________________
प्रतियोगितावच्छेदकत्वमनित्यतत्तद्व्यक्तित्वे प्रसिद्धम् ।। 3 जागदीशी : नन्वेवं गोमान् महाकालत्वादित्यत्राऽव्याप्तिः, गोत्वविशिष्टसम्बन्धिनिष्ठस्याभावमात्रस्यैव साध्यताघटककालिकसम्बन्धेन प्रतियोगिसमानाधिकरणतया स्वविशिष्टसम्बन्धिनिष्ठप्रतियोग्यसमानाधिकरणाभावप्रतियोगितावच्छेदकत्वाऽप्रसिद्धरत है
आह कालिकेति । तथा च स्वावच्छिन्नानधिकरणसाध्यवत्खण्डकालनिष्ठाभाव१ प्रतियोगितावच्छेदकतयैव तद्व्यक्तित्वे निरुक्तावच्छेदकत्वं सुलभमिति भावः।
પૂર્વપક્ષ પણ કાલો ગોમાનું મહાકાલ–ાતમાં પ્રતિયોગી વ્યધિકરણ પદનિવેશ કરવાનું પર પણ અવ્યાપ્તિ રહે છે. સ્વ = (સાધ્યતા વચ્છેદક) ગોત્વવિશિષ્ટગો સંબંધિકાળમાં 8 કે પ્રતિયોગી વ્યધિકરણ અભાવ જ અપ્રસિદ્ધ બને. એટલે પ્રતિયોગિતાનવચ્છેદક અર્થાતું ? Bી પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક-ત્વાભાવવત્ કોઈ બને જ નહિ. કેમકે પ્રતિયોગી વ્યધિકરણ 3 અભાવ મળે તો પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકત્વ કોઈમાં પ્રસિદ્ધ થાય એટલે તદભાવવતુ કોઈ 38
બને. પણ અહીં તો પ્રતિયોગી વ્યધિકરણ અભાવ અપ્રસિધ્યા પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકત્વ એ અપ્રસિદ્ધ છે. આમ અવ્યાપ્તિ દોષ ઉભો રહે છે. Sી ઉત્તરપક્ષઃ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકત્વ આ રીતે પ્રસિદ્ધ કરશે. 31 સ્વ પદથી તદ્રવ્યક્તિત્વ લેવું કેમકે જે વ્યક્તિ ખંડકાલમાં ન જ હોય તે 5 તવ્યક્તિનો આપણે અભાવ લઈએ. તવ્યક્તિત્વવિશિષ્ટ તદ્રવ્યક્તિનું અનધિકરણ જે કે ગોનું અધિકરણ ખંડકાલ (કાલિકેન ખંડકાલ પણ લઈ શકાય) તેમાં તવ્યક્તિનો થઈ
અભાવ મળે એટલે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક ત વ્યક્તિત્વ બને. આમ ? 38 પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકત્વ તદ્રવ્યક્તિત્વમાં સુલભ બને. આ ગોત્ત્વાદિ પ્રતિયોગિતાનવચ્છેદક બને અર્થાત્ર પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકત્વાભાવવતુ આ
જ ગોત્ત્વાદિ બને. તદવચ્છેદ્યત્વાભાવ તદ્દવ્યત્યભાવીય પ્રતિયોગિતામાં મળે છે આ કાલિકાનુયોગિકત્વ પણ છે. આમ ઉભયાભાવ મળી જતાં અવ્યાપ્તિ ન આવે. જે 3 આ રીતે જ્યાં કાલિકેન સાધ્યતા હોય ત્યાં પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકત્વ અનિત્ય એવી ? 3 તવ્યક્તિત્વમાં પ્રસિદ્ધ કરી લઈને તત્વતિયોગિતાવચ્છેદકનો અભાવ ગોત્ત્વાદિમાં જ જ મળી જતાં ગોત્ત્વાવચ્છેદ્યત્વાભાવ પ્રતિયોગિતામાં પ્રસિદ્ધ બનતાં અવ્યાપ્તિ ન રહી. 3 जागदीशी : ननु हेतुमन्निष्ठाभावीयसंयोगसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगितावच्छेदकमात्रस्यैव घटत्वादिविशिष्टसम्बन्धिनिष्ठाभावीयसंयोगसम्बन्धावच्छिन्नप्रतियोगिता
જ
અવચ્છેદકત્વનિરુક્તિ • ૧૦૨