Nyayalok

Author(s): Yashovijay Gani
Publisher: Divyadarshan Trust

Page 16

વિષયમાર્ગદર્શિકા
વિષય
| વિષય
ब्रह्महत्यामीमांसा विशिष्टनाशस्याऽविशिष्टावस्थानाऽविरोधित्वसमर्थनम् પરિમાણ બદલવા છતાં આત્મા નિત્ય- સ્યાદ્વાદી
વ્ય-પર્યાય ઉત્પત્તિવિચાર સાચવત્વ ઉત્પત્તિસાધક છે કે નહીં ? ઘટાદિની કપાલાદિધી ઉત્પત્તિ અસ્વીકાર્ય કથંચિત્ આત્મનાશ માન્ય आत्मख्यातिसंवादोपदर्शनम् --- सम्मतितर्कादिसंवादेन आत्मध्वंससमालोचनम् એકાન્ત અસતુની ઉત્પત્તિ અશકય નિયાયિકસંમત દ્રવ્યનાશ પ્રક્રિયા વિચારણા क्रियादिविरहेऽपि नाशसम्भवसमर्थनम् आत्मखण्डनस्याऽनेकान्तवादेऽङ्गीकारः આત્મામાં મૂર્તવપ્રસંગ મીમાંસા આત્મખંડન માન્ય-સ્યાદ્વાદી જ્ઞાનાદિ વ્યાખવૃત્તિ - ચાદ્વાદી न्यायभूषणकारमतनिरासः मुक्तावलीदिनकरीयवृत्तिकृन्मतसमीक्षणम् बौद्धमतेऽनुस्युतप्रत्ययानुपपत्तिः જ્ઞાનાદિ અવાપ્રવૃત્તિ નથી ધર્મકીર્તિવચન અનુપપત્તિ આત્માને શરીરવ્યાપી માનવામાં લાઘવ આત્મગતક્રિયા અવિભુત્વસાધક-પ્રાચીન જૈનાચાર્ય आत्मतत्त्वविवेककृन्मतनिराकरणम्
વપરસ્થમાન[...' રિનિયમ રાજપના આત્મા શરીરવ્યાપી જ છે. સ્વતંત્ર આત્મા નથી- નાસ્તિક આત્મા દેહભિન્ન દ્રવ્ય છે - સ્યાદ્વાદી અનુમાન સ્વતંત્ર પ્રમાણ છે - સ્વાદાદી सामान्यलक्षण-स्वलक्षणस्वरूपप्रकाशनम् બૌદર્શનાનુસાર પદાર્થનું સ્વરૂપ સંવાદઅભિમાન કલ્પના અયોગ્ય सम्भावनापरीक्षणम् કષ્ટસાધર્મથી અનુમાનપ્રામાણ્યસાધન દુષ્કર-જૈન
तत्त्वचिन्तामणिसंवादावेदनम् न्यायकुसुमाञ्जलिसंवादाऽऽवेदनम् वादिदेवसूरिवचनपरिप्कारः तत्त्वचिन्तामणिरहस्यसंवादः અનુમિતિ સંભાવનાસ્વરૂપ નથી- સ્થાવાદી પ્રત્યક્ષBIમાથે નાસ્તિકમતમાં અસંગત आत्मख्यातिविचारः नव्यनास्तिकमतमीमांसा લોકસિંદ અનુમાન પ્રામાગ્યવાદી નવ્યનાસ્તિક शब्दस्य स्वातन्त्र्येण प्रामाण्याऽऽवेदनम् भूतचैतन्यवादिमतमीमांसा નાસ્તિકને પ્રશ્ન કરવાનો અધિકાર નથી. શરીર ચૈતન્યઆશ્રય નથી शास्त्रवार्तासमुच्चय-सांख्यसूत्र-विष्णुपुराण-योगशास्त्रवृमिसंवादः શક્તિરૂપે પ્રત્યેક ભૂતમાં ચેતના અસ્તિત્વ વિચાર અનભિવ્યકિતની વ્યાખ્યા નાસ્તિકમતે અસંગત કાયાકાર પરિણામનો અભાવ આવરાગ નથં. કાલભદથી ભિન્ન ભિન્ન પરિગામ નાસ્તિક આત્માં લોકસિદ્ધ असदुत्पत्तिविचारविमर्शः ચેતના ભૂતકાર્ય નથી. ભૂતમાં સતુપદાર્થજનન સ્વભાવકલ્પના જ સંગત-સ્યાદ્વાદી स्याद्वादकल्पलतासंवादः पूर्वोत्तरभावेनाऽवस्थिताः परमाणव एव स्थूलत्वम् खाद्यकादिदृष्टान्तभावना વસ્વરૂપમાત્ર ભૂત ભેદક ન હોઈ શકે- સ્વાદ્વાદી કાર્યભેદથી સ્વભાવભેદની આશંકા पित्रादीनां न विलक्षणचैतन्योत्पादने सामर्थ्यम् સ્વભાવભેદ પ્રયોજક કાર્યભેદ અદ્ધિ સંસ્થાનાદિભેદથી પાગ ભિન્નસ્વભાવતા અસંભવ અતવ્યાવૃત્તિ દ્વારા ઘટ દિમાં ચેતન્યાપત્તિવારાગ અશકય ચૈતન્ય દેહધર્મ નથી- અનેકાંતવાદી અર્ચત પ્રયોજક પ્રાણાભાવ કે આત્માનો અભાવ ? ૨૦૦ દેહ ચેતન નથી . જેના
Y
Y
*
ܘ ܘ ܐ
*
o
:
o
o
:
o
:
o
o
o
o
o.