tevuM mAgamaniSiddha upAzraya sthAna sAdhue vavAyAgya che. e prakAre jUdA jUdA dveSathI rahita sthAne vasIne je vasatIsamitinA yAgathI bhAvita ane che tenA aMtarAtmA krutimAM pADanArAM pApakarmo karavA karAvavAnA doSathI nitya virati pAmatA datta anujJAta avagrahanI rUci dharAvanArA thAya che. bIjI bhAvanAe anupata sastArakanuM grahaNa karavuM. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 zrI praznavyAkaraNa sUtra eTale ke bagIcA-udyAna-vana-vanapradezamAM je kAMI (aceta) tRNa, jalAzayamAM upajelI vanaspati, pAMdaDAM, parA (eka jAtanAM taraNa), muMja, kuza, darbha, parALa, mUyaka (mevADanuM eka jAtanuM ghAsa), vatvaja (eka jAtanuM ghAsa), puSpa, phaLa, chAla, aMkura, kaMda, mULa, tRNu, kASTa, kAMkarI, ItyAdi saMstAraka-vastrAdine arthe anujJA mAMgIne levAM kalpa, anujJA mAMgyA vinA-adatta levAM kape nahi. roja roja anujJA mAMgIne levAM kape. e pramANe avagrahasamitinA yogathI je bhAvita thAya che, tene aMtarAtmA durgatimAM pADanArAM pApakarmo karavA-karAvavAnA deSathI nitya virati pAmate datta-anujJAta avagrahanI rUci dharAvanAre thAya che. trIjI bhAvanAe pATa-pATalA-zamyA-saMstArakane artha vRkSane kApavuM nahi. (vRkSanA) chedanavaDe ke (bhUmi-pattharanA) bhedanavaDe zasyA banAvavI nahi; je gRhasthanA sthAnamAM vAsa karyo hoya tyAMja zayyAnuM gaveSaNa karavuM; UMcI-nIcI jamIna jANIne samI karavI nahi; pavanane abhAva hoya ke bahu vAyu vAte hoya te paNa te viSe kazI utsukatA na rAkhe; DAMsa ke masalAM (ne upadravo hoya te paNa tethI kSobha na kara ke agnivaDe dhumADe na kara; e pramANe saMyamamAM (pRthvI AdinA chAnA rakSaNamAM) ati tatpara, saMvaramAM (Asava dvAra nirAdhamAM) ati tatpara, saMvRttamAM (kaSAya iMdriyana saMvaramAM) ati tatpara, cittasamAdhimAM ati tatpara, paiyavata, kAyAe karIne (pariSahone) pALate je satata adhyA Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattAdAnagrahaNa acaurya 113 tye dhyAna (AtmasvarUpa ciMtana)thI yukta thAya che teja samabhAve (rAgadveSarahitapaNe) cAritra dhamane Acare che. e prakAre zayyAsamitinA cage karIne je bhAvita thAya che tene aMtarAtmA durgatimAM pADanArAM pApakarmo karavA-karAvavAnA deSathI nitya virati pAmate datta-anujJAta avagrahanI rUci dharAvanAre thAya che. cothI bhAvanAe saMyatie sAdhAraNuM-ghaNuM ghara AhAra je pAtramAM Ave te samyak rIte (adattAdAna na lekhAya te rIte) bhojana karavAgya che. AhAramAMthI zAkadine vadhAre bhAga na le, bhejanane adhika bhAga na le tema karavAthI bIjA sAdhuonI aprIti upaje, utAvaLuM-utAvaLuM na khAvuM, tvarita rIte AhAra na kara, capaLa rIte AhAra na le, sahasA bhejana na karavuM, bIjAne pIDA upaje tema AhAra na kara, tathA sAvadya-pApa rUpa AhAra na bhakSa. AhAra evI rIte le ke jethI trIjuM vrata khaMDita thAya nahi. sAdhAraNa piMDa pAtra AhAra mAtra levo ane jarA paNa adattAdAna viramaNa vratanuM niyamana khaMDita thavA devuM nahi. e prakAre sAdhAraNa piMDapAtra samitinA ge karIne je bhAvita thAya che, tene aMtarAtmA durgatimAM pADanArAM pApakarmo karavA-karAvavAnA tSathI nitya virati pAmate datta-anujJAta avagrahanI rUci dharAvanAro thAya che. pAMcamI bhAvanAe sAdhamike pratye vinaya kara. upacAramAM (regI sAdhunI sevA saMbhALamAM), pAraNAmAM (tapa Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra * 114 svInA tapanA pAraNAmAM) vinaya karavA. (sUtrAdinI) vAcanAmAM tathA tenA pariyaTTaNamAM (sUtrArtha grahaNa karyAM hAya te pheravavAmAM-punaH punaH smaraNa karavAmAM) vinaya karavA, bheAjanAdinuM dAna karavAmAM ane levAmAM tathA (vistRta thaelA sUtrA) pUchavAmAM vinaya karavA. sthAnakamAMthI nIkaLavAmAM ane pravezavAmAM vinaya karavA ( nIkaLatAM Avasahi' ane pravezamAM 'nissahI'): e Adika bIjA aneka kAryoMmAM vinaya karavA. vinaya e tapa che ane tapa e dharma che, mATe gurU pratye, sAdhu pratye ane tapasvI pratye vinaya karavA. e prakAre vinayathI je bhAvita thAya che, tenA aMtarAtmA krutimAM pADanArAM pApakarmI karavA-karAvavAnA doSathI nitya virati pAmatA datta-anujJAta avagrahanI ci dharAvanArA thAya che. e prakAre A saMvara dvArane samyak prakAre AcaratAM te rUDA nidhAnarUpa thAya che. e pAMce kAraNe karIne, manavacana-kAyAe karI surakSita rAkhatAM thakA e cAga (dattA dAna grahaNu) maraNuparyaMta dhRtimAna ane matimAna manuSye nitya nihavAcaiAgya che. anAsravayukata, niLa, adri, aparisavita, klezarahita, sa tIrthaMkarae anujJA kareluM evuM A trIjI savara dvAra kAcAe karI pharasavAgya, pALavAceAgya, aticAra TALI zuddha karavAceAgya, pAra utAravAyAgya, anyane upadezavAceAgya, anupAlana karavAcaiAgya ane AjJAnusAra ArAdhavAyAgya che. e pramANe jJAtaputra zrI mahAvIra bhagavAne upadezyuM, prarUpyuM ane Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahmacarya 115 prasiddha karyuM che evuM A siddha zAsana pUjanIya, sadupadezita ane prazasta che. adhyayana 4 thuM brahmacarya jaMbU svAmI pratye sudhamAM svAmI kahe che ke, he jaMbU! have huM brahmacarya viSe caithuM adhyayana saMbhaLAvuM chuM. brahmacaryanuM svarUpa, brahmacarya uttama tapa, niyama (piMDavizuddhi Adi uttara guNa), jJAna-darzana-cAritrya, samyakatva tathA vinayanA mULa kAraNa rUpa che; yama (ahiMsAdi)-niyama (piMDa vizuddhi Adi) pradhAna guNathI yukta che; himavaMta parvata thakI mahAna tejavaMta (trata) che; prazasta, gaMbhIra ane sthira aMtaHkaraNathI yukta che; Arjava (saralatA) yukta sAdhujanee AcareluM che, mokSamArga rUpa che; vizuddha siddhi gatinA sthAna rUpa che, zAzvata avyAbAdha (AbAdha 2hitatA) che, punarbhava nahi karAvanArUM che, prazasta che, (regAdinA abhAve karI) saumya che, sukha rUpa che, ziva che, acaLa che, akSayakara che, yatire e pALeluM che, sucarita (zobhanAnuSThAna) rUpa che, susAdhita-suC prakAre prati pAdita kareluM che. munivareAe, mahApurUSoe, dhIra-1ravIra manuSpAe, dhArmika manuSyae, dhutimaMtAe sadA (badhI Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 zrI praznavyAkaraNa sUtra vayamAM) vizuddha rIte pALI pitAnuM kalyANa karyuM che, bhavya janee zaMkArahita rIte pALyuM che, brahmacarya bhayarahita che, tuzarahita (kaNasalAthI chUTA paDelA dANu peThe vizuddha) che, khedanA kAraNarahita che, (pApanI) cikAsathI rahita che, vRtti (svasthatA-samAdhi) nA gRharUpa che, avazya prakaMparahita (keI DelAvI na zake tevuM) che, tapa-saMyacamanA mULa daLarUpa-thaDAbaMdha sarakhuM che, pAMce mahAvatamAM suThTha prakAre (atyaMta) rakSAyeluM che, samiti-guptithI yukta che, uttama dhyAnanA rakSaNArthe racelA kamADa rU5 che, zubha dhyAnanA (rakSaNathe) dIdhelI bhegaLa rUpa che, durmatinA mArgane nirUddha tathA AcchAdita karanAra bakhtara rUpa che, sugatinA mArgane darzAvanAra che tathA lekamAM uttama che. A vrata padmasarevara ane taLAvanI pALa sarakhuM che, moTA gADAnA ArAnI nAbhI rUpa che (kSAnti Adi guNonA AdhAra rUpa che), atyaMta vistRta vRkSanA thaDa rUpa che, meTA nagaranA gaDhanA kamADanI argalA rUpa che, rajaju-deraDAthI bAMdhelA iMdradhvajanA sthaMbha jevuM nirmaLa che, ane aneka guNe karI sahita che. have brahmacarya vrata keve prakAre bhAge che te kahe che. jema ghaDe paDe ane tenA kakaDA thaI jAya tema) brahmacarya sAhasA sarvathA bhagna thaI jAya che, (dahIM valovAya te rIte) madiMta thAya che, (cUNanI peThe) cUNita-jhINA jhINuM kaNarUpa banI jAya che, (zarIramAM kAramuM zalya pesI jAya tema) zalyayukta banI jAya che, (parvatanA zikhara Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bracaya 117 parathI tUTI paDelA pASANukhaMDanI peThe) AzrayathI calita thaI nIce tUTI paDe che, (mahelanA zikhara parathI paDatA . kaLazanI paDe) adhaH patita thAya che, (lAkaDAnA TukaDAo ( ** * * thAya tema) khaMDita thAya che, (keDhi AdithI aMga saDe che tema) sarvane vizvasta thAya che ane (dAvAnaLathI banelA vRkSanI peThe) vinaSTa thAya che. brahmacaryanI mahattA. evuM brahnacarya vinaya-zIla-tapa-niyama-guNanA samUharUpa ati moTuM che. jema graha, nakSatra ane tArAomAM caMdramA (moTe) che, jema maNI, motI, zilA, pravAla, rakta vidUma) ratnanI khANomAM samudra taTe) che, jema maNIomAM vahUrya maNa (Te) che, jema sarva AbhUSa mAM mukuTa (pradhAna) che, vastromAM jema kSomayugala (ranuM vastra) (pradhAna) che, pumAM jema kamaLa (meTuM) che, caMdanemAM jema zISacaMdana (gecaMdana) uttama che, auSadhisthAnamAM jema hImavaMta parvata (mahAna) che, nadIomAM jema sItedA nadI (meTI) che, samudramAM jema svayaMbhUramaNa samudra (mo) che, maMDalika parvatamAM jema rUcaka parvata (meTe) che, hAthIomAM jema cirAvata (meTe) che, mRgo (vananAM pazuo) mAM jema siMha (pradhAna) che, pravakANa (suvarNakumAra) mAM jema veNudeva maTe) che, pannaga (nAgakumAra) mAM jema dharaNaMdra (meTa) che, jema kalpamAM brahmaloka (pAMcame devaka) mATe che, (pAMca) sabhAomAM Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 zrI praznavyAkaraNa sUtra jema sudharmAM sabhA (moTI) che, AyuSyamAM jema sAtamI sthiti (anuttara vimAnavAsI devatAnI) mATI che, dAnAmAM jema abhayadAna (uttama) che, kAMkhaLImAM jema rAtA raMganI (kIramajI raMganI) kAMkhanI (uttama) che, sahunanamAM jema vaRSabha nArAca sahanana (pradhAna) che, saMsthAnamAM jema samacatura sasasthAna uttama) che, dhyAnamAM jema parama zukladhyAna (uttama) che, jJAnamAM jema kevaLajJAna (pradhAna) che, vaizyAemAM jema parama zukla vezyA (pradhAna) che, sunIdharAmAM jema tIrthaMkara (savathI moTA) che, kSetrA (vAsA) mAM jema mahAvideha kSetra (mATu) che, girivAmAM jema mek giri (pradhAna) che, vanAmAM jema naMdanavana (mukhya) che, vRkSAmAM jema jammU sudana nAmanA vRkSanI vikhyAti che ane je nAme A jamRdvIpa oLakhAya che, rAjAomAM jema turagapati-gajapati-thapati-narapati suvikhyAta che, ane rathIAmAM mahArathI (ka*ripunI senAne harAvanArA) moTA che, tema brahmacaya (savA~thI moTu'-pradhAna-mukhya-sarvAMpari) vrata che. eka brahmacarya vratanuM ArAdhana karanAra e pramANenA aneka guNAthI paripUrNa thAya che. samyak prakAre pALelA A vratathI sava tratA, zIla, tapa, vinaya, sayama, kSamA, gupti, niCbhatA ItyAdi paNa paLAya che, ane tethI IhaleAkamAM tathA paraleAkamAM yaza, kIti tathA pratyaya ("A sAdhu jana che" evI pratIti) utpanna thAya che. tethI karIne nizcalapaNe brahmacarya pALavuM. (mana-vacana-kAyAe karI) savathA vizuddha brahmacarya jIvanaparyaMta, jyAMsudhI (mAMsa Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahmacarya 119 raktAdithI rahita) zarIra kevaLa zveta asthimaya rahe tyAMsudhI saMyamavaMte pALavAceAgya che. vaLI bhagavAne A vrata viSe kahyu che ke A brahmacavrata pAMca mahA suvratanuM mULa che, sAdhuoe bhAvasahita vyAkuLatAthI rahitapaNe rUDe prakAre AcareluM che, veranA upazamana rUpa phaLayukta che, sava samudromAM mahehRSi (rUpa saMsAra) ne utaravA mATenA tIrtharUpa che, tIrthakarAe rUDe prakAre dekhADelA mArUpa che, naraka tIrthaMcanI gatine vajavAnA mArga rUpa che, (saMsAramAMnI) sarva nirmaLa vastunA nimApita sArabhUta che, mekSa tathA devalAkanAM dvArane ughADanArUM che, deva-naredrAthI praNamita ane pUjya che, sarva jagatamAM uttama mAMgalikanA mArga che, advitIya guNu prApta karAvanAra eka (upAya) che, ane meAkSanA mArganA mukuTa rUpa che. je zuddha rIte brahmacarya pALe che, teja subrAhmaNa, suzramaNu, susAdhu, suRSi, sumuni, susati ane teja bhikSu che. brahmacArIe tyajavAyeAgya. je zuddha rIte brahmacaryanuM pAlana kare che teNe tyajavA ceAgya (kriyA-padArtha vagere) A pramANe cheH--rati-rAga dveSa-mAhane vadhAranArAM (anuSkAnA), pramAda deoSavALA pAsa. tyA (sAvAbhAsA-mahivartIA)nAM anuSThAnA, abhyagana (ghI-mAkhaNu zarIre cApaDavAM te), telamardana, snAna, vAravAra kAkha-zira-hAtha-paga-hAM dhAryA, aMgaca'pI, gAtraca'pI, Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 - zrI praznavyAkaraNa sUtra AkhA zarIrane mela utAra, aMga-vilepana, (sugaMdhita) cUNethI zarIrane suvAsita karavuM, (agurU AdinA) dhUpathI zarIrane dhUpavuM, zarIne zaNagAravuM, jethI cAritra kaluSita thAya tema nakha-vastra-kezAdine samAravAM, hasavuM, ( kuzAstranuM) bhaNavuM, nRtya, gIta, vAcitra banAvavuM, naTa-nartaka-bajANIyA-malAdinA khela jovA, bhAMDaceSTa jevI, ityAdi je halakA zaMgAranI khANa jevAM che ane bIjA paNa evA prakAre je tapa-saMyama-brahmacaryano ghAta-upaghAta karanArAM hoya te, brahmacaryanuM anupAlana karanAre sarva kAle varjavAyegya che. tene upara jaNAvelAne varjanArane) aMtarAtmA nitya tapa-niyama-zIlanA yogathI bhAvita thAya che. (e tapa-niyama-zIlanA vyApAra have kahe che). asnAna, dAMtane sApha na karavA te, paraseva-mela-gA mela dhAraNa kare te (na utAra te), mauna vrata, kezalocana, kSamA, iMdriyanigraha, acalaka (vastrarahitatA), bhUkha-tarasane sahana karavAM te, lAghava (alpa vastra rAkhavAM te), TADha-tApa sahevAM te, kaSTaza, bhUmi para besavuM te, (bhikSArthe) pArake ghera javuM te, (bhikSA) maLe ke na maLe athavA ochuM maLe (ta kheda na pAma te), mAna-apamAna-niMdAne sahana karavAM te, DAMsa-maccharanA sparzane sahevAM te, niyama, tapa, guNa, vinaya, ItyAdi egathI e aMtarAtmA bhAvita thAya che, ane te rIte tenuM brahmacarya sthiratA-vizeSa dRDha thAya che. pAMca bhAvanAo. brahmacarya vratanA rakSaNane arthe ane abrahAcaryanA Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahmacarya 121 viramaNane arthe zrI bhagavAne sakaLa jIne hitakArI, parabhavane viSe hitakArI, AgAmI kAle kalyANakAraka, nirdoSa, nyAyayukta, akuTila, sarvottama, sarva duHkha-pApanuM upazamana karanAra evuM pravacana kareluM che. te cethA vatanI pAMca bhAvanAo nIce pramANe che. abrahmacaryanA viramaNane arthe ane brahmacaryanA rakSaNane arthe pahelI bhAvanA strIthI saMsakta Azraya varjavA viSe che. zayyA, Asana, gRha, dvAra, AMgaNuM, agAzI, zekha, bhaMDazALA (aneka prakAranI sAmagrI rAkhavAnuM sthAna), abhikana sthAna (ati uMcuM sthAna-jyAMthI badhuM dekhAya), pAchaluM ghara, zaNagAra karavAnuM sthAna, snAtikA (nAna karavAnuM khulyuM sthAna), je sthAnamAM vezyAo rahetI hoya te, tathA je sthAne vAraMvAra ajJAnapaNe (mehadeSe karIne) ratirAga vadhAranArI strIo ubhI rahetI hoya te sthAna, tathA jyAM bahuvidha (zRMgArAdikanI) kathAo kahevAtI hoya, e badhAM sthAna vaje vAgyA che. strInA saMsargavALAM sthAne kalezane karAvanArAM che. e ane e prakAranAM bIjA sthAne paNa vajevAgyA che. jyAM rahetAM mane vibhrama upaje, (brahmacarya vratane) bhaMga thAya, brazana ( alpa vatabhaMga) thAya, jyAM A (ISTa viSaya saMganA abhilASa rU5) ane raudra dhyAna utpanna thAya, te te sthAna vajevAgya che. pApabhIrU (pApathI hInArA)e evAM sthAna Azraya karavAgya nathI. je sthAne vasatAM indriyone rAga dItimAna thAya nahi te sthAne vasavA cogya che. e prakAre strI Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 zrI praznavyAkaraNa sUtra enA sasarga vinAnA sthAne vasavAnI samitinA ceAge kIne je bhAvita thAya che tenA aMtarAtmA brahmacarya'mAM Asakta manavALA, iMdriyadharma (lAlupatA Adi)thI nivRtta, jitendriya ane brahmacaryanI guptiothI yukta thAya che. bIjI bhAvanAe strIjanAnI vacce kathA kahevI nahi. citravicitra prakAranI, kAmuka strInI ceSTAthI yukta, vilAsa (netranikAra)thI yukta, hAsya-zRMgAravALI laukika kathA karavI nahi.mAhajanaka evI AvAha(navapariNIta vara-vadhUne lAvavA viSenI)-vivAhanI kathA paNa kahevInahi.strInI subhagatA--dutAnI kathA,IonA ceAsaTha guNa-vaNu deza-jAti-kuLa-rUpanAma-nepathya (zupta zRMgArakriyA)--parijana (dAsI-sakhI) Adi viSenI kathA kahevI nahi. strIonI ane bIjI paNa e prakAranI anerI kathA zRMgAre karIne karUNAtpAdaka che, tapasacama-brahmacaryanA ghAta-upaghAta karanArI che, te brahmacayannu' anupAlana karanAre kahevA ceAgya nathI, sAMbhaLavAceAgya nathI ane vicAravAceAgya nathI. e prakAre srIkathAthI nivRttirUpa samitinA ceAge karIne je bhAvita thAya che tenA aMtarAtmA brahmacarya mAM Asakta manavALA, iMdriyadhama (lAlupatA Adi)thI nivRtta, jitendriya ane brahmacaya nI guptiothI yukta thAya che. trIjI bhAvanAe strInA rUpanuM nirIkSaNa vavuM. strInu hasavu-mAlavu ane ceSTAnuM nirIkSaNa karavuM, (cAlavAnI) gati-netravilAsa-krIDA-kAmuka ceSTA (viveAka) nRtya gIta -vAditravAdana-zarIrasaMsthAna-varNa-hAtha-paga--nayana--lAva Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhrahmacaya 123 zya-rUpa-yauvana-stana-Ai-vastra-alaMkAra-AbhUSaNa--guhya - driya ityAdi (jovAM-sAMbhaLavAM te) ane khIjAM paNa tapa-sa'cama-brahmacaryanA ghAta-upaghAta karanArAM (kArI) che, te brahmacaryanuM anupAlana karanAre AMkha vaDe, mana vaDe ke vacana vaDe na abhilaSavA (icchavA) ceAgya pApakarmI che, e prakAre strI rUpa-virati samitinA ceAgathI je bhAvita che tenA aMtarA tmA brahmacarcamAM Asakta manavALA, IMdriyadharmathI nivRtta, jitendriya ane brahmacaryanI guptiethI yukta thAya che. ceAthI bhAvanAe pUrve karelAM-sevelAM viSaye Adine saMbhAravAM nahi. pUrve (gRhasthAvasthAmAM) sevelA viSaya bhAga; pUrve karelI ramatA-krIDA; pUrva samayanAM sagAMo (sAsu -sALA-sALI Adi)nA paricaya Adi; AvAha prasa Mge (navapariNItane ghera lAvavAM), vivAha prasaMge, caula kama (muMDana-bALakane cATalI rAkhavI) prasaMge, tithie (madana trayeAdazI Adi), yajJakriyAne dine (nAgapUjAnA divase), ane utsadine (iMdramaheAtsava) zRgArathI sajja thaelIsuMdara vezavALI strI sAthe, hAva-bhAva-lAlitya-kAmaceSTA -vilAsathIzAbhatI strIo sAthe, anukULa premikA sAthe je zayanapratyeAga anubhavyA hAya ( viSayasevana karyA hoya ) te saMbhAravAM nahi. Rtu-RtunAM suMdara puSpo, suga'dhI caDhana, sugadhI dravyeA tathA suga'dhI dhUpa, sukhaspaza karAvanArAM vastrAbhUSaNa mrutyAdithI suzeAbhita strIo sAthe pUrve karelA viSayabhAga saMbhAravA nahi. ramaNIya vAjiMtrA, gItA, naTa, nartaka, ajANIyA, malla, mUThIe laDavAnA khela karanArA (muSTika Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 zrI praznavyAkaraNa sUtra malla), bhAMDa, viSaka, kathAkAra, jalamAM kUdI taranArA, rAsa ramanArA, AkhyAna karanArA (zubhAzubha kahenArA), hAthamAM citranuM pATIyuM laI bhikSA mAMganArA (makha), tRNuvAtri vagADanArA, tuMkhavINA majAvanArA, tAla (tAluATA) vagADanArA, gAyana karanArA, ityAdinI kriyA ane bahuvidha madhura svare gIta gAnArAonAM susvarayukta gItA, temaja khIjA evA ( kaNapriya zabda ) tapa-saMyama-brahmacaryanA ghAta tathA upaghAta karanArAM che, te brahmacarya nuM anupAlana karanAra zramaNe jevAM nahi, kahevAM nahi, tathA saMbhAravAM nahi. e prakAre je pUrve karelA viSayabhAga, krIDA AdvinI viratirUpa samitinA cALe karIne bhAvita che, tenA aMtarAtmA brahmacaryoMmAM Asakta manavALA, iMdriyadhama thI nivRtta, jitendriya ane brahmacaya'nI guptie karIne yukta thAya che. pAMcamI bhAvanAe praNita snigdha (jemAMthI ghI-tela vagerenAM khijjue TapakatAM hAya) bhAjana saMyatie-sAdhue (nirvANunA sAdhake) vavuM. dUdha, dahIM, ghI, mAkhaNa, tela, gALa, khAMDa, sAkara, madha, madya, mAMsa, khAjA (vagere mIThAI) eTalA vigaya (vikRti pAmanArA padArthAM)thI yukta AhAra, dhrupakAraka AhAra sAdhue tyajavA ane (nirdeSa) AhAra paNa divasamAM bahu vAra na karavA, nira Mtara (pratidina) na karavA, zAka-dALa adhika na jamavAM, ghaNuM na jamavuM; e prakAranA AhAra bhogavavA nahi. (saMyamanI) yAtrAnA pramA Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahmacarya 125 Nane artheja AhAra haya, vizvama ke dharmanuM brezana (bhraSTapaNuM) na thAya te mATeja AhAra hoya. e prakAre praNita AhAra virati samitinA cegathI je bhAvita thAya che, tene aMtarAtmA brahmacaryamAM Asakta manavALo, I driadharmathI nivRtta, jiteMdriya ane brahmacaryanI guNie karI yukta thAya che. e prakAre A saMvaranA dvArane samyak prakAre A caratAM te rUDA nidhAnarUpa thAya che. e pAMce kAraNe karIne mana-vacana-kAyAe karI surakSita rAkhatAM thakA e cuMga maraNaparyaMta dhRtimAna ane atimAna manuSya nitya nirvahavAcogya che. alavayukata, nirmaLa, achidra, aparisavita, kalezarahita, zuddha, sarva tIrthakaree anujJA kareluM evuM A cothuM saMvara dvArA kAyAe karI pharasavAgya, aticAra TALI zuddha karavAcogya, pAra utAravAgya, anyane upadezavAgya, ArAdhavAyegya ane AjJAnusAra anupAlana karavA gya che. e pramANe jJAtaputra zrI mahAvIra bhagavAne upadezya, prarUpyuM, prasiddha karyuM che. evuM A siddha zAsana pUjanIya, sadupadezita ane prazasta che. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 zrI praznavyAkaraNa sUtra adhyayana 5 muM aparigraha jaMbU svAmI pratye sudharmA svAmI kahe che ke, he jabU! ane* (dhapakaraNane paNa) aparigraha (mamatA rahitatA) karanAra, (kaSAyenuM) saMvaraNa karanAra ane AraMbha tathA parigrahathI nivRtta thanAra sAdhu hoya. vaLI sAdhu phodha, mAna, mAyA ane lebhathI nivarti. viratinAM lakSaNe. (have vistAra karIne viratinAM lakSaNe darzAve che). (1) eka prakAre asaMyama (sarva AsavathI na nivartavuM te). (2) be prakAre baMdha (1 rAgabaMdha, 2 zreSabaMdha), (3) traNa prakAre daMDa, garva, gupti ane virAdhanA. [3 daMDa:-1 mana daMDa, 2 vacanadaMDa, 3 kAyadaDa. 3 garva1 Rddhi garva, 2 rasa garva, 3 zAtA garva. 3 guNi-1 managuNi, 2 vacanagupti, 3 kAyagupti. 3 virAdhanA-1 jJAna virAdhanA, 2 darzana virAdhanA, 3 cAritra virAdhanA.] (4) cAra prakAranA kaSAya, dhyAna, saMjJA, vikathA. [ 4 kaSAya1 kaeNdha, 2 mAna, 3 mAyA, 4 lobha. 4 dhyAnaH1 Arta, 2 raudra, 3 dharma, 4 zukla. 4 saMjJA-1 AhAra, 2 bhiya, 3 maithuna, 4 parigraha. 4 vikathA-1 strIkathA, 2 bhattakathA, 3 dazakathA, 4 rAjakathA.] " ahIM ane zabdathI je prAraMbha thAya che tene hetu e che ke brahmacaryayukta hovA uparAMta sAdhu aparigraha paNa kare. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 127 (5) pAMca prakAranI kriyA, samiti, iMdriya ane mahAvate. [ pa kriyA - kAyikA, 2 AdhikaraNikA, 3 praSikA, 4 pAritApanikA, 5 prANAtipAtikA. 5 samiti -1 IryA, 2 bhASA, 3 eSaNA, 4 AdAna bhaMDamAtra nikSepanA, 5 uccAra, prasavaNa, khela, jaLa, zleSma vagerene pariThavavAnI samiti.5 I diH - 1 kAna, 2 AMkha, 3, nAka, 4 jIbha, 5 sparzadriya-vacA. 5 mahA va -1 sarvathA prANAtipAta viramaNa, 2 sarvathA mRSAvAda viramaNa, 3 sarvathA adattAdAna viramaNa, 4 sarvathA mithuna viramaNa, 5 sarvathA parigraha viramaNa] (6) cha prakAre javanikAya ane vezyA. [6 javanikAya --1 pRthvIkAya, 2 apakAya, 3 tejaskAya, 4 vAyukAya, 5 vanaspatikAya, 6 trasakAya. 6 lezyAH-1 kRSNa, 2 nIla, 3 kapota, 4 teje, pa pava, 6 zukala.) (7) sAta prakAranA bhaya. [1 Aloka bhayaH manuSyane manuSyathI bhaya; 2 paraloka bhayaH deva-tIrthaMcathI bhaya; 3 AdAna bhaya dhanathI bhaya; 4 akasmAta bhayaH chAyA vagere dekhavAthI thatA bhaya; 5 vedanA bhayaH duHkhathI thato bhayaH 6 maraNa bhaya; 7 apayaza thavAthI thate bhaya.] (8) ATha prakAranA mada. [1 jAti mada, 2 kuLa mada, 3 baLa mada, 4 rUpa mada, 5 tapa mada, 6 lAbha mada, 7 aizvarya mada.] (9) nava prakAranI brahmacaryanI gupti. [1 strI-pazu-paMDakathI rahita sthAnamAM rahevuM. 2 kAma-rAganI vRddhi kare tevI strInI kathA ke strI sAthe kathA na karavI. 3 strInI Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 zrI prakSa vyAkaraNa sUtra sAthe eka Asane besavuM nahi. 4 strInAM aMge pAga, tenI suracanA, tenuM bolavuM, nirIkSaNa vagere rAgadaSTithI jovuM nahi. 5 strInAM gIta-rudana-pUjana-hAsya vagere saMbhaLAya tema bhIMta ke divAlane AMtare rahevuM nahi. 6 pUrvagata strI saMbaMdhI kIDA, hAsya, rati, viSayabhoga, snAna, bhojana ItyAdi yAda karavAM nahi. 7 praNitalacapacata-vigaya sahita AhAra levo nahi. 8 maryAdita samaye dharmayAtrA nimitta joIe tethI vadhu AhAra levo nahi. 9 zarIranI zobhA-vibhUSA karavI nahi.] (10) dasa prakArane sAdhudharma. [ 1 kSamA, 2 mukti (nirlobhatA), 3 Arjava (RjutA), 4 mArdava (kamaLatA), 5 lAghava (ADAM upakaraNa rAkhavAM), 6 satya, 7 saMyama, 8 tapa, 9 caityadAna-jJAnadAna, 10 brahmacarya ] (11) agyAra prakAranI zrAvakanI (sAdhunA upAsakanI) pratimA. [ 1 darzana pratimA-zuddha satya para rUci thAya. 2 vrata pratimA-prANAtipAta viramaNAdi vrata niraticArapaNe pALe. 3 savAra-sAMja sAmAyika-Avazyaka kare. 4 pUrNa pauSadha pratimA badhI parvatithie niyamita pauSadha kare; 5 upara jaNAvyuM te uparAMta pAMca bola sahita kAyotsarga kare. 6 brahmacarya pratimA - upara jaNAvyuM te karavA uparAMta sarva vakhate brahmacarya seve; 7 sacitta AhAra na le, paNa pitAne AraMbha na karavAno niyama na heya. 8 AraMbha-samAraMbha kare nahi. 9 AraMbha samAraMbha karekarAve nahi. 10 AraMbha kare-karAve nahi te uparAMta AraMbha karIne koI Ape te le nahi. 11 upara jaNAvyuM te uparAMta muMDana ke loca karAve, sAdhu peThe dharmopakaraNa rAkhe, svAtimAM gocarI kare, Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - aparigraha 129 te pratimadhArI zrAvaka kahevAya. ekathI 11 pratimAmAM pratyeka pratimAe eka-eka mAsa caDatAM ekaMdare sADA pAMca varSa thAya. ] (12) bAra prakAranI bhikSunI pratimA. . [1 pahelI pratimA 1 mAsanI temAM eka dAti* AhAranI ane eka dAti pANInI levI ka. 2 bIjI pratimA eka mAsanI temAM be dAti AhAra ane be dAti pANInI kalpa. 3 trIjI pratimA eka mAsanI temAM traNa dAti AhAra ane traNa dAti pANInI kalpa. 4 cethI pratimA eka mAsanI temAM cAra dAti AhAra ane cAra dAti pANInI kalpa. 5 pAMcamI pratimA eka mAsanI temAM pAMca dAti AhAra ane pAMca dAti pANInI kalpe. 6 chaThI pratimA eka mAsanI temAM cha dAti AhAra ane cha dAti pANInI kalpa. 7 sAtamI pratimA eka mAsanI temAM sAta dAti AhAra ane sAta dAti pANanI kalpe. 8 AThamI pratimA sAta rAtri divasanI temAM pANI vinA ekAMtara upavAsa kare ane gAma bahAra jaI traNa Asane kareH cattA sUe, pAsuM vALI sUe ane palAMThI vALI sUe. pariSahathI Dare nahi. 9 navamI pratimA sAta rAtri divasanI te upara pramANe kare ane daMDa-lagaDa-utkaTa e traNamAMthI eka Asana kare. 10 dasamI pratimA sAta rAtri divasanI te upara pramANe kare ane godUha, vIra tathA adbhukhuja emAMthI eka Asana kare. 11 agIAramI pratimA eka ahorAtrinI, temAM pANuM vinA chaTha (be upavAsa) kare, gAma bahAra be paga saMkecI hAtha lAMbo karI kAyotsarga kare. 12 bAramI pratimA eka dAti eTale AhAra ekI sAthe eka vakhate jeTale vaherAve teTalo ane pANInI dhAra tUTe tyAMsudhInI eka dAti pANInI samajavI. e eka-eka dAti thaI. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 zrI prazvavyAkaraNa sUtra rAtrinI temAM pANI vinA aThama kare, nagara bahAra jaI aNamIMcyA locane kAryotsarga kare. bAya pratimAmAM 8 mAsa thAya.] (13) tera prakAranAM yiAsthAnaka. [1 arSa kriyA-pitA mATe hiMsA kare. 2 anartha kriyA-para mATe hiMsA kare. kahiMsA kriyA-te mane haNe che, ha hato, haNaze ema saMkalpI hiMsA kare. 4 akasmAta kriyA-ekane mAravA jatAM vacamAM bIjAnI hiMsA thAya. 5 daSTi viSayasa kriyA-duzamana dhArI mitrane haNe. 6 mRSAvAda kriyA-asatya bole . 7 adattAdAna kriyA-corI kare te. 8 abhyastha kriyA-manamAM duSTa kalpanAo kare te. 9 mAna kriyA-abhimAna kare te. 10 mitradoSa kriyA-svajanane alpa aparAdhe bahu daMDa de te. 11 mAyA kriyA-kapaTa kare te. 12 12 lobha kriyA-lAlaca-tRSNA. 13 iryApathikA kriyA-mArgamAM cAlatAM hiMsA thAya te.] (14) cauda prakAranA jIva. [ 1-2 sUma ekeMdriya aparyApta ane paryApta. 3-4 bAdara ekeMdriya aparyApta ane paryApta. 5-6 beI driya aparyApta ane paryApta. 7-4 triIdriya aparyApta ane paryApta. 9-10 cauI driya aparyApta ane paryApta. 11-12 asaMjJI paMceMdriya aparyApta ane paryApta. 13-14 saMjJI paMce draya aparyApta ane paryApta.] (15) paMdara prakAranA paramAdhAmI deva. [1 Ajha, 2 Amrarasa, 3 zAma, 4 sabala, 5 rUdra, 6 virUdra, 7 kALa, 8 mahAkALa, 9 asipatra, 10 dhanuSya, 11 kuMbha, 12 vAluka, 13 vaitaraNa, 14 parasvara, 15 mahAghoSa.] . (16) sUtrakRtAMga (sUyagaDAMga) sUtranA prathamakruta skaMdhanAM 16 adhyayana. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 131 [1 svasamaya-parasamaya, ra vaidArika, 3 upasarga prajJA, 4 strI prajJA, 5 narakavibhakti, 6 varastuti, 7 kuzIla paribhASA, 8 varyAdhyayana, 9 dharma dhyAna, 10 samAdhi, 11 mokSamArga, 12 samavasaraNa, 13 yathAtathya, 14 graMthI, 15 yamatithi, 16 gAthA.] (17) sattara prakAranA asaMyama. [1 pRthvI, 2 a5, 3 tejasa, 4 vAyu, 5 vanaspati, 6 be Idriya, 7 triI driya, 8 cauIdriya, 9 paMceMdriya, 10 ajIva, 11 prekSA, 12 ujhekSA, 13 pramArjana, 14 pAristhAnika, 15 mana, 16 vacana, 17 kAyA saMbaMdhI asaMyama] (18) aDhAra prakAranuM brahmacarya. [1 audArika zarIra saMbaMdhI bhegamana-vacana-kAyAthI sevavA nahi, e 3, sevarAvavA nahi e 3, sevatA prati anumodana ApavuM nahi e 3, ema kula 9; e ja pramANe 9 prakAra vaikriya zarIra saMbaMdhI tyajavA.] (19) jJAtAsUtranA 19 adhyayana. [1 ukSipta-meghakumAranuM, 2 dhanya sArthavAha ane vijaya coranuM, 3 mayUra-IDAnuM, 4 kUrma-kAcabAnuM, 5 zailaka rAjarSinuM, 6 tuMbaDAnuM, 7 dhanya sArthavAha ane cAra vahunuM, 8 mallI bhagavatInuM, 9 jinapAla jinarakSitanuM, 10 caMdranI kaLAnuM, 11 dAvadavA vRkSanuM, 12 jitazatru rAjA ne subuddhi pradhAnanuM, 13 naMda maNiyAranuM, 14 tetaliputra pradhAna ne piTIlA sonAra putrInuM, 15 naMdI phaLanuM, 16 avarakaMkAnuM, 17 samudra azvanuM, 18 susImA dArikAnuM, 19 puMDarIka-kuMDarIkanuM.] (20) vIsa prakAranAM asamAdhisthAnaka. [1 utAvaLuM cAle, 2 pUjyA vinA cAle, 3 duSTa rIte Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 - zrI praznavyAkaraNa sUtra pUje, 4 vadhu Asana rAkhe, 5 vaDA-vaDIlanI sAmuM bele, 6 sthavira-vRddhane upaghAta kare, cha ekediyAdine pitAnA sukhane arthe upavAta kare, 8 pratikSaNa krodha kare, 9 hamezAM krodha pradIpta rAkhe, 10 bIjAnI niMdA kare, 11 nizcayavALI bhASA bole, 12 na kleza utpanna kare, 13 jUnA kalezane jAgRta kare, 14 akALe svAdhyAya kare, 15 sacitra dravyathI kharaDAyelA hAtha-page AhArAdi le, 16 zAMti samaye ke prahara rAtri pachI gADha avAja kare, 17 gacchamAM bheda utpanna kare, 18 gacchamAM kaleza karI mane duHkha utpanna kare, 19 sUryodayathI sUryAsta sudhI azanAdi lIdhA kare, 20 ane SaNika AhAra le] (21) ekavIsa prakAranAM sabala kama (cAritrane malina karavAnA hetu rUpa karma). [1 hastakarma, 2 mithuna, 3 rAtribhojana, 4 AdhAkama AhAra bhegavo te, 5 rAjapiMDanuM bhojana, 6 pAMca belanuM sevanaH vecAtuM-uchInuM -baLAtkAre-bhAgIdAranI AjJA vinA-sthAnamAM sAmuM lAveluM ApavuM levuM te, 7 pratyAkhyAna karyA chatAM bhogave te. 8 mahInAnI aMdara traNavAra pANIne lepa kare te. 9 cha mAsamAM eka gaNamAMthI bIjA gaNamAM jAya che. 10 eka mAsamAM 3 mAyAnAM sthAnaka bhogave te. 11 zamyAMtarane AhAra jame te. 12 IrAdApUrvaka hiMsA kare te. 13 IrAdApUrvaka asatya bole te. 14 IrAdApUrvaka cerI kare te. 15 irAdApUrvaka sacitta pRthvI para zayAdi kare te. 16 irAdApUrvaka sacitta mizra pRthvI para zayAdi kare te. 17 sacitta zilA, jhINuM jIva rahe tevAM kASTa, bIja, lIlotarI * pANIne lepa-udalepa karavo, eTale pANIvALI mATI nadI utaravI te. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 133 ityAdi para zayAdi kare te. 18 IrAdApUrvaka mULa-kaMdaskaMdhatvacA-zAkhA-pravALA-patra-pupa-phaLa-bIja e dasane sacitta AhAra kare te. 19 eka varSamAM dasa udakalepa kare te. 20 eka varSamAM 10 mAyAnAM sthAnaka seve te. 21 jaLathI bhInA hAtha, pAtra, vagere vaDe bhejana Ape te laI IrAdApUrvaka bhagave te. ] (22) bAvIza prakAranA pariSaha. [1 bhUkha, 2 tarasa, 3 TADha, 4 tApa, 5 DAMsa macchara, 6 vastrarahitatA, 7 arati, 8 strI, 9 cAlavuM te, 10 eka Asane sthira rahevuM te, 11 pratikuLa upAzraya, 12 Akroza, 13 vadha, 14 yAcanA, 15 alAbha, 16 rega, 17 tRNasparza, 18 mela, 19 satkAra-puraskAra, 20 praNA, 21 ajJAna, 22 darzana). (23) sUtrakRtAMga sUtranAM 23 adhyayana. [sUtrakRtAMga sUtranA pahelA mutaskaMdhanAM 16 adhyayana 16 mA bolamAM upara kahyA che. bIjA zrutaskaMdhanA 7 adhyayana A pramANe - 1 puMDarIka kamaLanuM, 2 kriyAsthAnakanuM, 3 AhAra pratijJAnuM, 4 pratyAkhyAna kriyAnuM, 5 aNagAra sutanuM, 6 Ardra kumAranuM, 7 udakapeDhAla putranuM.] (24) covIsa prakAranA deva. " [ dasa bhavanapati, ATha vANuvyaMtara, pAMca tiSI, eka vimAnika, kula 24]. (25) pacIsa prakAranI pAMca mahAvratanI bhAvanA (26) chavIsa prakAre dazAzrutaskaMdha, bRhat kalpa ane vyavahAra sUtranA uddezA. ja A sUtramAMja-saMvaradvAranA pAMca adhyayanamAM pAMca mahAvratanI pAMca-pAMca bhAvanAe samajAvI che. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 zrI praznavyAkaraNa sUtra | [ dazAzrutaskaMdhanA 10, bahatkalpanA 6 ane vyavahAranA 10, kula 26 ] (ra7) sattAvIza prakAranA sAdhunA guNa. [ 1 thI 5 mahAvrata; 6 thI 10 pAMca Inei nigraha; 11 thI 14 krodhamAna-mAyA-lobhane vijaya, 15 bhAva satya, 16 kaNuM satya, 17 vega satya, 18 kSamA, 19 vairAgya, 20-21-22 mana-vacana-kAyAnI samadhAraNatA, 23 jJAna, ra4 darzana, 25 cAritra, 26 vedanA sahiSNutA, 27 maraNa sahiSNutA. ] (28) aThThAvIza prakAranA AcAraka5. [ AcArAMganA beu chutaskaMdhanA maLIne 25 adhyayana, 26 uThThAI, 27 anuSpAI, 28 ArahaNa. upaghAtika eTale laghu mAsAdika prAyazcitta ane anuvAtika eTale gurU mAsAdika prAyazcitta samajavuM. ] (29) ogaNatrIza prakAranAM pApasUtra. [ 1 bhUmikapa zAstra, 2 utpAta zAstra, 3 svapna zAstra, 4 aMtarIkSa zAstra, 5 aMga pharakavAnuM zAstra, 6 svara zAstra, 7 vyaMjana (masA-tala vagerenuM) zAstra, 8 lakSaNa zAstra e ATha sUtrathI, ATha vRttithI ane ATha vArtikathI maLI kula 24. 25 vikathAnuyoga, 26 vidyA anuyAga, 27 maMtra anuga, 28 yega anuyoga, 29 anyatIrthika anuga. ] (30) trIsa prakAranAM mehanIyanAM sthAnaka. [ 1 trasa prANIne jaLathI haNe, 2 hAthe karI prANInAM mukha vagere rUMdhI-zvAsa rUMdhI haze, 3 vAdharI-cAmaDAthI mAthuM viTIne bhAre, 4 mudugarAdithI mAthuM bhedIne mAre, 5 bhodadhimAM bUDatA jaMtuone dvIparUpa evA manuSyane haNe, 6 sAmarthya chatAM Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 135 duSTa pariNAmapUrvaka glAna rogInI sevA suzraSA na kara, 7 tapasvIne baLAtkAre dharmabhraSTa kare, 8 sabhyaphadarzana pratye bIjAonA viparIta pariNAma nIpajAvI apakAra kare, 9 jinaniMdA kare, 10 AcArya -upAdhyAyanI niMdA kare, 11 AcAryAdinA jJAnadAnanA kAryanI niMdA kare, 12 rAjA vagerene prayANudi viSe punaH punaH kahe, 13 vazIkaraNAdi kare, 14 pratyAkhyAna karelA bhoganI icchA kare, 15 vAraMvAra pitAne bahuzruta tarIke oLakhAve, 16 tapa karyA vinA tapasvI tarIke oLakhAve, 17 ghaNA manuSyone agni tathA dhUmADA vagerethI haNe, 18 pite karelA apakRtyane Aropa bIjA upara caDAve, 19 vicitra mAyA kapaTa karI bIjAne Thage, 20 azubha pariNAme karI satyane paNa sabhA vacce asatya tarIke jaNAve, 21 punaH punaH kalaha kare, 22 vizvAsa upajAvIne paradhananuM apaharaNa kare, 23 eja rIte para dArAne lobhAve, 24 kaMvA nahi hovA chatAM kuMvArA tarIke pitAne oLakhAve, 25 abrahAcArI hovA chatAM brahmacArI tarIke oLakhAve, 26 aizvarya pamADanAranAja dravyanuM haraNa karavAnI IcchA kare, 27 jenA prabhAve khyAti maLe teneja kAMI aMtarAya pahoMcADe, 28 rAjA senApati Adi bahu jananA nAyakanI hiMsA kare, 29 devatAnA avarNavAda bole, 30 devatAnA darzana vinA pitAnI pUjA vadhAravAnA nimite devatA mane darzana devA Ave che ema kahe. ] (31) ekatrIza prakAranA siddhanA guNa. [[ pAMca saMsthAna, pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa, ATha sparza, traNa veda, e 28 thI rahita; 29 akAma, 30 asaMga, 31 AvatAra rahita; athavA jJAnAvaraNIyanI pAMca, darzanAvaraNIyanI nava, vedanIyanI be, mohanIyanI che, AyuSyanI cAra, nAma karmanI be, Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 zrI. prekSa vyAkaraNa sUtra gotra karmanI be ane aMtarAya karmanI pAMca e ATha karmanI ekatrIza prakRtine vijaya. ] (32) batrIza prakArane yoga (prazasta vyApAra) saMgraha. [ 1 pApanuM prAyazcitta le, 2 ziSyane prAyazcitta ApyuM hoya te gurU bIjAne na kahe, 3 vipattimAM dharma viSe dRDha rahe, 4 nizrArahita tapa kara, 5 sUtrArtha grahaNa kare, 6 suzraSA TALe, 7 ajJAta kuLanI gaucarI kare, 8 nirlobhI thAya, 9 bAvIza pariSaha sahe, 10 sarala svabhAva rAkhe, 11 satya saMyama Acare, 12 samyaktva nirmaLa rAkhe, 13 samAdhipUrvaka rahe, 14 pAMca AcAra pALe, 15 vinaya kare, 16 dhati rAkhe, 17 vairAgya rAkhe, 18 zarIrane sthira rAkhe, 19 sArAM anuSThAna kare, 20 Asrava roke, 21 AtmAnA deSa TALe, 22 sarva viSayathI vimukha rahe, 23 mULa guNa viSe pratyAkhyAna kare, 24 uttara guNa viSe pratyAkhyAna kare, 25 apramAdI thAya, 26 kALe kALe kriyA kare, 27 dharmadhyAnane saMgraha kare, 28 saMvara vegane saMgraha kare, 29 maraNa ke roga nIpaje te manane kSubdha na thavA de, 30 svajanAdikane tyAga kare, 31 prAyazcitta lIdhuM hoya te pALe, 3ra ArAdhaka-paMDita mRtyu thAya tema ArAdhanA kare. ] (33) tetrIza prakAranI AzAtanA. [1 ziSya vaDA (guraAdi)nI AgaLa avinaye cAle, 2 ziSya vaDAnI barAbara-sAthe cAle, 3 vaDAnI pAchaLa avinaye cAle, 4-5-6 ziSya vaDAnI AgaLa, barAbara ane pAchaLa avinaye ubho rahe, 7-8-9 vaDAnI AgaLa, barAbara ane pAchaLa avinaye bese, 10 ziSya vaDAnI sAthe bahirabhUmi jAya ane vaDAnI pahelAM zaci thaI AgaLa Ave, Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 137 11 vaDA sAthe vihArabhUmi jaI AvI iryApathikA pahelAM pratikrame, 12 koI purUSa Ave tene vaDAnI pahelAM pote bolAve, 13 satre vaDA bolAve ke kaNa nidrAmAM che ne koNa jAgRta che, tyAre jAgatA chatAM uttara na Ape. 14 AhAra vahorI lAvIne pahelAM bIjA ziSyAdinI AgaLa kahe ane pachI vaDAne kahe, 15 AhArAdi pahelAM bIjA ziSyAdine batAve ane pachI vaDAne batAve, 16 AhAra mATe pahelAM anya ziSyane AmaMtra ane pachI vaDAne AmaMtre, 17 AhAra vahorI lAvI vaDAne ke vRddha sAdhune pUchyA vinA pitAnA priya bIjA sAdhuone vaheMcI Ape, 18 vaDA sAthe jamatAM sAruM zAka vagere utAvaLe jame, 19 vaDAe bolAvyA chatAM mauna rahe, 20 vaDAe bolAvatAM chatAM Asane rahI hA kahe, kAma batAvaze evA bhayathI vaDA pAse na jAya, 21 vaDAe bolAvatAM moTA sAde-avinayathI javAba Ape, 22 vaDA kahe ke A kArya tame karo tamane lAbha thaze, tyAre ziSya vaDA pratye kahe ke te tame ja kare-tamane lAbha thaze, 23 vaDA pratye kaThora-karkaza bhASA vApare, 24 vaDA jevA zabdo vApare tevA ja zabdo ziSya vaDA pratye vApare, 25 vaDA vyAkhyAna ApatA hoya, tyAre sabhAmAM jaI bole ke tame kahe che te kyAM che? batAvo ! 26 vaDA vyAkhyAna Ape tyAre ziSya vaDAne kahe ke tame bhUlI gayA che, 27 vaDA vyAkhyAna ApatA hoya tyAre ziSya pite sAruM na jANuM khuza na rahe, 28 vaDAnA vyAkhyAna vakhate sabhAmAM bhaMga paDe tema avAja kare bolI uThe, 29 vaDAnA vyAkhyAnamAM zrotAone nAkhuza kare, 30 vaDAnuM vyAkhyAna pUrUM thayAM pahelAM ziSya vyAkhyAna zarU kare, 31 vaDAnI zayAne page ghase, hAthe aphALe, 32 vaDAnI zayA upara Ubho rahe, bese, sUe, 33 vaDAthI ucca Asane ke barAbara Asane bese, ubhe rahe ke sue; e 33 prakAre AzAtanA thAya tema jANavuM.] Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 zrI praznavyAkaraNa sUtra (34) batrIsa prakAranA sure [20 bhavanapati, 10 vimAnika ane 2 potiSI, kula 32] e prakAre ekathI eka-eka vadhAratAM tetrIsa ekAgra citte viramaNa karavA yogya sthAnaka che tene viSe, aviratine viSe, ane bIjA paNa aneka sthAnake je jinabhASita che, satya che, zAzvata bhAve karI avasthita che, te sthAnake-padArthone viSe zaMkA (saMdeha), kAMkSA (anya matane abhilASa) nirAkarIne-TALIne bhagavAnanA zAsanane je sAro karIne mAne che, je niyANuM (nidAna) rahita che, je garva rahita che, je lolupatAthI rahita che, ane je mana-vacana-kAyAnI gupri sahita che te sAdhu che. mahAvIra bhagavAnanAM vacanane anusaratA viratinA vistArarUpa bahuvidha prakAravALe, nirmaLa samyaktvathI subaddha mULavALo, tirUpI kaMdavALA, vinayarUpI kayArA-vedikAvALo, traNe lokamAM vistarela yazavALa, jADA-moTA-sujAta caDavALo, pAMca mahAvratarUpI vizALa zAkhAvALe, bhAvanArUpI chAlanA aMtavALa, zubha coga tathA jJAnarUpI pallava tathA suMdara aMkura dhAranAre, bahuguNarUpI puSpothI samRddha, zIlarUpI sugaMdhavALe, anAsavarUpI phaLavALe, mokSarUpI bIjathI yukta e saMvararUpI tarUvara merUparvatanA zikharanI cUlikAnI peThe mokSanA bIjarUpa mukti (nirlobhatA ) mArganA zikhara upara virAjI rahyo che. - ahIM anukrama jotAM 34 prakAranA joIe, parantu sUtramAM vastutaH 32 mAlUma paDe che; bIjA graMthamAM kaI sthaLe 34 nI saMkhyA dekhADe che. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 139 sAdhune zuM na kaze? chelA saMvaradvAramAM je na kape te have kahe che. gAma-Agara-nagara-gAmaDuM-kavaDa-maMDapaNamukha-paTTaNa vageremAM je kAMI thoDuM ke ghaNuM, nAnuM ke moTuM (padArtha) paDayuM hoya te, trasa kAyarUpa padArtha (saceta ke acetA keDA vagere), sthAvara kAyarUpa padArtha (ratnAdi), sAmAnya vastu, mana vaDe karIne paNa parigrahavAM kape nahi; hiraNyasuvarNa-kSetra-gRha paNa parigrahavAM kape nahi; dAsI-dAsabhU-preSaka (saMdezavAhaka)-gheDA-hAthI-gAya-bakarAM parigrahavAM na kalape; yAna-vAhana-zayana-Asana-chatrAdi parigrahavAM na kalpa, kamaMDala-jeDA-merapIMchanA paMkhA-vIMjaNa- sAgapatranA vIMjaNa parigrahavA na kalpe; loha-kathIra-tAmrasIsuM-kAMsu-rUpa-sonuM-maNI-matI-sIpanA paDA-zaMkha-hAthIdAMtanA maNa-zRMga-zilA-paravALA-kAca-vastra-cama-pAtra ane bIjA mUlyavAna padArtho vagere je lobhane upajAvanArA che te guNavaMte ekAgra citte parigrahavAM kape nahi. vaLI puSpa-phaLa-kaMda-mUlAdi, cokhA vagere sattara prakAranAM bIja, sarva prakAranAM dhAnya traNe coge karIne auSadha-bheSajabhejanAdine arthe saMjatie parigrahavAM kalpa nahi. zA kAraNe? aparimita jJAna-darzana dharanArA, zIla-guNa-viya- tapa-saMyamanA nAyaka evA tIrthakaree tathA AkhA jagatanA jIvanA hitakArI ane traNe lokamAM pUjya evA jinavaroe (kevaLajJAne karIne temAM (puSpa-phaLa-dhAnyAdimAM) jIvajagatanuM utpattisthAna karyuM che tethI te kalpa Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 zrI mAnyAkaraNa sUtra nahi. (tenA parigrahathI) jIva-jagatanuM utpattisthAna samucchinna thAya te kAraNathI zramasiMha (munipuMgA) tene vaje che. vaLI rAMdhelA cAkhA, bAphelA aDada, gaja (eka prakAranI khAdya vastu), sAthavA, kherakuTa (athavA dahIMne maskA), sekeluM dhAnya, talavaTa, maga vagerenI dALanA manAvelA padArtha (jemAM vikRti pedA thAya te), talapApaDI, veDamI roTalI, mIThA rasamAM meLelAM pakavAnnA (jevAM ke gulAba jAjI, murabbA vagere), cUrNa kAzaka (jemAM mIThAM cUrNAM-padArthI bharelA hoya te, jevAM ke ghArI-ghugharA-kacArI vagere), zikhaMDa, dALanAM vaDAM, mAdaka-lADavA, dUdha, dahIM, ghI, mAkhaNa, tela, gALa, khAMDa, sAkara, madha, madya, mAMsa, khAjA, vividha prakAranAM caTaNI-athANAM-rAitAM, ityAdi praNIta rasayukta padArthoM upAzrayamAM, paragharamAM athavA araNyamAM sAdhue pAse rAkhavAM (ke saMgraha karavAM-parigrahevAM) kalpe nahi. vaLI je sAdhune uddezIne karyuM hoya, rAkhI mUkyuM hoya, racyuM (taiyAra karI rAkhyuM) hoya, pacavajAta karI rAkhyuM hoya (paryAMyanuM avasthAMtara karIne rAkhyuM hoya, jemake dUdha-bhAta ekaThAM karI kara' taiyAra karyAM hAya), rasabiMdu paDatAM hoya tevuM kAMI, sAdhune arthe aMdhArAmAM ajavALu karIne ApavAmAM Avelu, uchItuM lai ApeluM, kAMIka peAtAne arthe ane kAMika sAdhune atha taiyAra karelu (mizra), sAdhu mATe vecAtuM lai rAkheluM, sAdhune mahemAna * te samaye anyati sAdhu-vairAgI cAcakAdimAM cAlatA bheAjana-- sagrahAdinA vyavahAra upara dhyAna ApIne bhagavAne A niSedha pharamAvye che. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 141 mAnIne dAna tarIke ApeluM, dAna-puNyane arthe ApeluM, zAkyAdi tApasa-raMka vAcakane arthe taiyAra kareluM, pazcAtakarmI (sAdhune ApIne pachI hAtha dhue te), purakama (pahelAM hAtha dhoIne pachI vahorAve te), sadA eka gharane AhAra, pANa AdithI kharaDele AhAra, atirikta (32 keLIyAthI vadhu) AhAra, mukharI paNAthI (vAcALapaNe bolIne stuti-khuzAmata karIne) meLavele AhAra, sAdhune artha sAme ANele AhAra, mATI-chANAdithI lIdheluM ughAne Apela AhAra, bALakAdinI pAsethI chInavI laIne Ape AhAra, be jaNAnI vastu eka jaNa (bIjAnA bhAvavinA) Ape te, tithimAM (madanaterazAdi)-yajJa-pUjAdine viSe- utsava (iMdramahatsavAdine) viSe-upAzrayanI aMdara ke bahAra sAdhune arthe rAkheluM te badhuM (AhAra-padArtho-vastro ItyAdi) hiMsAvAdathI yukta heIne sAdhue parigrahavAM kalpa nahi. sAdhune zuM kalape? have zuM zuM sAdhue levuM kape te kahe che. (AcArAMga sUtranA) "piDeSaNa" adhyayanamAM 11 mA udezAmAM kahyA mujaba zuddha, vecAte lIdhelo-vinAza karI nIpajAvele-agnithI rAMdhela e traNa kAryanuM karaNa-karAvaNa ane anamedana-e prakAre nava keTie karIne vizuddha (arthAta emane kaI paNa deSa na lAge te prakArana), eSaNAnA dasa deSathI mukta, uddagama deSa tathA utpAdana daSathI eSaNAzuddha, cetanArahita-acetana thaeluM-vasaMsargathI tyAeluM evuM prAzuka, saMjanA deSathI rahita, aMgAreSathI Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 -zrI praznavyAkaraNa sUtra rahita, dhUmradeSathI rahita bhajana vaherI cha sthAnaka nimitte yaNa-vaiyAvacca Adi cha sthAnaka), cha kAya jenA parirakSaNane arthe, sAdhue reja reja mAzuka bhikSAe vartavuM. vaLI suvihita sAdhu (pAsasthAdi bhAvathI rahita sAdhu) ne bahu prakAre rega thAya, duHkha thAya, vAyunI adhikatA thAya, pittaprakopa thAya, zleSmane prapa thAya, saMnipAta upaje, leza sukha hoya te paNa TaLe, ghaNuM kaSTa thAya, gADha duHkha upaje, azubha-kaDakaThera-pracaMDa phaLavipAka bhogava paDe, mahA bhaya upaje, jIvanane aMta lAvanAruM kAraNa utpanna thAya, AkhA zarIrane paritApanA-pIDA upaje, evAM dukhe thAya, te paNa sAdhune pitAne arthe ke parane athe auSadha-bheSaja, bhAta-pANI pAse rAkhavAM kalpa nahi. vaLI suvihita, pAtrAnA dharanAra sAdhune bhAjana, mATInuM vAsaNa, vastrAdi upadhi, (vizeSa) upakaraNa jevAM ke pAtrA, pAtro bAMdhavAnI jheLI, pAtrA pUMjavAnI pUMjaNI, pAtrasthApana karavAnI kAmaLIne kakaDe, traNe paDelAM bhikSAkALe pAtrane DhAMkavAnAM vastranA kakaDA ), rajastrANa (pAtro vIMTavAnAM vastra), guccha, traNa prachAdaka (zarIra DhAMkavAnAM vastra -be sUtaranAM ane eka UnanuM), haraNa, calapaTe, muhapattI, pAyalUchaNuM, eTalAM vAnAM kape. saMyamanA upakhaMbhane athe, vAyu-tApa-DAMsa-masAlA-TADhamAMthI rakSaNane arthe, rAgadveSarahitapaNe e upakaraNe paNa sAdhue bhegavavAnAM che. vaLI e bhAjapatrAdi upakaraNane sAdhue rejareja pratilekhavAM jevAM), badhI dizAe pUjavAM, pramArjivAM, Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , aparigraha 143 rAtri-divasa apramatta thaIne niraMtara mUkavAM tathA levAM. mekSanA sAdhakanAM lakSaNe. e rIte je saMyamavaMta che, vimukta che, niHsaMga che, parigraharahita rUcivALA che, mamatArahita che, sanehabaMdhanarahita che, sarva pApathI virata che, vAMsala karI che tene ane caMdanane lepa kare tene (apakArIne temaja upakArIne) samAna gaNanArA che, tRNa-maNimuktA-pASANu-kaMcanane ekasarakhAM mAnanArA che, mAna tathA apamAnane sarakhAM mAnanArA che, (pApa rUpI) rajane upazamAvanArA che, rAgadveSane zamAvanArA che, (pAMca) samitie samita che, samyak daSTivaMta che, sarva prANabhUtane samAna mAnanArA che, te nizcaye sAme dhuo che, zratane dhAraNa karanArA che, kiyAne viSe udyamavata-ALasarahita che, saMyati che. vaLI evA mekSanA sAdhaka (susAdhu) che; teo sarva bhUte (pRthvI Adi) nA zaraNa rUpa, sarva jagatanA vAtsalyakArI, satyabhASaka, saMsAramAM sthita hevA chatAM saMsArane samucheda karanArA, sadA maraNanA pAragAmI, sarvanA saMzayane TALanArA, ATha pravacanamAtA (pAMca samiti ane traNa gupti)e karI ATha. karmanI graMthInA vimecaka (choDanArA-mUkanArA), ATha madanuM mardana karanArA, svasamayakuzaLa ( svasiddhAntanipuNa ), sukhaduHkhane viSe harSaviSAdathI rahita, bAhya tathA AcaMtara tapa rUpI upadhAnane viSe suCpaNe ughukta (sAvadhAna), kSamAvaMta, Idrine damanArA, (sarva jIvonA) hitane viSe tatpara, IrSA samiti-bhASA samiti-eSaNa samiti Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * -zrI praznavyAkaraNa sUtra AjJAnamaMDa mAtra nikSepanA samiti-mana gu-ivacana gupti-- kAya guptine pALanAra, iMdriyAne geApavanAra, guteMdriya brahmacArI, tyAgI, rajjIvat (sarala), dhanavaMta (dhanya) tapasvI, kSAntikSama (kSamAe karI sahana karanAra-kSamAsama), jiteMdriya, (guNaeN karI) zaiAlita, nidAnathI (niyANAthI) rahita, (saMyamapUrvaka) bahAranI lesyAthI rahita, mamatArahita, aki cana (dravyarahita), chinna graMtha (bAhya-abhyaMtara graMthInuM chedana thayuM hoya tevA), (karmoMmaLanA) lepathI rahita, niLa kAMsAnA vAsaNa upara jema pANI rahe nahi tevA ( sneha samaMdharahita), zaMkha jevA nira Mjana (raMga na lAge tevA), rAga-dveSa-mAhathI rahita, kAcabAnI peThe iMdriyAne geApavanArA, suvarNanI peThe rUpa sahita (nima*La), kamaLanI pAMdaDInI peThe nirlepa, caMdranI peThe saumya bhAvayukta, sUryanI peThe dApatA tejavAna, merU parvatanI peThe acaLa, samudranI peThe kSeAbharahita, nibha ya, pRthvInI peThe sarva prakAranA spAne sahana karanArA, tapasyA vaDe bhasmanA AcchAdanathI DhaMkAyelA agni jevA, khaLatA agni jevA tejathI javalaMta ( jema rAkhathI DhaMkAyalA agni mahArathI slAna dekhAya che tema tapasyAthI sAdhu zarIre zvAna dekhAya che, paraMtu agni aMdarathI javalaMta hoya che, tema sAdhu aMtaramAM zubha vezyAthI dvIptimAna hoya che), gAzISa caMdananI peThe zItaLa, (zIlanI) sugadhayukta, drahanI peThe samabhAvayukta (uMDA dharAnAM pANI vAyuthI paNa kSubdha thatAM nathI tema), ApelA suniLa arIsAma'DaLanA taLIyAnI peThe prakaTa bhAve karIne zuddha 144 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 15 bhAvayukta, zauMvara (zarIra)nA jevA (pariSaha rUpI sainyanI sAme laDanArA), (yuddhabhUmimAM) hAthInA jevA, (saMyamabhAra vahavAmAM) vRSabha jevA samartha, siMha jema mRgene adhipati hoya che tenA jevA ajita, zarata kALanA pANI jevA zuddha hRdayanA, bhAraMDa pakSInA jevA apramatta, khagaiviSANu (guMDA je eka zIMgaDAvALe pazu) nA jevA ekIbhUta (rAgadveSathI rahita), sthaMbhanI peThe udghakAca- kAtsaga karanArA, sUnA gharanA jevA apratikazma ( suzruSA nahi karanArA), zunya ane vAyuvajita gRhamAMnA dIvAnI peThe kaparahita dhyAnavALA, astarAnI peThe eka dhAre vahenArA (sAdhu utsarga lakSaNe karI eka dhAre vahenArA), sarSanI peThe eka daSTivALA (vAMkuM nahi jenArA), AkAzanA jevA nirAlaMbana, pakSInA jevA sarvathA vimuktaaparigrahI, jema sarSa bIjAnA karelA daramAM vase che tema bIjAe banAvelA sthAnamAM rahenArA, vAyunI peThe athavA jIvanI gatinI peThe apratihata (vihAra karanArA), gAmegAme eka rAtri ane nagare-nagare pAMca rAtri vicaranArA, jiteMdriya, pariSahane jItanArA, nirbhaya, vidvAna (gItArtha), sacitta-acitta-mizra dravyane viSe virAga dhAraNa karanArA, sarvathA viratiyukta-parigrahathI nivRtta, mukta-bharahita, garvarahita, AkAMkSArahita, jIvana-maraNanI AkAMkSAthI rahita, neharahita, aticArarahita cAritravALA, kAyaratA rahita, ane niraMtara adhyAtma dhyAnane kAyAe karI pALanArA che. e prakAre (sAdhu) ekAgracitta thaIne upazAMta viratine Acare. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI prahmavyAkaraNa sUtra pAca bhAvanAo - A parigraha viramaNa vratanA rakSaNane arthe bhagavAne akathita, Atmahitakara, parabhavane viSe sukhanA kAraNarUpa, AgAmI kALe kalyANakAraka, zuddha, nyAyapaMtha prakAzaka, akuTila, sarvottama, sarva duHkha-pApanuM upazamana karanAruM pravacana kareluM che. te chellA vratanI pAMca bhAvanAo A pramANe che. - parigraha viramaNa vratanA rakSaNa arthe pahelI bhAvanAe zrotreDhiye mane ane madhura zabdo sAMbhaLIne paNa nispRha rahevuM. te zabdo kevA hoya? moTA mukhavALA mRdaMga, paNava (nAne Dhela), maTe Dhela, kacchami (nAradanI vaNA), viNA, vipaMcI (eka jAtanI vINA), vahUkI (bIjI jAtanI vaNA), baddhasika (vAritra vizeSa), sughoSA (ghaMTA, naMdi (eka jAtanuM vAritra), sAta tAranI viNA, vAMsaLI, tuNaka (vAghavizeSa), parvaka (vAghavizeSa), taMtrI (eka jAtanI vINA), tALI, karatAla (kAMsAnI), tUra (vAgha), evAM vAdinA nAda, gIta, vAdya, naTa, nartaka, bajANIyA, mala, muSTimag, bhAMDa, kathAkAra, jaLamAM kUdI ramanAra, rAsa ramanAra, zubhAzubha kahenAra, laMkha (vAMsa upara khelanAra), maMkha (citrapaTa dekhADanAra), tRNa vagADanAra, tuMbaDAnI vINA vagADanAra, tAlaTA vagADanAra, e badhAnI vidhavidha kriyAo, aneka prakAranA madhura svare, susvara gIte; evuM sAMbhaLIne sAdhue temAM Asakti karavI nahi), temaja kaMcI (kIenuM banAveluM strIoe paheravAnuM kamaranuM AbhUSaNa), kaTi Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 147 mekhalA, kalApaka (gaLAnuM ghareNuM), prataraka (AbharaNa vizeSa), paheraka (eka jAtanuM AbharaNa), paganAM jhAMjhara, ghaMTadhao, nAnI ghaMTIo, jAge paheravAnuM AbharaNa, jALI sarakhuM AbharaNu, mudrikA, pUra, caraNamAlikA, kanaka-nigaDa-jAlaka jUdI jUdI jAtanAM ghareNAM), e badhAM AbharaNenA zabda ke je lIlApUrvaka cAlatAM utpanna thAya che, te sAMbhaLavAmAM sAdhue Asakti karavI nahi); temaja tarUNa strIonAM hAsya, zabda, kalarava, guMjArava, evA madhura svarayukata vacane, stutinAM vacane ane bIjA aneka prakAranA madhura svaravALA manuSyae belelA zabda ke je manejha heya ane karNarUcikAraka hoya, tene viSe sAdhue saMga karavo nahi (Asakita karavI nahi), rAga karavo nahi, pRddha thavuM nahi, mUchavuM nahi (meha pAma nahi), tene arthe AtmAne vAta kara nahi, bhAvuM nahi, tuSTa thavuM nahi, hasavuM nahi, smaraNa karavuM nahi ane tene viSe mati rAkhavI nahi. tevIja rIte zroseMdrie karIne amane tathA pApanA hetu rUpa zabdo jevA ke Akroza vacana, kaThera vacana, niMdA vacana, apamAnanA zabda, tajanA (tucchakAra) nA zabda, nisanAnAM vacana, dIna vacana, trAsajanaka zabda, kepanAM vacane, rUdana, AraDavAnA zabdo, kaMdana, (ziyALanA jevI) cIsa-pakAra, karUNAjanaka svara, vilApanA svara ItyAdi aneka prakAranA amanesa ane pApanA hetu rUpa zabda sAMbhaLIne sAdhue reSa kara nahi, helaNa karavI nahi, niMdA karavI nahi, leka samakSa vAMkuM belavuM nahi, chedana Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 zrI prakSavyAkaraNa sUtra karavuM nahi, bhedana karavuM nahi, jugupsA vRttithI sva-paranA AtmA artha vartavuM nahi. e pramANe zrotraMdriya bhAvanAthI je bhAvita thAya che tene aMtarAtmA manesa-amaneza ane zubha-azubha (zabdo) pratye rAgadveSane saMvaranAra, sAdhu, mana-vacana-kAyAne saMvRtta karanAra ane iMdrinuM rUdhanA karanAra hAI dharmane Acare che. bIjI bhAvanAe cakSu idrie karIne rUpa (strI-purUSanA) jatAM tene saMvRtta karavI. (te rUpa kevAM) mane, suMdara, sacitta-sacitta-mizra kASTakamanAM, vastranAM, citranAM, . lepakamanAM, pattharanAM, dAMtanAM rUpa; pAMcavarNa sahita aneka AkAre saMsthita, grathita (guMthelAM), veSTita (vIMTelAM), pUrata (bharIne banAvelAM), sAMdhIne banAvelAM (caMdaravA vagere), aneka prakAranI tathA nayana-manane sukha karanArI guMthelI (puSpanI) mALAonAM rUpa; vanakhaMDa, parvata, gAma, Agara, magara, pANInI khAI, kamaLayukta geLa vAva, khuNI vAva, lAMbI vAva, vAMkI-cUkI nahera, sarovara paMkti (ekamAMthI bIjAmAM ane bIjAmAMthI trIjAmAM pANI vahe tevAM taLAvonI hAra), samudra, dhAtunI khANa, gaDha pharatI khAI nadI, kudaratI sarovara, deluM taLAva, vikasita puSpa-utpala-kamaLathI zobhatA ane aneka prakAranAM pakSIonAM joDAM jemAM vicarI rahyA che tevA bAgabagIcAnAM rUpa; suMdara maMDapa, vividha bhavana, toraNa, mUtio, daherAM, sabhA, paraba, parivrAjakanAM vasatIsthAna, rUDAM zayarna-Asana, pAlakhI, ratha, gADAM, yAna, yugya (eka prakAranuM vAhana, Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha spaMdana ItyAdinAM rUpa, saumya, managamatAM, jovAyeAgya, alaMkArathI vibhUSita, puSkRta tapane prabhAve saubhAgyathI sapanna evAM nara-nArInA samUhanAM rUpa; naTa, nartaka, ajANIyA, mala, muSTimala, (bhAMDa) vidUSaka, kathAkAra, jaLamAM kUdI khelanAra, rAsa ramanAra, AkhyAnakAra, lekha, makha, tUNu khajAvanAra, tuMbaDAnI vINA vagADanAra, tAlATA vagADanAra ityAdinI bahu prakAranI rUDI kriyAo ane bIjI paNa. e prakAranI kriyAonAM manAjJa tathA suMdara rUpane viSe sAdhue saMga karavA nahi, rAga karavA nahi, gRddha thavuM nahi, mAha karavA nahi, tene arthe AtmAnA ghAta karavA nahi, aAbhAvuM nahi, tuSTa thavuM nahi, hasavuM nahi, smaraNa karavuM nahi ane tene viSe mati karavI nahi. vaLI sAdhue cakSue karIneamanAra tathA pApanA heturUpa rUpA jevAM ke ka'ThamALanA rAgI, kADhanA rAgI, lUlA-DhuMDhA mANasa, jAdaravALA, kaThIna pagavALA mANasa, zlIpada, kubaDA, pAMgaLA, veMtIyA, AMdhaLA, kANA, janmAMdha, lAkaDIne Teke cAlanArA, pizAcagrasta (gAMDA), vyAdhi-rAgathI pIDita, vikRti pAmelAM kalevaro, jIvaDAMvALA kADelA padArthAMnA DhagalA, evAM ane e prakAranAM bIjAM amaneAjJa tathA pApanA heturUpa rUpe! joine sAdhue rASa-helA-ni'dA-vakatA-chedana-bhedana jugupsA ityAdisvaparanA AtmA arthe karavAM nahi. e pramANe cakSu iMdriya bhAvanAthI je bhAvita thAya che tenA aMtarAtmA manAjJaamanAjJa ane zubha-azubha (rUpe) pratye rAgadveSane saMvara 149 - Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznavyAkaraNa sUtra 2 150 nAra, sAdhu, mana-vacana-kAyAne saMvRtta karanAra ane iMddhiceAnuM dhana karanAra hAi dhamane Acare che. trIjI bhAvanAe ghrANeMdriye (nAsikAe) karIne maneAjJa tathA bhadraka (madhura) gadha letAM tene saMvRtta karavI. (te gaMdhA kevI?) jaLa, sthaLa, sarasa phUla, phaLa, pANI, leAjana, kATha (upaleTa), tagara, (tamAla) patra, sugaMdhI chAla, damanaka (eka jAtanAM phUla), maravA, elacI, jaTAmAMsI, sarasa gAzISa caMdana, kapUra, lavIMga, agurU (kALuM agara), ke kuma (kesara), kakola (eka jAtanuM sugaMdhI phaLa), sugadhI vALA, zveta caMdana, sugaMdhI dravceAthI yukata dhUpa-vAsa je RtukALe upajIne dizAomAM ghaNuM dUra sudhI prasare che, evI ane khIjA aneka prakAranI manojJa tathA madhura gAne viSe sAdhue saMga karavA nahi, rAga-gRddhi-mAha-lAbha-rASahAsyasmaraNAdi karavAM nahi, ane tene viSe mati karavI nahi. vaLI sAdhue nAsikAe karIne amane jJa tathA pApanA kAraNarUpa gaMdhA, jevI ke marelA sarpa, gheADA, hAthI, gAya, varU, zvAna, ziyALa, manuSya, khIlADI, siha, dIpaDA ItyAdinAM kalevara kAhelAM, chinna-bhinna thayelAM, jIvaDAM paDelAM hoya ane temAMthI durgaMdha nIkaLatI hAya tene viSe, durgaMdhI bhAjanane viSe ane bIjI aneka prakAranI amaneAjJa ane pAparUpa durgaMdhAne viSe sAdhue rASa-helaNA-nidAvakratA-chedana-bhedana-jjugupsA ityAdi sva-paranA AtmA artha karavAM nahi. e pramANe ghrANeMdriya bhAvanAthI je bhAvita thAya che. tenA aMtarAtmA mAna-amanAra ane Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 151 zubha-azubha (go) pratye rAgadveSane saMvaranAra, sAdhu, manavacana-kAyAne saMvRtta kansTAra ane indriyanuM rUMdhana karanAra hAI dharmane Acare che. cathI bhAvanAe jivAIdriye (jIbhe) karIne mane jJa tathA madhura rasAsvAda letAM tene saMvRtta karavI. (te A svAda ane rasa kevA) pavAne, vidhavidha pAna, gaLakhAMDanA ane tela-ghInAM banAvelAM jAta jAtanAM) bhajana, bahuvidha lavaNa-rasAdithI yukta bhejya padArtho, madhu, mAMsa, bahu prakAranA mUlyavAna bhejana padArtho, dUdha, dahIM, saraka (eka jAtanAM pula)ne madya, uttama prakAranI madirA, sIdhu ane kApisAyaNa ( e beu jAtanI madirA), aDhAra prakAranAM zAka, ane bIjA bahu prakAranAM bhajana, mane varNa-baMdha-rasa-sparzavALAM drathI mizrita karelA bhojana padArtho ane evA bIjA aneka jAtanAmanejha tathA madhura rasane viSe sAdhue saMga kara nahi, rAga-gRddhi-meha-labha-teSa-hAsya-smaraNa tathA mati karavI nahi. vaLI jihvAIkiye karI amane jJa tathA pApanA kAraNarUpa AsvAda ane rasa, jevA ke rasarahita, virasa (bagaDele rasa) yukta, lukhA, satvarahita, bhajanapAnAdinA, vAsI, vinaSTa varNavALA, kohela, durgadhayukta, amaneNa, vikRtivALA, pugAI gaelA (lIlavALA), bahu prakAranI durgadhavALA, tIkhA, kaDavA, kasAyalA, khATA, sevALavALA junA pANInA jevI gaMdhavALA ane evA bIjA aneka prakAranA amanejJa tathA pAparUpa rasane viSe Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra zrI praznavyAkaraNa sUtra sAdhue " rASa-helaNa-niMdA-vakatA- chedana-bhedana-jugupsA ItyAdi sva-paranA AtmAne arthe karavo nahi. e pramANe jihvA iMdriya bhAvanAthI je bhAvita thAya che tene aMtarAtmA manez-amanejha ane zubha-azubha (raso) pratye rAgadveSane saMvaranAra, sAdhu, mana-vacana-kAyAne saMvRtta karanAra ane indriyanuM rUMdhana karanAra hAI dharmane Acare che. pAMcamI bhAvanAe sparzendriyane (zarIranI tvacAne) mane tathA sukhakAraka paze letAM saMvRtta karavI. (te sparze kevA ?) udakamaMDapa (jemAMthI pANInAM jhINAM kaNa varasyA kare te-kuvAre), veta caMdana, zItaLa nirmaLa jaLa, nAnA prakAranAM phUlanI zayyA, sugaMdhI vALe, muktAphaLa, padmanAbha (mRNAla), caMdranI cAMdanI, mora pIMchanA paMkhAthItADanA pAMdaDAnA paMkhAthI upajAvelA suzItaLa pavana, grISmakALe sukhasparza karAvanArAM aneka prakAranAM zayana, Asana tathA vastra, ziyALAmAM agnivaDe zarIrane tapAvavuM, sUryane Atapa le, snigdha-mRdu-zIta-uSNa-haLave e Rtu Rtune viSe sukhakAraka sparza je zarIranuM sukha tathA mananI svasthatA karanArA che te ane evA bIjA aneka prakAranA mane tathA sukhakAraka sparzIne viSe sAdhue saMga kare nahi, rAga-gRddhi-meha-labha-teSa-hAsya-ramaraNa tathA mati karavI nahi. vaLI sAdhue sparzeDhiye karI amanojJa tathA pApanA kAraNarUpa sparza jevA ke aneka prakAranAM baMdhana, vadha, tAThana, DAma, ati bhArApaNu, aMgabhaMjana (avayava bhAMgavA-maraDavAmAM Ave te), nakhamAM seyane praveza, cAmapara nAnA cheda, garama lAkhane rasa Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha 153 kSAra-tela-sIsuM-kALuM lekhaMDa ItyAdinuM dhagadhagatuM siMcana, heDabaMdhana, deraDAnuM baMdhana, bela, sAMkaLa, hAthabeDa, kuMbhI pAkadahana (kuMbhImAM nAMkhIne rAMdhavuM), IdriyanuM teDavuM, uce (vRkSAdi upara) laTakAvavuM, zuLIe paravavuM, hAthIne page karIne mardana, hAtha-paga-kAna-nAka-hoTha-zISanuM chedana, jIbhanuM teDavuM, vRSaNa-nayana-hRdaya-dAMtanuM bhAMgavuM, jetara ane cAbukanA prahAra, paga-pAnI-ghuMTaNane pattharanA prahArathI pIDA upajAvavI, kavaca-agni-viMchInA DaMkha, vAyutApa-DAMsa-masalAne upadrava, kaSTakArI Asana, kaSTakArI svAdhyAyabhUmi, evA karkaza-bhAre-TADhA-unA-rUkSa ane bIjA aneka prakAranA amaneNa tathA pApanA heturUpa sparzIne viSe sAdhue reSa-helaNa-niMdA-vakratA-chedanabhedana-jugupsA ItyAdi sva-paranA AtmAne arthe karavAM nahi. e pramANe sparzendriya bhAvanAthI je bhAvita thAya che tene aMtarAtmA maneNa-amaneza ane zubha-azubha (spaze) pratye rAgadveSane saMvaranAra, sAdhu, mana-vacana-kAyAne saMvRtta karanAra ane IdrinuM udhana karanAra hoI dharmane Acare che. e prakAre A saMvara dvArane samyapha prakAre AcaratAM te rUDA nidhAnarUpa thAya che. e pAMce kAraNe karIne, mana-vacana-kAyAe karI surakSita rAkhatA thakA e yoga (aparigraha) maraNuparyata pratimAna ane matimAna manuSya nitya nirvahavAyegya che. anAsavayukta, nirmaLa, achidra, aparibhravita, kalezarahita, sarva tIrthakaree anujJA kareluM evuM A pAMcamuM saMvaradvAra kAyAe karI pharasavAyegya, Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI mAvyAkaraNa sUtra pALavAyAgya, aticAra TALI zuddha karavAAgya, pAra utAravAceAgya, anyane upadezavAceAgya, anupAlana karavAceAgya ane AjJAnusAra ArAdhavAceAgya che. e pramANe jJAtaputra zrI mahAvIra bhagavAne upadezyuM, prarUpyuM ane prasiddha karyuM che; evuM A siddha zAsana pUjanIya, sadupadezita ane prazasta che. upasahAra. he sunnata ! (jammU !) e pAMce mahAtratA seMkaDo hetupUrvaka vicitra prakAre arihaMtanA zAsanamAM vistIrNa karIne kahelAM che. pAMca sakSepe kahelA savara vistAre karIne paccIsa bhAvanA ane pAMce samiti sahita sadA yatanA, (saMyama pALavAnI) ghaTanA ane vizuddha (nirmaLa) darzana sadguNAe karIne AcaranAra sati carama zarIrane dhAraNa karanAra thaze. (nirmaLa saMvarane pratipAlaka A ja bhave mAkSane pAmaze.) iti saMvara dvAra samApta. zAkUla zrI lAdhAjI gurU-prasAda sukhadA pAmyA umaMge havu, temAMthI rasabiMdu eka grahIne AhIM pramade dharU, cAturmAsa nidhi vadhu nidhi bhUmi cArU zapUrNimA; praznavyAkaraNAnuvAda pUrNa tA. amadAvAde karI 34 phU zrI praznavyAkaraNa sUtra samApta. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agAuthI thaelAM grAhakonAM nAma nAma amadAvAda, 1 chaganalAla pAnAcaMda saMghavI nakala 1 zAntilAla nAgaradAsa zAha 51 piyAlAla pItAMbaradAsa zAha 1 popaTalAla jagajIvanadAsa zAha 11 lakSmIcaMda jhaveracaMda saMghavI 1 maNIlAla sAMkaLacaMda bhAvasAra lIMbaDIvALA 1 maNIlAla becaradAsa zAha 11 umedacaMda lallubhAI zAha 1 gIradharalAla vrajalAla zAha hA. pipaTalAlabhAI 1 morArajI dhanajI paDIyA 5 premacaMda mANekacaMda 1 gulAbacaMda hIrAcaMda saMdhANuM 5 zAntilAla maganalAla mahetA 1 mANekalAla sukhalAla zAha 2 durlabhajI mAdhavajI zAha 1 khImacaMda becaradAsa zAha 2 lAlacaMda malakacaMda zAha 1 ratilAla sukhalAla talasANIyA 2 jamajIvanadAsa nAgajI zAha 1 aMbAlAla maNIlAla 2 DaoN.mANekalAla DAhyAbhAI zAha talasANIyA 2 gAMdhI manasukhalAla tribhuvanadAsa 1 jagajIvana hIrAcaMda zAha 2 chaganalAla vanamALIdAsa zAha 1 zIvalAla ratanazI zAha 2 phulAi nAgaradAsa bhAvasAra 1 Do. bhAlacaMdra DuMgarazI 1 jIvarAja lAlacaMda gosaLIyA 1 khuzAlacaMda hIrAcaMda saMdhANuM 1 sukhalAla maganalAla zAha. 1 malukacaMda hIrAcaMda saMdhANuM 1 jIvaNalAla kALIdAsa zAha 1 sukhalAla dalIcaMda aMdhAra 1 harakhacaMda devazIbhAI saMdhavI 1 dhanajI jecaMda zAha 1 lakSmIcaMda kapuracaMda zAha 1 khImacaMda vakhatacaMda zAha 1 nAgaradAsa ThAkarazI zAha 1 talakacaMda khImacaMda zAha 1 malukacaMda gokaLadAsa zAha 1 gAMdhI harakhacaMda tribhuvanadAsa 1 hIrAcaMda jIvaNabhAI zAha vakIla 1 vADIlAla motIlAla zAha | 1 lallubhAI maganalAla gAMdhI Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 1 gulAbacaMda rAghavajI zAha | 1 vanArasI DosAbhAI 14 chaganalAla jIvarAja gAMdhI | 1 tribhavanadAsa amulakha 1 kapuracaMda amaracaMda zAha 1 naMdalAla manasukhalAla 1 jIvarAja abhecaMda zAha 1 bhegIlAla bAvalabhAI 1 gAMDAlAla saMdhacha bhAvasAra 1 amRtalAla bAvalabhAI . 1 gAMDAlAla pocAlAla bhAvasAra | 1 harilAla oghaDabhAI , 1 kezavalAla lallubhAI bhAvasAra gosaLIA 1 vardhamAna jagajIvana 1 lakhamIcaMda goradhanadAsa 1 mohanalAla maganalAla 1 manasukhalAla jeThAlAla 1 kezavalAla vanamALIdAsa 1 kALIdAsa kalyANadAsa 1 vADIlAla becaradAsa 1 choTAlAla bhUdharadAsa 1 amulakha goviMdajI zAha 1 zAtilAla maganalAla 1 choTAlAla jeThAbhAI zAha - 1 mahAla maganalAla 1 pipaTalAla nAthAlAla zAha 1 sukhalAla mathuradAsa 1 gulAbacaMda kezavajI zAha 1 pipaTalAla cunIlAla 1 maganalAla kamaLazI zAha 1 bhagavAnajI pAnAcaMda 1 cImanalAla mohanalAla zAha | 1 vADIlAla ThAkarazI 1 bhAvasAra zAmajI velajI 1 dayALajI jagajIvanadAsa 1 vrajalAla vIrapALa 1 maNIlAla nAnacaMda. 1 purUSottamadAsa kasturacaMda vorA | 1 nAgaradAsa jeThAbhAI 1 zIvalAla sukhalAla zAha 1 amaracaMda mANekacaMda 1 jeThAlAla premacaMda 1 mohanalAla prAgajI 1 vanamALIdAsa mANekalAla 1 kapuracaMda devacaMda 1 parazottamadAsa ThAkarazI 2 ramaNalAla maganalAla zAha 1 trivanadAsa rAjapALa ( 1 purazottama kALIdAsa zAha 1 dhanajIbhAI vIThaladAsa 5 paMjAbhAI jeThAbhAI bhAvasAra 1 mohanalAla gulAbacaMda hA. gaNapatalAla 1 nAnAlAla tribhovanadAsa 5 amaracaMda jesIgabhAI zAha Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa7 5 suMdaralAla lavajIbhAI bhAvasAra | 5 zeTha choTAlAla amathAbhAI 2 zIvalAla pUMjAbhAI bhAvasAra 2 zeTha kezavalAla maganalAla - 2 bhAIlAla sukhalAla zAha 2 zoTha kezavalAla ukAbhAI 1 devacaMda bhANajI zAha 2 zeTha AtmArAma mehanalAla 1 hIrAlAla karamacaMda zAha 2 zAha hakamacaMda DosAbhAI 1 premacaMda gopALadAsa zAha 1 zeTha mohanalAla maganalAla 1 mohanalAla kIracaMda zAha 1 zAha ghelAbhAi prANalAla amalanera, kahoDA. 5 nAgaradAsa vAghajIbhAI zAha 1 maganalAla hatubhAI zAha 1 jIvAbhAI kAlIdAsa zAha 1 caturadAsa mAvajI zAha 1 maganalAla kuberadAsa 1 lAlacaMda rUghanAthadAsa vakhAravAlA 1 amIcaMda lAlajIbhAI 1 lallubhAI kuberadAsa vakhAravAlA kalakatA. koTaDA. (kaccha) 1 maNalAla suMdarajI desAI 1 zAmajI kherAja zAha 1 jagajIvana zIvalAla desAI 1 sAdhvIjI zrI kasturazrIjI 1 choTAlAla maganalAla desAI 1 zAmaLabhAI nathubhAI zAha 1 naMbakalAla maganalAla desAI 1 bAizrI vAlabAI pAlaNa kalola. kaDha. 1 motIlAla maNulAla zeTha 1 mANekacaMda nathubhAI zAha 1 zAntilAla nAthAlAla zAha 1 manasukhalAla mohanalAla zAha 1 phakIracaMda kasturacaMda zAha 1 tArAcaMda nAnajI koThArI 1 bAbulAla maphatalAla zAha kheravA. (jatanA) 1 gIradharalAla kALIdAsa zAha 1 cImanalAla choTAlAla zAha 1 vIracaMdabhAI zAmaLadAsa zAha khaMbhalAva, 1 kaMcanalAla mehanalAla 1 hIrAcaMda nAgaradAsa zAha talasANIyA gaDhaDA. 1 zAha nAnacaMdabhAI haThIzIMga | 1 dhI gaDhaDA kerosIna janazALA 1 zAha maMgaLadAsa nagInadAsa - . mAstara maNulAla sukhalAla Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaDhasIsA (kaccha). Dumasa (kaccha) 1 De. mehanalAla suMdarajI desAI | 2 khImajIbhAI nathubhAi 1 nAmasIbhAI pAMcubhAI DALIo. geDI. 1 laherA suMdarajI gosalIyA 1 mANekacaMda ukAbhAI zAha 1 semacaMda pItAMbaradAsa 1 nAnacaMda ukAbhAi zAha gesalIyA 1 cunIlAla jIvarAja zAha devapura (kaccha) cuDA, 1 gepALajI kerazI zAha 1 caturabhAI lezabhAI gosalIyA 1 zAmajI verazI zAha 1 ratanazI hemarAja zAha 1 pAnAcaMda mULacaMda dozI tharA, 1 premacaMda pAnAcaMda dozI 1 harilAla phulacaMda zAha 1 kezavalAla jhaveracaMda zAha yuDiziala kAmadAra 1 lallubhAI kezavajI zAha dhorAjI. 1 mULajIbhAI bhUdharajI sonI 2 gulAbacaMda pAnAcaMda mahetA TIkara (raNanI) 1 gulAbacaMda pAnAcaMda mahetA 1 mULacaMda rAmajI zAha 1 bAI narabhe kuMvarabAi 1 pItAmbaradAsa jeThAbhAi mahetA 1 mahetAcha pAnAcaMda vAlajI 1 caMdulAla vardhamAna mahetA 2 TIkara sthAnakavAsI jainazALA paranALA. 1 monajI jeThAbhAI mahetA 1 vrajalAla becaradAsa zAha 1 gaMgArAma haMsarAja mahetA 1 chaganalAla devacaMda zAha meTA TIMbalA. 1 nAgaradAsa devacaMda zAha -2 cImanalAla catrabhuja 1 gulAbacaMda devacaMda zAha talasANyA | 1 tribhuvana velacaMda zAha 1 tribhuvana jIvarAja zAha 1 mAdhavajI DAhyAbhAI zAha 1 jeThAlAla talakazI dozI 1 bhagavAnajI harizaMkara dave 1 pipaTalAla kAkubhAI dozI pabAlI. 1.maNalAla chaganalAla vecaH | 5maganalAla mANekacaMda zAha desAI Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 pANusaNA 1 zrI pAlaNapura loMkAgaccha sAdha2 zAha parazottamadAsa kALIdAsa mAga jaina pustakAlaya 1 jagajIvanadAsa prAgajI zAha 1 bahAduramala maMgaLajIbhAI ke ThArI 1 jIvaNa saMghajI zAha 1 mohanalAla sAMkaLacaMdabhAI modI 1 chaganalAla bAvAbhAI zAha | 1 kAlIdAsa jeThAlAlabhAI mahetA 1 umeda gaphala zAha 1 koThArI phejAlAla DuMgarazIbhAI 1 magana gaphala zAha hA, bhAIlAla 1 caMdulAla lalubhAI mahetA 1 jaTAbhAI caturabhAI zAha 1 parI hIrAlAla zIkhavacaMda 1 bhalasAgara trIkamajI zAha 1 jasakaraNa godaDazIbhAI mahetA 1 mohanalAla phulacaMda zAha 1 amIcaMda taLazIbhAI mahetA 2 bhurAlAla parazottamadAsa zAha 5 bahena zrI alakabAI 1 khuzAladAsa rAjapALa zAha 3 bahena caMdanabahena kacarAbhAI 1 chaganalAla cakubhAI zAha 2 bahena maphatahena taLazIbhAI 1 lakSmIcaMda cunIlAla 2 bahena lamIbAI 1 suMdarajI nAgaradAsa 2 bahena pArUbahena jasakaraNabhAI 1 gulAbacaMda evaDadAsa | 1 bahena hIrAbahena maganabhAI 1 gAMDAlAla jIvarAja mALI. 1 bahena tArAhena jasakaraNabhAi 1 mohanalAla lerAbhAI bhAvasAra TAda. 1 maganalAla parazottamadAsa zAha 25 lakSmIcaMda tribhuvanadAsa zAha veMcI, (bInAgaMja). 5 vADIlAla cunIlAla dozI 5.5nAlAla gopIlAla bhalagAmaDI, pAlaNapura. 1 jecaMdabhAI DAhyAbhAI zAha 25 choTubhAI hemubhAI mahetA 1 chaganalAla kALIdAsa vyAsa 6 vakIla bhAIcaMdabhAI khumacaMda 1 lakSmIzaMkara rAmacaMdra AcArya mahetA 1 rANI dIpasIMhajI amarasIMhajI 3 jeThAlAla jhumacaMda mahetA | 1 , phatehasiMhajI dolatasiMhajI mA tahesIladAra. | mANI... 2 bApAlAla godaDabhAI kesarI. | 1 calAla tribhuvanadAsa Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaI 1 chaganalAla pAzavIra zeTha 11 nakubhAI kALubhAI zAha 1 tribhuvana harajIvana zeTha maMDAlI. 1 lakSmIcaMda caturabhAI zeTha 1 kAlIdAsa dAmodara zAha. 1 lIlAdhara pAnAcaMda dozI 1. jIvarAja lavajI mahetA 1 jhuMjhAbhAI semacaMda saMghavI rAyaDI. 1 zAmajIbhAI devajI saMghavI 1 mAnasIga premacaMda keTIyA 1 catrabhuja kacarAbhAI saMghavI rANapura. 1 bhAIcaMda kAlIdAsa saMghavI 51 zeTha vADIlAla purUSottamadAsa 2 chaganalAla darajI hemarAja 5 motIlAla devacaMda dozI saMdhavI taraphathI vAM. sthA. jaina 5 zeTha mehanalAla mULacaMda zALAne bheTa rAmavAva. (kaccha vAgaDa) 15 vAlajIbhAI zAha 1 rU5caMda IdarajI saMghavI lIMbaDI. 1 vAlamajI phulacaMda mahetA 25 zAha prANalAla maganalAla 1 nyAlacaMda kulacaMda mahetA 1 hemacaMda jecaMda saMghavI 25 zAha tribhuvana rAghavajI 1 vIkamacaMda jecaMda saMghavI 5 nAthAlAla DAhyAbhAI zAha 1 karasanajI bhImajI dezI 1 mehanalAla jIvarAja zeTha 1 zeTha bhagavAnajI devazI 1 zeTha umedacaMda bhAIcaMda 5 vakIla harIlAla vAlajI zAha 2 nAnAlAla nAgaradAsa zAha 1 zeTha umedacaMda devacaMda lAkaDIyA, (kaccha vAgaDa) 1 purUSottamadAsa rUganAtha mahetA 5 karamaNa pAlaNa zAha 1 vakhatacaMda nAraNajI mahetA luNavA. 1 jagajIvana pAnAcaMda dozI 1 laheracaMda hatubhAI zAha 1 vardhamAna bhAIcaMda 1 nAthAlAla jeThAbhAi zAha 1 pipaTalAla phulacaMda mahetA te vAMkAnera 1 motIcaMda ratanazI zAha 1 me. vAMkAnera polIsa suprinTe. | 1 DuMgarazI DAhyAbhAI gAMdhI nDanTa, ema. pI. sAheba 1 mANekacaMda juThAbhAI mahetA vakIla Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 rUpacaMda pulacaMda mahetA hA. vasaMtamena 1 umedacaMda nAraNajI mahetA hA. ena dudhI 1 kAnajIbhAI narasI zAha hA. mena amu 1 zeTha vIrapAla DAyAbhAI 1 rAzI mAnasIMga phaeNzaLada hA. khAI dIvALI 1 jIvarAja kALIdAsa dozI 1 mULajI bhImajI kAzI hA. bAi hemaku`varabhAI 1 paTela DuMgarazI devacaMda hA. khAi dhelIbAI 1 chaganalAla gAaradAsa saMghavI hA. bhAI jaDAvamAI 1 zeTha meAtIcaMdra vIrapALa hA. khAi jaDAvabAi 1 kAzI ravajI suMdarajI 161 hA. Ai saMtAkabhAI 1 mahetA lAlacaMda nAraNajI hA. bhAi aMbAbhAi vaDhavANa zahera. 2 amRtalAla odhaDabhAI kAmadAra 2 tejapALa taLathI gAMdhI hA. jIvIbena 2 ujamazI kulacaMda zAha vaDhavANa kempa. 25 bherAbhAI ukAbhAI dAzI vastaDI. 5 meAhanalAla TAkarazI seAnI vIsanagara. 10 kezavalAla pAnAcaMda zAhe 1 ratIlAla narazIdAsa 1 vakIla vinayacaMdra sukhalAla zeTha 1 DA. zIvalAla dhanajIbhAI zeraDI (kaccha) 8 zrI zeraDI derAsara pustakAlaya siddhapura. 2 cunIlAla mugaTarAma saMdhavI hA. samurkhana 1 jIvarAja pItAMbaradAsa gApANI 1 parI caMdulAla maganalAla 1 zeThe sukhalAla DAhyAbhAI 1 zeTha nyAla zIvalAla sAyalA. 2 TAlAla maganalAla desAi 1 dhanajIbhAi mAvajI zAhe 1 jagajIvana gAvIMdrajI geAsalIyA 1 bhIkhAlAla premajI zAha. hA. caMpAmena satIsaNA. 1 chaganalAla meAtIcaMda geAsalIyA Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIyANI. saIja. 1 kALubhAI meghajI zAha. 1 manasukhabhAI chaganalAla zAha 1 tulazI kalyANajI zAha 2 maganalAla jesIMgabhAI zAha 1 kezavalAla amRtalAla zAha 1 cImanalAla maNulAla zAha 1 hImacaMda hakamacaMda zeTha 1 zaMkaralAla lallubhAI zeTha 1 vrajalAla nAthAlAla zAha 1 ujamazI rAmajIbhAI darajI haLavada. 1 sApANa nathubhAI hatubhAI 1 vakhatacaMda kezava koThArI hA. samarathabAI ! 1 devazI bhagavAnajI koThArI 1 maMgubena khuzAlabhAI 1 ratIlAla phUlacaMda koThArI 1 sukhalAla oghaDalAla zAha | 1 bhanubhAI semacaMda mahetA Page #180 -------------------------------------------------------------------------- _