Shraman Bhagvana Mahavira Part 4

Author(s): Ratnaprabhvijay, D P Thaker
Publisher: Parimal Publication

Page 29

Vada ]
Bahurata pradeśā avyaktā sāmucchedā dvaikriyā strairāśika abaddhikaścaiva |
Nihnavavāda
Etesām nirgamanam vaksye' aahānupurvyā 5 (2300) ].
Trans. 5 Bahuratas (or those who uphold the theory of the Long Range of time); Pradeāśs (or those who attribute consiousness to the last pradeśa only ); Avyaktās (or those having dubious and unfirm opinions); Samucchedās (or those who believe in the utter im-permanence of everything ); Dvaikriyās (or those who attribute two actions to one object at the same time); Trairāśikās or those who uphold the theory of three categories. viz-Jīva is free from the bondage of Karma). Now, I shall describe the production ( of each one) of them in serial order (2300).
: 5:
46
46
66
टीका ५ ' बहुरय सि' एकस्मिन् क्रियासमये वस्तु नोत्पद्यते, किन्तु बहुभिः क्रियासमयैः इत्यभ्युपगमाद् बहुषु समयेपु रताः सका बहुरता दीर्घकालवस्तु प्रभवप्ररूपका इत्यर्थः । पएस ति" पूर्वपदलोपाजीवप्रदेशा इति द्रष्टव्यम्, यथा वीरो महावीर इति । एक एव चरमप्रदेशो जीव इत्यभ्युपगमाज्जीवः प्रदेशो येषां ते जीवमदेशा निह्मवाश्चरमप्रदेशजीवप्ररूपिण इति हृदयम् । अव्यत्त चि" उत्तरपदलोपादव्यक्तमता यथा भीमो भीमसेन इति । न ज्ञायतेऽत्र कोऽपि संयतः कोऽप्यसंयत इत्यव्यक्तस्यैव सर्वस्या · युपगमाद् न व्यक्तमव्यक्तमस्फुटम्, अव्यक्तं मतं येषां तेऽव्यक्तमताः संयत । संयताद्यवगमे संदिग्धबुद्धय इत्यर्थः । समुच्छत्ति " एकदेशेन समुदायस्य गम्यमानत्वादुत्पत्त्यनन्तरमेव सामस्त्येन प्रकर्षतश्छेदः समुच्छदो वस्तुविनाशः, समुच्छेदमधीयते, तद्वेदिनो वा, इत्यण्प्रत्यये सामुच्छेदाः क्षणक्षयिभावप्ररूपका इत्यर्थः । 'दुग ति' उत्तरपदलोपादेकस्मिन्नपि समये क्रियाद्वयानुभवाभ्युपगमाद् द्विक्रियाः, एकसमये द्वे क्रिये समुदिते द्विक्रियम्, तदधीयते तद्वेदिनो वा दौक्रियाः कालभेदेन क्रियाद्वयानुभवप्ररूपिण इति भावः । " तिग चि” त्रैराशिकाः, जीवाsजीवनोजीव भेदात् त्रयोराशयः समाहृतास्त्रिराशि तत्प्रयोजन मेषां ते त्रैराशिका जीवाऽजीवनोजीवराशित्रयख्यापका इति तात्पर्यम् । " अबद्विअति" स्पृष्टं जीवेन कर्म न स्कन्धवद् बद्धमबद्धमेव येषामस्ति वदन्ति बेत्यबद्धिकाः स्पृष्टकर्मविपाकप्ररूपका इत्यर्थ इति । एते सप्त निहवाः । एतेषां निर्गमनमुत्पत्ति मानुपूर्व्या यथाक्रमं वक्ष्ये ॥ ५ ॥ २३०० ॥
For Private Personal Use Only