Book Title: Avachedakatva Nirukti
Author(s): Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

View full book text
Previous | Next

Page 16
________________ વચ્છિન્નપ્રતિયોગિતાકાભાવ જ કહેવો જોઈએ. અને તેથી પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક અને આ આ સાધ્યતા વચ્છેદક એક બનતાં અતિવ્યાપ્તિ-પ્રસંગ છે જ નહિ. આ સ્વરૂપસંબંધ રૂપ અવચ્છેદકત્વ માનવા છતાં પણ તે અવચ્છેદકત્વ આપત્તિછે અનાપાદનવિશિષ્ટ લઘુભૂત ધર્મમાં જ હોય. અહીં ઘટત્વમાં નિરૂક્તપત્તિના આપાદનને ? છે લીધે અવચ્છેદકત્વ આવતું નથી, અર્થાત્ ઘટત્વ એ સંભવલ્લઘુધર્મ જ બનતો નથી એટલે કે છે. ગુરૂભૂત ધર્મ અનવચ્છેદક બને તેવું નથી. તે અવચ્છેદક બની જતાં અતિવ્યાપ્તિ-પ્રસંગ છે આ જ નથી. આમ નિષ્કર્ષ એ આવ્યો કે સ્વરૂપસંબંધ રૂપ અવચ્છેદકત્વ સંભવલ્લઘુધર્મમાં 3 Bર માનવા છતાં અતિવ્યાપ્તિ-પ્રસંગ નથી તો પૂર્વે અહીં અતિવ્યાપ્તિ-દાન કેમ કર્યું ? जागदीशी : परम्परया संस्थानगतकम्बुग्रीवात्वादिजातिमत्त्वस्यैव साध्यतावस च्छेदकत्वात् । तस्य च परम्परया अवच्छेदकत्वकल्पनामपेक्ष्य लाघवेन घटत्वस्यैव से एक साक्षात्तथात्वादिति भावः । . ઉત્તરપક્ષ : ભલે અહીં કબુગ્રીવાદિમત્ત્વ કબુગ્રીવા=કપાલદ્રયસંયોગ લઈ તેને આ પ્રતિવ્યક્તિ ભિન્ન કહીને ઘટત્વને સંભવલ્લઘુધર્મ ન માનો અને વુવાલિમીન ? નાતિ સ્થળે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક કબુગ્રીવાદિમત્ત્વ જ બનાવો, પણ એ જ સાધ્યતાથી વચ્છેદક બને તો અતિવ્યાપ્તિ નથી ને? પણ હવે અમે તો કહીશું કે સ્વાશ્રયાશ્રયસમ- ૨૪ વેતત્વ સંબંધથી સાધ્યતાવચ્છેદક કબુગ્રીવાત્વ બને છે. (સાધ્ય = કબુગ્રીવાવવાનું) છે 4 = કબુગ્રીવાતનું આશ્રય કબુગ્રીવા, એનો આશ્રય કપાલ, એમાં સમવેત ઘટ. છે આમ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક કબુગ્રીવાદિમત્ત બને, સાધ્યતાવચ્છેદક કબુગ્રીવાત્વ છે કે બને એટલે પ્રતિયોગિતાનવચ્છેદક સાધ્યતાવચ્છેદક બનતાં અતિવ્યાપ્તિ ઊભી જ રહે છે Sછે છે. માટે સ્વરૂપસંબંધરૂપ અવચ્છેદત્વ માની શકાય નહિ. આ પૂર્વપક્ષ ? વારું, તો અમે પણ તે જ પરંપરા-સંબંધથી વુગ્રીવર્તિવાન નાસ્તિ છે અભાવ લઈશું, એટલે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક સાધ્યતાવચ્છેદક એક થઈ જતાં તે - અતિવ્યાપ્તિ રહેતી નથી. ઉત્તરપક્ષઃ એમ કરો તો તો જ્યાં પુછવાવાન રાતિ વ્યવહાર થાય છે ત્યાં ? છે જ કરો નાતિ વ્યવહાર પણ થાય જ છે એટલે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક ઘટત બને, 8 જ સાધ્યતાવચ્છેદક કબુગ્રીવાત્વ બને તેથી અતિવ્યાપ્તિ દુર્વાર છે. જ અવચ્છેદકત્વનિરુક્તિ • • જો !

Loading...

Page Navigation
1 ... 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146