Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi Gujarati

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 281

તવાદીઓનું માનવું છે. તે બાબતમાં આજ્ઞાનવાદીઓનું એવું માનવું છે કે સત્ સ્વરૂપ પદાર્થની ઉત્પત્તિ થાય છે, એ વાત કોણ જાણે છે? અથવા તે વાત કઈ જાણી લે છે તે જાણવાથી શો લાભ થાય છે? એ પ્રમાણે બૌદ્ધ આદિ જે એમ માને છે કે અસત્ પદાર્થની જ ઉત્પત્તિ થાય છે, તે તે બાબતમાં અજ્ઞાનવાદીઓનું કહેવું એવું છે કે તે વાતને કોણ જાણે છે ? અને કોઈ કદાચ જાણે છે તેથી તેને શું લાભ થાય છે? સદસ ભાવની ઉત્પત્તિ થાય છે-એ સ્યાદ્વાદીઓની માન્યતા છે તે વિષે પણ ઉપર પ્રમાણે જ તેમની માન્યતા છે. એ જ પ્રમાણે બાકીના ભંગ પર પણ તેમને એ જ આક્ષેપ છે.
નયિકવાદીઓની એવી માન્યતા છે કે કેવળ વિનયથી જ મોક્ષ સાધી શકાય છે. સુર, રાજા, યતિ, જ્ઞાનિ સ્થવિર, અધમ, માતા, અને પિતા એ આઠે પ્રત્યે મન, વચન, કાય અને દાન એ ચારેની અપેક્ષાએ વિનય કરવું જોઈએ. આ રીતે પ્રત્યેકની સાથે ચાર ચાર પ્રકારને વિનય હોય છે. એ રીતે ૮-૪=૩૨ પ્રકારનો વિનય છે. તે વિનથને માનનારા વનચિકે છે. બાકીનાં પદોને ભાવાર્થ સરળ છે. સૂ. ૧૭પા
તીસરે અંગ સ્થાનાંગ કે સ્વરૂપ કાનિરૂપણ
હવે સૂત્રકાર ત્રીજું જે સ્થાનાંગ નામનું અંગ છે તેનું સ્વરૂપ બતાવે છે –
શબ્દાર્થ –( જિં તે ટા) ઝઘ જિં તત્ સ્થાનમૂ-સ્થાનાંગનું સ્વરૂપ કેવું છે? (ાને સાદા ટાવિન્નતિ) થાને વહુ ઘરમાં સ્થાન્તસ્થાનાંગમાં સ્વસમય (સ્વસિદ્ધાંત) ની સ્થાપના (નિરૂપણ) કરવામાં આવી છે, (કુરતના ठाविज्जंति परसमयाः स्थाप्यन्ते) ससमय परसमया ठाविज्जति દવસમાઘરમાં સ્થાપત્તે–સ્વસમય અને પરસમયની સ્થાપના કરાય છે, નવા વિનંતિ---નીલા ધાણજો, જીવની સ્થાપના કરાય છે. (૩નીવા ટવિનંતિ ) મકર સ્થાથતે–અજીવની સ્થાપના કરાય છે, (કીવાર્નીવા સાવિત્નતિ) નીવાળીવાર થાજો-જીવ અને અજીવ. એ બન્નેની સ્થાપના કરાય છે, ( કવિનg) : થાતે-લોકની સ્થાપના કરાય છે, (ત્રો કવિ ) વવાર સ્થાવતે-અલોકની સ્થાપના કરાય છે. જેવા વિનંતિઃ સોજા સ્થા -લોક અને અલોક એ બંનેની સ્થાપના કરી છે, (૪ળો ––– –qHવા-પથા)ને વસ્તુ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
૨૭૪