________________
Vada ]
208.
Nihnavavāda
Upacārāt trividham bhuvamabhuvam no-bhuvam
dadāti
Niścayato bhuvamabhuvam tathā sāvayavāni sarvāni. (2503 ) ]
Jain Education International
: 213:
Trans. 208. By ( way of ) formality, he supplies three types: prithvi, a-prithvi and no-prithvi, but practically prithvi and a-prithvi In that manner, all objects having portions (are arranged). 2503.
"
टीका - २०८ स कुत्रिकापणदेवो याचितः सन् वस्तु ददाति । कतिविधम् १, किंवा तत् इत्याह-त्रिविधं त्रिमकारम्, चतुर्थस्य नोअभूपक्षस्य प्रथमपक्ष एवान्तर्भावात् । तत्र भुवं लेष्टुम् अभुवं जलादि, नोभुवं भूम्येकदेशं ददाति । कुतः ? इत्याह-उपचारात् व्यवहारनयमताश्रायणादित्यर्थः स एव हि देशदेशिव्यवहारं मन्यते, न तु निश्चय इति भावः । अत एवाह - "निच्छयउ इत्यादि" निश्चयतस्तु भुवमभुवं चेत्येवं द्विविधमेव वस्तु ददाति तृतीयस्य नोभूपक्षस्य देश - देशिव्यवहारएवोपपद्यमानत्वात् तस्य च निश्चयन येनानभ्युपगमादिति । तदेवं " भू-जल - जलण" इत्यादौ पृथिव्याः प्रथमं निर्दिष्टत्वात् तामधिकृत्योक्तम् । अथ शेषाणि जलादिवस्तून्यधिकृत्याह " तह सावयवाई वि" न केवलमित्थं वं ददावि, तथा शेषाण्यपि जलादिवस्तूनि - "पगईए अगारेणं" इत्यादि प्रकारेण विशेष्ययाचितः सन् व्यवहारनयमतेन यथोक्तविधिना त्रिप्रकाराणि ददाति । कुतः ? इति चेत् । उच्यते-यतः सावयवानि सदेशान्येतानि सर्वाण्यपि जलादिवस्तूनि । अतस्तृतीयोऽपि देशविषयो दानप्रकार एतेषु संभवतीति भावः । निश्रयनयमतेन तु देशदेशिव्यवहाराभावादेतान्यपि जलादीनि द्विप्रकाराण्येव ददातीति । तदेवं सावयवे वस्तूनि प्रकारत्रयेण प्रकारद्वयेन च यथोक्तरीत्या दानं संभवति || २५०३॥
,
ca sa
D. C. The deity in charge of Kutrikapaņa satisfies demands of all objects in this way. On demand of prithvi', he supplies a lump of earth. On demand of a-prithvi, water etc., and on demand of ' no-prithvi' a portion of earth. Since “ no-a-prithvi " either signifies ' prithvi' or water, as seen before, it would not be classed separately. Thus according to Vyavahāra-naya which apprehends an object with the detailed apprehension of all its
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
