________________
: 272:
Jinabhadra Gani's
[The Botika स किं व्यवच्छिद्यते ?, नन्वहमेव तं करोमि, परलोकार्थिना स एव निष्परिग्रहों जिनकल्पः कर्तव्यः, किं पुनरनेन कषाय-भय- मृच्छदिदोष विधिना परिग्रहा
? | अतएव श्रुते निष्परिग्रहत्वमुक्तम्, अचेलकाय जिनेन्द्राः, अतोऽचेलतैव सुन्दरेति" । ततो गुरुणा प्रोक्तम्- हन्त १ यद्येवम्, तर्हि देहेऽपि कषायभय-मूर्च्छादयो दोषाः कस्यापि संभवन्ति इति सोऽपि व्रतग्रहणानन्तरमेव त्यक्तव्यः प्राप्नोति । यच श्रुते निष्परिग्रहत्वमुक्तं तदपि धर्मोपकरणेष्वपि मूर्च्छा न कर्तव्या, मूर्च्छाभाव एव निष्परिग्रहत्वमवसेयम्, न पुनः सर्वथा धर्मोपकरणस्यापि त्यागः | जिनेन्द्रा अपि न सर्वथैवाचेलका : " सव्वे वि एगदूसेण निग्गया जिणवरा चउव्वीसं " इत्यादि वचनात् । तदेवं गुरुणा स्थविरैश्व यथोक्ताभिर्वक्ष्यमाणामिव युक्तिभिः प्रज्ञाप्यमानोऽपि तथाविधकषाय मोहादिकर्मोदयाद् न स्वाग्रहाद् निवृतोऽसौ, किन्तु चीवराणि परित्यज्य निर्गतः । तत बहिरुद्याने व्यवस्थितस्यास्योत्तरा नाम भगिनी वन्दनाथं गता । सा च त्यक्तचीवरं सं भ्रातरमालोक्य स्वयमपि चीराणि त्यक्तवती । ततो भिक्षार्थं नगरमध्ये प्रविष्टां गणिका दृष्टा । तत इत्थं विवस्त्रां बीभत्सामिमां दृष्ट्वा मा लोकोऽस्मासु विराङ्गीत् ” इत्यनिच्छन्त्यपि तया वस्त्रं परिधापिताऽसौ । तत एष व्यतिकरो - saया शिवभूतेर्निवेदितः । ततोऽनेन “ विवस्त्रा योषिद् नितरां बीभत्साऽतिलज्जनीया च भवति " इति विचिन्त्य प्रोक्ताऽसौ - " तिष्ठत्वित्थमपि, न त्यक्तव्यं त्वयैतद् वस्त्रम् । देवतया हि तवेदं प्रदत्तमिति । ततः शिवभूतिना कौण्डिन्य- कोट्टवीरनामानो द्वौ शिष्यौ दीक्षितौ ।
46
गाथाक्षरार्थोऽपि किञ्चिदुच्यते - " कौण्डिन्येत्यादि कौण्डिन्य व कोट्टवीरश्रेति “ सर्वो द्वन्द्वो विभाषयैकवद् भवति " इति वचनात् कौण्डिन्य- कोट्टवीरम्, तस्मात् कौण्डिन्य- कोट्टवीरात् परम्परास्पर्शमाचार्य-शिष्यसंबन्धलक्षणमधिकृत्योत्पन्ना संजाता । " बोटकदृष्टिः ” इत्यध्याहारः । इत्येव बोटिकाः समुत्पन्नाः ||२५५१॥२५५२॥
D. C. A detailed account of the rise of the Boțika type of Nihnavas is given below:
Once upon a time an Acarya named Arya Krisņasari had come to the city of Rathavirapura, and put up in the Dipaka garden outside the city. In the city, there lived a Royal atten
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
