Book Title: Avachedakatva Nirukti
Author(s): Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

View full book text
Previous | Next

Page 72
________________ “ “સ્વવિશિષ્ટસમ્બન્જિનિષ્ઠાભાવપ્રતિયોગિતાનવચ્છેદકે લક્ષણમાં ઘટકીભૂત જે છે અવચ્છેદકતાનો અભાવ તે હેતુસમાનાધિકરણઅભાવપ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા વચ્છેદક - જ સંબંધેન લેવો. વદ્વિમાન, ધૂમા - પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા વચ્છેદક સમવાય, પ્રતિયોગિવ્યધિકરણ ઘટાભાવ, પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક ઘટત્વ. આ ઘટત્વવિશિષ્ટ ઘટસંબંધિભૂતલમાં રહેલો પ્રતિયોગિવ્યધિકરણ પટાભાવ, તદીય છે SR પ્રતિયોગિતાનો અવચ્છેદક પટત્વ, તેમાં પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા તે સમવાય સંબંધી અવચ્છિન્ના છે જ તાદશ - એટલે કે સમવાયસંબંધેન પટત્વનિષ્ઠ પ્રતિયોગિતાકર વચ્છેદકતાનો ઘટત્વમાં અભાવ છે. માટે ઘટત્વ એ પ્રતિયોગિતાનવચ્છેદક અર્થાતુ છે પ્રતિયોગ્યતાવચ્છેદકતાભાવવત્ બની ગયું. # આમ લેવાથી ઘટવવિશિષ્ટ ઘટ સંબદ્ધભૂતલમાં વિષયિતાસંબંધન (પ્રતિયોગી ? 3 વ્યધિકરણ) ઘટત્વવિશિષ્ટ જ્ઞાનાભાવ અર્થાત્ વિષયિતાસંબંધન ઘટવવિશિષ્ટજ્ઞાનનો ? આ સંયોગેન (સાધ્યતાવચ્છેદકસંબંધનો અભાવ છે. તેની પ્રતિયોગિતાનો અવચ્છેદક છે જે ઘટત. (આમ તે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાભાવવત્ ન બન્યો.) તેમાં રહી ગઈ છે જે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા પણ આ તો છે વિષયિતાસંબંધ અવચ્છિન્ન પ્રતિયોગ્યતા વચ્છેદકતા. હવે તો અમે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાવચ્છેદક સમવાયેન અવચ્છિન્ન કહીએ છે એ છીએ. એટલે સમવાયેન ઘટત્વવિશિષ્ટ જ્ઞાન બને જ નહિ. ઘટવવિશિષ્ટઘટ જ બને. છે તેનો સંયોગેન અભાવ જ ભૂતલમાં ન મળે. એટલે અવ્યાપ્તિ રહે નહિ. ___जागदीशी : ननूक्तपारिभाषिकाऽवच्छेदकत्वद्वयस्य प्रवेशे मूलोक्तप्रतियोगिसे व्यधिकरणस्य प्रतियोगितावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोग्यनधिकरणार्थकत्वं विफलम्, श्री Bક હેતુમત્તિકામાવપ્રતિયોગિતાવછેરી દ્રવ્યત્વવાર્વિશિષ્ટત્તાત્વીદ્યવચ્છિન્ન- 5 1 वन्निष्ठाभावप्रतियोगितानवच्छेदकत्वादेव विशिष्टसत्तावान् जातेरित्यादावतिसे व्याप्त्यभावात् । આ પૂર્વપક્ષ : બે પ્રકારના પારિભાષિક અવચ્છેદક (તદવચ્છિન્નપ્રતિયોગિતાકાભાવવશ કર કે સમ્બદ્ધસ્વવિશિષ્ટ સામાન્યકત્વ, સ્વવિશિષ્ટસમ્બન્જિનિષ્ઠાભાવપ્રતિયોગિતાનજ વચ્છેદકત્વમ્) નો તમે પ્રવેશ કરેલો છે તો પછી સિદ્ધાન્તલક્ષણી વ્યાપ્તિના મૂળ નું લક્ષણમાં પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકાવચ્છિન્ન એવો પ્રતિયોગી વ્યધિકરણ અભાવ કહેવાની છે છે જરૂર જ નથી. અર્થાત્ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકાવચ્છિન્ન નિવેશ વ્યર્થ છે કેમકે તે નિવેશ ૨ ટા અવચ્છેદકત્વનિરુક્તિ • ૨

Loading...

Page Navigation
1 ... 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146