________________
શકે તેમ નથી. લોકશાહીમાં ‘ટકે શેર ભાજી ટકે શેર ખાજા'નો સિદ્ધાંત છે. સત્તા માટે ચૂંટણીમાં નિયમ શું ? મતાધિકારની વ્યવસ્થા કેવી ? એક ગામડિયાનો અભિપ્રાય અને સુપ્રીમ કોર્ટના જજનો અભિપ્રાય સમાન, બંનેના સરખા રાઇટ્સ ને ? બંનેના અભિપ્રાયનું એક સરખું મૂલ્ય ને ? ગાંધીજીને દેશનું ભલું કરવાની ભાવના હતી, પણ ભોળો માણસ પણ ભાવનાથી દાટ વાળી જાય છે. ચળવળ, આંદોલન એવાં હોય કે વધારે ખાડામાં જ
જવાય.
ભગવાનની આજ્ઞા દરેક ભૂમિકાએ જુદી આવશે. તમે જે ભૂમિકામાં હો તે પ્રમાણે પરોપકાર આવશે. બિલાડીને બચાવું તે અમુક ભૂમિકામાં વિચાર કરાય, પણ ઊંચી ભૂમિકામાં વિચાર ન કરાય. બધુ બરાબર સમજો તો તીર્થંકરના ઉપદેશ ઉપર આફરીન થઈ જશો, મસ્તક ઝૂકી જશે.
**
૪૦
અનેકાંતવાદ
