________________
વિરહાક કરી અને ઘણે યશ સંપાદન કર્યો. ધાર્મિક જુના વિચારે અને રાત્ર્યિ નવિન વિચારોનું ઉમદા સંમીલન થઈ તેમના આત્મા ઉપર પ્રકાશ ફેંકવા લાગ્યું અને કર્તવ્યના વિસ્તૃત ક્ષેત્રમાં થાકયા વિના ઉત્સાહથી પ્રવૃત્તિ કરવા માંડીઃ આજ ભારતવર્ષમાં કેળવાયેલી પ્રજા તેઓને સારી રીતે ઓળખે છે અને તેમના નામ પર ગુજરાતની પ્રજા હગાર કહાડે છે એ તે અશાંત કર્તવ્ય પરાયણતાનું જ પરિણામ છે શેઠ પુનમચંદજીએ ગુજરાતી, અંગ્રેજી અને અને પશ્યનભાષાનું સારૂ
શિક્ષણ લીધું છે. તેઓ વિશેષ કરીને ગુજરાતી અને વિદ્યાભ્યાસ. ઉર્દૂ સાહિત્ય તરફ ઘણી રૂચિ ધરાવે છે અને માતૃભાષા
ગુજરાતીને વાટે ઘણી લાગણી અને પ્યાર ધરાવે છે. સંગીત અને સાહિત્યને પરસ્પર ગાઢ સંબંધ છે અને તેથીજ “ સાહિત્ય સંત ના વિઃિ સાક્ષાત્ત જ જુદ8 વિજ્ઞાન દિન: I એ લોકોક્તિ આપણુમાં પ્રચલિત છે. શેઠ પુનમચંદજી:સંગીતને પણ સારે શેખ ધરાવે છે અને સંગીત વિદ્યાના જાણકારોની કદર કરતા રહે છે. સંગીત વિષયક તાલસુર અને મૂછનાઓ વગેરે ભેદોપભેદનું વિશાળજ્ઞાન તેઓ ધરાવે છે. ગુજરાતમાં બીજી કેમે કરતાં જેન કેમે સંગીતવિઘાનું ઉત્તમ પ્રકારે સંરક્ષણ કર્યું છે. ભેજક જેવી કળાવંતકેમ જૈનોના ઉદાર આશ્રયે પોષાય છે. શેઠ પુનમચંદજીને રાહદારી ધાર્મિક સ્તવનનોપર ઘણે પ્રેમ છે અને સંગીત ખરેખર એવી પવિત્ર ચીજ છે કે શ્રદ્ધા, સ્તવન અને સંગીતની એકતા થતાં મનુષ્યને પ્રભુ સાથે એકાગ્રહ બનાવી દે છે. આ અનુભવતો ખરેખરા ધર્મ વીરેનેજ મળી શકે છે. અને શેઠજીએ ધાર્મિક અભ્યાસ પણ યતિ શ્રીચંદજી ગુરૂપાસે ઉત્તમ પ્રકારે કર્યો હતો. ઈ. સ. ૧૯૦૪ ના જૂન મહીનાની ૮મી તારીખની રાત્રોએ પાલીતાણામાં
એક માસની માંદગી ભેગવી શેઠ પુનમચંદજીના પવિત્ર . પિતાને પિતાએ જગતને સંબંધ છોડવાના દુખદુ ખબર પાટણમાં દેહા, આવ્યા. પાલીતાણ જેવા પવિત્ર સ્થળમાં દેહત્યાગ થે
એ આપણી કામમાં તે પુરા પુણ્યશાળીત્વનું ચિન્હ ગણાય છે. શહેરમાં વાયુવેગે એ વાત વિસ્તાર પામી અને શોક પ્રસર્યોઃ શેઠ કરમચંદજી કટાવાળાએ પતેર વર્ષનું આયુષ્ય ભેગવી પાટણની પ્રજાનું દીલ જીત્યું હતું તેના સ્થળે સ્થળે સ્મરણે થવા લાગ્યાં.
