________________
:189:
Vada]
Nihnavavāda In support of the same argument, the author oontinues छिन्नगिहकोलिया वि हु जीवो तल्लक्खणेहिं सयलो व । अह देसो त्ति न जीवो अजीवदेसो त्ति नोऽजीवो ॥१८०॥२४७५।। 180. Chinnagihakoliyā vi hu jivo tallakkhaņebim sayalo vya |
Aha deso tti na jivo a-jivadeso tti no-a-jivo. (2475) [छिन्नगृहकोलिकापि खलु जीवस्तल्लक्षणैः सकल इव ।
अथ देश इति न जीवोऽजीवदेश इति नो-अजीवः ॥१८॥२४७५॥ 180. Chinnagrihakolikāpi khalu jīvastallaksanaiḥ sakala iva i
Atha desa iti na jivo'jivadesa iti no-a-jivah. (2475)]
Trans 180. Even a dissected house-lizard is, in fact, jwa (or an animate being) like the whole (house-lizard) by virtue of its characteristics (as a living being). And if it is not jīva because it happens to be a part (of jīva), a part of a-jiva will (probably) become no-a-jiva. 2475.
टीका-१८० छिन्नगृहकोलिकापिछिन्नःपुच्छादिको गृहकोलिकादिजीवा. वयवोऽपीत्यर्थः । किम् ? इत्याह-जीवः, इति प्रतिज्ञा । हेतुमाह-"तल्लक्खणेहिं ति तल्लक्षणैर्हेतुभूतैः-स्फुरणादितल्लक्षणयुक्तत्वादित्यर्थः । ? “सयलो व ति" यथा सकलः परिपूर्णोऽच्छिन्नो गृहकोलिकादिजीव इत्यर्थः, एष दृष्टान्तः । अथ गृहकोलिकादेनीवस्य पृच्छादिकस्तदवयवो देश एवेति कृत्वा न बीब इल्यते, संपूर्णस्यैव जीवत्वात् । यद्येवम् , अजीवस्यापि घटादेदेखो नो न वावीयः प्रामोति, संपूर्णस्यैवाजीवत्वात् । ततोऽयमजीवदेशोऽपि नो अजीव एव सात्, न त्वबीवः । तथा च सति स एव राशिचतुष्टयप्रसा इति ॥२४७५॥ D. C.
___Acārya :-Like the whole of house-lizard, its part (say . tail) cut off from the body, is also jiva, on acconnt of its movements etc.
___Rohagupta :-Since tail happens to be only a part of houselizard, it cannot be called jīva. Jivatva exists only in the whole of jiva.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org